ALKOHOLIZM=CHOROBA ALKOHOLOWA=UZALEŻNIENIE OD ALKOHOLU - nadmierne spożywanie napojów zawierających etanol.
Nazwa alkohol wywodzi się z języka arabskiego i „alkuhl” oznacza delikatny proszek.
Objawy uzależnienia:
1.Upośledzenie kontroli nad piciem. Narastają trudności w powstrzymywaniu się od picia, w kontrolowaniu ilości wypijanego alkoholu, w przerwaniu picia. Człowiek przestaje panować zarówno nad częstotliwością picia jak i nad sytuacjami w których pije.
2.Występowanie objawów abstynencyjnych (tzw. objawy z odstawienia). Pojawiaja się wówczas, gdy spada poziom alkoholu we krwi, są to m.in. silne drżenie mięśniowe, nadmierna potliwość, nudności, wymioty, biegunki. Jednocześnie występuje rozdrażnienie, niepokój, lęk, zaburzenia snu, a nawet mogą wystąpić objawy choroby psychicznej.
3.Zmiana tolerancji na alkohol: u większości osób pojawia się najpierw wzrost tolerancji na alkohol jako jeden z wczesnych objawów wchodzenia w uzależnienie. Cechą charakterystyczną tego zjawiska jest możliwość wypicia wielokrotnie większej niż kiedyś dawki alkoholu bez objawów upicia się tzw. „mocna głowa”. Później w miarę rozwoju uzależnienia, tolerancja spada. Do upicia może wystarczyć nawet kufel piwa.
Należy zróżnicować pojęcie pijak a alkoholik. Pijak pije, bo chce, ale w dowolnej chwili może przerwać i odstawić kieliszek. Alkoholik często nie chce pić, ale jeżeli zacznie, pije w sposób przymusowy, często się zdarza, że alkoholik nienawidzi smaku alkoholu, skutków picia, ale nie umie sobie poradzić z „głodem alkoholowym”. Picie przeciąga się na dni, czasami tygodnie, bo ile razy przestaje, pić tyle razy pojawiają się przykre objawy abstynencyjne, które ustępują po kolejnej porcji alkoholu. Dlatego alkoholizm bywa nazywany chorobą absurdów.
Pijak lubi „być na rauszu”, alkoholik jest „na rauszu”, bo bez tego źle się czuje.
Trafnie ujmuje to następujące powiedzenie:” pijak mógłby przestać pić, gdyby chciał, alkoholik chciałby, gdyby mógł”.
Alkoholizm to choroba powstająca na skutek uzależnienia ustroju od alkoholu, który powoduje stopniowe uszkodzenie komórek CSN, prowadzi też do uszkodzenia narządów miąższowych, głównie wątroby, uszkodzeń przewodu pokarmowego, zaburzeń osobowości, degradacji psychicznej. Przy gwałtownym odstawieniu alkoholu u alkoholików może dojść do tzw. zespołu urojeniowego (delirium).
Majaczenie (delirium):
Stan przemijającego zaburzenia świadomości połączonego z brakiem orientacji w czasie i przestrzeni. Charakteryzuje się znacznym pobudzeniem psychoruchowym, halucynacjami i złudzeniami oraz znacznego stopnia lękiem.
ZABURZENIA PSYCHICZNE W PRZEBIEGU UZALEŻNIENIA OD ALKOHOLU:
W wyniku nadużywania alkoholu dochodzi do powstania nieodwracalnych zmian w ośrodkowym układzie nerwowym. Mózg alkoholika, stale narażony na drażniące i uszkadzające działanie alkoholu oraz produktów jego przemiany (głownie aldehydu octowego), nie może pozostać w stanie nienaruszonym.
Wyrazem tego mogą być następujące zaburzenia:
-zaburzenia pamięci, wraz ze zubożeniem zainteresowań, szybka męczliwość umysłowa, gorsza koncentracja uwagi
-zaburzenia zachowania, zwiększona drażliwość, zmienność nastroju, trudności w opanowaniu agresji, skłonność do przemocy
-zaburzenia charakterologiczne: dla zdobycia wódki skłonni są zaniedbać rodzinę, popełnić przestępstwo, przestaje zależeć im na opini publicznej.
Choroby mogące rozwinąć się na skutek przewlekłego nadużywania alkoholu.
PSYCHOZA KORSAKOWA
Jest chorobą rzadką, najczęściej po 50 r.ż, jako wyraz bezpośredniego, toksycznego działania alkoholu na tkankę mózgową.
Objawy: nasilające się zaburzenia pamięci, w pełni rozwiniętej postaci chory jest zdezorientowany co do czasu i miejsca, ma luki pamięciowe, które wprawiają go w coraz większe zakłopotanie, wypełnia je konfabulacjami. Do tego dochodzą zaburzenia czucia, bóle i mrowienia w kończynach, osłabienie siły mięśniowej, porażenia jako wyraz zapalenia lub zwyrodnienia nerwów obwodowych.
Choroba ma charakter przewlekły, postępujące zaburzenia pamięci przekształcają się stopniowo w otępienie. W niektórych przypadkach przy ogólnym wyniszczeniu następuje śmierć.
OTĘPIENIE ALKOHOLOWE
Charakteryzuje się postępujacą niewydolnością intelektualną, chory przestaje rozumiec co się wokół niego dzieje, nie jest w stanie zaspokajać swoich potrzeb. Dołączyc się mogą objawy neurologiczne oraz objawy ogólnej niewydolności fizycznej.Schorzenie ma charakter przewlekly, spowodowane jest postępującym zanikiem mózgu (kory mózgowej płata czolowego). Może stanowic kontynuację Psychozy Korsakowa.
PARANOJA ALKOHOLOWA.
Zwana obłędem zazdrości lub alkoholowym zespołem Otella. Rozpoznajemy go wówczas, gdy w przebiegu uzależnienia od alkoholu wykształci się system urojeń dotyczących niewierności współpartnera. Trudno jest spotkać alkoholika, który nie podejrzewał współpartnera o zdradę. Nadmierna podejrzliwość wynika z mniejszej sprawności seksualnej (spowodowanej uzależnieniem) i błędnego wyciągnięcia wniosków o istnieniu „tego drugiego”. O chorobie możemy mówić dopiero wówczas, gdy chory nie reaguje na perswazję i dowody braku winy partnera. Chory śledzi partnera, przesłuchuje, rozlicza z czasu, sprawdza ciało, odzież. Gdy żona kupi nową sukienkę to oskarża ją, że stroi się dla kochanka. Niekiedy do urojeń niewierności dołączają się urojenia prześladowcze, np. żona z kochankiem chcą chorego zabić.
MAJACZENIE ALKOHOLOWE.
Ostra psychoza alkoholowa, pojawia się zazwyczaj u osoby uzależnionej po zaprzestaniu wielodniowego i intensywnego picia. Psychozę zazwyczaj poprzedza okres zwiastunów takich jak: niepokój, drażliwość, bezsenność, podwyższenie temperatury, nadwrażliwość na boźce zwłaszcza słuchowe. Potem dołącza się lęk, złudzenia wzrokowe i słuchowe oraz omamy. Omamy wzrokowe mogą mieć charakter nieokreślony, „coś jakby zwierzę, jakby czyjaś postać”.Ich nasilenie jest największe wieczorem i w nocy. Wygląd pacjenta w czasie majaczenia jest charakterystyczny: przekrwiona twarz i oczy, wyraz lęku na twarzy, drżenie rąk i całego ciała, duży niepokój ruchowy, aż do skrajnego pobudzenia, jakim jest ucieczka. Omamy mają zazwyczaj przerażającą treść, chory widzi np. atakujące zwierzęta, pęzające robaki, zamykające się nad nim wieko trumny. Niekiedy przeżyciom towarzyszy silny lęk, który może się objawiać np. skokiem przez okno lub agresją skierowaną przeciwko otoczeniu. Ze względu na duże pobudzenie i związane z tym duże obciążenie serca, istnieje groźba wystąpienia niewydolności krążeniowej, pogarsza się funkcjonowanie nerek, wszystko to może prowadzić do zgonu.
PADACZKA ALKOHOLOWA
Można ją rozpoznać, gdy wykluczymy wszystkie inne poza alkoholem przyczyny jej powstania. Objawy występują jakiś czas po zaprzestaniu picia lub z chwilą spadku stężenia alkoholu we krwi.
Czego ludzie szukają w alkoholu?
1)Uśmierzenia przykrych uczuć: traktują alkohol jako swoisty znieczulacz na dolegliwości ciała i duszy, piją gdy coś boli, gdy się zdenerwują, czymś martwią, nudzą.
2)Obrony przed niepożądanymi informacjami: piją po to, aby nie myśleć o czymś przykrym, aby zapomnieć.
3)Rozluźnienia wewnętrznych zahamowań: przy pomocy alkoholu próbują uwolnić się od istniejących w nich zahamowań, często wtedy są odważniejsi, powiedzą coś czego na trzeźwo nie mieliby odwagi powiedzieć.
4)Przeżycia odmiennych stanów: gdy codzienność wydaje się im szara i monotonna, rośnie ich potrzeba do przeżycia czegoś specjalnego, by poczuć się kimś ważnym.
5)Ułatwienia kontaktów z innymi ludźmi: piją, by zmniejszyć dystans jaki ich dzieli od innych.
LISTA SYGNAŁÓW OSTRZEGAWCZYCH:
-gdy ktoś pije pomimo szkód spowodowanych przez picie,
-gdy ktos wypija większe ilości (powyżej 100 gramów ETOH=5 dużych piw, 1 litr wina, ćwierć litra wódki),
-gdy ktoś regularnie wypija więcej niż 20 gramów ETOH,
-gdy ktoś „klinuje” czyli używa alkoholu do usuwania przykrych skutków poprzedniego picia,
-gdy ktoś pije alkohol w samotności,
-gdy ktoś zaniedbuje obowiązki z powodu picia,
-gdy ma problemy z przypomnieniem sobie co działo się podczas picia alkoholu,
-gdy ktoś kieruje samochodem będąc pod wpływem alkoholu,
-gdy ktoś reaguje drażliwością i agresją po spożyciu alkoholu,
-gdy ktoś dostaje od innych sygnały sugerujące ograniczenie ilości picia lub powstrzymania się od picia alkoholu.
ZESPÓŁ ODSTAWIENIA: rozpoczyna się w kilka godzin po zaprzestaniu lub ograniczeniu długotrwałego (co najmniej kilkudniowego) picia alkoholu w dużych ilościach. Może przebiegać
-łagodnie (niepowikłany zespół odstawienia) lub
-ciężko (z majaczeniem drżennym).
Niepowikłany zespół odstawienia:
-drżenie mięśniowe grubofaliste,
-nudności, wymioty,
-uczucie osłabienia, rozbicia, bóle głowy,
-przyśpieszenie akcji serca, zwyżki RR,
-lęk, drażliwość, obniżenie nastroju, drażliwość,
-omamy, złudzenia, bezsenność
PIELĘGNOWANIE I OPIEKA NAD CHORYM:
-zapewnić ciszę i spokój, chorego położyć, najlepiej w izolatce, zabezpieczyć (przed spadnięciem, zachłyśnięciem, w trakcie drgawek),
-ciągła obserwacja stanu psychicznego i fizycznego,
-kontrola parametrów życiowych (RR, tętno, oddech, temperatura)
-wyrównanie zaburzeń elektrolitowych, nawodnienie,
-pielęgnowanie innych schorzeń np. urazu głowy, ran,
-ochrona w trakcie przeżywania lęku, omamów
-udział w farmakoterapii (leki uspokajające, nasenne, preparaty witaminowe),
-zadbać o higienę ciała,
-kontrola wydalania moczu,
-wstrzymanie się od osądów, krytyki chorego, traktować zachowania chorego jako przejaw patologii, której nie jest on w stanie kontrolować.