Zestaw 30
70. Jakie znaczenie - w Twoim rozumieniu - ma filozofia ? Czy dla współczesnego człowieka ma ona praktyczne znaczenie, czy też nie ? Czym jest filozofia dla Ciebie ? Czy uważasz, że filozofia powinna być wykładana na kierunkach humanistycznych szkół wyższych ?
Wiedza filozoficzna pozwala lepiej zrozumieć zjawiska społeczno-kulturowe.
Pozwala dostrzec relacje między stylem życia, dominującą kulturą intelektualną i dążeniami elit społecznych.
Zajęcia z estetyki i filozofii kultury wyrabiają wrażliwość, wskazują drogę powiązania systemów normatywnych, określających życie społeczne : prawa, moralności i religii.
Logika i semiotyka uczy kultury myślenia i dyskusji.
Filozofia poszerza horyzonty.
Rozwija sprawności intelektualne, inteligencję, rozbudza wyobraźnie.
Ułatwia stworzenie konsekwentnego ogólnego obrazu świata.
Ułatwia określenie istotnych celów ludzkiego życia.
Pytania, które stawia filozofia są ponadczasowe, bardzo aktualne współcześnie.
Czy powinna być wykładana na kierunkach humanistycznych szkół wyższych ?
TAK !
Bo daje ogólne humanistyczne wykształcenie. Jest dobrą podstawą, fundamentem, do dalszych studiów.
71. Przedstaw poglądy głównych przedstawicieli Oświecenia francuskiego. Wskaż na zasadnicze różnice między racjonalizmem a empiryzmem.
- La Mettrie
- Człowiek nie ma duszy (jeśli dusza ma poruszać ciałem, sama musi być ciałem)
- Materia obdarzona wrażliwością, więc CIAŁO MYŚLI, a umysł da się wytłumaczyć MATERIALNIE.
- Codillac „Traktat o wrażeniach”
-Sensualizm
-Umysł - Zbiór śladów po wrażeniach zmysłowych, treść umysłu jest wynikiem wrażeń
-Żeby zrozumieć świat, życie NIE TRZEBA odwoływać się do rzeczywistości duchowej
- POSĄG CODILLAC'A : dajemy mu tylko jeden zmysł - WĘCH - na podstawie wrażeń z jednego zmysłu, STANIE SIĘ CZŁOWIEKIEM.
Np. czuję zapach róży - zostaje po nim ślad w umyśle (tworzy się PAMIĘĆ), gdy poczuje kolejny zapach, tworzy się PORÓWNANIE, czyli zaczyna MYŚLEĆ, może sobie ten zapach PRZYPOMNIEĆ.
- Helwecjusz „O umyśle”
- Dobrem jest to, co użyteczne - UTYLITARYZM
- Zło jest wynikiem ZŁEGO WYCHOWANIA - przestępca to człowiek chory, trzeba go leczyć
- Wszystkie zdolności umysłu są NABYTE, dlatego człowieka można wychowywać (nagradzając przez przyjemność i karząc przez cierpienie).
- Polityka - krytykuje władzę królewską, broni ludu.
- Holbach „System natury”
- Chce opisać wszelkie zasady funkcjonowania przyrody.
- MATERIA - jedyna substancja, wewnętrznie posiada ruch mechaniczny.
- DETERMINIZM
- d' Alambert
- matematyk, członek Akademii Francuskiej
- Voltaire
- KRYTERIUM PRAWDZIWOŚCI JEST LUDZKI ROZUM (to jest prawdą, co ja zrozumiałem)
- DOŚWIADCZENIE - rozum uformowany na drodze doświadczenia, jest władzą wszechstronną i niezawodną.
- ROZUM jest JEDNAKOWY u wszystkich i we wszystkich czasach.
- DEISTA
- „Nie mogę pojąć, by ten zegar mógł istnieć, a nie było zegarmistrza” - dowód na istnienie Boga.
„Gdyby Bóg nie istniał, to trzeba by go wynaleźć” - świat ma sens tylko, jeśli istnieje Bóg.
- Nurt plebejski
- Mably \
---- Prekomunistyczni, atakują instytucje własności prywatnej
-Moredly /
- Fizjokratyzm - władza natury
- Quesney, Turgot - doradcy królewscy
- Zagadnienie ekonomiczne
- Wartość produktu pochodzi z ziemi (wspieranie rolnictwa, przemysłu wydobywczego)
- Człowiek powinien żyć zgodnie z naturą (to byłoby gwarancją moralności)
- Jan Jakub Rousseau (1712-1778)
- Trzeba kierować się UCZUCIEM - „Myślący jest zwierzęciem zwyrodniałym”
- Własne odczucia miarą wszystkiego
- Podział na :
NATURĘ (świat z przed kultury, jest dobra)
KULTURĘ (degeneracja natury i człowieka)
- Człowiek z natury powinien być SAMOTNY, rodzina jest wymysłem
- Pierwotne stosunki między ludźmi są DOBRE, późniejsze podziały społeczno-polityczne niszczą człowieka, powodują konkurencję
- WSZYSCY SĄ RÓWNI (w stanie natury)
- UMOWA SPOŁECZNA - między ludźmi jest konkurencja, bogatsi dominują - Kultura zabija równość - POTRZEBNA NORMALIZACJA stosunków społecznych;
NIE MOŻNA powrócić do natury, trzeba starać się POPRAWIĆ OBECNE STOSUNKI
- PAŃSTWO - mają w nim rządzić ROZUMNI, oni decydują i oświecają, nawet siłę - NALEŻY PRZYMUSZAĆ DO WOLNOŚĆI.
RACJONALIZM (od starożytności, np. Arystoteles) |
EMPIRYZM (od starożytności, a w nowożytności np. Locke) |
Pokreślenie znaczenia ROZUMU. Na rozumie opiera się poznanie. |
Znaczenie ZMYSŁÓW Poznanie opiera się na zmysłach, „tabula rasa”. |
W kwestiach uzasadniania interesuje się odróżnianiem wiedzy fałszywej od prawdziwej. W kwestiach etycznych przeciwstawiany uczuciu. |
Należy odbierać sygnały jakie daje nam świat za pomocą zmysłów. |