8. Hotel- obiekty posiadające co najmniej 10 pokoi w tym większość w 1 lub 2 osobowych świadczące szeroki zakres usług związanych z pobytem klienta.
Motel- to hotele zapewniające możliwości korzystania z usług motoryzacyjnych i dysponujących parkingiem.
Pensjonaty- co najmniej 7 pokoi, świadczący dla swoich klientów całodzienne wyżywienie.
Kempingi- obiekty strzeżone umożliwiające nocleg w namiotach, samochodach mieszkalnych i przyczepach samochodowych, przyrządzania posiłków, parkowanie samochodów, a także świadczące usługi związane z pobytem klientów. Obiekty te mogą zapewnić noclegi w domkach turystycznych lub w stałych obiektach.
Domy wycieczkowe- obiekty posiadające co najmniej 30 miejsc noclegowych dostosowane do samoobsługi klientów oraz świadczące minimalny zakres związany z pobytem.
Schroniska młodzieżowe- obiekty przeznaczone do indywidualnej i grupowej turystyki młodzieżowej dostosowane do samoobsługi klientów.
Schroniska- obiekty zlokalizowane poza obszarami zabudowanymi przy szlakach turystycznych świadczące minimalny zakres usług związanych z pobytem klienta.
Pola biwakowe- są to obiekty niestrzeżone umożliwiające nocleg w namiotach.
12. Promocja zdrowie- polega na idei zapobiegania (prewencji) chorobom zwłaszcza cywilizacyjnych
Główną ideą promocji zdrowia jest prozdrowotny styl życia.
PROZDROWOTNY STYL ŻYCIA
CZYNNIKI WARUNUKUJĄCE ZDROWIE
14. Plan marketingowy jest krótkim, szczegółowym i pisemnym planem, w którym przedstawiane są działania, jakie firma musi podjąć, aby osiągnąć założone obroty i cele marketingowe. Jest on podstawą do podejmowania działań w zakresie produktu, ceny, promocji, dystrybucji i badań rynku.
W planie marketingowym powinny być uwzględnione wnioski płynące
z analizy szans i zagrożeń oraz ze słabych i mocnych stron przedsiębiorstwa. Plan ten obejmuje zarówno szerokie cele marketingowe jak i konkretną taktykę marketingową, która jest stosowana dla osiągnięcia tych celów
Prawidłowa struktura planu marketingowego obejmuje następujące części:
- streszczenie dla kierownictwa - jest to skrócony opis założeń i głównych idei planu;
- cele działalności marketingowej - jest to przedstawienie długookresowych celów działalności marketingowej;
- analiza sytuacji i rynków docelowych - obejmuje analizę zewnętrznych
i wewnętrznych warunków działania przedsiębiorstwa oraz opis
i charakterystykę rynków docelowych oraz sposoby działania na
poszczególnych rynkach;
- problemy i możliwości działania - jest to analiza szans i zagrożeń przedsiębiorstwa oraz jego słabych i mocnych stron;
- taktyki marketingowe - plany operacyjne - ta część obejmuje określenie: działań związanych z instrumentami marketingu, czasu, w którym będą one realizowane, osób odpowiedzialnych i niezbędnych nakładów finansowych;
- zasady wdrążania i kontroli planu marketingowego;
- podsumowanie.
Istotą pokonywania każdego etapu planu marketingowego jest jego jak na
pełniejsze i najrzetelniejsze wykonanie.
Pominięcie jednego z elementów wchodzącego w skład etapu może spowodować, iż powstanie plan z lukami w opracowaniu, co w konsekwencji może spowodować problemy w realizacji wyznaczonego celu.
15. Produktem jest wszystko co można zaoferować na rynku w celu zwrócenia uwagi, dokonania zakupu, użytkowania czy też konsumpcji i co można zaspokoić pragnienie lub potrzebę.
Produkt turystyczny to mieszanka 3 składników: atrakcji i infrastruktury docelowej oraz dostępności do nich.
Produkt turystyczny to zintegrowany układ oczekiwań, korzyści i wrażeń.
Szczególne cechy produktu turystycznego.
wyjątkowa złożoność- stanowią o niej składniki ogólnego produktu turystycznego obszaru i wewnętrzna struktura produktu (rdzeń, produkt rzeczywisty i poszerzony)
duża podatność na starzenie się
ryzyko społeczne związane z wyborem „odpowiedniego” dla statusu produktu
symboliczny charakter,
impulsywny charakter
Kategorie produktu turystycznego:
usługa
wydarzenie
dużą spójność tematyczna, organizacyjna
konkretne umiejscowienie w czasie i przestrzeni np. festiwale, jarmarki
impreza- zestaw kilku usług lub usług i dóbr materialnych np. wycieczka
obiekt- jedna główna atrakcja + kilka towarzyszących, skupionych w jednym miejscu,
szlak- wiele miejsc lub obiektów połączonych ze sobą wytyczoną trasą np. szlak architektury drewnianej np. woj. Małopolskim
obszar,
Struktura produktu turystycznego
Ponieważ poszczególne składniki produktu turystycznego spełniają odmienne role, należy je analizować w kategoriach strukturalno-funkcjonalnych. Oznacza to, że kompozycje składników zaspokajających różne komplementarne potrzeby trzeba odnosić do względnie stałej potrzeby głównej. Planista produktu winien więc projektować pakiety na trzech poziomach, a mianowicie:
rdzenia produktu,
produktu rzeczywistego,
produktu powiększonego (poszerzonego).
Sens rdzenia produktu (generic products) można łatwo zrozumieć odpowiadając na pytania. “Co turysta rzeczywiście kupuje?” lub “Jaką podstawową potrzebę zamierza zaspokoić zawierając transakcję?". Rdzeń produktu koresponduje ściśle z tzw. rdzeniem korzyści (core benefit), związanymi z głównym motywem podróżowania. Rdzeniem korzyści może więc być zaspokojenie potrzeby wypoczynku, zwiedzenie interesującego miasta, polepszenie stanu zdrowia itp. Zaspokojenie to wymaga jednakże jednoczesnego zaoferowania realnej, usługowej kompozycji o określonej strukturze i poziomie jakościowym, czyli uformowania produktu rzeczywistego (tangible product). Wyodrębniony rdzeń produktu nie bywa jednak zwykle przedmiotem transakcji, ponieważ cechy popytu turystycznego sprawiają, że w składzie produktu muszą być zawarte usługi i dobra zaspokajające potrzebę podstawową i potrzeby komplementarne (np. bezpieczeństwa, informacji, żywienia itp.).
Treść rzeczywistego produktu turystycznego nie jest czymś stałym. Zmienia się ona w wyniku wzrostu poziomu zamożności, cywilizacji i kultury, wpływającego na sposób podróżowania i spędzania wolnego czasu. Składniki tworzące krąg produktu poszerzonego przyczyniają się w znacznej mierze do wyróżniania produktu na rynku. “Nowa konkurencja ma miejsce nie tyle między tym, co przedsiębiorstwa wytwarzają, ile między tym, co do produktu dodają”. Porównując cele i warunki uprawiania turystyki, łatwo więc zauważyć, że usługi, które kilka czy kilkanaście lat temu wcześniej traktowano jako dodatkowe, z czasem stawały się komponentami pakietów uznawanych za standardowe. W ten sposób części składowe “poprzedniego” produktu poszerzonego przemieszczano do struktury produktu rzeczywistego, uznając tym samym ich rynkową nieodzowność. Marketing wprowadza też pojęcie produktu potencjalnego (potential product). Terminem oznacza się ”wszystko co mogłoby dodatkowo uatrakcyjnić produkt i przyciągnąć nabywcę”.
Ekspansywna polityka rynkowa wymaga stałego weryfikowania istoty rdzenia produktu oraz prawidłowości struktury produktu rzeczywistego i poszerzonego. Analizy takie są niezbędne do racjonalnego formułowania wariantów polityki produktu, jako ważnej podstawy rozstrzygnięć w sferze cen, promocji i dystrybucji.
Konieczność ustawicznego weryfikowania produktu wynika także z presji wywieranej przez inne podmioty gospodarcze. Każde przedsiębiorstwo turystyczne działa w warunkach mniejszej lub większej konkurencji. Powoduje ona ustawiczną rywalizację o prymat produktu i firmy na rynku, której sprostać może interesująca oferta produktowo-cenowa oraz sprawna promocja i dystrybucja. Mechanizm konkurencji powoduje, ze żadne przedsiębiorstwo nie może popaść w stan satysfakcjonującej stagnacji, ponieważ zostanie wyprzedzone przez rywali. Zapobiec temu może jedynie nieustanny rozwój.
17. Infrastruktura turystyczna - są to wszelkiego rodzaju obiekty oraz urządzenia turystyczne, które mają na celu służenie przyjeżdżającym na dany obszar turystom - zaspokajaniu ich potrzeb związanych z bierną oraz aktywną turystyką.
Na infrastrukturę turystyczną składają się :
baza noclegowa:
hotele,
pensjonaty,
chatki studenckie, itd.
baza gastronomiczna:
restauracje,
bary, pijalnie,
kawiarnie,
puby, itd.
obiekty sportowe:
hale sportowe,
korty tenisowe, itd.
obiekty kultury:
galerie,
wystawy, itd.
szlaki - piesze, rowerowe oraz inne trasy
18. Wśród tych zasobów GUS wyróżnia szesnaście rodzajów obiektów to: hotele, motele, pensjonaty, domy wycieczkowe, schroniska, schroniska m³odzie_owe, kempingi, pola biwakowe, ośrodki wczasowe, ośrodki kolonijne, ośrodki szkoleniowo-wypoczynkowe, domy pracy twórczej, zespoły ogólnodostępnych domków turystycznych, ośrodki do wypoczynku sobotnio-niedzielnego i świątecznego, zakłady uzdrowiskowe oraz obiekty pozosta³e niesklasyfikowane3. Jednocześnie ustawa o usługach turystycznych4 wydziela w bazie grup obiektów hotelarskich, do której zaliczono pierwsze osiem rodzajów obiektów wed³ug GUS, oraz grup innych obiektów, w których świadczone są usługi hotelarskie, obejmujące resztę obiektów wyróżnionych przez GUS.
W strukturze rodzajowej obiektów noclegowych turystyki dominują ośrodki wczasowe. Obiekty te obejmują 24,5% ogólnej liczby miejsc noclegowych.
Liczba hoteli w Polsce regularnie wzrasta. Zawdzięczamy to z jednej strony inwestycjom w hotelarstwie, a z drugiej - poprawie sprawozdawczości statystycznej i urealnieniu kategoryzacji, o czym dobitnie świadczą liczby dotyczące hoteli pięciogwiazdkowych.
W 2006 r. zarówno liczba hoteli jak i liczba miejsc noclegowych wzrosły o 5%. W przypadku hoteli 5* notujemy wzrost o blisko jedną piątą. Największą liczbą miejsc noclegowych dysponują obiekty trzygwiazdkowe (44%) i dwugwiazdkowe (26%).
19. Gastronomia - jest sferą usług, które ostatnio wykazują szczególną dynamikę rozwoju , zwłaszcza w miejscowościach turystycznych. W wielu miejscowościach dobrze funkcjonująca gastronomia jest stale swoistą atrakcją turystyczną promującą dany region.
Zakłady gastronomiczne wg systemów funkcjonowania:
gastronomia indywidualna;
gastronomia hotelowa- skupiająca różne rodzaje zakładów: restauracje, kawiarnie, bary, brasserie, bary aperitif, nocne kluby rozrywkowe,
gastronomia specjalna
gastronomia systemowa- zakłady typu: fast food, systemy gastronomiczne, gastronomia w hotelach systemowych, centralach handlowych i obiektach handlowych
Zakłady gastronomiczne wg formalnych:
zakłady gastronomiczne sieci otwartej- każdy może się swobodnie się dostać;
zakłady gastronomiczne sieci zamkniętej- np. stołówki, stołówki szpitalne, przedszkola.
Zakłady sieci otwartej:
Zakłady typu żywieniowego- restauracje, jadłodajnie, bary restauracyjne, samoobsługowe, bary szybkiej obsługi, bary bistro, fast food, zakłady w centrach i obiektach handlowych;
Zakłady typu uzupełniającego- kawiarnie, cukiernie, herbaciarnie, winiarnie, pizzerie, piwiarnie, bary rozrywkowe, bary alkoholowe, puby
Punkty gastronomiczne- smażalnie, grile, pijalnie, lodziarnie,
20. Zagospodarowanie turystyczne - wynik działalności człowieka mającej na celu przystosowanie przestrzeni ma potrzeby ruchu turystycznego (nocleg, gastronomia, komunikacja, handel)
Chłonność turystyczna- jest to maksymalna liczba uczestników ruchu turystycznego , którzy mogą równocześnie przebywać na danym obszarze, nie powodując dewastacji i degradacji środowiska naturalnego a tym samym pogorszenia warunków wypoczynku.
Pojemność turystyczna- optymalna liczba osób, które może przebywać na danym terenie równocześnie, ale po jego wcześniejszym przygotowaniu do tego.
22. Podstawową i występującą we wszystkich regionach barierą w rozwoju turystyki na wsi jest bariera finansowa, polegająca na braku środków własnych na przystosowanie budynku i do celów agroturystycznych oraz trudnościach kredytowych. Bariera ta dotyka głównie rodziny nisko sytuowane finansowo, które nie posiadają zabezpieczenia kredytu, a mogłyby podnieść swój status materialny. Drugą istotną barierą, szczególnie ważną dla gości z krajów cieplejszych choć nie dla Skandynawów, są warunki geograficzne: niezbyt korzystny klimat, z dużą liczbą dni chmurnych, niewysoką temperaturą wody i powietrza oraz mało urozmaicona rzeźba powierzchni ziemi.
Pozostałe bariery są możliwe do szybkiego przezwyciężenia, choć nie bez wysiłku.
brak ładu przestrzennego (brzydka, niefunkcjonalna, zunifikowana architektura bez cech regionalnych, uciążliwe obiekty usługowo-produkcyjne, drogi tranzytowe na wieś);
konkurencja innych form wypoczynku ( cenowa, standardowa, klimatyczna);
słabe zainteresowanie ze strony samorządów lokalnych i ich nieznaczny wpływ na rozwój infrastruktury technicznej;
słaba znajomość języków obcych wśród usługodawców;
różnego rodzaju opory psychologiczne i niewielkie umiejętności np. marketingowe;
niedostatki promocji;
niski standard sanitarny budynków mieszkalnych;
niski poziom łączności i telekomunikacji
Nadal jednak istnieje nieufność wobec osób obcych, a więc i potencjalnych turystów czy wczasowiczów, szczególnie w przypadku przyjmowanie ich we własnym domu.
Rozwoju nie sprzyja również też niestabilność polityczno-ekonomiczna, rzutująca- wraz z obniżającym się niestety poziomem bezpieczeństwa osobistego- przede wszystkim na ograniczenie popytu zagranicznego.
Podwórza gospodarskie z reguły mają nieumocnioną powierzchnię, co uniemożliwia utrzymanie ich w należytej czystości. W obrębie zagrody z reguły brakuje jakichkolwiek miejsc wypoczynkowych i powierzchni trawiastych do leżakowania, zabawy dzieci i małych gier, a także miejsc do pakowania pojazdów.
Z punktu widzenia standardów europejskich zły jest stan chemiczno-sanitarny wody pitnej. Wysoce niezadowalający jest stan wyposażenia indywidualnych gospodarstw rolnych w telefony przewodowe.
23. W grupie celów strategicznych Unii Europejskiej należy wymienić:
rozwój regionów słabszych gospodarczo;
tworzenie nowych miejsc pracy;
ekonomiczna i socjalna spójność UE;
promocja europejskich tożsamości
Spośród celów strategicznych UE na plan pierwszy wysuwa się wyrównanie poziomu rozwoju między jej regionami. Doświadczenie wskazuje, że w UE znalazły się regiony o zróżnicowanym stopniu rozwoju. UE kieruje swą uwagę i wysiłku w polityce regionalnej na zacieranie tych różnic i wspomaganie biedniejszych regionów Europy w doganianiu liderów. Otóż środkiem realizacji tej polityki są fundusze strukturalne.
Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego- jego zadaniem jest zmniejszanie dysproporcji w rozwoju między regionami. Obejmuje około 45% całego wsparcia strukturalnego. W strukturze zadań finansowych ze środków tego funduszu znajdują się m.in. rozwój turystyki i inwestycji w dziedzinie kultury, w tym ochrony dziedzictwa kulturowego i naturalnego. Środki z tego funduszu są również przeznaczane na wsparcie inwestycji infrastrukturalnych, np. budowy nowych dróg, sieci telefonicznych, zmierzających do utrzymania lub tworzenia nowych miejsc pracy. Ze środków funduszu często są wspierane lokalne inicjatywy służące rozwojowi, np. dofinansowanie szkoleń i wsparcie dla małych i średnich przedsiębiorstw. Zakres finansowania przedsięwzięć ze środków tego funduszu dotyczy też współpracy transnarodowej, transgranicznej i międzyregionalnej, mającej na celu trwały rozwój regionalny i lokalny. Dzięki środkom z tego funduszu, do niwelowania różnic między bardziej i mniej rozwiniętymi regionami w nowej, poszerzonej Europie. Może się stać efektywnym środkiem rozwoju turystyki w zaniedbanych regionach, która w odpowiednim czasie zajmie czołowe miejsce w strukturze funkcjonalnej tych regionów i w ten sposób przybliży realizację zadań Wspólnoty w nowym kształcie przestrzennym.
Europejski Fundusz Socjalny- jego aktywność skupia się na zwalczaniu bezrobocia i zachęcaniu do tworzenia nowych miejsc pracy, przez wspieranie inwestycji lub inne działania poprawiające sytuację na rynku pracy. Tworzenie nowych miejsc pracy dla osób z niskimi kwalifikacjami, a chcącymi podnosić poziom wykształcenia, jest realne właśnie w sektorze usług turystycznych.
Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej- możliwe jest wsparcie finansowe inwestycji infrastruktury wiejskiej, ochrony spuścizny kulturowej wsi i ochrony środowiska naturalnego regionów wiejskich. Mocno wspierane są regiony leżące na obszarach górskich, górzystych lub zacofanych oraz promocja pozarolniczej działalności gospodarczej na obszarach wiejskich.
Finansowy Instrument Wspierania Rybołówstwa- wspomaga finansowo działania ukierunkowane na osiągnięcie równowagi w eksploatacji zasobów rybnych, wspiera restrukturyzację przedsiębiorstw rybackich i wspomaga rewitalizację obszarów zależnych od rybołówstwa.
Fundusz Spójności- jest to fundusz czasowy. Jego odbiorcami mogą być państwa, w których PKB na jego mieszkańca nie przekracza 90% średniej unijnej. Fundusz ten współfinansuje głównie inwestycje związane z budową dróg i ochroną środowiska. Drogi budowane mogą być elementem transeuropejskiej sieci transportowej, natomiast inwestycje w dziedzinie ochrony środowiska musza spełniać standardy Wspólnej Polityki Ochrony Środowiska. Fundusz ten współfinansuje (80-85% kosztów) projekty o wartości nie niższej do 10mln EUR.
Cele:
-wspieranie finansowo i strukturalnie regionów zacofanych, stref przygranicznych i obszarów dotkniętych upadkiem tradycyjnych gałęzi przemysłu: węglowego, stalowego, tekstylnego, stoczniowego itp.
24.
Megaczynniki rozwoju turystyki
czynniki ekonomiczne
czynniki społeczne
czynniki polityczne
czynniki techniczne
czynniki ekologiczne
Czynniki popytowo-podażowe i uniwersalne:
czas wolny od pracy
urbanizacja
środowisko przyrodnicze
społeczne konsekwencje rozwoju cywilizacji
dobra turystyczne
podstawowe dobra turystyczne (walory turystyczne)
komplementarne dobra turystyczne (infrastruktura turystyczna)
Polityka państwa w dziedzinie turystyki
Motywacje podróży turystycznych
Ochrona prawna konsumentów produktów turystycznych
Bezpieczeństwo turystów
25. Korzyści gospodarczo-społeczne to:
napływ dewiz
wsparcie gospodarki dzięki produkcji towarów i usług dla turystów;
większa różnorodność działalności gospodarczej, zwłaszcza z wykorzystaniem miejscowych zasobów i produktów;
inwestycje;
wykorzystanie istniejącej infrastruktury;
polepszenie infrastruktury komunalnej przez budowę infrastruktury turystycznej;
korzystanie z istniejącej infrastruktury turystycznej przez ludność zamieszkującą dany teren;
efekt mnożnikowy;
polepszenie poziomu zaopatrzenia ludności;
stworzenie możliwości pracy, np. dla młodzieży, kobiet, osób niewykwalifikowanych i dodatkowej miejscowościach rolniczych;
zachowanie i wspieranie dóbr kultury, odbudowa dzieł architektury;
wzbogacanie treści oświatowych;
przełamywanie barier, np. językowych, społecznych, klasowych, religijnych i rasowych;
zapoznanie się ludności danego kraju (regionu, miejscowości) z innymi wzorca i socjologicznymi i kulturowymi, mieszanie się cywilizacji;
docenianie własnych i obcych wartości społeczno-kulturalnych
międzynarodowy pokój i zrozumienie;
Koszty gospodarczo-społeczne to:
Inflacja;
Wycieki dewiz;
Sezonowość i bezrobocie;
Wahania ekonomiczne i niezrównoważony rozwój;
Zaniechanie alternatywnego wykorzystania zasobów miejscowych i ich niszczenie;
Nieodwracalność funkcji obiektów infrastrukturalnych;
Niewykorzystywanie infrastruktury turystycznej przez ludność miejscową ze względu na brak środków lub fizyczną niedostępność tej infrastruktury (getto turystyczne);
Zeszpecenie krajobrazu przez obiekty turystyczne;
Niszczenie krajobrazu jako skutek błędnego oszacowania chłonności turystycznej obszaru
Duże obciążenie ekologiczne wskutek działalności turystycznej;
Komercjalizacja kultury, sztuki i rzemiosła wskutek dopasowanie ich do gustów turystów, a tym samym utrata tożsamości;
Zaburzenia ustalonej równowagi kulturowej i religijnej;
Ksenofobia, konflikty, prostytucja, przestępczość, brak zrozumienia i działalność na pokaz.
37. Morska aktywność Polaków w XIX i na początku XX wieku przejawiała się głównie poprzez ich służbę we flotach różnych państw. Powstało wiele towarzystw polonijnych posiadających zarówno statki handlowe jak i pasażerskie. Do największych spółek akcyjnych związanych z gospodarką morską można zaliczyć Towarzystwo Polsko Amerykańskie Żeglugi Morskiej z siedzibą w Nowym Jorku, które powstało w 1919 roku. Posiadało pięć statków towarowych i jeden pasażerski, które utrzymywały regularną komunikację pomiędzy Ameryką i Polską. Najważniejsza datą był 10.02.1920, kiedy gen. Józef Haller dokonał symbolicznego aktu zaślubin Polski z morzem. Z chwilą odzyskania przez Polskę niepodległości i dostępu do morza rozpoczął się okres rozwoju gospodarki morskiej, który miał swoje wzloty i upadki, zależne od polityki państwa. Lata przedwojenne były czasem zwrócenia się ku morzu. W 1922 roku powołano Urząd Marynarki Handlowej, której flagową jednostką był przez 33 lata statek pasażerski- Batory. W 1923 roku nastąpiło otwarcie portu w Gdyni i utworzono Towarzystwo Żeglugi Morskiej S.A. „Gryf” z siedzibami w Poznaniu i Gdańsk, które dysponowały trzema statkami żeglugi przybrzeżnej przewożąc pasażerów po Zatoce Gdańskiej. Okres powojenny a szczególnie pierwsze dziesięciolecie charakteryzowało się stagnacją. Wiele odcinków plaż było zamknięte- traktowano je jako pasy bezpieczeństwa państwa. Liczne porty nadmorskie stanowiły bazę dla wojsk radzieckich, co ograniczało turystykę. Do dat powojennych najważniejszych związanych z turystyką morską należy zaliczyć: w 1945 roku powstał Urząd Morski w Gdańsku , w 1949 roku utworzono Zarząd Portów W Gdyni, Gdańsku i Szczecinie. W 1951 roku rozpoczęła działalność Polska Żegluga Morska i Polskie Linie Oceaniczne, które w 1968 roku zakupiły statek pasażerski :Stefan Batory”, w 1974 roku zorganizowano Operację Żagiel w Gdyni, w 1976 roku Polską Żeglugę Bałtycką, 1998 roku nastąpiło otwarcie mariny w Gdańsku. Zmiana w ustroju i rozszerzenie się UE spowodowało generalnie wzrost ruchu turystycznego w Polsce, zarówno więcej obywateli polskich wyrusza w podróże zagraniczne jak i liczba turystów chętniej odwiedzających nasz kraj zdecydowanie urosła. Turystyka morska w Polsce ma duże możliwości do szybkiego rozwoju. Polskie wybrzeże stanowi kilka Regionów Recepcji turystycznej, które oferują wiele produktów turystycznych.
38. Bałtyk jest morzem o powierzchni ponad 400 tys. Km2 otoczonym półwyspem Skandynawskim i brzegami środkowej oraz wschodniej Europy. Bardzo korzystny dostęp Polski do Morza Bałtyckiego stwarza duże możliwości rozwoju turystyki morskiej. Predyspozycje te wynikają z posiadania nie tylko portów, przystani, ale przede wszystkim z interesującego wybrzeża. Na terenach nadmorskich znajduje się wiele zabytków historycznych, ciekawe i różnorodne zabytki przyrody, flory, fauny, urozmaicona rzeźba brzegu morskiego, przepiękne klify, jeziora przymorskie, ruchome piaski wydmowe, wiele uzdrowisk i szereg innych atrakcji jak latarnie morskie mogących przyciągnąć turystów. Na atrakcyjność i kształtowanie poziomu rozwoju gospodarki turystyki nadmorskiej mają wpływ następujące czynniki:
klimat lokalny i bioklimat;
rzeźba terenu;
szata roślinna;
dynamika brzegu morskiego;
wody;
walory kąpieliskowe i sportowe (sporty wodne);
walory przyrodolecznicze (talassoterapia);
atrakcyjność krajoznawcza dużych ośrodków gospodarki morskiej z licznymi zabytkami architektury i nowoczesnymi zespołami urbanistycznymi oraz folklor nadmorski przystani rybackich.
Bazę turystyczną wybrzeża stanowią zabytkowe miasta i miasteczka, nadmorskie kurorty i uzdrowiska, porty, przystanie, parki narodowe, krajobrazowe, pola bitew, miejsca martyrologii a przede wszystkim samo morze bałtyckie z wieloma walorami położenia i dynamiką wód morskich.
Polskie wybrzeże Bałtyku zachęca nie tylko do wypoczynku ale i do zwiedzania. Walory krajoznawcze strefy nadmorskiej kształtowane są przez niepowtarzalne krajobrazy takich regionów jak Zalew Szczeciński, Woliński, Wiślany, Słowiński Park Narodowy, Mierzeję Helską i Wiślaną. Atrakcyjność strefy podnosi sieć miejscowości nadmorskich o zróżnicowanej strukturze społeczno-gospodarczej. Wśród nich takie miejscowości jak: Świnoujście, Kołobrzeg i Sopot zyskały już renomę międzynarodowych ośrodków wypoczynku i uzdrowisk. Gdańsk, Szczecin i Frombork dzięki swym walorom zabytkowym zaliczane są do ośrodków krajoznawczych o międzynarodowym znaczeniu.
39. Kierowanie- to powodowanie takiego zachowani innych osób aby zachowywały się one zgodnie z wolą kierującego.
Wyróżnia się trzy podstawowe rodzaje umiejętności (wg Katza):
Umiejętności techniczne polegają na zdolności do zastosowania, wykorzystania, posługiwania się urządzeniami, narzędziami, maszynami w określonej specjalności. Kierownikowi umiejętności techniczne potrzebne są w takim stopniu, by (wg Katza) - potrafił poradzić sobie z mechaniką zadania.
Umiejętności społeczne to zdolności do współpracy i współdziałania z innymi ludźmi zarówno w sensie jednostkowym jak i zespołowym. Polegają one na motywowaniu pracowników, kierowaniu ludźmi w procesach pracy, gospodarowaniu czynnikiem ludzkim (planowanie zasobów, selekcją, szkoleniem, doskonaleniem i oceną pracowników).
Umiejętności koncepcyjne to zdolność polegająca na postrzeganiu organizacji jako całości działającej w określonym otoczeniu oraz dostrzegania i rozumienia współzależności części organizacji w stosunku do całości. Umiejętności koncepcyjne to również zdolność do integrowania zadań, interesów różnych grup organizacji wokół określonego zadania czy celu i koordynacji wysiłków, aby to zadanie czy cel zrealizować, osiągnąć.
Według Mintzberga to zorganizowane zbiory zachowań.
Rola międzyludzka zawierająca w sobie trzy składniki: reprezentanta, przywódcy i łącznika
Rola informacyjna składa się z trzech elementów: monitora, upowszechniającego, rzecznika.
Role decyzyjne każdy kierownik pełni jako: przedsiębiorca, przeciwdziałający zakłóceniom, rozdzielający zasoby i negocjator.
Podstawową odniesienia sukcesu w kierowaniu jest zdolność przystosowania się do zmieniających się warunków działania, czyli tzw. giętkość lub elastyczność. Cecha ta związana jest z inteligencją. Inna ważną zaletą osobistą jest zdolność szybkiego podejmowania decyzji, co nie znaczy rozumieć, że każda szybka decyzja to dobra decyzja. Pomocne w sprawowaniu kierownictwa są również: dojrzałość społeczna, rozumiana jako wysoki poziom motywacji dla działania zespołowego, wysoki poziom ogólnej aktywacji, tendencja do działań zmierzających do zmiany na lepsze zastanych rozwiązań oraz umiejętności logicznego myślenia. Ostatnie z tych własności są szczególnie przydatne za względu na to, że kierownicy częściej niż inni członkowie grupy muszą dokonywać diagnozy i interpretacji sytuacji oraz częściej niż inni informują i zalecają konieczność podjęcia modyfikacji działań.
Równie ważnym, jak cechy osobiste, czynnikiem wpływającym na kierowanie ludźmi są sytuacje zewnętrzne, zmienne w swojej istocie czynniki sytuacyjne, czyli konkretne warunki działania. Jeżeli wykonanie określonego zadania wymaga umiejętności rozwiązania problemów, to osoba posiadająca takie umiejętności będzie efektywną; jeżeli skład personalny grupy wymaga stosowania zachęt i nagród, to skuteczny będzie ten kierownik, który preferuje ten właśnie sposób oddziaływania na współpracowników.
40. Choroby cywilizacyjne- to schorzenia związane z ujemnymi skutkami życia w warunkach wysoko rozwiniętej cywilizacji.
Choroby:
nadciśnienie tętnicze;
miażdżyca;
choroba wieńcowa;
cukrzyca;
otyłość
choroba wrzodowa;
choroby alergiczne;
choroby psychiczne;
- anoreksja;
- deperesja
-shopoholizm
Czynniki:
powszechnie zanieczyszczenie środowiska, zwłaszcza powietrza, wody i żywności;
rosnące tempo życia oraz napięcie nerwowe;
małą aktywność ruchowa;
niewłaściwe odżywianie;
nieprawidłowa dieta;
palenie papierosów;
nadużywanie alkoholu;
wysoki poziom stresu
Niszczenie lasów tropikalnych narusza cykle hydrologiczne, co powoduje niespotykane powodzie bądź susze w rejonach, których dotąd nie nawiedzały takie zjawiska. W wyniku wzmożonej działalności przemysłowej emituje się do środowiska szkodliwe pierwiastki i związki chemiczne. Do zjawisk wyjątkowo negatywnych należą kwaśne deszcze. Niepokój budzi także stan wód naszej planety. Problemem wielkich skupisk miejskich jest duże natężenie hałasu. Startujące samoloty, auta bez końca ciągnące ulicami, wyjące alarmy, hałasy powodowane produkcją przemysłową czy po prostu użyciem głośnych urządzeń - tak wygląda dzień powszedni wielkiego miasta.
To wszystko, choć może się wydawać dziwne, nie jest niczym nowym na Ziemi. Zawsze w dziejach naszej planety było tak, że gatunek dominujący, a takim jest dziś człowiek, przekształcał środowisko naturalne poprzez sam fakt swojego istnienia. Rozrost populacji diplodoków, które w gruncie rzeczy nie miały żadnych naturalnych wrogów, doprowadził w czasach dinozaurów do dramatycznego wyniszczenia obszarów leśnych. Zatem nic nas pod tym względem nie różni od dinozaurów. Ale jest jeszcze coś - gatunek dominujący zwykle osiągał wysoki stopień specjalizacji środowiskowej. Mógł żyć i rozwijać się w środowisku, które zapewniło mu sukces. Zniszczenie tego środowiska nieuchronnie prowadziło do zagłady gatunku dominującego. I czy tego chcemy, czy nie - nas również czeka ten los. Mamy jednak przewagę nad naszymi poprzednikami na szczycie hierarchii przyrody - jesteśmy obdarzeni świadomością, wiemy, co się wokół nas dzieje. I jeśli tylko będziemy umieli odczytać zapowiedzi nadchodzącej zagłady stosunkowo wcześniej, jesteśmy w stanie jej zapobiec.
Codziennie dociera do nas ze Słońca promieniowanie ultrafioletowe. Jest ono niewidoczne dla ludzkiego oka, ale bardzo niebezpieczne, ponieważ uszkadza materiał genetyczny komórek, może też być przyczyną powstawania nowotworów. Na szczęście przed tym promieniowaniem chroni nas warstwa ozonu zalegająca w górnych częściach ziemskiej atmosfery. W latach osiemdziesiątych ubiegłego wieku zaczęto prowadzić regularne badania warstwy ozonowej za pomocą satelitów. Okazało się, że w pewnych miesiącach ilość ozonu, zwłaszcza nad Antarktydą, maleje. Co gorsza, przez następne lata zaobserwowano, że ubytek ten powiększa się. W okresach arktycznej wiosny osiąga rozmiary mniej więcej... Ameryki Północnej! Nie ogranicza się już wyłącznie do rejonu Antarktydy - sięga między innymi i nad Polskę. Skutkiem powiększania się "dziury ozonowej" jest przede wszystkim wzrost zachorowań na raka skóry, zwłaszcza nieuleczalnego czerniaka złośliwego.
Od niedawna wiadomo, że w otaczającym nas miejskim środowisku poważne zagrożenie stanowi używany kiedyś powszechnie w budownictwie azbest. Szczególnie niebezpieczna dla zdrowia jest praca przy przetwórstwie, ponieważ w stanie suchym azbest łatwo ulega rozpyleniu, a potem przedostaje się do płynów ustrojowych organizmu, gdzie zalega. Może to wywołać azbestozę, czyli pylicę azbestową, raka płuc i nowotwór - międzybłoniak. Oprócz osób pracujących bezpośrednio przy produkcji wyrobów z azbestu na jego negatywne działanie narażeni są mieszkańcy domów z eternitowymi dachami.
Wraz z rozwojem cywilizacji człowiek produkuje coraz więcej śmieci, które są pożywką dla rozwoju drobnoustrojów i niektórych grzybów. Składowane odpady mogą stać się przyczyną zatrucia otoczenia i wylęgarnią wielu chorób. To ostatnie zagrożenie jest jeszcze potęgowane przez obecność znakomicie funkcjonujących dzięki resztkom żywności szczurów, karaluchów i much domowych, które są roznosicielami groźnych chorób. Szczególnie narażone są dzieci i ich delikatne organizmy, ale oczywiście nie tylko. Bliskość składowania odpadów może być powodem różnych problemów zdrowotnych. Potencjalne skutki zdrowotne to wady wrodzone, zaburzenia płodności, choroby nowotworowe, zaburzenia immunologiczne, zaburzenia pracy nerek, zaburzenia czynności wątroby i układu oddechowego czy wreszcie zaburzenia neurologiczne. Dzieci mieszkające w odległości do 3 km od wysypiska śmieci częściej cierpią na bóle głowy, brzucha, biegunki, częściej mają różne zmiany skórne (m.in. rumień), skarżą się na bóle gardła, bóle stawowe; częściej chorują też na astmę oskrzelową i alergię. U niektórych z nich stwierdzono też zmiany błony śluzowej.
Jednym z największych zagrożeń, jeśli chodzi o zanieczyszczenie środowiska w Polsce, jest ołów. Dotyczy to szczególnie obszarów mocno zurbanizowanych i uprzemysłowionych. Stężenie ołowiu w atmosferze jest przyczyną całego szeregu problemów zdrowotnych. Są wśród nich zaburzenia emocjonalne, między innymi agresja, nadpobudliwość, a także zaburzenia mowy i słuchu.
Skutkiem rozwoju cywilizacji jest także wzrost zachorowań na nowotwory. Do najlepiej poznanych, szkodliwych dla zdrowia, czynników chemicznych wywołujących raka należy bez wątpienia dym papierosowy. Zostało naukowo potwierdzone, że powoduje on nie tylko nowotwory złośliwe płuc, ale także krtani, jamy ustnej, przełyku, pęcherza moczowego, nerki i trzustki. Prowadzone studia sugerują też związek palenia tytoniu z powstawaniem nowotworów złośliwych żołądka i szyjki macicy. Dużo substancji rakotwórczych znajduje się także w spalinach samochodowych oraz wyziewach z kominów fabrycznych.
Niewłaściwe odżywianie powoduje wzrost ryzyka zachorowania na nowotwór jelita grubego, prostaty, pęcherzyka żółciowego, piersi, macicy i jajników. Częste i nadmierne spożywanie pokarmów o dużej zawartości tłuszczów jest powodem powstania nowotworów piersi, jelita grubego i prostaty. Spożywanie pokarmów z dużą zawartością błonnika zmniejsza ryzyko nowotworów jelita grubego. Przesalane, wędzone i saletrowane produkty spożywcze mają związek z powstawaniem nowotworów przełyku i żołądka. Coraz częściej zauważanym przez lekarzy czynnikiem przyczyniającym się do rozwoju choroby nowotworowej jest także stresogenny styl życia (silne, negatywne przeżycia emocjonalne i długotrwałe stany podwyższonego napięcia nerwowego).
Poważnym problemem cywilizacyjnym jest też nadwaga i otyłość. Jak wynika z danych statystycznych opublikowanych w różnych krajach, prawie 1/3 populacji osób dorosłych wykazuje nadwagę lub otyłość (jako kryterium otyłości przyjęto 120% należnej masy ciała). Rozwój otyłości stanowi ryzyko wcześniejszej śmierci, a także wielu chorób, np. cukrzycy typu II dorosłych, zaburzeń rozrodczych, miesiączkowania, chorób układu serca, nadciśnienia tętniczego, wylewu krwi do mózgu i choroby stawów. Otyłość często wiąże się z wcześniejszym występowaniem miażdżycy oraz chorób pęcherzyka żółciowego, a także zwiększeniem ryzyka zachorowania na raka. W otyłości często występuje tzw. zespół Pickwika, na który składa się senność, niedostateczna wentylacja płuc, spowodowana wysokim ustawieniem przepony, niedokrwistość, objawy niedostatecznego dotlenienia krwi, bóle dławicowe, kołatanie serca, nadmierne pocenie się, niekiedy obrzęki i skłonność do tworzenia się żylaków.
Jedną z poważniejszych chorób cywilizacyjnych jest też alergia. Choć środowisko wokół nas jest zanieczyszczone, jednocześnie w naszych domach żyjemy w coraz bardziej sterylnej rzeczywistości i nasz układ immunologiczny nie ma możliwości przejścia odpowiedniego treningu, zwłaszcza w okresie niemowlęcym i wczesnego dzieciństwa, kiedy uczy się rozpoznawać wrogów. Na dodatek zgromadzone "armie" układu odpornościowego "nudzą" się, bo nie mają z kim walczyć. A wiadomo, że znudzone i bezczynne wojsko może być bardzo niebezpieczne. I tak się dzieje w przypadku naszego układu immunologicznego - atakuje substancje całkowicie dla organizmu niegroźne, wywołując stany alergiczne, niekiedy prowadzące do śmierci.
Wśród chorób cywilizacyjnych trzeba wymienić też owrzodzenie żołądka i dwunastnicy. Przyczyny powstawania tych chorób są bardzo zróżnicowane, ale ich skutki zawsze takie same, a leczenie długie i męczące.
14
Właściwe odżywianie
Unikanie używek
Odpowiednia ilość snu
Unikanie długotrwałych stresów
Aktywność ruchowa
Czynniki genetyczne
(10-15%)
Czynniki
środowiska zdrowotnego
(25-35%)
Czynniki związane ze stylem życia (50%)
Efekty opieki medycznej (10-20%)
Wyszukiwarka