Politechnika Lubelska w Lublinie |
|||
Laboratorium materiałoznawstwa |
|
Ćwiczenie M-4 |
|
Maksym Piotr Draganek Dariusz Grzechulski Marcin |
Semestr III |
Grupa ED. 3.4 |
Rok akadem. 98/99 |
Temat: Podstawowe własności materiałów przewodzących |
Grupa 4 |
Data wykonania: 09.11.1998 |
Ocena: |
Cel ćwiczenia
Wyznaczanie podstawowych własności elektrycznych materiałów przewodowych i oporowych rezystancji właściwej i temperaturowego współczynnika rezystancji
Wiadomości teoretyczne
Rezystancja R może być obliczona na podstawie pomiaru natężenia prądu I i spadku napięcia U na oporniku w obwodzie. W tym celu wykorzystujemy prawo Ohma:
Rezystancję przewodu możemy również obliczyć znając pole przekroju s, długość l oraz jego rezystancję właściwą r. Możemy to zrobić na podstawie wzoru:
Rezystancja zmienia się również wraz ze zmianą temperatur, dzieje się to w sposób liniowy, według wzoru:
gdzie : rT - rezystancja właściwa przy temp. T, r20C - rezystancja właściwa przy temp 20C, a - temperaturowy współczynnik rezystancji.
Wykonanie pomiarów
Stanowisko używane do pomiarów przedstawione jest na rysunku poniżej
Wyniki pomiarów
Wykonane pomiary zostały zanotowane w tablicy 1.
L.p. |
T [OC] |
R1 (Cu) |
R2 (Fe) |
R3 (konstantan) |
1 |
23 |
5 |
15,6 |
17,4 |
2 |
30 |
5 |
15,8 |
17,5 |
3 |
40 |
5,1 |
16,2 |
17,3 |
4 |
50 |
5,2 |
16,6 |
17,1 |
5 |
60 |
5,4 |
17,3 |
16,9 |
6 |
70 |
5,6 |
18 |
16,9 |
7 |
80 |
5,8 |
18,4 |
17,1 |
8 |
90 |
6 |
18,9 |
17,2 |
9 |
100 |
6,2 |
19,4 |
17,1 |
Tablica 1
Wymiary geometryczne przewodów zostały zamieszczone w tabeli 2 poniżej:
Przewodnik |
Średnica [mm] |
Długość [m] |
Przekrój [mm2] |
Cu |
f = 0,10 |
l = 3,11 |
0,00785 |
Fe |
f = 0,35 |
l = 3,11 |
0,0962 |
konstantan |
f = 0,35 |
l = 3,11 |
0,0962 |
Tablica 2
Rezystancję właściwą obliczamy ze wzoru: , a współczynnik temperaturowy z wzoru: .
Przykładowe obliczenia (odpowiednio dla Cu, Fe, konstantan):
,
,
.
Wykonajmy przykładowe obliczenia dla temperatury 100 OC, korzystamy ze wzoru:
Przy obliczaniu tego współczynnika korzystamy z wcześniej obliczonej rezystancji właściwej (tabela 3):
W tabeli 3 zostały umieszczone obliczone wartości r i a dla poszczególnych materiałów przewodzących.
L.p. |
T [0C] |
rT |
a |
||||
|
|
Cu |
Fe |
Konstantan |
Cu |
Fe |
Konstantan |
1 |
23 |
0,0126 |
0,4825 |
0,5382 |
|
|
|
2 |
30 |
0,0126 |
0,4887 |
0,5413 |
|
0,00183 |
0,00082 |
3 |
40 |
0,0129 |
0,5011 |
0,5351 |
0,00118 |
0,00226 |
-0,00034 |
4 |
50 |
0,0131 |
0,5135 |
0,5289 |
0,00148 |
0,00237 |
-0,00064 |
5 |
60 |
0,0136 |
0,5351 |
0,5228 |
0,00216 |
0,00295 |
-0,00078 |
6 |
70 |
0,0141 |
0,5568 |
0,5228 |
0,00255 |
0,00327 |
-0,00061 |
7 |
80 |
0,0146 |
0,5692 |
0,5289 |
0,00281 |
0,00315 |
-0,00030 |
8 |
90 |
0,0151 |
0,5846 |
0,5320 |
0,00299 |
0,00316 |
-0,00017 |
9 |
100 |
0,0156 |
0,6001 |
0,5289 |
0,00312 |
0,00316 |
-0,00022 |
|
|
|
Wartość średnia: |
0,002326 |
0,00277 |
-0,00028 |
Tablica 3
Wykres zależności rezystancji z poszczególnych w zależności od temperatury.
(linia zielona - Cu, linia czarna Fe, linia niebieska - konstantan)
2