Krzyż Zasługi z Mieczami, Medale i odznaczenia

Krzyż Zasługi z Mieczami

Brązowy Krzyż Zasługi z Mieczami - awers

Krzyż Zasługi z Mieczami - polskie wojenne odznaczenie państwowe

Krzyż Zasługi z Mieczami został ustanowiony dekretem Prezydenta RP na uchodźstwie w Londynie z dnia 19 października 1942 roku (zmieniającym ustawę z 23 czerwca 1923 o ustanowieniu Krzyża Zasługi). Mógł być on nadawany w czasie wojny, „celem nagradzania czynów męstwa i odwagi, dokonanych nie bezpośrednio w walce z nieprzyjacielem oraz zasług położonych względem Państwa lub jego obywateli w warunkach szczególnego niebezpieczeństwa”.

Krzyż Zasługi z Mieczami dzieli się na trzy stopnie:

Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami,
Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami,
Brązowy Krzyż Zasługi z Mieczami.

Spis treści

[ukryj]

Zasady nadawania [edytuj]

Krzyż Zasługi z Mieczami nadawany był żołnierzom Wojska Polskiego, a także członkom ruchu oporu w kraju i zagranicą oraz żołnierzom armii sprzymierzonych.

Krzyż Zasługi z Mieczami mógł być początkowo nadawany tej samej osobie czterokrotnie w każdym stopniu. Prawo nadawania Złotego Krzyża Zasługi z Mieczami dla osób cywilnych należało do kompetencji Prezydenta RP, Srebrny i Brązowy Krzyż osobom cywilnym mógł nadawać prezes Rady Ministrów. Żołnierzom Wojska Polskiego oraz żołnierzom armii sprzymierzonych odznaczenia nadawał Wódz Naczelny, na wniosek Ministra Obrony Narodowej, Szefa Sztabu Naczelnego Wodza, Inspektora Lotnictwa, Szefa Kierownictwa Marynarki Wojennej oraz dowódców o uprawnieniach co najmniej dowódcy brygady, równorzędnych i wyższych.

Krzyż Zasługi z Mieczami nie był przyjęty do systemu odznaczeń PRL. Został on ponownie włączony do polskiego systemu odznaczeń ustawą z dnia 16 października 1992 o orderach i odznaczeniach, jako odznaczenie wojenne - nagroda za czyny męstwa i odwagi dokonane w czasie wojny nie bezpośrednio w walce z nieprzyjacielem, a także położone w czasie wojny zasługi względem Państwa lub jego obywateli w warunkach szczególnie niebezpiecznych. Krzyż Zasługi z Mieczami może być nadany tej samej osobie w każdym stopniu dwukrotnie. Nadawany jest przez Prezydenta RP.

Opis odznaki [edytuj]

Odznaka Krzyża Zasługi z Mieczami była identyczna jak Krzyża Zasługi ustanowionego przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej rozporządzeniem z dnia 23 czerwca 1923 roku, z tym że dodatkowo posiadała miecze.

Odznaką Krzyża Zasługi z Mieczami jest równoramienny krzyż typu kawalerskiego o wymiarach 40 x 40 mm, zakończony na rogach ramion kulkami. Ramiona Złotego i Srebrnego Krzyża są emaliowane na kolor czerwony, Brązowy Krzyż nie jest emaliowany. Między ramionami znajdują się pęki promieni o kolorze odpowiadającym stopniowi. W środku krzyża znajduje się tarcza z umieszczonymi na nim literami RP, otoczona otokiem, za którym jest ornamentowane obramowanie. Dla Krzyża Złotego i Srebrnego tarcza jest emaliowana na biało a litery są w kolorze stopnia, otok jest emaliowany na czerwono, Krzyż Brązowy nie jest emaliowany i wszystkie elementy są w kolorze brązowym. Ramiona krzyża posiadają obramowanie w kolorze stopnia. Rewers odznaczenia jest gładki. Do górnego ramienia krzyża, na ruchomym kółku, nałożone zostały dwa skrzyżowane miecze zwrócone ostrzami do góry i złączone potrójną listewką. Są one w kolorze odpowiadającym stopniowo krzyża. Do nich dołączono kółko na którym umocowana jest wstążka.

Wstążka Krzyża Zasługi z Mieczami jest amarantowa o szerokości 40 mm z niebieskimi paskami po bokach o szerokości 3 mm. Na baretce w celu odróżnienia jej od baretki Krzyża Zasługi, który ma identyczną wstążkę umieszczano dodatkowo skrzyżowane miecze w kolorze odpowiadającym stopniowi Krzyża.

Baretka Złotego Krzyża Zasługi z Mieczami

Baretka Srebrnego Krzyża Zasługi z Mieczami

Baretka Brązowego Krzyża Zasługi z Mieczami

Krzyż Zasługi z Mieczami nosi się na lewej piersi, w kolejności przed Krzyżami Zasługi odpowiadajacego mu stopnia.

Zobacz też [edytuj]