Grupa 201 L02_a	TECHNIKI WYTWARZANIA II LABORATORIUM	POLITECHNIKA ŚWIĘTOKRZYSKA WZiMK
Imię i Nazwisko: 1.	Temat ćwiczenia: Technologia wykonywania powierzchni stożkowych na tokarkach kłowych	Data wykonania ćwiczenia: 2013-12-09

1. Charakterystyka budowy i zasad działania frezarki wspornikowej
Frezarka - obrabiarka przeznaczona do obróbki skrawaniem powierzchni płaskich i kształtowych takich jak rowki, gwinty, koła zębate. Narzędziem obróbczym stosowanym w frezarce jest frez. Frezarki, w zależności od możliwości obróbkowych, dzieli się na: frezarki ogólnego przeznaczenia, specjalizowane i specjalne. Ze względu na konstrukcję układu nośnego wyróżnia się frezarki: wspornikowe — pionowe i poziome, bez wspornikowe — pionowe, wzdłużne i karuzelowe, narzędziowe, kopiarki i frezarki do gwintów.

Rys. 1. Ogólny wygląd frezarki wspornikowej poziomej: 1 — korpus, 2 — wspornik, 3 — Sanie krzyżowe, 4 — stół, 5 skrzynka prędkości i posuwów,
6 — drzwiczki, za którymi znajduje się silnik elektryczny, 7 — wrzeciono, 8 — belka wspornikowa (przesuwna), 9 — podtrzymka środkowa, 10 — podtrzymka skrajna, 12 — listwy usztywniające[1]

Zasada działania frezarki wspornikowej
Frezarki wspornikowe poziome uniwersalne posiadają stół krzyżowy napędzany mechanicznie
we wszystkich kierunkach, a ponadto elementy sań poprzecznych zwany obrotnicą, który umożliwia skręt stołu w płaszczyźnie  poziomej (zazwyczaj w granicach 45°) i następnie jego ruch posuwowy pod określonym kątem do osi wrzeciona, co przy dodatkowym uzupełnieniu frezarki w uniwersalną podzielnicę pozwala na obróbkę powierzchni śrubowych i frezowanie zębatek o zębach skośnych. Frezarki uniwersalne posiadają wyposażenie normalne, obejmujące zestaw podstawowych elementów do ustalania i mocowania narzędzi, jak i wyposażenie specjalne: imadła maszynowe, tuleje redukcyjne, rozszerzony komplet trzpieni frezarskich, przyrządy podziałowe i podzielnice, skrzynki gitarowe, stoły obrotowe, głowice frezarskie kątowe, przyrządy do dłutowania, belki z własnym napędem, przyrządy do frezowania zębatek.

2. Technologie wykonywania rowków wpustowych  na frezarkach wspornikowych:
a) Frezowanie frezem krążkowym trzystronnym- stosowane przy rowkach przelotowych, Frezowanie rowków trzystronnymi frezami tarczowymi jest bardzo wydajne, jednak mało dokładne. Wskutek niewłaściwego ustawienia freza w płaszczyźnie prostopadłej do osi wałka następuje rozbicie rowka, przy czym różnice między szerokością rowka i freza dochodzą do 0,1 mm. Pewną poprawę dokładności można uzyskać stosując dwa frezy tarczowe zamocowane na jednym trzpieniu, między którymi umieszcza się cienką podkładkę, co daje możność regulowania szerokości rowka. Frezami tarczowymi można frezować zarówno rowki przelotowe otwarte, jak również jednostronnie lub dwustronnie zamknięte powierzchnie o promieniu równym promieniowi freza.
b) Frezowanie frezem specjalnym tarczowym- rowki Woodruffa- rowki typu Woodruffa, tak zwane czółenkowe, wykonuje się specjalnymi frezami tarczowymi. Przedmiot ma ruch posuwowy
w kierunku przeciwnym do kierunku ruchu ostrzy freza , a wykonanie rowka odbywa się przez wgłębianie freza. Obie omówione odmiany frezowania frezami tarczowymi spotyka się w produkcji jednostkowej.
c) Frezowanie frezem palcowym- Rowki nieprzelotowe frezuje się na specjalnej frezarce pracującej ruchem wahadłowym. Frez przemieszcza się w rowku ruchem postępowo zwrotnym, a przy każdym nawrocie zagłębia się o niewielką wartość - głębokość hDi. Wartość zagłębienia zależna jest od ukształtowania ostrzy na czole frezu palcowego i wynosi zazwyczaj (0,025÷0,08) mm.
d) Frezowanie specjalnym frezem palcowym- ta metoda jest najdokładniejsza; wymaga jednak specjalnych obrabiarek, w których ruch posuwowy wykonuje wrzeciono frezarki (a nie stół
z przedmiotem obrabianym). Narzędziem jest tu specjalny frez o 2 lub 3 zębach.

3. Rysunek wału z rowkiem wpustowym i charakterystyczne wymiary.

wał		wpust	rowek na wpust
d		bxh	szerokość				głębokość
ponad	do			wymiar nominalny b	odchyłki dla połączeń wał			t
								ruchowych	zwykłych	w spoczynku	wymiar nominalny	odchyłki
								w wale H9	w wale N9	w wale P9
30	38	10x8	10	0,036 0	0 -0,036	-0,015 -0,051	5	0,2 0
85	95	25x14	25	0,052 0	0 -0,052	-0,022 -0,074	9	0,2 0
150	170	40x22	40	0,062 0	0 -0,062	-0,026 -0,088	13	0,3 0

Literatura:

1. http://ts.zschoszczno.pl/przedmioty/ptm/frezowanie.pdf

2. Witryna producenta producenta narzędzi skrawających Sandvic, http://www.sandvik.coromant.com/plpl/knowledge/milling/application_overview/slot_milling/end_milling_of_slots/pages/default.aspx

3. Polski Komitet Normalizacyjny, norma PN 70 M-85005 1970.

2

---