| POLITECHNIKA LUBELSKA Kierunek Mechanika | LABORATORIUM Technik i Systemów Pomiarowych | ||
| Ćwiczenie nr 8 
 Temat ćwiczenia: Pomiary parametrów chropowatości powierzchni. 
 | |||
| Nazwisko i imię | Grupa | Data wykonania | Ocena | 
| Dębicki Arkadiusz | 103.1b | 16.11.2011 | 
 | 
| Dyczko Marek | 103.1b | 16.11.2011 | 
 | 
| Gałka Paweł | 103.1b | 16.11.2011 | 
 | 
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
Wyposażenie stanowiska pomiarowego.
Rys. 1. Mikroskop Schmaltza: 1 - podstawa z kolumną, 2 - dźwignia blokady zgrubnego przesuwu pionowego ramienia mocowania układu optycznego mikroskopu, 3 - pokrętło przesuwu zgrubnego ramienia, 4 - pierścień precyzyjnego przesuwu pionowego, 5 - pokrętło przemieszczające wiązkę promieni świetlnych równolegle do osi pryzmy, 6 - głowice mikrometryczne przesuwu X-Y stolika pomiarowego, 7 - dźwignia wymiany zespołu obiektywów, 8 - obiektywy: oświetlający i obserwacyjny we wspólnej oprawie, 9 - pokrętło przesuwu kresy przerywanej widocznej w polu widzenia okularu, 10 - okular głowicy odczytowej, 11 - dźwignia wyboru rodzaju oświetlenia obserwowanej powierzchni, 12 - pryzma.
Rys. 2. Próbka.
Podstawowe dane wykorzystane przy pomiarze chropowatości:
Powiększenie obiektywu x7
Powiększenie okularu x15
Hl = 2,530 µm
ΔN = 0,25 mm
Pomiar chropowatości powierzchni:
Aby poprawnie wyznaczyć wysokość chropowatości powierzchni należy głowicę pomiarową (10) ustawić tak, ażeby kresa przerywana była w poziomie i równolegle do krawędzi szczeliny świetlnej. Powinno się dobrać taki obiektyw, aby w polu widzenia znajdowało się co najmniej pięć wierzchołków oraz pięć wgłębień zarysu powierzchni mierzonej próbki.
Pomiar odstępu chropowatości.
Przy pomiarze odstępu chropowatości należy głowicę pomiarową (10) ustawić w położeniu poziomym tak, aby w polu widzenia znajdowało się nie mniej niż 6 wzniesień.
Sam pomiar polega na ustawieniu kresy przerywanej stycznie do wierzchołków i wgłębień i odczytywaniu wskazania podziałki dla kolejnych wzniesień i wgłębień. W przypadku dla odstępu chropowatości trzeba ustawić kresę przerywaną na kolejnych wzniesieniach i wgłębieniach profilu i dalej postępować analogicznie do poprzedniego pomiaru.
Część praktyczna pomiaru wysokości chropowatości powierzchni:
| 
 
 | I pomiar [µm] | S0 [µm] | 
 | II pomiar [µm] | S0 [µm] | 
 | III pomiar [µm] | S0 [µm] | 
| W1 | 422 | 47 | 
 | 416 | 41 | 
 | 428 | 47 | 
| W2 | 375 | 
 | 
 | 375 | 
 | 
 | 381 | 
 | 
| W3 | 425 | 47 | 
 | 416 | 37 | 
 | 426 | 40 | 
| W4 | 378 | 
 | 
 | 379 | 
 | 
 | 386 | 
 | 
| W5 | 427 | 52 | 
 | 418 | 44 | 
 | 427 | 31 | 
| W6 | 375 | 
 | 
 | 374 | 
 | 
 | 396 | 
 | 
| W7 | 425 | 55 | 
 | 414 | 44 | 
 | 428 | 36 | 
| W8 | 370 | 
 | 
 | 370 | 
 | 
 | 392 | 
 | 
| W9 | 424 | 40 | 
 | 414 | 46 | 
 | 433 | 33 | 
| W10 | 384 | 
 | 
 | 368 | 
 | 
 | 400 | 
 | 
Rys. 1. Pomiar wysokości chropowatości powierzchni.
Parametr Rz wysokości chropowatości powierzchni wyznacza się ze wzoru:
| Wartość parametru Rz wysokości chropowatości: | |
| Rz1 [µm] | 8,648652 | 
| Rz2 [µm] | 7,607943 | 
| Rz3 [µm] | 6,71078 | 
Rys. 2. Parametr Rz dla wysokości chropowatości powierzchni
Część praktyczna pomiaru odstępu chropowatości powierzchni:
| 
 | I odczyt [µm] | S0 [µm] | 
 | II odczyt [µm] | S0 [µm] | 
 | III odczyt [µm] | S0 [µm] | 
| W1 | 8 | 
 | 
 | 11 | 
 | 
 | 10 | 
 | 
| 
 | 
 | 188 | 
 | 
 | 190 | 
 | 
 | 186 | 
| W2 | 196 | 
 | 
 | 201 | 
 | 
 | 196 | 
 | 
| 
 | 
 | 191 | 
 | 
 | 187 | 
 | 
 | 187 | 
| W3 | 387 | 
 | 
 | 388 | 
 | 
 | 383 | 
 | 
| 
 | 
 | 192 | 
 | 
 | 199 | 
 | 
 | 183 | 
| W4 | 579 | 
 | 
 | 587 | 
 | 
 | 566 | 
 | 
| 
 | 
 | 185 | 
 | 
 | 190 | 
 | 
 | 193 | 
| W5 | 764 | 
 | 
 | 777 | 
 | 
 | 759 | 
 | 
Rys. 3. Pomiar odstępu chropowatości powierzchni.
Parametr S wyznacza się ze wzoru:
   S
| Średni odstęp miejscowych wzniesień profilu nierówności: | |
| S1 [µm] | 1912,68 | 
| S2 [µm] | 1937,98 | 
| S3 [µm] | 1894,97 | 
Rys. 4. Średni odstęp miejscowych wzniesień profilu nierówności
Wnioski.
Z powyższych wyników oraz własnej obserwacji wynika, że próbka posiada mikrogwint pozostawiony najprawdopodobniej po tokarce. Ponadto nie była ona szlifowana i dlatego ma tak dużą chropowatość powierzchni.