Incompatibilitas, ADMINISTRACJA i nie tylko, Administracja(1)


26. ZASADA JAWNOŚCI,

jedna z naczelnych zasad procesowych, w myśl której rozpoznawanie spraw przed wszystkimi sądami jest jawne, czyli publiczne. Zagwarantowana jest ona konst. i skonkretyzowana w przepisach kodeksu postępowania karnego. Zasada jawności zabezpiecza przed arbitralnością procesu sądowego, a także ma istotne znaczenie dla budowania zaufania do sądów poprzez poddanie ich społ. kontroli. Od zasady jawności przewidziane są wyjątki, ograniczenie jawności rozprawy może nastąpić ze względu na dobre obyczaje, bezpieczeństwo państwa, porządek publiczny, ochronę życia prywatnego lub inny ważny interes prywatny. Podobne ograniczenia sformułowano w Międzynarodowym Pakcie Praw Obywatelskich i Politycznych.

32.INCOMPATIBILITAS, niedopuszczalność łączenia pewnych stanowisk lub funkcji w państwie, wynikająca z przepisów prawa.

Konstytucja określiła treść zasady incompatibilitas (niepołączalności). W świetle (przede wszystkim) art. 103 i 107 należy tę zasadę postrzegać w dwóch aspektach:
1) formalnym, jako zakaz łączenia mandatu z innymi funkcjami lub stanowiskami państwowymi (art. 102 i 103 Konstytucji),
2) materialnym, jako zakaz podejmowania lub wykonywania określonych rodzajów działalności zawodowej lub podobnej (art. 107 Konstytucji).

SĄDY SZCZEGÓLNE, organy wymiaru sprawiedliwości powołane do rozpatrywania spraw dotyczących określonej kategorii osób (np. Sądy wojskowe, organy wymiaru sprawiedliwości działające w systemie sądownictwa szczególnego. Orzecznictwu sądów wojskowych podlegają sprawy o przestępstwa popełnione przez: żołnierzy w czynnej służbie wojskowej, pracowników cywilnych zatrudnionych w jednostkach wojskowych oraz jeńców wojennych, zakresu spraw (np. sądy administracyjne).

Sądy administracyjne których zadaniem jest kontrola wykonywania administracji publicznej w sprawach skarg na decyzje administracyjne oraz orzekanie w sprawach skarg na uchwały organów samorządu.

23. NIEZAWISŁOŚĆ- jedna z podstawowych zasad wymiaru sprawiedliwości, zgodnie z którą sędzia podlega tylko aktom prawnym, kieruje się zgromadzonym materiałem dowodowym i sumieniem oraz nie może w tym zakresie być uzależniony od innych organów administracji, władzy i sądownictwa. Art.178 ust.1 Konstytucji RP i art. 48 ustawy o ustroju sądów powszechnych stwierdza, że sędzia w sprawowaniu swojego urzędu jest niezawisły i podlega tylko ustawom. Zasada niezawisłości polega na stworzeniu takich warunków by sędzia orzekał tylko i wyłącznie na podstawie przepisów prawa, zgodnie ze swoją wiedzą i własnym wewnętrznym przekonaniem, bez jakichkolwiek wpływów i nacisków zewnętrznych. Z uwagi na zasadę niezawisłości działalność jurysdykcyjna sędziów, polegająca na rozpoznawaniu spraw, podlega wyłącznie nadzorowi judykacyjnemu. Nadzór ten - zgodnie z zasadą instancyjności - polega na rozpatrywaniu środków zaskarżenia przez instancyjne sądy wyższego rzędu celem korygowania wadliwych orzeczeń.

48.NADZÓR JUDYKACYJNY Sąd Najwyższy, naczelny organ sądowy w Rzeczypospolitej Polskiej. Zgodnie z Konstytucją RP i ustawą o SN z 20 IX 1984 sprawuje on nadzór nad działalnością sądów powszechnych wojskowych i administracyjnych w zakresie orzekania (tzw. nadzór judykacyjny), drogą jest skarga kasacyjna, wizytacja sądów powszechnych i wojskowych.Występuje w NSA

50. STRAŻ GMINNA tworzona jest przez Radę Gminy
 Rada gminy tworzy straż po zasięgnięciu opinii właściwego terytorialnie komendanta wojewódzkiego Policji.W gminach, w których przewodniczącym zarządu jest burmistrz (prezydent miasta), straż nosi nazwę "straż miejska". Rada gminy może rozwiązać straż po powiadomieniu właściwego terytorialnie komendanta wojewódzkiego Policji.Straż jest jednostką organizacyjną gminy.W szczególnie uzasadnionych przypadkach rada gminy może postanowić o umiejscowieniu Komendy straży w strukturze urzędu gminy.Strażą kieruje Komendant powoływany i odwoływany przez zarząd gminy po zasięgnięciu opinii właściwego terytorialnie komendanta wojewódzkiego Policji.
Przełożonym Komendanta jest wójt, burmistrz (prezydent miasta).Szczegółową strukturę organizacyjną straży określa regulamin straży nadawany przez radę gminy.Nadzór nad działalnością straży sprawuje zarząd gminy, a w zakresie fachowym - Komendant Główny Policji poprzez właściwego terytorialnie komendanta wojewódzkiego Policji.
 Straż wykonuje zadania w zakresie ochrony porządku publicznego wynikające z ustaw i aktów prawa miejscowego.
Do zadań straży należy w szczególności:
1) ochrona spokoju i porządku w miejscach publicznych,
2) czuwanie nad porządkiem i kontrola ruchu drogowego
3) współdziałanie z właściwymi podmiotami w zakresie ratowania życia i zdrowia
4) zabezpieczenie miejsca przestępstwa, katastrofy lub innego podobnego zdarzenia
7) doprowadzanie osób nietrzeźwych do izby wytrzeźwień lub miejsca ich zamieszkania,

24. ZASADA UDZIAŁU ŁAWNIKÓW Rozpoznawanie spraw w sądach powszechnych odbywa się z udziałem ławników. Przy rozstrzyganiu spraw ławnicy mają równe prawa z sędziami. W zakresie orzekania ławnicy są niezawiśli i podlegają tylko Konstytucji i ustawom. Ławnik nie może przewodniczyć na rozprawie i naradzie ani też wykonywać czynności sędziego poza rozprawą. Ławnik może być wyznaczony do udziału w rozprawach do dwunastu dni w ciągu roku; liczba tych dni może być zwiększona przez prezesa sądu tylko z ważnych przyczyn a zwłaszcza w przypadku konieczności zakończenia sprawy z udziałem tego ławnika. Ławnik bierze udział w naradzie i głosowaniu. Pracodawca, który zatrudnia ławnika jest obowiązany zwolnić go od pracy na czas pełnienia czynności w sądzie

28. SĄDOWA KONTROLA LEGALNOŚCI DECYZJI ADM.

Przedmiotem kontroli sądu jest legalność decyzji adm. , czyli jej zgodność z prawem . Sąd nie jest powołany do oceniania , czy decyzja jest merytorycznie trafna ,rozumna, w danych warunkach najlepsza itd. Uchylenie decyzji przez sąd może nastąpić wtedy gdy narusza ona wyraźny przepis prawa. Natomiast w granicach obowiązujących przepisów treść decyzji zależy od organu adm. I sąd nie ma wpływu. NSA jest uprawniony do badania w toku postępowania legalności aktów normatywnych , na których była oparta zaskarżona decyzja.

34.FUNKCJE I ZAKRES DZIAŁANIA TRYBUNAŁU KONSTYTUCYJNEGO

- organ władzy sadowniczej

- kontrola konstytucyjnoci prawa pod względem materialnym i formalnym, abstrakcyjnym i konkretnym

- orzeka w sprawach

a) zgodnoci ustaw i umów międzynarodowych z konstytucja

b) zgodnoci ustaw z ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi

c) zgodnoci przepisów prawa wydawanych przez centralne organy państwowe z Konstytucją, ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi i ustawami

d) skargi konstytucyjnej

e) sporów kompetencyjnych miedzy centralnymi organami państwa tj zgodnoci z konstytucją celów lub działalnoci partii politycznych

g) na wniosek prezydenta zgodnoć ustawy i umowy międzynarodowej z konstytucją przed podpisaniem

h) na wniosek Marszałka stwierdza przeszkody w sprawowaniu urzędu przez Prezydenta

i) odpowiedzi na pytania prawne sądów co do zgodnoci aktu normatywnego z Konstytucją

j) funkcja sygnalizacyjna - przedstawianie informacji o lukach i uchybieniach w prawie

35.TRYBUNAŁ STANU ROLA USTROJ. I POSTĘPOANIE

- orzeka o odpowiedzialnoci konstytucyjnej osób zajmujących stanowiska państwowe okrelone w ustawie (podmiotowy zakres odpowiedzialnoci)

a) prezydent, członkowie Rady Ministrów, prezes NIK, prezes NBP, Naczelny Wódz, członkowie KRRiTV, posłowie i senatorowie, osoby którym Premier powierzył kierowanie ministerstwem lub urzędem centralnym - rozstrzyga o odpowiedzialnoci karnej w przypadku popełnienia przestępstwa

Prezydent ponosi odpowiedzialnoć konstytucyjną i karną przed Trybunałem

WŁACIWOŚCI ODPOWIEDZIAdz

- odpowiedzialnoć konstytucyjna

a) odnosi się do wszystkich organów ponoszących odpowiedzialnoć przed TS

b) obejmuje czyny którymi w/w osoby w zakresie swojego urzędowania lub w związku z zajmowanym stanowiskiem w sposób zawiniony naruszyły Konstytucje lub inna ustawę

- odpowiedzialnoć Karna - może być wyłączna w stosunku do Prezydenta i łączona z odpowiedzialnocią konstytucyjna w stosunku do innych organów

- prezydent ponosi odpowiedzialnoć karną jedynie przed TS

POSTĘPOWANIE PRZED TS

- w postępowaniu przed TS i Komisją Odpowiedzialnoci Konstytucyjnej stosuje się odpowiednio przepisy KPK - nie stosuje się przepisów o powództwie cywilnym

- TS rozpatruje sprawę w granicach okrelonych w uchwale Zgromadzenia Narodowego lub Sejmu - biegli i wiadkowie są zwolnieni z mocy prawa z obowiązku zachowania tajemnicy państwowej

- okres przedawnienia cigania przestępstw przed TS stanowi 10 lat (chyba że czyn stanowi przestępstwo dla którego przewidziany jest dłuższy okres przedawnienia)

- fakt nie sprawowania już urzędu nie zwalnia od odpowiedzialnoci konstytucyjnej i karnej - TS orzeka dwuinstancyjnie

a) I instancja: I Prezes + 4 członków

b) II instancja: I Prezes + 6 członków

9. ZASADA INSTANCYJNOŚCI SĄDOWNICTWA

Wynika z niedoskonałości człowieka i nie ma wyroku, którego nie można zaskarżyć lub się od niego odwołać. Zasada instancyjności polega na tym, że od wydanego orzeczenia każdej stronie przysługuje prawo odwołania się do sądu wyższego szczebla, czyli sądu drugiej instancji. W skutek wniesienia odwołania następuje ponowne rozpatrzenie sprawy, skontrolowanie prawidłowości sądu pierwszej instancji i trafności wydanego orzeczenia. Zapewnia to uniknięcie pomyłek i skłania sąd I instancji do większej sumienności i wnikliwości. W prawie polskim postępowanie sądowe jest dwuinstancyjne tj. od wyroku I instancji można odwołać się (apelacja) do II instancji. I instancja Sądy Rejonowe; II instancja Sądy Okręgowe, które są sądami apelacyjnymi od wyroków I instancji i jednocześnie są Sądami I instancji w sprawach dla nich wyłącznie zastrzeżonych (określa to ustawa np. Kodeks Karny - zbrodnia); Sądy Apelacyjne, które rozpatrują apelacje od wyroków Sądów Okręgowych jako I instancji.

27. PRAWO DO OBRONY - aspekt materialny i formalny. Zasada prawa do obrony polega na możliwości podejmowania przez oskarżonego czynności zmierzających do odparcia stawianych mu zarzutów , przez zgłaszanie wniosków dowodowych, wypowiadanie się co do wszystkich kwestii podlegających rozstrzygnięciu (tzw. obrona materialna) również na korzystaniu z pomocy obrońców (tzw. obrona materialna). Istotną gwarancją skutecznej obrony jest możliwość korzystania z pomocy obrońcy, którym może być adwokat, osoba godna zaufania, a w szczególności przedstawiciel związku zawodowego lub innej organizacji społecznej.

Prawo do obrony obejmuje całość postępowania, a więc także postępowanie przygotowawcze oraz postępowanie po skazaniu (wniosek o rewizję nadzwyczajną, wznowienie postępowania itp.). Przyjęcie tej zasady nakłada na sąd i oskarżyciela publicznego obowiązek uwzględnienia wszystkich okoliczności przemawiających na korzyść oskarżonego

44. WARUNKI MIANOWANIA NA SĘDZIEGO.

Sędziów sądów powszechnych powołuje Prezydent RP na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa. On też wskazuje miejsce służbowe sędziego. Minister Sprawiedliwości ustala corocznie liczbę wolnych stanowisk sędziowskich dla poszczególnych sądów i obwieszcza o tym w „Monitorze Polskim” najpóźniej do dnia 1. 06. każdego roku

. W ciągu miesiąca od obwieszczenia mogę zgłosić swoją kandydaturę. Kandydaci spełniający warunki:

- posiadają obyw. polskie i korzysta w pełni z praw cywilnych i obywatelskich

- jest nieskazitelnego charakteru

- ukończył wyższe studia prawnicze i uzyskał tytuł magistra

- ukończył 29 lat

- złożył egzamin sędziowski lub prokuratorski

- przez co najmniej 3 lata pracował jako asesor sądowy lub prokuratorski

Wymagania te nie dotyczą tego , kto przed powołaniem:

- zajmował stanowisko sędziego sądu admin. lub wojskowego

- zajmował stanowisko prokuratora

33.POZYCJA USTROJOWA TK - organ władzy sadowniczej powołany do badania zgodności z Konstytucją aktów normatywnych i umów międzynarodowych oraz wykonywania innych zadań określonych w Konstytucji.Do zadań TK należy także - kontrola konstytucyjnoci prawa pod względem materialnym i formalnym, abstrakcyjnym i konkretnym TK - orzeka w sprawach a) zgodnoci ustaw i umów międzynarodowych z konstytucja b) zgodnoci ustaw z ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi c) zgodnoci przepisów prawa wydawanych przez centralne organy państwowe z Konstytucją, ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi i ustawami d) skargi konstytucyjnej e) sporów kompetencyjnych miedzy centralnymi organami państwa tj zgodnoci z konstytucją celów lub działalnoci partii politycznych g) na wniosek prezydenta zgodnoć ustawy i umowy międzynarodowej z konstytucją przed podpisaniem

36.POSTĘPOWANIE PRZED TRYBUNAŁEM KONST -wszczęcie postępowania: wniosek, skarga konstytucyjna, pytanie prawne Trybunał orzekając jest związany granica wniosku, skargi lub pytania prawnego - Obowiązek zbadania wszystkich istotnych okolicznoci w celu wszechstronnego wyjanienia sprawy W sprawach nie uregulowanych w ustawie do postępowania przed Trybunałem stosuje się odpowiednio przepisy kodeksu postępowania karnego - Możliwoć wyłączenia jawnoci postępowania z uwagi na bezpieczeństwo lub interes państwa W rozprawie udział wnioskodawcy jest obowiązkowy, bierze w niej udział także Prokurator Generalny gdy TK orzeka w pełnym składzie, jeżeli nie jest to pełny skład może to być Prokurator Prokuratury Krajowej - Z przebiegu postępowania protokolant sporządza protokół - Orzeczenie wydawane jest po niejawnej naradzie sędziów składu orzekającego - Orzeczenia zapadają większocią głosów - Trybunał zobowiązany jest nie później niż w ciągu 1 miesiąca od wydania orzeczenia sporządzić jego uzasadnienie w formie pisemnej podlegające podpisaniu przez sędziów składu orzekającego - Orzeczenia Trybunału wykonuje Prezes Trybunału przy pomocy biura - Wyroki podlegają ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw RP

31. IMMUNITET SĘDZIOWSKI Sędzia nie może być zatrzymany ani pociągnięty do odpowiedzialności karnej sądowej ani administracyjnej bez zezwolenia właściwego sądu dyscyplinarnego. Nie dotyczy to zatrzymania w razie ujęcia sędziego na gorącym uczynku przestępstwa jeżeli zatrzymanie jest niezbędne di zapewnienia prawidłowego toku postępowania. Do czasu wydania uchwały zezwalającej na pociągnięcie sędziego do odpowiedzialności karnej sądowej lub administracyjnej wolno podejmować tylko czynności niecierpiące zwłoki. O zatrzymaniu sędziego niezwłocznie powiadamia się prezesa sądu apelacyjnego właściwego ze względu na miejsce zatrzymania. Może on nakazać natychmiastowe zwolnienie sędziego. O fakcie zatrzymania sędziego prezes sądu apelacyjnego niezwłocznie zawiadamia Krajową Radę Sądownictwa i Ministra Sprawiedliwości. Orzekając w sprawie karnej lub administracyjnej sąd dyscyplinarny może poprzestać na oświadczeniu sędziego, że wnosi o wydanie uchwały o zezwoleniu na pociągnięcie go do odpowiedzialności karnej sądowej lub administracyjnej. Za wykroczenia ędzia odpowiada wyłącznie dyscyplinarnie

29.30.RZECZNIK PRAW OBYWATELSKICH ZADANIA- stoi na straży praw i wolnoci obywateli - ustawy dotyczące ochrony praw i wolnoci obywateli stosuje się odpowiednio także do cudzoziemców w zakresie przysługujących im w Polsce praw i wolnoci TRYB POWOŁANIA- powoływany przez Sejm za zgoda Senatu na wniosek Marszałka Sejmu albo 35 posłów - kadencja 5 lat - ta sama osoba nie może być Rzecznikiem przez więcej niż 2 kadencje - wymogi: obywatel polski wyróżniający się wiedza prawnicza, dowiadczeniem zawodowym oraz wysokim autorytetem ze względu na swe walory moralne i wrażliwoć społeczna TRYB DZIAŁANIA - podejmuje czynnoci przewidziane w ustawie, jeżeli poweźmie wiadomoć wskazująca na naruszenie praw i wolnoci obywatela a) na wniosek obywateli lub ich organizacji b) na wniosek organów samorządów c) z własnej inicjatywy - podejmując sprawę Rzecznik może a) samodzielnie prowadzić postępowanie wyjaniające b) zwrócić się o zbadanie sprawy do właciwych organów (prokuratury, kontroli państwowej) c) zwrócić się do Sejmu o zlecenie Najwyższej Izbie Kontroli przeprowadzenia kontroli - po zbadaniu sprawy Rzecznik może a) wyjanić wnioskodawcy, ze nie stwierdził naruszenia praw i wolnoci obywatela b) zadąć wszczęcia postępowania w sprawach cywilnych c) wziąć udział w każdym toczącym się postępowaniu na prawach przysługujących prokuratorowi d) zadąć wszczęcia przez oskarżyciela postępowania w sprawach o przestępstwa cigane z urzędu e) zwrócić się o wszczęcie postępowania administracyjnego f) wnieć rewizje nadzwyczajna od każdego prawomocnego orzeczenia

18.SĄDY POLUBOWNE -CHARAKT

Mogą być powoływane na postawie umowy stron w celu rozstrzygnięcia istniejącego między nimi sporu majątkowego lub w celu rozstrzygnięcia przyszłych sporów .Sąd polubowny nie może rozstrzygać spraw alimentacyjnych i spraw ze stosunku pracy. Sądy polubowne szczególnie przydatne są w sprawach gospodarczych . Każda ze stron desygnuje swojego arbitra , ci zaś powołują superarbitra , który pełni funkcję przewodniczącego. Sąd polubowny nie ma obowiązku kierować się przepisami prawa , rozstrzygnięcia mogą być oparte na zasadach słuszności , poczucia sprawiedliwości , itp. Wyroki sądu polubownego podlegają wykonaniu na równi z wyrokami sadów powszechnych.

38.NIK POZYCJA USTROJOWA

NIK zajmuje szczególne miejsce w systemie organów państwa - jest najwyższym organem kontroli, podlega Sejmowi i działa na zasadach kolegialności. Zadaniem NIK jest kontrolowanie działalności aparatu administracji państwowej - łącznie z rządem ministrami i innymi organami administracji. Działalność NIK koncentruje się na jednostkach państwowych. Pewne uprawnienia przysługują też w stosunku do innych podmiotów prowadzących działalność gospodarczą. Organy kontroli, rewizji i inspekcji działające w administracji rządowej i samorządowej maja obowiązek współpracy z NIK. Zgodnie z Konstytucją NIK podlega Sejmowi. NIK kieruje Prezes NIK powoływany przez Sejm na 6 lat. Wiceprezesów (2-4) powołuje Marszałek Sejmu na wniosek Prezesa. Za zgodą Marszałka Sejmu Prezes NIK powołuje dyrektora generalnego NIK. Najwyższe kompetencje przysługują Kolegium NIK (skład: Prezes w-ce prezes, dyrektor generalny i 14 członków)

39.ZAKRES KONTROLI NIK

NIK kontroluje działalność organów administracji rządowej, NBP, państwowych jednostek prawnych i innych państwowych jednostek organizacyjnych. Może też kontrolować działalność organów samorządu terytorialnego. NIK może tez kontrolować działalność innych jednostek gospodarczych w zakresie w jakim wykorzystują majątek lub środki państwowe bądź też jak wywiązują się ze zobowiązań finansowych na rzecz państwa. NIK wykonuje budżetu, gospodarkę finansową i majątkową Kancelarii Prezydenta, Sejmu, Senatu, TK, RPO, KRRiT, GIODO, SN, NSA, PIP i IPN

43.ADWOKATURA I RADCY

Radca prawny może być zatrudniony na etacie, w zakładzie pracy natomiast adwokat nie. Adwokaci wykonują zawód w zespole adwokackim lub prowadzą swoja kancelarię. Radca posiada ograniczone właściwości w sprawach karnych - nie może być obrońcą i nie może być pełnomocnikiem w prawie rodzinnym. Dopuszczani są radcy jako pełnomocnicy zakładów. Adwokat prowadzi obsługę w sądach lecz nie może wykonywać zawodu jeżeli ma nawiązany stosunek pracy lub gdy małżonek pełni słuzbę w sądzie, prokuraturze lub policji. Za pośrednictwem RP nie można wnieść kasacji jest to wyłącznie tzw. Przymus adwokacki.

ADWOKAT- zastępstwo w sprawach cywilnych i administracyjnych (a)zastępstwo polega na reprezentowaniu strony występując w charakterze pełnomocnika w stosunkach pomiędzy strona a sadem b) podstawa prawna czynnoci prawnych dokonywanych przez adwokata jest udzielone pełnomocnictwo c) zastępstwo może mieć charakter procesowy lub pozaprocesowy d) w sprawach cywilnych pełnomocnik może reprezentować zarówno osoby cywilne i prawne - obrona w sprawach karnych a) może być stosowana tylko w stosunku do osób fizycznych b) okrelenie obrońcy droga wyboru lub z urzędu - poradnictwo prawne - współdziałanie w opracowywaniu aktów prawnych RADCA PRAWNY:- udziela pomocy prawnej która ma na celu ochronę prawna interesów podmiotów na których rzecz jest wykonywana - wiadczenie pomocy prawnej: porady prawne, sporządzanie opinii prawnych, opracowywanie projektów aktów prawnych występowanie przed sadami i urzędami - radca wykonuje zawód ze starannocią wynikająca z wiedzy prawniczej oraz zasad etyki radcy prawnego - radca wykonuje zawód w ramach stosunku pracy na podstawie umowy cywilno-prawnej - radca wykonujący zawód w ramach stosunku pracy zajmuje samodzielne stanowisko podległe bezporednio kierownikowi jednostki organizacyjnej - radca może być zatrudniony w więcej niż jednej jednostce organizacyjnej

47. HIERARCHICZNOŚĆ W SĄDACH I PROKURATURZE

Sądownictwo nie jest hierarchiczne, występuje zasada instancyjności. Hierarchiczność występuje w prokuraturze polega na tym, że prokurator przełożony może zlecać podległym prokuratorom wykonanie czynności należących do jego zakresu działania.

42.UOP - ZADANIA

ZADANIA

- rozpoznawanie i przeciwdziałanie zagrożeniom godzącym w bezpieczeństwo, obronnoć, niezależnoć, całoć i międzynarodowa pozycje państwa

- zwalczanie szpiegostwa i terroryzmu

- zapobieganie i wykrywanie przestępstw godzących w podstawy ekonomiczne państwa i ciganie ich sprawców - zapobieganie i wykrywanie przestępstw o charakterze i zasięgu międzynarodowym

- rozpoznawanie i przeciwdziałanie naruszeniom tajemnicy państwowej UPRAWNIENIA

- Funkcjonariusze UOP mają te same uprawnienia procesowe jak funkcjonariusze Policji w zakresie właciwoci UOP w celu rozpoznawania, zapobiegania i wykrywania przestępstw wykonuje czynnoci operacyjno

- rozpoznawcze, dochodzeniowo - ledcze wykonuje czynnoci na polecenie: sądu, prokuratora, maja prawo do

f) legitymowania osób w celu sprawdzenia ich tożsamoci

g) zatrzymania osób w trybie i przypadkach okrelonych w kodeksie postępowania karnego

h) przeszukiwania osób i pomieszczeń w trybie i przypadkach okrelonych w kodeksie postępowania karnego

i) dokonywania kontroli osobistej i kontroli towarów w razie istnienia uzasadnionego podejrzenia popełnienia czynu zabronionego pod groźba

j) zadania niezbędnej pomocy od instytucji państwowych, organów administracji, jednostek użytecznoci publicznej

- w razie niepodporządkowania się poleceniom funkcjonariusze UOP mogą stosować rodki przymusu bezporedniego jeżeli rodki przymusu bezporedniego okazały się niewystarczające funkcjonariusz UOP ma prawo użycia broni palnej wyłącznie w przypadkach wymienionych szczegółowo w ustawie

49. UPRAWNIENIA RADCY PRAWNEGO DO REPREZENTOWANIA STRON.

Wykonywanie zawodu radcy prawnego polega na świadczeniu pomocy prawnej podmiotom gospodarczym, jednostkom organizacyjnym oraz osobom fizycznym, z wyłączeniem spraw rodzinnych, opiekuńczych i karnych. Wyłączenie to nie obejmuje występowania w sprawach karnych w charakterze pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego i powoda cywilnego, jeżeli są to instytucje państwowe lub społeczne albo przedsiębiorcy, oraz występowania w charakterze pełnomocnika interwenienta i podmiotu pociągniętego do odpowiedzialności posiłkowej w sprawach o przestępstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe.

Zawód radcy prawnego polega na świadczeniu pomocy prawnej, a w szczególności na udzielaniu porad prawnych, sporządzaniu opinii prawnych, opracowywaniu projektów aktów prawnych oraz występowaniu przed sądami i urzędami.

5. PRZEDMIOT I RODZAJE WYMIARU SPRAWIEDLIWOŚCI

Sądy jako pierwszy segment władzy sądowniczej odgrywa istotną rolę w ochronie praw jednostki, jako że ogromna większość spraw rozpatrywanych i rozstrzyganych przez sądy dotyczy właśnie jednostki lub podmiotów podobnych ( tj. podmiotów gospodarczych i innych osób prawnych prawa prywatnego, organizacji, partii, związków zawodowych itp._ Funkcją sodów jest sprawowanie wymiaru sprawiedliwości ,daje temu wyraz Art. 175 ust 1 Konstytucji, stanowiący że wymiar sprawiedliwości w Rzeczypospolitej Polskiej sprawują : Sąd Najwyższy, sądy powszechne, sądy administracyjne i sądy wojskowe. 41.POLICJA Policja jest umundurowaną i uzbrojoną formacją przeznaczoną do ochrony bezpieczeństwa obywateli i dbania o bezpieczeństwo i porządek publiczny .ORGANIZACJA - na czele Policji stoi Komendant Główny Policji - powoływany przez premiera na wniosek MSW przez co podlega rządowi- terenowymi organami Policji dowodzą komendanci wojewódzcy, rejonowi oraz komendanci komisariatów policji RODZ - policja kryminalna- policja ruchu drogowego i prewencji- oddział prewencji i pododdział antyterrorystyczny - policja specjalistyczna (kolejowa, wodna, lotnicza) - Wyższa Szkoła Policji, orodki szkolenia i szkoły policyjne ZAD- ochrona życia i zdrowia obywateli - ochrona mienia- ochrona bezpieczeństwa i porządku publicznego- wykrywanie przestępstw i wykroczeń oraz tych czynów, które cigane są droga postępowania przygotowawczego - nadzór nad strażami miejskimi - kontrola przestrzegania przepisów porządkowych i administracyjnych związanych z działalnocią publiczna lub obowiązujących w miejscach publicznych- współdziałanie z policjami innych państw

40. KRYTERIA KONTROLI NIK powołana jest do kontroli działalności gospodarczej, finansowej, organizacyjno administracyjnej organów administracji państwowej i podległych im jednostek organizacyjnych organów administracji państwowej z punktu widzenia legalności, gospodarności, celowości i rzetelności. Powyższe kryteria oznaczają kolejno: zgodność z obowiązującym prawem. Odpowiedniość środków do określonych potrzeb. Racjonalne ich wykorzystanie oraz określoną staranność wyznaczoną wystarczającą wiedzą i dobrą wiarą. W ocenie działalności jednostek kontrolowanych opisane wzorce stosowane są łącznie, gdyż choć gospodarność i rzetelność są jedynie instrumentami w osiąganiu określonych celów zgodnych z prawem to przecież mogą one być realizowane nieoszczędnie i niesumiennie.

25. SYSTEM POWOŁYWANIA ŁAWNIKÓW

Ławnikiem może być ten, kto: posiada obywatelstwo polskie i korzysta w pełni z praw cywilnych i obywatelskich, jest nieskazitelnego charakteru, ukończył 30 lat, jest zatrudniony lub zamieszkuje w miejscu kandydowania od co najmniej roku, nie przekroczył 65 lat.

Ławników do sądów okręgowych lub rejonowych wybierają rady gmin, których obszar jest objęty właściwością tych sądów - w głosowaniu tajnym. Liczbę ławników ustala się po zasięgnięciu opinii prezesów sądów. Kandydatów na ławników zgłaszają prezesi sądów, organizacje i związki prawnie zarejestrowane oraz co najmniej 25 obywateli mających czynne prawo wyborcze i zamieszkujących stale na danym terenie. Wybory ławników odbywają się najpóźniej w październiku roku, w którym upływa kadencja dotychczasowych. Do końca listopada rady gmin przesyłają listę wybranych ławników prezesom sądów. Prezes sądu odbiera od nich ślubowanie. Po tym fakcie prezes wpisuje na listę ławników, którzy mogą być wyznaczani do orzekania i wydaje im legitymację. Kadencja ławników trwa 4 lata.

19.PROKURATURA - ORGANIZACJA I ZADANIA

Prokuratura jest organem państwowym powołanym do strzeżenia praworządności oraz czuwania nad ściganiem przestępstw. Ustawa przewiduje , że prokuratura określone wyżej zadania wykonuje przez :

-prowadzenie lub nadzorowanie postępowania przygotowawczego w sprawach karnych oraz sprawowanie funkcji oskarżyciela publicznego przed sądami

-wytaczanie powództw i składanie wniosków oraz udział w postępowan. sądowym w sprawach cywilnych

-sprawowanie nadzoru nad wykonaniem wyroków sprawach karnych ,postanowień o tymczasowym aresztowaniu

-prowadzenie badań nad przestępczością oraz zapobieganie i zwalczanie jej

-zaskarżanie do sądu decyzji adm. Niezgodnych z prawem

Prokuraturę stanowi prokurator generalny wraz z podległym mu aparatem , czyli prokuratury rejonowe, wojewódzkie apelacyjne .Prokuratorem generalnym jest z urzędu Minister Sprawiedliwości. Zgromadzenie Prokuratorów Rada Prokuratorów oraz Kolegia

1. USTRÓJ OCHRONY PRAWNEJ POJĘCIE I PRZEDMIOT

Ustrój ochrony prawnej to system prawa czyli ogół norm prawnych obowiązujących w danym państwie w danym momencie czasowym. Przedmiotem jest metoda unormowania, dziedzina spraw normowanych oraz podmioty do których są adresowane prawa tzn. czy do organów czy do konkretnych adresatów.. System prawa dzielimy według różnych kryteriów: I Prawo publiczne (administracyjne, konstytucyjne), prywatne ( cywilne regulujące stosunki podmiotów równorzędnych), II prawo wewnętrzne (stosunki zachodzące wewnątrz państwa) zewnętrzne (międzynarodowe.

2. POJĘCIE OCHRONY PRAWNEJ

Jest to ochrona za pomocą prawa dóbr i wartości niezbędnych do egzystencji i prawidłowego rozwoju grup społecznych i całego społeczeństwa. Szczegółowo unormowano 1/ prawa i wolności osobiste - nietykalność osobista, wolność sumienia, wyznania, nienaruszalność mieszkania, prawo do sądu, 2/ prawa i wolności polityczne: wolność myśli, przekonań, prawo do informacji, zgromadzeń, 3/ wolności ekonomiczne - własność indywidualna, wolność pracy, 4/ wolności kulturalne - prawo do edukacji i nauki. 5/prawo socjalne - bezpieczne warunki pracy, opieka zdrowotna, ubezpieczenia społeczna.

Polega na realizacji norm prawnych przez ich: stosowanie za pomocą orzekania o skutkach prawnych, określeniu stanów faktycznych i na wykonaniu tych orzeczeń, kontroli przestrzegania prze adresatów tych norm, obsłudze i pomocy prawnej.

3. ORGANY OCHRONY PRAWNEJ RODZAJE

Organy ocheony prawnej to organy władcze państwa zajmujące się: stanowieniem prawa, stosowaniem i kontrolą. Stosowanie prawa to stosowanie niorm konkretnych i indywidualnych. Za naruszenie prawa stosuje się sankcje (kary, decyzje o przywrócenie stanu zgodnego z prawem, egzekucja, stosowanie przymusu) Aparat państwowy który zajmuje się stosowanie prawa jest administracja publiczna, sądy. Kontrola zajmują się organy kontroli państwowej i społecznej.

4. POJĘCIE WYMIARU SPRAWIEDLIWOŚCI

Wymiar sprawiedliwości - działalność państwa realizowana przez niezawisłe sądy które w formie procesowej rozstrzygają konflikty prawne.(def. Podmiotowa) Sądy to organy działające na wniosek osób lub organów zainteresowanych. Wymiar sprawiedliwości opiera się na przepisach prawa. Niezawisłość organów jest jedną z głównych konstytucyjnych cech odróżniających je od innych organów orzekających państwowych i społecznych. Istnieje również kryterium przedmiotowe i ta definicja obejmuje również organy orzekające pozasądowe.

10.ORGANIZACJA I FUNKCJE SN

Sprawuje nadzór judykacyjny nad działalnością sądów powszechnych i wojskowych w zakresie orzekania oraz wykonuje inne czynności określone w ustawach. Jest organizacja złożoną z 4 izb: karna, cywiln, wojskowa, administracji pracy i ubezpieczeń społecznych. Na czele stoi I Prezes SN powoływany przez Prezydenta spośród kandydatów przedstawionych przez Zgromadzenie Ogólne Sędziów SN. Na czele izby stoi Prezes Izby.

SN: 1/ rozpoznaje kasacje od wyroku lub postanowień wydanych przez sąd II instancji kończącego sprawę, 2/ wyjaśnia przepisy prawne za pomocą uchwał, które maja moc obowiązującą dla wszystkich organów sądowych w państwie, 3/podejmuje uchwały zawierające rozstrzygnięcia zagadnień prawnych zawierających wątpliwości w konkretnej sprawie. Ponadto rozpatruje sprawy wynikające z ustaw np. stwierdzenie wazności wyborów, ważności wyborów prezydenckich itp.

12.ORGANIZACJA I ZADANIA SĄDÓW POWSZECHNYCH

SĄD REJONOWY tworzy się dla jednej lub większej liczby gmin; w uzasadnionych przypadkach może być utworzony więcej niż jeden sąd rejonowy w obrębie tej samej gminy.

SR dzieli się na wydziały: cywilny, karny, rodzinny, pracy, ksiąg wieczystych

SĄD OKRĘGOWY tworzy się dla obszaru właściwości co najmniej dwóch sądów rejonowych, zwanego dalej „okręgiem sądowym”

SO dzieli się na wydziały: cywilny, karny, penitencjarny i nadzoru nad wykonywaniem

orzeczeń karnych, sąd pracy, sąd gospodarczy.

SĄD APELACYJNY tworzy się dla obszaru właściwości co najmniej dwóch okręgów sądowych, zwanego dalej obszarem apelacji”

S.A. dzieli się na wydziały: cywilny, karny, pracy i ubezpieczeń społecznych.

Zadania - rozstrzygają sprawy z zakresu prawa karnego, cywilnego, rodzinnego i opiekuńczego oraz prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, z wyjątkiem spraw przekazanych ustawami innym sądom, chyba że zostały przekazane do ich właściwości odrębnymi ustawami. Sprawy należące do sądów powszechnych rozpoznają ponadto środki odwoławcze od orzeczeń sądów rejonowych; środki odwoławcze od orzeczeń sądów okręgowych, wydanych w I instancji rozpoznają sądy apelacyjne.

51. INSTYTUCJA ZATRZYMANIA

KONSTYTUCJA - Każdy zatrzymany powinien być niezwłocznie i w sposób zrozumiały dla niego poinformowany o przyczynach zatrzymania. Powinien on być w ciągu 48 godzin od chwili zatrzymania przekazany do dyspozycji sądu. Zatrzymanego należy zwolnić, jeżeli w ciągu 24 godzin od przekazania do dyspozycji sądu nie zostanie mu doręczone postanowienie sądu o tymczasowym aresztowaniu wraz z przedstawionymi zarzutami.

KPK - Każdy ma prawo ująć osobę na gorącym uczynku przestępstwa lub w pościgu podjętym bezpośrednio po popełnieniu przestępstwa, jeżeli zachodzi obawa ukrycia się tej osoby lub nie można ustalić jej tożsamości. Policja ma prawo zatrzymać osobę podejrzaną, jeżeli istnieje uzasadnione przypuszczenie, że popełniła ona przestępstwo, a zachodzi obawa ucieczki lub ukrycia się tej osoby albo zatarcia śladów przestępstwa bądź też nie można ustalić jej tożsamości. Zatrzymanego należy natychmiast poinformować o przyczynach zatrzymania i o przysługujących mu prawach oraz wysłuchać go. Zatrzymanego należy natychmiast zwolnić, gdy ustanie przyczyna zatrzymania, a także jeżeli w ciągu 48 godzin od chwili zatrzymania przez uprawniony organ nie zostanie on przekazany do dyspozycji sądu wraz z wnioskiem o zastosowanie tymczasowego aresztowania; należy go także zwolnić na polecenie sądu lub prokuratora. Zatrzymanego należy zwolnić, jeżeli w ciągu 24 godzin od przekazania go do dyspozycji sądu nie doręczono mu postanowienia o zastosowaniu wobec niego tymczasowego aresztowaniu. Ponowne zatrzymanie osoby podejrzanej na podstawie tych samych faktów i dowodów jest niedopuszczalne.

POLICJA - zatrzymywania osób w trybie i przypadkach określonych w przepisach Kodeksu postępowania karnego i innych ustaw, zatrzymywania osób pozbawionych wolności, które na podstawie zezwolenia właściwego organu opuściły areszt śledczy albo zakład karny i w wyznaczonym terminie nie powróciły do niego, zatrzymywania osób stwarzających w sposób oczywisty bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego, a także dla mienia,

7. ORGANIZACJA WYMIARU SPRAWIEDLIWOŚCI

Wymiar sprawiedliwości sprawują:

-Sąd Najwyższy- dzieli się na 4 izby: cywilną, karną, administracyjną pracy i ubez. społecznych i wojskową

-Sądy powszechne- rejonowe, okręgowe i apelacyjne-sprawują wymiar sprawiedliwości we wszystkich sprawach z wyjątkiem spraw ustawowa zastrzeżonych dla właściwości innych sądów

-Sądy administracyjne-obecnie funkcje przewidziane dla sądów adm. Wykonuje w całości NSA

-Sądy wojskowe-garnizonowe i okręgowe to sądy rozpatrujące tylko sprawy karne wyłącznie w stosunku do osób będących w służbie czynnej, wyjątki cywile za szpiegostwo i zdradę kraju.

Obok wymienionych sądów pewną rolę odgrywają sądy polubowne. W procesie wymierzania sprawiedliwości występują także inni uczestnicy. Łączy ich to, że każdy z nich w określony sposób stosownie do swoich zadań i kompetencji współdziała z sądami. Współdziałanie to polega na udziale w samym postępowaniu sądowym lub innym i udzielaniu pomocy jednej ze stron (adwokat), bądź na przygotowaniu sprawy sądowi (prokurator), bądź wykonaniu innych zadań, zaliczmy tu przede wszystkim prokuraturę, adwokaturę, radców prawnych, notariat.

20.KRAJOWA RADA SĄDOWNICZA-SKŁAD I ZADANIA

KRS - strzeże niezawisłości sędziowskiej i niezależności sędziów, a w szczególności :

-rozpatruje kandydatury na stanowiska sędziów SN , NSA ,sądów powszechnych i wojskowych oraz przedstawia Prezydentowi RP wnioski o ich odwołanie

-wypowiada się w sprawie zasad etyki zawodowej sędziów

-wysłuchuje informacji o działalności sądów oraz wypowiada się o stanie kadry sędziowskiej

-zapoznaje się z projektami aktów normatywnych dot .sądownictwa

-opiniuje programy szkolenia aplikantów, zakres oraz sposób przeprowadzania egzaminu sędziowskiego i ustalania jego wyników, a także ocena pracy asesorów sądowych

-wyraża opinie w sprawach dot. Sędziów i sądów wnoszonych pod obrady Rady przez Prezydenta RP

KRS składa się z :

-Pierwszego Prezesa SN, Ministra Sprawiedliwości ,Prezesa NSA, i osoby powołanej przez Prezydenta RP

-reprezentacja stanowiska sędziowskiego(z sądów powszechnych SN, adm . i wojskowych)

-przedstawiciele Sejmu i Senatu

21.NOTARIAT - CEL INSTYTUCJI ORAZ ZAKRES KOMPETENCJI

Notariat jest instytucją , mającą na celu zapewnienie bezpieczeństwa obrotu prawnego i jego zdolności z obowiązującym prawem .Do zakresu czynności należy przede wszystkim:

-sporządzanie aktów notarialnych

-sporządzanie uwierzytelnionych odpisów dokumentów ( np. testamentów)na przechowanie.

-sporządzanie projektów aktów

-sporządzanie protestów weksli i czeków

-przyjmowanie oświadczeń o przyjęciu lub odrzuceniu spadku

-Notariusze przy sporządzaniu aktu notarialnego występują w charakterze osób zaufania publicznego, dot. To bezstronności notariusza oraz tego , że sporządzony akt jest zgodny z prawem i prawidłowy.

22.SKŁADY ZESPOŁOWE ORZEKAJĄCYCH W SĄDACH POWSZECHNYCH

W rozpoznawaniu spraw i wydaniu wyroku nie uczestniczy cały sąd lecz tzw. Skład orzekający sądu, np. sprawy cywilne sąd I instancji rozpoznaje w zasadzie w składzie jednego sędziego. Sprawy cywilne szczególnie zawiłe lub o charakterze precedensowym mogą być rozpoznawane w składzie 3 sędziów zawodowych.. Sprawy karne sąd I instancji rozpoznaje najczęściej w składzie 1 sędziego i 2 ławników , sąd II instancji, którym może być sąd wojewódzki lub apelacyjny , rozpoznaje odwołanie bez udziału ławników , najczęściej w składzie 3 osobowym

45. KTO TO JEST ASESOR?

Asesorem jest osoba, która ukończyła aplikację sędziowską lub prokuratorską i zdała egzamin sędziowski lub prokuratorski. Minister Sprawiedliwości może powierzyć asesorowi sądowemu pełnienie czynności w sądzie rejonowym w oznaczonym zakresie i na czas określony nie przekraczający 4 lat, za zgodą kolegium Sądu Okręgowego. Do asesorów sądowych, którym powierzono pełnienie czynności sędziowskich stosuje się przepisy dotyczące sędziów. Asesor na okres pełnienia czynności sędziowskich pozostaje pod pieczą sędziego wyznaczonego do pełnienia funkcji konsultanta.

55. RZECZNIK PRAW DZIECKA - ROLA I FUNKCJE

Art.. 72 Konst. Jest poświęcony ochronie praw dziecka .RzPD podejmuje działania:

-mając na celu zapewnienie dziecku pełnego i harmonijnego rozwoju , z poszanowaniem jego godności i podmiotowości.

-na rzecz ochrony praw dziecka , a w szczególności prawa do życia i ochrony zdrowia, do wychowania w rodzinie, do godziwych warunków socjalnych i do nauki.

Szczególną pomocą i troską otacza dzieci niepełnosprawne.

RzPD jest w swojej działalności niezależny od innych organów państwowych, odpowiada jedynie przed sejmem . Podejmuje działania przewidziane w ustawie z własnej inicjatywy, biorąc pod uwagę informacje wskazujące na naruszenie praw lub dobra dziecka

.Może występować do właściwych organów z wnioskami o podjęcie inicjatywy ustawodawczej bądź wydanie innych aktów prawnych.

17.RODZAJE ORGANÓW POMOCY PRAWNEJ I ICH ZADANIA

Adwokatura, radcy prawni, notariariat.

Adwokatura-ogół adwokatów i aplikantów adwokackich na terenie kraju. Zadaniem adwokata jest udzielenie fachowych porad prawnych oraz prowadzenie spraw klientów przed sądami i innymi organami wymiary sprawiedliwości., a także org. Adm. Itd. Adwokaci prowadzą działalność w formie kancelarii bądź też łączą się w spółki. Naczelnym organem samorządu adwokackiego jest Naczelna Rada Adwokacka.

Radca prawny-skupia się on na sprawach cywilnych , nie prowadzi spraw karnych , służy swoim klientom i osobom prawnym.

Notariat-zadanie - zapewnienie bezpieczeństwa obrotu prawnego i jego zgodności z prawem. Zadaniem jest też sporządzanie uwierzytelnionych odpisów dokumentów , przyjmowanie dokumentów na przechowanie , przyjmowanie oświadczeń o przyjęciu lub odrzuceniu spadku.

37.KONTROLA I NADZÓR

Istotą kontroli jest obserwowanie określonych zjawisk, analizowanie ich charakteru i przedstawienie spostrzeżeń organom kierującym działalnością administracji.

Kontrola polega na ustaleniu jak powinno być, ustaleniu istniejącego stanu rzeczy, zestawienie stanu faktycznego z wzorcami na tej podstawie sformułowanie wniosków. W przypadku różnic formułuje się zalecenia celem usunięcia ewentualnych nieprawidłowości. Kontrola w zależności od form wykonywania może być nazywana: inspekcja, lustracja, rewizja, wizytacja.

Nadzór jest pojęciem szerszym niż kontrola obejmuje bowiem zawsze kontrole natomiast wykonywanie kontroli nie musi łączyć się zawsze ze stosowaniem środków nadzorczych. O nadzorze mówi się gdy w grę wchodzi prawo wydawania poleceń wiążących poleceń do zmian. Nadzór nie ogranicza się wyłącznie do obserwacji i ustaleń ale łączy się z wpływem organu wykonującego nadzór na dalsze kierunki działania.

15.NSA - ORGANIZACJA I ZADA

SIEDZIBA

- Warszawa i ośrodki zamiejscowe tworzone dla 1 lub kilku województw

ORGANIZACJA

- prezydent w drodze rozporządzenia ustala strukturę organizacyjną i regulamin

- prezydent w drodze rozporządzenia po zasięgnięciu opinii Ministra Sprawiedliwości, tworzy i znosi ośrodki zamiejscowe, określa ich siedziby oraz własność miejscową i rzeczową

- podział na izby

a) Finansowa: cła, podatki, świadczenia pieniężne, ceny, opłaty, stawki taryfowe, budżet, prawo dewizowe, papierów wartościowych, bankowość, instytucje ubezpieczeniowe, egzekucja świadczeń pieniężnych

b) Ogólno administracyjna: budownictwo, nadzór budowlany, planowanie przestrzenne, gospodarka wodna, ochrona środowiska, działalność gospodarcza, rolnictwo i leśnictwo, zatrudnienie, ustrój samorządu terytorialnego, gospodarka gruntami, prywatyzacja mienia, obrona kraju, sprawy wewnętrzne

- Sad w Warszawie dzieli się na wydziały tworzone na podstawie kryteriów rzeczowo-problemowych

- działa w nim Biuro Prezydialne i Biuro Orzeczeń

- organy kolegialne: Zgromadzenie Ogólne Sędziów Sądu; Kolegium Sądu

ZADANIA

- wymiar sprawiedliwości przez sądową kontrolę wykonywania administracji publicznej

- udziela odpowiedzi na pytania prawne przedstawione przez samorządowe kolegia odwoławcze

- rozstrzyga spory o właściwości miedzy organami samorządu terytorialnego a terenowymi organami administracji rządowej

- orzeka w sprawach skarg na

a) decyzje administracyjne

b) akty nadzoru nad działalnością organów samorządu terytorialnego

c) postanowienia wydane w postępowaniu administracyjnym na które służy zażalenie

d) skargi za bezczynność organów

14.WŁAŚCIWOŚĆ PODMIOTOWA I PRZEDMIOTOWA SĄDÓW WOJSKOWYCH

Sądy wojskowe są to karne rozstrzygające w sprawach o przestępstwa (przedmiot) popełnione przez żołnierzy w czynnej służbie wojskowej a także w sprawach o niektóre przestępstwa popełnione przez cywilnych pracowników wojska oraz żołnierzy sił zbrojnych państw obcych. (podmiot)

11.UDZIAŁ CZYNNIKA SPOŁECZNEGO W WYMIARZE SPRAWIEDLIWOŚCI

Konstytucja nie precyzuje form udziału czynnika społecznego w wymiarze sprawiedliwości, jego kształtowanie pozostawione jest ustawodawstwu zwykłemu. W Polsce nie stosuje się systemu ławy przysięgłych, lecz system sądu ławniczego tzn. sądu o mieszanym składzie obejmującym zawodowego sędziego oraz ławników. Rozstrzygaja oni sprawy z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych oraz w sprawach z zakresu stosunków rodzinnych, karnych i większością głosów wydają orzeczenia. Udział w postepowaniu ławników ograniczony jest wyłącznie do I instancji. (w sądach powszechnych i wojskowych)

8.PRZEDSTAW PROCES WYODRĘBNIANIA SIĘ WŁADZY SĄDOWNICZEJ W POLSCE OD 1980R.

Początek kształtowania styczeń 1980 r. - ustawa o „Naczelnym Sądzie Administracyjnym” był to w ustroju socjalistycznym początek przewrotu. Władza socjalistyczna dopuściła do tego, że niektóre decyzje adm. Zostały poddane kontroli sądów. Było to ok. 15 % decyzji. Stopniowo poszerzano zakres właściwości NSA, dzisiaj tylko 5 rodzi dec. Adm. Nie podlega kontroli NSA. Kolejnym etapem kształtowania się władzy sądowniczej był okres stanu wojennego- 1982 r. - ustawa o związkach zawodowych (nowa droga ich tworzenia) organem rejestrującym zw. Zawodowe stał się sąd okręgowy. W tym też roku wprowadzono zmiany w konstytucji i przywrócono Trybunał Stanu i Trybunał Konstytucyjny. W 1983 r. - ustawa o stowarzyszeniach rejestracja w sądzie a nie w organach adm. Państwowej. 1985 r.- likwidacja Trybunałów Pracy i Ubezp. Społecznych usytuowanych przy ZUS-ie a utworzono Wydziału Pracy i Ubezp. Społecznych przy Sądach Okręgowych-sądem odwoławczym była Izba SN Administracji, Pracy i Ubez.Społecznych. 1988 - spory w gospodarce uspołecznionej rozstrzygane były przez arbitraż gospodarczy okręgowy i główny. 1989 - uchwała o Krajowej Radzie Sądownictwa (dbałość o niezawisłość i niezależność Sądów), 1990-przesunięcie kolegiów ds wykroczeń do sądów rejonowych, powołany Rzecznik Praw Obywatelskich.

6.KONSTYTUCYJNE ZASADY WYMIARU SPRAWIEDLIWOŚCI

Sądownictwo -stanowi odrębną grupę organów państwowych , które nie są podporządkowane hierarchicznie , są natomiast podporządkowane judykacyjnie , Prezes Sądu Okręgowego nie może nakazać rozpatrzenia w taki czy inny sposób sądowi rejonowemu. Do konstytucyjnych zasad należy zaliczyć :

-zasada niezawisłości sędziów w sprawowaniu swojego urzędu, oznacz że sędziowie są niezawiśli i podlegają tylko Konstytucji i ustawom, odrębność i niezależność sądów od innych władz. Niezawisłość ma charakter pozytywny , gdyż wydane orzeczenia są zgodne z prawem (bez nacisku zewnętrznego). Atrybutem niezawisłości jest zakaz przynależności sędziego do partii politycznych, związków zawodowych oraz zagwarantowana nieusuwalność.

-zasada dwuinstancyjności - oznacza to , że w każdej sprawie należącej do właściwości sądów musi istnieć proceduralna możliwość zwrócenia się do sądu wyższej instancji o zbadanie prawidłowości orzeczenia wydanego przez sąd I instancji.

-Zasada udziału obywateli w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości - w Polsce ma zastosowanie system sądu ławniczego, który ma swój udział w rozstrzyganiu kwestii spornych.

-Zasada jawności rozprawy - oznacza możliwość dostępu do sali sądowej i obserwowania przebiegu rozprawy, odnosi się to do wszystkich postępowań sądowych za wyjątkiem tych wobec których ustawa może wprowadzić ograniczenia np. ze względu na ochronę życia prywatnego lub też ważny interes prywatny itp.

.

Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl <<<>>> Zacznij zarabiać http://partner.e-sciagi.pl


Wyszukiwarka