Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy im. J. J. Śniadeckich w Bydgoszczy

Materiałoznawstwo

Sprawozdanie IV

Temat: Badania makroskopowe.

Pozdrawia

D13angos

1.Badanie makroskopowe- prowadzi się nieuzbrojonym okiem lub przenośną lupą jak również mikroskopem stereoskopowym przy powiększeniu do 50 x i najogólniej ocenie jakości półwyrobów oraz gotowych wyrobów. Badania te wnoszą szereg cennych informacji o budowie materiału/elementu. Stosowane są najczęściej do ujawnienia:

- struktury pierwotnej

- struktury złaczy spawanych

- rozmieszczenia zanieczyszczeń siarką i innych zanieczyszczeń metalurgicznych

-ujawnianie grubości warstwy wierzchniowej

- wad powierzchniowych

- ujawnienia przebiegu włókien.

2. Pobieranie zgładu:

Zgłady mogą być pobierane z najróżniejszych elementów elementów części maszyn, zarówno z odlewów, stali poddanej obróbce plastycznej, złącz spawanych jak i również złącz zgrzewanych, a w zależności od rodzaju badania stosowane są różne odczynniki trawiące. Następnie zgłady poddaje się szlifowaniu, a przy stosowaniu niektórych odczynników zalecane jest nawet polerowanie np. odczynnik Oberhoffera. Polerowanie jest jednak rzadko stosowane w trakcie badań makroskopowych, albowiem powierzchnia odpowiednio wyszlifowana na papierze ściernym, będzie wyglądała na błyszczącą. Dalsze jej szlifowanie nie jest konieczne. Jednak w trakcie badanie tej samej próbki pod mikroskopem widoczne będą liczne rysy, które powodować będą odbicie światła i nieprawidłową interpretacje wyników. Próbki następnie obserwuje się bez trawienia lub poddaje trawieniu odpowiednim odczynnikiem, odczynnikiem zależności jakie onformacje dotyczące struktury badanego elementu chcemy uzyskać.

3. Odczynniki stosowane do badań makroskopowych:

a) odczynnik Heyna- ujawnia strukturę włóknistą, która powstała po przeróbce plastycznej, z przebiegu włókien można wnioskować o sposobie wykonania elementu,

b) odczynnik Oberhoffera- ujawnia strukturę pierwotną stali, czyli strukturę która powstaje w trakcie krzepnięcia. Niejednorodność ta zostaje zniekształcona podczas obróbki plastycznej w kierunku płynięcia metalu.

c) odczynnik Barmana- ujawnia on przede wszystkim rozmieszczenie siarki oraz po części fosforu. Ujawnia sięto na przyłożonym do powierzchni papierze fotograficznym,

d) odczynnik Fry- ujawnia odkształcenie plastyczne. Odczynnik ten atakuje strefy w których została przekroczona granica plastyczności, ujawniająć je w postaci ciemnych linii, są to tzw. Linie płynności.

e) odczynnik Adlera- służy on do ujawnienia struktury spoiny. Odczynnik ten ujawnia linie zanieczyszczeń czyli segregację fosforu i węgla w stali.

4. Przebieg ćwiczenia:

Makrozgład polerowaliśmy papierem ściernym, później pod sprężone powietrze. Gładką powierzchnię makrozgładu zanurzyliśmy w odczynniku na czas 5. Działanie elektrolityczne odczynnika zawierającego miedź powoduje osadzenie się miedzi na miejscach zawierających fosfor. Makrozgład wyjęliśmy z odczynnika, spłukaliśmy wodą i przetarliśmy watą, a później pod sprężone powietrze. W rezultacie miejsca bogate w fosfor mają kolor brunatny pochodzący od osadzonej w tych obszarach miedzi, która nie daje się zmyć. Ujawnia strukturę włóknistą lub pierwotną fosforu w badanej próbce

---