Gestosc- to stosunek masy suchego materiału do jesgo objętości - absolutnej bez porow
P=m\v kg \ m3 m msaa probki suchej v- obj. Bez poroz
Gęstość objetosciowa- stosunek masy suchego materiału do jego ojetosci z z porami kg\m3
Po=MS\v MS- masa probki suchej v- obj. Z porami
Gęstość nasypowa- dotyczy tylko materiałow sypkich- jest stosunkiem masy do objętości badanego kruszywa w stanie luznym lub zagesczonym niezależnie od stopnia wilgotności
Porowatość- okresla zawartość wolnych przestrzeni ( porow) w jednostce objętości materiału
P=q -qo\p * 100%= ( 1-S)*100%
SZczelonsc -okresla zawartość substancji materiału w jednostce jego objętości
Wilgotność- to zawartość wilgoci w materiale , okresla się jako stosunek masy wody zawartej w materile do masy suchego materiału
W= MW-ms\ms *100%
Nasiąkliwość- zdolność do wchłaniania wody przez materiał( nasiąkliwość wagowa i objetosciowa)
Twardosc- to odporność danego materiału na wciskanie weń innego materiału o większej twardości( dziłanie siły skupionej)
Kruchość- cecha charakterystyczna dla materiałow które podczas niszczenia nie wykazuja odkształceni lastycznych
Sciralnosc- podatność danego materiału na scieranie. Okresla się jako zmniejszenie wyskosci probki podczas badania normowego lub utrate masy probki
Współczynnik przewodnictwa ciepła- wartość przewodności cieplnej zalezy od struktury jego składu chemicznego i stopnia zawilgocenia . w miare wzrostu zawilgocenia materiału wartość wspóczynnikazwieksza się a zatem izolacyjność cieplna pogarsza się .
Mrozoodporność - jeżeli materiał nasycony woda nie wylazuje wielokrotnego zamrazania i odmrazania widocznych oznak rozpadu lub znaczniejszego pbnizania wytrzmałosc , mowimy o nim ze jest odporny na zamarznie
Ocena polega na- ocenie makroskopowej - stwierdzenie czy badany materiał ulega zniszczeniu, określenie zmiany masy probki - max. Strata masy wynosi 5 %, określenie spadku wytrzymałości- porownainiu wytzrymnałosci na scoskanie probki przed zamrazaniem i po ostatnim zamrozeniu
Wytrzmałosc na sciskanie to stosunek siły niszczącej do pola powierzchni niszczcej
Rozciągającej
Zginającej
Wilgotność wzgledna powietrza- wyrazony w % stosunek ilości pary wodnej w powietrzu do max. Ilości pary wodnej w powietrzu przy tej samej temp. Powietrza,
HR= qm\q”m qm- masa pary wodnej znajdującej się z 1 dm3 powitrzea kg\m3
qm WILGOTNOSC Nasycenia , zax. Zawartość pary wodnej znajdującej się w 1m3 powietzra kg\m3
wilgotność nie powinna przekraczac 70-80, gdyz może wystąpić problem związany z korozja i plesnia
Ciasto wapienne otrzymywane jest w dołach do gaszenia i stanowi układ koloidalny wodorotlenku wapnia w nasyconym wodnym roztworze tegoż wodorotlenku; zawartość wody wynosi ok. 50% masy ciasta wapiennego.
Wapno hydratyzowane (sucho gaszone) jest sproszkowanym wodorotlenkiem wapnia, który otrzymuje się metodą przemysłową przez gaszenie wapna palonego małą ilością wody (ok. 25%)
Gaszenie wapna polega na reakcji chemicznej tlenku wapnia z wodą (w nadmiarze), w wyniku której powstaje wodorotlenek. Wapno w kawałkach powinno być gaszone w okresie 7 dni od chwili dostarczenia, ponieważ szybko wchłania wilgoć oraz dwutlenek węgla i staje się wapnem zwietrzałym. Doły do gaszenia wapna kopie się w gruntach ścisłych, nieprzepuszczalnych do głębokości nie większej niż do poziomu wody gruntowej. W razie przenikania wody gruntowej ściany i dno należy wyłożyć cegłą.
Jeżeli gaszenie wapna odbywa się po mechanicznym rozkruszeniu brył, okres gaszenia powinien trwać co najmniej 2 tygodnie - dla wapna przeznaczonego do robót murarskich i co najmniej 2 miesiące - do robót tynkarskich. Jeżeli gaszenie odbywa się bez uprzedniego rozdrabniania, okres dojrzewania powinien być przedłużony do ok. 3 miesięcy.
W celu ochrony ciasta wapiennego przed mrozem należy je przykryć warstwą piasku gr. powyżej 20 cm i dodatkowo matami np. słomianymi. W cieplejszych porach roku również pokrywa się ciasto wapienne cienką warstwą piasku, ok. 15 cm, w celu zabezpieczenia przed wysychaniem (zabezpieczenie przed nadmiernym parowaniem wody).
Ciasto wapienne ma kolor biały, lekko żółty lub szary. Barwa brązowa oznacza, że wapno jest „spalone”, tj. zagaszone zbyt małą ilością wody. Dobre ciasto wapienne jest lepkie, tłuste i jednolite. Wyczuwalna w dotyku szorstkość i grudkowatość świadczy o zaparzeniu lub niedogaszeniu wapna.
Wapno wapniowe CL - wapno palone dp, lu; wapno hydratyzowane dp, sl, pu
Wapno dolomitowe DL - wapno półhydratyzowane dp; wapno całkowicie hydratyzowane dp
Opis:
- dp proszek
- sl zawiesina (mleko wapienne)
- lu kawałki
- pu ciasto
wapno wapniowe (CL) - wapno zawierające głównie tlenek wapnia lub wodorotlenek wapnia bez żadnych dodatków materiałów hydraulicznych lub pucolanowych
wapno dolomitowe (DL) - wapno zawierające głównie tlenek wapnia i tlenek magnezu lub wodorotlenek wapnia i wodorotlenek magnezu bez żadnych dodatków materiałów hydraulicznych lub pucolanowych
wapno palone (Q) - wapno powietrzne składające się głównie z tlenku wapnia i tlenku magnezu, wytwarzane przez prażenie kamienia wapiennego i/lub dolomitu. Wapno palone wchodzi w reakcję egzotermiczna z wodą. Może mieć różny stan rozdrobnienia od brył do drobno zmielonego. Termin ten obejmuje wapno wapniowe i wapno dolomitowe
wapno hydratyzowane (S) - wapno powietrzne, wapno wapniowe lub wapno dolomitowe, otrzymywane w wyniku kontrolowanego gaszenia wapna palonego. Wytwarzane w postaci suchego proszku lub ciasta, lub jako zawiesina (mleko wapienne)
wapno dolomitowe półhydratyzoawane - wapno dolomitowe hydratyzowane składające się głównie z wodorotlenku wapnia i tlenku magnezu
wapno dolomitowe całkowicie zhydratyzoawane - wapno dolomitowe hydratyzowane składające się głównie z wodorotlenku wapnia i wodorotlenku magnezu
W tablicy 1 przedstawiono rodzaje wapna budowlanego powietrznego.
Tablica 1- Rodzaje wapna budowlanego powietrznego a
Oznaczenie |
Symbol |
Wapno wapniowe 90 Wapno wapniowe 80 Wapno wapniowe 70 Wapno dolomitowe 85 Wapno dolomitowe 80 |
CL 90 CL 80 CL 70 DL 85 DL 80 |
a Dodatkowo, wapno powietrzne jest klasyfikowane zgodnie z jego stanem dostawy: wapno palone (Q) lub wapno hydratyzowane (S). W przypadku wapna dolomitowego hydratyzowanego zaznaczany jest stopień zhydratyzowania; S1- wapno półhydratyzowane; S2 - wapno całkowicie zhydratyzowane |
Wapno hydrauliczne wg PN-EN 459-1:2003
Wapno hydrauliczne naturalne (NHL)
Wapno hydrauliczne (HL)
Wapno hydrauliczne naturalne:
- Wapno hydrauliczne naturalne - wapno wytwarzane poprzez wypalenie bardziej lub mniej ilastego lub krzemionkowego kamienia wapiennego, sproszkowane w procesie gaszenia, mielone lub nie mielone. Wszystkie NHL mają właściwości wiązania i twardnienia po wodą. Do procesu twardnienia przyczynia się atmosferyczny dwutlenek węgla.
Wapno hydrauliczne naturalne z dodatkami (Z) - jak wyżej. Produkty specjalne, które mogą zawierać do 20% masy odpowiednich dodatków materiałów pucolanowych lub hydraulicznych, są dodatkowo oznaczone „Z”
Wapno hydrauliczne (HL) - wapno składające się głównie z wodorotlenku wapnia, krzemianów wapnia i glinianów wapnia, wytwarzane przez mieszanie odpowiednich surowców. Ma ono właściwości wiązania i twardnienia pod wodą. Do procesu twardnienia przyczynia się atmosferyczny dwutlenek węgla.
W tablicy 1 przedstawiono rodzaje wapna hydraulicznego.
Klinkier cementowy - otrzymuje się przez wypalenie w temperaturze spiekania ok. 14500C mieszaniny surowców (zmielonych), zawierających wapień i glinokrzemiany (wapień, wapień marglisty, margiel, glina, iłołupek). W produkcji czystego cementu portlandzkiego do przemiału klinkieru dodawany jest gips pełniący rolę regulatora czasu wiązania cementu.
CEM II\A-V 42,5 R- cement popiołowy portlan Tablica 1 - Właściwości mechaniczne i fizyczne cementów powszechnego użytku
(PN-EN 196-1:2002)
Klasa wytrzymałości cementu |
Wytrzymałość na ściskanie, MPa |
Czas wiązania |
Stałość objętości
|
||||
|
wczesna |
normowa |
początek |
koniec |
|
||
|
2 dni |
7 dni |
28 dni |
min |
h |
mm |
|
32,5N 32,5R |
- ≥ 10 |
≥ 16 - |
≥ 32,5 |
≤ 52,5 |
≥ 60 |
≤ 12 |
≤ 10 |
42,5N 42,5R |
≥ 10 ≥ 20 |
- - |
≥ 42,5 |
≤ 62,5 |
|
|
|
52,5N 52,5R |
≥ 20 ≥ 30 |
- - |
≥ 52,5 |
|
≥ 45 |
≥ 10 |
|
Gips budowlany - 2 CaSO4*H2O - otrzymuje się ze skały gipsowej (CaSO4*2 H2O) wyprażonej w temp. Ok. 200 0C, a następnie zmielonej. Podczas prażenia zachodzi następująca reakcja:
2 (CaSO4*H2O)
2 CaSO4*H2O +3 H2O
Gips budowlany produkuje się w dwóch gatunkach/*: GB-6 i GB-8. Ze względu na stopień rozdrobnienia rozróżnia się gips GB-G (gips budowlany grubo mielony) i GB-D (gips budowlany drobno mielony). Zestawienie cech technicznych gipsu budowlanego zawiera tabela 1.
/* - gatunek gipsu budowlanego określa wytrzymałość na ściskanie zaczynu normowego po wysuszeniu go do stałej masy w temperaturze 50 0C. Aby wykonać to badanie, należy przygotować próbki o wymiarach 4*4*16 cm z zaczynu o normowej konsystencji, które to po 2 godzinach twardnienia poddane są suszeniu do stałej masy.
Gipsy budowlane specjalne - w grupie tej produkuje się:
gips szpachlowy typu (B) - do szpachlowania budowlanych elementów betonowych
gips szpachlowy typu (G) - do szpachlowania budowlanych elementów gipsowych
gips szpachlowy typu (F) - do spoinowania płyt gipsowo - kartonowych
gips tynkarski typu (GTM) - do wykonywania wewnętrznych wypraw tynkarskich sposobem zmechanizowanym
gips tynkarski typu (GTR) - do ręcznego tynkowania
klej gipsowy typu (P) - do klejenia prefabrykatów gipsowych
klej gipsowy typu (T) - do osadzania płyt gipsowo - kartonowych
Zestawienie cech technicznych gipsów specjalnych zawiera tabela 2.
Tabela 2. Cechy techniczne budowlanych gipsów specjalnych
Parametry |
Gips szpachlowy |
Gips tynkarski |
Klej gipsowy |
|||||
B |
G |
F |
GTM |
GTR |
P |
T |
||
Dopuszczalna pozostałość na sicie o boku oczka kwadratowego, w (%):
|
0 2 |
- - |
0 5 |
- - |
||||
Początek wiązania po upływie, min |
≥ 60 |
≥ 30 |
≥ 90 |
≥ 60 |
≥ 25 |
|||
Wytrzymałość na ściskanie, MPa |
≥ 3,0 |
≥ 2,5 |
≥ 3,0 |
≥2,5 |
≥ 2,5 |
≥ 3,0 |
≥ 6,0 |
|
Okres, w którym spoiwa nie powinny wykazywać odchyleń od wymagań normy (liczba dni od daty wysyłki) |
90 |
Gipsy budowlane specjalne - w grupie tej produkuje się:
gips szpachlowy typu (B) - do szpachlowania budowlanych elementów betonowych
gips szpachlowy typu (G) - do szpachlowania budowlanych elementów gipsowych
gips szpachlowy typu (F) - do spoinowania płyt gipsowo - kartonowych
gips tynkarski typu (GTM) - do wykonywania wewnętrznych wypraw tynkarskich sposobem zmechanizowanym
gips tynkarski typu (GTR) - do ręcznego tynkowania
klej gipsowy typu (P) - do klejenia prefabrykatów gipsowych
klej gipsowy typu (T) - do osadzania płyt gipsowo - kartonowych
Zestawienie cech technicznych gipsów specjalnych zawiera tabela 2.
Tabela 2. Cechy techniczne budowlanych gipsów specjalnych
Parametry |
Gips szpachlowy |
Gips tynkarski |
Klej gipsowy |
|||||
B |
G |
F |
GTM |
GTR |
P |
T |
||
Dopuszczalna pozostałość na sicie o boku oczka kwadratowego, w (%):
|
0 2 |
- - |
0 5 |
- - |
||||
Początek wiązania po upływie, min |
≥ 60 |
≥ 30 |
≥ 90 |
≥ 60 |
≥ 25 |
|||
Wytrzymałość na ściskanie, MPa |
≥ 3,0 |
≥ 2,5 |
≥ 3,0 |
≥2,5 |
≥ 2,5 |
≥ 3,0 |
≥ 6,0 |
|
Okres, w którym spoiwa nie powinny wykazywać odchyleń od wymagań normy (liczba dni od daty wysyłki) |
90 |
Zastosowanie:
Przeznaczona do wznoszenia ścian zewnętrznych nośnych, samonośnych i osłonowych, oraz wewnętrznych nośnych i wypełniających, działowych. Nie należy stosować cegły kratówki do ścian fundamentowych i kominowych.
1. W zależności od przeznaczenia na dany rodzaj muru wyróżnia się mrozoodporne i nie odporne na działanie mrozu
Cegły dziurawki
1. Rodzaje. W zależności od przeznaczenia na dany rodzaj muru wyróżnia się mrozoodporne i nie odporne na działanie mrozu
Zastosowanie:
Przez naczona do wykonywania ścianek działowych oraz lekkich stropów typu Kleina
Pustaki ścienne
1. W zależności od przeznaczenia rozróżnia się grupy pustaków: przeznaczone do murowania zwykłego, przeznaczone do murowania na suchy styk, przeznaczone do murowania na wpust- wypust, przeznaczone do murowania ze spoinami pocienionymi
2. W zależności od odporności na działanie mrozu, rozróżnia się rodzaje pustaków: mrozoodporne i nie odporne na działanie mrozu.
Surowce do wytwarzania wyrobów ceramicznych pochodzą z dwu zasadniczych grup:
surowce plastyczne - różnego rodzaju gliny, iły, iłołupki, lessy, itp., skały osadowe;
surowce nieplastyczne - inaczej schudzające, do których należą: piasek kwarcowy, mielony gruz ceglany, odpady paleniskowe oraz topniki tj. skaleń, pegmatyt, itp., zadaniem których jest obniżenie temperatury spiekania masy.
Podczas wypalania w surowcu zachodzą zmiany fizykochemiczne, w wyniku których powstaje tworzywo ceramiczne trwałe mechanicznie oraz odporne na działanie wody a także substan chemicznych
Wełna mineralna- to materał termoizolacyjny i akustyczny( wygłuszający)
Wełna z włokien szklanych- Jk powyżej ( kłujaca)
Ekologiczny wyrob budowlany- wyroby ceramiczne drewniane- nieszkodliwe dla środowiska ( także roznego typu
ocena zgodności z kryteriami ekologicznymi ITB, uprawniającymi do znakowania wyrobu znakiem ekologicznym EKO-ITB,
Składniki szkodliwe glin - w surowcach plastycznych mogą występować szkodliwe, niekorzystnie działające na jakość wyrobów składniki. Są to związki chemiczne, które w wyniku zachodzenia określonych przemian przyczyniają się do niszczenia wyrobów ceramicznych, pogorszenia wyglądu, itp. Najczęściej są to margle (CaCO3), siarczany rozpuszczalne w wodzie oraz siarczki.
Margiel - to węglan wapniowy, który może występować w postaci mniej lub bardziej rozproszonych cząstek, ziarn i okruchów. Podczas wypalania przechodzi w CaO - tlenek wapniowy czyli wapno palone. Przy dostępie wody uwadnia się, przechodząc w wodorotlenek wapniowy Ca(OH)2 o zwiększonej objętości, powodując odpryski i inne podobne uszkodzenia. Działa szkodliwie jeżeli średnica ziarna przekracza 2 mm.
Siarczany rozpuszczalne w wodzie - są to siarczany sodu Na2SO4 i magnezu MgSO4. Z uwagi na krystalizację z przyłączeniem wody zwiększają swoją objętość co wyzwala siły rozsadzające, niszczące wyroby.
Siarczki - piryt - z uwagi na zawartość siarki stanowią źródło powstawania soli szkodliwych, rozpuszczalnych w wodzie
Promieniotwórczość naturalna- pierwiastki kore w sposób naturalny promienijua zgodnie ze wzorem N=No*E do potęgi minus labda T t -czas połowicznego rozpadu
Dyspersja-
materiały pochodzenia mineralnego:
wełna mineralna (bazaltowa, diabazowa, z żużla wielkopiecowego, z piasku kwarcowego) w postaci: granulatu, płyt,płyt lamella,płyt laminowanych welonem szklanym, otulin, mat; szkło piankowe czarne i białe
Właściwości fizyczne wybranych „termoizolatorów”
Wyrób |
Gęstość objętościowa ρo [kg/m3] |
Współczynnik przewodzenia ciepła λ [W/mK] |
Odporność ogniowa |
Surowiec |
Polistyren
|
12-50 |
0,04-0,042 |
samogasnący |
spieniony styren |
Wyroby z wełny mineralnej (MW) - zgodnie z definicja zawar
tą w normie EN 13162 wełnę mineralną zdefiniowano jako materiał izolacyjny o konsystencji włóknistej, wytworzony z roztopionego kamienia, żużla lub piasku kwarcowego. W ten sposób materiały izolacyjne z włókna szklanego zostały oficjalnie zawarte w definicji wełny mineralnej, co do tej pory nie było uwzględniane w normach na wełnę mineralną.
Hydroizolacje stosowane są w tych częściach budynków, które narażone są na bezpośrednie działanie wody opadowej lub wód gruntowych. Izolacje podzielić możemy na przeciwwilgociowe i przeciwwodne.
Izolacje przeciwwilgociowe typu lekkiego służą do zabezpieczenia przegród budowlanych przed działaniem wody kondensacyjnej w gruncie lub przed parą wodną.
Izolacje przeciwwodne typu średniego to izolacje chroniące przed bezpośrednim działaniem wody opadowej, lub wody pojawiającej się sporadycznie, a będącej w kontakcie z przegrodą budowlaną (ścianą, stropem, stropodachem, dachem budynku).
Izolacje przeciwwodne typu ciężkiego to izolacje chroniące przed działaniem wody działającej pod ciśnieniem hydrostatycznym (wody naporowej) - przede wszystkim wody gruntowej a także wody w basenach kąpielowych lub przeciwpożarowych.
Paraizolacje-materiały izolacyjne które nie przepuszczaja wilgoci - folie , np. stosuje tam gdzie może wytapic wilgoc np. przy ścianach izolowanych termicznie od wewnątrz , izolacji dachow i stropodachow