FINANSE PUBLICZNE

1. Na czym polega alokacyjna funkcja finansów publ.

Jej istota polega na tym, że finanse publ. są narzędziem alokacji części zasobów w gospodarce rynkowej. Skutkiem alokacji części zasobów, którymi dysponuje gospodarka, przez system finansów publ. jest dostarczanie towarów i usług obywatelom, społecznościom lokalnym oraz całemu społeczeństwu.

Dostarczanie towarów i usług finansowane jest z funduszy publ. i następuje w związku z dwojakiego rodzaju zadaniami stawianymi przed państwem:

• zadaniami publ. (specyficzne cechy potrzeb i dóbr publ.) (obrona narodowa, bezpieczeństwo publ., administracja państwowa)

• zadaniami społecznymi - przejęte przez państwo bo mechanizmy rynkowe mogły by być niesprawne (oświata, ochrona zdrowia, ochrona środowiska).

Realizacja tych zadań jest konieczna, gdy nie mogą one być wykonywane za pomocą mechanizmu rynkowego.

2. Omów aktywną i pasywną politykę fiskalną

Aktywna pol. fiskalna występuje wówczas, gdy rząd stosuje wybrane środki w celu: przeciwdziałania cyklicznym fluktuacjom, zapewnienia stabilizacji cen, ograniczenia bezrobocia itp. Głównymi rodzajami tych posunięć są zmiany stawek podatkowych, wydatków na roboty publiczne itp.

Pasywna pol. fiskalna wykorzystuje automatyczne stabilizatory (charakteryzują się wbudowaną giętkością). Uruchomienie tych środków nie wymaga żadnych decyzji władz administracyjnych a wynika z właściwej niektórym typom podatków i wydatków państwa wrażliwości na zmiany poziomu dochodu narodowego i bezrobocia. Należy jednak podkreślić, że jakiekolwiek automatyczne stabilizatory działają samoczynnie, to ich ustanowienie wymaga aktywności legislacyjnej państwa.

Należą do nich:

• Podatki od dochodów osobistych,

• Podatki od dochodów osób prawnych,

• Podatki pośrednie,

• Zapomogi dla bezrobotnych i inne świadczenia społeczne,

• Programy stabilizacji dochodów w rolnictwie.

3. Na czym polega redystrybucyjna funkcja budżetu państwa

Jej istota polega na tym, że budżet jest narzędziem redystrybucji dochodu narodowego. Działalność redystrybucyjna budżetu polega zatem na regulowaniu dochodów podstawowych kategorii podmiotów występujących w gospodarce narodowej. Zewnętrznym wyrazem redystrybucyjnej działalności budżetu jest gromadzenie dochodów głównie w postaci podatków (od podmiotów gospodarujących) i przeznaczenie ich na rzecz tych podmiotów, które albo w ogóle nie osiągają dochodów albo osiągają je ale w stopniu niewystarczającym na ich potrzeby (np. szkoły, szpitale). Redystrybucja dochodów jest realizowana w formie pieniężnej (transferów dochodów). Transfery te przyjmują postać przepływu pieniądza między różnymi podmiotami a państwem. Mają charakter jednokierunkowy - transfery publiczne.

4. Dokonaj podziału podatków występujących w gospodarce

Kryterium przedmiotowe:

• p. majątkowe i podatki od praw majątkowych - spadkowe,

• p. od przychodów, płaci się w związku z działalnością gospodarczą i osiąganymi z tego tytułu przychodami

• p. od dochodów - od osób fizycznych i prawnych

• p. od wydatków - konsumpcyjne (VAT, akcyza)

Z punktu widzenia związku między ciężarem podatkowym a ponoszącym go podatnikiem rozróżnia się:

• p. bezpośrednie - na dochody i majątek, bezpośrednio rozliczane i odprowadzane do budżetu,

• p. pośrednie - ukryte, płacone pośrednio w cenie towarów i usług

Z punktu widzenia władztwa podatkowego:

• p. nakładane przez państwo

• przez władze samorządowe

Kryterium terytorialne:

• p. centralny

• regionalny

• lokalny

Podmiotowe źródło pochodzenia (podatki płacone przez):

• sektor przedsiębiorstw niefinansowych

• sektor instytucji finansowych

• sektor gospodarstw domowych

• sektor zagraniczny

5. Wymień i omów cechy podatków

1. pieniężny - generalnie są świadczone w pieniądzu,

2. przymusowy - możliwość stosowania przez organy państwowe przymusu państwowego tj. egzekucji admini.

3. ogólny - wszystkie podmioty są nim objęte

4. nieodpłatny - osoba płacąca podatek nie otrzymuje świadczenia wzajemnego że związku publiczno - prawnego,

5. bezzwrotny - podatek zapłacony w określonej wysokości nie podlega zwrotowi,

6. jednostronność ustalania - wysokość podatku ustalana jest w przepisach prawa i nie podlega negocjacji.

6. Wymień i omów źródła dochodów publicznych

Dochody publiczne przejęte przez państwo oznaczają definitywne, czyli bezzwrotne zasilenie finansowe władz publicznych. Źródłem tych dochodów są dochody innych podmiotów.

Źródła dochodów:

• Daniny publiczne - nakładane na gospod. dom. i przedsięb. Należą do nich:

• Podatki - pieniężne, przymusowe, ogólne, nieodpłatne i bezzwrotne świadczenie na rzecz państwa lub innego związku publiczno - prawnego (np. samorządu). Ma charakter daniny publicznej.

• Cła - opłata nakładana przez państwo na towar, w momencie przekraczania granicy celnej danego kraju

• Akcyza - podatek od konsumpcji, płacony przy zakupie pewnych szczególnych dóbr, w tym zwłaszcza dóbr luksusowych.

• Dochody publiczne z majątku i praw majątkowych - dochody ze sprzedaży majątku, najmu, dzierżawy itp.

• Pozostałe dochody:

• opłaty skarbowe, sądowe, notarialne

• składki na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne

• składki na różne fundusze publiczne (np. Fundusz Pracy)

7. Scharakteryzuj pojęcie długu publicznego i przyczyny jego powstawania

DŁUG PUBLICZNY- finansowe zobowiązanie władz publicznych ( państwowych i samorządowych) z tytułu zaciągniętych pożyczek.

Przyczyny powstania:

• Uporczywie utrzymujący się deficyt budżetowy który przekształca się w dług publiczny,

• Okres wzmożonych wydatków publicznych zwłaszcza głęboki kryzys gospodarczy,

• Realizowana doktryna ekonomiczna która może zakładać świadome utrzymywanie deficytu budżetowego i długu publicznego jako narzędzi interwencjonizmu państwowego,

• osiąganie celów politycznych rządzącej elity, która nie decyduje się na podnoszenie podatków, ale nie dokonuje również cięć w wydatkach publicznych,

• wpadnięcie władz publicznych w pułapkę zadłużenia,

• Zaciąganie pożyczek na pokrycie deficytu.

8. Wymień i omów zasady budżetowe

1. Równowagi - zachowanie relacji między dochodami a wydatkami, +

2. zupełności(powszechności)- ujęcie w budżecie wszystkich dochodów i wydatków państwa,+

3. jawności - konieczność prezentowania dochodów i wydatków społeczeństwu,+

4. realności (jedność materialna) - postuluje maksymalną precyzję w planowaniu dochodów i wydatków budżetowych,

5. gospodarności - racjonalne wydatkowanie środków budżetowych,

6. jednoroczności

7. przejrzystości - pozwala na rozpoznanie procesów zachodzących w obszarze budżetu państwa

8. jedności - wszystkie dochody i wydatki państwa powinny być objęte jednym planem - budżetem (formalna - skonsolidowany budżet, centralny i terytorialny; materialna - dochody tworzące budżet mają charakter ogólny),+

9. operatywności - wskazanie zadań w zakresie gromadzenia dochodów oraz realizacji wydatków dla konkretnych podmiotów,

10. szczegółowości (specjalizacji)- dochody i wydatki powinny być ujmowane nie w sumach ogólnych, lecz z dokładnym określeniem; wydatkowane tylko w ustalonych ramach i czasie,

11. jednorodności,

12. polityczności

13. uprzedności,

9. Scharakteryzuj pojęcie deficytu budżetowego i nadwyżki budżetowej

Deficyt budżetowy- ujemna różnica pomiędzy dochodami a wydatkami budżetowymi.

• rzeczywisty - faktyczna różnica między wydatkami a dochodami w danym okresie,

• strukturalny - wielkość symulowana, hipotetyczna, powstająca w warunkach gdy dochody i wydatki są realizowane przy pełnym wykorzystaniu zdolności wytwórczych gospodarki,

• cykliczny - rezultat cyklu koniunkturalnego.

Nadwyżka budżetowa - dodatnia różnica między dochodami publicznymi powiększona o środkami pochodzącymi ze źródeł zagranicznych nie podlegających zwrotowi, a wydatkami publicznymi. Ustalana dla okresu rozliczeniowego.

10. Omów źródła finansowania deficytu budżetowego

• sprzedaż skarbowych papierów wartościowych na rynku krajowym bądź zagranicznym,

• kredyty zaciągane w bankach,

• pożyczki,

• prywatyzacja majątku Skarbu Państwa,

• nadwyżka budżetowa z lat ubiegłych.

Szukasz gotowej pracy ?

To pewna droga do poważnych kłopotów.

Plagiat jest przestępstwem !

Nie ryzykuj ! Nie warto !

Powierz swoje sprawy profesjonalistom.

---