Kredyty na zakup samochodów jako przedmiot transakcji sekurytyzacyjnej
Emisje sekurytyzacyjne z podziałem na poszczególne grupy aktywów
Proces działania sekurytyzacji kredytów samochodowych, na podstawie banku udzielającego kredytów na zakup samochodów.
1. Wstępna charakterystyka sytuacji
Podmioty występujące w transakcji sekurytyzacyjnej
podmiot wnioskujący,
SPV.
Podmiotem wciosującym w analizowanym przypadku jest bank. Bank ten prowadzi w szerokim zakresie działalność polegającą na udzielanie kredytów, z pośród których zasadniczą część stanowią kredyty na zakup samochodów.
SPV jako spółka celowa.
Przedmiot wierzytelności
W analizowanym przykładzie w związku z tym, że spłata kredytów udzielonych przez bank wnioskujący oraz należnych odsetek jest rozłożona na kilka lat, wnioskodawca (bank) zamierza przeprowadzić sekurytyzację wierzytelności wynikających z udzielonych przez Bank kredytów samochodowych, które stanowią wierzytelności tego banku.
Przedmiotem Wierzytelności są roszczenia Banku w stosunku do kredytobiorców o zwrot udzielonych kredytów samochodowych wraz z należnymi odsetkami w terminach określonych w poszczególnych umowach kredytowych.
2. Istota przeprowadzenia transakcji sekurytyzacyjnej
W ramach Sekurytyzacji Bank zawrze ze spółką celową utworzoną w Polsce („SPV”) umowę sekurytyzacji własnych Wierzytelności, w wykonaniu której SPV zapewni dostarczenie Wnioskodawcy środków finansowych przed terminem wymagalności przedmiotowych Wierzytelności oraz wynikających z nich odsetek.
Celem przeprowadzenia sekurytyzacji jest uzyskanie przez Bank finansowania przed wymagalnością wierzytelności.
3. Sposób przeprowadzenia planowanej sekurytyzacji:
Na podstawie zawartej umowy o sekurytyzację zawartej pomiędzy Bankiem i SPV Bank dokona odpłatnego zbycia na rzecz SPV określonych pakietów Wierzytelności kredytowych wynikających z udzielonych kredytów samochodowych. Zbycie Wierzytelności zostanie dokonane za odpowiednim wynagrodzeniem ustalonym przez strony w oparciu o określoną metodę wyceny.
Wynagrodzenie za Wierzytelności należne Bankowi uwzględniać będzie:
wartość nominalną głównej kwoty wierzytelności,
kwotę odsetek należnych od kredytobiorców z tytułu przedmiotowych wierzytelności oraz
odpowiednią kwotę dyskonta.
Pomimo przeniesienia wierzytelności na SPV, ich ekonomicznym „właścicielem” w dalszym ciągu pozostanie Bank. Dla banku oznacza to, że te wierzytelności w dalszym ciągu będą ujęte w bilansie Banku, jako jego aktywa.
Biorąc pod uwagę to, że bank, w związku z udzieleniem kredytów samochodowych, które są przedmiotem wierzytelności sekurytyzacyjnej, posiada pełną wiedzę na temat samych kredytów i kredytobiorców, terminów spłat, zasad wyliczania odsetek, itp., ze względów operacyjnych i praktycznych to bank będzie w dalszym ciągu pełnił rolę podmiotu zajmującego się obsługą administracyjną zobowiązań kredytowych wynikających z wierzytelności.
Tym samym oznacza to, kredytobiorcy spłacać będą zaciągnięte kredyty samochodowe wraz z należnymi odsetkami na rachunek Banku.
Mogą jednak zaistnieć określone sytuacje kiedy to, kredytobiorcy mogą być zobowiązani do spłaty wierzytelności oraz należnych odsetek bezpośrednio na rachunek SPV.
Pełnienie przez Bank funkcji administracyjnych w stosunku do Wierzytelności przeniesionych formalnie na SPV odbywać się będzie na podstawie odpowiedniej umowy zawartej między wnioskodawcą i SPV o obsługę sekurytyzowanych Wierzytelności - umowa to nazywana jest umowa serwisową.
Na podstawie umowy serwisowej bank będzie obsługiwał sekurytyzowane wierzytelności, zajmując się administracją kredytów, tzn:
zbieraniem wpłat od kredytobiorców,
prowadzeniem dokumentacji dotyczącej wierzytelności,
monitorowaniem terminowości spłat wierzytelności,
wzywaniem kredytobiorców do zapłaty zaległych rat kredytowych, itd.
Środki uzyskiwane przez Wnioskodawcę (bank) w wyniku spłaty kredytów oraz odsetek będą przekazywane na rachunek SPV na zasadach oraz w terminach ustalonych przez strony.
W zamian za świadczone usługi Bank uzyskiwać będzie określone wynagrodzenie od SPV.
Po nabyciu wierzytelności od Banku SPV dokonuje emisji obligacji komercyjnych. Oferta zakupu obligacji może zostać skierowana do podmiotów instytucjonalnych, zarówno polskich, jak i zagranicznych.
Źródłem spłaty obligacji emitowanych przez SPV będą Wierzytelności nabyte przez SPV od Banku. Środki finansowe uzyskane przez SPV z emisji obligacji zostaną następnie przekazane na rzecz Banku, jako zapłata ceny za nabyte Wierzytelności. Celem pozyskania odpowiednich środków finansowych, oprócz emisji obligacji, SPV może również zaciągać pożyczki.
W ramach przedstawionej transakcji sekurytyzacji dojdzie do wielu skoordynowanych działań podejmowanych przez obie strony transakcji:
I - Bank wyodrębni pulę kredytów i przeniesie wierzytelności kredytowe do SPV (jednak Wierzytelności nadal widnieć będą w bilansie Banku),
↓
II - SPV wyemituje obligacje i sprzeda je obligatariuszom; źródłem spłaty obligacji będą przejęte wierzytelności kredytowe;
↓
III - SPV zapłaci Bankowi wynagrodzenie za przeniesione Wierzytelności (będzie to de-facto „quasi-pożyczka”),
↓
IV - Bank będzie przekazywał SPV środki finansowe pochodzące ze spłat wierzytelności przez kredytobiorców, a SPV wykorzysta te środki na wykup obligacji od obligatariuszy.
4. Przeprowadzenie sekurytyzacji kredytów samochodowych przez Getin Noble Bank
Kredyty samochodowe stanowią jeden z podstawowych produktów oferty Getin Noble Banku. Kolejny rok z rzędu Bank potwierdził pozycje lidera na rynku kredytów samochodowych w Polsce, z ok. 40-procentowym udziałem w rynku.
Opis projektu i jego założenia:
W grudniu 2012 roku została zawarta transakcja sekurytyzacji portfela około 33 tys. kredytów samochodowych Getin Noble Banku S.A. o wartości ponad 1 mld zł. Zawarcie tej transakcji miało na celu pozyskanie przez Bank średnioterminowego finansowania poprzez niepubliczna emisje przez spółkę GNB Auto Plan sp. z o.o. SPV obligacji o wartości 519 mln zł. Obligacje te były zabezpieczone poprzez zastaw rejestrowy na majątku SPV.
Wyemitowane w ramach oferty prywatnej obligacje sekurytyzacyjne na ponad 0,5 mld zł otrzymały od agencji ratingowej Moody's rating Aa3. Jednocześnie jest to pierwsza w Polsce tego typu transakcja sekurytyzacyjna o ratingu prime (Aa3) przyznanym przez niezależną, międzynarodową agencję ratingową.
Co oznacza ocena agencji ratingowej Moody's rating Aa3?
Rating ocenia jakość dłużnych papierów wartościowych pod kątem wiarygodności finansowej emitenta oraz warunków panujących na rynku.
Oceny te są przyznawane przez agencje ratingowe, takie jak Moody , Standard & Poor i Fitch Ratings i posiadają oznaczenia literowe reprezentujące jakość obligacji.
Tabela zawierająca oceny ratingowe:
Proces sekurytyzacji portfela kredytów samochodowych przez bank zakończył się sukcesem.
Wg głównego zarządzającego bankiem, portfel kredytów samochodowych najbardziej nadawał się do tej transakcji ze względów prawnych i podatkowych.
W wyniku podjętych działań, bank poprzez spółkę SPV wyemitował na rynek obligacje na kwotę 519 mln zł, przeznaczeniem tej kwoty było wykorzystanie jej na dalszą akcję kredytową, głównie na kredyty samochodowe do małych i średnich przedsiębiorstw.
Wyemitowane w ramach oferty prywatnej obligacje o wartości 519 mln zł zostały nabyte przez Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju (EBOR) oraz krajowe instytucje finansowe.
Korzyści płynące z przeprowadzonej sekurytyzacji w ocenie samego banku:
I - dla banku: zamienione zostały aktywa, które są niepłynne, czyli kredyty, na papiery wartościowe wyemitowane przez spółkę celową (SPV), czyli na aktywa płynne.
II - w perspektywie średnioterminowej transakcja powinna zapewnić korzyści pozostałym interesariuszom banku ze względu na zwiększenie przejrzystości aktywów, monitoring jakości portfela oraz dostęp do dodatkowych źródeł finansowania.
1