TRASEOLOGIA

strona: 1, 2

Traseologia bada przede wszystkim ślady przemieszczania się człowieka - zarówno pieszo jak i za pomocą środków transportu. W niektórych krajach termin ten ma znacznie szersze znaczenie, traseologia jest rozumiana jako dziedzina zajmująca się wszelkimi śladami odwzorowanymi na powierzchniach np. ślady daktyloskopijne i mechanoskopijne. Podstawowym materiałem do badania są tutaj wszelakiego rodzaju odciski, nawarstwienia i i odwarstwienia. Ślady takie trzeba oczywiście odpowiednio zabezpieczyć. Sfotografować, sporządzić szkic (ichnogram), odwzorować. Do odwzorowywania używa się przede wszystkim gipsu alabastrowego. W podłożach sypkich stosuje się silikon. Na śniegu użyjemy parafiny lub schłodzonego lakieru do włosów. Ślady odbite na parapecie lub asfalcie przenosimy folię daktyloskopijną, tak samo utajnione.

Jeśli na miejscu zdarzenia znajdziemy porzucane buty, możemy spróbować zidentyfikować osobę je noszącą poprzez badanie odcisku stopy wewnątrz obuwia. Jeśli tylko odciski - same buty. Tak jak w badaniu mechanoskopijnym, tutaj też przeprowadzana jest identyfikacja grupowa i indywidualna. 
Badania grupowe to przede wszystkim porównanie wzoru spodu obuwia które zostawiło ślad z wzorem na butach zabezpieczonych w trakcie śledztwa.
Mierzy się wówczas:

• odległość od krawędzi obcasa do czubka palców, 

• długość i szerokość przodoskopia, śródstopia itp. 

Jeżeli już uda nam się zidentyfikować rodzaj buta możemy pokusić się o jego identyfikację indywidualną. Polega ona przede wszystkim na szczegółowej analizie cech charakterystycznych, takich jak: zdarcie podeszwy, ślady napraw, ubytki, stopień zużycia, rozmieszczenie gwoździ, podkówki itp. 

Rys. - "Identyfikacja buta na podst. cech jego śladu. Porównanie gipsowego odlewu z butem." - źródło:  Włodzimierz Gutenkunst "Kryminalistyka".

Identyfikacja człowieka na podstawie śladów butów i chodu określa się badając sam odbity ślad oraz tzw. ichnogram. Jest to tzw. ścieżka chodu czyli utrwalenie śladów poruszania się człowieka. Kierunek badań identyfikacyjnych i rodzaj analizowanych cech będzie różny w zależności od podłoża , od tego czy ujawniono ślady stóp bosych czy obutych, czy tylko odzianych. Szczegółowo analizujemy tutaj takie parametry jak:

• kierunek i linię chodu, 

• szerokość i długość kroku 

• oraz kąt stawiania stopy. 

Na podstawie badań ustalono, że około 80% ludzi ma stopy z wrodzonymi lub nabytymi zniekształceniami, które powodują indywidualne zmiany w chodzie. 
Po badaniu ichnogramu możemy nieśmiało wyciągać wnioski co do:

• płci (krok męski jest zazwyczaj dłuższy);

• wzrostu - wzrost odpowiada mniej więcej siedmiu długościom stopy lub średniej długości kroku plus 1 m;

• kondycji fizycznej - ludzie otyli i chorzy na serce stawiają kroki znacznie mniejsze od zdrowych

Ale oprócz śladów naszych "Korzeniowskich" eksperci często musza analizować również ślady "Hołowczyców". Pojazdy mechaniczne także pozostawiają wskazówki pozwalające na określenie:

• kierunku poruszania się pojazdu - podłoże odwarstwia się w odwrotnym kierunku, zaś wyciekający z pojazdu płyn (np. olej ) zwęża się w kierunku jazdy;

• hamowania - przy zablokowanych kołach lub poślizgu pozostawiane są charakterystyczne ślady smugowe,

• rodzaju opony - tutaj możemy pokusić się nawet o identyfikację indywidualną. Najpierw bada się szerokość opony i długość jej zewnętrznego obwodu. Jeśli uda nam się to ustalić, poprzez porównanie w odpowiednich tablicach możemy ustalić typ samochodu. Aby przeprowadzić identyfikację indywidualną porównujemy wzór bieżnika, kąty przebiegów jego elementów, odległości pomiędzy nimi, uszkodzenia, ślady reperacji itp. 

Rys - "Porównanie gipsowego odlewu bieżnika z miejsca przestępstwa z odlewem bieżnika samochodu zakwestionowanego w trakcie śledztwa." - źródło:  Włodzimierz Gutenkunst "Kryminalistyka".

Rys - "Identyfikacja opony rowerowej na podst. cech jej śladu ." - źródło:  Włodzimierz Gutenkunst "Kryminalistyka".

Słowniczek

Podoskopia, traseologia - dział kryminalistyki zajmujący się badaniem odcisków stóp pozostawionych na miękkich nawierzchniach.  Na ich podstawie określa się kierunek przemieszczania, linię przemieszczania, linię i kąt stopy, długość i szerokość kroku jak również drogę hamowania pojazdu. Linia chodu - powstaje przez połączenie środków tylnych krawędzi kolejnych śladów stóp. Linia śladu określana jako przedłużona oś śladu stopy - dla stopy obutej jest to linia przechodząca przez środek tylnej krawędzi obcasa i środek czubka buta, dla stopy bosej lub obleczonej linię te przeprowadza się przez środek tylnej krawędzi pięty i środek przedniej krawędzi drugiego palca.

Z życia wzięte

Czasem po badaniu ścieżki chodu  również można domyślać się zawodu - podobno myśliwi i gajowi pozostawiają ślady o małej długości kroku ze względu na swe przyzwyczajenie do ostrożnego stawiania stopy. Najdłuższe kroki stawiają za to geometrzy i kolejarze. Taką cechę zostawia podobno konieczność częstego chodzenia po torach. Czasami również trzeba przeprowadzić identyfikacja gatunków zwierząt (lub konkretnego zwierzęcia) na podstawie tropów zabezpieczonych na miejscu zdarzenia. Wcześniej badania te były powszechnie i często stosowane, w ostatnim czasie ze względu na stosowane nawierzchnie straciły jednak na wartości.

---