Maciej SOLICKI 27. 10. 1999r.
Adam MARKOWSKI
prowadzący: dr Ociepka
ćw. 6. POMIAR CHARAKTERYSTYK AMPLITUDOWYCH CZWÓRNIKÓW ZA POMOCĄ SYSTEMU POMIAROWEGO Z INTERFEJSEM GPIB.
Przebieg ćwiczenia:
Zapoznanie z przyrządami użytymi w ćwiczeniu
Zapoznałem się z parametrami technicznymi i nastawami na płycie czołowej multimetru i generatora funkcyjnego oraz współpracą tych przyrządów z systemem pomiarowym poprzez interfejs GPIB.
Pomiar charakterystyk amplitudowych czwórników
Dokonałem pomiary parametrów czwórnika za pomocą systemu pomiarowego z interfejsem GPIB dla wzmacniacza selektywnego oraz dla filtru o trzech częstotliwościach środkowych f1, f2, f3. Rozpocząłem od orientacyjnych pomiarów częstotliwości środkowych f0 przy ustalonych parametrach wejściowych : zakres częstotliwości f od częstotliwości początkowej fp do końcowej fk , krok Δf, w celu uzyskania w oknie pomiarowym całego widma częstotliwości danego obiektu pomiarowego. Następnie zbadałem wpływ zmiany parametrów wejściowych pomiaru na wartości obliczonych parametrów: wzmocnienie ku, częstotliwość środkowa f0, szerokość pasma częstotliwości przy spadku wzmocnienia o 3dB Af, dobroć Q. Warunki pomiaru dobierałem w taki sposób aby uzyskać jak najlepsze parametry obliczona przez system pomiarowy. Wynik zamieszczony jest w tabelach poniżej.
Budowa systemu LabVIEW
Zapoznałem się ze strukturą, zasadą działania oraz konfiguracją oprogramowania systemu pomiarowego z interfejsem GPIB w środowisku LabVIEW. Po uruchomieniu programu badałem wpływ ustawienia parametrów w programie na jej rzeczywiste wartości na poszczególnych urządzeniach pomiarowych.
Tabele pomiarowe:
|
parametry wej. |
obliczone parametry |
|
|
|
|
|
|||||
|
fp [Hz] |
fk [Hz] |
Δf [Hz] |
ku [V/V] |
f0 [Hz] |
Af [Hz] |
Q
|
|||||
wzmacniacz selektywny |
100 |
5000 |
300 |
1,87 |
1000 |
300 |
3,33 |
|||||
o częstotliwości f2 |
100 |
5000 |
100 |
1,88 |
1000 |
200 |
5 |
|||||
orientacyjne f0=1000 Hz |
100 |
5000 |
50 |
5,42 |
950 |
50 |
19 |
|||||
|
100 |
2000 |
100 |
1,88 |
1000 |
200 |
5 |
|||||
wzmacniacz selektywny |
1000 |
10000 |
500 |
2,43 |
4000 |
500 |
8 |
|||||
o częstotliwości f1 |
1000 |
10000 |
100 |
2,43 |
4000 |
300 |
13,33 |
|||||
orientacyjne f0=1000 Hz |
2000 |
6000 |
100 |
2,43 |
4000 |
300 |
13,33 |
|||||
wzmacniacz selektywny |
100 |
5000 |
300 |
0,53 |
400 |
300 |
1,33 |
|||||
o częstotliwości f3 |
100 |
1000 |
50 |
3,48 |
500 |
50 |
10 |
|||||
orientacyjne f0=400 Hz |
100 |
1500 |
70 |
1,55 |
520 |
140 |
3,71 |
|||||
filtr |
2000 |
5000 |
100 |
0,98 |
5000 |
-3810 |
-1,31 |
|||||
o częstotliwości f1 |
2000 |
10000 |
500 |
0,98 |
5000 |
2000 |
2,50 |
|||||
orientacyjne f0=5000 Hz |
3000 |
8000 |
100 |
0,95 |
5000 |
1600 |
3,12 |
|||||
filtr |
100 |
5000 |
500 |
0,99 |
1100 |
500 |
2,22 |
|||||
o częstotliwości f2 |
500 |
3000 |
100 |
0,97 |
1000 |
300 |
3,33 |
|||||
orientacyjne f0=1000 Hz |
500 |
1500 |
50 |
0,96 |
1000 |
300 |
3,33 |
|||||
filtr |
10 |
1000 |
100 |
0,99 |
510 |
100 |
5,10 |
|||||
o częstotliwości f3 |
300 |
800 |
10 |
0,94 |
500 |
150 |
3,30 |
|||||
orientacyjne f0=500 Hz |
400 |
600 |
5 |
0,80 |
500 |
115 |
4,35 |
Wnioski i spostrzeżenia:
System pomiarowy jest bardzo praktycznym udogodnienie dla operatora przeprowadzającego pomiar. Jego czynności ograniczają się wówczas do odpowiedniego doboru parametrów wejściowych w taki sposób aby jak najdokładniej można było odwzorować dany przebieg czy daną charakterystykę. System pomiarowy w zależności od konfiguracji oprogramowania oblicza wszystkie zadane parametry.
Aby przeprowadzić dokładny pomiar charakterystyk amplitudowych wzmacniaczy selektywnych czy filtrów należy określić zakres analizowanych częstotliwości w taki sposób aby ich częstotliwość środkowa f0 zawierała się w tym paśmie, a zakres częstotliwości przy spadku wzmocnienia o 3dB Af nie był większy od zadanego widma częstotliwości. Wówczas pomiar zawiera wszystkie niezbędne parametry do obliczeń. Obliczenia te są tym dokładniejsze im analizowane widmo jest próbkowane częściej, tzn. im zadany krok Δf jest mniejszy. Poniższe wykresy przedstawiają zależność wzmocnienia oraz dobroci układu od ilości pomiarów, przy czym:
Z wykresów tych wynika, że im więcej pomiarów tym wzmocnienie wzmacniacza i jego dobroć przy częstotliwości środkowej jest większa, czyli bardziej dokładna ponieważ wzmacniacz selektywny charakteryzuje się dużym wzmocnieniem przy częstotliwości środkowej.
W tabelach kolorem niebieski zaznaczyłem te pomiary które są jak najbardziej dokładne. Z pozostałych pomiarów wynika ze zawężenie pasma nie wpływa w znaczący sposób na otrzymany wynik pomiaru. Zmniejsza jedynie ilość pojedynczych pomiarów a co za tym idzie czas pomiaru. Z pomiaru dla filtru o f0=5000 Hz wynika, że w przypadku nie odpowiedniego doboru zakresu częstotliwości (fk = f0) obliczone parametry obarczone są dużym błędem.
Optymalne dane wejściowe powinny zatem dążyć do jak najmniejszego pasma analizowanych częstotliwości i jak najmniejszego kroku (czyli dużej ilości pojedynczych pomiarów).
Systemy pomiarowe wyposażone w interfejs pomiarowy są bardzo przydatne do ciągłej kontroli sygnałów. W zależności od konfiguracji oprogramowania operator jest w stanie odczytać bardzo wiele danych związanych z analizowanym sygnałem np.: ciągła rejestracja pomiaru i jej natychmiastowe graficzne przedstawienie (opcja pętli pomiarowej), zależności pomiędzy obliczonymi parametrami (ku=f(f)), charakterystyki pomiarowe, możliwość tworzenia własnych procedur obliczeniowych. Z tego względu systemy pomiarowe mają szeroki zakres zastosowań. Posiadają ogromne możliwości rozbudowy i tworzenia nowych diagramów z własnymi opcjami pomiarowymi i obliczeniowymi.