2361


TECHNOLOGIA MALARSTWA

Podobrazia

Najlepsze są gatunki, które najmniej kurczą się i wypaczają, czyli te, zawierające żywicę - sosna, modrzew itp. Mniej odporne na działanie wilgoci są drewna drzew liściastych - lipa, topola, olcha, kasztan itp. Najlepszy jest dąb i mahoń. Drewno trzeba odpowiednio zakonserwować, żeby zapobiec atakowaniu go przez pleśnie, grzyby i larwy owadów oraz pleśnieniu. Wykorzystywane głównie do malowania ikon w technice temperowej.

Pod wpływem wilgoci ma tendencje do wypaczania się, jest nietrwała i nieodporna na wilgoć, chociaż do klejenia używa się klejów z żywic gliptalowych

Powstaje przez ściskanie w prasach hydraulicznych rozwłóknionego drewna za pomocą spoiwa mineralnego. Odporne na wilgoć, nie paczą się, nie zmieniają formatu.

Najlepsze jest z lnu (średnie formaty) i z konopii (duże formaty), w mniejszym stopniu z bawełny (małe i średnie formaty), nie nadaje się z juty. Najlepsze jest płótno z nitek o jednakowej grubości, wtedy ulega równomiernemu kurczeniu się, obraz nie pęka. Płótno zbiega się na mokro. Jeśli po napięciu na płótno, zmoczeniu wodą klejową i wyschnięciu rozciągnie się, to znaczy że jest słabe gatunkowo. Przed użyciem należy je sparzyć, aby pozbyć się apertury.

Papier o gramaturze poniżej 300g/m2 do malowania najlepiej rozpiąć na desce. Dobre są papiery czerpane, bawełniane, akwarelowe.

Na przykład blachy miedziane, żelazne, aluminium. Miedź należy oczyścić z tlenków i pokryć zaprawą z kryjącej farby olejnej. Miedź jest wrażliwa na kwasy, więc trzeba malować olejami i żywicami odkwaszonymi.

0x08 graphic

Pędzle

Zaprawy (grunty)

ze względu na chłonność:

ze względu na spoiwo:

ze względu na wypełniacz:

Spoiwa

  1. Organiczne (kleje roślinne, organiczne, syntetyczne)

    1. roślinne

- guma arabska

Rozpuszcza się w wodzie, tworząc klejowatą ciecz, przy dłuższym staniu pleśnieje. Aby temu zapobiec dodaje się do niej chininy lub kamfory. Stosuje się ją do spoiw temperowych, gwaszowych i akwarelowych.

- guma wiśniowa

- tragant

Twarde białe łuski lub nitki. Trudno rozpuszczalny, bardziej wydajny niż guma arabska. Stosuje się do wyrobu akwareli i kredek pastelowych.

- klajster (klej z mąki pszennej)

Używany do klejenia papieru, dublowania obrazów, usztywniania tkanin i inne.

    1. zwierzęce

- klej skórny

Otrzymuje się ze skór surowych

- klej kostny

Otrzymywany z kości zwierzęcych

- kazeina

Otrzymywana z mleka. Jako spoiwo w malarstwie ściennym.

- białko jaja kurzego

- suche białko

- żółtko jaja

    1. sporządzone sztucznie i inne

- dekstryna

Występuje w świecie zwierzęcym i roślinnym. Stosuje się ją jako zamiennik gumy arabskiej. Otrzymuje się ją z suchej skrobi ogrzanej do 200oC.

- żelatyna

Występuje w świecie zwierzęcym i roślinnym. Otrzymuje się ją przez wygotowanie porostu islandzkiego lub z tkanki kostnej, rogów i racic, kości cielęcych oraz odpadków skór cielęcych.


  1. Nieorganiczne (pochodzenia mineralnego)

- mleko wapienne

Spoiwo w technice wapiennej

- gips

- szkło wodne

Spoiwo w technice mineralnej

Werniksy

Twarde

łączą się z płaszczyzną obrazu

Miękkie

nie łączą się zbyt mocno z płaszczyzną obrazu

kopalowy

bursztynowy (żywice kopalne)

szelakowy (pochodzenia owadziego)

(terpentynowy, spirytusowy)

mastyksowy

damarowy

sandarakowy

Ze względu na zawartość oleju schnącego werniksy dzieli się na tłuste i chude. Werniksy chude mają skłonność do utraty połysku.

Fiksatywy

Najczęściej występują fiksatywy sporządzone z żywic rozpuszczalnych w lotnych płynach. Kalafoniowe, szelakowe, mastyksowe, damarowe, białkowe (do temper).

Oleje

Olej tężeje utleniając się i zwiększa masę. Wysychanie przyspieszają suszki (sole metali, nie więcej niż 2% spoiwa). Nadmiar sykatyw powoduje spękania. Sykatyw nie stosuje się do umbry, żółcieni neapolitańskiej, pigmentów ołowiowych i manganowych - są same w sobie szybkoschnące. Farby olejne schnąc ciemnieją, robią się lepkie, galaretowieją.

Olej lniany

Służy jako środek do ucierania farb olejnych, spoiwo w mediach i temperze emulsyjnej oraz do gruntowania. Schnie 3 - 4 dni. Najlepszy jest jasny, czysty, bez domieszek, tłoczony na zimno. Jeśli do spoiwa dodano za dużo oleju - farba marszczy się schnąc, z czasem żółknie. Wybielanie: wystawić na działanie słońca lub krótko gotować. Oczyszczanie: dodać śniegu, po czym odlać wodę. Zagęszczanie: wystawić na działanie słońca - olej taki szybciej schnie, jest chudszy, daje elastyczne powłoki, jest błyszczący i działa sykatywowo. Odkwaszanie: dodać 5% węglanu sodu, benzyny, kredy lub bieli ołowiowej.

Pokost lniany

Olej gotowany z sykatywą. Marszczy się, wysycha szybko (24h). Pęka, kruszy się, żółknie. Stosuje się jako dodatek do medium, nigdy nie maluje się z samym pokostem.

Olej makowy

do podmalówek, alla prima, postoso. Nie daje śliskich powłok, mniej żółty. Mięknie w ciemności, długo schnie, mniej się marszczy. Nie nadaje się do spoiw, powoduje ich pękanie.


Techniki Malarstwa Sztalugowego

O jakości decyduje pigment i spoiwo (guma arabska lub tragantowa). Malujemy z przegotowaną lub destylowaną wodą z dodatkiem cukru, miodu, gliceryny (właściwości zmiękczające) soli (gwiazdeczki?), gumy arabskiej (nadaje elastyczność, połysk i przejrzystość), terpentyny weneckiej. Żółć wołowa latem opóźnia wysychanie, zimą przyspiesza. Papier o gramaturze poniżej 300g/m2 do malowania akwarelą najlepiej rozpiąć na desce. Dobre są papiery czerpane, bawełniane, akwarelowe. Pędzle najlepsze są nylonowe miękkie, płaskie i okrągłe. Można łączyć z piórkiem, ołówkiem.

Brak spoiwa. Składają się z pigmentu, wypełniaczy, gumy arabskiej. Przylegają siłą adhezji. Podobrazie odtłuszczamy acetonem, powierzchnie tłuste i gładkie nie nadają się, papier musi mieć odpowiednią szorstkość (nadawać ją można przez pocieranie pumeksem na mokro z żelatyną). Wpływ światła powoduje blaknięcie. Mogą być pastele twarde, miękkie, kredki pastelowe. Papier: ingres, welurowy, ścierny, czerpany, pakowy, płótno. Utrwalenie pastelu jest zawsze ryzykowne, jeśli jest zbyt dużo utrwalacza tworzą się tzw. zwierciadełka, zmieniają one siłę krycia pigmentów. Przejścia tonalne tworzy się od ciemnego do jasnego.

Farba wodna z domieszką kredy lub bieli (ołowiowej lub cynkowej), nadającej jej właściwości kryjące, oraz gumy arabskiej będącej spoiwem. Technika wykorzystywana głównie do ilustracji i szkiców.

Spoiwo barwników jest organiczne - emulsja temperowa. Spoiwo składa się z trzech składników: fazy tłustej (olej schnący lub werniks), fazy wodnej (woda lub roztwór wodnego kleju) oraz emulgatora, umożliwiającego zmieszanie faz w jednolite spoiwo. Emulgatorem może być białko jaja kurzego, sok figowy, czosnkowy, niektóre żywice z drzew liściastych, a także mleko i różne rodzaje żywicznych mydeł. Współcześnie w produkowanych przemysłowo temperach emulgatorami są syntetyczne środki powierzchniowo-czynne. Tempera może być tłusta (z przewagą oleju lub werniksu, schną wolno, po zaschnięciu stają się z czasem całkowicie wodoodporne i przypominają farby olejne) i chuda (schnie szybko, po wyschnięciu znacznie jaśnieje i łatwo zmyć ją wodą, przynajmniej gdy jest świeża; kładziona w cienkich warstwach przypomina gwasz)

W skład farb olejnych wchodzi olej lniany lub rzadziej inne roślinne oleje schnące (konopny, makowy) i pigmenty. Maluje się zawsze tłuste na chudym. Często stosuje się podmalówki temperowe, zmniejszające chłonność gruntu oraz werniksy międzywarstwowe izolujące warstwy malarskie (np. spirytusowy szelakowy, retuszerski). Podmalówka może być kryjąca (z dodatkiem bieli kremskiej) lub laserunkowa, powinna być monochromatyczna, kontrastowa, z prostymi, nielicznymi tonami. Na gruntach chudych może być akwarelowa. Aby przyspieszyć wysychanie dodaje się sykatyw (suszki).

sposoby malowania olejem:

Uwypuklanie świateł i pogłębianie cieni. Miękki płaski pędzel. Mrozi światło i powietrze. Nie stosuje się werniksów końcowych.

Można dodawać piach, pumeks, kamienie i inne duperele.

Terpentyna wenecka zagęszcza impasto, które staje się „maślane”. Jak najmniej spoiwa i medium. Można łączyć z laserunkiem. Najlepsze są spoiwa żywiczne (werniks) lub wosk rozpuszczony z terpentyną.

Wykorzystuje temperaturę barw.

Monochromatycznie, bez podmalówki, najsilniejsze cienie i światła kładzie się na końcu.

Kładzenie farb bezpośrednio na zaprawie, bez przygotowywania podmalówki i rysunku. Zazwyczaj bez przerw w pracy. Grunty półtłuste, barwy czyste, najmocniejsze światła i cienie na końcu. Rzadkie zastosowanie laserunku, swoboda fakturalna, stosuje się werniks półmatowy.

Farby polimerowe + spoiwo z wodnej emulsji wysoko spolimeryzowanego plastiku.

Nie można malować po metalu, kamieniu, betonie. Szybko schną, są łatwe w użyciu, wysychają przez odparowanie wody, po wyschnięciu ciemnieją, są kryjące, można zakładać dowolną liczbę warstw. Są odporne na światło i klimat. Nie można malować w niskich temperaturach. Rozprowadza się je wodą lub medium ( matowym lub błyszczącym - idealnym do laserunków i jako spoiwo). Można dodawać żeli, zwiększających przejrzystość i dających możliwość tworzenia tekstur. Grunt gesso, akrylowy, grunty średniochłonne. Stosuje się opóźniacze schnięcia i pasty wzmacniające.

sposoby malowania akrylem:

1


Wyszukiwarka