2. Rodzaje weryfikacji konstrukcji ? Ostateczną podstawą oceny konstrukcji jest w każdym przypadku skuteczne działanie maszyny. Konstrukcja jest dobra, jeżeli działanie maszyny odpowiada oczekiwanej regule zachowania się. Osiągnięcie tak pojętego działania możliwe jest dzięki weryfikacji. rodzaje weryfikacji:
- badania prototypów - badania eksperymentalne w warunkach eksploatacji
2 |
6a. Dodawanie wymiarów tolerowanych ?
6a |
6b. Odejmowanie wymiarów tolerowanych ?
6b |
10. Ogólna zasada pasowania łożysk tocznych na czopie w zależności od wektora obciążenia ? Podstawowym warunkiem dobrego działania łożyska jest dobór odpowiednich pasowań między czopem a pierścieniem wew. oraz między gniazdem a pierścieniem zew. Na rodzaj pasowania mają wpływ: 1)rodzaj obciążenia i jego wielkość, 2)rozkład temp, 3)rodzaj i wielkość łożyska. I-nieruchomy pierścień zew., wew. obraca się względem wektora obciążenia. Z analizy stanu obciążenia wynika że: 1)obciążenia poszczególnych kulek są ≠, 2)naprężenia stykowe kulek z bieżniami pierścieni zew. i wew. są ≠bo zależą od promienia krzywizny, 3)bieżnia pierścieni jest obciążona jednakowo bo wszystkie punkty pierścieni wew. przechodzą przez wszystkie strony obciążenia, 4)nieruchomy czop, pierścień zewnętrzny obraca się względem obciążenia, 5)minimalny luz pomiędzy czopem a pierścieniem wew. prowadzi do obtoczenia się pierścienia wew. po czopie co w końcowym etapie może spowodować zatarcie łożyska, 6)ze względu na stateczność układu nie wolno dopuścić do ruchu względnego pierścienia po czopie, 7)pierścień zewnętrzny nie wykazuje tendencji do obracania się w gnieździe II-nieruchomy pierścień wew. zew. obraca się względem wektora obciążenia. Stan obciążeń i naprężeń stykowych jest niezmienny w stos. do przypadku I ale teraz obciążona jest równomiernie bieżnia pierścienia zew., bieżnia pierścienia wew. jest stałe obciążona w tym samym pkt B. III-przypadek złożony-ruchomy czop i gniazdo wzgl. wektora obciążenia, -ruch wahadłowy, -przypadki niepewne i nieokreślone stany obciążenia
10 |
14. Napisać zależność z której możemy wyznaczyć nośność dynamiczną łożysk znając obciążenie równoważne „P”[N] i trwałość „Lh”[godz] ?
c- nośność dynamiczna łożyska- obciążenie przy którym trwałość wynosi 106 obrotów.
14 |
18. Co jest celem smarowania łożysk ?
-ochrona przed korozją i zanieczyszczeniami z zewnątrz -chłodzenie /odprowadzenie ciepła/ -zmniejszenie oporów tarcia
Do smarowania stosuje się: smary plastyczne - podstawową wielkością charakteryzującą przydatność smaru plastycznego do określonych warunków pracy są: - lepkość oleju bazowego; - konsystencja; - zakres temp. pracy; - odporność na działanie wilgoci; - zawartość dodatków zwiększających wytrzymałość warstewki smaru Ilość smaru łożyska zależy od prędkości obrotowej. Łożysko należy wypełnić całkowicie smarem a przestrzeń w której znajduje się łożysko w 1/3 - 2/3 przyczym dolne wartości dla większych prędkości łożysk. Olej - podstawowym kryterium doboru gatunku oleju są: - warunki tarcia; - temp. łożyska; - ochrona przed korozją; - odporność na reagowanie z wodą lub pienienie się; - mała skłonność do tworzenia się osadów. Trwałość zależy od temp i prędkości obrotowej. Wynikają z tego praktyczne okresy dosmarowywania łożysk lub wymiany środka smarczego.
18 |
22. Naszkicować w przekroju przykład uszczelnienia filcowego i podać warunki w jakich może być stosowane ?
-temp (-30÷100)˚C
-prędkość obwodowa wałka -chropowatość powierzchni wałka
22 |
26. Co to jest liczba kształtu αk i od czego zależy ? Jest to wielkość opisująca różne rodzaje karbu. Jest to stosunek naprężeń max. wywołanych karbem w tworzywie idealnie sprężystym (izotropowym), do naprężeń nominalnych (obliczeniowych, kryterialnych) Jest to funkcja rodzaju obciążenia i cech geometrycznych ujęta za pomocą wykresów, tablic, wzorów. αk= f ( rodzaj obciążenia; geometryczne cechy konstrukcyjne )
np.
26 |
30. Co to jest βk i funkcją jakich jest czynników ? Jest to liczba działania karbu, która mówi nam o obciążeniu wytrzymałości zmęczeniowej elementu w stosunku do wytrzymałości zmęczeniowej tworzywa, mówi jakie jest faktyczne naprężenie. βk>1 dla obciążeń zmiennych βk=1 dla obciążeń statycznych βk=σ'max/σ βk=zgł/zk αk=σ'/σ αk- teoretyczne max naprężenie σ'max- rzeczywiste max naprężenie w przekroju rzeczywistym σ'- teoretyczne max naprężenie przekroju dla tworzywa idealnie sprężystego σ- naprężenie nominalne w przekroju krytycznym osłabionym zk- wytrzymałość zmęczeniowa próbki z karbem zgł- wytrzymałość zmęczeniowa próbki gładkiej
βk=1+ηk(αk-1) αk- liczba kształtu ηk- liczba wrażliwości tworzywa na działanie karbu 0≤ ηk ≤1
ηk=1 to βk=αk dla mat. idealnie sprężystych i wrażliwych na działanie karbu np. szkło ηk=0 to βk=1 dla mat. niewrażliwych na działanie karbu np. żeliwo
30 |
34. Podać wzór korekcyjny dla wałów ? Polega to na tym, że w trakcie kontroli liczba bezpieczeństwa nie zgadza się z założoną. Zależy nam aby jak najszybciej trafić na tę liczbę.
Rozumowanie: Fxδδ0S
Wzór dla wałów:
Wo-wsk. przekroju Wox-wsk. wytrz. na skręcanie
34 |
44. Wymień zarysy zębów kół zębatych ? 1. cykloidalny- linia przypora to łuk okręgu Zalety: pow. wypukła współpracuje z wklęsłą-małe naciski hercowskie Wady: -trzeba utrzymać b. dokładną odległość międzyosiową -wysoki koszt narzędzia i wymagana duża dokładność obróbki
2. kołowo-łukowy (Wildhaber-Nawikow)- zarysy zębów to łuki okręgów Zalety: -nośność większa od nośności z zębami ewolwentowymi skośnymi od 1,5 do 1,7 razy. Wady: -duża wrażliwość na niedoładności odległości międzyosiowej kół - wysoki koszt narzędzia i koszt obróbki
3. ewolwentowy (Euler 1755r) - linia przyporu jest prostą ciągłą spełniającą warunek: koła z których odtaczamy ewolwenty nazywamy kołami zasadniczymi
44 |
48. Co to jest i ile wynosi graniczna liczba zębów dla zazębienia normalnego ? Jest to liczba zębów, przy której nie nastąpi podcięcie stopy zęba. Stopa zęba-polega na wybraniu ewolwenty tworzącej zarys zęba powyżej koła zasadniczego. ΔNCA, ΔNCO
AC/NC=NC/CO; NC=OCsinα AC-mn
OC=d/2=mnz/2
dla koła 1:
48 |
52. Opisać rodzaje korekcji dwu współdziałających kół zębatych ? 1.'P-O' bez zmiany odległości między osiowej aw. X1+X2=0, to X1=-X2 przesunięcie zarysu x1+x2=0, to x1=-x2 liczba przesunięcia zarysu Uzyskujemy: -niezmienność kąta przyporu, -zwiększenie liczby przyporu εα,- okręgi toczne kół pokrywają się z okręgami podziałowymi, -zazębienie zerowe. Minimalna liczba zębów dla uzębienia korygowanego (bez podcięcia stopy zęba) z1=2(1-x)/sin2α, z2=2(1+x)/sin2α, u=z2/z1, u=x-1/x+1, Xmax=u-1/u+1 Wnioski dla Xmax: dla u=1 korekcja traci sens, większe przełożenie to większa możliwość korekcji. 2.'P' ze zmianą odległości między osiowej x1+x2>0, lub x1+x2<0 Gdy >0 nastąpi rozsunięcie osi kół o odcinek (x1+x2)m, do odległości pozornej ap=a+(x1+x2)m, więc ap=m/2(z1+z2)+(z1+z2)m. Pozostawienie pozornej odl. między osiowej powoduje powstanie nadmiernego luzu obwodowego-sytuacja niekorzystna. Dla zmniejszenia tego luzu trzeba dosunąć do siebie koła na odległość równą odległości rzeczywistej: aw=acosα/cosαtw (αw-toczny kąt przyporu) invαw=2tgα(x1+x2)/(z1+z2)+tgα. Znając invαw czytamy z tablic liczbę αw. Odsunięcie osi powoduje zmniejszenie luzu wierzchołkowego. Dla zapewnienia normalnego luzu wierzch. trzeba skrócić głowę zęba o k·m=ap-aw, to k=(ap-aw)/m, (k- liczba skrócenia głowy zęba). 52 |
56. Co wynika z faktu, że zęby skośne nacina się tymi samymi narzędziami co zęby proste ?
Wymiary związane z wysokością i grubością zębów koła w przekroju normalnym /prostopadłym do linii zęba/ są takie same jak w kołach z zębami prostymi, czyli: pn=p, mn=m, αn=α, sn=s. mn,αn-znormalizowane.
56 |
60. Podać sposób wyznaczenia rzeczywistej odległości międzyosiowej kół zębatych walcowych dla korekcji `P-O' i `P' ?
Dla `P-O':
Dla `P': gdy x1+x2>0:
60 |
38. Jakie max. przełożenie można zastosować w przekładni zębatej walcowej jednostopniowej. Dla przekładni zębatej walcowej jedno stopniowej przyjmuje się max. wartość całkowitego przełożenia U≤8
38 |
39.Podać rodzaje przekładni zębatych w zależności od wzajemnego usytuowania osi kół.
39 |
40. Jakie rodzaje zębów mogą być stosowane w kołach zębatych walcowych.
40 |