Część I - ogólna:
Demokratyczne państwo prawne: prawo reguluje i obowiązuje wszystkich ludzi i organy władzy (normy abstrakcyjne) + wola społeczeństwa. Tylko władza ustawodawcza kształtuje system prawny.
Organy Administracji nie mogą wykonywać innych czynności niż czynności prawne (polityczne). Wskazuje się na działalność reglamentacyjną (dzielenie dóbr) oraz świadczącą (regulowanie sposobu korzystania z tych dóbr). Administracja zajmuję się też konkretyzacją prawa(administracja decyzyjna). Jest skierowana na ochronę interesu publicznego lub konkretnej osoby. Pełni również funkcje właścicielskie - wykonuje uprawnienia skarbu państwa (s.p. jest osobą prawną - prawa prywatnego).
Zasada legalności działania administracji:
- administracja może działać tylko na podstawie przepisów prawa art. 7 Konstytucji RP.
- administracja może działać tylko w granicach prawa (w przepisach muszą się znaleźć środki pozwalające na osiągnięcie jej celu lub zadania).
Administracja mieści się w zasadzie legalizmu.
Dodatkowa cecha państwa prawnego: pojęcie publicznych praw podmiotowych:
Każda jednostka ma prawo oczekiwać i wiedzieć, jakie środki mogą zostać przedsięwzięte w określonej sytuacji.
Źródła prawa administracyjnego:
- nadrzędne źródło prawa: Ratyfikowane umowy międzynarodowe Konstytucja (muszą być wzajemnie zgodne).
- akty powszechnie obowiązujące: Ustawy, Rozporządzenia + Uchwały i Zarządzenia jako szczególne źródło prawa administracyjnego, interia administracji (prawo wewnętrzne), nie może być źródłem podejmowania czynności na zewnątrz. Np. Rządowe wiążą tylko adm. Rządową, nie wiążą samorządowej.
- akty prawa miejscowego: powszechnie obowiązujące na określonym terytorium art. 94 Konstytucji RP. Wydawane są przez organy:
gminne: Rada Gminy (organ stanowiący i kontrolny); wójt; - Rada Miejska; Prezydent(Burmistrz);
powiatowe: rada powiatu; zarząd powiatu(przewodniczący - starosta);
wojewódzkie: sejmik województwa, zarząd województwa
rządowe: np. wojewoda
- orzecznictwo NSA jako quasi-źródło prawa administracyjnego.
- normy branżowe - wtedy gry dopuszczają to przepisy;
Kodyfikacja prawa administracyjnego:
- nieskodyfikowane prawo materialne (np. normy ochrony środowiska) - charakteryzują się: dużym obszarem regulacji, dużą zmiennością i elastycznością.
- prawo administracyjne proceduralne - skodyfikowane.
Podział źródeł prawa: a) prawo wewnętrzne; b: prawo zewnętrzne - pow. obowiązujące
Stanowienie prawa jest to prawotwórstwo w sensie ścisłym (tych aktów, które dopuszcza konstytucja).
Stosowanie prawa - wydawanie aktów administracyjnych opartych o akty stanowienia prawa.
Sądowa kontrola legalności aktów administracyjnych:
System anglosaski: sądy powszechne(cywilne);
Kontynent: Odrębne wyznaczone sądy administracyjne (badają konkretną sprawę).
W Polsce sądownictwo administracyjne jest jednoinstancyjne: NSA.
Od 1 st. 2004 dwuinstancyjne: Wojewódzkie Sądy Administracyjne + NSA jako 2-ga inst.
Nad polskim sądownictwem administracyjnym nadzór jurysdykcyjny pełni Sąd Najwyższy (rewizja nadzwyczajna).
Francja: Między-departamentalne Trybunały Administracyjne, Apelacyjne Sądy Administracyjne, rozstrzyga także sprawy cywilne.
Niemcy: Sąd Administracyjny, Wyższy Sąd Administracyjny, Związkowy Sąd Administracyjny.
Zewnętrzne organy kontroli działalności administracji:
RPO - od 1987 roku:
- może samodzielnie skarżyć do sądu administracyjnego,
- może skarżyć w trybie rewizji nadzwyczajnej wyroki NSA,
- może inicjować postępowanie administracyjne jako podmiot na prawach strony,
- może występować do TK o zbadanie zgodności z konstytucją,
- przyjmuje skargi od obywateli na działanie administracji.
Urzędy Audytorskie:
- badają gospodarkę finansową.
(Polski system prawny nie przewiduje zewnętrznych organów audytorskich, występują wewnętrzne organy audytu zajmujące się całością działalności urzędu oraz różne inspekcje).
NIK - wykonuje kontrolę merytoryczną (zasadność, sposób, celowość) administracji.
TK - art. 79 Konstytucji RP, skarga obywatelska po wyczerpaniu procedury.
Decentralizacja - przeniesienia zadań na organy administracji, wobec których nie występuje podporządkowanie hierarchiczne względem siebie (osobowe -nominacje i rzeczowe -finanse)
Posiadają samodzielność wykonywaniu powierzonych im zadań. Kryterium wykonywania zadań dokonywane jest przez kontrolę legalności (organ nadzoru). Przekazanie kompetencji następuje w drodze ustaw, ma charakter względnie trwały.
Centralizacja - Skupienie zadań w organie najwyższym, który ma prawo je wykonywać lub powierzyć.
Dekoncentracja - przenoszenie wykonywania zadań w ramach jednego podmiotu na podmioty niższe(bliższe obywatelowi) np. gmina sołectwo (sołtys, zebranie wiejskie) - jednostka pomocnicza gminy. Wewnętrzna w ramach jednego urzędu np. wojewoda pracownicy.
Struktura aparatu administracji publicznej:
Administracja publiczna
Administracja Rządowa
centralna
terytorialna
- zespolona
Administracja Samorządowa
województwo
powiat
gmina
Organy kierownicze państwowych osób prawnych
- niezespolona
Część II - Rządowa administracja centralna
Rządowa administracja centralna jest funkcjonalnie, organizacyjnie i personalnie powiązania z Radą Ministrów.
Rada Ministrów prowadzi politykę wewnętrzną i zagraniczną państwa, kieruje administracją rządową (władcze kierowanie), nie występuje domniemanie kompetencji.
W skład Rady Ministrów wchodzą: Prezes RM, Ministrowie, Przewodniczący Komitetu Badań Naukowych, Przewodniczący Komitetu Integracji Europejskiej.
Prezes RM określa w rozporządzeniach zakres działania ministerstw
---część wykładowa---
Administracja rządowa łączy funkcje polityczne i stricte administracyjne.
Rząd (RM) - zespół osób wyłoniony drogą polityczną, który pod przewodnictwem premiera uczestniczy w sprawowaniu polityki państwa oraz prawuje kierownictwo wobec wyspecjalizowanych agend rządowych. Najistotniejszy samodzielny podmiot władzy wykonawczej.
Minister - osoba kierująca określonym działem administracji rządowej.
Odpowiedzialność ministrów: kolektywna, indywidualna - polityczna.
Funkcje rządu: koordynacyjna; kierownicza w stosunku do podległych organów; ogólne kierownictwo w dziedzinie stosunków z innymi państwami; ogólne kierownictwo w dziedzinie obronności kraju.
Zadania rząd: zapewnienie wykonywania ustaw; czuwanie nad realizacją polityki ekonomicznej i planowanie rozwoju; gwarancja interesów gwarantowanych przez państwo.
Uprawnienia rządu: inicjatywa ustawodawcza, wydawanie rozporządzeń, wydawanie uchwał wykonawczych.
Kompetencje w sferze wewnątrzpaństwowej i międzynarodowej:
1) ze względu na adresata:
a) naczelne organy władzy (Sejm, Senat, Prezydent, Sąd Najwyższy, TK, NSA, etc.)
samorząd terytorialny
organy administracji rządowej centralnej i terenowej
podmioty usytuowane (mające kompetencje) w sferze zarządzania gospodarką narodową
wszystkie podmioty prawne o zdolności administracyjnej prawnej biernej
2) ze względu na kompetencje w poszczególnych dziedzinach (resortowo).
3) ze względu na sposób działania:
a) kontrolne
b) koordynacyjne
c) kierownicze
d) normodawcze
4) ze względu na obieraną formę działania:
a) zarządzenie
b) uchwały wewnętrzne
c) uchwały zewnętrzne
d) nadawanie statutów
e) sprawozdanie
f) decyzje indywidualne
---koniec części wykładowej---
Sposoby wyłaniania rady ministrów:
Tryb podstawowy: Prezydent desygnuje Premiera, Premier proponuje ministrów, Sejm powołuje ministrów w drodze uchwały nad całością, bezwzględną (50%+1) większością głosów w obecności co najmniej połowy posłów.
Tryb awaryjny: Sejm wskazuje Premiera w ciągu 14 dni, Premier wybiera ministrów, sejm głosuje nad wybranym składem j.w.
Drugi tryb awaryjny: jak tryb podstawowy tylko zwykłą większością głosów, gdy nie można powołać Rządu Prezydent wyznacza nowy termin wyborów.
Odpowiedzialność ministrów i premiera: konstytucyjna przed Trybunałem Stanu, polityczna przed Sejmem (votum nieufności).
Urząd centralny - organ stojący na czele danego pionu administracji, lecz nie jest organem na szczycie (np. administracja celna, nad nią ministrowie), istnieje inny organ nad nim.
Organ naczelny - może stać na czele danego pionu administracji mając nad sobą tylko organy ustawodawcze (Prezes Rady Ministrów). Wyjątek: konstytucyjne organy centralne.
Zasady tworzenia urzędów ministerialnych:
w drodze ustaw
w drodze rozporządzeń Prezesa RM w Polsce
Ustawy i zwyczaje - Ustawy o Ministrach Korony, wydane przez królową z inicjatywy Premiera.
Podział funkcjonalny na szczeblu centralnym i naczelnym:
1) Administracja na rzecz rządzenia - zaplecze polityczne organu naczelnego lub ministra.
2) Administracja funkcjonalna - typowa działalność administracyjna
Tryb pracy Rady Ministrów:
- posiedzenia;
- droga korespondencyjna (obiegowa) - PremierMinister….MinisterPremier -
w sprawach bezdyskusyjnych i nagłych.
Premiera może zastępować upoważniony minister.
Organy wewnętrzne Rady Ministrów:
- Komitety powołuje Rada Ministrów;
- Komisje powołuje Premier z inicjatywy ministrów;
- Rady powołuje Premier z własnej inicjatywy;
Rada Legislacyjna ocenia akty prawne.
Rządowe Centrum Legislacji - pomaga RM w tworzeniu aktów prawnych, opiniowaniu etc.
Agencje Publiczne i inne podmioty wykonujące kompetencje organów administracyjnych.
Aparat pomocniczy organów administracji - substrat osobowy, rzeczowy pomocny w wykonywaniu czynności administracyjnych np. Urząd wojewódzki (gminy, ministra) - nie jest organem administracji!
Formy Agencji
1) Państwowe osoby prawne
2) Państwowe jednostki budżetowe (brak osobowości prawnej)
3) Spółki Prawa Handlowego
Agencje są tworzone w celu wykonywania administracji rządowej (decentralizacja).
Kompetencje agencji są określane w drodze aktów je tworzących lub określających ich statut.
Podmiot administrujący - wykonuje administracje powierzoną przez organ administracyjny
np. Izba Gospodarcza, Okręgowa Izba Lekarska, organizacje pozarządowe, spółki prawa handlowego, fundacje, osoby fizyczne.
Podmiot administracyjny - ustawa wprost przyznaje mu zakres uprawnień np. Prezydent Miasta, Wójt etc.
Dopuszczalności przekazywania zadań organu administracji na rzecz innego podmiotu. Przekazanie administracji musi mieć podstawę ustawową.
Część III - Rządowa administracja terytorialna
Rządowa administracja terytorialna występuje na szczeblach podziału zasadniczego kraju (województwo-powiat-gmina).
Zespolenia administracji rządowej - administracja pod jednym zwierzchnictwem i w jednym urzędzie. Np. Wojewoda Urząd wojewódzki.
Rodzaje zespolenia:
organizacyjne
1) pełne - organy
administracyjne funkcjonują w
osobowe
kierowników sekcji powołuje i odwołuje
kompetencyjne
prawo do wykonywania
czynności
finansowe
jeden budżet w ramach którego wydzielone są
ramach jednego
urzędu.
2) niepełne - aparat pomocniczy organów pozostaje poza strukturą urzędu, ale jego ustrój i funkcjonowanie określone są w statucie urzędu np. administracja w województwie (struktura org.)
wojewoda (prawo do obsady personalnej) za wyjątkiem woj. komendanta policji i straży pożarnej (wojewoda tylko opiniuje), wyraża zgodę na odwołanie komendanta straży pożarnej. Inne przypadki np. Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego.
aministrac. w rękach wojewody lub kierowników okręgowych służb i straży (jeśli tak stanowi ustawa)
odrębne pieniądze na wojewodę i okręgowe służby i inspekcje. Pieniądze w pełni rozdziela wojewoda.
Administracja rządowa niezespolona.
Prowincjonalnośc - jeden organ posiada pełne kompetencje na jednym terenie np. Rzym - organ poziomy - powszechne do XVII.
Resortowość - od XVII - Richellieu. - Każdy pion administracji posiada ministra (zwierzchnik i kierownik) - organ pionowy.
Resort - część administracji kierowana przez kierownika centralnego (podmiotowo), posiadająca wyodrębniony administracyjnie zakres spraw (przedmiotowo), posiadający odrębną organizację (znaczenie organizacyjne) i odrębne zadania (znaczenie kompetencyjne).
Adm. rządowa niezespolona - typowy przykład resortowości - wydaje decyzję we własnym imieniu jest powoływana / odwoływana przez organ naczelny np. wojewoda.
Wojewoda kompetencje - art. 7 Ustawy o administracji rządowej w województwie:
- przedstawiciel RM w województwie
- zwierzchnik zespolonej administracji rządowej.
- nadzór nad jednostkami samorządu terytorialnego etc.
Wojewodę powołuje Premier na wniosek właściwego ministra zostaje zawarty stosunek pracy na podstawie powołania, powołany zostaje co najmniej 1 vice wojewoda (w praktyce co najmniej dwóch).
Kompetencje wojewody:
- wydawanie aktów wykonawczych na podstawie obowiązującego prawa, akty mogą być uchylone przez Prezesa RM art. 41 + kompetencje w art. 15:
- kontrola nad rządową administracją zespoloną
- kontrola nad samorządem (tylko zadania nałożone ustawowo lub w drodze porozumienia)
- koordynacja działań adm. rz. i samorządowej w wypadku zagrożenia
- zabezpiecznia przeciwpowodziowe
- reprezentuje RM w województwie
- obronność państwa (w zakresie wynikającym z ustaw)
- współdziałanie międzynarodowe w porozumieniu z min.w. do spr. zagr.
- przedstawia RM przez min. wł do spr. administracji projekty dokumentów rz. dotyczących województwa
- dodatkowe zadania zlecone przez RM
Wojewoda wydaje:
- akty prawa miejscowego na podstawie konkretnych ustaw.
- rozporządzenia porządkowe, kompetencje nie muszą wynikać z ustaw, tylko w sytuacjach specjalnych np. klęski żywiołowe.
Organy administracji rządowej:
ze względu funkcjonalnego - te które posiadają kompetencje administracyjne przyznane aktem odpowiedniej rangi (ustawa), nie koniecznie nazywają się organem administracji lecz pełnią jego funkcje np. agencje, fundusze celowe
ze względu normatywnego - nazwane organem w ustawie.
Wojewoda może zawierać porozumienia (czynności dwustronne) w których przekaże część administracji gminie lub organowi administrującemu - rozproszonemu pozostającemu poza strukturą administracji.
Nadzór nad działalnością wojewody (art. 11) pełni Prezes RM - ze względu na legalność, celowość, politykę rządu, rzetelność i gospodarność. Wojewoda jest podległy wyłącznie Premierowi, nadzór odbywa się z wyłączeniem aktów poszczególnych ministrów.
Prezes RM wydaje wojewodzie wiążące zarządzenia i polecenia i sprawuje kontrolę nad ich wykonywaniem. Prezes RM przyjmuje od wojewody sprawozdanie z wykonywanej działalności.
Przyczyny rozrostu administracji:
- zwiększanie się zadań administracji
- fachowość (w określonych dziedzinach)
- administrację - konieczność samokontroli
- podział terytorialny kraju
- dostosowanie do UE
Interes prawny - prawa wprost przyznane w drodze ustaw i rozporządzeń.
Każdy może zaskarżyć decyzję wojewody do TK, gdy ma w tym interes prawny, procedura:
wniosek do wojewody o naprawienie uchybienia
zaskarżenie do sądu administracyjnego, po dwóch miesiącach od wniosku.
Podobnie można zaskarżyć decyzję organów samorządu terytorialnego do sądu administracyjnego.
Sprawa z zakresu administracji publicznej - każda dotycząca kompetencji administracyjnych wojewody za wyjątkiem czynności cywilno-prawnych (umowy etc.);
Odrzucenie - z przyczyn formalnych, w ogóle nie można rozpatrywać sprawy przed TK
Oddalenie - TK zajął się sprawą merytorycznie i uznał, że akt nie narusza konstytucji.
Organ kolegialny w ujęciu prawnym - taki, którego akty na zewnątrz podpisywane są przez więcej niż jedną osobę. Z uwagi na metodę działanie - podejmuje decyzję w sposób kolegialny. Z uwagi na strukturę organizacyjną np. Rada Ministrów, zarząd powiatu.
Część IV -Administracja samorządowa
Organy administracji samorządowej:
- w gminie: wójt(burmistrz, prezydent) + rada gminy
- w powiecie: zarząd powiatu + rada powiatu + starosta + kierownicy administracji zespolonej (powiatowe inspekcje służb i straży)
- w województwie: sejmik województwa + zarząd województwa + marszałek województwa
Administracja samorządowa wykonuje kompetencje administracji rządowej, gdy zostaną jej zlecone w drodze ustawy lub nastąpi porozumienie (akt dwustronny, dobrowolny)
Samorządy specjalne mogą wykonywać funkcje administracji rządowej (art. 2 i 33) !!!!!!
Kontrola - porównanie rzeczywistości ze stanem hipotetycznym i wyciągnięcie wniosków pokontrolnych. Formy kontroli: lustracja, wizytacja, rewizja.
Nadzór - kontrola + podejmowanie jednostronnych aktów władczych mających na celu doprowadzenia do stanu zakładanego.
W administracji samorządowej nie występuje zależność hierarchiczna - każdy szczebel jest niezależny od pozostałych.
Decyzje organu samorządu terytorialnego można zaskarżyć do Samorządowych Kolegiów Odwoławczych. SKO jest organem administracji rządowej pełniącym nadzór nad administracją samorządową.
Rada Gminy jest organem stanowiącym i kontrolnym nad wójtem.
Administracje samorządową mogą wykonywać organy pomocnicze:
- dzielnica (zarząd dzielnicy, rada dzielnicy)
- osiedle (zarząd osiedla, rada osiedla)
- sołectwo (sołtys, zgromadzenie wiejskie)
Podstawą jest uchwała rady gminy art. 39 ust. 4 ustawy o samorządzie gminnym.
Do wykonywania administracji samorządowej gmina może upoważnić organ wykonawczy przedsiębiorstwa, spółki akcyjnej etc.
Wspólnota samorządowa = mieszkańcy + terytorium, struktura wcześniejsza niż organy administracji samorządowej. Może podejmować rozstrzygnięcia w referendum i konsultacji.
Jednak do bieżącego wykonywania działań niezbędna jest struktura administracyjna, organy administracji samorządowej.
Występuje domniemanie kompetencji gminy w ramach administracji samorządowej.
W ramach gminy domniemanie kompetencji rady gminy. Art. 6 ust 1
Sprawy indywidualne są wyłączone z domniemania kompetencji rady gminy. Rozstrzyganie w sprawach indywidualnych musi wynikać wprost z danego przepisu. Art. 39 ust.1 wójt musi mieć jasne kompetencje do wydawania decyzji.
Gmina może prowadzić działalność gospodarczą, lecz tylko poza sferą działalności publicznej art. 7
Przedsiębiorstwo komunalne (np. MPK) nie może przynosić zysku zamierzonego. Dochód ma pokrywać tylko koszty działania przedsiębiorstwa.
Pozycja ustrojowa wójta jako organu jednostki samorządowej:
- reprezentacja gminy na zewnątrz
- organ prawny (może zawierać umowy art. 46 ust.1)
- zwierzchnik służbowy pracowników urzędu gminy
- organ administracji art. 39
- kierownik zakładu pracy (Urząd Gminy)
Pozycja przewodniczącego rady gminy art. 19 ust. 2:
- tylko jeden z radnych
Nadzór nad działalnością gmin sprawuje wojewoda i premier, a w odniesieniu do gospodarki finansowej (budżetu) Regionalna Izba Obrachunkowa, nadzorują tylko czynności inne niż cywilno-prawne (przetargi, rokowania etc.), RIO opiniuje wniosek w sprawie udziela absolutorium wójtowi, rozpatrywane przez radę gminy.
Wójt przedkłada wojewodzie wszystkie uchwały rady gminy, wójt może stwierdzić nieważność uchwały, uchylić i skierować do ponownego rozpatrzenia art. 90 i 91- są to wyłącznie kompetencje kasatoryjne, wojewoda nie sprawuje nadzoru merytorycznego. Wojewoda sprawuje szerszy nadzór nad zadaniami powierzonymi w drodze porozumień. Premier może wystąpić z wnioskiem o odwołanie Rady Gminy do sejmu, może odwołać wójta, zawiesić organy gminy ustanawiając zarząd komisaryczny do 2 lat art. 96 i 97
Premier sprawuje nadzór nad związkami międzygminnymi, które nie są jednostkami samorządu terytorialnego art. 39a i 99 ust 2. Premierowi nie przysługują kompetencje nadzorcze nad bieżącą działalnością gminy.
Powiat - jednostka niezależna od gminy i vice versa.
Powiat może wykonywać zadania gminy w drodze porozumienia.
Miasto na prawach powiatu art. 92 ust. 2 ustawy o samorządzie powiatowym jest to gmina wykonująca zadania powiatu. Występuje rada miasta i prezydent (kompetencje zarządu powiatu).
Powiat pełni zadania publiczne ponadgminne wyliczone enumeratywnie w art. 4
Powiat nie może prowadzić działalności gospodarczej poza sferą użyteczności publicznej
art. 6 ust 2.
Pozycja ustrojowa starosty:
- przewodniczący zarządu powiatu
- organ administracji powiatowej
- reprezentuje powiat na zewnątrz
- kierownik powiatowych służb, inspekcji i straży oraz zakładu pracy - starostwa powiatowego (aparat pomocniczy starosty).
Powiatowa administracja zespolona - jest w pełni zespolona za wyjątkiem zespolenia finansowego, kierownicy działają w imieniu i na rzecz starosty, są powoływani przez starostę (pełne zespolenie organizacyjne).
Akty prawa miejscowego wydaje rada powiatu lub zarząd powiatu w sytuacjach wyjątkowych.
Nadzór nad powiatem sprawują podobnie jak nad gminą wojewoda i Premier oraz w sprawach finansowych RIO. Uchwały rady powiatu przedkłada wojewodzie starosta. Nad związkiem powiatów nadzór pełni wojewoda właściwy dla siedziby związku.
Występuje administracja zespolona na szczeblu powiatu (kierownicy jednostek).
Województwo jest to region, którego cele to: programowanie rozwoju regionalnego oraz administracja publiczna - zadania nałożone na województwo ustawami i wyliczone enumeratywnie w art. 14 ustawy o samorządzie wojewódzkim.
Województwo może wykonywać zadania administracji rządowej, powiatowe lub gminne w trybie porozumienia.
Województwo może prowadzić działalność gospodarczą zarówno w sferze użyteczności publicznej jak i poza nią, która służy rozwojowi województwa (czynności promocyjne, wydawnicze i edukacyjne) art. 13
Organy województwa: sejmik województwa - organ stanowiący i kontrolny (nad zarządem województwa i jednostkami organizacyjnymi), zarząd województwa (organ wykonawczy - służebny, organ administracyjny - wydaje decyzję - decyzja jest podpisywana przez marszałka są jednak wymienieni członkowie zarządu, którzy ją uchwalili)
Pozycja marszałka województwa
- organ administracji (wydaje decyzje, załatwia sprawy powierzone mu w drodze ustawy)
- reprezentuje województwo (sejmik województwa) na zewnątrz
- kierownik zakładu pracy (Urząd marszałkowski)
- uprawnienie do składania oświadczeń woli w imieniu województwa (umowy).
- nie jest organem samorządu
Zadania samorządu wojewódzkiego:
- planowanie, projektowani i realizacja rozwoju całego województwa, współpraca w tym celu z innymi jednostkami.
- wykonywanie zadań administracji.
Występuje administracja zespolona pod marszałkiem województwa np. Zarząd Dróg Wojewódzkich.
Marszałek województwa i wojewoda mają ten sam obszar działania.
Zasada subsydiarności (pomocniczości) - przekazywanie kompetencji do organu będącego bliżej obywatela, tylko w tym kierunku.
Nadzór nad organami samorządu terytorialnego, w tym wojewódzkiego, pełnią w znaczeniu kasatoryjnym: z mocy ustawy: Prezes RM, Wojewoda, RIO; w znaczeniu funkcjonalnym: Sąd Administracyjny - organ nadzoru dla wszystkich szczebli samorządu, Samorządowe Kolegium Odwoławcze, Sejm art. 84, Minister właściwy ds. regionalnych - w przypadku przystąpienia do zrzeszeń, euroregionów etc.
Zasada komplementarności - uzupełnianie się jednostek samorządu w zakresie wykonywania zadań administracji publicznej. W Polsce komplementarność nie występuje, gdyż jest ustawowe przekazanie zadań. Wyjątki to porozumienia między jednostkami samorządu w sprawie przekazania zadań lub specjalne odrębne instytucje np. związek międzygminny, powiatów, województw - układ poziomy.
W konfrontacji administracji rządowej z samorządową występuje domniemanie kompetencji na rzecz samorządu. Wojewoda ma zadania wyliczone enumeratywnie, domniemanie uzupełnia niedociągnięcia ustawodawcy.
Część V Kadry administracji
Korpus Służby Cywilnej = pracownicy s. c. (zatrudnieni na zasadach umowy o pracę) + urzędnicy s. c. (zatrudnieni na zasadach mianowania). W służbie cywilnej występuje szczególna trwałość stosunku pracy. KSC obowiązuje od RM do poziomu województwa (urząd wojewódzki), wchodzą w jego skład także kierownicy powiatowych służb inspekcji i straży oraz wszystkie organy terenowe administracji rządowej (Urząd Skarbowy).
Szef Służby Cywilnej - organ centralny (nad nim inny organ = Prezes RM).
Urząd Służby Cywilnej - aparat pomocniczy Szefa S. C. - statut Urzędu S.C. ustala Premier.
Dyrektor Generalny Urzędu, Główny Inspektor Audytu Wewnętrznego - urzędnik wyższy.
Zadania Dyrektora Generalnego Urzędu: prowadzenie konkursu, zawieranie stosunku pracy, nadzór nad urzędem z pomocą audytora wewnętrznego(prowadzi kontrolę wewnętrzną w urzędzie), nie jest organem administracji (nie wydaje zasadniczo decyzji administracyjnych).
Absolwentom Krajowej Szkoły Administracji Publicznej miejsce pierwszej pracy wskazuje Prezes RM.
Służba przygotowawcza trwa 6 miesięcy i kończy się egzaminem, po którym dyrektor może zawrzeć stosunek pracy lub go rozwiązać. Komisja konkursowa - 6 osób w tym osoba wskazana przez Szefa S. C.
Na wyższe stanowiska konkurs przeprowadza się z pośród urzędników lub w procedurze awaryjnej także z pośród pracowników.
2