Konspekt lekcji biologii
Poziom edukacyjny: Gimnazjum
Program: „Ciekawa biologia cz. 1”, wyd. WSiP
Dział programu: Funkcjonowanie organizmu człowieka
Hasło programowe: Układ wydalniczy
Temat: Budowa i funkcje układu wydalniczego człowieka
Zakres treści:
1. Drogi wydalania z organizmu szkodliwych produktów przemiany materii.
2. Główne narządy układu wydalniczego człowieka.
3. Budowa nerki.
4. Choroby układu wydalniczego człowieka.
Cele: A. Zapamiętanie wiadomości:
- uczeń definiuje pojęcie „wydalanie”
- uczeń wymienia drogi wydalania z organizmu szkodliwych produktów przemiany materii.
- uczeń wymienia narządy układu wydalniczego
- uczeń potrafi zidentyfikować elementy budujące nerkę
B. Zrozumienie wiadomości:
- uczeń przyporządkowuje Biologie jako naukę do odpowiedniej dyscypliny
- uczeń potrafi narysować schemat budowy nerki
- uczeń podaje przykłady chorób układu wydalniczego
C. Stosowanie wiadomości w sytuacjach typowych:
- uczeń wskazuje elementy budowy nerki
- przedstawia związek budowy narządów oddechowych z pełnioną przez nie funkcją
- uczeń przedstawia role układu wydalniczego w utrzymaniu homeostazy
wewnątrzustrojowej
D. Stosowanie wiadomości w sytuacjach problemowych:
- uczeń analizuje zależności między warunkami środowiskowymi a funkcją
wydzielniczą nerek
- uczeń ustala związki pomiędzy dietą i trybem życia a występowaniem schorzeń
układu wydalniczego
E. Postawy:
- postawa aktywnego zaangażowania się w zdobywanie wiedzy o własnym organizmie
- przekonanie o konieczności dbania o nerki
- odczuwanie potrzeby pogłębiania wiedzy biologicznej
Metody: słowna- wykład, pogadanka, praca z podręcznikiem, praca w grupach
Formy pracy: indywidualna, grupowa, zbiorowa
Środki dydaktyczne: środki zastępcze
środki wizualne:
- foliogram „Budowa układu wydalniczego człowieka”
- foliogram „Budowa nerki”
- foliogram „Schemat kanalika nerkowego”
przyrządy i materiały:
-rzutnik
publikacje i materiały metodyczne:
- podręczniki, zeszyt przedmiotowy, atlas
Literatura dla nauczyciela:
- Podręcznik „Ciekawa biologia cz.2”, wyd. WSiP
- Podręcznik „Biologia I”, wyd. ŻAK
- Słownik szkolny Biologia, wyd. Zielona Sowa
- Encyklopedia szkolna Biologia, wyd. Zielona Sowa
Literatura dla ucnia:
-Podręcznik „Ciekawa biologia cz1”
- Atlas anatomiczny
Notatka:
Temat: Budowa i funkcje układu wydalniczego człowieka.
Wydalanie - usuwanie z organizmu zbędnych i szkodliwych produktów przemiany materii.
Drogi wydalania z organizmu szkodliwych produktów przemiany materii.
-układ oddechowy(CO2)
-skóra (sole mineralne, mocznik)
-układ wydalniczy(mocz: sole min, mocznik i inne)
Budowa układu wydalniczego
Schemat budowy nerki
Mocz pierwotny-mocz powstający w wyniku filtracji w kłębuszkach nerkowych. Zawiera bardzo dużo wody mocznik, sole mineralne, cukier, aminokwasy.
Mocz ostateczny- mocz spływający do miedniczki nerkowej, zagęszczony i o optymalnym składzie.
Ogniwo lekcyjne |
Czas realizacji |
Czynności nauczyciela |
Czynności ucznia |
Faza wstępna: Sprawy organizacyjne
Pogadanka Wstępna
Faza realizacyjna
Faza podsumowująca
|
|
Przywitanie uczniów. Sprawdzenie listy obecności i zapisanie tematu lekcji.
Waszą pracą domową było wyjaśnienie pojęcia wydalanie. Proszę wskazanego ucznia o odczytanie pracy domowej.
Otwórzcie podręczniki na str.139 i przeczytajcie akapit zaczynający się od słów „Najważniejszymi substancjami wydalanymi…” i poszukajcie jakie mamy drogi wydalania z organizmu szkodliwych produktów przemiany materii.
Nauczyciel rozdaje uczniom rysunki przedstawiające budowę układu wydalniczego. Zadaniem uczniów jest uzupełnienie schematu.
Nerki(w tylniej części jamy brzusznej po obu str. Kręgosłupa; kształt fasoli)
Nauczyciel rozdaje uczniom schemat nerki zadaniem uczniów jest uzupełnienie tego schematu podczas omawiania.
Nerki są bardzo ważnym narządem gdyż dochodzi tu do filtracji krwi. Zapewniają równowagę środowiska wewnętrznego, regulując
W nerce wyróżniamy
W warstwie korowej nerki znajduje się najważniejsza część nerki kłębuszki nerkowe. Rdzeń nerki tworzą kanaliki nerkowe które uchodzą do kanalików zbiorczych które uchodzą do miedniczki nerkowej .
Krew w naszym organizmie krąży a wraz z nią substancje zbędne a nawet szkodliwe które muszą być usunięte. Dzieje się to właśnie w kłębuszku nerkowym.
Otwórzcie sobie podręczniki na str. 141 i spójrzcie na rysunek budowę kanalika nerkowego czy zauważacie różnice pomiędzy tętniczką doprowadzającą a odprowadzającą?
Tak i to właśnie powoduje zwiększenie ciśnienia krwi a to właśnie umożliwia przejście przepływającego osocza do kanalika nerkowego. I jest to tzw. mocz pierwotny .
Czyli brak w nim krwi i białek które występują w osoczu.
Z moczu pierwotnego organizm jeszcze odzyskuje to co mu jeszcze jest potrzebne czyli wodę i sole mineralne tak powstały płyn to mocz ostateczny który spływa kanalikami nerkowymi do miedniczki nerkowej dalej do moczowodu i do pęcherza moczowego i cewką wydalony na zewnątrz.
Może znacie jakieś choroby układy wydalniczego? |
Przywitanie nauczyciela.
Wskazany uczeń odczytuje prace domową. Wydalanie - usuwanie z organizmu zbędnych i szkodliwych produktów przemiany materii. (wydzielanie-wytwarzanie i uwalnianie z kom różnych substancji)
Uczniowie odpowiadają na pytania:
Uczniowie uzupełniają schemat układu wydalniczego.
Uczniowie uzupełnią schemat budowy nerki.
Uczniowie odp. tętniczka doprowadzająca jest szersza niż odprowadzająca.
Mocz pierwotny-mocz powstający w wyniku filtracji w kłębuszkach nerkowych. Zawiera bardzo dużo wody mocznik, sole mineralne, cukier, aminokwasy.
Mocz ostateczny- mocz spływający do miedniczki nerkowej, zagęszczony i o optymalnym składzie.
Uczniowie wymieniają choroby układu wydalniczego: |