Prawo - wyklad I, Studia, Prawo handlowe


Prawo gospodarcze - to ogół norm dotyczących działalności gospodarczej. Jest to suma nadbudowanych norm nad działaniami prawa; np. prawo konstytucyjne, prawo administracyjne, prawo finansowe.

Ustawa z dnia 2 lipca 2004roku o swobodzie działalności gospodarczej (USDG)

Ustawa reguluje podejmowanie, wykonywanie i zakończenie działalności gospodarczej na terenie terytorium Rzeczpospolitej Polskiej oraz zadania organów w tym zakresie.

Działalność gospodarcza - to zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie, wydobywanie kopalin ze złóż (górnicza), a także działalność zawodowa wykonywana w sposób ciągły, zorganizowany.

Definicja o działalności gospodarczej nie ma zastosowania w sądownictwie, ogrodnictwie, rolnicze, leśnictwo, warzywnictwo, rybactwo śródlądowe, agroturystyka.

Przedsiębiorstwo - osoba fizyczna, osoba prawna, podmiot nie posiadający osobowości prawnej, posiadający ustawowo przyznaną zdolność prawną, wykonujący własną działalność gospodarczą we własnym imieniu.

Za przedsiębiorców uznaje się także wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej.

Przedsiębiorcą nie jest:

Zdolność prawna

Kategorie przedsiębiorców

Według wielkości prowadzonej działalności

Tabela 1

 

Liczba

 

Obrót

 

Aktywa netto

Mikro przedsiębiorca

<10

i

≤ 2 mln EUR

lub

≤ 2 mln EUR

Mały przedsiębiorca

<50

i

≤ 10 mln EUR

lub

≤ 10 mln EUR

Średni przedsiębiorca

<250

i

≤ 50mln EUR

lub

≤ 43 mln EUR

Pierwszy warunek musi być spełniony, a dwa następne dobrowolnie.

Ustawa z dnia 20 sierpnia 1997roku o Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS) zawiera regulację 3 rejestrów:

Rejestr składa się z:

  1. rejestr przedsiębiorców

  2. rejestr stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej; (rejestr nie przedsiębiorców)

  3. rejestr dłużników niewypłacalnych

Kategorie przedsiębiorców podlegających wpisowi do KRS:

  1. spółki osobowe: jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo-akcyjna); EZIG - Europejskie Zgrupowanie Interesów Gospodarczych) - spółka transgraniczna, gdy porozumie się dwóch przedsiębiorców z dwóch różnych krajów UE i gdzie się rejestrują, jeżeli: w Polsce to to porozumienie, spółka to EZIG
    forma prawna prowadzenia działalności gospodarczej o charakterze ponadnarodowym, która łączy w sobie cechy spółki i konsorcjum

  2. spółki kapitałowe:

  • Przedsiębiorstwa państwowe - ma osobowość prawną

  • spółdzielnie - ma osobowość prawną
    spółdzielnia europejska - dwa podmioty zakładają spółdzielnie w oparciu o spółdzielnie

  • instytuty badawcze - ma osobowość prawną

  • przedsiębiorcy zorganizowani drobnej wytwórczości - znaczenie niewielkie

  • Towarzystwa Ubezpieczeń Wzajemnych i Towarzystwa Reasekuracji Wzajemnej (ubezpieczenie ubezpieczycieli, zakładów ubezpieczeń)
    TUW - ubezpieczają tylko swoich członków, działają na zasadzie spółek akcyjnych, mają osobowość prawną

  • oddziały przedsiębiorców zagranicznych - oddziały dużych firm zagranicznych którzy mają w Polsce filie. Bez zdolności prawnej. W myśl USDG nie są przedsiębiorcami, ale są wpisywani do KRS. Dokonują czynności na rzecz przedsiębiorstwa macierzystego. Nie posiadają praw podmiotowych.

  • Główne oddziały zagranicznych zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji - posiadają zdolność prawną, mogą być właścicielem mienia.

  • Inne osoby prawne (normalne) to nie przedsiębiorcy ale majątkowo podejmują działalność gospodarczą i stają się przedsiębiorcami; są to stowarzyszenia i fundacje, prowadzący działalność zdrowotną, społeczną; dla finansowania swojej działalności statutowej mogą podjąć działalność gospodarzą.

  • Instytucje gospodarki budżetowej - mają osobowość prawna, rozliczają się z budżetem, bo są z niego finansowane

  • Przedsiębiorstwo w znaczeniu przedmiotowym - zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Reguluje go Kodeks cywilny.

    Kodeks reguluje (składniki przedsiębiorstwa):

    Reguły związane z nabyciem przedsiębiorstwa:

      1. pierwsza określa przedmiot czynności: sprzedaż, darowizna

      2. Nabywca odpowiada solidarnie ze zbywcą za długi firmy, chyba że mimo należytej staranności o tych długach nie wiedział, albo jeżeli odpowiada to tylko do wartości nabytego przedsiębiorstwa np. do 2mln, resztę nie odpowiada

    Firma i prokura

    Firma - w znaczeniu prawnym nie można używać jako podmiot

    Firma to oznaczenie przedsiębiorcy. Przedsiębiorca działa pod firmą. Firmą osoby fizycznej jest jej imię i nazwisko, może być pseudonim, własna nazwa, nazwa staje się firmą. Informacje o formie prawnej np. trzeba napisać ALFA sp. z o.o. - całość lub skrót, nazwisko osoby za jej zgodą.

    Zasady prawa firmowego:

    1. zasada wyłączności firmy - firma powinna się odróżnić dostatecznie od innych firm działających w tej samej branży. Nazwa w tej sterze jest zajęta.

    2. zasada jawności - firma powinna być zarejestrowana, by mogła być rozpoznawana.

    3. zasada niezbywalności firmy - firma nie może być zbyta bez przedsiębiorstwa np. nazwa Coca-cola, bez aktywów i pasywów nie może być zbyta, musi to być razem, firmę można oddać drugiemu do korzystania (umowy franszyzy), np. prowadzi się działalność pod czyjąś firmą, np. Mc Doland

    Prawo przedsiębiorcy może być zagrożone: przedsiębiorca może złościć wniosek do sądu o zaniechiwanie takiego działania.

    Jeżeli już zostało naruszone prawo przedsiębiorcy to może on:

    Na mocy ustawy przemysłowej firma może uzyskać znak towarowy jako dodatkowe zabezpieczenie.

    Prokura - umocowanie, szerokie pełnomocnictwo do czynności sądowych i pozasądowych związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Forma pisemna pod rygorem nieważności od przedsiębiorcy - mocodawca.

    Prokurent - to osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych. Innymi słowy prokura jest postają umocowania do działania w cudzym imieniu opartym na oświadczeniu reprezentowanego.

    Rodzaje prokury:

    1. samodzielna - 1 prokurent

    2. łączna - kilka lub dwóch samodzielnych, którzy działają łączenie

    3. oddziałowa - zakres umocowania prokurenta ogranicza jest do zakresu spraw wpisywanych do rejestru oddziału przedsiębiorstwa

    Firma oddziału składa się z głównego przedsiębiorcy ze wskazaniem oddziału miejscowości gdzie działa.

    Zakres prokury (ograniczenie ustawowe):

    Szczególne pełnomocnictwo do sprzedaży przedsiębiorstwa to nie prokura tylko pełnomocnictwo.

    Ograniczenia terytorialne, wartościowe np.100 000, rzeczowe są bezskuteczne wobec osób trzecich, są skuteczne w stosunku do prokurenta.

    Kontrahenci są ochronieni przed prokurą ograniczoną. Tzn. kontrahent w skutek przekroczenia prokurenta nie może nic stracić. I to jest bezskuteczność wobec osób trzecich.

    Przenoszenie prokury - prokurent nie może ustanowić dalszego prokurenta, według swoich umocnień może powołać pełnomocnika.

    Prokura wygasa:

    Śmierć przedsiębiorcy nie powoduje wygaśnięcia prokury bo firma musi być dalej prowadzona. Są spadkobiercy. Przedsiębiorca może w każdym czasie odwołać prokurenta.

    USDG - wpis nie kosztuje, nie publikuje w monitorze, lecz w systemie teleinformatycznych

    CEIDG - Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej, szczebel ministra do spraw gospodarki, gmina prowadzi działalność pomocniczą.

    Zadania CEIDG:

    Wpis do CEIDG:

    Zasada jawności - udostępnia się wszystkie dane, jeśli adres jest inny niż wykonywanej działalności i i PESEL to dane nie są ujawnione. O informację może się ubiegać każdy.

    Strona CEIDG jest prowadzona.

    Zasada jednego okienka - wniosek do rejestru podmiotów gospodarki narodowej nr regonu, zgłoszenie rejestrowe NIP zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych - to za pomocą jednego okienka.

    KRS - ustawa o KRS

    Rejestr przedsiębiorców prowadzą sądy rejonowe, gospodarcze które obejmują jest na wniosek bądź drogą elektroniczną. Nie przewiduje się złożenia wniosku listem poleconym, osobiście można.

    Chwila wpisu - wprowadzenie do systemu danych zawartych w postanowieniu sądu. Przy sądach rejonowych funkcjonuje Centrala Informacji KRS.

    Rejestr jawny, dostępność do danych, odpisy, zaświadczenia, prawo do przeglądania akt rejestrowych.

    Wpis kosztuje 1000zł i podlega ogłoszeniu(500zł) w monitorze. (sądowym i gospodarczym)

    Razem 1500zł.

    Domniemania w rejestrze przedsiębiorców:

    Zasada:

    Rejestr przedsiębiorców zawiera:

    USDG zasady:

      1. wolności gospodarczej (zasada konstytucyjna) - podejmowanie, wykonywanie, zakończenie działalności jest wolne z zachowaniem pranych reguł, obowiązków

      2. szybkości postępowania - organy administracji publicznej są zobowiązane załatwić sprawy petentów bez zbędnej zwłoki, nie mogą odmówić przyjęcia dokumentów niekompletnych, nie mogą wymagać dokumentów nie wymagalnych w ustawie

      3. rejestracji - przedsiębiorca musi zarejestrować swoją działalność. Przedsiębiorca zarejestrowany w KRS może prowadzić działalność jeżeli zostanie wpisany w CEIDG, jeżeli złoży tylko wniosek może podjąć działalność

    Instytucje prawne w USDG:

    W sprawach podatkowych organ władzy: Ministerstwo Finansów, który upoważnia Izby Skarbowe. Podatki lokalne: burmistrz, wójt, prezydent, marszałek, starosta.

    Minister Finansów wydaje ogólne interpretacje.

    Interpretacje indywidualne: organy podatkowe. Mają 3 miesiące na wydanie interpretacji w trybie decyzji, nie przysługuje odwołanie tylko przysługuje skarga do sądu.

    Minister Finansów może zmienić dobrowolnie wydaną interpretacja ogólną lub wydana przez Izby Skarbowe. Jeżeli nie zmieni to tamta interpretacja obowiązuje.

    Prawo do zawieszenia działalności: (do instytucji prawnych w USDG):

    S.C. osób prawnych np. spółka akcyjna + spółdzielnia - idzie do KRS
    Reglamentacja (ograniczenia) działalności gospodarczej:

    Koncesji wymaga firma ochroniarska, działalność wydobywcza, górnicza, materiały wybuchowe, produkcja wytwórcza, obrót paliwem i energią, przewozy lotnicze, ochrona osób i mienia, rozpowszechnianie kasy na gry.

    Koncesje wydaje właściwy minister w formie decyzji: prawo o ponowne rozpatrzenie sprawy min 5 - 50 koncesji jest przydzielana. Przetarg koncesyjny wygrywa ten kto daje mac pieniędzy za koncesje.

    Promesa koncesji - nie można mu odmówić udzielenia koncesji. Nie krótszy od 6 miesięcy

    Działalność regulowana (organizowanie polowań dla cudzoziemców, ośrodki szkolenia kierowców)

    Wpis w rejestrze (to nie zgoda ani zezwolenie, to tylko wpis) + oświadczenie, że spełnia wymogi ustawowe do dokonania tego spisu. Jest odpowiedzialny.

    Organ prowadzący ten rejestr dokonuje wpisu w ciągu 7 dni od wpływu wniosku. Jeżeli nie to w ciągu 14 dni osoba, która nie została wpisana ma prawo do rozpoczęcia działalności gospodarczej zawiadamiając organ, który nie wpisał go, ze rozpoczyna działalność. Powiadomienie to jest pisemne. Może być odmowa wpisu do działalności regulowanej. Jeśli odmowa to po trzech latach można ubiegać się o ponowny wpis.

    Obowiązki przedsiębiorcy:

    Sankcje w USDG za niedopełnienie obowiązków:

    3 dni na postanowienie o odstąpieniu bądź kontynuacji kontroli - wtedy zażalenie(7dni ma na zażalenie) np. podatnika lub odwołanie (ma 14 dni na odwołanie)

    Przedsiębiorca indywidualny - gdy przedsiębiorca jest w związku małżeńskim

    Przedmiotami majątkowymi, które służą do prowadzenia działalności gospodarczej małżonek zarządza samodzielnie, drugi małżonek nie może się sprzeciwiać czynnościom podejmowanym przez małżonka. Niektóre czynności wymagają zgody drugiego małżonka z mocy ustawy np. czynności związanych z nieruchomością, lokalem wspólnym związanym z działalności gospodarczą

    Odpowiedzialność za zobowiązania:

    Kontrahent też może wymagać zgody małżonka przedsiębiorcy

    Wtedy zaspokojenie z całego majątku wspólnego małżonków. Bez zgody małżonka to może wierzyciel z majątku osobistego, z wynagrodzenia, dochodów z działalności gospodarczej zarobkowej, przedmiotów objętych wspólnością wchodzących w skład przedsiębiorstwa.

    Jeżeli wierzytelność powstała w związku z prowadzoną działalnością gospodarzą.

    Tabela 2

    spółki

    źródło regulacji

    zdolność prawna

    osobowość prawna

    substrat - charakter spółki

    spółka cywilna

    kodeks cywilny

    -

    -

    osobowa

    spółka jawna

    -

    -

    -

    -

    spółka partnerska

    kodeks spółek handlowych

    mają zdolność prawną

    -

    osobowe handlowe

    spółka komandytowa

    kodeks spółek handlowych

    mają zdolność prawną

    -

    osobowe handlowe

    spółka komandytowo-akcyjna

    kodeks spółek handlowych

    mają zdolność prawną

    -

    osobowe handlowe

    spółka z o.o.

    kodeks spółek handlowych

    mają zdolność prawną

    posiadają osobowość prawna

    kapitałowe zawsze handlowe

    spółka akcyjna

    kodeks spółek handlowych

    mają zdolność prawną

    posiadają osobowość prawna

    kapitałowe zawsze handlowe

    Cel spółki cywilnej: gospodarczy, nie koniecznie zarobkowy np. w celu zbudowania wspólnej

    drogi.

    Reszta spółek

    Spółka partnerska i jawna - działalność zarobkowa - spółki osobowe

    Spółki kapitałowe - każdy cel zgodny z prawem, spółki charytatywna itp. Nawet nie gospodarczy

    Umowa pod rygorem dowodowym to np. umowa pisemna lub ustawa ale za pomocą dowodów trzeba to udowodnić.

    W spółce cywilnej wspólnikami mogą być również osoby prawne i wtedy musi być wpis do KRS.

    W spółce komandytowej i komandytowo-akcyjnej jest ważny i tylko po stronie komandytariuszy, akcjonariuszy wkłady kapitałowe. Wkład wnosimy. Udział dostajemy.

    Komandytowo akcyjny - proporcjonalność zysku spółka hybrydowa zbliżona do spółki kapitałowej.

    W spółce cywilnej współwłasność łączna.

    W spółce komandytowej nie ma zarządu.

    Reprezentacja - występowanie na zewnątrz w stosunku do kontrahentów w postępowaniu sądowym i przed urzędami.

    Sprawy spółki cywilnej i reprezentacja - wszyscy.

    Prokurent może być tylko dla przedsiębiorcy, dla wspólników spółki cywilnej też może być tylko będzie problem bo wtedy prokurent jest wspólnik a nie spółki.

    Sp. z o.o. - spółkę zawsze reprezentuje zarząd.

    W spółce jednej najpierw jest egzekucja na majątku spółki a później dopiero majątku poszczególnych wspólników.

    Subsydiarna - następca, to następstwo.

    Odpowiedzialność

    W spółce komandytowej - spółka odpowiada swoim majątkiem.

    Komandytariusz do wysokości sumy komandytowej wynikającej z umowy spółki ale jest wolny od odpowiedzialności w granicach wniesionego wkładu.

    W spółce z o.o. jeśli ktoś ze wspólników zgłosi upadłość to nie odpowiada, jeśli nie zgłosi to odpowiada.

    Spółdzielnie - osoba fizyczna, osoba prawna lub ułomne osoby.

    10osób fizycznych

    3osoby prawne lub ułomne osoby

    Zasada otwartych drzwi: można wejść i wyjść

    Funkcjonuje statut spółdzielni, rejestracja w KRS - wtedy osobowość prawna cel gospodarczy uboczny, cel oświatowy, społeczny, kulturalny na rzecz członków i środowiska. Majątek spółdzielni majątkiem członków, w sensie ekonomicznym, właścicielem majątku jest spółdzielnia

    Fundusz udziałowy - udział to wkład, odpisy na udziały pochodzą z nadwyżki bilansowej.

    Fundusz zasobowy - wpisowe, część nadwyżki bilansowej min 5% To były ustawowe fundusze. Udziały są niezbywalne. Członkowie mają prawo tylko do udziałów określonych przez statut, również mają prawo do funduszu udziałowego, zasobowego nie.

    Uchwały podejmowane są przez walne zgromadzenie lub zebranie przedstawicieli - każdy ma 1 głos jak w spółkach osobowych.

    Zarząd prowadzi sprawy spółki, rada nadzorcza kontroluje zarząd pełnomocnik do prowadzenia spółdzielni to np. kierownik spółdzielni, dyrektor, prezes spółdzielni. Reprezentacja łączna przez jednego członka zarządu z pełnomocnikiem lub dwóch członków zarządu i dwóch pełnomocników. Odpowiedzialność majątkiem , członek spółdzielni nie odpowiada swoim prywatnym majątkiem za zobowiązania spółdzielni.

    Przedsiębiorstwo Państwowe - zasada 3S:

    Akt założycielski nadawany jest przez organy naczelne. Wpis do KRS - osobowość prawna. Majątek staje się majątkiem przedsiębiorstwa. Rozporządzanie majątkiem w drodze przetargu.

    Dyrektor prowadzi sprawy.

    Rada pracownicza może w pewnych sytuacjach odwołać dyrektora.

    Odpowiedzialność - samo przedsiębiorstwo odpowiada. Oddziały są przedsiębiorcami ale tylko przez wzgląd na wpis do KRS. Funkcjonowanie oddziału w zakresie przedsiębiorstwa macierzystego. Osoba upoważniona do reprezentowania w Polsce. Oznaczenie oddzielne rachunku w jerzyku polskim. Odpowiedzialność oddziału przechodzi na macierzyste przedsiębiorstwo.

    Instytuty badawcze - jednostki państwowe na szczeblu Rady Ministrów, powołane przez kilku przedsiębiorców, zarządzane przez dyrektora. Same odpowiadają za zobowiązania.

    Stowarzyszenia(skład osobowy) i fundacje(substrat kapitałowy pieniądze) - przedmiot, cel leczniczy, charytatywny

    Stowarzyszenie mające osobowość prawną i zwykłe - działalność gospodarcza jako dodatkowa, osobowość prawną, odpowiedzialność za swoje zobowiązania, wolne zgromadzenie członków(podejmuje uchwały, decyzje), organ kontrolny, zarząd - kieruje i reprezentuje.

    Fundacje - akt fundacyjny w formie aktu notarialnego lub testamentu po śmierci. Cel i majątek określone.

    Fundator nadaje i sporządza statut fundacji. Fundatorem może być osoba fizyczna, osoba prawna bądź ułomna.

    Obowiązkowy jest zarząd, który prowadzi sprawy i reprezentuje zarząd.(jednoosobowy lub kolegialny)

    Organ fakultatywny. Rada fundatorów, nadzorcza kontroluje zarząd. Fundator nie odpowiada, fundacja tak.



    Wyszukiwarka