Stężenia procentowe roztworu Cp
Stężenie procentowe określa liczbę gramów substancji rozjuczonej w 100g roztworu. Na przykład w 100g roztworu glukozy o stężeniu 36% znajduje się 36g glukozy ( oraz 100g - 36g=64g wody).
Stężenie procentowe definiuje się następującym wzorem:
Cp=
gdzie ms jest masą substancji rozpuszczonej
mr jest masą całego roztworu.
Stężenie procentowe określa więc procent masy (wagowy) danej substancji (rozpuszczonej) w stosunku do masy całego roztworu. W takim znaczeniu możemy stosować wzór na Cp również dla określeni składu mieszanin niejednorodnych.
Przykład 1
Oblicz stężenie procentowe roztworu otrzymanego przez rozpuszczenie 25g cukru w 100g wody.
Dane: Szukane:
ms=25g cukru Cp
mr-ka=100g wody
Rozwiązanie
Z porównania danych ze wzorem wynika, że należy najpierw obliczyć masę roztworu mr. Roztwór składa się ze 100g wody i 25g cukru i dlatego
mr = mr-ka + ms = 100g + 25g = 125g.
I sposób.
125g(cały roztwór) - 100%(całość)
25g (cukier, „część” roztworu) - Cp
Cp=
II sposób.
Wzór na stężenie procentowe:
Cp=
Cp=
Odpowiedź:
Stężenie procentowe tego roztworu wynosi 20%.
Uwaga!!!
Częstym błędem początkujących jest zapomnienie o tym, że roztwór składa się z rozpuszczalnika i substancji rozpuszczonej i że mr jest sumą mr-ka i ms.
Przykład 2
Ile gramów soli znajduje się w 250g wody morskiej, jeśli stężenie soli wynosi 3%?
Dane: Szukane:
mr=250g ms
Cp=3%
Rozwiązanie
Sposób I - z proporcji.
250g - 100%
ms - 3%
ms=
Sposób II - z właściwości procentów.
250g wody morskiej zawiera 3% soli. Aby wyznaczyć masę soli, należy obliczyć 3% 250g, czyli:
ms = 250g * 3% = 250g *
Sposób III - ze wzoru.
Przekształcamy wzór na Cp tak, aby otrzymać wyrażenie na ms.
Cp=
|*mr
mr *Cp = ms * 100% |: 100%
ms=
ms=
Odpowiedź:
W 250g wody morskiej znajduje się 7,5g soli.
Przykład 3
Po odparowaniu wody z roztworu saletry o stężeniu 7% otrzymano 42g saletry. Jaka była masa roztworu?
Dane: Szukane:
ms = 42g saletry mr
Cp = 7%
Rozwiązanie
Sposób I - z proporcji
42g („część roztworu”) - 7%
mr („całość roztworu”) - 100%
mr =
Sposób II - właściwości procentów
Zauważmy, że jest to zadanie „odwrotne” do zadania poprzedniego. Mamy tym razem obliczyć masę roztworu („całość”) wiedząc, że 7% tego roztworu waży 42g. Przypomina to znane z lekcji matematyki zadanie: „7% pewnej liczby stanowi 42. Oblicz tę liczbę”. Wiemy, że wtedy należy dzielić przez procenty (odwrotnie niż w zadaniu poprzednim).
Zatem:
mr = 42g : 7% = 42g :
= 42g *
Sposób III - ze wzoru
Cp =
|* mr
mr * Cp = ms * 100% |: Cp
mr =
mr =
Odpowiedź:
Masa roztworu wynosi 600g.