ADMIN WYKŁADY ZAOCZNE 2011 R.

ZIMOWY ( 6):

16.10.2010R. 1

6.11.2010R. 2

11.12.2010R. 3

12.12.2010R. 4

8.01.2011R. 5

22.01.2011R. 6 brak ( na kartce samorzad terytorialny)

LETNI ( 4 +2):

26.03.2011R. 7

27.03.2011R. 8

9.04.2011R. 9

10.04.2011R. 10

11 i 12.06. 11 ( brak egz przedtermin)

wykład nr 1 16.10.2010R.

Prawo administracyjne- jest działem, gałęzią prawa, która zawiera normy dot. organizacji i funkcjonowania administracji ( przede wszystkim administracji publicznej).

Prawo administracyjne składa się z :

1.Prawa adminsitracyjne ustrojowego: ustrój administracji zawiera normy dot. tworzenia organów administracji, ich zakresów działania, kompetencji i normy dot. systemu organów administracji i zachodzące w tym systemie procesów takich jak: kontrola, nadzór, koordynacja, kierownictwo, planowanie, programowanie, informatyzacja itd. Zawiera normy dotyczące podziału terytorialnego państwa (administracyjnego). Podział terytorialny a wiec zasadniczy ( podstawowy): na gminy, powiaty, samorządowe województwa. Podział pomocniczy: wsi na sołectwa, w mieście na dzielnice i osiedla. Podział do celów specjalnych: w zależności od tego z jaką branżą mamy do czynienia.

2.Prawo administracyjne materialne: zawiera normy dot. wzajemnych uprawnień i obowiązków organów administracji i podmiotów nie podporządkowanych bezpośrednio administracji.

3. Prawo administracyjne proceduralne: zawiera normy mające na celu wykonanie dwóch pierwszych Np. Postępowanie o charakterze porządkowym.

Cechy prawa administracyjnego:

1. jest to prawo o charakterze publicznym,

2. jest nie skodyfikowane,

3. dot. administracji publicznej (uwaga! -wcześniej do lat 90tych-> administracja państwowa obowiązywała w Polsce).

ADMINISTRACJA PUBLICZNA DUALIZM w administracji:

I . ADMINSITRACJA RZĄDOWA- działa w imieniu państwa i na rachunek państwa. Dzieli się na:

A ) Centralną i B) Terenową

ad. A)1) administracja rządowacentralnaORGANY NACZELNE takie jak:

1. Rada Ministrów

2. Prezes Rady Ministrów

3. Ministrowie kierujący działami administracji rządowej

4. Prezydent RP (gdy wykonuje funkcje administracyjne)

5. w książce prof. Wierzbowskiego KRRiT

ad. A)2)administracja rządowacentralnacentralne organy administracji rządowej tzw. URZĘDY CENTRALNE, kierownicy urzędów centralnych.

1. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki

2. Prezes UOKiK

3. Prezes Urzędu Patentowego RP

4. Prezes Urzędu Zamówień Publicznych

5. Komendant Główny Policji itp.

ad. B 1) administracja rządowa TERENOWA Administracja ZESPOLONA (Wojewódzka Administracja Zespolona- Wojewoda tworzy warunki do tworzenia tej administracji i ponosi odpowiedzialność za jej funkcjonowanie- (dwa wyjątki) poza policją i strażą, bo nie musi się znać):

1. Wojewoda

2. Kierownicy służb, inspekcji i straży ( Np. policji, Straży pożarnej).

ad. B 2) administracja rządowa TERENOWA Administracja NIE ZESPOLONA (Na obszarze Wojewody a szefów ma w Warszawie)

1. dyrektorzy urzędów Morskich

2. Dyrektorzy urzędów Górniczych

3. Szefowie sztabów wojskowych

4. Naczelnicy Urzędów Skarbowych

5. Dyrektorzy izb skarbowych

6. Naczelnicy urzędów celnych

Wydają akty prawa miejscowego, ale wojewoda musi się wobec tego pozytywnie wypowiedzieć.

II ADMINISTRACJA SAMORZĄDOWA- działa we własnym imieniu, na własną odpowiedzialność i na własny rachunek. Każda z nich jest wspólnota samorządową. Gmina i Powiat to Samorząd Lokalny, województwa- Samorząd Regionalny. Każda z tych jednostek jest:niezależna, nie ma żadnej podległości, jest osoba prawną (ma swój majątek) a ich samodzielność jest chroniona prawem. Samodzielna, (nie ma podrzędności i nadrzędności, podległości- jest chroniona prawem- podlega ochronie sądowej. Jednostki samorządu terytorialnego:

1. GminaOrganyNa szczeblu gminy:

-Organ stanowiący i kontrolny- Rada Gminy

-Organ wykonawczy- wójt, burmistrz, lub prezydent miasta, w zależności od wielkości gminy.

2. Powiat Organy Na szczeblu powiatowym:

-Organ stanowiący i kontrolny- Rada Powiatu

-Organ wykonawczy- zarząd powiatu ze Starosta na czele

3. Samorządowe Województwo Na szczeblu wojewódzkim:

-Organ stanowiący i kontrolny: sejmik województwa

-Organ wykonawczy: zarząd województwa z marszałkiem na czele

III SAMORZĄD SPECJALNY:

1. Samorząd zawodowy- związany z wolnymi zawodami, Np. adwokatów, lekarzy

2. Samorząd gospodarczy- skupiający przedsiębiorców, jest to samorząd dobrowolny, izba przemysłowa, Izba handlowa, Północna Izba Gospodarcza.

WYKŁAD 2 6.11.2010R

Termin Administracja:

1. Jako struktury organizacyjne w państwie

2. Jako ludzie (zatrudnieni na stanowiskach publicznych, wojewoda itp.)

3. Jako działalność

łac. administrare- oznacza służba, organizować, kierować prowadzić, termin ma charakter organizatorski, wykonawczy, wspomagający wydawanie decyzji politycznych. Może być używany w stosunku do czynności ( ujęcie przedmiotowe), w stosunku do osób je podejmujących (ujęcie podmiotowe).

1. Ujęcie PODMIOTOWE ADMINSITRACJI - administrację tworzą organy, instytucje, urzędy, ludzie zatrudnieni w urzędach. W skład adminsitracji wchodzi aparat administracyjny, organy adminsitracyjne, kompetencje organizacyjne, hierarchizacja organów adminsitracyjnych, bezosobowość administracyjna, zawodowość administracyjna.

2. Ujęcie PRZEDMIOTOWE ADMINISTRACJI - ( używany w stosunku do czynności) działanie administracji rządowej w imieniu państwa i na rachunek państwa oraz administracji samorządowej działalność w imieniu własnym i na własna odpowiedzialność. W ujęciu przedmiotowym działanie na podstawie prawa i w granicach prawa.

Administracja ma charakter monopolistyczny- działanie w ramach powierzonych przez prawo kompetencji, jako wyłączny gospodarz we właściwej kategorii spraw. To działanie na zasadach kierownictwa i podporządkowania, opieranie się z reguły na działaniu aparatu pracowniczego, w sposób ciągły i stabilny, działanie administracji z własnej inicjatywy ( w odróżnieniu od sądów). Opieranie sie na pracy zawodowego personelu urzędniczego

PODZIAŁY ADMINSITRACJI

Podział ze względu na podmioty administrujące:

Rządowe

samorządowe

Podział ze względu na zakres zadań

ogólna

specjalna

Podział ze względu na zasięg działania:

administracja centralna

terenowa

Podział ze względu na sposób organizacji:

zespolona

nie zespolona

Podział ze względu na klasyfikacje wynikającą z prawa materialnego

administracja celna

administracja rolnictwa

administracja ochrony środowiska

Podział ze względu na wyodrębnienie resortowe (działowe)

administracja spraw zagranicznych

spraw wojskowych

sprawiedliwości

skarbowa

spraw wewnętrznych

Podział ze względu na charakter działań:

-władcza ( nakazy, zakazy, taka, która działa przy użyciu przymusu państwowego; wkracza w sferę prawną obywatela, ogranicza jego wolność, własność, nakłada na niego obowiązki; w jakiś sposób go obciąża, Np. podatki)

-nie władcza (świadcząca), która zapewnia obywatelowi odpowiednie świadczenia, pomoc społeczna również dostaje i subwencje, działa przy użyciu instrumentów o charakterze cywilno prawnym.

Podział ze względu na sfery działania administracji:

-Władcza-Działalność w sferze reglamentacyjno porządkowej ( tradycyjna sfera),

-Świadcząca (nie władcza)- najpierw organizuje usługi, potem świadczy.

- sfera współpracy administracji ze społeczeństwem ( nie władcza)

- Sfera wpływu administracji na gospodarkę rynkową.

ŹRÓDŁA PRAWA ADMINISTRACYJNEGO

1. Prawo pierwotne

2. Prawo wtórne

3. Dzienniki ustawowe RP (Monitor, monitor polski B, dzienniki urzędowe urzędów centralnych itp.)

1. Konstytucja

2. ratyfikowane umowy międzynarodowe ( Prezydent ratyfikuje i wypowiada a wszczególnych przypadkach z udziałem Sejmu, tylko gdy ratyfikowane umowa dot. m.in. praw i wolności obywatleskich przewidzianych w konstytucji)

3. ustawy

4. rozporządzenia z mocą ustawy

5. akty prawa miejscowego

6. przepisy o charakterze wewnętrznym np. zarządzenia Prezesa Rady Ministrów

WYKŁAD NR 3 11.12.2010R.

TYPY CZYNNOŚCI - FORMY DZIAŁANIA NA GRUNCIE PRAWA ADMINISTRACYJNEGO

Uregulowane w przepisach prawnych, mniej lub bardziej wyczerpująco, lecz zawsze mają podstawę prawną, organ decyduje, która będzie najbardziej efektywna i ekonomicznie, jak najlepsza-najtańsza. Te same formy czynności występują w różnych częściach prawa administracyjnego np. te same w p. budowlanym, o wydawaniu decyzji itp.

Do podstawowych form zaliczamy:

1. wydawanie aktu normatywnego

2. wydawanie aktów administracyjnych

3. zawieranie ugody administracyjnej

4. porozumienie administracyjne

5. działania faktyczne:

a) czynności społeczno-organizatorskie,

b) czynności materialno-techniczne

6. czynności o charakterze cywilno-prawnym

ad1. Wydawanie AKTÓW NORMATYWNYCH

Charakteryzują się tym, że są skierowanie do określonego generalnie adresata, ogólnie (np. do żołnierzy studentów, pracowników). Dotyczą abstrakcyjnie określonych sytuacji, są one władczymi rozstrzygnięciami władzy publicznej, czyli władzy wykonawczej lub też samorządu terytorialnego. Akt normatywny nie ulega jednorazowej konsumpcji, ma zastosowanie zawsze wtedy, gdy występuje określona w nich sytuacja. Te akty normatywne, to takie jak:

- rozporządzenia (prezydenta ministrów itp.)

- zarządzenia (ministrów, centralnych organów administracji publicznej)

ad2. AKTY ADMINISTRACYJNE

Charakteryzują się, podwójną konkretnością tzn. kierowane są do konkretnego adresata, w konkretnej sprawie. Akty administracyjne są wyrazem woli organu administracyjnego. Wydawane są przez, wyraźnie określone przepisami organy administracji, które wyposażone są również w wyraźnie określone w tym względzie kompetencje. Akty administracyjne mają różną formę najczęściej jest to 1.forma pisemna, mogą mieć również 2.formę (postać) ustną, mogą mieć 3.formę prawnie uznanego znaku, np. dyspozycja policjanta zatrzymującego samochód. Akty administracyjne noszą różną nazwę są, to najczęściej:

1. decyzje administracyjne,

2. pozwolenia,

3. zezwolenia,

4. może być to nakaz, zakaz, zgoda,

5. koncesja czy też licencja.

Te akty noszą ogólną nazwę aktów administracyjnych. Akty administracyjne są klasyfikowane.

KLASYFIKACJA AKTÓW ADMINISTRACYJNYCH

1. Podział na akty administracyjne zewnętrzne lub wewnętrzne:

1. Zewnętrzne: decyzja, koncesja, licencja, zezwolenia, pozwoleni.

Koncesja wydawane na min, 5 lat max. 50 przedsiębiorca zanim uzyska koncesję zgodnie z ustawa musi spełnić określone warunki. Ustawodawca określa, kiedy można cofnąć koncesję odmówić jej wydania itd.

Licencja np. przewodnicka dla przewodników, dla personelu latającego, itp.

2. Wewnętrzne: wydawane w ramach podległości organizacyjnej i służbowej.

2. Podział na akty administracyjne deklaratoryjne lub konstytutywne:

1. Akty deklaratoryjne- nie tworzą nowej sytuacji prawnej, nie tworzą nowych stosunków administracyjno prawnych. Wcześniejszym stanom faktycznym nadają kształt prawny. Wywołują skutki wstecz ex tunc, wydanie dyplomu magistra i licencjata. Potwierdzają jedynie.

2. Akty konstytutywne- tworzą nową sytuację praną, od chwili wydania ex nunc.

3. Podział na akty adminsitracyjne zależne od woli adresata lub niezależne

1. Zależne od woli adresata - wydawane na wniosek adresata,

2. Niezależne od woli adresata- adresat otrzymuje np. wywłaszczenie, nakaz rozbiórki, decyzja o wydaleniu cudzoziemca.

4. Podział na akty regulujące sytuację prawną OSÓB lub RZECZY

1. osób

2. rzeczy

5. podział na akty związane i swobodne ( uznaniowe)

1. związane- licencje, koncesje

2. Swobodne- mają podstawę prawną, wydawane są w ramach uznania administracyjnego:

UZNANIE ADMINSITRACYJNE- organ administracji podejmuje różnego rodzaju decyzje, rozstrzygnięcia i każde z tych rozstrzygnięć jest legalne, a więc ma możliwość wyboru różnych wariantów działania. „organ może…” np. wojewoda MOŻE utworzyć delegaturę. Np. kiedy przepisy prawne posługują się zwrotem „organ, coś ustala.”. „organ coś określa”, ale przepisy nie wskazują warunków, jakie muszą być spełnione, żeby organ coś ustalał lub coś określał. Może podjąć działanie, w każdej chwili, kiedy uzna to za stosowne. Kolejny przypadek uznania administracyjnego kiedy przepisy prawne posługują się zwrotami niedookreślonymi. Np. słuszny interes stron, spokój publiczny, ważne względy. Akty administracyjne wydane w ramach uznania podlegają kontroli sądowej.

MOC OBOWIĄZUJĄCA AKTU ADMINISTRACYJNEGO

Akt musi być zgodny z przepisami prawa, wydany przez właściwy organ, w określonym postępowaniu i wymaganej przepisami formie KPA

WADLIWOŚĆ AKTU ADMINSITRACYJNEGO:

1. Wadliwość istotna

2. Wadliwość nieistotna

Wadliwość NIEistotna- nie pociąga za sobą nieważności aktu administracyjnego, a wiec, taki akt nie wymaga uchylenia, związana ze sprostowaniem lub uzupełnieniem.

Wadliwość ISTOTNA- konieczność uchylenia bądź stwierdzenia niewonności aktu administracyjnego.

PRAWOMOCNOŚĆ AKTU ADMINISTRACYJNEGO

1. Prawomocność FORMALNA: niezaskarżalność aktu administracyjnego polegająca na tym, że strona nie może spowodować uchylenia lub zmiany aktu przez wniesienie zwyczajnego środka prawnego. Akt prawomocny formalnie nie może być zmieniony ani zniesiony na wniosek strony. Jest dla niej wiążący i tworzy dla niej prawo. Dlatego, akt administracyjny nie jest formalnie prawomocny dopóki stronie przysługuje prawo wniesienia zwyczajnego środka prawnego np. odwołania. Prawomocność ta powstaje z chwilą upłynięcia terminu do wniesienia zwyczajnego środka odwoławczego, albo z chwilą wydania aktu od którego nie przysługuje środek prawny. Jest to instytucja ściśle procesowa, polegająca na niemożności wniesienia zwyczajnych środków prawnych i w następstwie tego na ustaleniu stosunku prawnego między organem, który wydał akt a podmiotem, który na podstawie tego aktu np. uzyskał uprawnienie.

2. Prawomocność MATERIALNA: akt administracyjny, nie może być zmieniony ani zniesiony aktem równorzędnym, ani na wniosek strony, ani też przez organ z urzędu. Akt prawomocny materialnie wiąże zarówno organy jak i strony. Czyli oznacza niewzruszalność aktu, jest pojęciem szerszym od pojęcia prawomocności formalnej. Oznacza to, że każdy akt prawomocny materialnie jest jednocześnie prawomocny formalnie, ale tego twierdzenia nie można odwrócić. Jednak akty te mogą tracić moc obowiązującą w wyniku wydania odpowiedniej ustawy lub aktu normatywnego wydanego na podstawie ustawy. Ustawodawca powinien chronić prawa nabyte i nie powinien korzystać z możliwości pozbawiania w drodze ustawowej uprawnień indywidualnych nabytych na podstawie aktów administracyjnych. Prawomocność nie chroni przed tzw. wywłaszczeniem prawa- naczelny organ administracji, może uchylić lub zmienić każdą ostateczną decyzję administracyjną, jeżeli w inny sposób nie można usunąć stanu zagrażającego życiu lub zdrowiu ludzi albo zapobiec poważnym szkodom w gospodarce narodowej lub dla innych ważnych interesów państwa.

ad.3. zawieranie ugody. UGODA ADMINISTRACYJNA

Uregulowana w KPA.- pisemne porozumienie, zawarte między stronami postępowania administracyjnego -przed organem administracji pierwszej lub drugiej instancji, przed którym toczy się postępowanie administracyjne.

PRZESŁANKI prowadzace do zawarcia ugody:

- sporny charakter sprawy

- postępowanie musi być w toku

- ugoda ma uprościć lub przyspieszyć, to postępowanie

- żadne przepis nie może stać temu na przeszkodzie

- strony mają prawo, do zawarcia ugody (strony mają prawo do zawarcia ugody, natomiast organ ma obowiązek namawiać strony do zawarcia ugody, urzędnik lub organ określa termin do zawarcia ugody w spornej sprawie ).

Ugodę sporządza się, w formie pisemnej, musi zawierać:

1. oznaczenie stron,

2. oznaczenie organu, przed którym została zawarta ugoda,

3. datę sporządzenia ugody,

4. przedmiot

5. treść ugody,

6. wzmiankę o jej odczytaniu i przyjęciu,

7. podpisy stron + także podpis pracownika do sporządzenia ugody.

Samo zawarcie ugody nie wystarczy, aby postępowanie w sprawie zostało ukończone, aby ugoda, bymogła być ważna musi być obowiązkowo zatwierdzona przez organ administracji, przed którym toczy się postępowanie. Zatwierdzenie musi mieć formę prawną- forma postanowienia. Na postanowienie przysługują zażalenia. Dopiero zatwierdzona ugoda zastępuje akt administracyjny kończący postępowanie administracyjne. Organ administracji przed, którym toczy się postępowanie może nie zatwierdzić umowy wtedy, gdy:

- ugoda jest sprzeczna z prawem

- jest niezgodna ze słusznym interesem strony

- jest niezgodna z interesem społecznym albo nie uwzględnia stanowiska organu

Zatwierdzona ugoda wywołuje, takie same skutki prawne, jakie wywoływałby decyzja administracyjna kończąca postępowanie. Możliwa jest też wobec tego egzekucja obowiązków wynikających z ugody, ta egzekucja następuje w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym administracji. Prawa i obowiązki określone ugodą administracyjną czerpią moc prawną nie z woli samych stron, które zawarły ugodę, ale z woli organu administracji, który zatwierdził ugodę.

ad.4. POROZUMIENIE ADMINISTRACYJNE

Podobne jest, do czynności cywilno-prawnych z tego względu, że uczestnicy postępowania są równi. Porozumienie jest czynnością nie władczą, więc nie ma nakazu, nie ma zakazu itp. Uczestnicy mogą dobrowolnie zawrzeć porozumienie. Porozumienie jest czynnością dwustronną z zakresu prawa administracyjnego, czynnością zawieraną, w celu wykonywania zadań publicznych albo przeniesienia tych zadań z jednego podmiotu na drugi. Podmioty porozumienia są sobie równe, nie są powiązane między sobą węzłami podległości organizacyjnej lub służbowej. Porozumienia dotyczą najczęściej współpracy jednostek.

ad.5. DZIAŁANIA FAKTYCZNE

1. Działania społeczno-organizacyjne są to działania, które mogą dokonywać również organizacje społeczne, są to działania nie władcze, są to działania, które nie mają wyczerpującej regulacji prawnej, np.rozwieszanie plakatów.

2. Czynności o charakterze materialno-technicznym zameldowanie, wymeldowanie, nadanie numeru PESEL. Czynności materialno-techniczne występują w dwóch sferach:

1. Związana z funkcjonowaniem administracji. Czynności materialno-techniczne polegają np. na sporządzeniu wezwania, doręczenie zawiadomienia, postawienie tablicy ostrzegawczej, doprowadzenie zwierzęcia do przymusowego szczepienia. (prawny skutek)

2. Czynności poza postępowaniem administracyjnym, które wykonuje każda administracja nie tylko administracja publiczna, związane czynności z procesem informacyjno-decyzyjnym, a więc zbieranie informacji, przechowywanie informacji, przetwarzanie informacji i przekazywanie informacji, prowadzenie ewidencji, archiwum, rejestrów, organizowanie narad szkoleń konferencji itp.

EUROPEJSKI KODEKS DOBREJ ADMINISTRACJI

ZASADY DOBREJ PRAKTYKI ADMINISTRACYJNEJ

Uchwalony 6 września 2001r. przez PARLAMENT EUROPEJSKI ,opracowany przez byłego ombudsmana Finlandii. Dotyczy kontaktów jednostki z instytucjami i ich urzędnikami. Kodeks zawiera zasady dotyczące tych wzajemnych kontaktów. Ten kodeks obowiązuje wszystkich pracowników i urzędników unijnych. Kodeks określa nam także podstawowe terminy takie jak: jednostka- osoba fizyczna i osoba prawna, niezależnie od ich miejsca zamieszkania lub od siedziby, instytucje-instytucje i organy Unii Europejskiej, urzędnik- urzędnicy oraz pozostali funkcjonariusze. Kodeks zawiera zasady dobrej praktyki administracyjnej, ma zastosowanie w odniesieniu do całości kontaktów instytucji i ich administracji z jednostkami. Ten kodeks nie ma zastosowania do relacji między instytucją a zatrudnionymi w niej urzędnikami.

1. Zasada praworządnościstosuje przepisy i uregulowania zapisane w przepisach prawa, kodeks stwierdza, ze urzędnik musi stwierdzać szczególną uwagę na to, aby decyzje dotyczące praw lub interesów jednostki miały podstawę prawną i były zgodne z obowiązującymi przepisami prawa.

2. Zasada nie dyskryminowania przy rozpatrywaniu wniosków jednostek i przy podejmowaniu decyzji urzędnik musi zapewnić, aby przestrzegano zasadę równego traktowania, czyli pojedńcze osoby znajdujące się w takiej samej sytuacji muszą być traktowane w porównywalny sposób w przypadku różnic w traktowaniu urzędnik musi wskazać, że takie traktowanie było usprawiedliwione obiektywnymi, istotnymi właściwościami danej sprawy. Kodeks mówi ze urzędnik musi się powstrzymać od wszelkiego nieusprawiedliwionego nierównego traktowania osób fizycznych ze względu na: narodowość, płeć, rasę, kolor skóry, pochodzenie etniczne lub społeczne, cechy genetyczne, religię lub wyznanie, przekonania polityczne lub inne, ze względu na przynależność do mniejszości narodowe, posiadaną własność, preferencje seksualne.

3. Zasada współmierności w toku postępowania urzędnik musi zapewnić, że przyjęte działania będą współmierne do obranego celu, w szczególności musi unikać ograniczania praw obywateli, nakładania na nich obciążeń, jeżeli te obciążenia byłyby niewspółmierne do prowadzonych działań. W trakcie podejmowania decyzji urzędnik musi wywarzyć interes: prywatny i ogólny interes społeczny i publiczny.

4. Zasada zakazu nadużywania uprawnień urzędnik może korzystać z kompetencji wyłącznie dla osiągnięcia celu dla którego uprawnienia te zostały mu powierzone mocą odnośnych przepisów. Urzędnik musi odstąpić od korzystania z tych uprawnień wtedy, gdy brak jest podstawy prawnej lub, gdy działania nie mogą być uzasadnione interesem publicznym.

5. Zasada bezstronności i niekaralności urzędnik działa bezstronnie i powstrzymuje się od arbitralnych działań, które mogą mieć negatywny wpływ na jednostkę, powstrzymuje się od wszelkich form faworyzowania bez względu na motywy tego działania, na ich postęp nie może mieć wpływu w żadnym czasie interes osobisty, rodzinny lub narodu, nie może na niego wpływać presja polityczna, nie może brać udziału w podejmowaniu decyzji, w której on lub członek rodziny, miałby interes finansowy.

6. Zasada obiektywności urzędnik musi ocenić wszystkie istotne czynniki.

7. Zasada zgodnego z oczekiwaniami działania oraz konsekwentnego działania i doradztwa urzędnik musi działać konsekwentnie w ramach swojej praktyki administracyjnej i w swoim stosunku do działalności administracyjnej instytucji. Urzędnik musi przestrzegać obowiązujących praktyk administracyjnych, o ile nie istnieją uzasadnione powody do odstąpienia od tych praktyk administracyjnych, te powody urzędnik musi przedstawić na piśmie. Zgodnie z kodeksem urzędnik, musi uwzględnić uzasadnione i słuszne działania jednostki, które wynikają z przeszłości. W razie potrzeby urzędnik służy jednostce poradą, co do sposobu postępowania w sprawie wchodzącej w zakres jego działania.

8. Zasada uczciwości urzędnik powinien działać- bezstronnie, uczciwie i rozsądnie.

9. Zasada uprzejmości w swoich kontaktach z jednostką urzędnik pozostaje usługodawcą i zachowuje się właściwie uprzejmie i pozostaje dostępny. Odpowiadając na: korespondencję, rozmowy telefoniczne czy też pocztę elektroniczną urzędnik stara się być możliwie, jak najbardziej pomocny i udziela odpowiedzi na skierowane do niego pytania możliwie jak najbardziej wyczerpująco i dokładnie. Jeżeli natomiast urzędnik nie jest właściwy w danej sprawie to kieruje obywatela do urzędnika właściwego. Natomiast w przypadku popełnienia błędu naruszającego prawa lub interes jednostki urzędnik przeprasza za to i stara się skorygować negatywne skutki popełnionego przez siebie błędu informując jednocześnie o przysługującej możliwości odwołania się zgodnie z przepisami.

10. Zasada odpisywania na pisma w języku obywatela urzędnik musi zapewnić, że każda osoba, która zwróci się na piśmie do instytucji w jednym z języków traktatu otrzyma odpowiedź w tym samym języku. Ta zasada obowiązuje w miarę możliwości w stosunku do osób prawnych.

11. Potwierdzenie odbioru i podanie nazwiska właściwego urzędnika w terminie dwóch tygodni wydaje się potwierdzenie odbioru każdego pisma skierowanego do instytucji lub każdego skierowanego zażalenia, chyba że w tym terminie można przekazać merytorycznie uzasadnioną odpowiedź. W odpowiedzi lub potwierdzeniu podaje się nazwisko urzędnika, jego numer telefonu oraz stanowisko służbowe. Nie ma konieczności potwierdzenia odbioru ani odpowiedzi w przypadkach w których pisma lub zażalenia spełniają znamiona nadużycia ze względu na ich nadmierną liczbę, ciągłe powtarzanie się lub bezsensowny charakter.

12. Zobowiązanie do przekazania sprawy do właściwej jednostki organizacyjnej instytucji w przypadku skierowania lub przekazania adresowanego do instytucji pisma, lub zażalenia do dyrekcji generalnej, dyrekcji lub wydziału, które nie są upoważnione do rozpatrzenia pisma lub zażalenia ich jednostki organizacyjne zapewnią, że akta niezwłocznie zostaną przekazane do właściwej jednostki organizacyjnej instytucji. Instytucja, do której pierwotnie wpłynęło pismo informuje jego autora o dalszym przekazaniu sprawy podając przy tym nazwisko i numer telefonu urzędnika do którego akta zostały skierowane.

13. Prawo wysłuchania i złożenia oświadczeń w przypadkach dotyczących praw lub interesów jednostek, osób urzędnik musi zapewnić respektowanie praw do obrony na każdym etapie postępowania zmierzającego do wydanie decyzji. W przypadkach których może zostać podjęta decyzja dotycząca praw lub interesów jednostki ma ona prawo przed podjęciem tej decyzji przedstawić na piśmie swoje uwagi a w razie potrzeby również może ustnie przedstawić swoje spostrzeżenia.

14. Stosowny termin do podjęcia decyzji urzędnik musi zapewnić, ze w sprawie każdego wniosku lub zażalenia skierowanego do instytucji zostanie podjęta decyzja w stosownym terminie niezwłocznie, w każdym bądź razie nie później niż w ciągu dwóch miesięcy ( DO 2 MIESIĄCY ! )od daty wpływu wniosku luz zażalenia. Takie samo uregulowanie obowiązuje w odniesieniu do odpowiedzi na pisma jednostek i do przekazywania odpowiedzi na informacje administracyjne przekazywane przez urzędnika swoim przełożonym wraz z prośbą o wydanie poleceń w sprawie podjęcia koniecznych decyzji. Jeżeli ze względu na skomplikowany charakter decyzja nie może być wydana w powyższym terminie urzędnik musi przekazać wnoszącemu stosowna wiadomość, jak najszybciej oraz poinformować o tym, w jak najkrótszym terminie, kiedy będzie wydana ostateczna decyzja.

15. Obowiązek uzasadniania decyzji w odniesieniu do każdej wydanej przez instytucję decyzji, która może mieć negatywny wpływ na prawa lub interesy jednostki, należy podać powody, na których opiera się wydana decyzja w tym celu trzeba podać istotne fakty i podstawę prawną podjętej decyzji.

Urzędnik może odstąpić od wydania decyzji, która opierałaby się na niewystarczających lub niepewnych podstawach i nie zawierałaby indywidualnej argumentacji w przypadkach, gdy:

1. ze względu na duża liczbę jednostek, których dotyczą podobne decyzje,

2. i gdy nie ma możliwości podania szczegółowych powodów podjętej decyzji,

wtedy przekazuje się tzw. odpowiedzi standardowe a urzędnik zapewni ze w terminie późniejszym dostarczy indywidualną argumentację obywatelowi, który zwróci się z wyraźną odnośną prośbą.

16. Informacja o możliwościach odwołania się wydana przez instytucję decyzja, która może mieć negatywny wpływ na prawa lub interesy jednostki musi zawierać informację o możliwości odwołanie się od wydanej decyzji, podaje się wówczas:

1. rodzaj środków odwoławczych,

2. organy, do których można je wnosić,

3. i terminy wnoszenia.

W decyzji należy również zamieścić adnotację o możliwości wszczęcia postępowań sądowych oraz skierowania zażaleń do RPO (rzecznika praw obywatelskich).

17. Przekazania podjętej decyzji urzędnik musi zapewnić, że decyzje dotyczące praw lub interesów jednostek zostaną przekazane natychmiast na piśmie po podjęciu tych decyzji zainteresowanym jednostkom, urzędnik musi się powstrzymać od powiadamiania innych jednostek o podjętej decyzji dopóki nie zostanie powiadomiona ta zainteresowana jednostka, czyli ta której decyzja dotyczy.

USTRÓJ ADMINISTRACJI PUBLICZEJ

Administracja CENTRALNA

Ogólne założenia administracyjne i rozporządzenia funkcjonowania aparatów administracji. Szczegóły znajdujemy w ustawach ustrojowych. W roku 1996 r. największa reforma „reforma centrum administracyjno gospodarczego” reforma ta miała na celu dostosowanie naszych struktur administracyjnych do struktur Unijnych.

Dokonano przebudowy:

1. zasad działania RADY MINISTRÓW, prezesa RM,

2. powołano NOWE RESORTY minister gospodarki, minister Skarbu Saństwa.

3. Powołano także Rządowe Centrum Studiów Strategicznych.

Zgodnie z art. 10 Konstytucji Ustrój Polski opiera się na: podziale i równowadze władz.

W ramach Organów Centralnych wyróżnia się Organy Naczelne i Pozostałe Organy określane jako Urzędy Centralne.

Pojęciem Organów Naczelnych posługują się stosunkowo nowe ustawy, ustawa z 1996r. o Komitecie Integracji Europejskiej, która określała ten Komitet (Integracji Europejskiej), jako Naczelny Organ Administracji RZądowej do spraw Programowania i Koordynowania Polityki w sprawach Związanych z Integracją Polski z Unią Europejską.

W Organach Centralnych ( tj. w organach Naczelnych i Pozostałych organach Centralnych) nie wymieniono Prezydenta RP. PREZYDENT RPJest, to organ o podstawowym znaczeniu dla państwa, pełni funkcję nie tylko z zakresu administracji. Prezydent RP jest organem władzy wykonawczej, jednak jego pozycja zgodnie z Konstytucją różni się od wszystkich pozostałych organów. Jego pozycja jest swoista, gdyż jego kompetencje wykraczają poza władzę Wykonawczą, przenikają do sfery władzy Ustawodawczej oraz do władzy Sądowniczej. Konstytucja przyznaje prezydentowi kompetencje o zróżnicowanych charakterze:

KOMPETENCJE PREZYDENTA RP

1. kompetencje Prezydenta w sprawach zagranicznych- reprezentowanie państwa w stosunkach zewnętrznych, ratyfikowania i wypowiadanie umów międzynarodowych, mianowanie i odwoływanie pełnomocnych przedstawicieli polski w innych państwach i przy organizacjach międzynarodowych, przyjmowanie listów uwierzytelniających i odwołujących akredytowanych przy prezydencie przedstawicieli dyplomatycznych innych państw i organizacji międzynarodowych.

2. kompetencje w sferze ochrony zewnętrznego bezpieczeństwa państwa dotyczą między innymi pełnienia funkcji najwyższego zwierzchnika sił zbrojnych w czasie pokoju tą funkcję pełni za pośrednictwem MON.

3. mianowanie i zwalnianie szefa sztabu generalnego i dowódców rodzajów sił zbrojnych, również mianowanie na wniosek Prezesa RM - Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych na czas wojny, w razie bezpośredniego zagrożenia państwa ogłaszanie powszechnej mobilizacji na wniosek prezesa rady ministrów i obrona RP przy użyciu sił zbrojnych

4. wprowadzanie stanów nadzwyczajnych, stanu wyjątkowego i stanu wojennego

5. kompetencje w sferze prawodawstwa- prawo inicjatywy ustawodawczej, weto ustawodawcze, prawo zwracania się do TK, aby ten orzekł czy przepisy są zgodne z Konstytucją, ratyfikowanie umów międzynarodowych, stanowienie rozporządzeń wykonawczych oraz zarządzeń w trybie przewidzianym w Konstytucji, możliwość wydawania rozporządzeń z mocą ustawy

6. związane z rada ministrów dotyczą: desygnowania prezesa RM, powoływania RM, dokonywania zmian w składzie RM na wniosek prezesa RM, zwoływanie w sprawach szczególnej wagi rady gabinetowej,

7. kompetencje w sferze obsadzania najwyższych stanowisk w państwie takich jak np. powoływanie członków KRRiT, powoływanie członków RPP, występowanie z wnioskiem o powołanie prezesa NBP, powoływanie prezesa NSA, Powoływanie prezesa TK i wiceprezesów TK, powoływanie I prezesa SN i prezesów SN, powoływanie sędziów.

8.inne kompetencje prezydenta RP o charakterze administracyjnym np. prawo łaski, nadawanie obywatelstwa, nadawanie orderów i odznaczeń, wydawanie zgody na zrzeczenie się obywatelstwa.

Prezydenta wspomaga Kancelaria Prezydenta RP, którego szefa powołuje i odwołuje Prezydent.

wykład nr 4 12.12.2010R.

RADA MINISTRÓW

Drugi obok Prezesa RM organ władzy wykonawczej. Rozdz. VI Konstytucji oraz ustawa z 1996r. o Radzie Ministrów. Ta ustawa określa pozycję ustrojową RM według następujących cech RM:

1. jest organem kolegialnym władzy wykonawczej z tym, że większość członków RM to odrębne jednostkowe (jednoosobowe) organy o własnym zakresie kompetencji (ministrowie)

2. RM jako organ władzy wykonawczej posiada uprawnienia w zakresie bieżącego prowadzenia polityki państwa, należą do niej wszystkie sprawy dot. państwa nie zastrzeżone dla innych organów państwowych i Samorządu Terytorialnego.

3.sprawuje kierownictwo wobec całego systemu administracji rządowej i podporządkowany jest jej cały układ administracji rządowej, ten układ działa na zasadzie hierarchicznego podporządkowania

4. sprawuje nadzór nad Samorządem Terytorialnym

5.RM sprawuje kierownictwo wobec całego systemu administracji rządowej, to jej podporządkowany jest cały układ administracyjny (czy organizacyjny)

6. RM ma szczególne usytuowanie w strukturze władz państwa, przez to jej prawne usytuowanie należy rozumieć pozycję ustrojową RM, sposób jej tworzenia, zakres kompetencji, również relacje między RM, prezydentem, senatem (parlamentem)

Konstytucje RP dokonuje pewnej modyfikacji rządu. Obecnie pojęcie Rządu ma charakter polityczny, a nie strukturalny, od strony organizacyjnej Rząd stanowią różne podmioty, a więc:

1. RM,

2. prezes RM,

3. Ministrowie

Sama Konstytucja RM nie podnosi obecnie do rangi Konstytucyjnej kolegialności działania RM, zwraca jedynie uwagę na szczególną rolę Prezesa RM. Z kolei ustawa o rządzie z 1996r. określa wyraźnie w art.. 1 Radę Ministrów, jako Rząd i podkreśla kolegialność jej działania. RM jest organem kolegialnym, zgodnie z art. 147 w skład RM wchodzi:

1. prezes RM

2. ministrowie,

3. oprócz tego mogą się znaleźć Wiceprezesi

4. a także przewodniczący określonych w ustawach komitetów.

ad.2. Konstytucja wyróżnia 2 rodzaje ministrów:

1. ministrowie kierujący działami administracji rządowej

2. ministrowie wykonujący zadania zlecone im przez prezesa RM ( ministrowie bez teki )

Ten, podział wiąże się z dotychczasowym podziałem na ministrów i ministrów bez teki. Powoływanie ministrów kierujących działami administracji rządowej jest obowiązkowe, lista działów jest ustawowo określona. Wobec tego muszą istnieć odpowiadający im ministrowie. Natomiast powołanie do RM, ministrów wykonujących zadania zlecone (tej drugiej grupy) zależy wyłącznie od woli Premiera. W ustawie o rządzie został sformalizowany zakres zadań zleconych przez prezesa RM, a więc musi być to dokonane w drodze zadań zleconych, w drodze rozporządzenia Prezesa RM.

ad.3. Również powołanie Wiceprezesów zależy, od woli Premiera, a także od politycznych uzgodnień dokonywanych w ramach koalicji.

ad.4. Natomiast udział w składzie RM Przewodniczących Określonych w Ustawach Komitetów, musi wynikać z ustaw szczególnych. Jeżeli taka ustawa szczególna nie powierza Ministrowi kierowania określonym działem administracji a przewiduje jedynie w tym celu ( W CELU KIEROWANIA OKREŚLONYM DZIAŁEM) utworzenie Komitetu, czyli organu kolegialnego i stanowi, że Przewodniczący tego Komitetu jest Naczelnym Organem Administracji RZądowej, wtedy dopiero przewodniczący takiego Komitetu staje się członkiem RM. W takiej sytuacji mają do niego zastosowanie przepisy odnoszące się do ministrów kierujących działami administracji.

NOWA Ustawa z 2009 r. o Komitecie ds. Europejskich Ustawa o integracji Komitetu UE, określa zasady współpracy członków RM i innych organów administracji rządowej w sprawach związanych z członkowstwem polski w Unii Europejskiej. W skład tego komitetu wchodzą:

1. Przewodniczący Komitetu, którym jest minister właściwy do spraw członkowstwa RP w UE, jest reprezentowany przez Sekretarza ds. Europejskich, będącego jednocześnie Sekretarzem Stanu.

2. Członkowie, reprezentowani przez Sekretarzy Stanu lub Podsekretarzy Stanu,

3. szef kancelarii prezesa RM albo wyznaczony przez niego Sekretarz albo Podsekretarz Stanu.

4. Przewodniczyć temu komitetowi może prezes RM, a minister właściwy bierze udział jako członek.

W pracach komitetu w każdej chwili może uczestniczyć:

1. każdy z zainteresowanych ministrów,

2. również inne osoby zaproszone przez Przewodniczącego kKomitetu (np. wojewodowie) z tym, że bez prawa głosu.

Komitet ds. europejskich może być upoważniony przez RM do:

1. rozpatrywania i rozstrzygania w zakresie stanowisk dotyczących dokumentów UE podlegających konsultacjom z państwami członkowskimi UE,

2. poza tym przygotowywanie organów administracji rządowej do wypełniania zadań wynikających z członkostwa w UE.

3. RM może również upoważnić ten komitet do informowania społeczeństwa o przebiegu procesów związanych z integracją

4. Może także upoważnić do przedstawiania inicjatyw, stanowisk w sprawach związanych z funkcjonowaniem i polityką UE.

5. Może upoważniać ten komitet do przedstawiania informacji na temat wykorzystania przez Polskę mechanizmu wsparcia finansowego pochodzącego z UE.

6. Również może upoważnić do przedstawiania projektów rządowych dotyczących stanowiska Polski wobec:

1. projektów Umów Międzynarodowych,

2. stanowiska polski w Radzie Ruropejskiej,

3. skargi kierowane w imieniu RP do organów sądowych UE,

4. strategia działania Polski w ramach UE.

7. Może upoważnić RM komitet do rozpatrywania, rozstrzygania innych spraw związanych z członkostwem Polski w UE.

Pracami tego Komitetu kieruje przewodniczący. Może z własnej inicjatywy lub na wniosek któregoś z członków Komitetu tworzyć zespoły robocze. Posiedzenia tego Komitetu odbywają się przynajmniej w czasie obecności połowy jego stanu. Plan pracy musi być zatwierdzony przez prezesa RM. Przewodniczący Komitetu przedstawia sprawozdania z działania komitetu co pół roku.

Dział członkostwo w UE zajmuje się:

1. udziałem organów administracji rządowej w pracach organów UE

2.działalność informacyjna i edukacyjna służąca rozpowszechnianiu wiedzy o zasadach funkcjonowania organizacji UE oraz o polityce RM w tym zakresie

3.zagadnienia dot. zgodności naszego prawa z prawem UE

4.ochrona interesów Polski w postępowaniach przed Organami Sądowymi UE i Trybunału Sprawiedliwości Europejskiej oraz Trybunału Europejskiego w porozumieniu o wolnych handlu

5.przygotowywaniu organów administracji do wykonywania zadań związanych z członkostwem UE

6.sprawach zatrudniania obywateli Polski w instytucjach i agendach UE.

Minister właściwy ds. członkostwa:

1. koordynuje proces wdrażania Prawa Unijnego do Polskiego Prawa.

2. Opracowuje strategię działania Polski w ramach UE.

3. Przedstawia RM opinię o zgodności z prawem w UE rządowych projektów aktów prawa powszechnie obowiązującego oraz projekty Umów Międzynarodowych.

4. Opiniuje projekty ustaw, co do ich zgodności z prawem UE.

5. Zapewnia reprezentację Polski w postępowaniach przed organami sądowymi UE.

Zgodnie z konstytucją do RM mogą wchodzić tylko osoby wymienione w art. 147 Konstytucji, a wprowadzenie innej osoby do składu RM jest możliwe tylko, przez powołanie jej jako ministra wykonującego zadania wyznaczone przez premiera.

Powołanie RM wymaga współdziałania Najwyższych Organów Państwowych (tj. Prezydent i Sejm),

1. w pierwszej kolejności Prezydent - desygnuje prezesa RM i na jego wniosek powołuje RM w składzie zaproponowanym przez prezesa RM w ciągu:

a) 14 dni od pierwszego posiedzenia Sejmu

b) albo od dymisji RM.

2. Następnie Prezes RM w ciągu 14 dni od powołania RM przedstawia Sejmowi program działania RM wraz z wnioskiem o udzielenie Wotum Zaufania. Sejm wówczas uchwala Wotum Zaufania bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów. W razie nie powołania RM w tym trybie lub nieudzielania jej Wotum Zaufania, zastosowanie ma kolejny tryb, w którym inicjatywę przejmuje Sejm.

3. Sejm w ciągu 14 dni od upływu pierwszego posiedzenia, wybiera Prezesa RM oraz proponowanych przez niego (tj.Prezesa RM) członków. Wybór następuje bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.

4. Wybraną przez Sejm - RM - powołuje Prezydent RP.

5. W przypadku niepowodzenia tego trybu Prezydent ponownie podejmuje próbę uformowania składu RM. Wtedy powołuje Prezesa RM a na jego wniosek pozostałych członków RM, natomiast Sejm udziela Wotum Zaufania zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów. Nie udzielenie kolejnego zaufania skutkuje skróceniem kadencji Sejmu i zarządzeniem przez Prezydenta wyborów parlamentarnych. Ukonstytuowanie się nowo wybranego Sejmu powoduje konieczność złożenia dymisji przez dotychczasową RM i powołanie nowej RM, która może funkcjonować do wyboru nowego Parlamentu chyba, że pojawią się okoliczności powodujące potrzebę wcześniejszych zmian. Dlatego, też konstytucja wprowadza instytucję dymisji RM.

Prezes RM składa dymisję w następujących przypadkach:

1. ukonstytuowania się nowo wybranego Sejmu

2. nie udzielenia wotum zaufania RM

3. uchwalenia przez Sejm wotum nieufności wobec RM

4. rezygnacja z dalszego przewodnictwa RM

Przyjęcie dymisji przez Prezydenta RP nie powoduje zakończenia funkcjonowania RM. Prezydent RP jest zobowiązany powierzyć dalsze sprawowanie funkcji do czasu powołania nowej RM..

Tryb działania RM

• RM działa kolegialnie a swoje kompetencje wykonuje na posiedzeniach. W ramach tych posiedzeń rozpatruje sprawozdania i podejmuje rozstrzygnięcia. Ustawa o rządzie przewiduje możliwość rozstrzygania poszczególnych spraw również w drodze obiegowej- korespondencyjnego uzgadniania stanowisk. Posiedzenia RM są zwoływane przez Prezesa RM i on ustala porządek i Przewodniczy posiedzeniom.

• W SPRAWACH SZCZEGÓLNEJ WAGI Prezydent RP może zwoływać RADĘ GABINETOWĄ- RM pod Przewodnictwem Prezydenta.

• Posiedzenia RM odbywają się w stałych terminach określonych przez Premiera. W szczególnych przypadkach Premier może wyznaczyć dodatkowy termin posiedzenia, nie później niż tydzień przed zwykłym terminem posiedzenia.

• Posiedzenia RM są nie jawne, ale Prezes RM lub na wniosek członka może zezwolić na zaproszenie osób przysłuchujących się posiedzeniom RM w całości lub w części. Może zezwolić także na udzielenie wyjaśnień.

• Posiedzenia obsługuje Sekretarz RM, do niego należy:

1. Doręczanie zawiadomień o posiedzeniu z tym, że nie później niż 5 dni od posiedzenia.

2. Zajmuje się również przekazywaniem członkom RM projektów dokumentów rządowych

3. oraz przygotowaniem projektu ustaleń, które będą przyjęte przez RM.

• RM może powierzyć Prezesowi RM ostateczną redakcję tekstu przyjętych rozstrzygnięć.

• Rozstrzygnięcia RM podpisuje Prezes RM po ich uprzednim przedłożeniu i podpisaniu przez Sekretarz RM.

• Natomiast szczegółowe kwestie dotyczące trybu działania RM określa regulamin w formie uchwały.

• Ustawa o rządzie nakłada obowiązek informowanie opinii publicznej o przedmiocie posiedzenia oraz o podjętych rozstrzygnięciach, z wyłączeniem tych spraw w stosunku, do których Prezes RM zarządził tajność obrad.

Kompetencje RM

Określone są w Konstytucji, ustawie o rządzie i ustawach szczególnych. Podstawowy zakres działania RM wynika z jej przynależności do władzy Wykonawczej. Zadania władzy Wykonawczej obejmują różnego rodzaju działania związane z organizacją, funkcjonowaniem państwa. Konstytucja stanowi, że RM prowadzi politykę wewnętrzną i zagraniczną RP. RM ma podejmować decyzje wykonawcze, także strategiczne rozstrzygnięcia o politycznym charakterze. Konstytucja ustanawia także zasadę domniemania kompetencji na rzecz RM. Ustanowienie tego domniemania umożliwiło rezygnację z wyliczania wszystkich konkretnych zadań RM. Podstawowe zadania i kompetencje zostały wymienione w Konstytucji w art. 146 nie jest to wyczerpujące wyliczenie, ale tylko przykładowe, którymi zajmuje się RM. Są to takie jak:

1. kierowanie administracją rządową (nadzór, kontrola, koordynacja)

2. stanowienie prawa (kompetencje do wydawania rozporządzeń wykonawczych, rozporządzeń wykonawczych do ustaw)

3. podejmowanie uchwał, które są aktami normatywnym, wtedy wiążą organy i jednostki administracji rządowej

4. prawo inicjatywy ustawodawczej RM

5. prawo nadawania swoim Projektom ustaw charakteru pilnego

6.kierowanie wykonaniem budżetu państwa (uchwalenie Projektu budżetu państwa, uchwalenie zamknięcia rachunków państwowych, sprawozdanie z wykonania budżetu, ochrona interesu SP, ochrona w odniesieniu do wszystkich działań RM)

7. zapewnienie wykonania ustaw (prawo do wydawania rozporządzeń wykonawczych, w odniesieniu do wszystkich dziedzin życia publicznego)

8. zapewnienie wewnętrznego i zewnętrznego bezpieczeństwa państwa oraz porządku publicznego

9.zapewnienie ogólnego kierownictwa w dziedzinie obronności kraju

10. sprawowanie ogólnego kierownictwa w dziedzinie stosunków z innymi państwami i organizacjami (ratyfikowanie umów, zawieranie i wypowiadanie innych umów międzynarodowych).

Te wszystkie kompetencje wyznaczają główne kierunki działania RM i upoważnienie do kontrolowania organów administracji rządowej. Na RM spoczywa obowiązek współpracy z Sejmem i Senatem w sprawach członkostwa RP w UE. Ta współpraca dot. przede wszystkim:

1. stanowienia prawa w UE,

2. tworzenia Polskiego prawa wykonującego prawo UE,

3. opiniowanie kandydatów na niektóre stanowiska w UE.

Stosunki między RM a obywatelami musza się opierać na konkretnych kompetencjach określonych w ustawach.

Organy wewnętrzne RM - organy pomocnicze RM lub Prezesa RM-> tak określa ustawa o RM)

Konstytucja nie wspomina o istnieniu tego typu organów. Reguluje to ustawa o RM. Wszystkie te organy są organami kolegialnymi. Ustawa o rządzie określa je, jako organy pomocnicze RM lub prezesa RM :

1. Stały Komitet lub Komitet RM.

2. Komitety do rozpatrywania określonych kategorii spraw lub określonej sprawy.

3. Rady lub zespoły opiniodawcze lub doradcze w sprawach należących do zadań i kompetencji RM lub Prezesa RM.

4. Komisje do opracowania projektów kodyfikacji określonych dziedzin prawa.

5. Komisje wspólne.

6. Kompetencje do tworzenia tych organów zostały podzielone na Prezesa RM i RM.

Prezes RM lub na wniosek członka RM może tworzyć:

1. stały komitet,

2. komitety

3. i rady opiniodawcze.

Stały Komitet i Komitety RM mogą być powoływane w celu:

1. inicjowania,

2. przygotowania,

3. uzgadniania rozstrzygnięć,

4. uzgadniania stanowisk RM lub Prezesa RM.

W sprawach należących do zadań i kompetencji tych organów. Komitety do rozstrzygania określonych spraw lub określonej sprawy mają charakter czasowy, są utworzone dla ściśle określonego celu, np. rozpatrzenie konkretnej sprawy lub kategorii spraw. Może to być także przygotowanie ewentualnych rozstrzygnięć dla Premiera lub RZądu. Tworząc te organy Prezes RM określa ich:

1. tryb działania,

2. skład,

3. nazwę.

RM może:

1. w drodze Rozporządzenia tworzyć komitety do opracowania projektów kodyfikacji różnych dziedzin prawa.

2. RM może powoływać Komisje oraz decyduje o składzie takiej Komisji, trybie postępowania i o nazwie.

3. RM powołuje również w drodze Rozporządzenia Komisje Wspólne. Celem takiej Komisji Wspólnej jest wypracowanie porozumienia w sprawach ważnych dla polityki RZądu oraz dla reprezentowanych instytucji lub organów danego środowiska.

Prezes RM może:

1. w drodze Zarządzenie powoływać Stałe Komitety, czyli organy opiniodawcze w sprawach należących do zakresu RM lub Prezesa RM. W skład takiego Stałego Komitetu wchodzi Przewodniczący, którym najczęściej jest Wiceprezes powoływany i odwoływany przez Prezesa RM, ponadto członkowie, którzy są Sekretarzami Stanu i członkowie powołani przez Prezesa RM. Celem takiego Stałego Komitetu jest:

• przedstawianie i uzgadnianie projektów rozstrzygnięć

• albo stanowisk RM lub Prezesa RM

• przez wyrażenie opinii albo udzielenie rekomendacji projektom dokumentów rządowych, które później są przedstawiane do rozpatrzenia.

Komitet RM ds. informatyzacji i łączności:

Powołany przez Prezesa RM w drodze Zarządzenia w 2007r. w skład wchodzą:

1. przewodniczący- Minister ds. informatyzacji,

2. wiceprzewodniczący,

3. członkowie Komitetu RM ds. informatyzacji i łączności,

do zadań tego Komitetu należy opiniowanie dokumentów rządowych w zakresie informatyzacji administracji i społeczeństwa.

Komitety przewidziane przez ustawy szczególne:

Na podstawie Rozporządzenia RM z 2004r. wydanego na podstawie Ustawy o ochronie zabytków został utworzony Polski Komitet Doradczy, jako organ pomocniczy RM i jego zadaniem jest koordynacja działań dot. ochrony zabytków w razie konfliktu zbrojnego zgodnie z konwencją Haską o ochronie dóbr kulturalnych w razie konfliktu zbrojnego. W skład wchodzą:

1. przewodniczący- Minister kultury ds. ochrony dziedzictwa narodowego i inni.

Kolejne ograny to rady powstałe z inicjatywy Prezesa RM lub ministrów. Są to organy opiniodawczo-doradcze w sprawach należących do zakresu działania RM lub prezesa RM.

1. Rada ds. Zrównoważonego Rozwoju.

2. Rada Rozwoju Nauki i Technologii- organ opiniodawczy w sprawach strategii rozwoju nauki i technologii, Prezes RM jest przewodniczącym.

3. Rada Legislacyjna działająca przy Prezesie RM. Jest to organ składający się ze specjalistów, prawników a jego zadaniem jest

• opiniowanie różnego rodzaju zagadnień prawnych będących przedmiotem działań RZądu,

• opiniowanie projektów aktów normatywnych,

• opiniowanie kierunków zmian w systemie prawa.

Członków Rady Legislacyjnej powołuje Prezes RM w drodze rozporządzenia określa szczegółowo jej zakres i tryb postępowania

Rządowe Centrum Legislacyjne

Zapewnia koordynację całej działalności legislacyjnej RM, Prezesa RM i innych organów administracji rządowej. Jest to jednostka administracyjna podległa Prezesowi RM, tym Centrum kieruje:

1. Prezes Centrum i Wiceprezesi Centrum

2. oraz Dyrektorzy Komórek Organizacyjnych.

Prezesa Centrum i Wiceprezesów Centrum Legislacyjnego powołuje i odwołuje Prezes RM.

Do Rządowego Centrum Legislacyjnego należy:

1. opracowanie stanowiska prawno-legislacyjnego do rządowych projektów aktów prawnych,

2. opracowanie rządowych projektów aktów pod względem legislacyjnym,

3. koordynacje przebiegu uzgodnień rządowych,

4. współdziałanie z Rada Legislacyjną,

5. kontrola wydawanych przez organy administracji rządowej przepisów wykonawczych do ustaw,

6. współdziałanie z komitetem ds. europejskich.

Kolegium do Spraw Służb Specjalnych, ABW, AW i inne.

Działają przy RM na podstawie ustawy.

Instytucję Pełnomocnika Rządu- instytucję tą przewiduję ustawa o rządzie, powoływaną do określonych spraw o charakterze czasowym, aby nie obciążać ministrów dodatkowymi zadaniami.

Prezes RM

Odrębny obok RM organ ustanowiony w Konstytucji. Po reformie z 1996r. zmieniła się pozycja i rola, która uległa znacznemu wzmocnieniu, dodatkowo Konstytucja z 1997r. wzmocniła tę pozycję. Jego rola jest szczególnie widoczna w czasie tworzenia rządu, desygnowany przez Prezydenta Prezes RM podejmuje działania zmierzające do:

1. sformowania RZądu,

2. przygotowuje program jego działania,

3. i ubiega się o udzielenie Wotum Zaufania dla Rządu,

4. to on występuje z wnioskiem do Prezydenta o dokonanie zmian w składzie RM.

Te przykłady wskazują na to, iż Prezes RM ma istotną rolę w tworzeniu RZądu.

Prezes RM występuje w podwójnej roli:

1. przewodniczy RM i z tego tytułu posiada dodatkowe kompetencje,

2. jest monokratycznym organem administracji wyposażonym we własne kompetencje.

Te dwie role są ze sobą ściśle złączone.

Kompetencje przewodniczącego RM wynikają z Konstytucji i ustawy o RM .

A) Kompetencje wypływające z Konstytucji:

1. reprezentowanie RM

2. kierowanie pracami RM obejmuje:

• zwoływanie jej posiedzeń,

• przewodniczenie obradom, co pozwala Premierowi na oddziaływanie na tok prac i treść podejmowanych uchwał,

3. koordynowanie i kontrolowanie pracy Ministrów,

4. planowanie polityki rządu i określenie sposobów jej wykonywania,

5. wyznaczanie zadań dla Ministrów,

6. określanie zakresu spraw, w których Minister działa z upoważnienia Prezesa RM/

B) Kompetencje, które daje Ustawa o Rządzie, Prezesowi RM w stosunku do Ministrów i innych członków rządu. Są one w ustawie o rządzie wymienione przykładowo takie jak:

1. Prezes RM może żądać informacji, dokumentów, sprawozdań od Ministra, Kierownika Urzędu Centralnego, Wojewody, Pracowników Urzędów Organów Administracji Rządowej,

2. może wyznaczać ministrowi zakres spraw, w których ten minister działa z upoważnienia Premiera

3. może zwoływać posiedzenia z udziałem właściwych ministrów, Kierowników Urzędów Centralnych i im przewodniczyć

4. może zwoływać posiedzenia organów pomocniczych RM

5. może zarządzić korespondencyjne uzgodnienie stanowisk członków RM (droga obiegowa)

6.może przekazać z urzędu lub na wniosek właściwego organu albo na wniosek strony sprawę należącą do właściwości więcej niż jednego ministra lub Kierownika Urzędu Centralnego do załatwienia przez wskazanego przez siebie ministra zawiadamiając jednocześnie o tym wszystkie inne właściwe organy i strony.

7. może rozstrzygać spory, co do zakresu działania ministrów (spory kompetencyjne między ministrami)

Prezes RM jest Naczelnym Organem Administracji RZądowej.

Kompetencje związane ze stanowieniem prawa:

1. wydawanie Rozporządzeń w celu wykonanie i na podstawie ustawy

2. wydawanie Zarządzeń mających charakter aktów wewnętrznych

3. kieruje procesem legislacyjnym i nadzoruje przebieg tego procesu

Kompetencje nadzorcze wobec JST

Kompetencje kierownicze i nadzorcze w stosunku do organów administracji rządowej i terenowej:

• Prezes RM sprawuje nadzór nad działalnością administracji rządowej NIEobjętą zakresem działu administracji rządowej wykonywaną prze Centralne Ograny Administracji RZądowej są to m.in. ABW, CBA, urząd zamówień publicznych.

• Prezes RM realizując politykę RM wydaje także wiążące wytyczne i polecenia, które NIE mogę jednak dotyczyć rozstrzygnięć sprawy.

• Obsadza stanowiska np. powołuje i odwołuje sekretarzy i podsekretarzy stanu, powołuje i odwołuje wojewodów itp.

Prezes RM jest zwierzchnikiem wszystkich pracowników administracji rządowej.

Prezesowi może pomagać Wiceprezes RM w zależności od potrzeb. Ilu będzie Wiceprezesów RM decyduje Premier. Zgodnie z Konstytucją powołanie Wiceprezesów RM jest FAKULTATYWNE (nie jest obligatoryjne). W razie nie powołania Wiceprezesa RM jego obowiązki może pełnić jeden z ministrów.

Stanowisko Wiceprezesa RM:

• mieści się w strukturze organizacyjnej RM,

• nie jest to jednak samodzielny organ administracji.

• Wykonuje jedynie zadania w zakresie przydzielonym mu przez Premiera.

• Rola Wiceprezesa polega na pełnieniu funkcji stałego pełnomocnika Premiera

• a w razie potrzeby Wiceprezes działa, jako zastępca Premiera.

- Z tym, że w wyniku wykonywania tych funkcji Wiceprezes występuje w imieniu i z upoważnienie Prezesa RM i przed nim odpowiada za realizację tych zadań.

- W razie nieobecności lub niemożności wykonywania obowiązków przez Prezesa RM zastępuje go Wiceprezes jeśli jest JEDEN, a jeśli jest KILKU to wyznaczony Wiceprezes.

Zupełnie inna jest pozycja prawna Wiceprezesa, który jednocześnie kieruje określonym działem administracji rządowej, ponieważ pełniąc jednocześnie funkcje ministra posiada on określone prawem zadania i kompetencje. Wówczas taki Wiceprezes ma jednocześnie status Jednoosobowego Naczelnego Organu Administracji.

Obsługą RM i Wiceprezesów, kolegiów i Rad zapewnia KANCELARIA RM.

Kancelaria RM

Kancelaria może obsługiwać Pełnomocników RZądu i także inne organy Pomocnicze za zgoda premiera. Kancelaria premiera została powołana ustawą z 1996r. o rządzie, przez długi czas obsługą zajmował się Urząd RM.

Kancelarią kieruje SZef Kancelarii, który jest odwoływany i powoływany przez Prezesa RM.

Sekretarzy Stanu Kancelarii RM także odwołuje i powołuje Prezes RM.

Szczegółowy zakres działania Kancelarii RM określa Zarządzenie Prezesa RM.

W skład Kancelarii RM wchodzą;

1. gabinety polityczne

2. sekretariaty

3. biura i departamenty.

Zadania Kancelarii RM:

1. kontrola realizacji zadań wskazanych przez RM lub Prezesa RM

2. przedstawienie wniosków z przeprowadzonej kontroli

3.wydawanie Dz.U. i Monitora

4.koordynacja polityki kadrowej w administracji rządowej

5.koordynacja prawidłowego działania między RM a Sejmem i Senatem RP

6. obsługa informacyjna i prasowa RM, Premiera i organów opiniodawczych i doradczych

7. koordynacja działalności kontrolnej Prezesa RM wobec organów administracji rządowej

8. inne zadania zlecone prze RM i Prezesa RM

Status prawny ministrów

Ministrowie stanowią najliczniejszą z grup organów RM. Pozycja ministra ma charakter dwoisty, z jednej strony kolegialny w RM a z drugiej monokratyczny w sprawowaniu zarządu w danej dziedzinie administracji. Ministrowie wypełniający zadania zlecone prze Prezesa RM. Minister może być powoływany z całą RM lub osobno. Sposób odwołania ministra reguluje Konstytucja. Konstytucja nie określa liczby ministrów ani ich nazw.

• Szczegółowy zakres działania ministra określa Prezes RM w drodze Rozporządzenia, niezwłocznie po powołaniu całej RM lub niezwłocznie po jego powołaniu (osobno).

• Prezes RM również w drodze Rozporządzenie określa ministerstwo lub inny urząd administracji rządowej, który ma obsługiwać ministra a jeszcze dodatkowo w przypadku ministra kierującego działem administracji rządowej określa organy i jednostki organizacyjne jemu podległe lub przez niego nadzorowane.

• Prezes RM wskazuje dział lub działy, którymi kieruje minister, ustawa o działach administracji rządowej mówi, ze 3 działy budżetowy, finanse publiczne i dział instytucji finansowych powierza się jednemu ministrowi.

Każdy minister jest członkiem RM i z tego tytułu uczestniczy w realizacji zadań, jakie obowiązujące prawo przyznaje RZądowi.

Ustawa o rządzie eksponuje pozycję ministra, jako członka RM wtedy minister uczestniczy w ustalaniu polityki państwa i ponosi odpowiedzialność za treść i realizację działań rządu w trybie na zasadach określonych w odrębnych przepisach.

Minister jest zobowiązany do inicjowania i opracowania polityki w zakresie swojego działu i w tym zakresie musi przedkładać odpowiednie projekty aktów normatywnych.

wykład nr 5 8.01.2011R.
(Ministrowie)

Działania ministra określają odpowiednie przepisy:

Upoważniony przez RM - minister reprezentuje RZąd przed Sejmem i składa przed Prezesem RM wszelkiego rodzaju oświadczenia.

Członek RM może być upoważniony przez Premiera do reprezentowania RZądu w sprawach, które będą rozpatrywane przez Sejm, członkowie RM ponoszą solidarną odpowiedzialność za działania RM, ponoszą także indywidualną odpowiedzialność za sprawy należące do ich kompetencji lub powierzone im przez Prezesa RM. Konsekwencją pociągnięcia do odpowiedzialność parlamentarnej jest Wotum Nieufności wyrażone wobec RM lub wyrażone wobec ministra (art. 159 konstytucji).

Obowiązki ministra jako członka RM:

1. minister realizuje politykę RZądu (tj.RM), w tym celu minister w szczególności, współdziała z innym członkami RM, nadzoruje działalność terenowych organów administracji rządowej, współdziała z samorządem terytorialnym z organizacjami społecznymi również z różnymi środowiskami (z ich przedstawicielami).

2. występuje do Prezesa RM o powołanie zespołów międzyresortowych, które mają na celu zakres wykonywania zadań przekraczających zakres jego resortu.

3.powołuje Rady i Zespoły jako organy opiniodawczo-doradcze oraz jako organy pomocnicze w sprawach należących do zakresu jego działania. Powołując takie organy pomocnicze musi powiadomić Prezesa RM.

Te w/w zadania ministrów członków RM odnoszą się do wszystkich ministrów działowych z tym, że oprócz tego, że są członkami RM pełnią oni także funkcję Naczelnych organów administracji rządowej (jednoosobowo).

Jako jednoosobowy organ administracji rządowej minister posiada własne kompetencje wynikające z ustawy ministrów, o działach administracji rządowej (z 1997r.) oraz ustaw regulujących określone dziedziny składające się na dany dział administracji rządowej.

1.Minister kierujący działem administracji rządowej działa w ramach swoich kompetencji i we własnym imieniu. 2.Natomiast ta druga grupa RM, którzy wykonują jako organy administracji zadania wyznaczone przez Prezesa RM działają z upoważnienia Prezesa RM. Działają wyłącznie z upoważnienia Prezesa RM.

Prawne wyodrębnienie działu administracji rządowych (ust. z 1997r. -> ta ustawa nie zawiera def. Legalnej administracji rządowej). Podjęto próby literalne:

• Pierwszy element przedmiotowy obejmujący zamkniętą klasyfikację spraw administracji rządowej, które są jednorodne lub pokrewne pod względem rzeczowym.

• Drugi element konstrukcyjny to element podmiotowy, który obejmuje zamkniętą klasyfikację organu administracji rządowej mających zbliżoną lub identyczną właściwość rzeczową.

Pojęcie działu administracji rządowej ma zawsze charakter zamknięty z punktu widzenia rzeczowego. To pojęcie nie jest związane z żadną struktura administracyjną (albo organizacyjną nie pamiętam) typową dla dotychczasowego pojęcia „resortu administracji”. Tym samym dział administracji nie może być utożsamiany z resortem administracyjnym.

34 działy administracji rządowej:

• Budżet, Finanse Publiczne, Instytucje Finansowe te 3 nigdy nie mogą być przesuwane,

• Administracja publiczna,

• Gospodarka Przestrzenna i Mieszkaniowa / Gospodarka Wodna / Gospodarka Morska,

• Rolnictwo / Rozwój Wsi / Rozwój Regionalny / Rynki Rolne,

• Członkowstwo RP w UE.

Są właściwi (ministrowie) w sprawach wskazanych w ustawie, za wyjątkiem spraw zastrzeżonych odrębnymi przepisami. Tym samym mogą wykonywać inne zadania, kompetencje.

Każdy z nich jest zobligowany do inicjowania i opracowania polityki RM w stosunku do działu, którym kieruje i w tym zakresie musi przedkładać inicjatywy i projekty aktów normatywnych na posiedzeniach RM. To nie jest tylko tak, że wykonuje politykę RM, ale sam musi opracowywać projekt, politykę danego działu.

Na każdym z ministrów spoczywa obowiązek współpracowania w zakresie danego działu z innymi członkami RM, a także innymi organami administracji rządowej, współpracowania z samorządem: / terytorialnym/ gospodarczym/ zawodowym-związkami zawodowymi, itd./

Poza, tym każdy z ministrów może podejmować współprace w zakresie polityki zagranicznej w takim zakresie, w jakim jest on określony przez ministra spraw zagranicznych, w tym zakresie minister współpracuje także z Komitetem ds. Europejskich.

W ramach kolejnych nowelizacji ustawy o działach administracji rządowej ministrowi kierującemu działem administracji zostały przyznane kompetencje:

w sprawach uznawania kwalifikacji w zawodach regulowanych, należących do tego działu.

Oznacza to, że te kwalifikacje są u nas uznawane w takim stopniu, w jakim jest to w UE. Minister, zatem w drodze rozporządzenia może upoważnić do wykonywania tego zadania:

1. jednostkę organizacyjną jemu podległą,

2. także samorząd zawodowy

3. lub organizację gospodarczą

4. albo organ rejestrowy.

Zgodnie z ustawą o RM z 1996r., minister:

1. kieruje, kontroluje i nadzoruje działalność podporządkowanych mu organów, urzędów, instytucji i jednostek organizacyjnych i w tym zakresie minister:

1. tworzy i likwiduje jednostki organizacyjne,

2. powołuje i odwołuje kierowników tych jednostek organizacyjnych,

3. organizuje kontrolę ich działalności, efektywności gospodarowania oraz przestrzegania prawa przez te jednostki organizacyjne.

A zatem minister nadzoruje i kontroluje działalność organów i instytucji, wobec których zgodnie z przepisami został wyposażony w drodze przepisów nadzorczych w uprawnienia nadzorcze.

W takim stosunku do tych organów i instytucji może wydawać wiążące polecenia i wytyczne, z tym, że nie mogą one dotyczyć rozstrzygnięć, co do istoty sprawy, które są załatwiane w drodze decyzji administracyjnej.

Te wytyczne nie odnoszą się do:

1. organów,

2. urzędów i instytucji,

3. a także wchodzących w skład zespolonej administracji publicznej

chyba, że będzie to wyraźnie wynikało z przepisów szczególnych, które przyznają ministrowi takie kompetencje.

Ministrowie, także sprawują nadzór nad tzw. Centralnymi Urzędami i sprawy dotyczące takiego Centralnego Urzędu są nadzorowane przez poszczególnych ministrów, minister przedstawia te sprawy dot. tych urzędów na posiedzeniach RM, ponadto w ramach tego nadzoru minister składa Prezesowi RM wniosek o nadanie urzędowi centralnemu statutu, a także wnioski o powołanie lub odwołanie kierownika takiego urzędu, minister najczęściej powołuje zastępcę takie urzędu, sprawdza efektywność gospodarowania i przestrzegania prawa przez centralny urząd i te kompetencje przyznaje ministrowi ustawa o RM z 1996r.

Minister kierujący działem administracji rządowej posiada kompetencje do stanowienia prawa, akty mają charakter wykonawczy i mają najczęściej formę Rozporządzeń publikowanych w Dzienniku Ustaw. Przysługuje mu także prawo wydawania Zarządzeń, o charakterze wewnętrznym obowiązują tylko jednostki podległe organowi wydającemu dany akt, konstytucja wymaga, aby zarządzenia wydawane były na podstawie ustawy, zarządzenia nie mogą stanowić podstawy decyzji wobec obywateli, osób prawnych i innych podmiotów. Konstytucja przyznaje RM prawo uchylenia zarządzenia lub rozporządzenia ministra na wniosek Prezesa RM.

W przypadku nie obsadzenia stanowiska ministra lub jego czasowej niezdolności do pełnienia obowiązków służbowych ministra może zastępować i zastępuje Prezes RM lub inny członek RM wskazany przez Prezesa RM.

Minister wykonuje swoje zadania i kompetencje przy pomocy Sekretarza i Podsekretarzy Stanu oraz Gabinetu Politycznego Ministra zgodne z ustawą 19.02.2010r. ponownie pojawiły się gabinety polityczne, sekretarzy i podsekretarzy stanu powołuje Prezes RM na wniosek właściwego ministra. Odwołania z tych stanowisk dokonuje również Prezes RM, ale w tym przypadku nie jest wymagany wniosek ministra. Zakres czynności podsekretarza i sekretarza ustala właściwy minister zawiadamiając o tym Prezesa RM. Sekretarz i podsekretarz stanu zastępują ministra w zakresie ustalonym przez niego. Ustawa o rządzie mówi także, że w razie przyjęcia dymisji RM przez prezydenta RP dymisję składają również sekretarze i podsekretarze stanu (to są również stanowiska polityczne). O przyjęciu dymisji rozstrzyga Prezes RM w ciągu 3 miesięcy od dnia powołania RM.

Aparatem pomocniczym ministra jest MINISTERSTWO, które tworzy, znosi lub przekształca w drodze Rozporządzenia RM. Szczegółową organizację ministerstwa określa statut nadawany przez Prezesa RM w drodze Zarządzenia.

Komórki organizacyjne ministerstwa:

- departamenty do realizacji merytorycznych zadań ministerstwa,

- wydziały, referaty, zespoły, które są tworzone w ramach departamentów i biur,

- biura, które służą do realizacji zadań w zakresie obsługi ministerstwa,

- sekretariaty do obsługi ministrów, a także do obsługi komitetów rad i zespołów.

W każdym ministerstwie tworzony jest gabinet ministra a także komórki organizacyjne do takich spraw a także oddzielne stanowiska do spraw budżetu, finansów, kadr, szkolenia, organizacji, integracji europejskiej, współpracy z zagranicą, informatyki, zamówień publicznych, spraw administracyjno gospodarczych, do spraw kontroli, skarg, wniosków, samodzielne stanowisko do ochrony informacji niejawnych, obiegu wewnętrznego.

Bezpośredni nadzór nad komórkami organizacyjnymi ministerstwa sprawuje dyrektor generalny, który sprawuje prawidłowe wykonanie zadań określonych przez ministra, sekretarza i podsekretarza stanu. Dyrektor generalny zatwierdza wewnętrzne Regulaminy Organizacyjne Komórek Organizacyjnych Ministerstwa oraz Jednostek Organizacyjnych podległych ministrowi.

CENTRALNE ORGANY ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ (organy centralne).PYT EGZ

Nie są włączone do organizacji RM. Można wyróżnić dwie grupy organów centralnych:

1. Organy podległe Prezesowi RM lub nadzorowane przez Prezesa RM.

2. Organy wpisane w strukturę działu organizacji rządowej, a więc podległe ministrowi.

Tworzone są w drodze ustawy, z reguły są to organy monokratyczne, chociaż istnieją także organy kolegialne. Ich liczba nie jest stała ich tworzenie jest związane z koncentracją kompetencji organu naczelnego lub centralnego. Podstawę prawną do tworzenia tych organów stanowi ustawa o RM, a także ustawa o działach administracji rządowej. Ta ustawa określając działy wskazuje jednocześnie funkcjonujące w ramach tych działów (…)

Centralne Organy Administracji Rządowej w obecnym kształcie nie są nowymi organami, funkcjonowały od dawna w strukturze administracji państwowej. Ich tworzenie jest związane najczęściej z reformami dokonywanymi w sferze administracji centralnej i takie największe po burzliwych debatach politycznych nastąpiły w marcu 2010r., uchwalono wówczas ustawę o zmianach organizacji organów rządowych. Między innymi w tym czasie zlikwidowano dotychczasowy urząd dyrektora regionalnego dróg publicznych i szereg tym podobnych zmian.

1.Generalny inspektor danych osobowych (przepisy ustawowe nie mówią nam wyraźnie, że jest to centralny organ administracji rządowej, ale ze względu na pełnione zadania możemy je do nich zaliczyć), drugim takim organem jest 2.Główny Inspektor Pracy, podlegają te dwa organy sejmowi, ale ich formy działania są typowe dla centralnych organów administracji Rządowej.

Urzędy Centralne funkcjonują w rożnych dziedzinach administracji a w tym zakresie pojawiają się bardzo istotne kwestie mające znaczenie w działaniu państwa jak: Główny Inspektor Sanitarny, Główny Urząd Statystyczny, jedyny urząd, który pozostał, jako urząd patentowy.

Szef Służby Cywilnej, Prezes Głównego urzędu statystycznego, Szef CBA, Szef ABW, Szef AW.

W ramach kategorii organów centralnych w literaturze wyodrębnia się: KRRiT i Komitet do spraw integracji Europejskiej.

TYLE NA TEMAT ADMINISTRACJI CENTRALNEJ

ADMINISTRACJA TERENOWA

Ustawa z 23.01.2009r. „o wojewodzie i administracji rządowej w województwie”, zgodnie z nią zadania wykonują zarówno organy administracji rządowej jak i inne podmioty, które zostały do tego upoważnione, w szczególności organy samorządu terytorialnego.

Do katalogu tych organów zalicza się:

1. wojewodę,

2. organy administracji rządowej zespolonej wśród nich:

1. kierowników: służb / inspekcji / straży /,

3. organy niezespolonej administracji rządowej,

4. JST i ich związki, jeżeli wykonywanie przez nie zadań administracji rządowej wynika z odrębnych ustaw lub z zawartych porozumień,

5. starosta, jeżeli wykonywane przez niego zadania administracji rządowej wynikają z odrębnych ustaw,

6. inne podmioty na podstawie odrębnych ustaw.

Organami terenowej administracji rządowej są:

1. Wojewoda,

2. organy rządowej administracji zespolonej,

3. niezespolonej działającej na obszarze województwa,

4. kierownicy powiatowych służb inspekcji i straży działających pod zwierzchnictwem starostwa.

WOJEWODA pozycja jego :

1.W Konstytucji rozdział Rada Ministrów i Administracja Rządowa, stanowi, że Wojewoda jest przedstawicielem RM w Województwie. Tryb powołania i odwołania oraz zakres działania Wojewodów określa ustawa. Także sytuuję wojewodę, jako organ nadzoru nad działalnością, JST,

2. w ustawodawstwie zwykłem:

a) ustawa z 2009r., która określa: pozycję, zakres zadań i kompetencje Wojewody,

b) poza tym pozycje prawną wojewody określa ustawa o RM z 1996r. i ustawy materialno prawne, a także przepisy proceduralne.

Warto zauważyć, że liczba tych ustaw stopniowo maleje w związku z przekazywaniem kompetencji przekazywanych z administracji rządowej na rzecz administracji samorządowej.

Stanowisko Wojewody:

• ma charakter polityczny,

• zwierzchnictwo służbowe i osobowe nad Wojewodą sprawuje Prezes RM,

• Prezes RM także odwołuje i powołuje Wojewodę na wniosek Ministra Właściwego do spraw Administracji Publicznej.

Zgodnie z ustawą osoba, która ma być powołana na stanowisko musi spełniać łącznie następujące warunki:

- obywatelstwo polskie,

- tytuł zawodowy magistra lub równorzędny,

- 3letni staż pracy w zakresie kierowania zespołami ludzkimi,

- nie była skazana prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe,

- musi korzystać z pełni praw publicznych,

- musi cieszyć się nieposzlakowaną opinią.

Prezes RM, także dysponuje wobec Wojewody kompetencjami nadzorczymi i kierowniczymi:

1. W ramach kierownictwa /wydaje wytyczne i polecenia / żąda przekazania sprawozdań z działalności / dokonuje okresowej oceny pracy wojewodów/.

2. Jeżeli chodzi o nadzór to nadzór sprawowany w oparciu o :

• kryterium zgodności z polityką rządu,

• kryterium praworządności w ramach niego minister w trybie nadzoru uchyla obligatoryjnie akty prawa miejscowego uchwalone przez Wojewodę niezgodne z prawem a fakultatywnie może uchylać akty prawa miejscowego Wojewody z powodu naruszenia polityki rządu, gdy naruszone jest kryterium wierzytelności i gospodarności.

Prezes RM posiada wyłączną kompetencję do rozstrzygania sporów między wojewodą a Centralnym Organem Administracji RZądowej, te rozstrzygnięcia są ostateczne.

Kompetencje ministrów wobec Wojewodów:

Określone kompetencje wobec Wojewodów mają ministrowie:

• minister właściwy do spraw administracji publicznej sprawuje nadzór nad działalnością wojewody wg kryterium:/ legalności / rzetelności / gospodarności/.

Pozostałym ministrom przysługują określone uprawnienia wynikające z ustaw szczególnych i z KPA.

Poza tym nowa ustawa z 2009r. o wojewodzie i administracji rządowej przyznaje ministrom i organom administracji rządowej prawo żądania w wyznaczonym terminie informacji i wyjaśnień.

Poza tym właściwy minister może wstrzymać wykonanie polecenia Wojewody wydanego wobec organu niezespolonej administracji rządowej i występuje wówczas o rozstrzygnięcie tego sporu do Prezesa RM.

Funkcje Wojewody

W świetle ustawy o Wojewodzie, Wojewoda pełni kilka funkcji, które właściwie się nie zmieniły:

1. jest przedstawicielem RM w Województwie

2. jest zwierzchnikiem rządowej administracji zespolonej w Województwie

3. jest organem rządowej administracji zespolonej w Województwie

4. jest organem nadzoru nad działalnością JST

5. jest organem nadzoru nad działalnością związków JST wg kryterium legalności

6. jest organem administracji rządowej w Województwie, do którego właściwości należą wszystkie sprawy z zakresu administracji rządowej w Województwie, które nie są zastrzeżone w odrębnych ustawach do właściwości innych organów tej administracji

7. jest reprezentantem SP w zakresie i na zasadach określonych w odrębnych ustawach

8. jest organem wyższego stopnia w rozumieniu KPA

I Zasadą jest, że w stosunkach Wojewody występuje on, jako organ nadzoru wg kryterium legalności.

II W przypadku, gdy te jednostki wykonują zadania z zakresu administracji rządowej czy to na podstawie ustaw czy też porozumień wtedy Wojewoda kontroluje ich działanie nie tylko pod względem legalności, ale także pod względem gospodarności i rzetelności, czyli działa w oparciu o kryteria pozaprawne.

Wojewoda WYKONUJE SWOJE ZADANIA PRZY POMOCY pierwszego i drugiego zastępcy, czyli Wicewojewodów.

Wicewojewodowie nie mają ustawowo określonych (przypisanych) zadań, ich zakres zadań określa Wojewoda w drodze Zarządzenia, np. gdy Wojewoda nie może pełnić obowiązków służbowych ustawodawca przewiduje, że zastępuje go Wicewojewoda,

Zakres zastępstwa rozciąga się na wszystkie kompetencje Wojewody.

APARATEM POMOCNICZYM wojewody jest URZĄD WOJEWÓDZKI, a jego prawidłowe funkcjonowanie zależy od DYREKTORA GENERALNEGO URZĘDU.

• Urząd Wojewódzki działa na podstawie Statutu oraz Regulaminu nadanego przez Wojewodę.

Statut podlega wcześniejszemu zatwierdzeniu przez Prezesa RM.

Statut określa nazwy komórek organizacyjnych urzędu / zakres ich działania / ich nazwę / wszystkie istotne sprawy dot. organizacji i funkcjonowania/

• W skład Urzędu Wojewódzkiego wchodzą wydziały, które wykonują zadania merytoryczne,

• w skład wchodzą także biura, do realizacji zadań w zakresie obsługi,

• w skład wchodzą także oddziały, jako wewnętrzne komórki organizacyjne wydziałów i biur, co reguluje statut

natomiast regulamin określa cały szczegółowy tryb (wyd. przez wojewodę).

Wojewoda może tworzyć:

1.DELEGATURY Urzędu Wojewódzkiego,

2.może ustanowić na pewien czas wyznaczony - swojego pełnomocnika do określonych spraw np. mniejszości narodowych czy etnicznych,

3. Wojewoda może tworzyć także zespoły doradcze.

I. Jednostronna konstrukcja dotyczy upoważnienia Wojewoda może upoważnić na piśmie pracowników swojego urzędu do załatwiania określonych spraw w jego imieniu i na jego odpowiedzialność w szczególności do wydawania decyzji administracyjnych, ale również postanowień, zaświadczeń i jest to tzw. dekoncentracja wewnętrzna.

II. Dwustronna konstrukcja Wojewoda może powierzyć w jego imieniu prowadzenie niektórych spraw z zakresu swojej właściwości (Wojewody) działające na jego obszarze (na obszarze jego Województwa , organów innych samorządów, kierownikom państwowych i samorządowych osób prawnych, innych państwowych jednostek organizacyjnych). Takie powierzenie następuje na podstawie porozumienia, w jego treści powinny być zasady sprawowania przez Wojewodę kontroli nad prawidłowym wykonywaniem zadań, takie porozumienie musi być opublikowane w (W.Dz.U.) Wojewódzkim DZienniku Urzędowym jest ono zbliżone do form aktu normatywnego.

WOJEWODA, JAKO PRZEDSTAWICIEL RZĄDU W WOJEWÓDZTWIE

Ponoszenie odpowiedzialności za wykonywanie polityki rządu w Województwie, a z związku z nim wymienia się katalog kompetencji:

1. obowiązek dostosowywania do warunków miejscowych w celu polityki RM,

2. koordynowanie i kontrolowanie wynikających stąd zadań,

3. obowiązek współdziałania wszystkich organów administracji rządowej i samorządowej w województwie i kierowanie ich działalnością w przypadkach w razie:

• zagrożenia / życia / zdrowia / mienia/,

• zagrożenia środowiska,

• w przypadku konieczności utrzymania bezpieczeństwa państwa,

• konieczności utrzymania porządku publicznego,

• ochronę praw obywatelskich,

• zapobiegania klęską żywiołowym i innym nadzwyczajnym zagrożeniom,

• a także zwalczanie i usuwanie ich skutków.

4. obowiązek dokonywania oceny stanu zabezpieczenie przeciwpowodziowego (przepis po 1997r. po wielkiej powodzi), także opracowywanie planu operacyjnego ochrony przed powodzią, a także ogłaszanie i odwoływanie alarmu przeciwpowodziowego,

5. koordynowanie i wykonywanie zadań w zakresie obronności i bezpieczeństwa państwa oraz zarządzenia kryzysowego,

6. obowiązek przedstawiania RM projektów dokumentów rządowych dot. jego Województwa za pośrednictwem Ministra Właściwego do spraw Administracji Publicznej,

7. obowiązek reprezentowania RZądu na uroczystościach państwowych,

8. obowiązek współdziałania z właściwymi organami innych państw i międzynarodowych organizacji w tym zakresie właściwym do określania celów tej polityki jest Minister do spraw Zagranicznych, Wojewoda nie może sam prowadzić takiej polityki tylko wykonywać zalecenia, także wykonywanie innych zadań określonych w odrębnych ustawach, a także ustalonych przez Prezesa RM i RM do Wojewody.

Wojewoda, jako przedstawiciel rządu powinien w swoich wystąpieniach reprezentować rząd i reprezentować stanowisko RM, nie może prowadzić własnej polityki.

Jako przedstawiciel RM Wojewoda został wyposażony przez przepisy /koordynacyjne/ kontrolne/ kierownicze/.

Instrumentem kierowania jest uprawnienie do wydawania poleceń obowiązujących wszystkie organy administracji rządowej działające na terenie Województwa.

Z przedmiotowego zakresu tych poleceń ustawa wyłącza:

1.wyłącza rozstrzygnięcia, co do istoty sprawy załatwiane w drodze decyzji administracyjnej

2.wyłącza czynności: / organizacyjno rozpoznawcze / dochodzeniowe / śledcze / związane ze ściganiem wykroczeń/.

Wojewoda informuje niezwłocznie właściwego ministra, który w trybie nadzoru może wstrzymać wykonanie tych poleceń chodzi tu głownie o polecenia skierowane do organów administracji niezespolonej. W razie sporu rozstrzyga Prezes RM.

Uprawnienie do żądania od organów administracji rządowej bieżących informacji i wyjaśnień o ich działalności Wojewoda ma prawo wglądu w tok każdej prowadzonej sprawy, na obszarze Województwa, sprawy prowadzonej przez organy administracji rządowej, a także przez organy samorządu terytorialnego, ale tylko w zakresie działań przyjętych w ramach porozumień lub zadań zleconych.

Uprawnienie wojewody do wstrzymania egzekucji administracyjnej tylko w uzasadnionych przypadkach na czas określony, w odniesieniu do należności pieniężnych, jednorazowo wobec tej samej należności na czas nie dłuższy niż 30 dni. To wstrzymanie egzekucji administracyjnej następuje w drodze decyzji i jednocześnie obliguje Wojewodę do zawiadomienia o tym właściwego ministra, ten przepis wprowadzono wtedy, kiedy komornicy przejmowali szpitale za długi.

Ustawa o wojewodzie zawiera także odrębny rozdział, niezwykle szczegółowy i rozbudowany dot. KONTROLI prowadzonej przez WOJEWODĘ (wcześniej takiego rozdziału nie było).

Zakres przedmiotowy kontroli obejmuje zakres administracji rządowej,

zakres podmiotowy kontroli natomiast obejmuje:

• organy rządowej administracji zespolonej w Województwie,

• organy samorządu terytorialnego

• i inne podmioty z nim zrównane

• i także organy rządowej administracji niezespolonej z tym, że w szczególnie uzasadnionych przypadkach,

- i tak np. w odniesieniu do organów administracji zespolonej Wojewoda kontroluje wykonywanie przez nie zadań wynikających z ustaw i aktów prawnych wydanych na podstawie ważnych uprawnień ustawowych wynikających z ustaleń RM oraz wytycznych i poleceń Prezesa RM,

-natomiast w odniesieniu do organów administracji zespolonej wojewoda kontroluje wykonywanie przez nie zadań zleconych realizowanych na podstawie ustawy lub porozumienia z organem administracji rządowej.

-Natomiast w odniesieniu do niezespolonej wojewoda może kontrolować wykonywanie zadań wynikających z ustaw i innych aktów wydanych na podstawie ustawy.

Kontrola wojewody ma na celu: ustalenie stanu faktycznego, rzetelne jego udokumentowanie i dokonanie oceny wykonanej działalności:

1.pod względem: legalności, gospodarności, celowości i rzetelności,

w odniesieniu do: organów administracji rządowej i innych podmiotów.

2.pod względem: legalności, gospodarności, rzetelności.

w odniesieniu do : działalności organów samorządu terytorialnego.

Kontrolę zarządza: wojewoda lub upoważniony przez niego Kierownik Komórki Organizacyjnej Właściwej do spraw Kontroli Urzędu Wojewódzkiego.

Charakter kontroli:

- kompleksowy, problemowy, sprawdzająca, doraźna, koordynowana lub w trybie uproszczonym każdy z tych ustawodawca wyjaśnia.

Te kontrole prowadzi się:

1. na podstawie rocznego planu, zgodnie z programem kontroli,

2.z tym, że dopuszcza się kontrolę doraźną i inną kontrolę nieobjętej planem.

Z ustaleń dokonanych w postępowaniu kontrolnym, kontrolujący sporządza protokół, a następnie na podstawie protokołu informacje o wynikach kontroli. Po zakończeniu postępowania kontrolnego formułuje się tzw. wystąpienie pokontrolne, które otrzymuje kierownik podmiotu kontrolowanego. Kierownik informuje wojewodę o: /sposobie wykorzystania uwag i wniosków/ oraz o wykonanych zaleceniach/, a także o przyczynach nie podjęcia działań albo o podjętych działaniach/.

Wojewódzka administracja ZESPOLONA

Organami są:

1. wojewoda

2. oraz inne organy, czyli kierownicy /służb kontroli/ inspekcji/ i straży/: państwowa straż pożarna, rybacka, inspekcja handlowa, policja, służba ochrony zabytków, kuratorium oświaty, inspekcja geodezyjna i kartograficzna, inspekcja nadzoru budowlanego, weterynaryjna, inspekcja ochrony środowiska, inspekcji farmaceutycznej, inspekcji handlowej, inspekcję ochrony nasiennictwa, transportu drogowego, również inspekcja sanitarna.

Wojewoda jest zwierzchnikiem, tzn. kieruje nią, koordynuje, kontroluje i zapewnia warunki do prawidłowego jej funkcjonowania, a także ponosi odpowiedzialność za rezultaty tego działania.

Koncepcją zespolenia i koncepcja zwierzchnictwa Wojewody miał być przykładem współczesnej administracji rządowej.

Koncepcja zespolenia- zakłada skoncentrowanie całego aparatu administracyjnego w jednym urzędzie i pod jednym zwierzchnictwem, czyli miało to być zespolenie organizacyjne w ramach struktur urzędu wojewódzkiego, ale nie tylko, także zespolenie finansowe, kompetencyjne i zespolenie osobowe.

Zgodnie z ustawą o wojewodzie organy administracji rządowej zespolonej wykonują zadania przy pomocy urzędu wojewódzkiego chyba, że odrębne ustawy stanowią inaczej i wielu przypadkach tak właśnie to wygląda mianowicie do obsługi zadań wielu organów administracji rządowej zespolonej tworzony jest odrębny aparat pomocniczy w postaci np. inspektoratów (inspekcja sanitarna), lub w postaci komend (policji), natomiast te organy, które nie posiadają własnego aparatu organizacyjnego maja wydzielone, odrębne komórki administracyjne. Jak wspomniałam również Wojewoda w celu usprawnienia działalności może tworzyć Delegatury Urzędów je obsługujących.

Zespolenie organizacyjne określenie szczegółowej administracji całej rządowej administracji zespolonej

Zespolenie kompetencyjne w postaci określonej przede wszystkim w przepisach poprzednio obowiązującej ustawy, właściwie już nie istnieje. Obecny kształt zespolenia można wyinterpretować z odrębnych ustaw, ponieważ ustawa o wojewodzie nie zawiera obecnie, regulacji ekspressis verbis

Zespolenie osobowe uprawnienie do powoływania i odwoływania przez Wojewodę organów tej administracji jako zwierzchnika tej zespolonej administracji z tym, że ustawa o Wojewodzie nie reguluje bliżej tej kwestii i odsyła to ustaw odrębnych i na podstawie tego ustawodawstwa można stwierdzić, że Wojewoda powołuje i odwołuje np. Geodezyjnego i Kartozyjnego, Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska, Ochrony Oświaty, Transportu Drogowego. Powołania i odwoływania to nie autonomia Wojewoda, za każdym razem wymagana jest zgoda generalnego, głównego dyrektora. O obsadzie niektórych organów decydują także Centralne Organy Administracji RZądowej przy udziale Wojewody i to dot. np. Komendanta Policji i Komendanta Państwowej Straży Pożarowej.

Kompetencje Wojewody jako zwierzchnika zespolonej administracji, zostały określone w ustawie o wojewodzie bardzo ogólnie, szczegółowe rozwinięcie znajdziemy w ustawach szczególnych.

1. Wojewoda ponosi odpowiedzialność polityczną i prawną za działania administracji rządowej zwłaszcza służby straży,

2. za prawidłowe ich działanie, głównie w sferze przestrzegania prawa,

3. zapewnienia bezpieczeństwa i porządku publicznego,

4. jeśli chodzi o pozostałe funkcje Wojewody jako organu administracji rządowej zespolonej, jako organu administracji rządowej na rzecz, którego ustalono domniemanie właściwości we wszystkich sprawach z zakresu administracji rządowej, organu nadzoru, organu reprezentującego SP i organu wyższego stopnia wg KPA.

5. Kompetencje Wojewody do stanowienia aktów prawa miejscowego

1. w formie rozporządzeń wykonawczych Akty wykonawcze stanowione są na podstawie i w granicach upoważnień zawartych w ustawach szczególnych

2. w formie rozporządzeń porządkowych natomiast rozporządzenia porządkowego wydawane są na podstawie szczegółowego upoważnienia zawartych w art. 60 „ustawa blankietowa”. Regulują określone stany faktyczne, którymi nie zajął się ustawodawca a jest to niezbędne w celu ochrony życia / mienia / zapewnienia ładu / porządku / spokoju / zdrowia / i zapewnienia porządku publicznego/.

Wojewoda ma wyłączną kompetencję do stanowienia Rozporządzeń w skali lokalnej.

Prowadzi Wojewódzki DZiennik Urzędowy.

Wojewódzka administracja NIEZESPOLONA

Terenowymi organami administracji rządowej są także organy administracji niezespolonej. Organami administracji niezespolonej są organy podporządkowane: albo właściwym ministrom albo Centralnym Organom Administracji RZądowej i są to przede wszystkim organy wymienione w zamkniętym katalogu organów wymienionych w ustawie o wojewodzie. Do organów tych zalicza się:

Grupa I: dowódców okrętów wojskowych, dowódców sztabu, wojskowych komendantów uzupełnień.

Grupa II: dyrektorzy izb celnych i naczelnicy urzędów celnych

Grupa III: dyrektorzy izb skarbowych, naczelnicy urzedów skarbowych i dyrektorzy urzędów kontroli skarbowej

Grupa IV: Dyrektorzy okręgowych urzędów górniczych i specjalistycznych urzędów górniczych

Grupa V: Dyrektorzy okręgowych urzędów miar i naczelnicy obwodowych urzędów miar

Grupa VI: Dyrektorzy okręgowych urzędów probierczych i ich naczelnicy

Grupa VII: Dyr. Reg. Zarządów gospodarki wodnej

Grupa VIII: Dyr. Urzędów morskich

Grupa IX: Dyr. Urz. Statystycznych

Grupa X: Dyr. Urz. Żeglugi śródlądowej

Grupa XI: Graniczni i powiatowi lekarze weterynarii

Grupa XII: Komendanci oddziałów straży granicznej, placówek i dywizjonów straży granicznej

Grupa XIII: Okręgowi inspektorzy rybołówstwa morskiego

Grupa XIV: graniczni inspektorzy sanitarni

Grupa XV: Regionalni dyrektorzy ochrony środowiska

Samorząd Terytorialny

Samorząd to inaczej samodzielne zarządzanie zawiadywanie przez ludzi swoimi sprawami, przy czym w wąskim ujęciu grupy te wykonują zadania należące do administracji publicznej. Samorząd występuje, jako:

1. Samorząd Terytorialny (powszechny) i

2. Samorząd Specjalny (zawodowy, gospodarczy, wyznaniowy).

Samorząd Terytorialny obejmuje wszystkich mieszkańców danego obszaru, jest organizacją mieszkańców danego obszaru.

Pojęcie i cechy Samorządu Terytorialnego:

Istotę ST wyznaczają 3 elementy:

1. podmiot,

2. przedmiot,

3. sposób wykonywania administracji publicznej.

ad.1 Podmiotem ST są mieszkańcy danego obszaru, zorganizowaniu w korporacje prawa publicznego, czyli związek publiczno-prawny, a mówiąc jak ustawodawca Wspólnotę. Te wspólnoty z woli ustawodawcy wykonują względnie samodzielne zadania publiczne. Wyposażone są one w przymioty takie jak osobowość prawna oraz podmiotowości publiczno-prawnej odrębnej od państwa. Członkowstwo we wspólnocie wynika z mocy prawa i ma charakter przymusowy. Przesłanką przynależności jest zamieszkiwanie na danym terenie i posiadanie obywatelstwa polskiego bądź też teraz Unii Europejskiej w odniesieniu do gminy.

ad.2. Przedmiotem ST - jest administracja publiczna i ustawodawca nakłada na związki samorządowe zadania z zakresu administracji publicznej przy wykonywaniu, których mogą one korzystać ze środków prawnych przysługujących władzom publicznym w tym również ze środków o charakterze władczym, czyli mogą stosować władztwo administracyjne. Wykonywania zadań następuje na zasadach decentralizacji, względnej samodzielności i niezależności od organów administracji rządowej tym, że pod nadzorem państwa. A zakres, kryteria i środki tego nadzoru są precyzyjnie określone w ustawach. Samodzielność ta powinna mieć zabezpieczenie materialne i jest to przede wszystkim samodzielność finansowa. Ta samodzielność podlega ochronie ze strony niezawisłej władzy sądowniczej.

Każda z definicji ST zawiera określone cechy tj.:

• istnienie wyodrębnionej ustawowo społeczności lokalnej, czyli tej wspólnoty z mocy prawa wyodrębnionej.

• Przynależność do tej wspólnoty powstaje z mocy prawa.

• Określenie działań publicznych i kompetencji, także władczych następuje we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność.

• Wykonywanie zadań publicznych odbywa się na zasadach względnej samodzielności pod nadzorem państwa, samodzielność ta podlega ochronie sądowej,

• społeczność lokalna (wspólnota) wyposażona jest w osobowość prawną, wspólnota ma prawo kształtowania w granicach ustawowych swojej organizacji wewnętrznej, ma prawo wywoływania w drodze wyborów organów przedstawicielskich i także ma prawo stanowienia prawa miejscowego.

Te cechy pojawiają się w naszej Konstytucji i ustawodawstwie i dla nich wzorcem była Europejska Karta Samorządu Lokalnego.

Na gruncie Konstytucji ST jest obejmowany na zasadzie decentralizacji władzy publicznej, Konstytucja stanowi np., że „ustrój terytorialny państwa zapewnia decentralizację władzy i wykonuje istotną cześć zadań publicznych w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność”. Obligatoryjnie Konstytucja mówi, że „ogół mieszkańców stanowi wspólnotę samorządową”.

(wymienia art. z konstytucji o samorządzie)

Europejska karta samorządu terytorialnego, zgodnie z nią samorząd oznacza prawo i zdolność społeczności lokalnych w granicach określonych prawem do kierowania i zarządzania zasadniczą częścią spraw publicznych, na ich własną odpowiedzialność i w interesie ich mieszkańców.

22.01.2011R. WYKŁAD NR 6 na kartce

26.03.2011R. wykład nr 7

ZMIANA IMION I NAZWISK (ustawa z 2006r. obecna z 2008r.)

Określa zasady, jakie obowiązują przy zmianie imienia lub nazwiska, określa także właściwość organów i tryb postępowania w sprawie zmiany imienia i nazwiska.

Zmienił się krąg podmiotów, których dotyczy ta ustawa:

1. do obywateli polskich,

2. do cudzoziemców, którzy nie posiadają żadnego obywatelstwa - apatrydzi, jeżeli posiadają w Polsce miejsce stałego pobytu,

3. do cudzoziemców, którzy w RP uzyskali status uchodźców. Z tym, że cudzoziemcy, którzy uzyskali status uchodźcy mogą zmienić nazwisko tylko w uzasadnionych przypadkach, kiedy związane jest to z zagrożeniem: / zdrowa / wolności / albo bezpieczeństwa osobistego /.

Zmiany imienia lub nazwiska dokonuje się w szczególnych przypadkach- z ważnych powodów.

1. Przesłanki pozytywne- ważne powody.

1. Można zmienić imię na inne imię czy też nazwisko na inne wskazane przez siebie, na wniosek obywatela, wtedy, kiedy jest ośmieszające albo nielicujące z godnością człowieka (nigdy z urzędu).

2. Również można zmienić nazwisko lub imię na nazwisko lub imię używane.

3. zmienić imię lub nazwisko na imię lub nazwisko, które zostało bezprawnie zmienione, gdy urzędnicy zmienili nazwisko (spolszczenie ludności niemieckiej), przepisy z 2005r. ustawy o mniejszościach narodowych, etnicznych (możliwość zapisu nazwisk w oryginale, czego nie można było robić wcześniej i nazwiska były spolszczone i zapisane po polsku.).

4. Można zmienić nazwisko lub imię na imię lub nazwisko noszone zgodnie z przepisami prawa państwa, którego obywatelstwo również się posiada (kilka członów nazwiska, więcej niż 2 niż w Polsce).

imiona Jeżeli chodzi o imiona to musza wskazywać na płeć (zawsze pierwsze musi wskazywać na płeć), imię nie może być w formie zdrobniałej (Katarzyna a nie Kasieńka).

2. Przesłanki negatywne- kiedy ustawodawca nie wyraża zgody na zmianę nazwiska.

1. Gdy jest to nazwisko historyczne,

2. albo wsławione w dziedzinie: /kultury / nauki/ działalności politycznej/ społecznej / albo wojskowej / chyba, że osoba ubiegająca się o zmianę nazwiska posiada człon członków rodziny o tym nazwisku.

zmiana nazwiskaPo zmianie nazwisko może być tylko dwuczłonowe, nie uwzględnia się der, von itp. zmiana nazwiska oznacza zmianę na inne nazwisko, zmianę pisowni nazwiska lub zmianę nazwiska ze względu na formę właściwa dla rodzaju żeńskiego lub męskiego.

Zmiana imienia oznacza zmianę na inne imię lub zmianę pisowni imienia według nowej ustawy.

Zmiana nazwiska w odniesieniu do dzieci :

1. Nie ma problemu, jeżeli nazwisko zmienia oboje rodziców, wtedy zmiana nazwiska rozciąga się także na ich małoletnie dzieci pozostające pod ich władza rodzicielską i także na dzieci, które zrodzą się z tego małżeństwa.

2. Natomiast, gdy zmiana nazwiska dotyczy tylko jednego z rodziców to rozciągnie się ona na małoletnie dzieci wtedy, gdy drugie z rodziców wyrazi na to zgodę chyba, że nie ma pełnej zdolności do czynności prawnych albo nie żyje lub nie jest znany albo został pozbawiony władzy rodzicielskiej.

Jeżeli dziecko ukończyło 13 rok życia to wymagana jest jego zgoda.

W przypadku braku porozumienia między rodzicami każde z nich może się zwrócić do Sądu Opiekuńczego o rozstrzygnięcie czyli o wyrażenie zgody na zmianę nazwiska dziecka.

Ustawodawca określa jak ma wyglądać zgoda rodzica na zmianę nazwiska dziecka

1. osobiście przed organem lub

2. w formie pisemnej podpisem notarialnie poświadczonym - osoby, które przebywają za granica mogą taką zgodę wyrazić za pośrednictwem Konsula RP.

Procedura zmiany imienia lub nazwiska

1. Składamy wniosek-osoby zainteresowanej do organu właściwego Kierownik Urzędu Stanu Cywilnego lub Konsula RP, gdy przebywają za granicą.

2. Wniosek o zmianę imienia lub nazwiska powinien zawierać podstawowe dane, której zmiana ma dotyczyć:

• imię / imiona / nazwisko / nazwisko rodowe/ ,

• adres zameldowania na pobyt stały lub na ostatni adres pobytu stałego, jeżeli nie ma pobytu stałego. Jeżeli brak jest adresu pobytu stałego to adres pobytu czasowego trwającego powyżej 3 miesięcy.

• Podaje się numer PESEL

• oraz nowe nazwisko i uzasadnienie,

• zupełny odpis aktu /urodzenia lub małżeństwa/ i inne dokumenty uzasadniające zmianę nazwiska/.

3. Nie każdy Kierownik USC jest właściwy, taką decyzję o wyrażeniu zgody na zmianę imienia lub nazwiska, lub odmowę wydaje kierownik USC:

• właściwy ze względu na miejsce pobytu stałego wnioskodawcy (lub zastępca kierownika USC)

• w przypadku braku pobytu stałego kierownik USC ze względu na ostatni adres stałego pobytu wnioskodawcy.

• Jeżeli tego też nie można ustalić to organem właściwym jest Kierownik USC właściwy dla Miasta Stołecznego Warszawy.

Po zmianie imienia lub nazwiska na kierowniku USC a także na wnioskodawcy ciążą obowiązki.

Na kierowniku USC:

1. niezwłocznie informuje:

• kierownika USC właściwego ze względu na miejsce sporządzenia aktu urodzenia i małżeństwa wnioskodawcy

• a także kierownika USC właściwego ze względu na miejsce sporządzenia aktów urodzenia dzieci,

tym kierownikom przekazuje decyzję o zmianie imienia lub nazwiska

2. zawiadamia:

• organ gminy prowadzący Ewidencję Ludności właściwy ze względu na miejsce pobytu stałego wnioskodawcy i jego małoletnich dzieci

• (jeżeli zmiana rozciąga się na dzieci), w [przypadku braku miejsca pobytu stałego to ze względu na miejsce ostatniego pobytu stałego a jeśli nie to na miejsce pobytu czasowego trwającego 3 miesiące] Temu Oranowi przekazuje zawiadomienie o zmianie imienia lub nazwiska

• zawiadamia Ministra Właściwego do spraw Wewnętrznych, który prowadzi Ewidencję zbioru PESEL, jeżeli wnioskodawca i jego dzieci nigdy nie posiadali na terytorium RP ani pobytu stałego ani pobytu czasowego trwającego 3 miesiące, temu Ministrowi przekazuje zawiadomienie o zmianie imienia lub nazwiska

• zawiadamia organ, który wydał Dowód Osobisty wnioskodawcy lub jego dzieciom jeżeli ta zmiana rozciąga się na dzieci, jemu przekazuje zawiadomienie o zmianie imienia lub nazwiska

Zadania wykonywane przez kierownika USC są zadaniami z zakresu administracji rządowej, które zostały mu zlecone.

USTAWA O OBYWATELSTWIE POLSKIM z 1962r.

Zawiera kilka podstawowych zasad o charakterze uniwersalnym mająca na celu bezwzględną ochronę obywatelstwa Polskiego.

1. Zasada ciągłości obywatelstwa polskiego.

Obywatelami polskimi są osoby, które posiadają obywatelstwo polskie nabyte na podstawie dotychczasowych przepisów.

2. Zasada wyłączności obywatelstwa polskiego.

Obywatel polski w myśl prawa polskiego nie może być równocześnie uznawany za obywatela innego państwa, tzn. może mieć inne obywatelstwa, ale jako iż ma obywatelstwo polskie jest dla nas polakiem.

3. Zasada niezależności obywatelstwa polskiego od zawarcia związku małżeńskiego.

Zawarcie związku małżeńskiego przez obywatela polskiego z osobą niebędącą obywatelem polskim według naszego prawa nie powoduje zmian w obywatelstwie małżonków.

4. Zasada niezależności o zmianie obywatelstwa przez jednego z małżonków.

Jeżeli mąż zmieni obywatelstwo na np.Niemieckie to żona nie zmieni obywatelstwa automatycznie.

Względna ochrona i formy nabycia obywatelstwa polskiego

Formy nabycia obywatelstwa polskiego:

1. prawo krwi (ius sanquinis) jest charakterystyczne dla krajów Europy na wzór Prawa Niemieckiego

2. prawo ziemi (ius soli) charakterystyczne w Krajach Anglosaskich

Przesłanki nabycia obywatelstwa Polskiego przez DZIECI:

I. Dziecko nabywa obywatelstwo polskie:

1. gdy oboje rodzice są obywatelami polskimi,

2. gdy jedno z rodziców jest obywatelem polski a drugie jest / nieznane / lub nieokreślone jest jego obywatelstwo lub nie posiada żadnego obywatelstwa/- taki rodzic nie może się sprzeciwić prawo krwi (ius sanquinis)

II. Dziecko urodzone lub znalezione w Polsce nabywa obywatelstwo polskie:

1. gdy oboje rodzice są nieznani albo nie określono ich obywatelstwa lub nie posiadają żadnego obywatelstwa, rodzice nie mogą się temu sprzeciwić prawo ziemi (ius soli)

III. Względna ochrona obywatelstwa:

1. Dziecko rodziców, z których jedno jest obywatelem polski a drugie obywatelem obcego państwa, przez urodzenie nabywa obywatelstwo polskie, z tym ze rodzice mogą zmienić dziecku obywatelstwo.

2. W zgodnym oświadczeniu, które składają przed właściwym organem, /w kraju Wojewoda / za granica konsul / w ciągu 3 miesięcy od dnia urodzenia dziecka / mogą wybrać dla niego obywatelstwo państwa obcego, którego obywatelem jest jedno z rodziców, jeżeli według prawa tego państwa dziecko w tym trybie może nabyć jego obywatelstwo.

Takie dziecko ma prawo do powrotu do obywatelstwa polskiego.

Wyjątek. Nabędzie obywatelstwo polskie, jeżeli po ukończeniu 16 lat a przed upływem 6 miesięcy od dnia uzyskania ( 18 lat ) pełnoletniości dziecko to złoży oświadczenie przed właściwym organem /w kraju Wojewoda / za granica konsul / i organ ten wyda decyzję o przyjęciu oświadczenia. Termin po ukończeniu 16 lat a przed upływem 6 miesięcy od dnia uzyskania ( 18 lat ) pełnoletniości po jest to TERMIN ZAWITY (zawsze liczy się prawo kraju ojczystego, tam gdzie dziecko przebywa).

Nadanie obywatelstwa polskiego

1. Nadaje obywatelstwo Polskie Prezydent RP cudzoziemcowi, który:

1. zamieszkuje na terytorium RP, CO NAJMNIEJ 5 LAT

2. na podstawie ZEZWOLENIA:

• Zezwolenia na osiedlenie się

• Zezwolenia na pobyt Rezydenta Długoterminowego Wspólnot Europejskich

3. Posiada prawo POBYTU STAŁEGO:

• musi sam złożyć wniosek (nigdy z urzędu)

• Prezydent może zażądać dowodu /utraty / lub zwolnienia z obywatelstwa obcego/

Jest to decyzja o szczególnym charakterze.

4. W szczególnie uzasadnionych przypadkach Prezydent RP może nadać obywatelstwo polskie:

• na wiosek cudzoziemca nawet, gdyby nie spełniał w/w warunków.

2. Nadaje obywatelstwo Polskie RODZICOM:

1. Jeżeli nadano obywatelstwo Polskie obojgu rodzicom to rozciągnie się ono na dzieci pozostające pod władzą rodzicielską.

2. Natomiast, gdy nadaje się obywatelstwo polskie tylko jednemu z rodziców to rozciągnie się na dzieci, jeżeli:

• pozostają wyłączenie pod jego władzą rodzicielską

• drugie z rodziców jest obywatelem polski

• drugie z rodziców wyraziło zgodę przed właściwym organem na nabycie przez dziecko obywatelstwa polskiego

• jeżeli dziecko ukończyło 16 lat wymagana jest jego zgoda

Uznanie za obywatela polskiego

Uznaje się za obywatela polskiego: / osobę o nieokreślonym obywatelstwie / lub nieposiadającą żadnego obywatelstwa, jeżeli zamieszkuje w Polsce/ na podstawie:

1. zamieszkuje na terytorium RP, CO NAJMNIEJ 5 LAT

2. na podstawie ZEZWOLENIA:

• Zezwolenia na osiedlenie się

• Zezwolenia na pobyt Rezydenta Długoterminowego Wspólnot Europejskich

Przy nadaniu Cudzoziemcowi Obywatelstwa organem właściwym jest Wojewoda.

Repatriacja (ustawa z 2000r.)

Repatriant i jego rodzina nabywa obywatelstwo polskie:

1. z mocy prawa, z chwilą przekroczenia granicy polskiej (może nabyć je w ten sposób tylko raz, nawet, jeśli się zrzeknie to nie nabędzie go już drugi raz). Jeżeli dziecko ukończyło 16 lat wymagana jest jego zgoda.

2. Przez zawarcie związku małżeńskiego:

1. Cudzoziemiec pozostający w związku małżeńskim, co najmniej 3 lata z obywatelem/ką polskim, który zamieszkuje na terytorium RP na podstawie ZEZWOLENIA:

• Zezwolenia na osiedlenie się

• Zezwolenia na pobyt Rezydenta Długoterminowego Wspólnot Europejskich

może nabyć obywatelstwo polskie, jeżeli w określonym terminie złoży oświadczenie przed właściwym organem, /w kraju Wojewoda / za granica konsul / i organ ten wyda decyzję o przyjęciu oświadczenia. Termin na złożenie oświadczenia woli jest TERMINEM ZAWITYM/prekluzyjnym/ wynoszącym:

3 lata i 6 miesięcy od dnia zawarcia związku z osobą posiadającą obywatelstwo polskie

albo 6 miesięcy od dnia uzyskania ZEZWOLEŃ:

• Zezwolenia na osiedlenie się

• Zezwolenia na pobyt Rezydenta Długoterminowego Wspólnot Europejskich

Utrata obywatelstwa polskiego

Obywatel polski traci obywatelstwo polskie:

1. na swój wniosek, a zgodę na zrzeczenie się obywatelstwa wydaje Prezydent RP:

• zgoda wydana rodzicom rozciągnie się na ich małoletnie dzieci pozostające pod ich władzą rodzicielską

• Natomiast zgoda udzielona na zrzeczenie się jednemu z rodziców rozciągnie się na dzieci pozostające pod jego władzą rodzicielską, gdy drugiemu z rodziców /nie przysługuje władza rodzicielska/ lub nie jest obywatelem polskim/ albo gdy jest obywatelem polskim i wyrazi przed właściwym organem zgodę na utratę obywatelstwa polskiego przez dzieci/.

Dokumenty dotyczące zrzeczenia się obywatelstwa przekazuje się do Wojewody.

W przypadku, gdy drugie z rodziców jest: obywatelem polski i sprzeciwia się na udzielenie zgody na zrzeczenie się obywatelstwa pierwszemu z rodziców i jego dzieci albo, gdy porozumienie między rodzicami napotyka na trudne do przezwyciężenia przeszkody to wtedy każde z rodziców może się zwrócić o rozstrzygnięcie do Sądu.

Gdy dziecko ukończyło 16 lat wymagana jest jego zgoda.

NOWA USTAWA NIEDŁUGO OBOWIĄZUJĄCA

Europejska Konwencja o obywatelstwie Rady Europy jest zgodna także z protokołem dotyczącym bezpaństwowości podpisanym w Hadze w 1930 r. i także z konwencją o obywatelstwie kobiet zamężnych podpisana w Nowym Yorku w 1957r.

Ta nowa regulacja wprowadza 2 podstawowe zasady:

1. zasada ciągłości obywatelstwa- gwarantuje trwałość obywatelstwa w czasie począwszy od momentu jego nabycia zgodnie z obowiązującymi w tym czasie przepisami niezależnie od zmian, jakim podlega ustawodawstwo dotyczące obywatelstwa,

2. zasada wyłączności obywatelstwa polskiego- jest zgodna z Europejską Konwencją wyrażającą prawo każdego człowieka do obywatelstwa i uznającą prawo i możliwość posiadania kilku obywatelstw.

Nowe sposoby nabycia polskiego obywatelstwa:

1. Z mocy prawa tj. / przez urodzenie / znalezienie na terytorium RP / przysposobienie / repatriacja/.

2. przez nadanie obywatelstwa polskiego

3. przez uznanie za obywatela polskiego

4. przywrócenie obywatelstwa polskiego

ad.2. Za obywatela polskiego uznaje się:

1. Cudzoziemca nieprzerwanie przebywającego na terytorium RP co najmniej od 3 lat na podstawie (jak w nadaniu), ZEZWOLENIA :

• Zezwolenia na osiedlenie się

• Zezwolenia na pobyt Rezydenta Długoterminowego Wspólnot Europejskich

2. który posiada w Polsce:

• stabilne źródło utrzymania,

• regularne źródło dochodu,

• oraz tytuł prawny do zajmowania lokalu mieszkalnego;

3. Cudzoziemiec przebywający nieprzerwanie na terytorium RP od 2 lat na podstawie (jak w nadaniu), ZEZWOLENIA :

• Zezwolenia na osiedlenie się

• Zezwolenia na pobyt Rezydenta Długoterminowego Wspólnot Europejskich

4. który pozostaje, co najmniej od 3 lat a) w związku małżeńskim zawartym z obywatelem polskim lub b) nie posiada żadnego obywatelstwa;

5. cudzoziemca przebywającego w Polsce nieprzerwanie od 2 lat, który uzyskał na podstawie zezwolenia:

• Zezwolenia na osiedlenie się, które uzyskał w związku z posiadaniem statusu uchodźcy na rzecz RP,

6. uznaje się Małoletniego Cudzoziemca, którego:

jedno z rodziców jest obywatelem polski przebywającego na terytorium RP na podstawie (jak w nadaniu) ZEZWOLENIA :

• Zezwolenia na osiedlenie się

• Zezwolenia na pobyt Rezydenta Długoterminowego Wspólnot Europejskich

a drugie z rodziców nie posiadający obywatelstwa polskiego wyraziło zgodę na to uznanie;

można uznać małoletniego cudzoziemca, którego, co najmniej jednemu z rodziców przywrócono obywatelstwo polskie, jeżeli małoletni przebywa na terytorium RP na podstawie (jak w nadaniu) ZEZWOLENIA :

• Zezwolenia na osiedlenie się

• Zezwolenia na pobyt Rezydenta Długoterminowego Wspólnot Europejskich

a drugi rodzić wyraził na to zgodę;

7. można uznać cudzoziemca, który przebywa nieprzerwanie na terytorium RP legalnie od 10 lat, który spełnia warunki:

• posiada któreś z zezwoleń (jak w nadaniu),

• posiada w Polsce stabilne i regularne źródło dochodów,

• prawo do zajmowania lokalu;

8. cudzoziemiec przebywający w Polsce nieprzerwanie od, co najmniej 2 lat na podstawie:

• Zezwolenia na osiedlenia się, które uzyskał w związku z polskim pochodzeniem,

9. cudzoziemiec musi posiadać znajomość Języka Polskiego urzędowo poświadczoną (poza małoletnimi).

Przywrócenie obywatelstwa polskiego CUDZOZIEMCOWI:

Przywraca się obywatelstwo polskie cudzoziemcowi:

1. na jego wniosek, który utracił obywatelstwo polskie prze dniem 1 stycznia 1999 r. na podstawie :

• ustawy z 1920 r o obywatelstwie państwa polskiego;

• ustawy z 1951 r. o obywatelstwie polskim;

• ustawie z 1962 r.o obywatelstwie polskim.

Nie przywraca się obywatelstwa polskiego cudzoziemcowi,

1. który dobrowolnie przystąpił w okresie od 1 września 1939 do 8 maja 1945 do służby w wojskach państw osi lub ich sojuszników.

2. Przyjął w w/w. okresie Urząd Publiczny w służbie państw osi lub ich sojuszników.

3. Działał na szkodę polski a zwłaszcza jej niepodległości i suwerenności lub uczestniczył w łamaniu praw człowieka.

4. Nie przywraca się obywatelstwa cudzoziemcowi, który stanowi zagrożenie dla obronności lub bezpieczeństwa państwa albo ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego.

Obywatelstwo polskie przywraca Minister do spraw Właściwych w Drodze Decyzji.

EWIDENCJA LUDNOŚCI Ustawa z 1974r. O EWIDENCJI I DOWODACH OSOBISTYCH

Od 1 sierpnia 2011r. będą oddzielne ustawy o dowodach osobistych i ewidencji ludności.

1. Reguluje przede wszystkim sprawy dotyczące:

1. rejestracji danych o miejscu pobytu osób,

2. rejestracji danych o urodzeniach,

3. danych dotyczących obowiązku wojskowego,

4. zmiany stanu cywilnego,

5. danych o obywatelstwie,

6. danych o imionach i nazwiskach,

7. danych o zgonach.

2. Druga część tej ustawy poświecona jest dowodem osobistym,

Dowód jest dokumentem potwierdzającym:

1. tożsamość osoby,

2. poświadczającym obywatelstwo polskie,

3. dokumentem uprawniającym do przekroczenia granicy RP i państw członkowskich UE oraz granic Europejskiego Obszaru Gospodarczego Państw, które podpisały porozumienie oraz konfederacji SZwajcarskiej o swobodnym przepływie osób.

Ewidencja związana jest przede wszystkim z obowiązkiem meldunkowych, czyli:

1. z zameldowaniem na pobyt stały,

2. z zameldowaniem na pobyt czasowy,

3. wymeldowaniu,

4. zameldowaniu o urodzeniu dziecka,

5. zameldowaniu o zmianie stanu cywilnego,

6. zameldowaniu o zgonie

Ustawodawca zakłada, że osoba posiadająca obywatelstwo polskie i zameldowana na pobyt stały musi się zameldować.

Pobytem stałym jest zamieszkanie w określonej miejscowości pod oznaczonym adresem z zamiarem stałego przebywania.

Pobyt czasowym jest przebywanie bez zamiaru zmiany miejsca pobytu stałego w innej miejscowości pod oznaczonym adresem lub w tej samej miejscowości, ale pod innym adresem. Miejscem pobytu czasowego:

1. osoby zatrudnionej na statku morskim albo

2. osoby, która w związku z wykonywaniem pracy przebywa w tzw. ruchomym urządzeniu mieszkalnym poza miejscem pobytu stałego

jest miejscowość, w której siedzibę ma zakład pracy zatrudniający tę osobę.

Osoba, która jest zameldowana na pobyt czasowy i przebywa w danej miejscowości dłużej niż 3 miesiące powinna się zameldować na pobyt stały chyba, że zachodzą okoliczności, które wskazują że ten pobyt nie utracił charakter czasowego, że nie jest pobytem stałym tylko tymczasowym.

Okoliczności:

1. wykonywanie pracy poza miejscem pobytu stałego

2. kształcenie się

3. leczenie

4. wypoczynek

5. pobyt ze względów rodzinnych

6. odbywanie służby wojskowej

7. pobyt w zakładach karnych, pobyt w zakładach poprawczakach itp.

W razie wątpliwości, co do charakteru tego pobytu ostatecznie rozstrzyga ORGAN GMINY.

W tym samym czasie można mieć tylko jedno miejsce pobytu czasowego trwającego ponad 3 miesiące.

Dopełnienie obowiązku meldunkowego:

1. przedłożenie dowodu osobistego albo innego dokumentu pozwalającego stwierdzić tożsamość,

2. przedstawienie pobytu w lokalu osoby zgłaszającej pobyt stały lub czasowy trwający ponad 3 miesiące dokonane przez:

• właściciela lub inny podmiot dysponujący:

• tytułem prawnym do lokalu (do wglądu). Dokumentem potwierdzającym TYTUŁ PRAWNY do lokalu jest:

• umowa cywilno-prawna,

• wypis z księgi wieczystej,

• decyzja administracyjna,

• orzeczenie sądu lub inny dokument poświadczający tytuł prawny do lokalu.

Zameldowanie służy wyłącznie CELOM EWIDENCYJNYM i ma jedynie na celu potwierdzenie faktu pobytu w tym lokalu. (cele ewidencyjne).

Przy zameldowaniu na pobyt stały lub czasowy trzeba przedłożyć organowi:

1. dokument potwierdzający wymeldowanie z innego adresu oraz

2. / imię / nazwisko / nazwisko rodowe / nazwiska poprzednie /

3. /imiona rodziców / nazwiska rodowe rodziców /

4. stan cywilny,/ imię i nazwisko małżonka i jego nazwisko rodowe/,

5. data i miejsce urodzenia,

6. obywatelstwo,

7. płeć,

8. numer PESEL,

9. dane dotyczące obowiązku wojskowego,

10. adres poprzedniego miejsca pobytu stałego, adres nowego miejsca pobytu stałego,

11. rodzaj, seria numer dokumentu tożsamości,

12. dane o wykształceniu

= i te same dane przy Wymeldowaniu.

Każda osoba przebywająca w określonej miejscowości pod tym samym adresem dłużej niż 3 doby jest obowiązana zameldować się na pobyt stały lub tymczasowy najpóźniej przed upływem 4 doby licząc od dnia przybycia.

Przy zameldowaniu na pobyt czasowy trzeba zgłosić czas zamierzony jego trwania osoba, która przedłuża pobyt czasowy w tej samej miejscowości ponad zgłoszony wcześniej jest obowiązana dokonać odpowiedniego zameldowania w ciągu następnej doby. Zwolnione są z obowiązku zameldowania na pobyt czasowy dzieci do lat 7 z tym, że na okres nieprzekraczający 3 miesięcy.

ad.5. Zameldowanie o zmianie stanu cywilnego

Takie zameldowanie kierownik USC przekazuje niezwłoczne ORGANOWI GMINY:

• właściwemu ze względu na miejsce pobytu stałego osoby,

• a w przypadku braku miejsca stałego pobytu ostatnie miejsce stałego pobytu

• lub miejsce pobytu trwającego dłużej niż 3 miesiące praz organ wydający dowód osobisty.

ad.4.Zgłoszenia urodzenia dziecka

Dokonuje się w USC, które zastępuje zameldowanie, datą zameldowania dziecka jest data sporządzenia jego aktu urodzenia. Organem właściwym jest organ właściwy ze względu na miejsce pobytu…………… ….

Obowiązek meldunkowy wczasowiczów i turystów

1. Osoba, która przybywa do domu wczasowego, wypoczynkowego itp. w celach wypoczynkowych taka osoba musi się zameldować przed upływem 24 godzin od momentu przybycia.

2. Natomiast osoba, która przybywa do takiej miejscowości w celach turystyczno - wypoczynkowych zwolniona jest z obowiązku zameldowania się, jeżeli jej pobyt nie przekracza 30 dni.

3. Dzieci, które przebywają na obozach, koloniach są zwolnione z obowiązku meldunkowego jeżeli ich przebywanie nie przekracza 30 dni z tym, ze kierownik takiego obozu musi prowadzić listę uczestników.

Obowiązek meldunkowy cudzoziemców.

Jest taki sam jak obywateli polski, przed upływem 4 doby, ale od chwili przekroczenia granicy.

Obowiązek meldunkowy właścicieli domów i lokali oraz innych podmiotów dysponujących tytułem prawnym do lokalu, dozorców / administratorów domów /sołtysów / zakładów pracy /

• Właściciel lub inny podmiot dysponujący tytułem prawnym do lokalu jest obowiązany potwierdzić fakt pobytu osoby zgłaszającej pobyt stały lub czasowy trwający ponad 3 miesiące w tym lokalu.

• Takie potwierdzenie faktu pobytu dokonywane jest na Urzędowym Formularzu, musi być wyraźnie podana data i czytelny podpis.

• Wszystkie podmioty musza dodatkowo zgłaszać, że dana osoba przebywała w danym lokalu lub pomieszczeniu i nie zgłosiła takiego faktu lub że opuściła lokal, ale nie wypełniła obowiązku meldunkowego.

= Taki sam obowiązek ciąży na administratorze domu lub właścicielu.

Zakład pracy jest obowiązany sprawdzić przy zatrudnieniu osoby, czy osoba zatrudniana dopełniła obowiązku meldunkowego a jeśli nie to musi powiadomić organ o niedopełnieniu tego obowiązku.

27.03.2011R. WYKŁAD NR 8

Numer PESEL ustawa z 1974

Jest to 11-sto - cyfrowy symbol numeryczny z których:

• 6 pierwszych cyfr oznacza datę urodzenia, np. 890127

• kolejne 4 cyfry oznaczają tzw. liczbę porządkową np.0550 a ostatnia jest cyfrą kontrolną np. 3. Przedostatnia cyfra wskazuje płeć. parzysta-kobieta tj.0 nieparzysta-mężczyźni

Przesłanki podmiotowe:

• Ten numer nadaje Minister Właściwy do spraw Wewnętrznych w formie czynności materialno- technicznej.

• Ten numer nadaje się obywatelom polski zameldowanym na pobyt stały lub czasowy trwający ponad 3 miesiące.

• Nadaje się także osobom ubiegającym się o wydanie dowodu osobistego,

• cudzoziemcom zameldowanym na pobyt stały lub czasowy trwający dłużej niż 3 miesiące,

• obywatelom polski i cudzoziemcom, którzy podlegają na terytorium RP ubezpieczeniom społecznym lub zdrowotnym.

• Również obywatelom polskim zamieszkałym za granicą, którzy ubiegają się o wydanie paszportu.

Według nowej ustawy od sierpnia 2011r.

Ewidencja ludności polega na rejestracji określonych w ustawie podstawowych danych identyfikujących tożsamość oraz status administracyjno - prawny osób fizycznych.

• A ewidencja będzie prowadzona w formie elektronicznej, w powszechnym elektronicznym systemie ewidencji ludności tzw. Rejestr PESEL.

• Ewidencja będzie prowadzona także w:

• rejestrach mieszkańców,

• w rejestrach zamieszkania cudzoziemców.

• Rejestr PESEL będzie CENTRALNYM ZBIOREM DANYCH prowadzonym przez Właściwego Ministra do spraw Wewnętrznych.

• Rejestr mieszkańców będzie prowadzony zgodnie z właściwością miejscową przez:

• wójta,

• burmistrza lub

• prezydenta Miasta.

• W rejestrze PESEL będą gromadzone dane dotyczące:

• obywateli polskich zamieszkujących na terytorium RP,

• obywateli polskich zamieszkujących poza granicami RP, w związku z ubieganiem się o polski dokument tożsamości,

• dane cudzoziemców zamieszkujących na terytorium polski:

• w związku z uzyskaniem prawa pobytu przez obywatela państwa członkowskiego UE

• lub też przez obywatela państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o wolnym Handlu (EFTA), jako strony umowy o Europejskim obszarze gospodarczym i obywatelach Konfederacji SZwajcarskiej,

• albo w związku z uzyskaniem prawa stałego pobytu przez członka rodziny obywatela

państwa członkowskiego UE, obywatela państwa członkowskiego EFTA i obywatela konfederacji SZwajcarskiej.

AKTUALNIE:

• W rejestrze PESEL SĄ JESZCZE gromadzone dane:

• z udzieleniem zezwolenia na osiedlenie się,

• udzielenie na pobyt rezydenta długoterminowy wspólnot UE,

• dane związane z uzyskaniem statusu uchodźcy,

• albo uzyskaniem ochrony uzupełniającej,

• albo uzyskaniem azylu,

• albo z uzyskaniem zgody na pobyt tolerowany

• czy też uzyskaniem ochrony czasowej.

• W rejestrze PESEL i w rejestrach mieszkańców gromadzone są takie dane jak

• imię / imiona / nazwisko / nazwisko rodowe /

• imiona i nazwiska rodowe rodziców,

• data urodzenia, miejsce urodzenia, kraj urodzenia,

• stan cywilny,

• numer aktu urodzenia i oznaczenie USC w którym ten akt został sporządzony,

• płeć,

• numer PESEL,

• obywatelstwo, lub status bezpaństwowca

• imię i nazwisko rodowe oraz numer PESEL małżonka,

• data zawarcia związku małżeńskiego, numer aktu małżeństwa, oznaczenie USC w którym ten akt został sporządzony,

• data rozwiązania związku małżeńskiego, sygnatura akt rodzaj sądu w którym rozwiązano małżeństwo, albo sygnatura akt i oznaczenie sądu, który stwierdził nieistnienie małżeństwa

• Data zgonu małżonka, albo znalezienia jego zwłok, numer jego aktu zgony, oznaczenie USC gdzie ten akt został sporządzony,

• adres i data zameldowania na pobyt stały, kraj zamieszkania, kraj poprzedniego miejsca zamieszkania, data wymeldowania z pobytu stałego,

• adres i data zameldowania na pobyt czasowy i data upływu deklarowanego terminu pobytu, data wymeldowania z pobytu czasowego,

• data wyjazdu poza granice RP trwającego dłużej niż 6 miesięcy oraz kraj pobytu, data powrotu z wyjazdu poza granice RP trwającego dłużej niż 6 miesięcy,

• seria numer i data ważności ostatnio wydanego dowodu osobistego, oznaczenie organu wydającego dokument,

• seria numer i data ważności paszportu obywatela polskiego,

• seria numer i data ważności dokumentu podróży cudzoziemca, data upływu deklarowanego przez cudzoziemca terminu pobytu,

• data zgonu albo data znalezienia zwłok, numer aktu zgonu, oznaczenie USC w którym ten akt sporządzono.

=

Organami, które są obowiązane do przekazywania danych są:

1. Kierownik USC

2. Organ Gminy właściwy do zameldowania na pobyt stały lub czasowy

3. Wojewoda

4. Organy właściwe do wydania paszportu

=

Te wszystkie dane przekazywane są przez te organy niezwłocznie przy wykorzystaniu środków przekazu elektronicznego.

• W przypadku braku bezpośredniego dostępu do rejestru spowodowanymi przyczynami niezależnymi od organu, rejestracji dokonuje się w ciągu 2 dni roboczych od dnia, w którym powstał obowiązek rejestracji.

• A jeżeli dalej jest utrudnione przekazanie danych to przekazuje się je w formie pisemnej w ciągu 4 dni roboczych.

Nowa ustawa od sierpnia 2011r.

• podkreśla, że raz nadany numer PESEL nie może być ponownie nadany innej osobie.

• Nowy obowiązek meldunkowy na pobyt stały będzie wynosił 30 dni (a nie jak teraz do upływu 4 doby)

• Obowiązku można dokonać przez pełnomocnika legitymującego się pełnomocnictwem udzielonym w formie przewidzianej przez art. 33 KPA. (na piśmie lub zgłoszone do protokołu) pełnomocnik musi okazać do wglądu dowód osobisty lub paszport.

Zameldowanie służy celom ewidencyjnym.

• Obywatel polski, który opuszcza miejsce pobytu stałego lub czasowego, przed upływem deklarowanego okresu pobytu musi się wymeldować.

• Dokonuje tego wymeldowanie w formie pisemnej na odpowiednim formularzu,

• ale może tego dokonać w formie dokumentu elektronicznego umożliwiającego wprowadzenie danych do systemu teleinformatycznego programu gminy, pod warunkiem otrzymania przez osobę urzędowego poświadczenia odbioru.

• Każdy obywatel polski, który wyjeżdża z kraju z zamiarem stałego pobytu poza polską będzie musiał zgłosić swój wyjazd i takie zgłoszenie wyjazdu i to zgłoszenie będzie skutkowało wymeldowaniem z miejsca pobytu stałego lub czasowego.

UDOSTĘPNIENIE DANYCH OSOBOWYCH wg starej ustawy z 1974 r.

Udostępnianie danych osobowych ze:

1. zbiorów meldunkowych,

2. zbioru PESEL oraz

3. Ewidencji wydanych i unieważnionych dowodów osobistych.

= Organy prowadzące te zbiory mają obowiązek na wniosek zainteresowanej osoby w formie pisemnej A W NOWEJ USTAWIE W FORMIE ELEKTRONICZNEJ wydać oświadczenie zawierające albo pełny odpis danych, albo w takim zakresie jak życzy sobie tego osoba, to zaświadczenie wydawane jest też w takiej formie, jaka jest wskazana we wniosku.

Ustawodawca wymienia:

1. podmioty, którym OBLIGATORYJNIE UDOSTĘPNIA się dane z tych rejestrów -udziela się bezpłatnie:

1. organom administracji publicznej, sądom i prokuraturze

2. policji, straży granicznej,

3. służbie więziennej, służbie kontrwywiadu wojskowego, służbie wywiadu wojskowego, służbie celnej,

4. ŻW, ABW, AW, BOR, CBA,

5. szef krajowego centrum informacji kryminalnych,

6. strażom gminnym lub miejskim,

7. organom kontroli skarbowej i wywiadu skarbowego,

8. państwowym i komunalnym jednostkom organizacyjnym

9. oraz innym podmiotom, ale tylko w zakresie niezbędnym do wykonywania zadań publicznych określonych w odrębnych przepisach:

• PCK, ale tylko w zakresie danych osób poszukiwanych.

II. Podmioty, którym FAKULTATYWNIE MOGĄ BYĆ UDOSTĘPNIONE dane i zazwyczaj odpłatnie:

1. osobom i jednostkom organizacyjnym, jeżeli wykażą w tym interes prawny

2. jednostkom organizacyjnym w celach

• badawczych,

• statystycznych,

• badania opinii publicznych,

• badania rynku,

= jeżeli po wykorzystaniu tych danych poddane zostaną anonimizacji- takiej modyfikacji, która nie pozwoli na ustalenie tożsamości osób, których te dane dotyczą.

3.inne osoby i podmioty, jeżeli uwiarygodnią one interes faktyczny w otrzymaniu danych, za zgodą osób, których te dane dotyczą.

DOWÓD OSOBISTY

Dowodu osobistego nie wolno zatrzymywać poza przypadkami wymienionymi w ustawie.

Obowiązek posiadania / wyrobienia dowodu osobistego) ciąży na osobie, która:

1. jest obywatelem RP,

2. zamieszkuje w RP,

3. ukończyła 18 lat;

4. obowiązek ciąży także na osobach, które ukończyły 15 rok życia, jeżeli pozostają w stosunku pracy lub nie zamieszkują wspólnie z osobami, pod których władzą rodzicielską lub opieką się znajdują, albo nie pozostają pod władzą rodzicielską lub opieką.

Prawo do dowodu osobistego ma:

1. osoba będąca obywatelem polski po ukończeniu 13 roku życia, od 1 maja 2004r.

2. dowód osobisty mogą również otrzymać na uzasadniony wniosek rodziców lub opiekunów osoby poniżej 13 roku życia - przekraczanie granicy.

Termin ważności dowodu:

1. generalnie dowód wydawany jest na 10 lat,

2. ale osoby, które ukończyły 65 roku życia mogą otrzymać dowód osobisty na czas nieoznaczony, dokonywane jest to na wniosek takiej osoby,

3. osoby, które otrzymały dowód osobisty a nie ukończyły 18 roku życia dowód jest im wydawany na 5 lat

Dowody osobiste wydawane są ZA DARMO !

Dane przewidziane do zamieszczenia w dowodzie osobistym:

1. nazwisko, nazwisko rodowe, imię, imiona

2. imiona rodziców

3. data i miejsce urodzenia

4. adres zameldowania na pobyt stały, w razie jego braku zameldowanie na pobyt czasowy trwający ponad 3 miesiące, jeżeli nie ma jednego ani drugiego danych o adresie nie zamieszcza się

5. płeć, wzrost w cm, kolor oczu

6. numer PESEL

7. nazwa organu wydającego dowód osobisty, data wydania

8. termin ważności dowodu

9. seria i numer tego dowodu

10. zdjęcie posiadacza

11. podpis

Obowiązki ciążące na posiadaczach dowodu osobistego:

1. posiadacz dowodu ma obowiązek go wymienić wtedy, gdy zmieniły się dane, które zamieszczone są w dowodzie osobistym,

2. w przypadku uszkodzenia dowodu osobistego lub zaistnienia innej okoliczności utrudniającej ustalenie tożsamości,

3. upływ terminu ważności dowodu osobistego

ad.1. Jeżeli zmieniają się dane to posiadacz dowodu musi go wymienić w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji administracyjnej, prawomocnego orzeczenia sądu stwierdzającego zmianę danych, sporządzenie aktu małżeństwa, od dnia doręczenia odpisu aktu małżeństwa (w przypadku, gdy przez konsula RP).

ad.2. Gdy nastąpiło uszkodzenie dowodu albo niemożliwość ustalenia tożsamości, wtedy musimy wymienić dowód niezwłocznie.

ad.3. Gdy mija termin to nie później niż na 30 przed upływem terminu ważności tego dokumentu.

Obowiązki związane z utratą dowodu osobistego:

Osoba, która utraciła dowód osobisty jest zobowiązana ZAWIADOMIĆ o tym :

1. najbliższy organ gminy,

2. albo najbliższą polską placówkę konsularną,

= ten organ wydaje zaświadczenie o utracie dowodu osobistego.

= Będzie ono ważne do czasu wydania nowego dokumentu.

= Te organy możemy powiadomić przy użyciu dostępnych środków, fax, poczta elektroniczna,

organ, który WYDAŁ dowód osobisty w celu unieważnienia tego dokumentu ( zaświadczenia).

• Taka osoba, która utraciła dowód osobisty występuje niezwłocznie o wydanie nowego dokumentu do właściwego organu.

• Jeżeli dowód znalazła jakaś inna osoba, to taka osoba powinna przekazać ten dowód najbliższemu organowi gminy, policji albo innemu organowi administracji:

• Na tych organach ciąży obowiązek przekazania tej informacji organowi, który wydał ten dowód w celu unieważnienia.

• Może być tak, że znalazca przekaże dowód osobisty właścicielowi, niezwłocznie, właściciel może również zawiadomić organ gminy o utracie dowodu osobistego celem jego unieważnienia (nie wiadomo, co się działo z tym dowodem).

W przypadku, gdy ZGŁOSILIŚMY UTRATĘ naszego dowodu ale POTEM GO ZNALEŹLIŚMY, wtedy jesteśmy zobowiązani oddać właściwemu organowi gminy a jeżeli za granicą konsulowi, znaleziony dokument, gdyż nie można posiadać dwóch

Unieważnienie dowodu

Dowód osobisty PODLEGA UNIEWAŻNIENIU wtedy, gdy:

1. zawiadomiono o jego utracie albo zniszczeniu,

2. lub też z dniem przekazania przez osobę trzecią znalezionego dowodu osobistego,

3. z dniem utraty obywatelstwa polskiego przez posiadacza tego dowodu,

4. z dniem odbioru nowego dowodu osobistego w miejsce poprzedniego np. utraconego, zniszczonego lub po terminie,

5. z dniem zgonu jego posiadacza,

6. po upływie 3 miesięcy od zaistnienia okoliczności związanych ze zmianą danych i w przypadku niezłożenia, przez posiadacza dowodu osobistego wniosku o jego wymianę,

7. z dniem upływu ważności dowodu osobistego

W przypadku obywateli polskich, którzy przebywają za granica a nastąpiła zmiana danych to termin wynosi

4 miesiące.

Unieważnienie dowodu jest czynnością materialno - techniczną.

Nowa ustawa o dowodach od 1lipca 2011 r.

Potrzeba uchwalenia nowej ustawy wynikała z planu działań Komisji Europejskiej na rzecz wdrożenia Ogólnoeuropejskiego Systemu Identyfikacji Elektronicznej Osób Fizycznych.

Nowy dowód osobisty będzie spełniał wymogi określone Rozporządzeniem RM z 2007 roku w sprawie Planu Informatyzacji Państwa na lata 2007-2010, gdzie w załączniku tabeli nr 1 został załączony projekt zatytułowany PLID.

• Jednym z głównych jego elementów jest wdrożenie wielofunkcyjnego elektronicznego dokumentu tożsamości z uwierzytelnieniem zgodnego z Unijnymi dokumentami i koncepcjami Narodowego Dokumentu identyfikacyjnego. W sektorze publicznym w ramach np. administracji publicznej, pomocy społecznej, ochrony zdrowia.

• Ma on umożliwić potwierdzenie tożsamości obywateli polski. W zależności od potrzeb uwierzytelnianie posiadacza w systemach teleinformatycznych podmiotów publicznych oraz przy dostępie do rejestrów publicznych.

• Powinien także dawać możliwość potwierdzenia autentyczności samego dokumentu tożsamości przy dostępie do systemów teleinformatycznych podmiotów publicznych oraz przy dostępie do rejestrów publicznych.

• Dzięki zastosowaniu warstwy elektronicznej podniesiony zostanie poziom ochrony przed fałszowaniem dowodów osobistych.

Certyfikat dowodu osobistego- elektroniczne zaświadczenie przyporządkowujące dane do weryfikacji uwierzytelniającej informacji dowodu osobistego.

Data wydania- data personalizacji dowodu osobistego

Personalizacja dowodu- wprowadzenia danych przyszłego posiadacza dowodu do warstwy elektrycznej i graficznej

Podpis osobisty- dane w postaci elektronicznej złożone za pomocą danych służących do składania podpisu osobistego zawartych w ważnym dowodzie osobistym, które:

• wraz z innymi danymi, do których zostały dołączone, lub z którymi są logicznie powiązane pozwalają na identyfikację posiadacza dowodu osobistego

• są przyporządkowane wyłącznie do posiadacza dowodu osobistego

• są powiązane z danymi, do których się odnoszą w taki sposób, że każda późniejsza zmiana danych jest wykrywalna

• są uzupełniane przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych danymi pozwalającymi na określenie czasu złożenia tego podpisu

Podpis elektroniczny- bezpieczny podpis elektroniczny weryfikowany ważnym kwalifikowanym certyfikatem, traktowany w obrocie tak jak podpis własnoręczny, kupujemy od usługodawców z certyfikatem wpisanych do odpowiedniego rejestru. (np. unizeto, KIR-krajowa izba rozliczeniowa, PWPW- polska wytwórnia papierów wartościowych) termin ważności maksymalnie 2 lata, po terminie wszystko od nowa, nie ma przedłużania.

(podpis związany jest z jedną osoba fizyczną) w RP związany tylko z osobą fizyczną nie z prawną.

Każda z firm prowadzi politykę certyfikacyjną- granica odpowiedzialności między osobą posługującą się kluczem prywatnym a publicznym

Zawieszenie podpisu elektronicznego- 7 dni w razie wątpliwości czy jest wszystko ok.

Znakowanie czasu- data pewna

Wzór dowodu osobistego

• nie będzie się prawdopodobnie różnił wielkością,

• oprócz warstwy graficznej pozwalającej na potwierdzenie tożsamości osoby będzie zawierał warstwę elektroniczną, funkcje umieszczone w części elektronicznej nie będą zamkniętym katalogiem, a więc w miarę potrzeb wskazanych w przepisach innych ustaw ich zawartość będzie mogła być uzupełniana o dane niezbędne do realizacji określonych praw i obowiązków obywateli.

• Warstwa elektroniczna dokumentu zapewni także dodatkową funkcjonalność umożliwiająca potwierdzenie tożsamości osoby dokonującej czynności drogą elektroniczną oraz potwierdzanie autentyczności dowodu osobistego i prawdziwości danych warstwy graficznej.

• Dane zawarte w dowodzie będą informacjami wiarygodnymi w związku z tym, że w polskim systemie prawnym dowód osobisty pełni szczególną rolę będąc dokumentem referencyjnym-wyjściowym do wydawania innych dokumentów zawierających dane określające tożsamość osoby.

Dlatego podstawowym źródłem tych danych będzie rejestr PESEL, jako Centralny Rejestr zasilany bezpośrednio przez właściwe organy administracji publicznej rejestrujące zdarzenia tworzące lub zmieniające dane związane z tożsamością osoby i jej statusem administracyjno-prawnym.

• Do rozwiązań przyjętych w nowej ustawie o dowodzie nie będzie się stosowało przepisów o podpisie elektronicznym,

• nowa ustawa w porównaniu do obowiązującej wprowadza zmianę właściwości organu w zakresie wydawania dowodów osobistych:

• Według nowej ustawy właściwym będzie organ dowolnej gminy na terytorium kraju. Nastąpi ODMIEJSCOWIENIE procedury wydawania dowodu osobistego.

• Wydawanie dowodów osobistych będzie zadaniem zleconym z zakresu administracji rządowej. Na co gminy będą otrzymywały dotacje celowe z budżetu państwa.

• Natomiast właściwości miejscowe:

• Wojewodowie będą sprawowali nadzór nad organami gminy w zakresie wydawania dowodów osobistych,

• będą również organami odwoławczymi od decyzji wydawanych przez organy gminy.

Katalog osób uprawnionych i obowiązanych do posiadania dowodu osobistego W NOWEJ USTAWIE:

Katalog tych osób, co do zasady jest taki sam jak w obecnej regulacji i tak:

• prawo do posiadania dowodu osobistego będzie miał każdy obywatel RP,

• natomiast pełnoletni obywatele będą mieli obowiązek posiadania.

• Dowód osobisty będzie dokumentem wydawanym jednej osobie i zawierającym dane wyłącznie tej osoby.

• Będzie dokumentem :

• Potwierdzającym tożsamość i obywatelstwo polskie osoby na terytorium polski i innych państw członkowskich UE,

• państw Obszaru Gospodarczego nienależących do UE,

• oraz państw niebędących członkami Umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym.

• W których obywatele mogą korzystać ze swobody przepływu osób na podstawie umów zawartych przez te państwa ze wspólnotą europejską i jej państwami członkowskimi

• oraz na podstawie jednostronnych decyzji innych państw uznających ten dokument za wystarczający do przekroczenia ich granic.

• Będzie również dokumentem umożliwiającym uwierzytelnienie w systemach teleinformatycznych podmiotów publicznych oraz w zależności od potrzeb uwierzytelnienie posiadacza w systemach teleinformatycznych oraz przy dostępie do rejestrów publicznych, jak również będzie umożliwiał ograniczoną identyfikację.

• Będzie dokumentem aktywnie potwierdzającym prawdziwość danych w warstwie graficznej przez udostępnienie ich wiarygodnej kopii zawartej w warstwie elektronicznej, dla uprawnionych organów lub za zgoda obywatela.

• Prawdopodobnie będzie dokumentem umożliwiającym instalację danych służących do składania podpisu kwalifikowanego.

Źródło tego rozwiązania stanowią przepisy Unijne w sprawie norm dotyczących zabezpieczeń i danych biometrycznych w paszportach i dokumentach podróży wydawanych przez państwa członkowskie.

• Nie ma tam jednak obowiązku wprowadzania danych biometrycznych do dowodów osobistych.

Dowód osobisty będzie dokumentem uprawniającym obywateli polskich do przekraczania granic państw trzecich, które na podstawie jednostronnych decyzji uznają ten dokument za wystarczający do przekroczenia granicy (Chorwacja, Bośnia, Hercegowina).

• Z tym, że nie będzie to dokument podróży, ale Narodowy Dokument potwierdzający tożsamość i obywatelstwo.

Przewiduje się, że dowód osobisty będzie:

• udostępniał dane z warstwy elektronicznej celem porównania danych w warstwie graficznej,

• a także dla lepszej identyfikacji osoby wyświetlone w monitorze zdjęcie warstwy elektronicznej będzie czytelniejsze niż w warstwie graficznej.

• Warstwa graficzna będzie zawierała wizerunek osoby i jej dane,

• Warstwa graficzna będzie służyła potwierdzeniu tożsamości przy codziennych administracyjnych sprawach,

• będzie zawierała nazwisko, imiona itp.

• nie będzie wzrostu, koloru oczu,

• będzie obywatelstwo.

=Zakres danych, które zostaną zamieszone w dowodzie osobistym pozwolą na jednoznaczną identyfikację obywatela niezależnie od sposobu wykorzystania tego dokumentu (karta identyfikacyjna, albo w drodze elektronicznej)

Będzie zawarte obywatelstwo, ponieważ identyfikacja przynależności państwowej osoby posługującej się dowodem w innych krajach nastręcza szereg trudności urzędnikom i funkcjonariuszom innych państw (bo nie było wcześniej). Pośrednie wskazanie obywatelstwa przez wskazanie nazwy państwa wydającego nie przesądza, że osoba posługująca się dowodem osobistym jest obywatelem polski. Gdyż niektóre Państwa Europejskie wydają dokumenty tożsamości cudzoziemcom.

• Zrezygnowano w nowym dowodzie z rysopisu posiadacza,

• nie przewiduje się zróżnicowania graficznego ze względu na pełnoletniość lub niepełnoletność.

• Przewidziano, że w warstwie elektronicznej umieszczone zostaną 3 rodzaje danych pozwalających na składanie podpisów elektronicznych i powiązane z nimi certyfikaty:

1. Certyfikat DOWODU osobistego- zabezpieczenie dowodu przed sfałszowaniem,

• ważne będą tylko te dokumenty, które będą w stanie przyporządkować informację uwierzytelniającą potwierdzoną ważnym certyfikatem dowodu osobistego.

• Do złożenia informacji uwierzytelniającej nie będzie potrzebna ingerencja posiadacza dowodu tzn. dowód będzie składał informację uwierzytelniającą na każde żądanie po połączeniu z czytnikiem.

• Kolejną funkcją jest potwierdzenie prawdziwości danych udostępnionych w warstwie elektronicznej dowodu, do takiego udostępniania danych konieczne będzie posiadania uprawnień do legitymowania obywateli lub świadome działanie posiadacza dowodu.

2. Certyfikat PODPISU osobistego:

• aktywacja tego certyfikatu będzie dobrowolna i będzie następować na wniosek posiadacza dowodu,

• osoby ubezwłasnowolnione częściowo lub całkowicie oraz niepełnoletnie nie będą korzystały z podpisu elektronicznego, w tym przypadku funkcjonalność tego podpisu nie będzie aktywowana, co ma uniemożliwić samodzielny kontakt takich osób w postaci dokumentu elektronicznego z organami administracji publicznej.

- Wyłączenie z wyżej wyłączonej zasady małoletnich wynika z faktu, że certyfikat podpisu osobistego zawiera znajdującą się w numerze PESEL datę urodzenia, co pozwoli wszystkim systemom teleinformatycznym na stwierdzenie faktu niepełnoletności osoby.

- Wyłączenie takie nie powoduje żadnych zagrożeń związanych ze składaniem podpisu przez małoletnich a jednocześnie pozwala na wykorzystanie przez nich podpisu w innym szerokim wachlarzu zastosowań np. w postępowaniach sądowych gdzie małoletni może być stroną, zastosowaniach komercyjnych gdzie od 13 roku życia może posiadać konto bankowe i na podstawie jednostronnej decyzji podmiotów.

• Ten certyfikat można zawiesić a następnie wznosić.

• Termin ważności tego certyfikatu musi być taki sam jak termin ważności całego dokumentu.

• Certyfikat będzie pełnił dwie funkcje:

1. uwierzytelnienie obywatela w systemie teleinformatycznym

2. zapewnienie, że dokument przesłany droga elektroniczną został podpisany przez konkretną osobę.

• Podpisu osobistego nie będzie można złożyć bez podania informacji znanych tylko posiadaczowi czy nr PIN.

• Wykorzystanie dowodu osobistego do składania podpisu elektronicznego będzie wymagało określenia ogólnych ram prawnych, jako generalną zasadę przyjmuje się, że w związku z tym, że nie jest nakładany zakaz wykorzystania podpisu poza obszarem publicznym to państwo nie bierze na siebie odpowiedzialności za użytkowanie podpisu osobistego w tym obszarze.

• Zakres danych zawartych w certyfikacie podpisu osobistego został określony zgodnie z wymaganiami interoperacyjności dla szerokiego zastosowanie dokumentów tożsamości.

3. Certyfikat OGRANICZONEJ IDENTYFIKACJI:

• na razie jeszcze nie ma przewidzianych prawem zastosowań, będzie zastosowany w przyszłości jego funkcjonowanie będzie analogiczne do funkcjonowania podpisu elektronicznego,

z tym, że nie będzie identyfikował konkretnej osoby a jedynie będzie potwierdzał, że podpis został świadomie złożony przez posiadacza dowodu osobistego.

• Aktywacja tego certyfikatu będzie także dobrowolna, na wniosek posiadacza dowodu, też będzie go można zawiesić i wznowić.

ODBIÓR dowodu osobistego będzie następował w siedzibie organu, w którym złożyliśmy wniosek, osobiście albo w przypadku ograniczenie zdolności przy obecności opiekuna. Odbiór potwierdzany będzie na formularzu dowodu osobistego.

9.04.2011R. WYKŁAD NR 9

PRAWO DO ZRZESZANIA SIĘ

Unormowane jest w Konstytucji, gdzie jest mowa o możliwości pokojowego zrzeszania się. To prawo uregulowane jest również w paktach międzynarodowych - w preambule, w deklaracji praw człowieka art. 20 oraz w międzynarodowym pakcie praw obywatelskich i publicznych. Pakty te traktują to prawo w sposób generalny, natomiast szczegóły uregulowane są w ustawodawstwie krajowym i ustawach.

Prawo o stowarzyszeniach reguluje 3 typy stowarzyszeń:

1. „zarejestrowane”

2. zwykłe

3. związki stowarzyszeń

Cechy charakteryzujące stowarzyszenie:

1. jest zrzeszeniem o charakterze dobrowolnym,

2. samorządnym

3. trwałym o celach nie zarobkowych.

ad1. Dobrowolność oznacza, że nikogo nie można zmuszać do przystąpienia do stowarzyszenia, art. 6 prawa o stowarzyszeniach mówi, że zakazane jest tworzenie stowarzyszeń, w których obowiązywałaby zasada bezwarunkowego posłuszeństwa.

ad2. Samorządność- stowarzyszenia same mogą decydować o strukturze organizacyjnej- wewnętrznym układzie, same podejmują uchwały, same ustalają swoje programy, cele działania i sposób i wykonania.

ad3. Trwałość- skoro to ma być stowarzyszenie to powinno ono być trwałe

Cele nie zarobkowe- nie powinny prowadzić działalności gospodarczej, skupienie na celach statutowych.

Zysk nie może być dzielony między członków stowarzyszenia, ale tylko na cel w statutowy. (mogą prowadzić działalność gospodarczą)- takie stowarzyszenie musi być wpisane do KRS, do pierwszego rejestru- rejestru przedsiębiorców.

1. Stowarzyszenie „zarejestrowane”

• Rejestrowane w KRS, w rejestrze drugim, w którym rejestrowane są fundacje, stowarzyszenia, organizacje społeczne,itp

• Żeby powstało takie stowarzyszenie musi być minimum 15 członków, te osoby pragnące założyć stowarzyszenie wybierają komitet założycielski i ten komitet będzie dalej reprezentował stowarzyszenie.

• uchwala się:

• statut

• nazwa indywidualna odróżniająca od /firm / organizacji / i instytucji/,

• cel utworzenia stowarzyszenia,

• siedziba stowarzyszenia,

• teren działania,

• sposób nabywania i utraty członkowstwa,

• przyczyny utraty członkowstwa,

• władze stowarzyszenia,

• sposób ich wybierania,

• kompetencje,

• sposób reprezentowania stowarzyszenia,

• sposób zaciągania zobowiązań majątkowych,

• tryb uzyskiwania środków finansowych,

• tryb ustanawiania składek członkowskich,

• sposób likwidacji, jeżeli przewiduje utworzenie jednostek terenowych,

• możliwość łączenia się z innymi stowarzyszeniami np. w związki stowarzyszeń,

• zasady dokonywania zmian w statucie

• Najwyższą władzą stowarzyszenia jest WALNE ZEBRANIE CZŁONKÓW, jeżeli jest to duże stowarzyszenie to jest to ZEBRANIE DELEGATÓW.

• Drugim organem jest zarząd stowarzyszenia kierujący, na co dzień pracami stowarzyszenia. Organ kontroli wewnętrznej.

• Komitet założycielski z minimum 15 osób zwraca się do KRS z wnioskiem o rejestrację, do tego wniosku dołącza:

• statut

• listę członków założycieli, datę i miejsce urodzenie, adres zamieszkania i ich podpisy (komitety założycielskiego)

• protokół z wyboru komitet założycielskiego

• informacja o adresie siedziby stowarzyszenia

= KRS ma obowiązek rozpoznać taki wniosek niezwłocznie a rozstrzygnięcie powinno zapaść najpóźniej w 3 miesiące po złożeniu wniosku.

= KRS ma prawo zwrócić się do organu nadzorującego i przekazać mu statut stowarzyszenia (wójt, burmistrz, Prezydent Miasta.) :

• Organ nadzorujący ma prawo wypowiedzieć się w sprawie wniosku o rejestrację w ciągu 14 dni od doręczenia, a także może przystąpić do postępowania rejestrowego, ale tylko za zgodą sądu i przystępuje, jako zainteresowany.

= Sąd może odmówić rejestracji, jeżeli nie spełnia ono warunków określonych w ustawie. (zasada legalności). Jeżeli wszystko jest OK. to sąd wydaje postanowienie o zarejestrowaniu stowarzyszenia i z chwilą wpisu do KRS stowarzyszenie nabywa osobowość prawną.

=Sąd takie postanowienie wydaje po stwierdzeniu ze jego statut jest zgodny z przepisami prawa a założyciele spełniają wymagania określone ustawą.

Po wpisaniu do KRS sąd zawiadamia o tym założycieli, zawiadamia również organ nadzorujący o dokonaniu wpisu. Takie postępowanie o wpis do rejestru jest wolne od opłat sadowych.

W związku z tym, że mamy do czynienia z nową osoba prawną są nowe prawa i obowiązki.

Prawa:

• przyjmowanie spadków zapisów, darowizn

• prowadzenie działalności gospodarczej

• korzystanie z ofiarności publicznej

• powoływanie terenowych jednostek organizacyjnych

• łączenie się w związki stow.

• zrzeszanie osób prawnych

2. Stowarzyszenia ZWYKŁE :

Nie posiadają osobowości prawnej.

Tryb tworzenia:

• Takie stow. mogą założyć, co najmniej 3 osoby, uchwalają REGULAMIN działalności a w nim określają:

• nazwę / cel / teren działania / środki działania / siedzibę / również przedstawiciela reprezentującego stow./

• Założyciele informują na piśmie o utworzeniu stowarzyszenia zwykłego, właściwy organ nadzorujący ze względu na siedzibę stow. lub ze względu na przyszłą siedzibę.

• Jeżeli przez 30 dni organ nadzorujący ani inny podmiot ani prokurator się nie odzywa to wszystko jest OK. i stow. rozpoczyna działalność tzw. milczenie władzy.

Takie stow. nie może prowadzić działalności gosp. nie może łączyć stow. nie może przyjmować spadków, zapisów, darowizn i korzystać z ofiarności publicznej. Utrzymuje się wyłącznie ze składek członkowskich.

3. ZWIĄZKI STOWARZYSZEŃ

• Mogą założyć, co najmniej 3 stowarzyszenia zarejestrowane.

• Członkami związku mogą być także inne osoby prawne z tym, że osoby prawne mające cele zarobkowe mogą być jedynie członkami wspierającymi.

Nadzór nad stowarzyszeniami (kontrola):

Organ nadzorujący może:

• żądać od ZARZĄDU stowarzyszenia dostarczenia uchwał walnego zebrania członków albo zebrania delegatów (takie żądanie ma wyznaczony termin)

• żądać od WŁADZ stowarzyszenia złożenia niezbędnych wyjaśnień

= W przypadku niezastosowania się do któregoś z żądań organ nadzorujący może się zwrócić do sądu i sąd jednorazowo może wymierzyć grzywnę w wysokości 5 tys. zł z tym, że stowarzyszenie może się zwolnić od grzywny szybko spełniając żądanie organu nadzorującego i w ciągu 7 dni występuje do sądu o zwolnienie od grzywny.

W przypadku, gdy działalność stowarzyszenia jest niezgodna z prawem, albo narusza postanowienia statutu wtedy organ nadzorujący w zależności od rodzaju i stopnia nieprawidłowości może:

1. wystąpić o ich usunięcie w określonym terminie

2. może udzielić ostrzeżenia władzom stowarzyszenia

3. może wystąpić do sądu o zastosowanie określonych środków

Sąd może zastosować określone środki takie jak:

• udzielić upomnienia władzom stowarzyszenia

• uchylić niezgodną z prawem lub statutem uchwałę stowarzyszenia

• rozwiązać stowarzyszenie tylko wtedy, gdy jego działalność wykazuje rażące lub uporczywe naruszanie prawa albo postanowień statutu, nie ma warunków do przywrócenia działalności zgodnej z prawem lub statutem

4. Sąd rozpoznając wniosek o rozwiązanie stowarzyszenia może także z własnej inicjatywy wydać tzw. zarządzenie tymczasowe o zawieszeniu w czynnościach zarządu stowarzyszenia. Wtedy sąd wyznacza przedstawiciela, który prowadzi bieżące sprawy stowarzyszenia.

5. Rozpoznając taki wniosek sąd może także zobowiązać władze stowarzyszenia do usunięcia nieprawidłowości w określonym terminie.

6. Sąd może ustanowić kuratora z własnej inicjatywy albo na wniosek organu nadzorującego, jeżeli stowarzyszenie nie posiada zarządu zdolnego do działań prawnych.

• Kurator jest zobowiązany do zwołania w czasie nie dłuższym niż 6 miesięcy walnego zebrania członków (zebrania delegatów) w celu wyboru zarządu.

• Do czas wyboru tego zarządu prokurator reprezentuje to stowarzyszenie również w sprawach majątkowych (bieżących).

7. Stowarzyszenie można rozwiązać także wtedy, kiedy spada liczba członków stowarzyszenia, najczęściej na wniosek stow.

8. Również, gdy stowarzyszenie nie posiada przewidzianych w ustawie władz i nie ma warunków do tego, że w ciągu jednego roku zostaną one wyłonione.

Majątek stowarzyszenia:

Może pochodzić: / ze składek członkowskich / spadków / zapisów / darowizn / ofiarności publicznej / oraz z działalności gospodarczej/.

Likwidacja stowarzyszenia:

• W przypadku rozwiązania stowarzyszenia na podstawie własnej uchwały likwidatorami stowarzyszenia są członkowie zarządu.

• Natomiast, jeżeli nie ma postanowień statutu, ani też w drodze uchwały ostatniego posiedzenia nie postanowiono o trybie rozwiązania, wówczas rozwiązanie może postanowić sąd.

• Sąd zarządza likwidację i wyznacza likwidatora:

• Obowiązkiem likwidatora jest przeprowadzenie likwidacji w możliwie najkrótszym czasie w taki sposób żeby zabezpieczyć majątek stowarzyszenia przez nieuzasadnionym uszczupleniem. Po zakończonej likwidacji likwidatora zawiadamia sąd i sąd wszczyna postępowanie o wykreślenie stowarzyszenia z KRS.

Majątek stowarzyszenia, jeśli jakiś pozostanie to zazwyczaj jest przeznaczony na cele statutowe albo braku takich postanowień sąd może orzec o przeznaczeni majątku na określony cel społeczny.

ZGROMADZENIA

Zgromadzenia reguluje ustawa z 1999 roku, Prawo o zgromadzeniach.

1. Zgodnie z ustawą „każdy ma prawo do pokojowego zgromadzania się”

2. Przepisy Konstytucji w art. 57 zapewniają jednostce „wolność organizowania pokojowych zgromadzeń i uczestnictwa w nich, ograniczenia tej wolności może określić ustawa”.

Konstytucja nie precyzuje twierdzenia pokojowego zgromadzania się ani też nie wprowadza ograniczeń w tym zakresie pozostawia, zatem swobodę ustawodawstwu zwykłemu w tym zakresie.

3. Umowy międzynarodowe traktują o prawie „spokojnego zgromadzania się” przewidując jednocześnie możliwość ograniczenia tego prawa przez ustawy zazwyczaj w takich sytuacjach, w jakich można wprowadzać ograniczenia prawa stowarzyszania się.

4. Niektóre pakty międzynarodowe traktują łącznie problematykę stowarzyszania się i zgromadzania i jest to art. 11 Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw i Podstawowych Wolności CZłowieka,

art. 20 Powszechnej Deklaracji Praw CZłowieka z 1948r.

Ta ustawa podaje definicję legalną zgromadzenia „ zgrupowanie, co najmniej 15 osób zwołane w celu wspólnych obrad lub w celu wspólnego wyrażenia stanowiska”

W tak pojętym zgromadzeniu mogą się mieścić różne formy aktywności np. wyrażenie stanowiska na prelekcji, czy też na jakimś prywatnym przyjęciu towarzyskim.

Reglamentacja administracyjna nie dotyczy takich zgromadzeń odnosi się tylko do zgromadzeń publicznych, o których mowa w art. 6 ustawy zgodnie, z którym zgromadzeniami publicznymi są zgromadzenia organizowane na otwartej przestrzeni dostępnej dla nieokreślonych imiennie osób.

Organem właściwym w sprawie zgromadzenia są : ORGANY GMINY właściwe ze względu na miejsce zgromadzenia.

Jeżeli zgromadzenie odbywa się w pobliżu siedziby:

1. przedstawicielstwa dyplomatycznego,

2. urzędu konsularnego,

3. misji specjalnej lub

4. w pobliży siedziby organizacji międzynarodowej korzystającej z immunitetów i przywilejów dyplomatycznych,

wówczas, ORGAN GMINY dodatkowo zawiadamia:

1. właściwego Komendanta Policji i

2. MSZ

To postępowanie w sprawie zgromadzeń należy do zadań zleconych organowi gminy.

Organem odwoławczym jest Wojewoda.

Prawo do zgromadzeń może być OGRANICZONE wtedy, gdy jest to niezbędne dla:

• ochrony bezpieczeństwa państwowego,

• ochrony porządku publicznego

• ochrony zdrowia i moralności publicznej

• w celu ochrony praw i wolności innych osób

• ochrony pomników zagłady

nie mogą uczestniczyć w zgromadzeniu osoby mające przy sobie broń / materiały wybuchowe / i inne niebezpieczne narzędzia/.

Przepisów tych nie dotyczą zgromadzenia organizowane przez:

1. organy państwa lub organy ST,

2. zgromadzeń odbywających się w ramach działalności kościoła katolickiego lub innych kościołów i związków wyznaniowych.

Przepisy szczególne:

1. ustawa o szkolnictwie wyższym, w art. 15 i 16 ustawy o stosunku państwa do kościoła katolickiego w RP przewidują formę uzgodnień w przypadku :

1. organizowanie kultu publicznego na drogach, placach publicznych,

2. w pomieszczeniach użyteczności publicznej.

2. Prawo o ruchu drogowym i przepisy wykonawcze przewidują uzyskanie odrębnego zezwolenia, gdy:

1. zgromadzenie ma się odbywać na drodze publicznej.

Prawo organizowania zgromadzeń przysługuje osobom mającym pełną zdolność do czynności prawnych, także osobom prawnym, organizacjom, grupom osób.

Zawiadomienie organu administracji o zgromadzeniu:

• Organizator zgromadzenia musi zawiadomić ORGAN GMINY o zgromadzeniu w taki sposób, aby wiadomość o zgromadzeniu dotarła do danego organu najpóźniej na 3 dni przed odbyciem zgromadzenia a najwcześniej na 30 dni.

• Takie zawiadomienie powinno zawierać: /imię i nazwisko/ datę urodzenia / adres osoby fizycznej organizującej zgromadzenie/. Jeżeli jest to osoba prawna to /nazwę i adres/ tej osoby prawnej tak jak i organizacja.

• Trzeba podać cel zgromadzenia, program i język, którym będą posługiwali się członkowie zgromadzenia. Miejsce i datę zgromadzenia, godzinę rozpoczęcia zgromadzenia, planowany czas trwania, jeżeli organizator przewiduje zmianę miejsca zgromadzenia to planowaną trasę przejścia. Jakie środki przewiduje organizator w celu zapewnienia pokojowego charakteru zgromadzenia, lub o jakie środki zwraca się do policji czy straży miejskiej.

• Organizator ponosi odpowiedzialność za szkody powstałe w wyniku zgromadzenia.

Ustawa przewiduje także możliwość wyznaczenia przez Radę Gminy miejsca w danej miejscowości, gdzie mogą gromadzić się ludzie bez zawiadamiania organów.

Organ Gminy albo odrzuci zawiadomienie, zakazuje tylko wtedy, gdy cel zgromadzenia sprzeciwiałby się przepisom ustawy, albo zgromadzenie naruszałoby przepisy ustaw karnych lub gdy odbycie zgromadzenia zagrażałoby życiu lub zdrowiu ludzi czy też mieniu w znacznych rozmiarach.

Taka decyzja o zakazie zgromadzenia musi być dostarczenia organizatorowi w ciągu 3 dni od zawiadomienia, ale nie później niż w ciągu 24h przed odbyciem zgromadzenia.

• Wniesienie odwołania nie wstrzymuje odwołania decyzji.

Jeżeli organ nie ma żadnych wątpliwości to zgromadzenie może się odbyć.

Zgromadzenie wybiera swojego przewodniczącego, którym może być też organizator, przewodniczący ponosi odpowiedzialność za przebieg zgromadzenia i on podejmuje w tym celu odpowiednie środki:

1. może żądać, aby zgromadzenie opuściła osoba/osoby, która swoim zachowaniem narusza przepisy ustawy prawo o zgromadzeniach albo uniemożliwia lub usiłuje udaremnić zgromadzenie

jeżeli taka osoba nie podporządkuje się temu żądaniu przewodniczący może się zwrócić o pomoc do Policji lub Straży Miejskiej,

jeżeli dalej naruszają przepisy i nie podporządkowują się zarządzeniom przewodniczącego wówczas przewodniczący rozwiązuje zgromadzenie

jeżeli łamią przepisy ustaw musi obowiązkowo rozwiązać to zgromadzenie

jeżeli takie zgromadzenie zostanie rozwiązanie to uczestnicy mają obowiązek opuścić bez nieuzasadnionej zwłoki miejsce zgromadzenia.

PRZEDSTAWICIEL GMINY może uczestniczyć w zgromadzeniu np. w celu obserwacji tego zgromadzenia, ale zanim będzie uczestniczył w tym zgromadzeniu to musi okazać swoje upoważnienie przewodniczącemu zgromadzenia.

Jeżeli przedstawiciel gminy zauważy, że naruszane są przepisy ustawy prawo o zgromadzeniach czy przepisy ustaw karnych albo

jeżeli przebieg zgromadzenia zagraża: / życiu lub zdrowiu ludzi/ czy też /mieniu w znacznych rozmiarach/

=wówczas przedstawiciel gminy może rozwiązać zgromadzenie, ale zwraca się najpierw do przewodniczącego z żądaniem rozwiązania zgromadzenia, a gdy ten wzbrania się tego uczynić wówczas przedstawiciel gminy 3-krotnie ostrzega zgromadzonych o możliwości rozwiązania zgromadzenia a jeżeli to nie pomaga to następnie ogłasza przewodniczącemu w formie decyzji ustnej w obecności zgromadzonych o rozwiązaniu zgromadzenia. Takiej decyzji nadaje się rygor natychmiastowej wykonalności, a następnie w formie pisemnej ta decyzja jest doręczana organizatorowi zgromadzenia na piśmie w ciągu 24h.

W ciągu 3 dni od dnia rozwiązania zgromadzenia organizatorowi lub każdemu uczestnikowi zgromadzenia przysługuje odwołanie a następnie w ciągu 3 dni od dnia doręczenia decyzji skarga do sądu administracyjnego. Również w tym wypadku rozprawa jest wyznaczona w ciągu 7 dni o ile nie zachodzą przeszkody formalne.

Udaremnienie lub zakłócenie legalnego zgromadzenia jest WYKROCZENIEM podobnie jak zwoływanie lub przewodniczenie zgromadzeniu bez wymaganego zawiadomienia. WYKROCZENIEM jest także odmowa opuszczenia zgromadzenia na polecenie przewodniczącego lub organu władzy publicznej. Wykroczenia te są obłożone dosyć łagodną sankcją karną 2 tygodnie aresztu, kara ograniczenia wolności albo kara grzywny.

FUNDACJE

Ustawa z 1984r. wielokrotnie nowelizowana. Tworzone dla szczytnych celów, społecznie i gospodarczo użyteczne. Ustawodawca w art. 1 wymienia te cele i wymienia je tylko przykładowo, czyli mogą to być jeszcze inne cele:

• ochrona zdrowia

• kultura i sztuka

• pomoc społeczne

• rozwój nauki

• oświata i wychowanie

• ochrona zabytków itp.

Tryb tworzenia fundacji:

Fundacje może ustanowić:

• osoba fizyczna niezależnie od obywatelstwa i miejsca zamieszkania,

• bądź osoba prawna mająca siedzibę w Polsce lub za granicą z tym, ze siedziba fundacji powinna znajdować się w Polsce.

I. Taka osoba fizyczna musi udać się do notariusza i w formie aktu notarialnego ustanawia fundację, czyli składa oświadczenie woli, w tym akcie notarialnym od razu wskazuje cel fundacji i składniki majątkowe przeznaczone na realizację tego celu np. pieniądze, papiery wartościowe, nieruchomości, rzeczy ruchome. Od razu wskazuje się również cel i nazwę fundacji.

II. Drugim sposobem w formie testamentu. W testamencie wskazuje się cel fundacji i jakie składniki przeznaczamy na fundację.

FUNDATOR / ustala STATUT fundacji/ określa jej: / nazwę / siedzibę / cel / majątek / zakres działalności tej fundacji / skład zarządu / kompetencje tego organu / i inne postanowienia uznane za istotne/

Jeżeli fundacja będzie prowadziła działalności gospodarczą to musi to zostać ujęte w statucie.

Dla osoby fizycznej wystarcza 1000 zł na rozpoczęcia działalności gospodarczej fundacji i musi zostać wpisana do KRS.

Fundator musi wskazać Ministra Właściwego ze względu na Cel Fundacji. Minister jest Organem Nadzorującym. Jeżeli fundacja mi kilka celów przyjmuje się, że właściwym będzie Minister Właściwy ze względu na Cel Główny. Fundator może odstąpić od osobistego ustalenia.

Postępowanie rejestrowe

Sąd rejestrowy dokona wpisu do KRS do rejestru fundacji, jeżeli:

• stwierdzi, że czynności zostały podjęte przez uprawnioną osobę lub organ

• oraz, że cel fundacji i statut fundacji są zgodne z przepisami prawa.

Sąd wówczas dokonuje wpisu do KRS i z chwilą wpisania fundacja uzyskuje osobowość prawną.

Po wpisaniu sąd zawiadamia Właściwego Ministra ze względu na Zakres DZiałania i Cel Fundacji oraz zawiadamia Właściwego Starostę, jednemu i drugiemu przesyła statut.

Jeżeli cele fundacji wykraczają poza zakres działania dwóch lub więcej ministrów, wtedy sąd zawiadamia tego Głównego Ministra o wpisaniu fundacji do KRS.

Podstawowym organem fundacji jest ZARZĄD prowadzący bieżące sprawy fundacji i reprezentujący fundację na zewnątrz.

Fundacja, co roku musi składać sprawozdanie ze swojej działalności, które musi być podane do publicznej wiadomości np. w prasie, Internecie itp.

Właściwy Minister lub Starosta mogą wystąpić do sądu o uchylenie uchwały zarządu fundacji. Wtedy, gdy ta uchwała jest niezgodna z postanowieniami statutu fundacji, albo jest niezgodna z celem fundacji, albo jest niezgodna z przepisami prawa. W takiej sytuacji Organ Nadzorujący może się zwrócić do sądu o wstrzymanie wykonania uchwały do czasu rozstrzygnięcia tej sprawy.

Usunięcie uchybień w wyznaczonym terminie:

Jeżeli DZIAŁANIE ZARZĄDU fundacji w sposób istotny narusza przepisy prawa lub postanowienia statutu albo jest to niezgodne z celem fundacji, wtedy Organy Nadzorujący może wyznaczyć termin w celu usunięcia uchybień pracy zarządu.

Może także zażądać ZMIANY ZARZĄDU fundacji w wyznaczonym terminie. Po upływie tego wyznaczonego terminu albo, gdy zarząd dalej działa niezgodnie z prawem, statutem i celem fundacji Organ Nadzorujący może zwrócić się do sądu o ZAWIESZENIE zarządu fundacji i wyznaczenie zarządcy przymusowegoTaki zarządca przymusowy reprezentuje fundację we wszystkich sprawach wynikających z zarządu, również w postępowaniach sądowych.

Likwidacja fundacji

Fundacja może być zlikwidowana:

1. w przypadku osiągnięcia celu, do którego została stworzona

2. wyczerpania środków i majątku

3. gdy jest to wskazane w statucie

Fundacja zwolniona jest z opłaty / sądowej / notarialnej / i także od podatku /od spadków i darowizn/.

ZBIÓRKI PUBLICZNE

Ustawa z 1933r. o zbiórkach publicznych ma zagwarantować bezpieczeństwo w realizacji ofiarności publicznej w szczególności uchronić ofiarodawców od ryzyka oszustwa oraz ma zapewnić wykorzystanie środków pochodzących z ofiarności zgodnie z wolą ofiarodawców.

Ta ustawa stanowi podstawę reglamentacji administracyjnej sfery dysponowania środkami przez osoby fizyczne.

System pozwoleń na prowadzenie zbiórek publicznych

Art. 1. wszelkie publiczne zbieranie ofiar w gotówce lub w naturze ma pewien z góry określony cel i wymaga uprzedniego pozwolenia władzy, równocześnie przepis art. 3 ust 3 ustawy ustanawia bezwzględny zakaz urządzania zbiórek publicznych w interesie osobistym. ………

Organizatorzy zbiórek publicznych:

Organizatorami zbiórek publicznych uprawnionymi do ubiegania się o wydanie na nie pozwolenia są wyłącznie:

1. stowarzyszenia i organizacje posiadające osobowość prawną oraz

2. komitety organizowane dla realizacji określonego celu.

Cel, na jaki przeznaczone mają być środki uzyskane ze zbiórki publicznej powinien być zgodny ze statutem stowarzyszenia lub organizacji albo z aktem organizacyjnym komitetu.

Warunki, jakie powinny być spełnione, aby podmiot mógł zorganizować i przeprowadzić zbiórkę publiczną wymienia w sposób wyczerpujący art. 3 ust 1 ustawy o zbiórkach publicznych a wiec pozwolenie na zbiórkę publiczną może być udzielone tylko wówczas, gdy

• cel zbiórki nie sprzeciwia się prawu

• jest godny poparcia z punktu widzenia interesu publicznego

Konstrukcja pozwolenia na zbiórkę publiczną została oparta na uznaniu administracyjnym.

Organ prowadzący postępowanie w sprawie pozwolenia jest uprawniony do odmowy jego udzielenia nawet wówczas, gdy cel zbiórki nie sprzeciwia się prawu i z pewnych względów wymaga poparcia z racji interesu publicznego również wówczas organ jest uprawniony do wykazania, że istnieje jakiś inny bardziej doniosły społecznie aspekt interesu społecznego, z którym kłóci się dobro podniesione przez podmiot żądający pozwolenia na zbiórkę publiczną.

Uznanie organu wynika ze zwrotu językowego użytego w treści art. 3 ust 1 „pozwolenie na zbiórkę może być udzielone”

10.04.2011R. WYKŁAD NR 10

System pozwoleń na oprowadzenie zbiórek publicznych:

Organem właściwym do wydania pozwolenia na zbiórkę publiczną jest:

1. Wójt, Burmistrz lub Prezydent Miasta, jeżeli zbiórka ma być przeprowadzona na obszarze Gminy albo jej części.

2. Jeżeli obszar prowadzenia zbiórki miałby przekroczyć granice jednej gminy równocześnie nie przekraczając granic jednego powiatu, wtedy organem wydającym pozwolenie będzie Starosta.

3. Natomiast właściwość Marszałka Województwa przewidziano dla spraw pozwoleń na zbiórkę obejmującą obszar więcej niż jednego powiatu jednakże nie większy niż obszar jednego województwa,

4. a zamiar przeprowadzenia zbiórki na obszarze przekraczającym granice jednego województwa wymaga pozwolenia wydanego przez Ministra Właściwego do spraw Wewnętrznych. (art. 2 ust 1 pkt 1-4)

Właściwość organu wydającego pozwolenie może zależeć nie tylko od obszaru prowadzonej zbiórki, ale również od miejsca wykorzystania środków uzyskanych od osób wykazujących ofiarność.

5. Zużycie środków pochodzących z ofiar poza granicami polski powoduje, że przed przeprowadzeniem zbiórki pozwolenie musi wydać minister właściwy do spraw wewnętrznych za zgodą ministra właściwego do spraw zagranicznych oraz za zgodą ministra właściwego do spraw finansów publicznych.

Takie pozwolenie jest decyzją administracyjną i zostało to wyrażone wprost w art. 2 ust 1 i 2.

Organ, który wydał pozwolenie na prowadzenie zbiórki jest także uprawniony do jego cofnięcia, które może nastąpić w dowolnym czasie, jednakże faktyczne wydanie decyzji w sprawie cofnięcia pozwolenia jest uzasadnione w przypadkach, w których decyzja w sprawie udzielenie pozwolenia nadaje się do wykonania.

• Skoro pozwolenie na zbiórkę uprawnia do jej przeprowadzenia to do chwili zakończenia ostatniej z czynności organizatora prowadzącego zbiórkę możliwe jest wydanie decyzji cofającej pozwolenie.

• Podstawową przesłanką cofnięcia pozwolenia jest prowadzenie zbiórki niezgodnie z przepisami ustawy. Podstawą cofnięcia takiego pozwolenia jest działalnie niezgodne z przepisami prawa a przede wszystkim ustawy o zbiórkach publicznych.

• Przepis art. 10 ustawy o zbiórkach nie wartościuje naruszenia, które uprawnia organ do cofnięcia.

• Każde naruszenie przepisów ustawy o zbiórkach publicznych adresowane do organizacji prowadzącej zbiórkę może stanowić podstawę do wszczęcia postępowania w sprawie cofnięcia pozwolenia na zbiórkę.

• Odrębnymi przesłankami do cofnięcia pozwolenia są także:

• prowadzenie zbiórki z zagrożeniem bezpieczeństwa,

• z zagrożeniem spokoju lub porządku publicznego oraz

• przekazywanie środków uzyskiwanych z ofiar na niewłaściwy cel.

• Równocześnie z wydaniem decyzji w sprawie cofnięcia pozwolenia organ wydając tę decyzję jest uprawniony do wydania zarządzenia o przeznaczeniu środków, które już zebrano np. podczas nielegalnej zbiórki.

• To zarządzenie jest wówczas częścią decyzji orzekającej o cofnięciu pozwolenia.

• Podejmując takie rozstrzygnięcie organ jest obowiązany również orzec o przekazaniu zebranych ofiar na rzecz jednej z instytucji społeczno - opiekuńczych lub oświatowych.

Ofiarność osób zwolniona od pozwoleń:

Prowadzenie zbiórki publicznej nie wymaga pozwolenia w tych wszystkich przypadkach, w których ustawodawca wyraźnie wyłączył stosowanie przepisów ustawy o zbiórkach.

Do zbiórek publicznych, które nie wymagają pozwolenia należą:

1. zbieranie ofiar na cele religijne, na kościelną działalność charytatywno- opiekuńczą, na członków zakonu o ile odbywa się na terenie kościelnym, kaplic lub w innych miejscach zwyczajowo przyjętych w danej miejscowości i w sposób tradycyjnie ustalony.

2. Prowadzenie zbiórek w drodze loterii poza miejscami publicznymi.

3. Prowadzenie zbiórek wśród grona osób znajomych osobiście przeprowadzającemu zbiórkę.

4. Prowadzenie zbiórek wśród młodzieży szkolnej w lokalach szkolnych, jeżeli odbywają się na podstawie zezwolenia władz szkoły.

5. Prowadzenie zbiórek w lokalach urzędów publicznych na cele godne poparcia, jeżeli odbywają się na podstawie pozwolenia przełożonego urzędu.

Zasady korzystania z ofiarności osób podczas zbiórki publicznej:

Zbiórka publiczna może być prowadzona wyłącznie w czasie określonym w pozwoleniu.

• Fakultatywnym składnikiem pozwolenia są warunki i sposób przeprowadzenia zbiórki, jeżeli organ z tego pozwolenia skorzysta, to instytucja prowadząca zbiórkę jest zobowiązana posługiwać się wyłącznie metodami i środkami pozyskiwania ofiar określonymi w pozwoleniu.

• Faktyczne odbieranie ofiar od ofiarodawców oraz ich gromadzenie może być w imieniu instytucji lub komitetu prowadzone tylko przez członków instytucji lub komitetu, czasami dodatkowo również członków instytucji o pokrewnych celach lub przez osoby wyraźnie zaproszone przez instytucję organizatora.

• W ramach kontroli legalności zbiórek prowadzonych na podstawie pozwolenia organ, który je wydał jest uprawniony do wglądu w dokumentację instytucji w tym w księgę i dokumenty kasowe. Może ponadto żądać od instytucji i jej przedstawicieli ustnych i pisemnych wyjaśnień oraz może uczestniczyć w posiedzeniach organów, które dotyczą przeznaczenia zebranych ofiar.

• Poza tym organizator zbiórki ma obowiązek z 24-o godzinnym wyprzedzeniem zawiadomić organ udzielający pozwolenia na zbiórkę o posiedzeniach organów instytucji, na których będą podejmowane tematy związane ze zużytkowaniem środków pochodzących ze zbiórki.

• Po zakończeniu zbiórki jej wyniki oraz sposób wykorzystania ofiar powinien być podany przez instytucję czy komitet przede wszystkim do wiadomości organu, musi być ogłoszone w prasie o zasięgu odpowiadającym zasięgowi zbiórki i musi się to ukazać w terminie 1 miesiąca.

• Szczegółowe zasady dotyczące form prowadzenia zbiórek i metod zapewnienia bezpieczeństwa środków zgromadzonych w trakcie zbiórki reguluje Rozporządzenie Ministra ds. Wewnętrznych i Administracji z 2000r. w sprawie sposobów przeprowadzania zbiórek publicznych oraz zakresu kontroli nad tymi zbiórkami. Przepisy par. 1 i 2 tego Rozporządzenia szczegółowo wskazują na dopuszczalne postacie i warunki przeprowadzania zbiórek w formie ofiar w gotówce oraz w formie ofiar w naturze.

• Zbiórka publiczna ofiar w gotówce może być przeprowadzona w formie: dobrowolnych wpłat na konto, zbierania ofiar do puszek kwestarskich lub skarbon stacjonarnych. Może to być także sprzedaż cegiełek wartościowych oraz sprzedaż przedmiotów i usług.

• Forma ofiar w naturze jest dozwolona tylko w przypadku, gdy wszystkie dary będą mogły być w niezmienionej postaci zużyte na cel określony w pozwoleniu. Organ wydający pozwolenie na zbiórkę może dopuścić domokrążną formę prowadzenia zbiórki. Jednakże na taką formę może zezwolić tylko wtedy, gdy uzna to za społecznie uzasadnione. W szczególności, gdy celem zbiórki jest np. pomoc ofiarom klęsk żywiołowych lub gdy teren, na którym ma być przeprowadzona ta zbiórka usprawiedliwia to.

• Puszki kwestarskie i skarbony stacjonarne powinny być zabezpieczone w taki sposób, który nie pozwoli na ich otwarcie i wyjęcie zawartości bez widocznego naruszenia. Ponadto powinny posiadać indywidualne numery i oznaczenie prowadzącego zbiórkę. Otwarcie puszki lub skarbony może nastąpić tylko w obecności osoby upoważnionej do takiej czynności. Upoważnionej przez organizację czy też komitet.

• Nazwa instytucji oraz numer porządkowy muszą widnieć na każdej rozprowadzanej w ramach zbiórki cegiełek wartościowych. Podobne ograniczenia dotyczą również przedmiotów sprzedawanych w ramach zbiórki mianowicie, powinny być one wyposażone w cechy umożliwiające ich odróżnienie od innych przedmiotów znajdujących się w obrocie. Przede wszystkim powinny mieć uwidocznioną cenę i nazwę instytucji przeprowadzającej zbiórkę.

• Osoba prowadząca zbiórkę w imieniu instytucji lub komitetu powinna mieć ukończone 16 lat, jest ona obowiązana posiadać legitymację, na której musza się znajdować następujące elementy:

• numer, nazwa i adres prowadzącego zbiórkę,

• cel zbiórki,

• nazwa organu udzielającego pozwolenia na zbiórkę wraz z datą i numerem pozwolenia,

• fotografia osoby przeprowadzającej zbiórkę publiczną wraz z jej imieniem, nazwiskiem i adresem,

• termin ważności legitymacji,

• podpis osoby uprawnionej do reprezentacji instytucji lub komitetu waz z pieczęcią tej instytucji lub komitetu.

• Prowadzący zbiórkę ma także obowiązek prowadzenia dokumentacji związanej z przebiegiem akcji zbiórkowej. Taka dokumentacja powinna obejmować dane dotyczące osób, którym: wydano puszki kwestarskie, skarbony stacjonarne, cegiełki wartościowe i przedmioty, czas prowadzenia zbiórki, sumę zebranych pieniędzy a także rodzaj i ilość zebranych ofiar w naturze.

Pewnym uzupełnieniem ustawy o zbiórkach są unormowania zawarte w ustawie z 2003 r. o działalności pożytku publicznego i wolontariacie. Przepis art. 7 ust 1a pkt 2 musi być odczytywany łącznie z art. 20 ustawy o działalności pożytku publicznego i uprawnia on do prowadzenia zbiórek publicznych małoletnie osoby poniżej 16 roku życia, jeżeli prowadza tę zbiórkę na rzecz jednej z organizacji pożytku publicznego. A nadzór nad takimi osobami powierzony jest przez organizację pożytku publicznego osobie pełnoletniej.

Swoistym ograniczeniem w zakresie korzystania przez instytucję ze środków pochodzących ze zbiórki publicznej są czasowe granice możliwości ich wykorzystania. Zgodnie z art. 33 ust 4 ustawy o działalności pożytku publicznego w przypadku wykreślenia organizacji pożytku publicznego z KRS organizacja ta jest zobowiązana do wykorzystania na własną działalność środków pochodzących ze zbiórek publicznych. Wykorzystanie tych środków powinno nastąpić w całości w ciągu 6 miesięcy od dnia wykreślenia wpisu.

• Podmiotami organizującymi zbiórki publiczne i występującymi w charakterze organizacji pożytku publicznego mogą być także spółki akcyjne, jeżeli prowadzą działalność społecznie użyteczną w sferze zadań publicznych i nie działają w celu osiągnięcia zysku.

PRAWO A AKTACH STANU CYWILNEGO

Ustawa z 1986 r. tekst jednolity z 2004r.

Częścią sytuacji prawnej każdej osoby fizycznej jest stan cywilny.

Wszystkie zdarzenia, które mają wpływ na stan cywilny osób reguluje prawo o aktach stanu cywilnego.

Reguluje przede wszystkim sprawy związane z rejestracją: urodzeń, małżeństw i zgonów.

Ustawodawca nie podaje definicji legalnej stanu cywilnego wskazuje jedynie, iż stwierdzenie stanu cywilnego osoby następuje na podstawie aktów sporządzonych w księgach stanu cywilnego. (Art. 3)

Stan cywilny jest niepodzielny i zgodnie z tą zasadą każdy człowiek może mieć tylko jeden stan cywilny tzn. że jest dzieckiem tylko jednego mężczyzny i jednej kobiety za małżonka może mieć tylko jedną osobę.

Wyjątek dotyczy skutków przysposobienia z tym, że to i tak nie podważa zasady niepodzielności stanu cywilnego.

Stan cywilny jest dobrem osobistym i przedmiotem tzw. praw stanu cywilnego.

-Prawa wynikające ze stanu cywilnego określają relacje danej osoby w stosunku do członków jej rodziny.

-Ochronę praw stanu cywilnego zapewniają odrębne przepisy w szczególności kpC. Dotyczące postępowania w sprawach małżeńskich oraz ze stosunków między rodzicami a dziećmi.

-W ramach praw stanu cywilnego chroni się także nazwisko z urodzenia lub z małżeństwa.

-Prawa stanu cywilnego są niezbywalne, mają charakter niemajątkowy i są skuteczne erga omnes.

Wszystkie zdarzenia, które kształtują lub ustalają stan cywilny muszą być obowiązkowo wpisane do aktów stanu cywilnego. W związku z tą zasadą na organach państwowych ciąży obowiązek zawiadamiania kierownika stanu cywilnego o każdym zdarzeniu kształtującym lub ustalającym stan cywilny.

Sama rejestracja stanu cywilnego jest częścią porządku administracji i służy identyfikacji poszczególnych członków społeczności Dzięki za wszystko rejestracji uzyskuje się także informacje np. o naturalnym ruchu ludności.

Zgodnie z art. 4 akty stanu cywilnego stanowią wyłączny dowód zdarzeń w nich stwierdzonych a ich niezgodność z prawdą może być udowodniona jedynie w postępowaniu sądowym.

Problematyka aktów stanu cywilnego jest przedmiotem regulacji państwowej jak i prawa kościelnego:

• Aktem świeckim był akt małżeństwa, który polegał na dwóch aktach pierwszy akt był to akt zmówin i zdawin.

• Umowa ślubna zawierana byłą między ojcem/opiekunem panny młodej a narzeczonym.

• Pierwsze księgi to były tzw. księgi metrykalne, ich prowadzenie było ujęte w normatywach kościoła katolickiego, sobór trydencki wprowadził obowiązek zapisywania wszystkich chrztów i ślubów a później wprowadzono obowiązek rejestracji zgonów.

Zasady sporządzania aktów stanu cywilnego i prowadzenie ksiąg:

W polskim systemie prawnym nie istnieją żadne inne dokumenty, które stanowiłyby dowód urodzenia, małżeństwa czy też zgonu osoby.

Ta zasada dowodu zdarzenia odnosi się również do odpisów aktu stanu cywilnego, skróconych i zupełnych.

Akty stanu cywilnego mają charakter deklaratoryjny tzn. że wpisy w nich dokonywane potwierdzają istniejący stan faktyczny lub prawny.

Jeżeli po sporządzeniu akty stanu cywilnego wystąpią zdarzenia na jego wpływ na jego treść lub ważność to odnotowuje się je w tym akcie w postaci tzw. wzmianek marginesowych (dodatkowych) stanowiących jego nierozerwalną część.

Zgodnie z art. 7 prawa o aktach stanu cywilnego, akty stanu cywilnego są jedną z form czynności z zakresu rejestracji obok decyzji i postanowień.

Postanowienia wydawane są przez urzędnika stanu cywilnego, dotyczą one przede wszystkim przechowywania ksiąg stanu cywilnego, zgodnie z prawem ksiąg takich nie można wynosić poza lokal urzędu.

• Wyniesienie może wystąpić jedynie z ważnych przyczyn lub w razie niebezpieczeństwa zagrażającego tym księgom.

• W drodze postanowienia kierownik stanu cywilnego może udostępnić księgi stanu cywilnego upoważnionym przedstawicielom organów państwowych oraz instytucji naukowych w celu przeglądania.

Akty stanu cywilnego sporządza się:

• w dniu, w którym dokonano zgłoszenia zdarzenia powodującego sporządzenie aktu. (chyba, że ustawa dopuszcza możliwość sporządzenia w innym terminie).

• Akty stanu cywilnego sporządza się oddzielnie dla każdego rodzaju aktów, a dokumenty i oświadczenia złożone w czasie lub po sporządzeniu aktu oraz dokumenty przekazane przez sądy i inne organy państwowe stanowią akta zbiorowe rejestracji stanu cywilnego.

Jako dokument urzędowy akt stanu cywilnego powinien zawierać tylko dane wymagane przez prawo.

• Nie można w nim zamieszczać danych, które naruszałyby dobra osobiste osób.

• Jeżeli takie dane zostały zamieszczone w akcie wówczas na wniosek osób zainteresowanych lub osób państwowych czy też z urzędu skreśla się tę część wpisu dotyczącą takich danych.

Akty stanu cywilnego sporządza się zgodnie z wzorcami (ustawa i rozporządzenia).

Akty stanu cywilnego muszą być sporządzone starannie, czytelnie, mogą być sporządzone pismem ręcznym, maszynowym, komputerowym. Pisownia musi być zgodna z zasadami ortografii (wyjątkiem jest pisownia nazwisk w oryginale).

• Imiona nazwiska i miejscowości wpisywane są w pełnym brzmieniu.

• Akty oznaczana są kolejnym numerem od 1 - początek roku, aż do ostatniego nadanego w roku.

• Nazwisko wpisuje się w pierwszym przypadku liczby pojedynczej,

• natomiast daty zdarzeń w aktach stanu cywilnego takie jak data narodzin itp. wpisuje się do akt słownie w nawiasie podając cyfry arabskie w kolejności podając dd-mm-rr.

Księgi przechowywane są przez 100 lat. Po upływie tego czasu księgi przekazuje się do archiwum państwowego.

• Księgi prowadzi się pojedynczo dla każdego rocznika.

Właściwość miejscowa w sprawach rejestracji:

Księgi prowadzi się w urzędach stanu cywilnego:

• urzędy wchodzą w skład OKRĘGU GMINY gmina stanowi OKRĘG STANU CYWILNEGO.

• Z tym, że Wojewoda może tworzyć urzędy stanu cywilnego właściwe dla KILKU OKRĘGÓW lub utworzyć KILKA URZĘDÓW stanu cywilnego na obszarze JEDNEJ GMINY.

Przy ustalaniu właściwości miejscowej USC obowiązuje zasada terytorialności a więc uzależniania miejsca dokonania rejestracji od miejsca wystąpienia zdarzenia podlegającego rejestracji.

• Wyjątkiem są sytuacje zawarte w art. 14. nie obowiązuje zasada terytorialności- w każdym USC na terenie kraju może być złożone oświadczenie o uznaniu dziecka lub nadanie dziecku nazwiska matki.

• Może być złożone oświadczenie małżonka rozwiedzionego o powrocie do nazwiska, które nosił przez zawarciem związku małżeńskiego.

• Również w każdym USC można złożyć wniosek o wpisanie do aktu urodzenia dziecka wzmianki o tym, że rodzice dziecka zawarli małżeństwo.

Czynności z zakresu rejestracji dokonuje kierownik USC, jego zastępca lub zastępcy.

Oficjalnym urzędnikiem USC jest wójt, burmistrz lub prezydent miasta.

• Z tym, ze gmina powyżej 50 tys. mieszkańców obligatoryjnie Wójt, Burmistrz lub Prezydent Miasta zatrudnia na stanowisku kierownika USC inną osobę.

• Natomiast gmina poniżej 50 tys. mieszkańców fakultatywnie może zatrudnić na stanowisku kierownika USC inną osobę.

• Także Wójt, Burmistrz lub Prezydent Miasta zatrudnia zastępcę i zastępców kierownika USC. Po nowelizacjach z 2009 r. wyraźnie określone, kto może być kierownikiem USC, lub zastępcą:

1. osoba posiadająca obywatelstwo polskie

2. pełna zdolność do czynności prawnych

3. pełnia praw publicznych

4. niekaralność za przestępstwa umyślne

5. nieposzlakowana opinia

6. stan zdrowia posiadający na zatrudnienie na określonym stanowisku

7. ukończyła studia prawnicze lub administracyjne i uzyskała tytuł magistra

8. posiada co, najmniej 5 letni staż pracy na stanowiskach urzędniczych za wyjątkiem stanowisk pomocniczych i usługowych

>Kierownik USC musi współpracować z szefem Krajowego Centrum Informacji Kryminalnej.

>Nadzór nad cała procedurą rejestracyjną stanu cywilnego obejmuje:

• Minister ds. Wewnętrznych i Administracji

• Wojewodowie sprawują nadzór nad USC w zakresie realizacji obowiązków z prawem o aktach stanu cywilnego.

Urodzenie osoby rejestruje się w USC - miejsca takiego zdarzenia.

• Jeżeli dziecko urodziło się na polskim statku morskim lub powietrznym to takie zdarzenie rejestruje się w USC, który jest właściwy dla dzielnicy śródmieście Miasta Stołecznego Warszawa.

• Jeżeli żadne z rodziców dziecka nie ma miejsca zamieszkania na obszarze właściwości USC, czyli tam gdzie urodziło się dziecko wtedy zgłoszenia urodzenia dziecka można dokonać w USC miejsca zamieszkania rodziców albo w USC jednego z nich.

Zgon osoby rejestruje się w USC - właściwym dla miejsca takiego zdarzenia.

• natomiast w razie stwierdzenia zgonu lub uznania za zmarłego w postępowaniu sądowym albo

• w razie zgony osoby na polskim statku morskim lub powietrznych,

• czy też zgonu żołnierza w służbie wojskowej,

• zgonu innej osoby przedzielonej do jednostki wojskowej,

• poległych lub

• zmarłych w związku z działaniami wojennymi

= wówczas zgon rejestruje się w USC Właściwym dla DZielnicy Śródmieście Miasta Stołecznego Warszawy.

Małżeństwo można zawrzeć w każdym USC w kraju.

W akcie USC nie można dokonywać żadnych zmian.

• Jeżeli 2 akty USC stwierdzają to samo zdarzenie to unieważnia się jeden z nich.

• Unieważnienia dokonuje Organ Administracji Państwowej Wyższego Stopnia Właściwy dla Kierownika danego USC, który sporządził akt późniejszy.

• Akt USC unieważnia się, jeżeli stwierdza zdarzenie niezgodne z prawdą, wtedy, gdy uchybienia powstałe przy sporządzaniu aktu zmniejszają jego moc dowodową.

Sprostowanie może nastąpić tylko wtedy, gdy w sposób błędny lub nieścisły sporządzono akt.

W sprawach unieważnienia, sprostowania, ustalenia treści itp. właściwy jest sąd i czyni to w postępowaniu nieprocesowym na wniosek osoby zainteresowanej, Kierownika USC i na wniosek prokuratora.

Urodzenie dziecka:

należy zgłosić w ciągu 14 dni od dnia urodzenia.

A jeżeli dziecko urodziło się martwe to zgłoszenie takiego zdarzenia musi nastąpić w ciągu 3 dni.

• Wtedy nie sporządza się aktu zgonu jedynie w rubryce uwagi robi się adnotację o tym, że dziecko urodziło się martwe.

Ustawowa kolejność:

1. w pierwszej kolejności do zgłoszenia urodzenia dziecka wskazany jest ojciec dziecka, albo matka, jeżeli stan zdrowia jej na to pozwala, albo inna osoba obecna przy porodzie,

2. w dalszej kolejności lekarz lub położna, jeżeli urodzenie nastąpiło w ZOZ to zobowiązany do zgłoszenia jest ten zakład opieki zdrowotnej.

• Akt urodzenia sporządza się na podstawie pisemnego zgłoszenia urodzenia dziecka wystawionego przez lekarza, położną lub ZOZ.

• To pisemne zgłoszenie musi zawierać następujące dane

I. dane dotyczące matki i ojca z osobna 1) imię, 2) nazwisko, 3) nazwisko rodowe, 4) data urodzenia, 5) PESEL, 6) stan cywilny , 7) miejsce zameldowania stałego /matki i te same dane dotyczą ojca/

II. dane dotyczące rodziców: 1) wykształcenia rodziców, 2) źródeł ich utrzymania

III. dane dotyczące dziecka: 1) data urodzenia, 2) miejsce, 3) płeć, 4) ciężar, 5) długość i charakterystyka porodu.

Takie zgłoszenie jest podstawą do wykonania aktu. Do aktu wpisuje się wszystkie dane dotyczące dziecka i rodziców. Jeżeli zgłoszenia dokonuje inna osoba niż rodzice to wtedy dane dotyczące zgłaszającego.

W razie unieważnienia uznania dziecka, albo zaprzeczenia ojcostwa:

• również do aktu urodzenia dziecka wpisuje się wzmiankę dodatkową, a czynność taką dokonuje się z wniosku osoby zainteresowanej albo z urzędu.

Jeżeli rodzice dziecka zawierają małżeństwo po urodzenie się dziecka a przed sporządzeniem aktu urodzenia to taki akt sporządza się tak jak dla dziecka urodzonego z małżeństwa.

Jeżeli rodzice pobierają się po urodzeniu dziecka, dla którego został już sporządzony akt urodzenia to wpisuje się wzmiankę dodatkową o zawarciu małżeństwa oraz o zmianie nazwiska dziecka.

Jeżeli w chwili zgłoszenia wniosku o wpisanie wzmianki dodatkowej po zawarciu małżeństwa ojcostwa męża, matki nie jest ustalone wniosek taki można wówczas zgłosić jednocześnie z uznaniem dziecka przez męża matki a także przy sporządzaniu aktu maleństwa.

• W razie orzeczenia przysposobienia dziecka, wtedy do aktu urodzenia dziecka wpisuje się wzmiankę dodatkową o przysposobieniu dziecka.

• Jeżeli przysposobienia dokonali wspólnie małżonkowie to w odpisie skróconym wymienia się przysposabiających, jako rodziców przysposobionego.

• Jeżeli natomiast przysposobienie zostało dokonane przez męża matki lub żonę ojca dziecka w odpisie skróconym aktu urodzenia wymienia się przysposabiającego oraz jego małżonka, jako rodziców dziecka.

• W przypadku przysposobienia, na które rodzice dziecka wyrazili przed sądem opiekuńczym zgodę bez wskazana osoby przysposabiającej wówczas sporządza się nowy akt urodzenia przysposobionego a w akcie tym, jako rodziców wpisuje się przysposabiających.

• O sporządzeniu nowego aktu urodzenia wpisuje się do dotychczasowego aktu urodzenia przysposobionego wzmiankę dodatkową.

• Dotychczasowy akt urodzenia przysposobionego nie podlega ujawnieniu i nie wydaje się z niego odpisu, chyba. że zażąda tego sąd w związku ze sprawą kiedy uzna to za konieczne.

• Natomiast sam przysposobiony po uzyskaniu pełnoletniości może żądać udostępnienia księgi w które zawarty jest jego dotychczasowy akt urodzenia.

Akt małżeństwa

uregulowany jest w KRO oraz w ustawie. A wyznaniowe w poszczególnych kościołach. Zawarcie związku małżeńskiego następuje w oparciu o przepisy KRO. Są dwie formy świecka i kościelna.

Zawarcie małżeństwa przed kierownikiem USC, jedynie, gdy zostaną spełnione warunki:

1. odmienność płci

2. złożenie zgodnych oświadczeń

3. jednoczesna obecność podczas składania tych oświadczeń

4. złożenie tych oświadczeń przed kierownikiem USC

W przypadku braku którejkolwiek z tych przesłanek małżeństwo nie może być zawarte a czynność prawna uznana będzie za niedokonaną.

Aby wstąpić w związek trzeba :

1. przedstawić dokument stwierdzając tożsamość

2. skrócony akt urodzenia

3. dowód ustania lub unieważnienia albo nieistnienia małżeństwa

4. oświadczenie o niewiedzy dotyczących okoliczności wyłączających możliwość małżeństwa

5. zgoda sądu - kobieta 16 lat

Zawarcie małżeństwa następuje: w uroczystej formie przed kierownikiem USC, który sprawdza tożsamość, tożsamość i pełnoletniość świadków, wszyscy obecni stoją.

Zawarcie przed duchownym. (art. 10 Ukonkordatu)

+ Na zawarcie związku konieczne jest, aby nie było żadnych przeszkód, zgodne oświadczenia woli nupturientów, +małżeństwo będzie uznane za zawarte zgodnie z prawem polskim, zostanie wpisane do akt USC, na wniosek przekazany do USC:

• ten wiosek musi być przekazany w ciągu 5 dni przez duchownego osobiście lub pocztą.

• Jeżeli tego nie zrobi w danym terminie bez uzasadnienia to małżeństwo nie jest zawarte.

• Termin ten może być przedłużony, jeżeli nie został dotrzymany z powodu siły wyższej do czasu ustania tej przyczyny.

+ Orzekanie o ważności małżeństwa kanonicznego należy do wyłącznej kompetencji władzy kościelnej,

+ natomiast orzekanie o sprawach małżeńskich w zakresie skutków określonych w prawie polskim należy do wyłącznej kompetencji sądów.

Właściwy jest również polski autokefaliczny kościół prawosławny, kościół ewangelicko augsburski, kościół ewangelicko reformowany, kościół ewangelicko metodystyczny, kościół chrześcijan baptystów, adwentystów dnia 7, polsko katolicki, starokatolicki mariawitów, kościół zielonoświątkowy, gminy wyznaniowe żydowskie.

Po spełnieniu wszystkich przesłanek małżeństwo uznaje się za zawarte po oświadczeniu woli.

Do aktu małżeństwa wpisuje się:

1. nazwiska, imiona osób zawierających małżeństwo, nazwiska rodowe,

2. stan cywilny,

3. data i miejsce urodzenia, miejsce zamieszkania, data i miejsce zawarcia związku,

4. nazwiska i imiona rodziców, nazwiska i imiona świadków, jakie nazwisko będą nosiły dzieci zrodzone z tego związku.

5. Oświadczenie o złożeniu zgodnego oświadczenia woli.

6. zaświadczenie o braku okoliczności uniemożliwiających zawarcie małżeństwa wystawione przez kierownika USC

Akt zgonu

• Zgon osoby należy zgłosić w ciągu 3 dni od chwili śmierci a w przypadku choroby zakaźnej 24h.

• Przesłanką rejestracji zgonu w zwykłych okolicznościach jest istnienie zwłok, nie można sporządzić aktu zgonu jeżeli zwłoki nie zostały odnalezione (utopienie, pod ziemią-tąpnięcie kopalni, zniszczone w wybuchu pożaru wybuchu itp.) w tych przypadkach stwierdza się zgon w trybie postępowania sądowego.

• Do zgłoszenia zgonu są zobowiązani w ustawowej kolejności:

-małżonek lub dzieci zmarłego,

-najbliżsi krewni lub powinowaci,

- osoby zamieszkałe w lokalu, w którym nastąpił zgon,

-osoby, które były obecne przy zgonie lub naocznie się o nim przekonały,

-administrator domu, w którym nastąpił zgon.

• Akt zgonu tworzy się na podstawie karty zgonu:

• kartę zgonu sporządza lekarz lub inna osoba właściwa do dokonania oględzin np. pielęgniarka,

• karta zgonu jest dokumentem, w którym stwierdza się zgon i jego przyczynę.

• Zgon i jego przyczyna powinna być stwierdzona przez:

• lekarza, który przez ostatnie 30 dni leczył tą osobę.

• Jeżeli jest to niemożliwe to takie stwierdzenie powinno nastąpić w drodze oględzin dokonanych przez lekarza ZOZ lub inną uprawnioną do dokonania takich czynności.

• Lekarz lub ta osoba uprawniona muszą dokonać identyfikacji zwłok, oględzin, wywiad w celu ustalenia okoliczności oraz zapoznać się z dokumentami dotyczącymi stanu zdrowia tej osoby w okresie poprzedzającym zgon.

• Nie sporządza się karty zgonu dla dziecka urodzonego, jako martwe.

• Do aktu zgonu wpisuje się nazwisko, imię, imiona, nazwisko rodowe, stan cywilny, miejsce i datę urodzenia, miejsce zamieszkania zmarłego, także datę, godzinę miejsce zgonu lub znalezienia zwłok. Następnie wszystkie dane dotyczące małżonka osoby zmarłej, imię, nazwisko, nazwisko rodowe, dane dotyczące rodziców zmarłego, dane osoby zgłaszającej zgon.

Akt zgonu osoby o nieustalonej tożsamości:

Osobą o nieustalonej tożsamości jest osoba, przy, której nie odnaleziono żadnych dokumentów i której tożsamości nie można ustalić w inny sposób nawet w drodze identyfikacji.

Akt zgonu sporządza się na podstawie zgłoszenia organu państwowego, który prowadził postępowanie w sprawie ustalenia tożsamości.

Wpisuje się datę, godzinę, miejsce i okoliczności znalezienia zwłok a także ich zewnętrzny wygląd, podaje się także płeć i przypuszczalny rok urodzenia zmarłego, znaki szczególne zmarłego oraz jego odzież i przedmioty, jakie przy nim znaleziono.

Jeżeli w terminie późniejszym uda się ustalić tożsamość osoby to do aktu zgonu wpisuje się dane uzupełniające a następnie na podstawie tych danych uzupełniających i dotychczasowego aktu zgonu sporządza sianowy akt zgonu z adnotacją w rubryce uwagi ze ten nowy akt zastępuje dotychczasowy, a dotychczasowy skreśla się.

W razie uchylenia postanowienia o stwierdzeniu zgonu lub uznaniu za zmarłego akt zgonu skreśla się.

Zakładanie i utrzymanie cmentarzy.

Ustawa o cmentarzach i chowaniu zmarłych z 1959r.

Komunalne i wyznaniowe.

Komunalne są zakładane i rozszerzane przez Radę Gminy po uzyskaniu zgody od właściwego inspektora sanitarnego. Zamykanie cmentarza wymaga jego opinii.

Cmentarz wyznaniowy zakładany jest przez właściwe władze kościelne zgodnie z planem zagospodarowania przestrzennego i zgoda właściwego inspektora.

Komunalne są utrzymane i zarządzane prze wójtów, burmistrzów i prezydentów miast,

wyznaniowe są utrzymane i zarządzane przez związki wyznaniowe.

Teren cmentarny może być ponownie użyty po zamknięciu cmentarza i upływie 40 lat od ostatniego pochówku.

Pochówek następuje na podstawie aktu zgonu z adnotacją o zarejestrowaniu, drugi akt zgonu do celów statystycznych.

---