Na czym polega zasada zrównoważonego rozwoju?
Oznacza dążenie do zachowania możliwości odtwarzania się zasobów naturalnych, racjonalnego użytkowania zasobów nieodnawialnych i zastępowania ich substytutami, ograniczania uciążliwości dla środowiska i nie przekraczania granic wyznaczonych jego odpornością, zachowania różnorodności biologicznej, zapewnienie obywatelom bezpieczeństwa ekologicznego, tworzenia podmiotom gospodarczym warunków do uczciwej konkurencji w dostępie do ograniczonych zasobów i możliwości odprowadzania zanieczyszczeń.
Wymagania ekorozwoju
wymaga silnego prawa i jego przestrzegania oraz wdrożenia do praktyki dobrowolnych uzgodnień i zobowiązań.
wymaga możliwości integracji informacji w czasie, przestrzeni i według kategorii.
Wymaga także międzysektorowej i międzynarodowej harmonizacji działań i harmonizacji postaci informacji
Przestrzeń ekologiczna
Pojęcie wprowadzone przez naukowców i praktyków na użytek zrównoważonego rozwoju. Przestrzeń ekologiczna to nieskończenie wymiarowa, ograniczona przestrzeń, której granice wyznacza zdolność ekosystemów do tolerowania obciążeń i odnawiania się, dostępność i odnawialność zasobów oraz ograniczona zdolność planety do pochłaniania emisji
Wg Carlay i Spapens, Przestrzeń ekologiczna jest to całkowita ilość energii, nieodnawialanych zasobów Ziemi, wód, drewna i innych zasobów, które można wykorzystać w skali globalnej i regionalnej:
nie powodując strat ekologicznych
nie naruszając praw przyszłych pokoleń
w sposób zapewniający równe prawa do korzystania z zasobów i równą jakość życia wszystkim narodom świata
Z czego wynika podejście do ochrony środowiska oparte na przestrzeni ekologicznej?
Podejście oparte na przestrzeni ekologicznej wynika z ilościowej i jakościowej oceny zakresu zrównoważonego wykorzystywania zasobów na poziomie krajowym w porównaniu za sprawiedliwym udziałem danego kraju w skali globalnej lub regionalnej oraz polityka i zmianami systemów wartości zmierzających do zapewnienia, w oparciu o wspomniany sprawiedliwy udział, bez utraty dobrej jakości życia.
Podejście oparte na przestrzeni ekologicznej obejmuje świadomą decyzję o powstrzymaniu się od użycia lub ograniczeniu użycia zasobów, których eksploatacja prowadzi do zmniejszenia tolerancji środowiska na emisje.
Definicja ekorozwoju wg Prawa ochrony środowiska
Rozwój społeczno - gospodarczy , w którym w celu równoważenia szans dostępu do środowiska poszczególnych społeczeństw i ich obywateli - zarówno współczesnego, jak i przyszłych pokoleń - następuje proces integrowania działań politycznych, gospodarczych i społecznych z zachowaniem równowagi przyrodniczej oraz trwałości podstawowych procesów przyrodniczych
Zagrożenia wynikające z przeludnienia (zdrowie, głód, energia. itd.)
Przeludnienie
Źródła ONZ podają, że od 1975 roku do 2000 roku nastąpił przyrost ludności o 48%. Za 25 lat liczba mieszkańców Ziemi wzrośnie z obecnych 6,2 mld do 8 mld, a w 2050 do 9 mld. Przewiduje się, że w głównej mierze o przyroście zdecydują kraje biedne, średnio o 58%
Zdrowie
W najuboższych regionach świata rozprzestrzeniają się liczne choroby (aids, malaria, cholera, gruźlica, rak, itp.). Tylko z powodu braku czystej wody, umiera codziennie 10 - 20 tys. Dzieci.
W Genewie w 2001 roku WHO stwierdziła, że aż miliard osób, w większości kobiet i dzieci jest narażone na oddziaływanie skażeń powietrza przekraczających nawet stukrotnie zalecane w tym zakresie normy. Współczesne technologie wytwarzanie żywności, przechowywania i opakowania powodują przenikanie do niej szkodliwych dla człowieka substancji.
Głód
Blisko 1/3 ludności (23% - 1,2 mld (sic!) jest niedożywiona, musi przeżyć za mniej niż jednego dolara dziennie. Dwa miliardy ludzi nie ma dostępu do zdrowego, dobrej jakości pożywienia. Systematycznie głoduje natomiast osiemset milionów ludzi, w tym trzysta milionów dzieci. Przykłady eliminacji głodu bez użycia GMO: Południowe Indie: 0,12 ha - cała rodzina Chaggo, Afryka: 0,68 ha - 10 osób Japonia: 0,1 ha - 10 osób (1 jednostka energii daje 15 jednostek). Najnowsza analiza Banku Światowego wskazuje, że Kuba zajmuje obecnie 1 lub 2 miejsce wśród krajów Trzeciego Świata pod względem wskaźników społecznych i ekonomicznych, co może być powodem przejścia na zrównoważone uprawy w rolnictwie.
Energia
Dwa miliardy ludzi na świecie nie ma stałego dostępu do prądu. Wg Stowarzyszenia Organizacji Ekologicznych za jeden miliard USD można kupić 500 mln kuchenek słonecznych, co pozwoliłoby oszczędzić każdej z pół miliarda rodzin w trzecim świecie po jednej tonie drewna opałowego,
Światowe zużycie energii wynosi 100 mld kilowatogodzin rocznie. W 2000 roku na świecie zużyto 28 mld baryłek ropy. To jest około 76 mln baryłek dziennie. Na wytworzenie tej ilości ropy naftowej przyroda potrzebowała około miliona lat. Zakłada się (Protokół z Kioto), że udział odnawialnych źródeł energii w pozyskiwaniu energii w 2015 roku będzie się kształtował na poziomie 14 - 15% w bilansie energetycznym. Luka technologiczna- Opóźnienie rozwoju pomiędzy Północą a Południem stale się pogłębia. Relacje pomiędzy dochodami najbogatszych i najbiedniejszych 20% ludności świata w 1997 roku kształtowała się jak 74 : 1. Na 20% najbogatszej ludności globu przypada 86% konsumpcji wszystkich dóbr, podczas gdy na 20% najuboższych przypada zaledwie 1,1%
Ekologiczne techniki w pozyskiwaniu energii
Zachodzi bezwzględna potrzeba stosowania innowacyjnych, ekologicznych technik
w pozyskiwaniu energii:
woda, słońce, wiatr, biomasa, geotermia
paliwo wodorowe - przemysł motoryzacyjny
energia atomowa (energia, diagnostyka, medycyna, pomiary, przemysł, rolnictwo, itd.)
Dlaczego rolnictwo krajów trzeciego świata nie rozwija się w odpowiednim tempie?
Rolnictwo trzeciego świata, pomimo sprzyjających warunków do uprawy niektórych roślin, nie rozwija się w pożądanym tempie głównie z powodów:
braku wody i środków na inwestycje
konkurencji z wysoko dotowanym rolnictwem państw bogatych
sankcji
braku innowacyjnych technologii
Konsekwencje pogłębiania się luki technologicznej
Rolnictwo trzeciego świata, pomimo sprzyjających warunków do uprawy niektórych roślin, nie rozwija się w pożądanym tempie głównie z powodów:
braku wody i środków na inwestycje
konkurencji z wysoko dotowanym rolnictwem państw bogatych
sankcji
braku innowacyjnych technologii
Progi dochodowe (Bank Światowy), dzienne minimum egzystencji:
2 dolary to granica ubóstwa
USA - 23 dolary
Korea Południowa - 8 dolarów
Polska - 5 dolarów
Wdrażane w bogatych krajach cybertechnologie pogłębiają lukę technologiczną
Konsekwencje ograniczonego dostępu do wody
Ponad miliard ludzi żyje bez stałego dostępu do wody
niewłaściwe warunki sanitarne
80% zachorowań w krajach rozwijających się
wysoka śmiertelność noworodków
zgony 10 mln osób rocznie
Potrzeby wynikające z deficytu wody
magazynowanie wody (np: spowolnienie odpływu wody, „zbiorniki deszczowe”)
biologiczne oczyszczanie wody
zabezpieczenie odpowiedniej ilości wody do celów gospodarczych i użytku domowego
sprywatyzowanie wody?
ekologiczne technologie pompowania wody
Konsekwencje eksploatacji zasobów naturalnych
Eksploatacja zasobów naturalnych:
zapotrzebowanie na zasoby naturalne przekracza o 1/5 to wszystko co może dać Ziemia
w ciągu ostatnich 25 lat wyczerpano 33% zasobów świata - większość na zaopatrzenie miast
wiele z tych zasobów jest nieodnawialnych
rocznie wycina się 14 mln ha lasów
maleje bioróżnorodność
Od czego zależą głównie zanieczyszczenia środowiska przyrodniczego?
gwałtownego przyrostu ludności świata
urbanizacji i uprzemysłowienia
coraz większej technizacji życia człowieka
nadmiernego konsumpcjonizmu
wysoka produkcja odpadów
Podział zasobów przyrody, z których korzysta człowiek
Nieodnawialne:
- surowce energetyczne
- metaliczne
- chemiczne
- skalne
odnawialne, do których zalicza się te wszystkie, których odnowienie odbywa się wskutek:
- odradzania - świat roślin i zwierząt
- oczyszczania - powietrze, woda i gleba
- przeobrażania - dobra wytwarzane przez człowieka
Argumenty ochrony środowiska
Podstawowym argumentem konieczności ochrony środowiska jest ochrona zdrowia i życia ludzkiego. Dodatkowymi argumentami są względy natury gospodarczej i estetycznej.
Omów działanie i konsekwencje stosowania pestycydów
Działanie pestycydu nie ogranicza się tylko do organizmów szkodliwych, ale niszczą one także wszystkie organizmy (pożyteczne) bytujące na danym obszarze. W niektórych przypadkach może nastąpić przerwanie łańcucha pokarmowego dla wrogów naturalnych szkodnika. W efekcie po zabiegu najpierw następuje silne zniszczenie szkodnika. Gatunki pożyteczne i drapieżne giną z powodu braku pokarmu lub opuszczają pole. W następstwie pole zasiedlane jest przez nowy gatunek szkodnika, który na danym polu przeważnie nie ma wrogów naturalnych i w bardzo szybkim czasie dochodzi do jego gradacji. W wyniku znoszenia pestycydów przez wiatr lub spłukiwania ich przez ulewne deszcze dochodzi do skażenia zbiorników i cieków wodnych. W końcowym efekcie pestycydy trafiają do gleby. Zmiany, jakie zachodzą w glebie są długotrwałe i mało zauważalne. Jednak wiadomo, że pestycydy mogą powodować zmiany w powiązaniach między elementami biotycznymi gleby. Zmiany te mogą wpływać na wysokość i jakość plonu.
Innym ujemnym skutkiem masowego stosowania pestycydów jest uodpornienie się agrofagów na trucizny. Prawdopodobieństwo wytwarzania się odporności jest tym większe, im częściej stosuje się dany preparat oraz im więcej odpornych osobników znajduje się początkowo w populacji. Aby temu przeciwdziałać należy: przemiennie stosować preparaty oparte na różnych substancjach aktywnych, wprowadzać preparaty kombinowane (mieszane) oraz zmniejszać ogólną liczbę zabiegów przez stosowanie pestycydu we właściwym terminie i w odpowiednim stężeniu.
Od czego zależy skażenie gleby?
trwałości substancji aktywnej
wysokości stosowanej dawki
częstotliwości zabiegów
właściwości fizykochemicznych gleby
zdolności sorpcyjnych gleby
wilgotności, pH, mikroflory
Co wpływa na szybkość zanikania pestycydu w wodzie?
trwałość związku
fizykochemiczne właściwości wody
flora bakteryjna
właściwości biologiczne
Zatrucia łańcuchów pokarmowych
Zatrucia łańcuchów pokarmowych polegają na gromadzeniu się w poszczególnych ogniwach toksycznych substancji. W początkowych ogniwach ilość toksyn jest zazwyczaj mała, ale w miarę wydłużania łańcucha jej ilość wzrasta aż do momentu, w którym łańcuch zostaje przerwany.
Na czym polega kompleksowa metoda ochrony roślin?
Metoda ta została opracowana w celu ograniczenia lub eliminacji chemicznych środków ochrony roślin, aby stosować tą metodę należy:
stosować prawidłową agrotechnikę, dopasowaną do biologii uprawianych roślin
chemiczne zabiegi wykonywać tylko wtedy i tylko na tych polach, gdzie zostaje przekroczony próg zagrożenia przez agrofagi
zmniejszać liczbę zabiegów przez dobór prawidłowego terminu ich wykonania
wybierać takie zabiegi i takie pestycydy, które sa mniej szkodliwe dla środowiska, np. stosować granulaty pod rośliny, stosować preparaty niszczące tylko szkodniki
Zagrożenia wynikające ze stosowania nawozów mineralnych
Azot
Azot ma największe znaczenie plonotwórcze. Wprowadzany do gleb z nawozami mineralnymi jest nie tylko pobierany przez rośliny, ale ulega również przemianom i stratom
Spośród ogólnej ilości wprowadzonej do gleby rośliny pobierają tylko 50% azotu, reszta ulega stratom - na drodze wymywania w głąb gleby lub ulatnia się do atmosfery.
Zbyt wysokie nawożenie azotem wpływa ujemnie na wszystkie elementy środowiska, rośliny, wodę , glebę i powietrze. W przypadku roślin objawia się to bardzo szybkim wzrostem powodującym zmiany w budowie anatomicznej komórek.
Azot powoduje również zakwaszanie gleby.
Fosfor
Źródłem często spotykanych nadmiernie koncentracji związków fosforu są powszechnie używane obecnie detergenty.
Wspólnie z fosforem do gleb wprowadza się znaczne ilości metali ciężkich i fluoru, które w połączeniu z nim mogą być toksyczne dla środowiska.
Fosfor wprowadzany do wód pochodzi głównie z erozji i zmywów powierzchniowych ( nie ulega tak jak azot czy potas wymywaniu).
Większym zagrożeniem dla wód, ze względu na fosfor są ścieki komunalne, aniżeli nawozy mineralne.
Potas
Jednym z najbardziej niekorzystnych objawów nawożenia potasem jest spadek zawartości magnezu w roślinach paszowych, co pociąga za sobą występowanie u zwierząt objawów chorobowych zwanych teżyczką pastwiskową.
Oddziaływanie produkcji zwierzęcej na środowisko
Produkcja zwierzęca oddziałuje na środowisko przyrodnicze w sposób bezpośredni poprzez emisję z budynków inwentarskich zanieczyszczeń powietrznych (pyły, gazy, drobnoustroje, hałas), w sposób pośredni - poprzez ścieki odzwierzęce (gnojowica) czy odpady (np.. soki kiszonkowe), które przedostając się do środowiska glebowo - wodnego mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia zwierząt i ludzi.
Osobnym zagadnieniem jest zagospodarowanie padłych zwierząt, które ze względów sanitarno - epidemiologicznych muszą być traktowane w sposób szczególny.
Podział pyłów ze względu na pochodzenie
Podział pyłów ze względu na pochodzenie:
Pyły pochodzenia organicznego
roślinne - cząsteczki suchych roślin, paszy, pyłki
zwierzęce - cząsteczki suchych odchodów, sierści, nabłonka skóry, mączki paszowe
uorganizowane - zarodniki grzybów, jaja i larwy niektórych pasożytów
2. Pyły pochodzenia nieorganicznego
chemiczne - pyliste nawozy sztuczne, środki owadobójcze, chwastobójcze, grzybobójcze, itd.
mineralne - cząsteczki gleby, skał, sadze, substancje mineralne produkowane przez zakłady przemysłowe
Sposoby na zmniejszenie emisji pyłów na zewnątrz pomieszczeń inwentarskich
Najlepszym sposobem na zmniejszenie emisji pyłów na zewnątrz jest zastosowanie specjalnych filtrów sprzężonych z urządzeniami wentylacyjnymi i recylkulacyjnymi.
Najczęściej stosowane są filtry wypełnione włóknem szklanym, które wychwytują do 90% pyłów o koncentracji 20mg/m3
Obniżenie zapylenia w budynkach inwentarskich, a tym samym ograniczenie emisji do środowiska można też uzyskać przez:
nawilżanie powietrza wentylacyjnego i zwiększenie zawartości pary wodnej wewnątrz pomieszczeń
zastosowanie lamp ultrafioletowych i jonizatorów
zmianę konsystencji skarmianej paszy (z sypkiej na granulowaną)
Zanieczyszczenia gazowe w pomieszczeniach inwentarskich (zagrożenia)
W pomieszczeniach inwentarskich powstaje wiele gazów, których nie spotyka się w powietrzu atmosferycznym, a jeżeli one występują to w dużo mniejszych stężeniach. Do gazów tych należą głównie: amoniak, metan i siarkowodór, a także substancje chemiczne, które emitują odory (fetory).
Amoniak
bezbarwny gaz o silnym zapachu, dobrze rozpuszcza się w wodzie.
powstaje podczas rozkładu związków zawierających białko pomieszczeniach inwentarskich powstaje z rozkładu kału i moczu (gnojowica)
jego stężenie wzrasta wraz ze wzrostem temperatury
wywołuje ostre zapalenia spojówek i błon śluzowych, obrzęk płuc, krwawe wylewy do tchawicy
obniża przemianę tlenową we krwi (zmienia hemoglobinę w hematynę zasadową)
produkcja amoniaku od zwierząt domowych i innych odchodów płynnych szacowana jest w świecie na 26 mln ton rocznie
np. ferma o obsadzie 25 tys. tuczników wydziela w ciągu godziny 10 kg amoniaku, co powoduje wzrost jego koncentracji na obszarze 600 km2.
Siarkowodór
bezbarwny gaz o nieprzyjemnym zapachu zgniłych jaj, dobrze rozpuszcza się w wodzie
powstaje podczas gnicia substancji białkowych zawierających aminokwasy siarkowe
wysokie stężenia powstają najczęściej przy fermentacji gnojowicy
długo zalega w strefie nadziemnej i przenoszony jest na znaczne odległości
Odory
uwalniające się z gnojowicy, przy wzroście pH substancje lotne tj. aminy, związki karbonylowe, merkaptany, alkohole, ketony, aldehydy oraz szczególnie wydzielające cuchnącą woń indol i skaton
bardzo szybkie rozprzestrzenianie w powietrzu
niektóre są wyczuwalne przez człowieka już przy stężeniu 0,00018 ppm, podczas gdy amoniak przy 5 ppm, a siarkowodór od 1 - 2 ppm
Jak można uzyskać ograniczenie emisji lotnych substancji z pomieszczeń inwentarskich?
Metody eliminacji emisji odorów, poprzez dodatek do ściółki:
superfosfatu lub formaliny
zeolitów (krystalicznie czystych krzemianów)
betonitu (mieszanina glinokrzemianów z innymi solami)
węgla brunatnego
Bardzo skutecznym sposobem ograniczenia emisji wszelkich zanieczyszczeń powietrza jest organizowanie stref ochronnych w postaci pasów zieleni z udziałem:
drzew wysokich
drzew średnio wysokich
krzewów
Mogą być one uformowane w strukturze zwartej, ażurowej i przewiewnej. Prawidłowo zagospodarowane strefy ochronne są najlepszym sposobem izolacji uciążliwych dla naturalnego środowiska obiektów hodowlanych i fermowych.
Jak można uzyskać ograniczenie stopnia zanieczyszczenia mikrobiologicznego z pomieszczeń inwentarskich?
bieżące ogólne zabiegi dezynfekcyjne pomieszczeń
zastosowanie specjalnych filtrów wentylacyjnych lub recylkulacyjnych ze środkami dezynfekcyjnymi
zastosowanie promieni ultrafioletowych (lamp kwarcowo - rtęciowych)
utrzymanie ogólnej higieny zwierząt i pomieszczeń
28. Ograniczenia emisji wszelkich zanieczyszczeń powietrza przez organizowanie stref ochronnych w postaci pasów zieleni.
Stosowanie stref ochronnych w postaci pasów zieleni jest bardzo skutecznym sposobem ograniczenia emisji wszelkich zanieczyszczeń powietrza z udziałem:
drzew wysokich
drzew średnio wysokich
krzewów
Mogą być one uformowane w strukturze zwartej, ażurowej i przewiewnej. Prawidłowo zagospodarowane strefy ochronne są najlepszym sposobem izolacji uciążliwych dla naturalnego środowiska obiektów hodowlanych i fermowych.
Cechy obornika i gnojowicy.
Obornik - nawóz naturalny składający się z przefermentowanego kału, moczu zwierząt i ściółki,
zawiera on wszystkie składniki odżywcze potrzebne do rozwoju roślin oraz poprawia właściwości fizyczne gleby,
nie stanowi w zasadzie zagrożenia dla środowiska (pod warunkiem, że jest właściwie przetrzymywany) , gdyż zachodzą w nim procesy biotermicznego odkażania, w czasie których giną prawie wszystkie drobnoustroje,
Gnojowica - powstaje w pomieszczeniach bezściółkowych, jest to płynna mieszanina kału i moczu z domieszką niewykorzystanych resztek paszy oraz wody.
W gnojowicy nie zachodzą procesy biotermicznego odkażania.
Powoduje silne zakwaszenia gleby.
Stanowi poważne zagrożenie ekologiczne, powinna być poddawana procesom unieszkodliwienia
Gnojowica występuje w formie gęstej lub rzadkiej.
Rozróżnia się dwa rodzaje gnojowicy: pełna i niepełna. Pełna składa się wyłącznie z kału i moczu, natomiast niepełna zawiera dodatkowo gnojówkę oraz ścieki bytowo - gospodarcze.
Warunki, które należy uwzględniać przy budowie silosów kiszonkowych.
W celu ochrony środowiska przyrodniczego przy budowie silosów kiszonkowych należy:
wybierać miejsca suche, poza rejonem ujęć i ciągów wodnych
wybór miejsca zakładania zbiornika winien być uzgodniony ze służbą gospodarki wodnej
wyprowadzać soki przez boczne kanały, rowami ściekowymi do szczelnie izolowanych dołów
opracować skuteczne metody utylizacji i zagospodarowania kwaśnych soków kiszonkowych
Zagospodarowanie padłych zwierząt
Zagospodarowanie padłych zwierząt stanowi problem sanitarno - epidemiologiczny, gdyż rozkładające się zwłoki mogą być źródłem mikrobiologicznego skażenia środowiska oraz przyczyna wielu chorób, w tym zakaźnych.
Z dużych gospodarstw hodowlanych lub ferm padłe zwierzęta odstawia się do wyspecjalizowanych zakładów utylizacyjnych, gdzie przerabiane są na mączki paszowe, zawierające znaczne ilości białka, tłuszczu i soli mineralnych (głównie wapna i fosforu).
Problemem jest utylizacja małych zwierząt, które ze względów ekonomicznych nie są na ogół przekazywane do zakładów utylizacyjnych.
wykorzystanie bezpośrednie na cele paszowe dla zwierząt futerkowych mięsożernych, lecz w ograniczonym zakresie
wykorzystanie do produkcji biokompostów i celów nawozowych, co wymaga zastosowania odpowiedniej technologii, a przede wszystkim specjalnych pojemników kompostowych oraz dodatków słomy i zużytej ściółki
spalanie zwierząt, metoda biologicznie bezpieczna nie stwarza zagrożeń dla środowiska, ale proces spalania jest długotrwały i powoduje wydzielania odorów, popiół z padłych zwierząt ma małą wartość nawozową, ale nadaje się jako składnik do produkcji różnych kompostów.
Źródła zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego
naturalne - wynikające z działalności samej przyrody (wybuchy wulkanów, burze piaskowe i pyłowe, pożary lasów stepów, itp.)
sztuczne (antropogeniczne) - spowodowane działalnością człowieka (produkcja energii, przemysł i usługi, transport i zanieczyszczenia promieniotwórcze). Do najczęściej występujących sztucznych zanieczyszczeń powietrza, czyli inaczej zanieczyszczeń charakterystycznych zalicza się: pyły, tlenki węgla, azotu iS siarki, węglowodory i utleniacze (ozon, dwutlenek azotu, formaldehyd, akroleina)
Stężenie zapylenia powietrza
Podstawowym parametrem charakteryzującym dane zanieczyszczenie jest stężenie zanieczyszczenia, tj. stosunek ilości zanieczyszczenia do ilości powietrza.
Stężenie zapylenia powietrza wyraża się jako:
masę ziaren fazy rozproszonej w jednostce objętości powietrza (g/m3)
opadu pyłu, czyli ilość opadającego pyłu na jednostkę powierzchni ziemi w jednostce czasu (g/m2 x dzień)
Stężenie zanieczyszczeń gazowych można również wyrazić analogicznie jak stężenie zapylenia
Na czym polega mechanizm wzrostu temperatury na powierzchni Ziemi?
Mechanizm wzrostu temperatury na powierzchni Ziemi, polega na tym, że podwyższona zawartość gazów cieplarnianych (szklarniowych) w atmosferze zatrzymuje większą ilość promieniowania długofalowego (cieplnego) i z powrotem kieruje go ku powierzchni ziemi.
Skuteczność oczyszczania i opór przepływu
Skuteczność oczyszczania - to ilość pyłu zatrzymana w urządzeniach odpylających wyrażona w [g/m3] oczyszczanego gazu lub jako procent ubytku po przejściu gazu przez urządzenia oczyszczające
Opór przepływu - (opór hydrauliczny), jest to całkowita strata ciśnienia przy przepływie oczyszczanego gazu przez urządzenie
Podział urządzeń odpylających
Urządzenia odpylające dzieli się na dwie zasadnicze grupy:
suche - w których pył wydzielany jest w stanie suchym
mokre - w których pył wydzielany jest w stanie mokrym w postaci szlamu lub zawiesiny
Omów podstawowe niekonwencjonalne źródła energii (zalety i wady)
Elektrownie wodne - stanowią „ekologiczne” ale kontrowersyjne źródła energii, ze względu na utrudnienie w migracji ryb.
Energia wiatru - wykorzystywana od wieków (młyny, tartaki, pompy wodne). Na powierzchni Polski istnieje możliwość wykorzystania ponad 45% terenów po elektrownie wiatrowe. Jako kryterium przyjęto wiatr o prędkości 4m/s na wysokości 30m. Jest to najlepsza forma pozyskiwania energii.
Energia wód geotermalnych - wody o temp. 20 stopni przy wypływie na powierzchnię ziemi. Energia ta, którą opłaca się eksploatować w Polsce stanowi 17% całości udokumentowanych mineralnych zasobów energetycznych.
Promieniowanie słoneczne - jest bardzo drogą metodą pozyskiwania energii. Kolektory słoneczne są urządzeniami służącymi do odbierania energii słonecznej w formie ciepła i przekazywania jej medium pośredniczącemu, które następnie doprowadza ją do urządzeń eksploatacyjnych.
Biomasa roślinna - wykorzystywana jako domieszka w ciepłownictwie (np. drewno, Salix sp.) lub jako paliwo silnikowe. Z 1 tony słonecznika uzyskuje się 400 kg oleju, z nasion rzepaku 330 kg. Najważniejszą technologią pozyskiwania energii z biomasy jest produkcja biogazu, a jednocześnie wykorzystanie gnojowicy oraz organicznych odpadów komunalnych i przemysłowych w postaci nawozów organicznych. Obecnie koszt wyprodukowania biogazu jest wyższy niż gaz ziemny.
Energetyka jądrowa - pokrywa 5% światowego zapotrzebowania na energię. Sposób budzący wiele kontrowersji.
Na czym polega restytucja, renaturalizacja, introdukcja, reintrodukcja, zawleczenie, restauracja?
Restytucja gatunku (łac. restitutio - przywrócenie) - to przywrócenie istnienia gatunku, lub populacji zagrożonej wyginięciem. Polega na otoczeniu zwierząt opieką oraz na odpowiednich zabiegach hodowlanych, w tym często reintrodukcji.
Renaturyzacja - jest to proces przywrócenia środowisku stanu naturalnego, możliwie bliskiego stanowi pierwotnemu sprzed wprowadzenia w nim zmian przez człowieka, np. przywrócenie rzece naturalnego, meandrującego koryta. Wymaga realizacji działań technicznych i dlatego dotyczy przedsięwzięć inżynieryjnych (z reguły z zakresu melioracji i hydrotechniki). Może stanowić część rekultywacji. Bywa utożsamiana z renaturalizacją.
Introdukcja (łac. introductio - wprowadzenie, wstęp) - w biologii termin oznaczający zamierzone wprowadzanie nierodzimych gatunków roślin i zwierząt pochodzących z innych geograficznie regionów, jako nowego elementu danej biocenozy w celu ich hodowli i uprawy.
Reintrodukcja - w biologii termin określający ponowne wprowadzenie na stare miejsca bytowania, rodzimych gatunków zwierząt i roślin, kiedyś tam żyjących, lecz wcześniej wytępionych. Reintrodukcja jest środkiem do restytucji gatunku, tj. odbudowania jego populacji.
Zawleczenie-to przypadkowe wprowadzenie na dany teren obcego gatunku
Restauracja gatunku, ekosystemu - zespół działań zmierzających do przywrócenia uszkodzonej lub zmienionej linii gatunku lub struktury ekosystemu Restauracja gatunku lub ekosystemu opiera się na podstawie zachowanych materiałów archiwalnych, a w ich braku założonych hipotez.
Ww
Z czego wynika potrzeba ochrony środowiska wód?
Małej ilości wody w skali świata
Masowego na nią zapotrzebowania
Niewłaściwego, rozrzutnego gospodarowania istniejącymi zasobami
Na jakie główne cele przeznaczana jest woda?
Rozróżnia się powszechne i zwykłe korzystanie z wód.
Korzystanie powszechne służy do zaspokajania potrzeb osobistych, gospodarstwa domowego, rolnego (bez stosowania urządzeń specjalnych), do wypoczynku, uprawiania turystyki i sportów wodnych oraz wędkarstwa.
W ramach korzystania zwykłego właściciel gruntu może korzystać z wody stanowiącej jego własność oraz z wody podziemnej znajdującej się w jego gruncie.
Wszelkie inne korzystanie z wód oraz wykorzystanie urządzeń wodnych wymaga wydania pozwolenia na szczególne korzystanie z wód, które może dotyczyć:
Poboru wód powierzchniowych i podziemnych
Wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi
Gromadzeniu ścieków i odpadów na gruntach przybrzeżnych oraz w obrębie obszarów górniczych dla wód leczniczych
Dokonywaniu przewozów międzybrzegowych za pomocą urządzeń stałych
Odprowadzaniu lub doprowadzaniu wody za pomocą urządzeń przechodzących przez grunt innego właściciela
Wydobywaniu żwiru, piasku i innych materiałów oraz lodu, a także wycinaniu roślin w zakresie przekraczającym powszechne lub zwykłe korzystanie z wód
Dokonywaniu spławu drewna lub innych materiałów
Korzystaniu z wód do celów rybackich
Zagrożenia wód przez przemysł energetyczny i małe zakłady przemysłowe
W roku 1996 woda wykorzystywana przez obiekty energetyczne stanowiła 82% ogólnokrajowego poboru wody na potrzeby przemysłowe. Była to przede wszystkim woda pobierana do zasilania otwartych obiegów chłodniczych. Natomiast jednostkowy wskaźnik zużycia wody w przemyśle na cele produkcyjne (bez wykorzystania na cele chłodnicze) wynosił w 1996 r. 28,5 m3 na mieszkańca na rok
Zanieczyszczenia i punktowe źródła ścieków
Przez zanieczyszczenia odprowadzane ze źródeł punktowych należy rozumieć ścieki odprowadzane w zorganizowany sposób systemami kanalizacyjnymi. Do podstawowych punktowych źródeł ścieków należą:
źródła komunalne, tj. miejskie i wiejskie systemy kanalizacyjne odprowadzające zazwyczaj mieszaninę ścieków z gospodarstw domowych i z zakładów przemysłowych podłączonych do kanalizacji miejskich,
źródła przemysłowe, tj. zakłady przemysłowe odprowadzające ścieki bezpośrednio
Podstawowymi punktowymi źródłami antropogenicznego zanieczyszczenia wód powierzchniowych pozostają zakłady przemysłowe i większe skupiska ludności, odprowadzające ścieki do odbiorników systemami kanalizacyjnymi, ale również wiejskie jednostki osadnicze.
Zanieczyszczenia wód: obszarowe, powierzchniowe, liniowe
Przez zanieczyszczenia powierzchniowe lub obszarowe rozumie się zanieczyszczenia spłukiwane opadami atmosferycznymi z terenów zurbanizowanych nie posiadających systemów kanalizacyjnych oraz z obszarów rolnych i leśnych. Obejmuje to także zanieczyszczenia wsiąkające do gruntu, przenikające do wód gruntowych i za ich pośrednictwem zasilające wody powierzchniowe. Czynnikami zanieczyszczającymi, wymywanymi z pól, łąk i pastwisk do odbiorników, są przede wszystkim składniki nawozów mineralnych i organicznych (gnojowica, obornik), chemiczne środki ochrony roślin, ścieki i osady ściekowe wykorzystywane do celów rolniczych lub w niewłaściwy sposób wprowadzane do ziemi, substancje wymywane przez opady z atmosfery itp.
Przez zanieczyszczenia ze źródeł liniowych lub pasmowych rozumie się zanieczyszczenia komunikacyjne (wytwarzane przez środki transportu drogowego i kolejowego) spłukiwane z powierzchni dróg lub torowisk przez opady atmosferyczne oraz zanieczyszczenia przenikające do wód gruntowych z rurociągów, gazociągów, kanałów ściekowych, osadowych i odprowadzających wody słone.
Wymień źródła zagrożeń organizmów wodnych
Kłusownictwo
Obce gatunki
Zanieczyszczenia
Zanik miejsc do odbycia tarła
Introdukcje
Zawleczenia
Biomanipulacje
Nieracjonalna gospodarka rybacka
Zanieczyszczenie wód
Utrudnienia w migracji
Melioracje
Niewłaściwe zarybianie
Do czego prowadzi introdukowanie obcych gatunków organizmów wodnych?
Obce gatunki mogą prowadzić do:
Nieodwracalnych zmian ekologicznych środowiska wodnego
Zmniejszenia liczebności rodzimych gatunków
Rozprzestrzeniania chorób
47. Do czego doprowadziło wprowadzenie monokultur drzew?
Wysokie zapotrzebowanie na drewno spowodowało wprowadzenie w Europie monokultur drzew - gatunków iglastych (wysoko produkcyjnych), co doprowadziło do:
degradacji siedlisk i zubożenia biocenoz leśnych
chorób drzew
pożarów, wiatrołomów, gradacji szkodliwych owadów i epifitozy pasożytniczych grzybów
Główne czynniki zagrożenia środowiska leśnego
Abiotyczne:
atmosferyczne
właściwości gleby
fizjografia
Biotyczne:
niekorzystna
struktura
drzewostanów
szkodliwe owady
grzyby pasożytnicze
nadmierne występowanie
zwierząt roślinożernych
Antropogeniczne:
zanieczyszczenia powietrza
zanieczyszczenia gleb i wód
przekształcenia
powierzchni ziemi
pożary
nadmierna penetracja
lasu
niewłaściwa gospodarka
leśna
Chłonność rekreacyjna
Chłonność rekreacyjna - wielkość graniczna antropopresji, której przekroczenie powoduje negatywne skutki w ekosystemie lasu. Stopień degradacji w wyniku masowej turystyki, zbieractwa ocenia się na podstawie ubytku roślinności naturalnej w runie określonego typu siedliskowego lasu oraz pojawiania się roślinności synatropijnej.
Na czym polega rola lasów ochronnych, wymień rodzaje lasów ochronnych (10)?
Lasy ochronne - grupa obszarów chronionych, których znaczenie ochronne pełni role nadrzędną nad znaczeniem gospodarczym, a w których gospodarkę prowadzi się w sposób zapewniający ciągłe spełnianie przez nie funkcji, dla których zostały wydzielone. W Polsce powierzchnia lasów ochronnych stanowi 48% powierzchni leśnej kraju.
Lasy ochronne:
glebochronne
wodochronne
uszkodzone przez przemysł
stanowiące fragmenty rodzimej przyrody
na stałych powierzchniach badawczych i doświadczalnych
stanowiące drzewostany nasienne
stanowiące ostoje zwierząt
w granicach miast
uzdrowiskowe
szczególnym znaczeniu dla obronności państwa
1