Wykład 1 Układ nerwowy
Układ nerwowy służy do komunikacji wewnątrzustrojowej i zewnatrzustrojowej i działa na zasadzie sprzężenia zwrotnego.
Mamy objawy ze strony układu nerwowego ale przyczyna może być poza nim, często tak jest
Na I miejscu - UKŁAD - materia, struktura która daje jakąś czynność na zewnatrz
Podział na układ jest sztuczny np. oddzielenie układu krążenia od układu nerwowego/nerkowego
PODZESPOŁY (układu dużego) Nauka to jest to wszystko co mnierzaln ei przeliczalne
CYBERNETYKA - nie tak ważne jest jak coś co jest zbudowane, tylko jak te części ze sobą współpracują, obserwujemy czynność, a pojęcie układu nerwowego jest dla nas abstrakcją, bo my nie widzimy i nie musimy sobie struktury wyobrażać.
STRUKTURA- coś co wypełnia przestrzeń, np. widzimy tylko nerw.
CZYNNOŚĆ - to co związane z czasem
ROZUM - nie jest ani strukturą ani czynnością, ale bez nic nie może istnieć.
NEUROLOGIA - nie kształtuje się sama, tylko świat ją kształtuje, XXI wiekkomputeryzacja, htp to co jest w świecie zewnętrznym, to oddział, nie nauczanie neurologii,
Programy np. jazdy samochodem, chód -> mogą być wrodzone lub nabyte, często ulegają zmiksowaniu
Dany układ działa holistycznie czyli całościowo/całkowicie - miejscowe przetkanie naczynia nie rozwija problemu układu krążenia.
Ruch - współdziałanie kilku układów - > 4 kostkowa MYŚLENIE WIRTUALNE TYLKO
URD <-- UK <-- I <--- US
Układ ruchów układ koordynacyjny Informacyjny Układ środkowy - pień
Dowolnych zasilacz mózgu
US - ukł środkowy (rozdziela zasilanie, gdy nie ma zasilania wtedy spadek energii i tu wtedy zaburzenia przytomności
I - ukł koordynacyjny (jądra, móżdżek, czucie głębokie)
URD - dla ruchow dowolnych
Odkorowany - czyli nie jest przytomny
Przy zaburzeniach przytomności nie działa układ poznawczy
Te wszystkie układy są na sprzężeniu zwrotnym Fiby. Jeśli 1 z nich będzie uszkodzony to inne pracują na niego , dlatego układ nerwowy jest społeczny (one na niego pracują) dochodzi do kontralatury
Można nie mówić (mówić słowami) ale pozostają pozostałe układy i mamy tzw mowę ciała body language.
Klasyczna neurologia w większości przypadków się sprawdza, ale czasem bywa tak że objawy są inne aniżeli w badaniu obrazowym tj tzw cybernetyka bo to zostaje maskowane przez inne układy lub objawy mogą wystąpić w innych układach.
Małe dziecko tj układ nerwowy pojmuje dane rzeczy holistycznie, (całościowo) mimo, że np. nosy na twarzach są podobne, to tak odróżniamy, że to jest ta twarz a nie inna.
E=mc2 energia przechodzi w materie i odwrotnie
Sposób działania.
Przetwarzanie jest celem, a przetwarzanie to życie.
Trzeba stworzyć celowość i elektroniczność i daltego powstały właśnie synapsy, dzieki temu jest szybsze działanie, 300 000 km/s łącząca chemię i elektryczność
Wiele rzeczy odpoczywa w nocy, ale mózg wtedy segreguje wiadomości. Na początku życie było nastawione na węch i słuch, węch został kobietą? My jesteśmy nastawieni na obrazki i mało czytamy książek kształcących joging wyobraźni kształtuje człowieka
RUCH (INFORMACJA) wymaga wypracowania wyobraźni czyli poznania
Jeśli nie uchwycimy istoty rzeczy czyli zrozumieć, to mimo wiedzy nie będziemy umiec leczyc.
Sterowanie i kontrola musimy meć w sobie urzadzenia poznawcze i kontrolujące, ból daje znac ze cos się dzieje złego.
Reka czy noga jest zdrowa sama w sobie ale nie ma sterowania (zasilanie - odnerwienie) ręka będzie tez zgłupiała
Zaburzenia przytomności (pień mózgu) a w półkulach poznawcze. Psychiatra uczy obsługi programów.
Świat trójwymiarowy ale widzimy tez swiat dwuwymiarowy, ale zyjemy w 4 wymiarze bo dochodzi do tego czas, a matematyka mowi ze Mozer być 10 wymiarów. Przez nasz świat mogą przechodzić inne światy. Często ten świat pozaziemski mówi do nas ale my nie odbieramy tego calkiem realnie.
Wiedza jest prawdziwa jest potrafi przepowiadać przyszłość, a NAUKA jest naprzędziem.
Badanie minimetryczne
Klinometryczne - ocena wg skal np. reka itp.
Badanie obrazowe to jest niepewne, tyle ocen ile klinicystów. Wywiad nawiązanie rozmowy z pacjentem rozpoczynające się od chwili wejścia pacjenta, obserwacje, polozenie w lozku. Twarz maskowata - guz, Parkinson, SM
WYKŁAD 2 UDAR MÓZGU
Definicja :
Ostra niedomoga krążenia mózgowego (czy to jest krwotoczny czy też niedokrwienny) (porównanie do szos, szyn kolejowych, musimy rozwieść towar)
Serce -> pompa ssąco tłocząca przepycha krew do wszystkich naczyń
Krążenie mózgowe jest częścią krążenia całościowego, jeśli coś zawodzi na obwodzie (serce, płuca) to mamy upośledzone krążenie mózgowe. Mózg dostaje 15 % rzutu minutego serca a waży do 1,5 kg. Dostaje najwięcej krwi.
Życie TO:
POBÓR ENERGII
PRZETWORZENIE ENERGII
KUMULACJA ENERGII
MUSI BYĆ W TEJ ENERGII SPECJALNE UŁOŻENIE BALANSUJĄCE - STABILIZATOR, GDYBY ON NAWALIŁ TO SIĘ WSZYSTKO SYPIE
Naczynie może:
pękać
zatkać się
częściowo się zatkać
zbyt wolny przepływ
Zanim dojdzie do tych procesów to najpierw zmiany dotyczą ściany naczynia i ich naczyń „vasa vasorum” Już wykazano zmiany u 4 letnich dzieci.
Przy wzroście przepływu naczynie się rozszerza, a gdy spadek przepływu to naczynie się kurczy się dopychając krew i jeśli nie dochodzi do tego dopychania tzn ze zawodzi mięśniówka.
Naczynia mózgowe mają mniej mięśniówki i nie są ?naczyniowo kompetentne?
Krążenie przednie 2/3 przepływu Krążenie tylne 1/3 (kręgowo podstawne)
+ krążenie oboczne najbardziej rozwinięte z tyłu.
DEM - DEFICYT ENERGII MÓZGU = niedomoga krążenia mózgowego np. w cukrzycy jest energia ale insulina je nie popycha do tkanek
DEM - wpływa na tkankę mózgową, nie umiera ale przestaje produkować czynności -> miejscowa nekroza tkanki mózgowej
Jeśli duża tromboembolia i czopuje duże naczynie to nie zdąży organizm uruchomić krążenia obocznego i mechanizmów obronnych, może być objaw krwotoku.
Krwotok - peknięcie naczynia krew się wylewa mózg zdąży uruchomić mechanizm autoregulacji przy małym krwotoku wygląda jak udar niedokrwienny
Glukoza w mózgu tylko 3 minuty powyżej tego czasu śmierć mózgu w wyniku niedokrwienia
Kardiochirurdzy obniżają ciśnienie, „oziębiają krew” tym samym spada metabolizm by utrzymać mózg przy życiu „hibernacja”. Dlatego po takim zabiegu człowiek dochodzi do siebie kilka miesięcy
Trzeba szybko działać przy udarze przywrócić krążenie bo mózg obumiera a częściowe niedokrwienie powoduje :
Spadek intelektu
Spadek IQ
Jeśli krwotok jest nieduży to przypomina objawowo udar niedokrwienny.
Należy do chorób naczyniowych mózgu : Udar niedokrwienny i krwotoczny
Kalectwo - mniejsza sprawność ! Zawały serca są czestsze od udarów ale śmiertelność jest zbliżona.
Udar - stanowi nie tylko kalectwo dla pacjenta ale i dla jego rodziny.
Rzeczy „NOWE” są zawodne w mózgu, najnowsze czoło im dalej tym starsze. Zawsze najpierw leci intelekt !!!!
Krwotok udar niedokrwienny
Niedokrwienie - schorzenia naczyniowe w tym mózgu w 80% zależą od miażdżycy , a tak do końca istoty miażdżycy nikt nie zna do końca. Uszkodzeniu ulega VASA VASORUM i zostaje USZKODZONA ŚCIANA BLASZKA WEWNETRZNA !
Nie tylko zmiany w małych i dużych naczyniach ale są zmiany zapalne. Przebieg sinusoidalny tych procesów może być latentny.
Czynniki ryzyka chorób naczyniowych :
Nadciśnienie tetnicze
Palenie tytoniu
Otyłość
Wysoki cholesterol
Alkohol plus palenie papierosów = duże uszkodzenie naczyń !!
DEFICYT NIEDOKRWIENNY + DEFICYT ENERGETYCZNY => DEFICYT NEUROLOGICZNY
ZMIANY W KOLEJNOŚCI
Jeśli chory może usiąść, stanąc, wstać, ale ma afazje to
Niedokrwienie miejscowe - I GRUPA MOC
Jeśli chory nie może wstać, stanąć, ma afazje
To niedokrwienie jest rozlane - II GRUPA MOC
Jeśli chory jest senny nie potrafi siąść
TO NIEDOKRWIENIE ROZLANE + PIEŃ = III GRUPA MOC
W udarze mimo połowiczego niedowładu
Oś ciała -> pojęcie czynnościowe -> dynamiczne -> wirtualne
Oś ciała od głowy do dołu, odpowiada strukturom środkowym
Czoło (płaty czołowe)
Ciało modzelowate
Robak móżdżku
Pień mózgu
Oś ciała jeśli działa, to człowiek funkcjonuje prawidłowo
I grupa MOC śmiertelność <10%
II grupa MOC śm 16 % JEŚLI CHORY MOŻE RUSZAĆ REKAMI I NOGAMI ALE NIE SIADA TO WTEDY MA GUZA CIAŁA MODZELOWATEGO !!!!!!!
III grupa MOC śmiertelność 40%?
Jeśli chory w grupie jest 12 h to nie kwalifikujemy go do niej, Rokowanie co najmniej 24 h
Znachorzy czują istotę rzeczy
Najważniejszy jest mózg
W krążeniu tylnym najbardziej rozwinięte tu krążenie oboczne bo tutaj jest
REGULACJA UKŁADÓW WEGETATYWNYCH -- OŚ ZYCIA !!!!!!!!!!!!!!!!!!
Konfabulacje - wypełnianie luk pamięciowych
Najpierw leci czynność 1) ruchowa 2)koordynacyjna oraz poznanie i najwyższe czynności poznania intelektualnego?
Najwyższe czynności intelektu = kreatywność !!
WHO = jeśli ostre niedokrwienie krążenia mózgowego nie trwa 24 godzin to nie jest to udar !
Może to być 1. TIA, 2. Krwotok podpajęczynówkowy, 3. Omdlenie
Istota udaru - niedomoga krążenia przedniego lub tylnego, deficyt energetyczny
ŁUK ODRUCHOWY
Receptor nerw komórka efektor
Osłonka mielinowa ; poznaje, wydaje polecenia; wykonuje rozkaz
Zaburzony ruch i poznanie (kontakt z chorym) -> oceniamy chorego -> lokalizujemy uszkodzona strukturę
Równowaga wewnątrzustrojowa - oparta jest na wodzie, /badania przez światło - halo/ ?
Mózg się powieksza -> zostaje przyparty do czaszki, przestrzeń zmniejsza i się i halo jest małe, tym samym rosnie oceniając masę mózgu względne niedokrwienie,i woda przechodzi do przestrzeni zewnatrznaczyniowej komorki nie pekaja bo jest błona półprzepuszczalna i pompa sodowo potasowa Na K.
Obrzęk - zaburzenie homeostazy
Woda - wykrywanie za pomocą światła to jest sitota rzeczy. Najwazniejsza jest koncentracja.
WYKŁAD 3 PIEŃ MÓZGU
Składa się z:
- śródmózgowie
- most
- rdzeń przedłużony
Jeśli pień mózgu przestanie działac, a wniej twór siatkowaty dochodzi do śmierci pnia mózgu
Tetnice szyjne zew maja odgałęzienia a szyjna wew jest gładka i idzie prosto do mózgu, tak więc tworzy się krążenie oboczne
Jeśli przez naczynie wydostaje się nagle krew, to dotyczy nie tylko tego naczynia ale i innych które są niżej, SIADA WSZYSTKO bo brak energii i dochodzi do ZAŁAMANIA równowagi wewnątrzmózgowej.
Nie tylko o typie afatycznym ale i człowiek staje się podsypiający i przechodzi w śpiączke.
Gdy ostre niedokrwienie mózgu - Grupa MOC - szczególnie pień
Mózg broni się
Mózg podwyższa cisnienie krwi - fenomen Cushinga, gdy Skurczowe 200 nie należy obniżyć bo niszczymy krążenie oboczne i mechanizm jego działania - dochodzi do śmierci komórek mózgowych
Ratowanie - do przestrzeni międzykomórkowych mozg wpuszcza H2O, ta przechodzi przez bariere krew-mózg => obrzek mózgu
Mózg może powiększyć się o 10% wchodzi na swoje miejsce. W I okresie H2O ratuje mózg ale hipotetyczna pompa sodowo potasowa nie wytrzymuje napięcia i woda wnika do komórek i w efekcie Komorka pęka. Krew tetnicza dochodzi ale żylna nie odchodzi <vena iugularis>
Gdy człowiek jest zmęczony tez wzrasta objętośc mózgu = okres tzw zaburzonej homeostazy.
1932 - francuz pojęcie homeostazy
Spadek krążenia -> Spadek energii dla mózgu
staje się człowiek senny, psychicznie spowolniały, później ruchowo też
śpiączka (brak energii)
Ratować : odciągnąć z mózgu H2O aby mógł powrócić do swoich rozmiarów powieksza się srednica naczyń i może dopływać krew.
ZWCŚ = obrzęk - zaburzenie homeostazy załamanie równowagi wewnątrzmózgowej
Hake, Kunicki -> neurochirurdzy którzy zdejmowali płaty czaszki - ciemię potylicę w celu odbarczenia mózgu ale to jest bardzo stresujący moment i brutalny, nie terapeutyczny, pogorszenie stanu.
Należy podać osmoterapeutyki -> wciągają H2O do łozyska naczyniowego. To robi wrażenie ale nie jest w stanie wyleczyć bo badania mówią że początkowo owszem poprawia się przepływ przez naczynia ale i tak później po 0,5 h lub po kroplówce wszystko wraca do stanu pierwotnego a z dnia na dzień w ogóle nie ma efektu. Dlatego że dochodzi do zaburzenia energii i to jest trwałe.
Pacjenci którzy zareagowali na lek, rokują lepiej To jest myślenie machonistyczne.
Myslenie cybernetyczne
ZWCŚ:
spowolnienie psychiczne
spowolnienie ruchowe
wyładowania drgawkowe (bo niski próg pobudliwości)
zaburzenia przytomności (mało energii, zaburzenia układu krążenia -> wyłaczenie tworu siatkowatego
tarcza zastoinowa na dnie oka (powstaje podniesiona i popekane naczynia
wymioty chlustające
Zaburzenia przytomności mierzymy skalą klinometryczną
Glasgow - skala nie widzi głebiej, tylko do oceny przytomności
skala ITC - 63 pkt max
Równowaga zaburzona obrzekiem mózgu
ZWCŚ - stan reaktywny odpowiedź mózgu na czynniki np. zatrucie, zatrzymanie akcji serca, zaburzenie homeostazy, NIE JEST TO JEDNOSTKA CHOROBOWA!!!
Obrzek -> oda do p m-k ->do Komorek -> pekanie Komorek
Patogeneza ZWCŚ
Najwazniejsza rzecz - utrzymywać przedpole mózgu - inne układy np. rzut serca, elektrolity, RR
Gdy obwód puści to przegrywamy walke o mózg !!!!!!
Obrzęk jest objawem który towarzyszy wielu schorzeniom
Ostry obrzęk mózgu daje ZWCŚ, doświadczony naczyniowiec wie że najpierw wywiad, potem KT, MRI, to pozwala różnicować. Wazna jest obserwacja chorego - czas odgrywa rolę !
ALGORYTM W UDARZE NIEDOKRWIENNYM
Ocena
serce EKG
płuca
RR
nerki
cukry
zageszczenie krwi
rozległość miażdżycy
Wykład 4 Bóle kręgosłupa
70% populacji w PL cierpi na bóle kręgosłupa
Jeśli się one powtarzaja, to doprowadzaja do powikłań ze strony OUN w około 30-40%
Bóle dlaczego? W krajach dzikich brak tego, otóż bóle kręgosłupa SA spowodowane rozwojem cywilizacji ale niekoniecznie SA one związane ze specyfiką pracy - czy praca fizyczna predysponuje? Nie. Zarówno u osoby pracujacej fizycznie jak i umysłowo.
U człowieka os jego ciała jesy dynamiczna bo jest wbudowana w jego ciało.
W miarę rozwoju ewolucyjnego kręgosłup się podnosi, oczy się zbliżają do siebie, człowiek ustawiony na wzdłuż zyskał czoło ale obciążył kręgosłup.
Od góry nacisk a od dołu drgania, żeby zabezpieczyć ciało przed tym stopy maja
łuki - resorowanie - stawy kolanowe, biodrowe i krzywizny kręgosłupa (lordoza kifoza lordoza) Głowa i mózg przeciąża kręgosłup ale działa konstrukcja resorowa wiec nie dochodzi do przeciążeń.
Oś ciała + materiał podporowy (kosci miesnie stawy ścięgna). Os nie posiada tylko elementów kostno ścięgnistych (podporowych) ale ma liny w postacji mięsni które utrzymują pozycje ciała.
Elementy podporowe mogą być nieuszkodzone ale mięsnie SA zaburzone wówczas dochodzi do zachwiania konstrukcji.
Miesnie to pompa ssaco-tłocząca dla krwi !!!!!!!!
Sterowanie osią ciała - układ nerwowy
Stres -> zaburzenia ukrwienia -> napięcie -> niedokrwienie całego uładu podporowego
Gdy któryś z tych elementów jest zaburzony os ulega deformacji
Pierwsze objawy płaskostopia to bóle GRZBIETU STOPY która przenoszą się na bóle STAWÓW KOLANOWYCH -> zaburzone resorowanie wyrównywane jest za pomocą mesni z układu resorowego. Człowiek czuje się jak w gorsecie. Bije to w dyski które są otoczone torebką i może dochodzić do ich wypadania, mogą tworzyć się dzioby i wycieranie stawu - ruch powoduje … kaletek ale jest ………..
Kręgosłup zaczyna się deformować i powstaje niedomoga kręgosłupa w której deformuja się wszystkie 3 elementy w szczególności kręgosłup.
A gdy obciążymy to jeszcze nadwagą powstaje patologia w elementach :
- podparcie - kręgosłup
- mięsnie
- nerwy
- dopływ krwi
Patologia
Wypadanie dysku w okolicy lędźwiowej
zmiany w kręgosłupie szyjnym
Wówczas dochodzi do ucisku na układ nerwowy
W RTG kręgosłup przypomina kij bambusowy i to powoduje ból, człowiek nie może się poruszać bo ból to uniemozliwia = I OBJAW NIEDOMOGI KREGOSLUPA (CZĘSTO W ZMECZENIU)
Powikłania
w odcinku L-K (góra obciazona dól drgania)
w odcinku szyjnym
rzadko w odcinku piersiowym
Ze strony układu nerwowego
w odc Lędźwiowo krzyzowym pojawiają się objawy korzeniowe, usunięcie dziobów daje poprawe - odbareczenie korzenia daje poprawe chwilową ale nie usuwa przyczyny a tylko objaw. Usunąć stresy, nadwage, złe samopoczucie, usunąć przyczyny. Neurochirurdzy często usuwają dysk nawet gdy nie ma jeszcze objawów ogniskowych
Dysk uciska centralnie na ogon koński - zatrzymanie moczu , opadanie stopy wymaga odbarczenia (zabieg)
WAZNE - umiejętność koncentracji i wypoczynku
Wypadanie dysku
- boczne
- przyśrodkowe
- w kierunku kanału
Dają ucisk na korzeń wykazany w KT, RTG, MR. Nie musi od razu dac bólu gdyć korzenie SA przesuwane chronione prze pozostałe 4 elementy układu
Może być uwypuklenie dysku z przerwaniem lub tez bez przerwania torebki dysku
Nerwy dajace bóle kauzalgiczne
- pośrodkowy
- kulszowy
Odbarczenie nie jest receptą na wszystkie bóle,
Nie rozbijamy dalej całej konstrukcji 4 elementów gdy nie ma bólów czy objawów ogniskowych ale w KT RTG widzimy widoczny nacisk, wtedy decyzje pozostawiamy pacjentowi co do operacji.
Kręgosłup szyjny - może wypasc na korzeń
- może wypaść dysk na naczynie i ucisnąć (tylne krążenie mózgowe odciąć nawet, wtedy możliwy zawał móżdżku czy pnia)
- może nacisnąć na rdzeń
Układ podporowy
Układy utrzymujące
Układ sterujący
Pompa ssąco tłocząca
PADACZKA WYKLAD 5
Nie jest chorobą, jest zespołem chorobowym, objawowym
należy do grupy schorzeń napadowych
wystepuje nagle
nieprzewidzianie
stan napadowy jest krótkotrwały
powtarzalny
są podobne do:
omdlenia - ostre niedokrwienie mózgu - przyczyna. Mogą być prężenia
migrena - długotrwałe stany, ale napadowe
Migrena padaczka leżą blisko siebie,
kołatanie napadowe serca - krótkotrwałe, powtarzalne
Etiologia: przyczyny mogą być rózne
z padaczką człowiek się rodzi
niski próg pobudzenia, wyładowanie idzie idzie z komórki - pobudliwość jej jest różna jak ktos ma niską pobudliwość to łatwo dochodzi do wyładowań
trzeba mieć predyspozycje
np. dziecko w gorączce ma niski próg pobudliwości łatwo o wyładowania, ale SA drgawki
Można rozpoznać tylko na podstawie oglądania i trzeba to udokumentować !!!!!!!!
Napad pierwotny idzie z pnia
Napady podobne - w zespole odmózdżeniowym
Napady ogniskowe - musza posiadać aurę, idą z miejsca oznaczonego objawami
Napady gromadne - jeden po drugim, napad Jacksonowski?
Napady zwrotne na początku a później cały atak
Pojawienie się wyładować i później pełen objaw = istota napadu
W płacie ciemieniowym - napad zdrętwienie (czuciowe) od kciuka, twarz jezyk, konczyna dolna. Po objawach widać skąd idą one -> ognisko w mózgu
Z układu limbicznego - agresywność
Napady skroniowe - obroty wokół własnej osi wyładowania powodowane przez fotopsje (miganie światła, niespanie, alkohol, lampa błyskowa stroboskopowa, przy zamkniętych oczach obserwujemy zmiany w EEG)
Aura w napadzie z płata skroniowego - omamy węchowe, makropsje, mikropsje, „pole zielone z różami”
Ekwiwalenty padaczkowe - podpala, wędruje, agresywność
Aura może być rózna
Wrodzony stan pobudliwości
Epilepsja ma 2500-3000 lat to słowo
Podział według Penfild i Jesper (neurochirurdzy)
jednoogniskowe
wieloogniskowe
centralnie encefalityczne
Ad 2. ma 3 lub 4 ogniska, te napady mogą być rózne, wzrokowe, skroniowe - objawy
Ad 3 zmiany we wszystkich odprowadzeniach w EEG świadczy to o wyładowaniach w pniu !!!
Podział
Objawowa - zawsze jest z aurą
Pierwotnie uogólniona - duzy napad bez aury, powtarzający się
Dopiero jak jest zajecie pnia to wystepuje sztywność, wyprężenia, zespoły odmózdżeniowe
Różnicowanie :
Wyładowanie masy - spadek rzutu serca -> atak padaczki /często ci którzy maja 30 lat jednak nie maja padaczki/
Stan podrażnieniowt układu nerwowego -> wyładowania w mózgu
Napady TOTAL
- po duzym napadzie jest niedowład (TODDA) który stopniowo cofa się
- jest to spowodowane ogniskowym niedokrwieniem mózgu TIA widocznie w obrazach KT
Wyładowania duże
- zaburzenia ruchowe
- aura
- krzyk
- stolec, mocz
- przygryzienie języka
Aury różne np. dzieci często w dzień aura brzuszna jakowegetatywna plus krótkotrwałe bóle głowy poniżej 2 minut
Podobieństwa : inne stany napadowe
1.Drop atack - napady zwiotczające spowodowane niedomoga krążenia tylnego ( twór siatkowaty chwilowo wyłączony)
2. Rwa trójdzielna - krótkotrwały silny ból -> moment spustowy - zucie, picie, golenie
3. zespół odmózdżeniowy - pozycja żaby
Weryfikacja
rozpoznanie na podstawie oglądania napadu przez lekarza, wywiad mówi dużo o aurze
patrzymy na badanie - Babiński obustronnie +, źrenice nie reagujące
napady zwrotne często zauważa rodzina,
DUZY NAPAD
aura
drgawki
sen
zamroczenie ponapadowe
MAŁY NAPAD
absencja chwilowa, nieobecnośc myślami
dużo w ciągu dnia
zmieniona twarz
EEG w diagnostyce padaczki
30% populacji ma patologiczne wyładowania w EEG i oni nie mogą prowadzić samolotów, Conducio sile qua non - mimo że nigdy nie było ani jednego napadu w życiu.
EEG nie decyduje o napadzie, a tylko WSPIERA klinikę
Najważniejsze jest opisanie napadu, oraz wywiad !!!!
Duzą wagę przywiązuje się pierwszym godzinom po wystąpieniu napadu, to jest najbardziej wiarygodne.
Ogromne niebezpieczeństwo gdy napad duży idzie jeden po drugim, pracują wtedy miesnie, serce, płuca
Stan padaczkowy - taki pomiedzy którm chory nie odzyskuje przytomności lub gdy jest mniej niż 30 min odstępu pomiedzy napadami.
Jak przerwać napad?
- relanium 10 mg i.v
- gdy nie można farmakologicznie to wtedy wołamy anestezjologa i usypiamy
Po stanie padaczkowym chory musi być przyjęty do szpitala na oddział na przynajmniej 24h obserwacji.
Stan padaczkowy może być z dużą bądź mała liczbą objawów. Zawsze należy reagować gdy jest napad padaczkowy.
Mogą być stany padaczjiwe złożone tylko z aury ruchowej
Napady gromadne - duża liczba napadów ale odzyskuje przytomność !!!! a w stanie padaczkowym NIE !!!!
Napad padaczkowy z TOddem - od TIA
- nie można odróżnić to i to i to jest spowodowane niedotlenieniem
- nawet wtedy gdy widzimy napad
LECZENIE
- jeśli 2 napady w przeciągu 3 miesiecy lub 1 na 2 lata uznajemy że napad nie jest chorobą tylko przyczyną i szukamy urazu
- jeśli leczymy / obniżamy pobudzenie - nie ma wyładowań ale uszkadzamy wątrobę i mózg, ale bezpieczniej jest podawać, nie można zachowywac się w otoczeniu rodziny pacjenta niepewnie.
- leki maja zmniejszyc napady
Aspekty prawne
nie mogą pracować na wysokości
przy maszynie
prowadzić pojazdów
nie mgoa pracować jako piloci
Padaczke rozpoznajemy po :
obrazie
zawsze dokumentujemy
stan padaczkowy i napady gromadne je przerywamy bo to stany zagrozenia zycia
Jeśli wzrost cisnienia też napady padaczki
GUZY MÓZGU Wykład 6
Guz to neo i daje ZWCŚ
Istota nowotworów
Każda komórka ma swój zegar żeby się podzielić - mitoza. Jest dużo komórek ale SA one do niczego wtedy dochodzi do zaburzenia równowagi - istota nowotworzeni
Ważna jest nadzieja w walce z neo
Duża rolę odgrywa układ immunologiczny jego włączenie się w patomechanizm tego procesu neo i reagowanie
Najbardziej złośliwe są komórki 1)te pierwsze - z miesni, a te najpóźniejsze z ukl nerwowego najmniej (praktycznie się nie dzielą)
Leczymy:
gdy złośliwy wycinamy w całości ale musimy widzieć że nie ma innych guzów
podajemy leki cytostatyki które niszczą komórki a szczególnie te nowotworowe (naświetlania itp.)
Usuwanie jest złe bo nigdy nie wiemy nie ma innych guzów cytostatyki tez nie są ok. bo zabijemy inne komórki zdrowe. Choroby neo są zapisane w naszych genach. Komórka neo wytwarza na swojej powierzchni „COS TAM” które daja cygnały więc do neo wytwarza się cała droga odzywcza. Najprostszą rzeczą jest zagłuszyć sygnał z tej komórki Ale czy ten lek nie ma jakiś skutków ujemnych? Tego niestety nie wiemy choć doniesienia są optymistyczne.
Leki nowe to leki nadziei
Jak rozpoznać guz mózgu?
Napad padaczkowy z aurą bez przyczyny (zakładamy potencjalnie guz mózgu)
Deficyt neurologiczny (powieksza się afazja, niedowład w ciagu 3-4 miesiecy myslimy o neo)
ZWCŚ (tu już bardzo powaznie myslimy o neo)
Żeby dobrze rozpoznać trzeba prawidłowo zebrać wywiad to nie tylko zależy od wiedzy i doświadczenia lekarza ale przede wszystkim od układu limbicznego i naszego samopoczucia.
Jeśli jest neo człowiek może zmieniać swój charakter sposób zachowania się, staje się innym człowiekiem (wywiad od rodziny)
Jak zlokalizować guz?
Trzeba usunąć krwiak, guzy, ropnie, guzy rzekome,
Guzy podnamiotowe, nadnamiotowe i wewnatrzkomorowe - najgorsza diagnostyka Zespól Brunsa
Istota guza - proces rozrostowo uciskający
Diagnostyka guza - fazy I II III
Rodzaje guzów neo - ocena szacunkowa czy przerzutowy czy pierwotny
Gu? Krwiaki, ropnie guz rzekomy mózgu
Guzy nadnamiotowe i podnamiotowe patrz Mazur
Zastanawiamy się nad pkt 4 czy pierwotny czy przerzutowy, można poprzec wykluczenie robimy wtedy badania zastanawiamy się czy jest choroba nowotworowa (kacheksja, anemia - szukamy raka np. piersi płuca, reszta rzadziej daje przerzuty do mózgu)
W badaniach dodatkowych w MRI najczęściej wychodzi neo gdyż jest on widoczny jako obszar bardzo unaczyniony chociaz nie zawsze.
Diagnostyka wg lokalizacji w płatach
Czołowy
najnowsza część - zaburzenia napędu i aktywności
chorzy nie wykazują inicjatywy
zaburzenia mowy nawet gdy nie dotyczy półkuli dominującej
niepewność chodu
bardzo lakonicznie mówi krótkimi zdaniami
objawy móżdżkowe mogą być z czoła
wesołkowatość
napady padaczkowe ogniskowe, zwrotne (adhwersyjne), napady Jacksonowskie
niedowłady połowicze
odruchy chwytne
powtarzanie słów
Skroniowy
Najtrudniejsza diagnostyka bo tu jest układ limbiczny który jest stary i daje bujnośc obrazów
Porozumiewamy się werbalnie, mową ciała, limbicznie
Napady lęku depresji, pobudliwość zmieniona, mikropsje, makropsje, zawsze ma takie wydarzenia z programu + aura
Afazja czuciowa
Ciemieniowy
padaczka czuciowa Jacksonowska
niedoczulica
Zaburzenia w polu widzenia /wczesniej ucieka barwa czerwona i zielona a na końcu biała/
Apraksja (zaburzenie w ubieraniu)
Afazja amnestyczna /program dla rzeczowników, w płacie ciemieniowym, wtedy zamiast nazywac opisujemy ta rzecz/ jest tez w chorobie Alzheimera
Autoagnozja /nieświadomość istnienia własnego siebie/
Dysleksja
Potyliczny
napady padaczkowe z aurą wzrokową / błyski
zniesienie oczopląsu optokinetycznego
zaburzenia w polu widzenia
Gdy operujemy guz to neurochirurg musi stwierdzić utkanie guza. Jak tego nie zrobia to jest to blad w sztuce.
Guz jest nieoperacyjne wtedy pobiera się stereotaktycznie biopsje celowaną. Głównie glejak wielopostaciowy
O leczeniu decyduje:
1) neurochirurg
2) neurolog
3) onkolog
Guz rzekomy mózgu, zaburzenia endokrynologiczne ZWCŚ, ślepota, obrzek mózgu, bóle głowy
Rozpoznajemy na podstawie objawów 80% do 90% - bóle głowy
Guzy rdzenia kręgowego
Częstość 1:6 guzy rdzenia do guzów mózgu
pierwotne guzy przed 50 r.ż.
nie tylko guzy, ale najcześciej urazy rdzenia kregowego
czy jest guz? /osłabnięcie nóg czy rąk
lokalizacja - poziomy, miejsce (najczesniej wyznacza nam niedowład lub zaburzenia czucia typu sznurowego, lub bóle korzeniowe z pasmem przeczulicy) dolna granica - odruchy obronne zginanie nóg
Prawo flatau jeśli jest wewnatrzrdzeniowy to najpierw rece pozniej nogi wg tego prawa, rogi przednie - niedowład wiotko spastyczny. Czucie rozszczepienie
Wykład 7 Układ limbiczny, wegetatywny, krąg papeza
Porozumiewanie się na najniższym pietrze jest możliwe za pomocą układu limbicznego (miedzy soba i otoczeniem)
Tam najprawdopodobniej znajduje się sumienie.
Mowa za pomocą ciała i układ limbiczny przenikają się wzajemnie. Wyżej jest częśc werbalna bliżej neocortex
Układ limbiczny jest układem funkcjonalnym jest to szereg elementów połączonych ze sobą.
Zaliczamy do układu limbicznego = układu szybkiego reagowania
ciało migdałowate
hipokamp
zakręt zebaty
zakręt obręczy
nawleczka szara
Ciało migdałowate - wazna struktura , centrum pamięci emocjonalnej
Emocje - pewna odziedziczona reakcja na dane zmieniające się czynniki zewnętrzne i wewnętrzne
Układ limbiczny - układ szybkiego reagowania organów
Do ciała migdałowatego docierają drogi :
niska - szybkiego reagowania, informacje ze wzgórza z pominięciem neocortex
wysoka - ze wzgorza do neocortex i stamtąd do ciala migdałowatego
Emocje można wyrażac za pomocą oddechu, mózgu, twarzy
Ekspresja emocji - intonacja glosu, mimika, ruchy gesty, zachowanie
Droga niska szybka reakcja
Drga wysoka odpowiedzialna zaprogramowana zaplanowana reakcja
Schemat ideowy struktur układu limbicznego
Neocortex Układ hormonalny Podwzgórze przysadka nadnercza
Ukł. Limbiczny
PSS Power supply system motoryka ogólna ciała, obrona, zdobywanie
pokarmu, prokreacja
3 rodzaje podstawowych i najważniejszych rekacji
Tworzenie (kreatywnośc) to SA emocje natomiast rozpracowanie tego co się stworzyło to kora mózgu IQ nie jest ważne ale IE (inteligencja emocjonalna) jest ważna często a ludzie często IE maja wyższe niż IQ
Zdolnośc koncentracji - jeśli jej nie mamy szybko się wyczerpujemy mimo wysokiego IQ i IE, (spada przewidywalnośc)
Układ limbiczny to także poznanie i za to (kontekst poznawczy) odpowiada hipokamp który współdziała z ciałem migdałowatym.
Jeśli są wyładowania z haka hipokampa - czujemy inne zapachy, widzimy coś
Napady psychosensoryczne - napady padaczki
Napad lęku - to uczucie krótkotrwałe któremu towarzyszą bóle w klatce piersiowej, strach - człowiek wie że ma taki napad.
W chorobach afektywnych
Patologia układu limbicznego
Stany napadowe
Wazny szlak mezolimbiczny układ nagrody - w przegrodzie - pobudzany przez narkotyk lub alkohol
Do działania potrzebny jest IQ IE odporność na stres (muszą być ze stabilnym ukł limb)
Duże emocje mogą powodować osłupienie, szok, być może dochodzi do blokady pomiędzy działaniem zaplanowanym a nagłym działaniem.
Napady lęky są zapoczątkowane przez ciało migdałowate.
Empatia - odczuwanie uczuć innych
WYKLAD 8 MONITOROWANIE
Monitorowanie - oglądanie faktów w czasie , oglądanie wszystkiego co nam potrzebne, w fizjologii i patologii
Wywiad - stwierdzenie tu i teraz (tez monitorowanie) a później monitorowanie wsteczne staramy się powiązac co było z tym co teraz dostrzegamy
Gdy wszystko zbadaliśmy to staramy się monitorować w przyszłość = rokowanie
Obserwacja kliniczna chorego = przyglądanie się wszystkiemu co się dzieje, nie tylko z jakiego powodu lezy.
Nadzór nad układem nerwowym - parametry związane z życiem, HR, RR, oddech, T, ->specjalne sale
Monitoruje się również za pomocą skal
niedomogę pnia mózgu
niedowłady
zaburzenia równowagi
Monitorowanie ukl nerwowego - przepływ mózgowy
Przezczaszkowe USG dopplerowskie
-nieinwazyjne
-dostępne
-powtarzalne
-tanie
Efekt doplera - zmiana częstotliwości fali dźwiękowej po jego odbiciu od poruszające się obiektu. Częstotliwość przechodząca przez czaszkę 2 MHz
Wskaźnik Goslinga - (V systolic - V diastolic) / V mean = PJ opór w mikrokrążeniu
Sonde przykaldamy do
- okna skroniowego - tetnice srodkowa, przednia, tylna
- t łącząca przednia, i tylna
- okno przez oczodół - syfon tetnicy szyjnej wew i tetnice oczne
-okno podpotyliczne - tetnice kręgowe i podstawna
Głownie badamy koło Willysa
Kryteria indent
dno akustyczne
pozycja
głębokośc próbki
kierunek przepływu
lokalizacja w stosunku do MCA-ACA
testy ucisku
średnia prędkość przepływu
Trudności :
anatomiczne warianty budowy
nieprzezierne okienka 10-15 %
brak współpracy ze strony pacjenta - pacjent pobudzony
Zastosowanie”
ocena w ostrej fazie udaru - zamkniecie naczyń, zwężenie naczyń
skurcz naczyniowy po krwawieniu podpajeczynówkowym
mikrozatory
ZWCŚ
SSS - subclavian steal syndrome
Śmierć mózgu
Malformacje
Nieinwazyjna i dynamiczna metoda badania
Udar niedokrwienny - TIA
zwężeniee tetnic wewnątrzczaszkowych
zamkniecie tetnic wewnątrzczaszkowych
zamkniecie lub zwężenie tetnic szyjnych (krążenie oboczne przez tetnice łączącą tylna lub przednią)
obecnośc mikrozatorów
Ostra faza udaru - TCD - wartości diagnostyczne
Przetrwały otwót owalny
czynik ryzyka zatoru mózgu
możliwość zatoru paradoksalnego
czułośc i specyficzność porównywalna z echo przezprzełykowym
Wykrywanie mikrozatorów
podczas zabiegów chirurgicznych
u pacjentów z sztuczna zastawką
ZWCŚ = wzrost oporu PI
Leczenie mannitolem,
Anemia sierpowata decyduje o transfuzji krwi
U pacjentów TCD wykonujemy
-> kwalifikując do zabiegu
Z bólami głowy
Po udarze
Obciążonych udarem - ryzyko udaru
Bodźce - potencjały wywołane - odp ukl nerwowego na bodzce zewnętrzne
- czuciowe
- wzrokowe - sluza diagnostyce SM, w zapaleniu nerwu wzrokowego
Elektrody - odbiorcza z tyłu - kora potyliczna
- referencyjna 12 cm od nasady nosa
- uziemiająca
Metoda nieraźna, chyba ze zamieścimy podskórnie na głowie ale w ten sposób eliminujemy zakłocenia
Potencjały wywołane są czułe ale nieswoiste
Wykonujemy osobno z każdego oka i porównujemy
Słuchowe potencjały pnia mózgu
Wzrok badamy niezależnie od chorego
Słucha badamy niezależnie od dziecka
Badanie słuchu : nerw słuchowy -> jądro ślimakowe -> brak lokalizacji -> dolna i gorna cz mostu -> śródmózgowie
W wzroku różnicujemy ślepotę korowa z ślepotą psychoorganiczną
Nerwy a mięsnie
Elektroneurografie - badamy nerwy obwodowe róznowanie w aksonopatiach i zespołach demielinizacyjnych
Elektromiografie - dana liczba włokien nerwowych unerwiona przez korzeń nerwowy, badamy mięsnie, amplitude, czas trwania, czynność miesni w spoczynku, czynność miesni w wysiłku. Potrafimy określić co jest uszkodzone miesien, czy nerw czy korzeń.
Można zróżnicować czy jest to odwracalna zmiana czy nie. Widzimy rokowniczo i w orzecznictwie wykorzystujemy to badanie
Oddech produkowany w pniu mózgu (- twór siatkowaty,) który schodzi do rdzenia kregowego można badać za pomocą sondy donorowej lub maski
MANIPULATORY - w półkulach mózgowych - oddech płytki / głęboki
MODULATORY w podkorze półkulowej - kora, układ limbiczny - nie można zatrzymać oddechu
Oddech zależy od ukrwienia mózgu i w końcowym etapie modulowany przez pień !!!
Ważne odróżnić zaburzenia przytomności od ilościowych zaburzeń świadomości !!!
Ocenić można głębokość zaburzeń przytomności
Czy związane z modulatorem czy z ośrodkiem oddechowym, na podstawie oddechu.
Oddech jest BARDZIEJ CZUŁY niż badania skalowe, uprzedza POGORSZENIE tzw pirografia mózgowa a wyprzedza POPRAWĘ. SGM !!!!!!!!!
Leczenie
Utrzymywać za wszelką cene krążenie mózgowe (nie mamy leków które by to zrobiły_
rtPA w ciągu 3 h tylko 2 % pacjentów
wczesnie rozpocząć działanie, nawodnienie, elektrolity, tętno, RR, gdy wzrasta RR nie zbijamy bo uruchamia się krążenie oboczne
wpływamy leczeniem na obwód
obecnie śmiertelność 7,5 % po udarach w klinice w Bydgoszczy.
Najważniejszy : DEM, czas, rozległość - MOC szacunkowo
Kamil Kamiński A.D 2011 Wszelkie prawa zastrzeżone ;P 2011-05-19
19
tylna
przednia
Niedomoga krążenia mózgowego
Układy pozamózgowe
Udar krwotoczny
Udar niedokrwienny
WYWIAD
Wyszukiwarka