Leon XIII RERUM NOVARUM Encyklika „o kwestii robotniczej” 15.05.1891 S:RN Główne Myśli: Konflikt miedzy kapitałem a praca. Odrzucenie rozwiązania specjalistycznego(kolektywizacji)obrona własności prywatnej Na rozwiązanie powinny brać udział Kosciol,państwo i robotnicy Kościół ma pokazać na pochodzenie moralne konfliktu na podstawie moralnego jego rozwiązania Stworzenie relacji długotrwałej między robotnikiem a pracodawca Państwo ma obowiązek bronic biednych obywateli. Zasada SOLIDARNOŚCI Państwo powinno chronić prawo prywatne zwłaszcza biednych i malutkich. Warsta ludzi bogatych mniej potrzebuje opieki państwa SOLIDARNOŚC -świadomośc współodpowiedzialności i współzależności członków społeczeństwa. przez brak współzależności powoduje rozpad społeczeństwa. ZASADA-wszystkie społeczeństwa i wszystkie ich części powinny postępować w poczuciu współzależności za wszystkie pozostałe części społeczeństwa-tylko w ten sposób może osiągnąć swój cel, bez tego zagrożone jest trwanie społeczeństwa. Państwo powinno się kierować legalistywą społeczną ,według kryteriów które są godnością człowieka. ROBOTNICY-powinni stwarzać stowarzyszenia, organizacje zawodowe, które mogłyby nawiązać dialog z pracodawcami i równocześnie spełniać inne funkcje społeczne-dlatego powinno się je stwarzać w duchu chrześcijańskim. PIUS XI QUADRAGESIMO ANNO „O odnowieniu ustroju społecznego i dostosowaniu go do normy prawa ewangelii”15.05.1931 GŁOWNE MYŚLI: Szacunek „owoca” encykliki RN ,a podkreślenie trwałego znaczenia tego nauczania. Szacunek „kapitału” i „pracy”- kryteria sprawiedliwej płacy. Roznica miedzy danymi wynagrodzeniami nie może być duża tego chce papież. Reforma instytucji, zagrożenie totalitaryzacja państwa. ZASADA POMOCNICZOŚCI Wyższy pod względem organizacyjnym stan nie powinien ingerować w kompetencje niższego, ale powinien umożliwiać mu spełnienie swoich kompetencji. Jeżeli się to nie uda stan wyższy powinien pomoc niższemu , ale tylko od czasu do czasu, kiedy wyższy stan będzie w stanie wykonywać sam swoje kompetencje. Jeżeli niższy stan nie jest w stanie realizować swoich kompetencji niższy stan powinien je przejąć-warunkiem jest wolność stanu niższego. Jednostka lub stan niższy pod względem organizacyjnym nie powinna przenosic swoich kompetencji na stan wyższy ale odpowiedzialnie je realizować wspólnymi siłami. W duchu zasady pomocniczości trzeba zakładać organizacje i powoływać związki które z jednej strony stanowiłyby przeciw wagę dla rosnącego w siłę etatyzmu, a z drugiej str. stałyby się platformą poszukiwania form współpracy KAPITALIZM- jak system, który o ile jest reformowany to zasadniczo nie jest zly. Panstwo wobec transformacji SOCJALIZMU-radykalny komunizm i umiarkowany socjalizm. Istotny postulat odnowienia ducha chrześcijańskiego -REFORMA MORALNA SPOŁECZNOŚCI Pius XII OREDZIA RADIOWE Boże Narodzenie 1939,1941,1942,1944,1947 50ta rocznica encykliki RN 1941 Główne myśli: Przyczyna wszystkich aktualnych problemów społecznych ,polega na odrzuceniu Chrystusa i Ewangelii jako źródła solidarności i miłości miedzy ludźmi i narodami. Założenia nowego ładu międzynarodowego: Formułowanie praw ludzkich dla każdej jednostki i także praw mniejszości etnicznych i jezykowcyh. Stworzenie organizacji międzynarodowej jako autorytetu dla poszerzania praw ludzkich jako droga do pokoju na świecie.
JAN PAWEL II SOLLICITUDO REI SOCIALIS „Z okazji dwudziestej rocznicy Populorum Progressio” 30.12.1987 Główne Myśli: „Nowatorstwo” nauki Pawła VI. Charakter etyczny rozwoju, szeroki horyzont problematyki, wkład nauki społecznej Kościoła w samo pojęcie rozwoju. Aktualny stan kwestii: powiększenie przedziału pomiędzy obszarem tak zwanej rozwiniętej Północy, a zacofanym Południem, będącego na drodze rozwoju: „przedział” miedzy obszarami „pierwszy”,”drugi”,”trzeci”, „czwarty” świat w obrębie jednego świata. W świecie istnieją również inne formy ubóstwa niż materialne, zubożenie osoby ludzkiej przez ograniczenie jej praw. Szczególne nauki niedorozwoju i kryzys mieszkaniowy i bezrobocie, zadłużenie międzynarodowe. Przekonanie o radykalnej współzależności w konsekwencji potrzeba solidarności. Rozwój nie jest czymś automatycznym, jeśli nie jest kierowany zmysłem moralnym i zorientowany na prawdziwe dobro rodzaju ludzkiego, łatwo obraca się przeciw człowiekowi- jako zniewolenie. Odczytywanie aktualnych problemów w świecie teologii „struktur grzechu”. JAN PAWEŁ II CENTESIMUS ANNUS „w setną rocznicę encykliki Rerum Nowarum” 1.05.19991 Główne Myśli: Potrzeba nowego oczytania RN ponieważ: „życiodajne soki” tego dokumentu po stu latach nie tylko nie wyczerpały się , lecz „stały się jeszcze bardziej owocne”. Postawa kościoła wobec kwestii społecznej, nie ma prawdziwego rozwiązania „kwestii społecznej” poza ewangelia. Interpretacja dziejów XXw w stosunku pomiędzy wolnością i prawdą. Analiza wydarzeń „roku 1989” wpływ Kościoła zwłaszcza w poszukiwaniu form waliki i rozwiązań politycznych bardziej uwzględniających godność osoby. Przyczyny i oznaki upadku systemu totalitarnych , pogwałcenie praw pracy, niesprawność systemu gospodarczego, ale przede wszystkim ”pustka duchowa, wytworzona przez ateizm”. Po obaleniu reżimu komunistycznego trzeba podjąć ogromny wysiłek moralnej i gospodarczej odbudowy „okres powojenny” Temat własności prywatnej- coraz większego znaczenia nabiera własność wiedzy, techniki i umiejętności. WOLNY RYNEK-jest najbardziej skuteczny narzędziem wykorzystania zasobów i zaspokojenia potrzeb. Odnosi się to jednak tylko do tych potrzeb, które można nabyć i tego towaru , który można sprzedać. Problematyka KONSUMPCJONIZMU- powstawanie nowych sztucznych , stwarzanych potrzeb człowieka. Źródłem współczesnych problemów ekologicznych świata jest błąd antropologiczny - „ekologia ludzka” Ocena pozytywna KAPITALUZMU -według zróżnicowania tego pojęcia. Refleksja na temat totalitaryzmu, i demokracji „ totalitaryzm rodzi się z negacji obiektywnej prawdy” Docenienie demokracji, potrzeba podkreślenia moralnego charakteru demokracji, będącego jedynym gwarantem jego stabilności. „DEMOKRACJA BEZ WARTOSCI ŁATWO SIĘ PRZEMIENIA W JAWNY LUB ZAKAMUFLOWANY TOTALITARYZM” Krytyka modelu „Państwa dobrobytu” Zadanie dla Kościoła ”Zarówno interpretacja , jak i rozwiązanie aktualnych problemów ludzkiego współżycia wymaga uwzględnienia ich wymiarów teologicznych” BENEDYKT XVI DEUS CARITAS EST 25.21.2005 Główne myśli: nadużywanie słowa „miłość” we współczesnym języku.”EROS”a „AGAPE”-roznica i jedność działalność charytatywna- posługa miłości jako jeden z istotnych sektorów Kościoła. Sprawiedliwość jest celem, a więc wewnętrzną miarą każdej polityki. Kościół ma obowiązek współdziałać, przez oczyszczenie rozumu i formację etyczną, aby wymagania sprawiedliwości stały się zrozumiałe i politycznie wykonalne. Miłość- Caritas- zawsze będzie konieczna. Specyficzny profil działalności charytatywnej Kościoła. Caritas charytatywna jest przede wszystkim odpowiedzią na to co w konkretnej sytuacji stanowi bezpośrednia konieczność. Chrześcijańska charytatywność musi być niezależna od partii, ideologii. Miłość jest bezinteresowna nie praktykuje się jej dla osiągnięcia celów. Głęboki osobisty udział w potrzebie i cierpieniu drugiego staje się w ten sposób dawaniem samego siebie: aby dar nie upokarzał drugiego, musze mu dać nie tylko coś mojego, ale siebie samego, muszę być obecny w darze jako osoba. |
JAN XXIII MATER ET MAGISTRA „o współczesnych przemianach społecznych w świecie zasad nauki chrześcijańskiej” 15.05.1961 skrót: MM Główne myśli: Na przyjecie nauki społecznej kościoła do rozwiązania problemów społecznych spowodowało pogłębienie różnic miedzy przemysłem, a usługami z jednej strony, a rolnictwem z drugiej i antologicznie miedzy regionami dynamicznie się rozwijającymi i coraz bardziej zacofanymi w wreszcie miedzy bogacąca się Północą, a ubożejącym Południem. „SOCJALIZACJA”może w stworzeniu rozwiniętych sieci zrzeszeń i innych powiązań miedzy jednostka a państwem, równocześnie Papież widzi takie zagrożenie związane z nadmierną biurokracja życia społecznego. Zasadą podstawową dla funkcjonowania optymalnej spolecznosci- dobro wspólne. ZASADA DOBRA WSPOLNEGO Dobro wspólne ”obejmuje całokształt takich warunków życia społecznego w jakich ludzie mogą pełnić i szybciej osiągać swoją własną doskonałość. Dobro wspólne- utorzenie warunków dla rozwoju integralnego wszystkich ludzi i dla spełnienia celu wszystkich społeczeństw instytucji. ZASADA- od wszystkich jednostek i instytucji społecznych należących do społeczeństwa wymaga się takiego postępowania aby wszystkim ludziom umożliwić i pomoc w dążeniu do doskonałości a wszystkim instytucjom w spełniania ich celu. Przeniesienie zasad sprawiedliwości na płaszczyznę stosunków między gałęziami gospodarki(w ramach jednego kraju)i regionami(na poziomie światowym)ZASADY OSOBY LUDZKIEJ Osoba ludzka— najwyższa wartość społeczną ZASADA-człowiek jest i musi być podstawą, celem i przyczyną wszystkich instytucji w których przejawia się i realizuje życie społeczne. Nie może być podporządkowany żadnemu „wyższemu” celowi, ponieważ on sam jest najwyższym celem. JAN XXIII PACTEM IN TERRIS „o pokoju miedzy wszystkimi narodami opartym na prawdzie,sprawiedliwości, miłości i wolności” 11.04.1963. skrot:PT Główne myśli: Bóg Stworzyciel ustanowił szczególny porządek w przyrodzie ,także wyrył w sercu człowieka porządek, który przybrał formę prawa naturalnego. Pierwszym zadaniem dla pokoju w stosunkach międzyludzkich jest wzajemne uznanie praw i wypełnianie obowiązków. Społeczność posiada prawidłowy ustrój ,wówczas gdy rządzi się prawdą. Obywatele powinni kierować się sprawiedliwościa i poszanowaniem praw innych i o wypełnianie swoich własnych obowiązków. Społeczność ludzka wzmacnia się po przez wolność -gdy stosowane SA metody odpowiadające godności jej obywateli. Naturalna potrzeba autorytetu w społeczeństwie i jego podporządkowanie zasadom moralnym. To jest fundamentem do budowania dobra wspólnego w społeczeństwie na podstawie prawdy, sprawiedliwości miłości i wolności. Idea współzależności poszczególnych państw -potrzeba powołania autorytetu międzynarodowego. Katolicy powinni współuczestniczyć w budowaniu pokoju na świecie.
BENEDYKT XVI CARITAS IN VERITATE „o integralnym rozwoju ludzkim w miłości i prawdzie” 29.06.2009 Główne cechy cv: Miłość Caritas to nadzwyczajna siła która karze osobnikowi odważnie i ofiarnie angażować się w dziedzinie sprawiedliwości i pokoju. Bez prawdy miłość staje się sentymentalizmem , pada ona łupem emocji oraz przejściowych opinii jednostek , prawda uwalnia miłość od ograniczeń uczuciowych. Bez prawdy zaufania i miłości do prawdy nie ma świadomości i odpowiedzialności , a zachowania społeczne są dyktowane przez prywatne interesy , co prowadzi do podziałów w społeczeństwie. Papież mówi nam być znaleźć rozwiązanie nie tylko nowych problemów , ale przede wszystkim tych, które mają decydujący wpływ na dobro ludzkości teraz iw przyszłości. Nowy kontekst globalizacji zmodyfikowany polityczną władzą państwa. Redukcje systemu zabezpieczenia socjalnego za cenę dążenia do większych korzyści w zakresie konkurencji na rynku globalnym. Mobilność pracownicza- dochodzi do różnego rodzaju niestabilności psychologicznej, trudności w budowaniu własnej , spójnej egzystencji, łącznie z małżeństwem. Bezrobocie rodzi nowe aspekty poczucia braku znaczenia dla ekonomii- pierwszym kapitałem , który należy ocalić i docenić jest człowiek osoba, w swojej integralności. Jednym z najbardziej oczywistych aspektów dzisiejszego rozwoju jest doniosłość zagadnienia szacunku do życia którego w żadnej mierze nie można oddzielić od spraw zewnętrznych z rozwojem narodów. Każdy jakiś kraj kieruje się ku negowaniu i unicestwianiu życia, nie znajduje już motywacji i energii potrzebnych do angażowania się w służbę dobra człowieka. Prawo do wolności religijnej- oprócz fanatyzmu religijnego który w pewnych sytuacjach uniemożliwia korzystanie z prawa do wolności religijnej lub ateizmu praktycznego ze strony wielu krajów jest sprzeczne z potrzeba rozwoju narodów. Bóg gwarantuje prawdziwy rozwój człowieka. Miłość nie jest późniejszym dodatkiem, załącznikiem do zakończonej już pracy różnych dyscyplin, lecz prowadzi z nimi dialog od samego początku. Sprawiedliwość - jest pierwszą drogą ku miłości jak powiedział Paweł VI jest jej świadomą miarą, z jednej str. wymaga sprawiedliwości , uznania i stanowienia słusznych praw, poszczególnych osób i narodów. Z drugiej str. miłość jest doskonalsza niż sprawiedliwość i ją uzupełnia zgodnie z logiką domu i przebaczenia. Relacje oparte na bezinteresowności, miłości i komunii. Pragnienie dobra wspólnego i działanie na jego rzecz stanowi wymóg sprawiedliwości i miłości. Tym bardziej kochamy bliźniego im bardziej angażujemy się na rzecz dobra wspólnego, odpowiadającego również jego rzeczywistym potrzebom. GLOBALIZACJA-ryzyko w naszych czasach polega na tym, ze faktycznie wzajemnej zależności ludzi i narodów może nie odpowiadać etycznie współoddziaływanie sumień i umysłów, które w rezultacie mogłyby dać początek rozwojowi naprawdę ludzkiemu. Jedynie dzięki miłości oświeconej światłem rozumu i wiry, Możliwe jest osiągniecie celów rozwoju bardziej godnych człowieka i go afirmujących . .
|
SOBÓR WATYKAŃSKI II GAUDIUM ET SPES konstytucja duszpasterska „o Kościele w świecie współczesnym”1962-1965 S:GS Główne myśli: Zadanie na nowo zdefiniować obecność Kościoła Katolickiego we współczesnym świecie na podstawie jego dokładnego poznania. Klucz antropologiczny ku problematyce społecznej w ogóle- wizja chrześcijańska. Z natury człowieka wynika, ze istnieje wzajemna zależność między postępem osoby ludzkiej i rozwojem społeczeństwa. Skierowanie Pastoralne Soboru uwaga na pewne bardziej plące, współczesne potrzeby, które w najwyższym stopniu absorbują ród ludzki. Małżeństwo i rodzina, Klultura. Zycie społeczno- gospodarcze. Zycie wspólnoty politycznej. Grunt stosunków międzynarodowych ze szczególnym wydatnieniem potrzeby umocnienia pokoju. PAWEŁ VI POPULORUM PROGRESSIO „o popieraniu rozwoju ludów” 26marca 1967 skrot”PP Główne myśli: Rozwój -jest przejściem z mniej ludzkich warunków życia do warunków bardziej godnych człowiekowi. Jeśli rozwój ma być trwały i prawdziwy to musi dotyczyć całego człowieka i wszystkich ludzi. Potrzeba rozwoju nie tylko ,ze strony ekonomicznej ,ale także intelektualnej i duchowej .Obowiązek solidarności- obowiązek sprawiedliwości społecznej oraz obowiązek powszechnej miłości. Paląca potrzeba skierowania świadomych dążeń na rozwój, który przyniesie korzyści wszystkich narodom rownież tym, które od niedawna można było uważac za niezagrożone, ponieważ „rozwój jest nowym imieniem pokoju” JAN PAWEŁ II LABOREM EXERCENS „o pracy ludzkiej” z okazji 90tej rocznicy RN. 14.09.1981 Główne myśli :Praca ludzka stanowi klucz do całej kwestii społecznej. Pierwszeństwo przedmiotowego postrzegania wartości ludzkiej pracy przed postrzeganiem przedmiotowym: Praca jest dla człowieka , a nie człowiek dla pracy. Centralne miejsce pracy „w całej sferze polityki społecznej i gospodarczej”. Godność pracy opiera się na tym że: Praca jako taka jest dobrem dla człowieka” przez prace człowiek urzeczywistnia się jako człowiek ”Praca człowieka stanowi podstawę kształtowania życia rodzinnego” Przez prace człowiek współdziała z innymi na tworzeniu dobra wspólnego. Prawa ludzi pracujących SA logiczną konsekwencją obowiązku pracy .Obowiązek zapewnienia prawa do posiadania pracy, problemem świata współczesnego w dziedzinie pracy nie jest brak pracy, ale zła organizacja. Odrębną kategorię praw pracy stanowi uprawnienie do zrzeszania się-prawo do tworzenia stowarzyszeń i związków. Realizują one naturalną ambicję łączenia się we wspólnych staraniach i ludzkiej solidarności. Duchowość pracy-uczestnictwo w Bożym dziele stworzenia i zbawienia.
Prawda o rozwoju polega na integralności: Człowiek nie rozwija się wyłącznie dzięki własnym siłom, ani też rozwój nie może po prostu przyjść z zewnatrz. W rzeczywistości same instytucje nie wystarczają, ponieważ integralny rozwój jednostki jest przede wszystkim powołanie, a więc wiąże się z wolnym i solidarnym wzięciem na siebie odpowiedzialności przez wszystkich. Rozwój jest powołaniem. Rozdział II .Rozwój ludzki w naszych czasach „Aktualne osiągnięcia techniczne, relacje o zasięgu globalnym zgubne dla realnej ekonomii, skutki działalności finansowej źle spożytkowanej, a nawet spekulatywnej , wielkie ruchy migracyjne, często tylko prowokowane . Priorytetem sprawiedliwości jest dostęp wszystkich do pracy i jej utrzymanie - domaga się tego również racja ekonomiczna. Systemowe zwiększenie nierówności między grupami społecznymi w tym samym kraju i pośród ludzi różnych krajów czyli masowy wzrost względnego ubóstwa nie tylko prowadzi do niszczenia spójności społeczeństwa i tym samym wystawia na ryzyko demokracji, ale ma także negatywny wpływ na sferę ekonomiczną ze względu na postępującą erozję kapitału społecznego. ROZDIAŁ III Braterstwo, rozwój ekonomiczny i społeczeństwo obywatelskie, Rynek kierowany jedynie przez zasadę równowartości wymiennych dóbr, nie jest w stanie wytworzyć, spójnej tkanki społecznej, której sam potrzebuje, aby dobrze funkcjonować. Bez wewnętrznych form solidarności i zaufania rynek nie może wypełniać swojej ekonomicznej funkcji. Zasada darmowości logika daru jako wyraz braterstwa mogą i powinny występować w obrębie normalnej działalności ekonomicznej- ekonomia darmowości. Globalizacja jest zjawiskiem wielowymiarowym i wielostronnym i trzeba je pojmować w różnorodności. ROZDIAŁ IV Rozwój ludu , prawa i obowiązki , środowisko. Moralnie odpowiedzialne otwarcie na życie jest tym co stanowi bogactwo społeczne i ekonomiczne. Ekonomia potrzebuje etyki dla swojego poprawnego funkcjonowania: nie jakiejkolwiek etyki, lecz etyki przyjaznej osobie. Zagadnienia rozwoju jest mocno związane równiez z powinnościami wynikającymi ze stosunku człowieka do środowiska naturalnego. ”w jaki sposób traktujesz środowisko , wpływa na to jak traktujesz samego siebie” ROZDZIAŁ V Współpraca rodziny ludzkiej . Jedno z form najgłębszego ubóstwa człowieka jest samotność. W gruncie rzeczy także inne formy ubóstwa, łącznie z materialnymi, rodzą się z izolacji z tego ze nie jest się kochanym albo z trudności kochania, cała ludzkość jest wyalienowana wtedy gdy powierza się tylko ludzkim projektom , fałszywym ideologiom i utopiom. Rozwój narodów uzależniony przede wszystkim od uznania przez nie, ze stanowią jedna rodzinę. Religia chrześcijańska oraz inne religie mogą wnieść swój wkład tylko wtedy, gdy Bóg znajduje miejsce również w sferze publicznej, kulturalnej, społecznej, ekonomicznej. Laicyzm i fundamentalizm możliwości owocnego dialogu i korzyści współpracy rozumu i wiary religijnej. Rozum zawsze potrzebuje oczyszczenia przez wiarę . Religia potrzebuje oczyszczenia przez rozum. Zasada pomocniczości musi być ściśle powiązana z zasadą solidarności i na odwrót ponieważ pomocniczość bez solidarności prowadzi do portykuralizmu społecznego , a solidarność pomocniczości przeradza się w opiekuńczość poniżającą potrzebującego człowieka. ROZDZIAŁ VI Rozwój narodów, a technika. Rozwój technologiczny może zrodzić idee samowystarczalności techniki, jeżeli człowiek stawia sobie tylko pytanie „jak”, nie zastanawiając się nad wieloma „dlaczego: które skłaniają go do działania. Mentalność technicystyczna staje się tak mocna ze dochodzi do utożsamienia prawy z tym, co możliwe do samo urzeczywistnienia. Wolność ludzka przestaje być sobą tylko wtedy, gady na fascynacje technika odpowiada będącymi wynikiem odpowiedzialności moralnej. Stąd pilna potrzeba wychowania do odpowiedzialności etycznej w posługiwaniu się technika. Z rozwojem technologicznym związany jest zwiększający się wpływ środków masowego przekazu, konieczna staje się wnikliwa refleksja nad ich wpływem, zwłaszcza w odniesieniu do etyczno- kulturowego wymiaru globalizacji i solidarności rozwoju narodów .Głównym i kluczowym polem walki kulturowej między absolutyzmem techniki a odpowiedzialności moralnej człowieka jest bioetyka w której to dziedzinie rozstrzyga się kwestia integralnego rozwoju ludzkiego.”Bez Boga człowiek nie wie dokąd zmierza i nie potrafi nawet zrozumieć tego kim jest.”
|
Leon XIII RERUM NOVARUM Encyklika „o kwestii robotniczej” 15.05.1891 S:RN Główne Myśli: Konflikt miedzy kapitałem a praca. Odrzucenie rozwiązania specjalistycznego(kolektywizacji)obrona własności prywatnej Na rozwiązanie powinny brać udział Kosciol,państwo i robotnicy Kościół ma pokazać na pochodzenie moralne konfliktu na podstawie moralnego jego rozwiązania Stworzenie relacji długotrwałej między robotnikiem a pracodawca Państwo ma obowiązek bronic biednych obywateli. Zasada SOLIDARNOŚCI Państwo powinno chronić prawo prywatne zwłaszcza biednych i malutkich. Warsta ludzi bogatych mniej potrzebuje opieki państwa SOLIDARNOŚC -świadomośc współodpowiedzialności i współzależności członków społeczeństwa. przez brak współzależności powoduje rozpad społeczeństwa. ZASADA-wszystkie społeczeństwa i wszystkie ich części powinny postępować w poczuciu współzależności za wszystkie pozostałe części społeczeństwa-tylko w ten sposób może osiągnąć swój cel, bez tego zagrożone jest trwanie społeczeństwa. Państwo powinno się kierować legalistywą społeczną ,według kryteriów które są godnością człowieka. ROBOTNICY-powinni stwarzać stowarzyszenia, organizacje zawodowe, które mogłyby nawiązać dialog z pracodawcami i równocześnie spełniać inne funkcje społeczne-dlatego powinno się je stwarzać w duchu chrześcijańskim. PIUS XI QUADRAGESIMO ANNO „O odnowieniu ustroju społecznego i dostosowaniu go do normy prawa ewangelii”15.05.1931 GŁOWNE MYŚLI: Szacunek „owoca” encykliki RN ,a podkreślenie trwałego znaczenia tego nauczania. Szacunek „kapitału” i „pracy”- kryteria sprawiedliwej płacy. Roznica miedzy danymi wynagrodzeniami nie może być duża tego chce papież. Reforma instytucji, zagrożenie totalitaryzacja państwa. ZASADA POMOCNICZOŚCI Wyższy pod względem organizacyjnym stan nie powinien ingerować w kompetencje niższego, ale powinien umożliwiać mu spełnienie swoich kompetencji. Jeżeli się to nie uda stan wyższy powinien pomoc niższemu , ale tylko od czasu do czasu, kiedy wyższy stan będzie w stanie wykonywać sam swoje kompetencje. Jeżeli niższy stan nie jest w stanie realizować swoich kompetencji niższy stan powinien je przejąć-warunkiem jest wolność stanu niższego. Jednostka lub stan niższy pod względem organizacyjnym nie powinna przenosic swoich kompetencji na stan wyższy ale odpowiedzialnie je realizować wspólnymi siłami. W duchu zasady pomocniczości trzeba zakładać organizacje i powoływać związki które z jednej strony stanowiłyby przeciw wagę dla rosnącego w siłę etatyzmu, a z drugiej str. stałyby się platformą poszukiwania form współpracy KAPITALIZM- jak system, który o ile jest reformowany to zasadniczo nie jest zly. Panstwo wobec transformacji SOCJALIZMU-radykalny komunizm i umiarkowany socjalizm. Istotny postulat odnowienia ducha chrześcijańskiego -REFORMA MORALNA SPOŁECZNOŚCI Pius XII OREDZIA RADIOWE Boże Narodzenie 1939,1941,1942,1944,1947 50ta rocznica encykliki RN 1941 Główne myśli: Przyczyna wszystkich aktualnych problemów społecznych ,polega na odrzuceniu Chrystusa i Ewangelii jako źródła solidarności i miłości miedzy ludźmi i narodami. Założenia nowego ładu międzynarodowego: Formułowanie praw ludzkich dla każdej jednostki i także praw mniejszości etnicznych i jezykowcyh. Stworzenie organizacji międzynarodowej jako autorytetu dla poszerzania praw ludzkich jako droga do pokoju na świecie.
JAN PAWEL II SOLLICITUDO REI SOCIALIS „Z okazji dwudziestej rocznicy Populorum Progressio” 30.12.1987 Główne Myśli: „Nowatorstwo” nauki Pawła VI. Charakter etyczny rozwoju, szeroki horyzont problematyki, wkład nauki społecznej Kościoła w samo pojęcie rozwoju. Aktualny stan kwestii: powiększenie przedziału pomiędzy obszarem tak zwanej rozwiniętej Północy, a zacofanym Południem, będącego na drodze rozwoju: „przedział” miedzy obszarami „pierwszy”,”drugi”,”trzeci”, „czwarty” świat w obrębie jednego świata. W świecie istnieją również inne formy ubóstwa niż materialne, zubożenie osoby ludzkiej przez ograniczenie jej praw. Szczególne nauki niedorozwoju i kryzys mieszkaniowy i bezrobocie, zadłużenie międzynarodowe. Przekonanie o radykalnej współzależności w konsekwencji potrzeba solidarności. Rozwój nie jest czymś automatycznym, jeśli nie jest kierowany zmysłem moralnym i zorientowany na prawdziwe dobro rodzaju ludzkiego, łatwo obraca się przeciw człowiekowi- jako zniewolenie. Odczytywanie aktualnych problemów w świecie teologii „struktur grzechu”. JAN PAWEŁ II CENTESIMUS ANNUS „w setną rocznicę encykliki Rerum Nowarum” 1.05.19991 Główne Myśli: Potrzeba nowego oczytania RN ponieważ: „życiodajne soki” tego dokumentu po stu latach nie tylko nie wyczerpały się , lecz „stały się jeszcze bardziej owocne”. Postawa kościoła wobec kwestii społecznej, nie ma prawdziwego rozwiązania „kwestii społecznej” poza ewangelia. Interpretacja dziejów XXw w stosunku pomiędzy wolnością i prawdą. Analiza wydarzeń „roku 1989” wpływ Kościoła zwłaszcza w poszukiwaniu form waliki i rozwiązań politycznych bardziej uwzględniających godność osoby. Przyczyny i oznaki upadku systemu totalitarnych , pogwałcenie praw pracy, niesprawność systemu gospodarczego, ale przede wszystkim ”pustka duchowa, wytworzona przez ateizm”. Po obaleniu reżimu komunistycznego trzeba podjąć ogromny wysiłek moralnej i gospodarczej odbudowy „okres powojenny” Temat własności prywatnej- coraz większego znaczenia nabiera własność wiedzy, techniki i umiejętności. WOLNY RYNEK-jest najbardziej skuteczny narzędziem wykorzystania zasobów i zaspokojenia potrzeb. Odnosi się to jednak tylko do tych potrzeb, które można nabyć i tego towaru , który można sprzedać. Problematyka KONSUMPCJONIZMU- powstawanie nowych sztucznych , stwarzanych potrzeb człowieka. Źródłem współczesnych problemów ekologicznych świata jest błąd antropologiczny - „ekologia ludzka” Ocena pozytywna KAPITALUZMU -według zróżnicowania tego pojęcia. Refleksja na temat totalitaryzmu, i demokracji „ totalitaryzm rodzi się z negacji obiektywnej prawdy” Docenienie demokracji, potrzeba podkreślenia moralnego charakteru demokracji, będącego jedynym gwarantem jego stabilności. „DEMOKRACJA BEZ WARTOSCI ŁATWO SIĘ PRZEMIENIA W JAWNY LUB ZAKAMUFLOWANY TOTALITARYZM” Krytyka modelu „Państwa dobrobytu” Zadanie dla Kościoła ”Zarówno interpretacja , jak i rozwiązanie aktualnych problemów ludzkiego współżycia wymaga uwzględnienia ich wymiarów teologicznych” BENEDYKT XVI DEUS CARITAS EST 25.21.2005 Główne myśli: nadużywanie słowa „miłość” we współczesnym języku.”EROS”a „AGAPE”-roznica i jedność działalność charytatywna- posługa miłości jako jeden z istotnych sektorów Kościoła. Sprawiedliwość jest celem, a więc wewnętrzną miarą każdej polityki. Kościół ma obowiązek współdziałać, przez oczyszczenie rozumu i formację etyczną, aby wymagania sprawiedliwości stały się zrozumiałe i politycznie wykonalne. Miłość- Caritas- zawsze będzie konieczna. Specyficzny profil działalności charytatywnej Kościoła. Caritas charytatywna jest przede wszystkim odpowiedzią na to co w konkretnej sytuacji stanowi bezpośrednia konieczność. Chrześcijańska charytatywność musi być niezależna od partii, ideologii. Miłość jest bezinteresowna nie praktykuje się jej dla osiągnięcia celów. Głęboki osobisty udział w potrzebie i cierpieniu drugiego staje się w ten sposób dawaniem samego siebie: aby dar nie upokarzał drugiego, musze mu dać nie tylko coś mojego, ale siebie samego, muszę być obecny w darze jako osoba. |
JAN XXIII MATER ET MAGISTRA „o współczesnych przemianach społecznych w świecie zasad nauki chrześcijańskiej” 15.05.1961 skrót: MM Główne myśli: Na przyjecie nauki społecznej kościoła do rozwiązania problemów społecznych spowodowało pogłębienie różnic miedzy przemysłem, a usługami z jednej strony, a rolnictwem z drugiej i antologicznie miedzy regionami dynamicznie się rozwijającymi i coraz bardziej zacofanymi w wreszcie miedzy bogacąca się Północą, a ubożejącym Południem. „SOCJALIZACJA”może w stworzeniu rozwiniętych sieci zrzeszeń i innych powiązań miedzy jednostka a państwem, równocześnie Papież widzi takie zagrożenie związane z nadmierną biurokracja życia społecznego. Zasadą podstawową dla funkcjonowania optymalnej spolecznosci- dobro wspólne. ZASADA DOBRA WSPOLNEGO Dobro wspólne ”obejmuje całokształt takich warunków życia społecznego w jakich ludzie mogą pełnić i szybciej osiągać swoją własną doskonałość. Dobro wspólne- utorzenie warunków dla rozwoju integralnego wszystkich ludzi i dla spełnienia celu wszystkich społeczeństw instytucji. ZASADA- od wszystkich jednostek i instytucji społecznych należących do społeczeństwa wymaga się takiego postępowania aby wszystkim ludziom umożliwić i pomoc w dążeniu do doskonałości a wszystkim instytucjom w spełniania ich celu. Przeniesienie zasad sprawiedliwości na płaszczyznę stosunków między gałęziami gospodarki(w ramach jednego kraju)i regionami(na poziomie światowym)ZASADY OSOBY LUDZKIEJ Osoba ludzka— najwyższa wartość społeczną ZASADA-człowiek jest i musi być podstawą, celem i przyczyną wszystkich instytucji w których przejawia się i realizuje życie społeczne. Nie może być podporządkowany żadnemu „wyższemu” celowi, ponieważ on sam jest najwyższym celem. JAN XXIII PACTEM IN TERRIS „o pokoju miedzy wszystkimi narodami opartym na prawdzie,sprawiedliwości, miłości i wolności” 11.04.1963. skrot:PT Główne myśli: Bóg Stworzyciel ustanowił szczególny porządek w przyrodzie ,także wyrył w sercu człowieka porządek, który przybrał formę prawa naturalnego. Pierwszym zadaniem dla pokoju w stosunkach międzyludzkich jest wzajemne uznanie praw i wypełnianie obowiązków. Społeczność posiada prawidłowy ustrój ,wówczas gdy rządzi się prawdą. Obywatele powinni kierować się sprawiedliwościa i poszanowaniem praw innych i o wypełnianie swoich własnych obowiązków. Społeczność ludzka wzmacnia się po przez wolność -gdy stosowane SA metody odpowiadające godności jej obywateli. Naturalna potrzeba autorytetu w społeczeństwie i jego podporządkowanie zasadom moralnym. To jest fundamentem do budowania dobra wspólnego w społeczeństwie na podstawie prawdy, sprawiedliwości miłości i wolności. Idea współzależności poszczególnych państw -potrzeba powołania autorytetu międzynarodowego. Katolicy powinni współuczestniczyć w budowaniu pokoju na świecie.
BENEDYKT XVI CARITAS IN VERITATE „o integralnym rozwoju ludzkim w miłości i prawdzie” 29.06.2009 Główne cechy cv: Miłość Caritas to nadzwyczajna siła która karze osobnikowi odważnie i ofiarnie angażować się w dziedzinie sprawiedliwości i pokoju. Bez prawdy miłość staje się sentymentalizmem , pada ona łupem emocji oraz przejściowych opinii jednostek , prawda uwalnia miłość od ograniczeń uczuciowych. Bez prawdy zaufania i miłości do prawdy nie ma świadomości i odpowiedzialności , a zachowania społeczne są dyktowane przez prywatne interesy , co prowadzi do podziałów w społeczeństwie. Papież mówi nam być znaleźć rozwiązanie nie tylko nowych problemów , ale przede wszystkim tych, które mają decydujący wpływ na dobro ludzkości teraz iw przyszłości. Nowy kontekst globalizacji zmodyfikowany polityczną władzą państwa. Redukcje systemu zabezpieczenia socjalnego za cenę dążenia do większych korzyści w zakresie konkurencji na rynku globalnym. Mobilność pracownicza- dochodzi do różnego rodzaju niestabilności psychologicznej, trudności w budowaniu własnej , spójnej egzystencji, łącznie z małżeństwem. Bezrobocie rodzi nowe aspekty poczucia braku znaczenia dla ekonomii- pierwszym kapitałem , który należy ocalić i docenić jest człowiek osoba, w swojej integralności. Jednym z najbardziej oczywistych aspektów dzisiejszego rozwoju jest doniosłość zagadnienia szacunku do życia którego w żadnej mierze nie można oddzielić od spraw zewnętrznych z rozwojem narodów. Każdy jakiś kraj kieruje się ku negowaniu i unicestwianiu życia, nie znajduje już motywacji i energii potrzebnych do angażowania się w służbę dobra człowieka. Prawo do wolności religijnej- oprócz fanatyzmu religijnego który w pewnych sytuacjach uniemożliwia korzystanie z prawa do wolności religijnej lub ateizmu praktycznego ze strony wielu krajów jest sprzeczne z potrzeba rozwoju narodów. Bóg gwarantuje prawdziwy rozwój człowieka. Miłość nie jest późniejszym dodatkiem, załącznikiem do zakończonej już pracy różnych dyscyplin, lecz prowadzi z nimi dialog od samego początku. Sprawiedliwość - jest pierwszą drogą ku miłości jak powiedział Paweł VI jest jej świadomą miarą, z jednej str. wymaga sprawiedliwości , uznania i stanowienia słusznych praw, poszczególnych osób i narodów. Z drugiej str. miłość jest doskonalsza niż sprawiedliwość i ją uzupełnia zgodnie z logiką domu i przebaczenia. Relacje oparte na bezinteresowności, miłości i komunii. Pragnienie dobra wspólnego i działanie na jego rzecz stanowi wymóg sprawiedliwości i miłości. Tym bardziej kochamy bliźniego im bardziej angażujemy się na rzecz dobra wspólnego, odpowiadającego również jego rzeczywistym potrzebom. GLOBALIZACJA-ryzyko w naszych czasach polega na tym, ze faktycznie wzajemnej zależności ludzi i narodów może nie odpowiadać etycznie współoddziaływanie sumień i umysłów, które w rezultacie mogłyby dać początek rozwojowi naprawdę ludzkiemu. Jedynie dzięki miłości oświeconej światłem rozumu i wiry, Możliwe jest osiągniecie celów rozwoju bardziej godnych człowieka i go afirmujących . .
|
SOBÓR WATYKAŃSKI II GAUDIUM ET SPES konstytucja duszpasterska „o Kościele w świecie współczesnym”1962-1965 S:GS Główne myśli: Zadanie na nowo zdefiniować obecność Kościoła Katolickiego we współczesnym świecie na podstawie jego dokładnego poznania. Klucz antropologiczny ku problematyce społecznej w ogóle- wizja chrześcijańska. Z natury człowieka wynika, ze istnieje wzajemna zależność między postępem osoby ludzkiej i rozwojem społeczeństwa. Skierowanie Pastoralne Soboru uwaga na pewne bardziej plące, współczesne potrzeby, które w najwyższym stopniu absorbują ród ludzki. Małżeństwo i rodzina, Klultura. Zycie społeczno- gospodarcze. Zycie wspólnoty politycznej. Grunt stosunków międzynarodowych ze szczególnym wydatnieniem potrzeby umocnienia pokoju. PAWEŁ VI POPULORUM PROGRESSIO „o popieraniu rozwoju ludów” 26marca 1967 skrot”PP Główne myśli: Rozwój -jest przejściem z mniej ludzkich warunków życia do warunków bardziej godnych człowiekowi. Jeśli rozwój ma być trwały i prawdziwy to musi dotyczyć całego człowieka i wszystkich ludzi. Potrzeba rozwoju nie tylko ,ze strony ekonomicznej ,ale także intelektualnej i duchowej .Obowiązek solidarności- obowiązek sprawiedliwości społecznej oraz obowiązek powszechnej miłości. Paląca potrzeba skierowania świadomych dążeń na rozwój, który przyniesie korzyści wszystkich narodom rownież tym, które od niedawna można było uważac za niezagrożone, ponieważ „rozwój jest nowym imieniem pokoju” JAN PAWEŁ II LABOREM EXERCENS „o pracy ludzkiej” z okazji 90tej rocznicy RN. 14.09.1981 Główne myśli :Praca ludzka stanowi klucz do całej kwestii społecznej. Pierwszeństwo przedmiotowego postrzegania wartości ludzkiej pracy przed postrzeganiem przedmiotowym: Praca jest dla człowieka , a nie człowiek dla pracy. Centralne miejsce pracy „w całej sferze polityki społecznej i gospodarczej”. Godność pracy opiera się na tym że: Praca jako taka jest dobrem dla człowieka” przez prace człowiek urzeczywistnia się jako człowiek ”Praca człowieka stanowi podstawę kształtowania życia rodzinnego” Przez prace człowiek współdziała z innymi na tworzeniu dobra wspólnego. Prawa ludzi pracujących SA logiczną konsekwencją obowiązku pracy .Obowiązek zapewnienia prawa do posiadania pracy, problemem świata współczesnego w dziedzinie pracy nie jest brak pracy, ale zła organizacja. Odrębną kategorię praw pracy stanowi uprawnienie do zrzeszania się-prawo do tworzenia stowarzyszeń i związków. Realizują one naturalną ambicję łączenia się we wspólnych staraniach i ludzkiej solidarności. Duchowość pracy-uczestnictwo w Bożym dziele stworzenia i zbawienia.
Prawda o rozwoju polega na integralności: Człowiek nie rozwija się wyłącznie dzięki własnym siłom, ani też rozwój nie może po prostu przyjść z zewnatrz. W rzeczywistości same instytucje nie wystarczają, ponieważ integralny rozwój jednostki jest przede wszystkim powołanie, a więc wiąże się z wolnym i solidarnym wzięciem na siebie odpowiedzialności przez wszystkich. Rozwój jest powołaniem. Rozdział II .Rozwój ludzki w naszych czasach „Aktualne osiągnięcia techniczne, relacje o zasięgu globalnym zgubne dla realnej ekonomii, skutki działalności finansowej źle spożytkowanej, a nawet spekulatywnej , wielkie ruchy migracyjne, często tylko prowokowane . Priorytetem sprawiedliwości jest dostęp wszystkich do pracy i jej utrzymanie - domaga się tego również racja ekonomiczna. Systemowe zwiększenie nierówności między grupami społecznymi w tym samym kraju i pośród ludzi różnych krajów czyli masowy wzrost względnego ubóstwa nie tylko prowadzi do niszczenia spójności społeczeństwa i tym samym wystawia na ryzyko demokracji, ale ma także negatywny wpływ na sferę ekonomiczną ze względu na postępującą erozję kapitału społecznego. ROZDIAŁ III Braterstwo, rozwój ekonomiczny i społeczeństwo obywatelskie, Rynek kierowany jedynie przez zasadę równowartości wymiennych dóbr, nie jest w stanie wytworzyć, spójnej tkanki społecznej, której sam potrzebuje, aby dobrze funkcjonować. Bez wewnętrznych form solidarności i zaufania rynek nie może wypełniać swojej ekonomicznej funkcji. Zasada darmowości logika daru jako wyraz braterstwa mogą i powinny występować w obrębie normalnej działalności ekonomicznej- ekonomia darmowości. Globalizacja jest zjawiskiem wielowymiarowym i wielostronnym i trzeba je pojmować w różnorodności. ROZDIAŁ IV Rozwój ludu , prawa i obowiązki , środowisko. Moralnie odpowiedzialne otwarcie na życie jest tym co stanowi bogactwo społeczne i ekonomiczne. Ekonomia potrzebuje etyki dla swojego poprawnego funkcjonowania: nie jakiejkolwiek etyki, lecz etyki przyjaznej osobie. Zagadnienia rozwoju jest mocno związane równiez z powinnościami wynikającymi ze stosunku człowieka do środowiska naturalnego. ”w jaki sposób traktujesz środowisko , wpływa na to jak traktujesz samego siebie” ROZDZIAŁ V Współpraca rodziny ludzkiej . Jedno z form najgłębszego ubóstwa człowieka jest samotność. W gruncie rzeczy także inne formy ubóstwa, łącznie z materialnymi, rodzą się z izolacji z tego ze nie jest się kochanym albo z trudności kochania, cała ludzkość jest wyalienowana wtedy gdy powierza się tylko ludzkim projektom , fałszywym ideologiom i utopiom. Rozwój narodów uzależniony przede wszystkim od uznania przez nie, ze stanowią jedna rodzinę. Religia chrześcijańska oraz inne religie mogą wnieść swój wkład tylko wtedy, gdy Bóg znajduje miejsce również w sferze publicznej, kulturalnej, społecznej, ekonomicznej. Laicyzm i fundamentalizm możliwości owocnego dialogu i korzyści współpracy rozumu i wiary religijnej. Rozum zawsze potrzebuje oczyszczenia przez wiarę . Religia potrzebuje oczyszczenia przez rozum. Zasada pomocniczości musi być ściśle powiązana z zasadą solidarności i na odwrót ponieważ pomocniczość bez solidarności prowadzi do portykuralizmu społecznego , a solidarność pomocniczości przeradza się w opiekuńczość poniżającą potrzebującego człowieka. ROZDZIAŁ VI Rozwój narodów, a technika. Rozwój technologiczny może zrodzić idee samowystarczalności techniki, jeżeli człowiek stawia sobie tylko pytanie „jak”, nie zastanawiając się nad wieloma „dlaczego: które skłaniają go do działania. Mentalność technicystyczna staje się tak mocna ze dochodzi do utożsamienia prawy z tym, co możliwe do samo urzeczywistnienia. Wolność ludzka przestaje być sobą tylko wtedy, gady na fascynacje technika odpowiada będącymi wynikiem odpowiedzialności moralnej. Stąd pilna potrzeba wychowania do odpowiedzialności etycznej w posługiwaniu się technika. Z rozwojem technologicznym związany jest zwiększający się wpływ środków masowego przekazu, konieczna staje się wnikliwa refleksja nad ich wpływem, zwłaszcza w odniesieniu do etyczno- kulturowego wymiaru globalizacji i solidarności rozwoju narodów .Głównym i kluczowym polem walki kulturowej między absolutyzmem techniki a odpowiedzialności moralnej człowieka jest bioetyka w której to dziedzinie rozstrzyga się kwestia integralnego rozwoju ludzkiego.”Bez Boga człowiek nie wie dokąd zmierza i nie potrafi nawet zrozumieć tego kim jest.”
|
Leon XIII RERUM NOVARUM Encyklika „o kwestii robotniczej” 15.05.1891 S:RN Główne Myśli: Konflikt miedzy kapitałem a praca. Odrzucenie rozwiązania specjalistycznego(kolektywizacji)obrona własności prywatnej Na rozwiązanie powinny brać udział Kosciol,państwo i robotnicy Kościół ma pokazać na pochodzenie moralne konfliktu na podstawie moralnego jego rozwiązania Stworzenie relacji długotrwałej między robotnikiem a pracodawca Państwo ma obowiązek bronic biednych obywateli. Zasada SOLIDARNOŚCI Państwo powinno chronić prawo prywatne zwłaszcza biednych i malutkich. Warsta ludzi bogatych mniej potrzebuje opieki państwa SOLIDARNOŚC -świadomośc współodpowiedzialności i współzależności członków społeczeństwa. przez brak współzależności powoduje rozpad społeczeństwa. ZASADA-wszystkie społeczeństwa i wszystkie ich części powinny postępować w poczuciu współzależności za wszystkie pozostałe części społeczeństwa-tylko w ten sposób może osiągnąć swój cel, bez tego zagrożone jest trwanie społeczeństwa. Państwo powinno się kierować legalistywą społeczną ,według kryteriów które są godnością człowieka. ROBOTNICY-powinni stwarzać stowarzyszenia, organizacje zawodowe, które mogłyby nawiązać dialog z pracodawcami i równocześnie spełniać inne funkcje społeczne-dlatego powinno się je stwarzać w duchu chrześcijańskim. PIUS XI QUADRAGESIMO ANNO „O odnowieniu ustroju społecznego i dostosowaniu go do normy prawa ewangelii”15.05.1931 GŁOWNE MYŚLI: Szacunek „owoca” encykliki RN ,a podkreślenie trwałego znaczenia tego nauczania. Szacunek „kapitału” i „pracy”- kryteria sprawiedliwej płacy. Roznica miedzy danymi wynagrodzeniami nie może być duża tego chce papież. Reforma instytucji, zagrożenie totalitaryzacja państwa.
ZASADA POMOCNICZOŚCI Wyższy pod względem organizacyjnym stan nie powinien ingerować w kompetencje niższego, ale powinien umożliwiać mu spełnienie swoich kompetencji. Jeżeli się to nie uda stan wyższy powinien pomoc niższemu , ale tylko od czasu do czasu, kiedy wyższy stan będzie w stanie wykonywać sam swoje kompetencje. Jeżeli niższy stan nie jest w stanie realizować swoich kompetencji niższy stan powinien je przejąć-warunkiem jest wolność stanu niższego. Jednostka lub stan niższy pod względem organizacyjnym nie powinna przenosic swoich kompetencji na stan wyższy ale odpowiedzialnie je realizować wspólnymi siłami. W duchu zasady pomocniczości trzeba zakładać organizacje i powoływać związki które z jednej strony stanowiłyby przeciw wagę dla rosnącego w siłę etatyzmu, a z drugiej str. stałyby się platformą poszukiwania form współpracy KAPITALIZM- jak system, który o ile jest reformowany to zasadniczo nie jest zly. Panstwo wobec transformacji SOCJALIZMU-radykalny komunizm i umiarkowany socjalizm. Istotny postulat odnowienia ducha chrześcijańskiego -REFORMA MORALNA SPOŁECZNOŚCI Pius XII OREDZIA RADIOWE Boże Narodzenie 1939,1941,1942,1944,1947 50ta rocznica encykliki RN 1941 Główne myśli: Przyczyna wszystkich aktualnych problemów społecznych ,polega na odrzuceniu Chrystusa i Ewangelii jako źródła solidarności i miłości miedzy ludźmi i narodami. Założenia nowego ładu międzynarodowego: Formułowanie praw ludzkich dla każdej jednostki i także praw mniejszości etnicznych i jezykowcyh. Stworzenie organizacji międzynarodowej jako autorytetu dla poszerzania praw ludzkich jako droga do pokoju na świecie.
JAN PAWEL II SOLLICITUDO REI SOCIALIS „Z okazji dwudziestej rocznicy Populorum Progressio” 30.12.1987 Główne Myśli: „Nowatorstwo” nauki Pawła VI. Charakter etyczny rozwoju, szeroki horyzont problematyki, wkład nauki społecznej Kościoła w samo pojęcie rozwoju. Aktualny stan kwestii: powiększenie przedziału pomiędzy obszarem tak zwanej rozwiniętej Północy, a zacofanym Południem, będącego na drodze rozwoju: „przedział” miedzy obszarami „pierwszy”,”drugi”,”trzeci”, „czwarty” świat w obrębie jednego świata. W świecie istnieją również inne formy ubóstwa niż materialne, zubożenie osoby ludzkiej przez ograniczenie jej praw. Szczególne nauki niedorozwoju i kryzys mieszkaniowy i bezrobocie, zadłużenie międzynarodowe. Przekonanie o radykalnej współzależności w konsekwencji potrzeba solidarności. Rozwój nie jest czymś automatycznym, jeśli nie jest kierowany zmysłem moralnym i zorientowany na prawdziwe dobro rodzaju ludzkiego, łatwo obraca się przeciw człowiekowi- jako zniewolenie. Odczytywanie aktualnych problemów w świecie teologii „struktur grzechu”. JAN PAWEŁ II CENTESIMUS ANNUS „w setną rocznicę encykliki Rerum Nowarum” 1.05.19991 Główne Myśli: Potrzeba nowego oczytania RN ponieważ: „życiodajne soki” tego dokumentu po stu latach nie tylko nie wyczerpały się , lecz „stały się jeszcze bardziej owocne”. Postawa kościoła wobec kwestii społecznej, nie ma prawdziwego rozwiązania „kwestii społecznej” poza ewangelia. Interpretacja dziejów XXw w stosunku pomiędzy wolnością i prawdą. Analiza wydarzeń „roku 1989” wpływ Kościoła zwłaszcza w poszukiwaniu form waliki i rozwiązań politycznych bardziej uwzględniających godność osoby. Przyczyny i oznaki upadku systemu totalitarnych , pogwałcenie praw pracy, niesprawność systemu gospodarczego, ale przede wszystkim ”pustka duchowa, wytworzona przez ateizm”. Po obaleniu reżimu komunistycznego trzeba podjąć ogromny wysiłek moralnej i gospodarczej odbudowy „okres powojenny” Temat własności prywatnej- coraz większego znaczenia nabiera własność wiedzy, techniki i umiejętności. WOLNY RYNEK-jest najbardziej skuteczny narzędziem wykorzystania zasobów i zaspokojenia potrzeb. Odnosi się to jednak tylko do tych potrzeb, które można nabyć i tego towaru , który można sprzedać. Problematyka KONSUMPCJONIZMU- powstawanie nowych sztucznych , stwarzanych potrzeb człowieka. Źródłem współczesnych problemów ekologicznych świata jest błąd antropologiczny - „ekologia ludzka”
Ocena pozytywna KAPITALUZMU -według zróżnicowania tego pojęcia. Refleksja na temat totalitaryzmu, i demokracji „ totalitaryzm rodzi się z negacji obiektywnej prawdy” Docenienie demokracji, potrzeba podkreślenia moralnego charakteru demokracji, będącego jedynym gwarantem jego stabilności. „DEMOKRACJA BEZ WARTOSCI ŁATWO SIĘ PRZEMIENIA W JAWNY LUB ZAKAMUFLOWANY TOTALITARYZM” Krytyka modelu „Państwa dobrobytu” Zadanie dla Kościoła ”Zarówno interpretacja , jak i rozwiązanie aktualnych problemów ludzkiego współżycia wymaga uwzględnienia ich wymiarów teologicznych” BENEDYKT XVI DEUS CARITAS EST 25.21.2005 Główne myśli: nadużywanie słowa „miłość” we współczesnym języku.”EROS”a „AGAPE”-roznica i jedność działalność charytatywna- posługa miłości jako jeden z istotnych sektorów Kościoła. Sprawiedliwość jest celem, a więc wewnętrzną miarą każdej polityki. Kościół ma obowiązek współdziałać, przez oczyszczenie rozumu i formację etyczną, aby wymagania sprawiedliwości stały się zrozumiałe i politycznie wykonalne. Miłość- Caritas- zawsze będzie konieczna. Specyficzny profil działalności charytatywnej Kościoła. Caritas charytatywna jest przede wszystkim odpowiedzią na to co w konkretnej sytuacji stanowi bezpośrednia konieczność. Chrześcijańska charytatywność musi być niezależna od partii, ideologii. Miłość jest bezinteresowna nie praktykuje się jej dla osiągnięcia celów. Głęboki osobisty udział w potrzebie i cierpieniu drugiego staje się w ten sposób dawaniem samego siebie: aby dar nie upokarzał drugiego, musze mu dać nie tylko coś mojego, ale siebie samego, muszę być obecny w darze jako osoba. |
JAN XXIII MATER ET MAGISTRA „o współczesnych przemianach społecznych w świecie zasad nauki chrześcijańskiej” 15.05.1961 skrót: MM Główne myśli: Na przyjecie nauki społecznej kościoła do rozwiązania problemów społecznych spowodowało pogłębienie różnic miedzy przemysłem, a usługami z jednej strony, a rolnictwem z drugiej i antologicznie miedzy regionami dynamicznie się rozwijającymi i coraz bardziej zacofanymi w wreszcie miedzy bogacąca się Północą, a ubożejącym Południem. „SOCJALIZACJA”może w stworzeniu rozwiniętych sieci zrzeszeń i innych powiązań miedzy jednostka a państwem, równocześnie Papież widzi takie zagrożenie związane z nadmierną biurokracja życia społecznego. Zasadą podstawową dla funkcjonowania optymalnej spolecznosci- dobro wspólne. ZASADA DOBRA WSPOLNEGO Dobro wspólne ”obejmuje całokształt takich warunków życia społecznego w jakich ludzie mogą pełnić i szybciej osiągać swoją własną doskonałość. Dobro wspólne- utorzenie warunków dla rozwoju integralnego wszystkich ludzi i dla spełnienia celu wszystkich społeczeństw instytucji. ZASADA- od wszystkich jednostek i instytucji społecznych należących do społeczeństwa wymaga się takiego postępowania aby wszystkim ludziom umożliwić i pomoc w dążeniu do doskonałości a wszystkim instytucjom w spełniania ich celu. Przeniesienie zasad sprawiedliwości na płaszczyznę stosunków między gałęziami gospodarki(w ramach jednego kraju)i regionami(na poziomie światowym) ZASADY OSOBY LUDZKIEJ Osoba ludzka— najwyższa wartość społeczną ZASADA-człowiek jest i musi być podstawą, celem i przyczyną wszystkich instytucji w których przejawia się i realizuje życie społeczne. Nie może być podporządkowany żadnemu „wyższemu” celowi, ponieważ on sam jest najwyższym celem. JAN XXIII PACTEM IN TERRIS „o pokoju miedzy wszystkimi narodami opartym na prawdzie,sprawiedliwości, miłości i wolności” 11.04.1963. skrot:PT Główne myśli: Bóg Stworzyciel ustanowił szczególny porządek w przyrodzie ,także wyrył w sercu człowieka porządek, który przybrał formę prawa naturalnego. Pierwszym zadaniem dla pokoju w stosunkach międzyludzkich jest wzajemne uznanie praw i wypełnianie obowiązków. Społeczność posiada prawidłowy ustrój ,wówczas gdy rządzi się prawdą. Obywatele powinni kierować się sprawiedliwościa i poszanowaniem praw innych i o wypełnianie swoich własnych obowiązków. Społeczność ludzka wzmacnia się po przez wolność -gdy stosowane SA metody odpowiadające godności jej obywateli. Naturalna potrzeba autorytetu w społeczeństwie i jego podporządkowanie zasadom moralnym. To jest fundamentem do budowania dobra wspólnego w społeczeństwie na podstawie prawdy, sprawiedliwości miłości i wolności. Idea współzależności poszczególnych państw -potrzeba powołania autorytetu międzynarodowego. Katolicy powinni współuczestniczyć w budowaniu pokoju na świecie.
BENEDYKT XVI CARITAS IN VERITATE „o integralnym rozwoju ludzkim w miłości i prawdzie” 29.06.2009 Główne cechy cv: Miłość Caritas to nadzwyczajna siła która karze osobnikowi odważnie i ofiarnie angażować się w dziedzinie sprawiedliwości i pokoju. Bez prawdy miłość staje się sentymentalizmem , pada ona łupem emocji oraz przejściowych opinii jednostek , prawda uwalnia miłość od ograniczeń uczuciowych. Bez prawdy zaufania i miłości do prawdy nie ma świadomości i odpowiedzialności , a zachowania społeczne są dyktowane przez prywatne interesy , co prowadzi do podziałów w społeczeństwie. Papież mówi nam być znaleźć rozwiązanie nie tylko nowych problemów , ale przede wszystkim tych, które mają decydujący wpływ na dobro ludzkości teraz iw przyszłości. Nowy kontekst globalizacji zmodyfikowany polityczną władzą państwa. Redukcje systemu zabezpieczenia socjalnego za cenę dążenia do większych korzyści w zakresie konkurencji na rynku globalnym. Mobilność pracownicza- dochodzi do różnego rodzaju niestabilności psychologicznej, trudności w budowaniu własnej , spójnej egzystencji, łącznie z małżeństwem. Bezrobocie rodzi nowe aspekty poczucia braku znaczenia dla ekonomii- pierwszym kapitałem , który należy ocalić i docenić jest człowiek osoba, w swojej integralności. Jednym z najbardziej oczywistych aspektów dzisiejszego rozwoju jest doniosłość zagadnienia szacunku do życia którego w żadnej mierze nie można oddzielić od spraw zewnętrznych z rozwojem narodów. Każdy jakiś kraj kieruje się ku negowaniu i unicestwianiu życia, nie znajduje już motywacji i energii potrzebnych do angażowania się w służbę dobra człowieka. Prawo do wolności religijnej- oprócz fanatyzmu religijnego który w pewnych sytuacjach uniemożliwia korzystanie z prawa do wolności religijnej lub ateizmu praktycznego ze strony wielu krajów jest sprzeczne z potrzeba rozwoju narodów. Bóg gwarantuje prawdziwy rozwój człowieka. Miłość nie jest późniejszym dodatkiem, załącznikiem do zakończonej już pracy różnych dyscyplin, lecz prowadzi z nimi dialog od samego początku. Sprawiedliwość - jest pierwszą drogą ku miłości jak powiedział Paweł VI jest jej świadomą miarą, z jednej str. wymaga sprawiedliwości , uznania i stanowienia słusznych praw, poszczególnych osób i narodów. Z drugiej str. miłość jest doskonalsza niż sprawiedliwość i ją uzupełnia zgodnie z logiką domu i przebaczenia. Relacje oparte na bezinteresowności, miłości i komunii. Pragnienie dobra wspólnego i działanie na jego rzecz stanowi wymóg sprawiedliwości i miłości. Tym bardziej kochamy bliźniego im bardziej angażujemy się na rzecz dobra wspólnego, odpowiadającego również jego rzeczywistym potrzebom. GLOBALIZACJA-ryzyko w naszych czasach polega na tym, ze faktycznie wzajemnej zależności ludzi i narodów może nie odpowiadać etycznie współoddziaływanie sumień i umysłów, które w rezultacie mogłyby dać początek rozwojowi naprawdę ludzkiemu. Jedynie dzięki miłości oświeconej światłem rozumu i wiry, Możliwe jest osiągniecie celów rozwoju bardziej godnych człowieka i go afirmujących . .
|
SOBÓR WATYKAŃSKI II GAUDIUM ET SPES konstytucja duszpasterska „o Kościele w świecie współczesnym”1962-1965 S:GS Główne myśli: Zadanie na nowo zdefiniować obecność Kościoła Katolickiego we współczesnym świecie na podstawie jego dokładnego poznania. Klucz antropologiczny ku problematyce społecznej w ogóle- wizja chrześcijańska. Z natury człowieka wynika, ze istnieje wzajemna zależność między postępem osoby ludzkiej i rozwojem społeczeństwa. Skierowanie Pastoralne Soboru uwaga na pewne bardziej plące, współczesne potrzeby, które w najwyższym stopniu absorbują ród ludzki. Małżeństwo i rodzina, Klultura. Zycie społeczno- gospodarcze. Zycie wspólnoty politycznej. Grunt stosunków międzynarodowych ze szczególnym wydatnieniem potrzeby umocnienia pokoju. PAWEŁ VI POPULORUM PROGRESSIO „o popieraniu rozwoju ludów” 26marca 1967 skrot”PP Główne myśli: Rozwój -jest przejściem z mniej ludzkich warunków życia do warunków bardziej godnych człowiekowi. Jeśli rozwój ma być trwały i prawdziwy to musi dotyczyć całego człowieka i wszystkich ludzi. Potrzeba rozwoju nie tylko ,ze strony ekonomicznej ,ale także intelektualnej i duchowej .Obowiązek solidarności- obowiązek sprawiedliwości społecznej oraz obowiązek powszechnej miłości. Paląca potrzeba skierowania świadomych dążeń na rozwój, który przyniesie korzyści wszystkich narodom rownież tym, które od niedawna można było uważac za niezagrożone, ponieważ „rozwój jest nowym imieniem pokoju”
JAN PAWEŁ II LABOREM EXERCENS „o pracy ludzkiej” z okazji 90tej rocznicy RN. 14.09.1981 Główne myśli :Praca ludzka stanowi klucz do całej kwestii społecznej. Pierwszeństwo przedmiotowego postrzegania wartości ludzkiej pracy przed postrzeganiem przedmiotowym: Praca jest dla człowieka , a nie człowiek dla pracy. Centralne miejsce pracy „w całej sferze polityki społecznej i gospodarczej”. Godność pracy opiera się na tym że: Praca jako taka jest dobrem dla człowieka” przez prace człowiek urzeczywistnia się jako człowiek ”Praca człowieka stanowi podstawę kształtowania życia rodzinnego” Przez prace człowiek współdziała z innymi na tworzeniu dobra wspólnego. Prawa ludzi pracujących SA logiczną konsekwencją obowiązku pracy .Obowiązek zapewnienia prawa do posiadania pracy, problemem świata współczesnego w dziedzinie pracy nie jest brak pracy, ale zła organizacja. Odrębną kategorię praw pracy stanowi uprawnienie do zrzeszania się-prawo do tworzenia stowarzyszeń i związków. Realizują one naturalną ambicję łączenia się we wspólnych staraniach i ludzkiej solidarności. Duchowość pracy-uczestnictwo w Bożym dziele stworzenia i zbawienia.
Prawda o rozwoju polega na integralności: Człowiek nie rozwija się wyłącznie dzięki własnym siłom, ani też rozwój nie może po prostu przyjść z zewnatrz. W rzeczywistości same instytucje nie wystarczają, ponieważ integralny rozwój jednostki jest przede wszystkim powołanie, a więc wiąże się z wolnym i solidarnym wzięciem na siebie odpowiedzialności przez wszystkich. Rozwój jest powołaniem. Rozdział II .Rozwój ludzki w naszych czasach „Aktualne osiągnięcia techniczne, relacje o zasięgu globalnym zgubne dla realnej ekonomii, skutki działalności finansowej źle spożytkowanej, a nawet spekulatywnej , wielkie ruchy migracyjne, często tylko prowokowane . Priorytetem sprawiedliwości jest dostęp wszystkich do pracy i jej utrzymanie - domaga się tego również racja ekonomiczna. Systemowe zwiększenie nierówności między grupami społecznymi w tym samym kraju i pośród ludzi różnych krajów czyli masowy wzrost względnego ubóstwa nie tylko prowadzi do niszczenia spójności społeczeństwa i tym samym wystawia na ryzyko demokracji, ale ma także negatywny wpływ na sferę ekonomiczną ze względu na postępującą erozję kapitału społecznego. ROZDIAŁ III Braterstwo, rozwój ekonomiczny i społeczeństwo obywatelskie, Rynek kierowany jedynie przez zasadę równowartości wymiennych dóbr, nie jest w stanie wytworzyć, spójnej tkanki społecznej, której sam potrzebuje, aby dobrze funkcjonować. Bez wewnętrznych form solidarności i zaufania rynek nie może wypełniać swojej ekonomicznej funkcji. Zasada darmowości logika daru jako wyraz braterstwa mogą i powinny występować w obrębie normalnej działalności ekonomicznej- ekonomia darmowości. Globalizacja jest zjawiskiem wielowymiarowym i wielostronnym i trzeba je pojmować w różnorodności. ROZDIAŁ IV Rozwój ludu , prawa i obowiązki , środowisko. Moralnie odpowiedzialne otwarcie na życie jest tym co stanowi bogactwo społeczne i ekonomiczne. Ekonomia potrzebuje etyki dla swojego poprawnego funkcjonowania: nie jakiejkolwiek etyki, lecz etyki przyjaznej osobie. Zagadnienia rozwoju jest mocno związane równiez z powinnościami wynikającymi ze stosunku człowieka do środowiska naturalnego. ”w jaki sposób traktujesz środowisko , wpływa na to jak traktujesz samego siebie” ROZDZIAŁ V Współpraca rodziny ludzkiej . Jedno z form najgłębszego ubóstwa człowieka jest samotność. W gruncie rzeczy także inne formy ubóstwa, łącznie z materialnymi, rodzą się z izolacji z tego ze nie jest się kochanym albo z trudności kochania, cała ludzkość jest wyalienowana wtedy gdy powierza się tylko ludzkim projektom , fałszywym ideologiom i utopiom. Rozwój narodów uzależniony przede wszystkim od uznania przez nie, ze stanowią jedna rodzinę. Religia chrześcijańska oraz inne religie mogą wnieść swój wkład tylko wtedy, gdy Bóg znajduje miejsce również w sferze publicznej, kulturalnej, społecznej, ekonomicznej. Laicyzm i fundamentalizm możliwości owocnego dialogu i korzyści współpracy rozumu i wiary religijnej. Rozum zawsze potrzebuje oczyszczenia przez wiarę . Religia potrzebuje oczyszczenia przez rozum. Zasada pomocniczości musi być ściśle powiązana z zasadą solidarności i na odwrót ponieważ pomocniczość bez solidarności prowadzi do portykuralizmu społecznego , a solidarność pomocniczości przeradza się w opiekuńczość poniżającą potrzebującego człowieka. ROZDZIAŁ VI Rozwój narodów, a technika. Rozwój technologiczny może zrodzić idee samowystarczalności techniki, jeżeli człowiek stawia sobie tylko pytanie „jak”, nie zastanawiając się nad wieloma „dlaczego: które skłaniają go do działania. Mentalność technicystyczna staje się tak mocna ze dochodzi do utożsamienia prawy z tym, co możliwe do samo urzeczywistnienia. Wolność ludzka przestaje być sobą tylko wtedy, gady na fascynacje technika odpowiada będącymi wynikiem odpowiedzialności moralnej. Stąd pilna potrzeba wychowania do odpowiedzialności etycznej w posługiwaniu się technika. Z rozwojem technologicznym związany jest zwiększający się wpływ środków masowego przekazu, konieczna staje się wnikliwa refleksja nad ich wpływem, zwłaszcza w odniesieniu do etyczno- kulturowego wymiaru globalizacji i solidarności rozwoju narodów .Głównym i kluczowym polem walki kulturowej między absolutyzmem techniki a odpowiedzialności moralnej człowieka jest bioetyka w której to dziedzinie rozstrzyga się kwestia integralnego rozwoju ludzkiego.”Bez Boga człowiek nie wie dokąd zmierza i nie potrafi nawet zrozumieć tego kim jest.”
|