Tekst 1 J. Hołówka „Dżentelmeni wyrzekają się śmierci”
1. John Stuart Mil - kara śmierci tylko w wyjątkowych sytuacjach, przejaw zaniku człowieczeństwa.
2. Emanuel Kant- za karą śmierci
Jacek Hołówka sprzeciwia się obu filozofiom. ( w przeszłości kara śmierci była wykonywana, w przyszłości i teraźniejszości nie powinno jej być ) Hołówka przeciwko karze śmierci - za eutanazją i aborcją.
Relacje międzyludzkie w Europie stają się coraz łagodniejsze, Europejczycy uważają, że w ich życiu powinny dominować łagodne i życzliwe uczucia, dlatego też kraje Europy zrezygnowały z kary śmierci. Jej stosowanie jest działaniem dzikim, brutalnym, i nieodwracalnym.
Polska Propozycja wprowadzenia „dnia ochrony życia” przeciwko karze śmierci, aborcji oraz eutanazji. [ Polska uważana za kraj zacofany na tle Europy]
Tekst 2 B. Wolniewicz „Są czyny, które wymagają kary śmierci”
Polska jako głos Europy, nie ulegając manipulacjom dotyczącym przywrócenia kary śmierci, polskie veto - vetem większości mieszkańców UE.
Teza; Kara śmierci powinna powrócić, gdyż jej brak podważa elementarne poczucie sprawiedliwości.
Autor uważa, że kara śmierci nie ma nic wspólnego z aborcją czy eutanazją, dlatego też nie ma uzasadnienia, aby wprowadzić „ Dzień ochrony życia”
Obecna ustawa o przerwaniu ciąży dopuszcza aborcje w 3 przypadkach ( gwałt, zagrożenie zdrowia i życia matki, uszkodzenie płodu dziecka ) nie jest dopuszczalna aborcja z przyczyn społecznych.
Według zwolenników kary śmierci, są czyny, które wymagają absolutnego i nieodwołalnego potępienia, które to wyraża właśnie kara śmierci, jej nieodwołalność jest potępieniem dla bestialskich zachowań.
Kara śmierci
Dekalog |
Replika |
Abolicjonizm |
Rygoryzm |
Nie zabijaj! W religii katolickiej |
Katechizm Kościoła Katolickiego p2266 Dopuszcza karę śmierci. |
Każdy ma powody do życia |
Funkcje Kary śmierci ; |
Pomyłka sądowa |
-wychowawcza ( korekcyjna, lecznicza) |
Humanitaryzm |
- prewencyjna |
|
- retrybucyjna ( idea sprawiedliwości B.W, zemsta J.H ) |
Tekst 3 U. Schrade „ Etyka a etyka zawodowa”
Teza ; Etyka zawodowa niezbędnym elementem w czasach pluralizmu aksjologicznego ( dużo poglądów )
AKSJOLOGIA
Transcendentyzm Naturalizm
Idealizm Realizm Sceptycyzm Materializm
( tylko wartości Arystoteles (wiara prywatna- istnieje) (wart.użytkowe)
użytkowe) 1. Tomizm (Św. ( użyteczność) W.I Lenin
Platon Tomasz z Akwinu ) c.d.n 1.dialektyczny
Świat Idei - 2. Augustynizm E. Bloch
( H.J.M Elzenberg (Św. Augustyn 2.kontemplacyjny
E. Husserl ) E. Molnier ) K. Marks
F. Engels
ETYKA
Naturalizm Transcendentyzm
+ przyjemności zmysłowe Wartości transcendentne;
Życie człowieka Bóg
Zdrowie Honor
Życie w dobrobycie Ojczyzna
- przykrości, cierpienia niektóre wartości można
Śmierć zrealizować tylko
Choroby kosztem cierpienia;
Życie w nędzy Bohaterstwo
Asceza
Terapia, medycyna Wspólnoty duchowe.
Rozwój Gospodarczy Kościół, ojczyzna, dom
J.J Rousseau nie uznają;
„ Człowiek z natury jest dobry” kara śmierci
eutanazja
Im bliższy natury tym lepszy aborcja
XVIII w - im mniej cywilizowany eksperymenty na embrionach.
Tym lepszy
XIX - XX w im młodszy tym lepszy
XXI w im młodszy i bardziej ekolo-
-giczny tym lepszy
Naturalizm
Sceptycyzm ( użyteczność )
Pozytywizm |
Negatywizm |
Wartościowe jest to, co służy życiu zbiorowemu. |
Wartościowe jest to, co służy życiu jednostkowemu |
Scjentyzm - kult nauk przyrodniczych ze względu na jej praktyczną użyteczność |
Witalizm- kult samorealizacji ( każdy ma możliwości, które rozwija ) |
Utylitaryzm - kult użyteczności ze względu na jej wkład do powszechnego dobrobytu. |
Libertynizm - ( przyzwolenia na wszystko co tą samorealizacje umożliwia - znoszenie barier ) |
|
F. Nietzsche - postmodernizm |
Jacek Woroniecki „ Każdy zawód posiada swoją etykę, na którą składać się mogą
- przepisy prawa cywilnego
- uchwały zrzeszeń zawodowych
- obyczaje
2. Etyka zawodowa jest etyką perfekcjonalizmu moralnego, o charakterze wychowawczym.
3. Najlepiej kochać swój zawód i wykonywać się, jak najlepiej się go umie
4. Etyka zawodowa jest na Grucie personalizmu etycznego w pełni zasadna teoretycznie - człowiek poprzez pracę ofiaruje własną godność współpracy. [ personalizm]
5. Zawód staje się twórczą pasją, tylko wtedy, gdy nie jest ograniczony pragmatyką i etyką zawodową [ libertynizm]
Tekst 4 „Etyka abstrakcyjna i konkretna”
Etyka abstrakcyjna stanowi zasady, które ludzie z przekonaniem głoszą.
Etyka konkretna - zasady, którymi ludzie faktycznie Się kierują
Etyka
abstrakcyjna |
konkretna |
1. wyrażona w słowach |
2. wyrażona w czynach |
2. zasady proste w formie, kategoryczne w treści |
2. zasady zawiłe i hipotetyczne |
3. treść budująca, wzniosła |
3. treść przyziemna, pełna niejasności |
4. zasady przeważnie nie są przestrzegane. |
4. zasady są przestrzegane. |
Normy etyki konkretnej są zbyt skomplikowane, aby dało się je sformułować.
Maksyma - subiektywna zasada postępowania czyli taka, z której podmiot sam czyni sobie regułę ( tego mianowicie, jak chce postępować ) Wolny jest wybór reguł działania, a nie sam czyn.
Zasada etyki konkretnej (Elzenberg) = maksyma woli ( Kant)
Jeżeli w pewnej sytuacji raz postąpiłam w dany sposób, to, gdy sytuacja się powtórzy postąpię tak samo.
Etyka abstrakcyjna
Normalna Ekstrawagandzka
- głoszenie jej godnie przez ludność Rodzaj fikcji literackiej
- ważny rytuał społeczny, który spaja ludność
W jedną grupę społeczną
- zależność między etyką abstrakcyjną a etyką
Konkretną być może istnieje choć bardzo
Pośrednia i nieprzejrzysta.
Tekst 5. B. Wolniewicz „ antropologiczne warunki Konstytucji”
Formalne |
Materialne |
Zwięzła |
Nieaktywistyczna ( ma wyrażać poglądy narodu, a nie je tworzyć ) |
Jasna |
Ma wykazać wole narodu |
Stateczna |
Konstytucja pokazuje co naród chce |
Konstytucja 30 stron maszynopisu (wg konstytucji USA ) |
|
Konstytucja nie powinna być aktywistyczna.
Aktywizm prawniczy dąży do tego by świadomość prawniczą rewolucyjnie punktować tzn. zmieniać i przekształcać np. swoje wyobrażenia na lepsze. Aktywizm prawniczy chce wymóc prawnie to, czego nigdy nie wymusiłby politycznie.
Prawniczy aktywizm występuje;
- w zmaganiach o karę główną
- w różnych akcjach afirmatywnych, którymi chce się wymuszać na niechętnej większości zachowania sprzeczne z jej przeświadczeniami.
- w różnych artykułach odnoszących się do mniejszości.
- występuje w prawach człowieka
Przesłanki aktywizmu prawniczego;
- prymat potrzeb jednostki nad potrzebami grupy (narodu)
-prymat człowieka aktywnego nad biernym
-prymat człowieka żywego nad zmarłym
-prymat praw człowieka nad prawami wspólnoty.
Tekst 6. A de Tocqueville „ O demokracji w Ameryce”
Teza; Rola jednolitego prawodawstwa i idea Centralnej Władzy
Ingerencja władzy w różne aspekty życia społecznego.
Ludzie demokracji są niezależni i słabi zarazem
Nienawiść do przywilejów rośnie w miarę, gdy stają się one rzadsze i mniejsza
Równość ułatwia sprawowanie rządów.
Społeczeństwo demokratyczne może nienawidzić przedstawicieli rządu, ale zawsze kochają władzę.
Władza Publiczna jest uważane, że nie powinna wkraczać w sprawy prywatne obywateli, ale każdy z nas pragnie aby władza pomagała nam w naszych sprawach.
Co sprzyja centralizacji władzy?
- społeczeństwo nie było wolne
-gdy jest woja
- gdy równość została osiągnięta poprzez gwałtowne zmiany
- władca jest mniej arystokratyczny
- gdy jest duże umiłowanie dobrobytu.
Tekst 7. A de Tocqueville „ O demokracji w Ameryce” cz. 2
1.Teza; Demokratyczne rządy w USA ułatwiają powstanie despotyzmu.
Definicja despotyzmu ; Despotyzm - forma niczym nie ograniczonej, opartej na samowoli i w sposób bezwzględny sprawowanej władzy jednostki
Sylwetka władcy despotycznego - absolutnego i potężnego;
- samodzielnie administruje całością wielkiego państwa
- podporządkowuje wszystkich poddanych przepisom jednej reguły
- rządzi każdym obywatelem
- każdego i prowadzi za rękę
W dotychczasowych dziejach nie doszukamy sie takiego władcy, gdyż dałaby się we znaki niedoskonałość procedury administracyjnej, brak oświecenia i nierówność.
Według A.De. Tocqueville despotyzmowi oraz tyrani nieodzownie towarzyszy wielka władza, bogactwo oraz poczucie wyższości jednostki nad innymi obywatelami.
Autor ze względu na cechy charakteru, oświecenie, uduchowienie , moralność oraz łagodność władców naszych czasów , nie obawia się ich tyranii, lecz łagodności
Władza despotyczna
dziś |
kiedyś |
Dotyczyła paru większych spraw ( władza ograniczona)
|
Rozpowszechniona, dotyka wszystko i wszystkich |
Częste nadużycia, tyrania |
Podporządkowanie człowieka bez nadmiernego dręczenia
|
Władza w rekach cesarza ( lecz często szczegóły życia społecznego i indywidualnego wymykały sie spod kontroli)
|
Cała władza publiczna w rękach monarchy |
Zaspokajanie najdziwniejszych skłonności monarchy |
Ograniczenie samowolnych pragnień monarchy - przeciętne proste rozrywki
|
Nowy rodzaj despotyzmu;
Jako nowy rodzaj despotyzmu, określa autor ludzkość identyczną, równą w prawach i obowiązkach, która obojętna na ludzki los, oraz ojczyznę, żyje we własnym świecie, obcując jedynie z rodziną oraz najbliższymi przyjaciółmi.
- człowiek istnieje tylko w sobie i dla siebie
- absolutna, drobiazgowa, pedantyczna i łagodna władza ( władza ojcowska)
- władza przyczynia sie do szczęścia obywateli, ale pragnie dostarcza je i oceniac samodzielnie
- władza prowadzi ważniejsze interesy, kieruje przemysłem, ułatwia rozrywki
- nieużyteczna wolna wola ludzka
- ograniczone działania jednostki
Nie łamie woli osłabia, nagina i opanowuje
Rzadko zmusza do działania zawsze staje na przeszkodzie wszelkiemu działaniu
Nie niszczy dba o to aby nic sie nie rodziło
Nie tyranizuje krępuje, ogranicza, osłabia, gasi i ogłupia
sprawia, że każdy naród zmienia się w stado onieśmielonych i pracowitych zwierząt, których pasterzem jest rząd
Sprzeczne namiętności współczesnego człowieka;
Władca absolutny, łagodny, i opiekuńczy ogranicza teren działania człowieka, przyczynia się do zanikania wolnej woli ludzkiej, pozbawia ludzi samych siebie, ogranicza, krępuje, ogłupia, dba, by nic nowego nie powstało.
Według Autora możliwość wpływu na drobne sprawy, ma o wiele większe znaczenie, niż wpływ na te najważniejsze, gdyż dotykają one wszystkich obywateli na każdym kroku.
Obywatele - zabawka w ręku władcy, zdezorientowani, otępieni, poszukują przyczyny zła.
A.De Tocqueville jest zdania, że silny, mądry, odpowiedzialny rząd nie może być powołany przez ludzi, którzy to zatracili własną osobowość, godność, umiejętności w wyniku czego doprowadziliby jedynie do stworzenia własnych instytucji, bądź pozwoliliby zniewolić się jednemu człowiekowi.
„Despota nie oczekuje, że będą go kochali byleby ludzie nie kochali się między sobą”
Tekst 8 Robert Nisbet „Biurokracja”
Trzy znaczenia słowa Biurokracja;
Przerost formalistyki w działalności urzędów
System zarządzania, w którym decydującą rolę odgrywa administracyjny aparat urzędniczy.
Grupa ludzi zawodowo trudniąca się administrowaniem i organizacją pracy urzędów państwowych.
Teza; Biurokratyzm to despotyzm niszczący demokracje.
- Wojna jako rodnik biurokracji
- Kryzys gospodarczy przyczyną rozrastania się biurokracji
- Intelektualiści katalizatorem procesu biurokracji
- Biurokracja jest stałym, nieprzemijającym procesem
- Istnieje więź między demokracją i biurokracją
- Niezniszczalna biurokracja obecna w każdej dziedzinie życia.
Tekst 9 J. Woroniecki „ Umiejętność rządzenia i rozkazywania”
Największą z umiejętności ludzkich jest umiejętność rządzenia innymi, jest to warunek ładu społecznego, możliwe tylko jednostkom wybitnym.
Posłuszeństwo- najlepsza szkoła rządzenia.
Rządzenie - wytwarzanie ogólnego nastroju ładu i porządku. Rozkazywanie - wydawanie konkretnych poleceń. Rozwijanie samodzielności pracownika drogą do wychowania dobrego współpracownika, systematyczność podstawą sumiennego wykonywania pracy.
Cechy dobrego rozkazu; zgodność z prawem moralnym, Boskim, ludzkim - staranne przemyślenie i przygotowanie zarządzeń, Dobre wydanie rozkazu - w odpowiedniej chwili , w jasnej ścisłej formie , w standardowym tonie.
Karcenie; źródłem umiejętności karcenia jest pokora. Sposobem na skuteczne upominanie podwładnych jest dobre ich poznanie., umiejętność nagradzania i odznaczania podwładnych bez pobłażliwości.
Zaszczyty zawroty głowy zarozumiałość, małoduszność.
Tekst 9 -||- rozdział VII „Błędy w Karceniu”
Karcenie
Upominanie Karanie
Niedomaganie
Z nadmiaru surowości Z niedostatku pobłażliwości
Brak wyrozumiałości ( groźniejsze niż surowość )
Dla ułomności ludzkich lenistwo, obojętność na zło
Pycha ludzka, złość, małoduszność
Przekora, uleganie wpływom rezygnacja z karania, żeby nie
Obcych, sprawiedliwość narazić się nikomu.
H. Elzenberg „ Surowość jest oznaką szacunku, wyrozumiałość - lekceważenia”
J. Woroniecki „ Surowość jest oznaką szacunku, pobłażliwość - lekceważenia”
W katolicyzmie istnieje cnota - wyrozumiałość , cnota ta stara się zrozumieć zło w bliźnim i skłonna jest go zawsze w miarę mnożności pomniejszyć lub usprawiedliwić. Pobłażliwość nie szuka zła w drugim człowieku, jedynie chce zabezpieczyć spokój.
Postępowanie człowieka ze względu na;
Coś wewnętrznego coś zewnętrznego
Wola motyw woli czyn mowa
Chęć (dlaczego on chce?) słowa
(to czego chcemy) pobudki działań zdania
Intencje, człowieka -
Instynkt egoizm, altruizm
Samozachowawczy mściwość, zazdrość
Złośliwość
Żeby zrozumieć drugiego człowieka trzeba odgadnąć jego wolę, motywy woli. Nie ma bezpośredniego dojścia do tych elementów, istnieje tylko dojście pośrednie.
Wolę i motywy woli możemy odgadywać na podstawie;
- wcześniejszego zachowania człowieka ( jeżeli ktoś w danej sytuacji postąpił w dany sposób jest duże prawdopodobieństwo, że w podobnej sytuacji postąpi tak samo)
- tego co, człowiek mówi o sobie.
Intencje a czyny. „ w każdym nieszczęściu bliźniego jest coś takiego, co weseli cudze oczy, zawsze u wszystkich” F. Dostojewski.
Tekst 10 R. Tokarczyk „ Etyka Prawnicza „ r. „Etyka urzędnicza”
Ciągle rośnie liczba kodeksów urzędniczych, zapoznanie urzędników z ich treściami, ochrona interesu publicznego, kształtowanie zaufania społeczeństwa, układanie właściwych stosunków urzędników z petentami.
KODEKSY
Podmiotowe Terytorialne
(Wszyscy pracownicy państwowi ( międzynarodowe, krajowe, stanowe
Bądź tylko jakaś branża/ specjalność) wojewódzkie, powiatowe, lokalne
[miejskie, wiejskie, gminne] )
Zasady etyki urzędniczej;
Zasada profesjonalizmu ( kompetencji ) wyraża się poprzez rozwój wiedzy zawodowej, znajomość prawa i faktów spraw, gotowość do pracy z ekspertami, uzasadnienie własnej decyzji.
Zasada służby publicznej; służebność, przedkładanie dobra publicznego nad interesy własne [ dotyczy określonych sfer życia ]
Zasada neutralności politycznej; lojalne i rzetelne realizowanie programu rządu, bez względu na własne przekonania i poglądy polityczne
Zasada rzetelności; odrzucanie wpływów i nacisków politycznych, sumienność, wnikliwość, najlepsza wola, odpowiedzialność, gotowość do przyjmowania krytyki i naprawiania błędów, powściągliwość w wypowiadaniu opinii o organach państwowych
Zasada bezstronności
Zasada jawności; bycie otwartym na media, unikanie konfliktów interesów urzędnika ze sprawowanymi przez nich funkcjami np. zamówień publicznych, pac zleconych na rzecz administracji, koncesji, zwolnień, ulg podatkowych, jawność może pomóc urzędnikom.
Zasada poufności; istnieje tajemnica państwowa, służbowa, wojskowa i urzędnicy powinni to wiedzieć, i nie przekazywać tej tajemnicy na zewnątrz.
Zasada zaufania; to wzajemne zaufanie jest niskie ( ludzi do urzędników zwłaszcza )
Założenie, aprobata następującej tezy „ Człowiek jest z natury istotą dobrą”
9. Zasada unikania konfliktów interesów; funkcjonariusze publiczni powinni wycofać się ze spraw, w których mają jakieś prywatne nteresy.