Grażyna Boczko
II semestr BHP
AP Edukacja
Policealne Studium Zawodowe
Wykładowca: Agnieszka Napiórkowska- Krzebietka
Przedmiot: Toksykologia
Praca Kontrolna Nr 1
Temat: Czynniki szkodliwe w środowisku pracy pielęgniarki w Poradni Chirurgicznej
Pielęgniarka dyplomowana w Poradni Chirurgicznej
Dobowy wymiar czasy pracy pielęgniarki wynosi 7 godzin 35 minut dziennie i 37 godzin 55 minut tygodniowo ( 5 dni w tygodniu) . Praca wykonywana jest na 2 zmiany.
Czynności codzienne wykonywane przez pielęgniarkę :
uzupełnienie środków medycznych ( leki) , opatrunkowych ( gaziki jałowe, bandaże, plastry)
dezynfekcja pomieszczeń Poradni Chirurgicznej poprzez włączenie lamp bakteriobójczych ( ultrafiolet)
przygotowanie sprzętu medycznego i narzędzi chirurgicznych do zabiegów
( sprzęt wielokrotnego użytku, sprzęt jednorazowego użytku : strzykawki, igły, skalpele, nici, sprzętu intubującego do wykonania badań rektoskopii, włączanie i wyłączanie sprzętu
uzupełnienie środków dezynfekcyjnych ( mydło, ręczniki papierowe, środki do szybkiej dezynfekcji małych powierzchni, środki do dezynfekcji skóry, rękawice chirurgiczne, środka chemicznego do przechowywania pobranych wycinków tkanek w celu dalszego badania histopatologicznego
przygotowanie pacjentów do zabiegów chirurgicznych ( w tym do badań dolnego odcinka przewodu pokarmowego - rektoskopii, wlewów dolnego odcinka przewodu pokarmowego), znieczulanie pacjentów do zabiegu
pomoc chirurgowi przy zakładaniu i zmianie rękawic, maski, fartucha
asystentowanie podczas zabiegów chirurgicznych, wykonywania badań rektoskopii i wlewów do dolnego odcinka przewodu pokarmowego w celu wykonania zdjęć rtg jelit
zmiana opatrunków, nakładanie opatrunków
wykonywanie iniekcji domięśniowych i miejscowych znieczuleń
zdejmowanie szwów
przemywanie ran
podawanie narzędzi chirurgicznych podczas zabiegu
regulowanie natężenia światła i temperatury w sali zabiegowej
umieszczanie pobranych tkanek do badania histopatologicznego w preparatach, wypełnianie dokumentacji medycznej w celu przekazania tego materiału do dalszych badań
uzupełnianie dokumentacji medycznej
wstępna sterylizacja narzędzi chirurgicznych wielokrotnego użytku
udzielanie szczegółowych informacji pacjentom
Zagrożenia wiążące się z wykonywana pracą.
Narażenie na patogenne mikroorganizmy pochodzące z kontaktu z chorymi pacjentami i ich płynami ustrojowymi , wirusy, bakterie.
Urazy w wyniku zakłucia igłą, ostrymi narzędziami ( skalpel, nożyczki), ostrymi krawędziami szkła, kości.
Narażenie na działanie szkodliwych substancji chemicznych obecnych w lekach, środkach dezynfekcyjnych, preparatach chemicznych do sterylizacji narzędzi i powierzchni skóry, preparatach do przechowywania tkanek, klejów, lateksu, talku, preparatach anestezjologicznych.
Zmęczenie i dolegliwości bólowe kręgosłupa, pleców, rąk, nóg i stawów w wyniku wykonywania pracy w pozycji stojącej, w wymuszonej pozycji ciała, oraz w wyniku transportu pacjentów ( podnoszenie, unoszenie, podtrzymywanie, przenoszenie)
Możliwość powstania alergii w wyniku kontaktu z aerozolami leków, środkami dezynfekującymi - chemicznymi, lateksem , talkiem i pyłem pochodzącym z rękawic.
Poparzenie w wyniku kontaktu z gorącymi powierzchniami ( puszki sterylizacyjne)
Zmianowość pracy, kontakt z ciężko chorymi pacjentami mogą stanowić źródło stresu.
Czynniki środowiska pracy związane z wykonywanym zawodem pielęgniarki oraz możliwe skutki dla zdrowia
Czynniki mogące powodować wypadki
prąd elektryczny - możliwość porażenia w przypadku wadliwie działającego sprzętu
gorące powierzchnie - możliwość oparzeń
igły, ostre narzędzia i krawędzie, stłuczone szkło ( ampułki)- możliwość urazów w wyniku ukłucia, przecięcia, przekłucia
praca związana z przenoszeniem pacjentów - możliwość urazów w wyniku upadków, potknięć
rozpryskujące się cząstki w powietrzu w czasie zabiegu - możliwość urazów oczu
Czynniki fizyczne:
promieniowanie jonizujące emitowane m.in. podczas wykonywania zdjęć rentgenowskich ( jelit w trakcie wykonywania wlewów dojelitowych) - możliwość napromieniowania
promieniowanie ultrafioletowe wykorzystywane przy dezynfekcji pomieszczeń - możliwość uszkodzenia skóry i oczu
promieniowanie laserowe w czasie zabiegów chirurgicznych z użyciem lasera - możliwość napromieniowania
oświetlenie powierzchni operacyjnych - zabiegowych - ( sztuczne) mogące wywoływać olśnienie podczas pracy
Czynniki chemiczne i pyły:
substancje chemiczne takie jak detergenty, środki antyseptyczne, leki - możliwość chorób skóry i układu oddechowego
gazy anestetyczne - możliwość zatrucia
rękawice lateksowe lub inne gumowe części - możliwość uczulenia
Czynniki biologiczne
mikroorganizmy chorobotwórcze, których źródłem jest kontakt z pacjentami lub ich płynami ustrojowymi, wydzielinami i wydalinami - możliwość chorób zakaźnych, w tym AIDS i wirusowego zapalenia wątroby typu B, półpaśca, odry, ospy, opryszczki, gruźlicy, grzybic skóry, paznokci
Czynniki ergonomiczne, psychospołeczne i związane z organizacją pracy
praca wykonywana przez wiele godzin w wymuszonej pozycji ciała zwłaszcza stojącej, przenoszenie pacjentów - możliwość dolegliwości bólowych wynikających z przeciążenia układu mięśniowo-szkieletowego a zwłaszcza bólów nóg, kolan i pleców i kręgosłupa szyjnego i lędźwiowego
wykonywanie powtarzalnych czynności ręcznych (np. przy podawaniu narzędzi) - możliwość dolegliwości bólowych wynikających z przeciążenia układu mięśniowo-szkieletowego
praca zmianowa , a czasami nienormowany czas pracy w warunkach zagrożenia dla życia pacjenta - możliwość stresu psychicznego, problemów rodzinnych i objawów "wypalenia" zawodowego
Działania profilaktyczne:
sprawdzenie stanu technicznego urządzeń elektrycznych przed pracą, zlecanie uprawnionemu pracownikowi naprawy ewentualnych uszkodzeń i okresowy przegląd urządzeń
stosowanie środków ochrony oczu przed promieniowaniem ultrafioletowym
stosowanie fartuchów ochronnych przed promieniowaniem jonizującym w trakcie wykonywania pracy w pracowni rtg ( wlewy)
noszenie aparatów dozymetrycznych w trakcie wykonywania pracy w pracowni RTG
w przypadku uczulenia na lateks stosowanie rękawic wykonanych z innych materiałów, oraz unikanie kontaktu z innymi produktami zawierającymi lateks
bezwzględny zakaz palenia papierosów w miejscach pracy
bezwzględny zakaz spożywania posiłków i napojów w czasie pracy
stosowanie bezpiecznych metod podnoszenia i przenoszenia pacjentów
zapoznawanie się z kartami charakterystyki substancji chemicznych niebezpiecznych
okresowe szkolenia bhp
poddawanie się okresowym badaniom profilaktycznym
środki ochrony indywidualnej,
szczepienia ochronne,
stosowanie sprzętu jednorazowego użytku i tzw. bezpiecznego sprzętu i narzędzi,
sterylizacja sprzętu i narzędzi,
badania serologiczne narażonych pracowników
ocena ryzyka zawodowego na stanowisku pracy przez pracodawcę
instrukcje stanowiskowe
stosowanie odzieży ochronnej
stosowania znaku ostrzegającego przed zagrożeniem biologicznym,
sporządzanie planu postępowania na wypadek awarii z udziałem szkodliwego czynnika biologicznego zakwalifikowanego do grupy 3. lub 4. zagrożenia,
niezwłoczne informowanie pracowników o awarii lub wypadku przebiegającym z uwolnieniem szkodliwego czynnika, a także o jego przyczynach oraz podjętych środkach zapobiegawczych,
przeprowadzania badań na obecność szkodliwego czynnika biologicznego, tam gdzie jest to konieczne i technicznie wykonalne
zapewnianie warunków bezpiecznego zbierania, przechowywania oraz usuwania odpadów
sporządzanie i stosowanie procedur bezpiecznego postępowania ze szkodliwymi czynnikami biologicznymi,
dostarczanie pracownikom aktualnych, pisemnych instrukcji postępowania
zapewnianie pracownikom systematycznych szkoleń
informowanie pracowników o badaniach lekarskich, z których mogą skorzystać po ustaniu narażenia
informowanie, na wniosek pracownika lub jego przedstawiciela, o liczbie pracowników narażonych, a także o osobie odpowiedzialnej za bezpieczeństwo i higienę pracy oraz ochronę zdrowia pracowników.
prowadzenie rejestru prac, a także rejestru pracowników narażonych na działanie szkodliwych czynników biologicznych zakwalifikowanych do grupy 3. lub 4. zagrożenia
Informacje szczegółowe:
Podstawowy stosowany sprzęt: , narzędzia chirurgiczne i materiały używane na sali zabiegowej w zależności od rodzaju zabiegu, tace, strzykawki, igły, sprzęt anestezjologiczny, aparatura do wykonywania zdjęć rentgenowskich i ultrasonograficznych, rękawice, maski, osłony twarzy, okulary, fartuchy, endoskopy, monitory czynności serca i ciśnienia krwi itp. laser, bandaże, gazy, defibrylator, respirator, sprzęt do wykonywania biopsji, krioterapii, rektoskopii, lampy bakteriobójcze, puszki do sterylizacji narzędzi chirurgicznych
Miejsce wykonywania pracy: gabinety i sale zabiegowe Poradni Chirurgicznej, gabinet badań Pracowni RTG
Możliwość wystąpienia chorób zawodowych:
ALERGICZNE
Astma oskrzelowa
Alergiczny nieżyt nosa
Zapalenie obrzękowe krtani o podłożu alergicznym
ZAKAŹNE
Choroby zakaźne skóry
drożdżakowe zapalenie skóry rąk u osób pracujących w warunkach sprzyjających rozwojowi drożdżaków chorobotwórczych
Choroby układu wzrokowego wywołane czynnikami fizycznymi, chemicznymi
lub biologicznymi
epidemiczne wirusowe zapalenie spojówek lub rogówki
Choroby pasożytnicze lub zakaźne albo ich następstwa
wirusowe zapalenie wątroby,
gruźlica,
inne choroby zakaźne lub pasożytnicze,
HIV
Wielkość ekspozycji:
do zakażenia wystarcza jednorazowy kontakt zawodowy z zakażonym człowiekiem lub materiałem biologicznym przy braku odporności naturalnej lub poszczepiennej,
ryzyko zakażenia zawodowego za pośrednictwem zakrwawionej igły waha się od 10% do 40% dla HBV i od 2% do 10% dla HCV.
Odległe skutki zdrowotne:
przewlekłe zapalenie wątroby, marskość wątroby, pierwotny rak wątroby.
Profilaktyka:
środki ochrony indywidualnej, szczepienia ochronne, stosowanie sprzętu jednorazowego użytku i tzw. bezpiecznego sprzętu i narzędzi, sterylizacja sprzętu i narzędzi, badania serologiczne narażonych pracowników
RAKOTWÓRCZE
1. Nowotwory złośliwe powstałe w wyniku działa czynników szkodliwych występujących w środowisku pracy uznanych za rakotwórcze u ludzi:
wirus zapalenia wątroby typu B i C - rak pierwotny wątroby,
Bibliografia:
Rozporządzenie MPiPS z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. (t.j. Dz. U. 2003 nr 169 poz. 1650).
Rozporządzenie. MZiOS z 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy. (Dz. U. nr 69, poz. 332).
Rozporządzenie MPiPS z 14 marca 2000 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy ręcznych pracach transportowych (Dz. U. nr 26, poz. 313), wraz z późniejszymi zmianami. (Dz. U. nr 82, poz. 930 - obowiązuje od 1 stycznia 2002 r.).
Rozporządzenie MIPS z dnia 18 marca 2009r zmieniające rozporządzenie w sprawie bhp przy ręcznych pracach transportowych (Dz. U. z dnia 07 kwietnia 2009r Nr 56 poz. 462
Rozporządzenie RM z dnia 10 września 1996 r. w sprawie wykazu prac szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet (Dz. U. 1996 nr 114 poz. 545) ze zm. (Dz. U. 2002 nr 127 poz. 1092).
Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 8 grudnia 2004 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności dla potrzeb rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (Dz.U. 2004 nr 265 poz. 2644)
Informator - "Środki ochrony indywidualnej". INFOCHRON. Warszawa. CIOP 2000.
Kodeks pracy - art. 237 par. 1 i 4 (Dz.U.98.21.94 z późniejszymi zmianami)
Rozporządzenie Rady Ministrów z dn. 30 lipca 2002r. w sprawie wykazu chorób zawodowych, szczegółowych zasad postępowania w sprawach zgłaszania podejrzenia, rozpoznawania i stwierdzania chorób zawodowych oraz podmiotów właściwych w tych sprawach (Dz.U.02.132.1115)
Ustawa z dnia 05 grudnia 2008r o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zawodowych u ludzi ( Dz. U. z dnia 30 grudnia 2008r Nr 234 poz. 1570)
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dn. 1 sierpnia 2002 r. w sprawie sposobu dokumentowania chorób zawodowych i skutków tych chorób (Dz.U.02.132.1121)
Ustawa z dn. 6 września 2001 r. o chorobach zakaźnych i zakażeniach (Dz.U.01.126.1384)
Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 listopada 2002 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz. U. 2002 r., Nr 217, poz. 1833 ze zm.)
Rozporządzenie MZ z dnia 22 kwietnia 2005r w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki (Dz. U. z 2005 r. nr 81, poz. 716)
Rozporządzenie MZ zmieniające rozporządzenie w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy praz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki ( Dz. U. z dnia 21 marca 2008r Nr 48 poz. 288)
Rozporządzenie MZ z dnia 01 grudnia 2004r w sprawie substancji, preparatów, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy (Dz. U. z dnia 29 grudnia 2004 r. Nr 280, poz. 2771, zm.: Dz.U. z 2005 r., Nr 160, poz. 1356)
6