projektowanie systemów informacyjnych (6 str), Administracja, Administracja, Administracja i samorząd, Polityka spoleczna, informatyka


PROJEKTOWANIE SYSTEMÓW INFORMACYJNYCH

  1. Przypomnienie zagadnień z etapu analizy systemowej oraz jej wyników

  1. DEFINICJA ANALIZY SYSTEMOWEJ

JDEF: Jest to zbiór procedur i metod pozwalających stworzyć precyzyjny, zrozumiały i poprawny model systemu.

Analiza jest studium dziedziny problemu prowadzącym do specyfikacji obserwowalnego zachowania systemu. W wyniku analizy otrzymujemy kompletne, spójne i prawdopodobne wyspecyfikowanie potrzeb , z podaniem zarówno ilościowych , jak i funkcjonalnych charakterystyk operacyjnych ( niezawodności, dostępności , wydajności)

Podczas analizy ustala się potrzeby systemu tzn. co system ma robić , aby zaspokoić wymagania użytkownika ; nie powinna ona natomiast zawierać szczegółów implementacyjnych tzn. jak system ma realizować zadania. Dokumentem , który jest wynikiem analizy , jest dokument zawierający wymagania systemu.

Diagram przepływu informacji ( Data Flow Diagram - DFD

Diagram związków encji ( (ERD)

Diagram sieci przejść STD

Diagram przepływu danych ( model funkcjonalny, model procesów) jest narzędziem modelowania pozwalającym zobrazować w sposób graficzny system jako sieć procesów funkcjonalnych i zbiorów danych ( magazynów danych) , połączonych ze sobą potokami ( przepływami)Diagram przepływu danych opisuje funkcje, które musi realizować system

Diagram związków encji to model sieciowy opisujący na wysokim poziomie abstrakcji układ danych przechowywanych w systemie. Diagram związków encji opisuje związki między danymi

Struktura ERD

Encje ( populacje , zbiory obiektów,), Atrybuty i klucze, Związki

Encja- reprezentuje zbiór obiektów np. klient, towar , opłaty

Encja składa się z atrybutów

Atrybuty reprezentują stan obiektów. Atrybut nazywa się kluczem jeśli w sposób jednoznaczny

ANALIZA STRUKTURALNA

Głownym celem etapu analizy jest wprowadzenie strukturalnej specyfikacji opisu projektu za pomocą narzędzi modelowania tzn. diagramów przepływu danych - DFD, diagramów obiekt-relacja-atrybut - ERD, diagramów przejść stanów _ STD

Rezultatem analizy jest zbudowanie następujących modeli;

Model otoczenia

Model zachowania systemu

ENCJE I ICH WZAJEMNE REALCJE

Encja składa się z atrybutów

Atrybuty - reprezentują stan obiektów

Atrybut nazywa się kluczem jeśli w sposób jednoznaczny identyfikuje obiekt w zbiorze obiektów.

Każda encja posiada klucz główny. Klucz główny jest minimalnym zbiorem kolumn , które są potrzebne do jednoznacznej identyfikacji ( rekordu)

Diagram związków encji (ERD): to model sieciowy opisujący na wysokim poziomie na wysokim poziomie abstrakcji układ danych przechowywanych w systemie. Diagram związków encji opisuje związki miedzy danymi (związek to zbiór powiązań; rodzaje związków - jednoznaczny, wieloznaczny i rekurencyjny). Diagram związków encji to semantyczny model danych.

Struktura (składniki) ERD:

encja - reprezentuje zbiór obiektów.

Cechy obiektu:

  1. Identyfikowalność (np. numer konta).

  2. Jednoznaczność roli w systemie.

  3. Jednoznaczność i zupełność atrybutów.

Encje - rzeczowniki

Związki - czasowniki (zbiory czynności)

Atrybuty - przymiotniki i rzeczowniki

Encja składa się z atrybutów. Atrybuty reprezentują stan obiektów. Atrybut nazywa się kluczem jeśli w sposób jednoznaczny identyfikuje obiekt w zbiorze obiektów. Każda encja (tabela) posiada klucz główny. Klucz główny jest minimalnym zbiorem kolumn które są potrzebne do jednoznacznej identyfikacji wiersza (rekordu). Związki - reprezentują (określają) wzajemne powiązania między encjami. Związki - to zbiór powiązań.

0x08 graphic
Przykładowa notacja:

  1. SŁOWNIK DANYCH

Słownik danych to uporządkowany wykaz wszystkich elementów danych mających związek z systemem wraz z ich precyzyjnym określeniem

Słownik danych tworzymy , bo pojedyńcze słowa nie oddają dobrze wielu skomplikowanych pojęć

Każdy projekt powinien zawierać słownik danych traktowany jako repozytorium czyli składnicę wszystkich pojęć zdefiniowanych w projekcie.Słownik danych jest zorganizowaną listą elementów systemu , zawierającą definicje tych elementów, aby użytkownik, bądź analityk systemowy mieli pełne i zrozumiałe definicje oraz opisy wszystkich ; wejśc , wyjść, elementów składów, elementów obiektów, oraz pośrednich formuł obliczeń. W skład słownika danych wchodzą zatem również opisy

Notacja słownika danych

Znak jego znaczenie

____

____ składa się

+ i

( ) opcjonalne

{ } iteracja

[ ] wybór alternatywny

* * komentarz

@ identyfikator ( pole klucza) dla magazynu danych

0x08 graphic
rozdziela alternatywnie

Przykłąd zastosowania notacji słownika danych

Elementy danych definicje elementów

Pełne nazwisko = tytuł + imię +(drugie imię) + nazwisko

Tytuł =[Pan/pani/dr/profesor]

Imię ={dowolny znak}

Drugie imię ={dowolny znak}

Nazwisko ={dowolny znak}

Dowolny znak =[A-z/a-z/0-9/>/-/]

  1. definicje danych wprowadza się symbolem =

  2. iteracja służy do wskazania powtórzeń

  3. synonimy to alternatywne nazwy

  4. wybiera się z możliwości alternatywnych

Słownik danych przykład

Adres drukarni=* adres kontaktowy dla drukarni+ ulica+miasto+kod-pocztowy*

Adres klienta= dokąd wysłać faktur+ ulica + miasto+kod pocztowy

Autorzy = {autor}

Cena jednostkowa = cena za egzemplarz książki

Data realizacji = oczekiwana data realizacji zamówienia

Drukarnie={drukarnia}

Dzienny raport-przychodów=*raport raport przesyłąny codzienne do działu księgowości*

Faktura= *informacja zawarta na fakturze @ numer faktury+nazwa+zamówienie

Numer faktury=*unikalny numer przypisywany każdej fakturze*

B+kod- roku+{cyfra}

Sprzedawca = @ID sprzedawcy+nazwisko sprzedawcy

Zwroty sprzedaży=*zwroty związane z pojedyńczą książką w okreśłonym czasie*

  1. DIAGRAMY PRZEPŁYWU INFORMACJI

diagram funkcji służy wyodrębnieniu podmiotów

diagram przepływu informacji - służy zdefiniowaniu przepływu danych na wielu poziomach abstrakcji. Ukazuje jak dane są przetwarzane.

DFD: Diagram przepływu danych (Data Flow Diagram) (Model funkcjonalny - model procesów). Jest narzędziem modelowania pozwalającym w sposób graficzny zobrazować system jako sieć procesów funkcjonalnych i zbiorów danych (magazynów danych), połączonych ze sobą potokami (przepływami). Diagram przepływu danych opisuje funkcje, które musi realizować system. DFD opisuje transformacje wejść na wyjścia.

Struktura (składniki DFD):

  1. Procesy (funkcje): reprezentują pojedyncze funkcje, które przekształcają wejścia na wyjścia.

  2. Magazyny danych: reprezentują zbiory danych (kolekcje, kartoteki), które system przechowuje, stają się one plikami lub bazami danych.

  3. Przepływy: reprezentują związki między procesami (funkcjami) systemu.

  4. Terminatory. Reprezentują obiekty zewnętrzne z którymi komunikuje się system.

Przykładowymi terminatorami mogą być osoba lub grupa osób, inny system z którym komunikuje się system projektowany. Oraz może być sam użytkownik.

0x08 graphic
Przykładowa notacja do diagramu DFD:

Strukturalna analiza systemów integruje projekt danych z projektem algorytmów (procesów). Podejście strukturalne to metodyka SADT. Podstawą analizy strukturalnej jest konstrukcja graficznego, logicznego modelu systemu. Model ten z ustalonymi celami systemu i jego ograniczeniami tworzy właściwą definicję potrzeb przyszłego użytkownika. Podstawową techniką opisu związków między danymi i procesami w analizie strukturalnej są diagramy przepływu danych. Umożliwiają one jedynie nazwanie procesów, zbiorów danych i przepływów danych. Metodyka SADT składa się z dwóch zasadniczych części: diagramowego języka analizy strukturalnej, wykorzystującego bloki i łuki, techniki projektowania polegającej na uporządkowanym sposobie działania z wykorzystaniem języka. Jest ona szczególnie efektywna we wczesnych i końcowych fazach cyklu życia systemu takich jak: analiza, definicja potrzeb, specyfikacja funkcjonalna, konfigurowanie sprzętu, oprogramowanie systemu, procedury operacyjne. Język analizy strukturalnej umożliwia graficzne wyrażenie potrzeby przetwarzania danych.

  1. diagramy "use case" - ( diagram przypadków użycia) : schemat zawiera aktorów ( podmioty biorące udział w iterakcji z systemem- zarówno użytkownicy jak i systemy współpracujące z modelowaniem) i tzw . przypadki użycia systemu - składające się na opis funkcjonalności systemu widzianego z zewnątrz , bez jakichkolwiek- założeń co do wewnętrznej struktury,

  2. znajdowanie klas,

  3. diagramy interakcyjne,

  4. cykl życia klasy.

Analiza jest kluczowym etapem całego projektu. Jej zadaniem jest zbudowanie dokładnego i precyzynego modelu tego wycinka świata rzeczywistego, który ma być odwzorowany w systemie informatycznym . W trakcie analizy następuje uściślenie wszystkich pojęć z dziedziny problemu i dokładne określenie zadań systemu.

Model będący wynikiem analizy ma być elastyczny, niezależny od przyszłego środowiska programowego i sprzętowego

Analiza jest podzielona na etapy;

Budowanie wstępnego modelu lokalnych obiektów

Uszczególnienie przypadków użycia

Określenie metod obiektów

Dodanie obiektów interfejsu do diagramów interakcji

Rozwój modelu obiektów interfejsu

Przegląd całego modelu.

Wyniki analizy obiektowej ( czego potrzebujemy do etapu projektowania) :

  1. diagram klas,

Diagram klas- ( class diagram) przedstawia statyczną strukturę klas w systemie co oznacza , że struktura ta jest stale poprawna i ma sens w czasie działania systemu. Klasa jest opisem zbioru obiektów, które dzielą te same atrybuty, operacje metody i semantykę . Może również zawierać specyfikację interfejsu, który określa operacje dostępne dla środowiska. Wszystkie związki , które mogą dotyczyć klasy są zobrazowane na diagramie. Zwykle w projekcie systemu jest wiele diagramów klas podzielonych na podstawie ich funkcjonalności. Jedna klasa może występować na wielu diagramach.

  1. opis klas wysokiego poziomu,

  2. diagram interakcyjny

  1. Definicja etapu projektowania systemu:

  1. model relacyjny;

  1. opis struktury modułów;

  1. diagram klas;-klasa opis jednego lub więcej obiektów z jednorodnym opisem atrybutów i usług zawierający informacje, jak tworzyć obiekty i klasy

Diagram klas- ( class diagram) przedstawia statyczną strukturę klas w systemie co oznacza , że struktura ta jest stale poprawna i ma sens w czasie działania systemu. Klasa jest opisem zbioru obiektów, które dzielą te same atrybuty, operacje metody i semantykę . Może również zawierać specyfikację interfejsu, który określa operacje dostępne dla środowiska. Wszystkie związki , które mogą dotyczyć klasy są zobrazowane na diagramie. Zwykle w projekcie systemu jest wiele diagramów klas podzielonych na podstawie ich funkcjonalności. Jedna klasa może występować na wielu diagramach.

  1. sprawdzanie wszystkich połączeń,

  2. dodawanie "technicznych" klas,

  3. dodawanie atrybutów i metod ( nie należących do domeny problemu),

  1. diagram interakcyjny ( diagram sekwencyjny);

  1. Różnice pomiędzy podejściem strukturalnym a obiektowym

  1. rozłam między analizą i projektowaniem przy podejściu strukturalnym

  2. przewaga podejścia obiektowego w nowoczesnej inżynierii systemowej

  1. Podejście obiektowe i strukturalne na przykładzie projektowania systemu bankomatów (ATM)

*************************************************************************

Słowniki / skorowidze danych pozwalają na opis:

przepływów danych oraz składnic w diagramach przepływów danych

encji w diagramach związków encji

Słownik danych przedstawia przepływ danych, składnicę bądź encję w postaci ciągu elementów danych i łączących je operatorów relacyjnych.

Podstawowe operatory relacyjne w opisie słownika danych:

sekwencja - suma pewnej liczby składników

selekcja - wybór jednej spośród szeregu możliwości

iteracja - powtórzenie oznaczonego składnika jeden lub więcej razy

opcyjność - możliwość wystąpienia składnika 0 lub 1 raz

Symbole stosowane do opisu przepływów danych i zbiorów danych.

= jest równe

+ i

[ | ] lub

{ } iteracja (1 do n razy)

( ) opcyjność (zero lub raz)

Oznaczenia operatorów

Dane - Osoby = Imię +

Nazwisko +

Płeć +

Data - urodzenia

[ ] lub

Tytuł = [Pan | Pani | Mgr | Prof.]

( ) Opcja

Adres - klienta = adres - wysyłki + (adres rozrachunku)

Adres = ulica +

numer - domu +

miasto +

kod - pocztowy +

(województwo)

{ } iteracja

Zamówienie = nazwa - klienta +

adres - wysyłki +

{ pozycja - asortymentu }

{A}

5 {A} 10

4 {A}

{A} 10

Przykład:

Nr zamówienia 72 Data zamówienia 7.01.1992

Kod dostawcy 0081

Nazwa dostawcy: Gdańskie Zakłady Graficzne

Adres: 80-277 Gdańsk, UL. Lipy 3

Pozycja asortymentowa:

Kod towaru

Nazwa towaru

Ilość zamówienia

Cena towaru

Wartość towaru

181

208

305

Fizjologia

Chemia

Towaroznawstwo

200

100

300

50

30

20

10.000

3.000

6.000

Zamówienie = Nr - zamówienia +

Data - zamówienia +

Kod - dostawcy +

Nazwa - dostawcy +

Adres +

{Pozycja - asortymentowa} +

wartość - ogólna

Pozycja asortymentowa = kod - towaru +

nazwa - towaru +

ilość - zamówienia +

cena - towaru +

wartość - towaru.

Zamówienie = nr - zamówienia +

Data - zamówienia +

(Kod dostawcy) +

Nazwa dostawcy +

Adres +

{Kod - towaru +

Nazwa - towaru

ilość - zamówienia +

cena - towaru +

wartość - towaru} +

wartość - ogółem

Zestawienie dostaw wyrobu:

Symbol wyrobu: 3582 Nazwa wyrobu: akumulator

Ilość początkowa w magazynie: 47

Zamówienia:

nr zamówienia

dostawca

Data dostawy

ilość

521

600

Chemia - Chorzów

FSM Tychy

6.01.1992

27.01.1992

121

420

Dostawy ogółem

Ilość Końcowa

541

588

Zestawienie -d-w = symbol - wyrobu +

nazwa - wyrobu +

ilość - początkowa +

{nr zamówienia +

dostawca +

data - dostawy +

ilość} +

dostawy - ogółem +

ilość - końcowa

Metodyka tworzenia systemów informatycznych.

spójny, logicznie powiązany zbiór metod i procedur o charakterze technicznym i organizatorskim pozwalającym realizować cykl życia systemu przez zespół wykonawczy.

Składniki metodyki:

modele opisu dziedziny przedmiotowej

cykl życia systemu

metody i techniki

narzędzia komputerowe (CASE)

kryteria oceny jakości

reguły pracy zespołowej (spójność i kompletność)

Proces tworzenia SI na kartce.

Fazy cyklu życia systemu

Planowanie:

ocena aktualnej sytuacji

skorelowanie planu systemu z planem działalności gospodarczej

studium wykonalności

Analiza:

analiza dziedziny przedmiotowej (organizacji)

analiza danych i procesów

Projektowanie (opracowanie szczegółowych składników projektu):

funkcje

modele danych

struktura baz danych

formatki ekranowe

zestawienia wynikowe

dialog

struktura programów

określenie niezbędnego sprzętu i oprogramowania

Wdrażanie:

stworzenie (skompletowanie) oprogramowania

założenia bazy danych

zainstalowanie systemu

przetestowanie systemu

przygotowanie dokumentacji

przeszkolenie użytkowników

Użytkowanie i modyfikacja:

bieżąca eksploatacja

kontrola funkcjonowania systemu

modyfikacja systemu.

Metodyka:

Cykl życia systemu.

Podstawowe składniki:

tworzenie systemu

zarządzanie

zmiana

ocena

Planowanie systemu informacyjnego:

Obrazek na kartce.

Stworzenie planu realizacji fazy.

Określenie zakresu do jakiego cele organizacji są wspomagane przez istniejący system informacyjny.

Ocena stanu systemu informacyjnego i wybór celów tworzenia,

Przygotowanie raportu analizy sytuacyjnej.

Opracowanie strategii i procedur tworzenia systemu.

Opracowanie architektury systemu informacyjnego.

Określenie priorytetów i zależności pomiędzy poszczególnymi podsystemami informacyjnymi.

Opracowanie planów poszczególnych projektów systemu.

Przegląd produktów fazy.

Stworzenie planu systemu informacyjnego.

Tworzenie

Zarządzanie

Zmiana

Ocena

1

*

2

*

3

*

4

*

5

*

6

*

7

*

8

*

9

*

10

*

Punkty go / no go określają miejsca przeglądu, w których zastanowić się trzeba nad dalszą realizacją planowania systemu informacyjnego.

Tu: 1, 4, 9, 10. (nie podczas czynności równoległych).

Proces elementarny.

tworzy ca³oœæ

ma powtarzaj¹ce siê charakterystyki

jest niepodzielny

jest unikalny w akcji, czasie i miejscu.

Oznaczenia graficzne:

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic

a b d

a - dostawcy

b - klienci

c - pracownicy

0x08 graphic

0x08 graphic
identyfikacja

0x08 graphic
opis funkcji

fizyczna lokacja, miejsce realiz.

Przykład na kartce.

Diagramy przep³ywu danych s¹ podstawowymi narzêdziami modulowania procesów.

Modele związków encji.

Encja - jednoznacznie identyfikowany sk³adnik badanej rzeczywistoœci, o którym informacja jest zbierana i przechowywana. Encja mo¿e byæ:

rzeczywista - np. wêgiel

abstrakcyjna - np. konto, wyk³ad

Związek - powi¹zanie pomiêdzy dwoma lub wiêcej encjami w danej dziedzinie przedmiotowej.

Atrybut - cecha, element charakteryzuj¹cy encje i zwi¹zki w dziedzinie przedmiotowej.

Atrybuty mog¹ byæ:

pierwotne - np. imiê i nazwisko, PESEL

pochodne - np. obroty sklepu na jednego zatrudnionego (wykorzystane dwa atrybuty pierwotne)

selekcyjne - np. numer magazynu

opisowe - np. bran¿a skórzana, metalowa, elektroniczna

iloœciowo-wartoœciowe - obroty bran¿y na jednego zatrudnionego

Stopnie zwi¹zków:

zwi¹zki obligatoryjne 1 : 1, np.

kierownik - dzia³ (kieruje, jest kierowany)

ksi¹¿ka - rozdzia³ (sk³ada siê, stanowi)

sklep - towar (posiada, znajduje siê)

zwi¹zki opcyjne 1 : N, np.

pracownik - samochód (dysponuje, jest przydzielony)

klient - zamówienie (sk³ada, jest sk³adane)

M : N ksi¹¿ka - osoba (nale¿y do, posiada)

  1. Selekcja encji.

  1. Okreœlanie zwi¹zków miêdzy encjami.

  1. Dobór atrybutów.

Zadanie: stworzyæ w oparciu o poni¿szy opis model encji:

Ksi¹¿ka sk³ada siê z wielu rozdzia³ów. Jeden autor mo¿e napisaæ wiele rozdzia³ów, ale jeden rozdzia³ mo¿e byæ napisany tylko przez jednego autora. Pisarz mo¿e byæ wspó³autorem wielu ksi¹¿ek oraz jedna ksi¹¿ka mo¿e byæ napisana przez wielu autorów. Autor mo¿e robiæ korektê jednej ksi¹¿ki. Jedna ksi¹¿ka mo¿e byæ edytowana przez co najwy¿ej jednego autora.

Zadanie 2: W bibliotece czytelnik mo¿e zarezerwowaæ i wypo¿yczyæ wiele ksi¹¿ek. W celu rezerwacji ksi¹¿ki nale¿y wype³niæ kartê rezerwacji. Pojedyncza karta rezerwacji odnosi siê zawsze do jednej ksi¹¿ki. Ksi¹¿ka mo¿e byæ zarezerwowana przez wielu czytelników. W bibliotece ksi¹¿ki przechowywane s¹ zawsze w wielu kopiach. W ¿argonie bibliotecznym wypo¿yczon¹ ksi¹¿kê nazywa siê po¿yczk¹.

Style zachowania w grupie.

W grupie powinien być jeden lider (promotor) , gdy jest ich więcej mogą wystąpić konflikty. Promotorzy mają pomysły, supporters wykonują czarną robotę (analitycy też). Kontroler sprawdza czy idzie OK, jest kierownikiem.

Efektywny zespół:

zapewnione role:

Każdy zna:

Pułapki:

Rezultaty pułapek:

Rozwiązanie - dobrać grupę o odpowiednich:

Role w grupie:

Formalne:

Nieformalne

Style zachowania:

Każda osoba zawiera 4 style zachowania:

P S

PROMOTOR

K A

P S

SUPPORTER

K A

P S

KONTROLER

K A

P S

ANALITYK

K A

Promotor:

+ Bardzo emocjonalny

+ Chce szybkich zmian

+ Globalista

+ Stymuluje

+ Spontaniczny

+ Głośno myśli

- Manipulacyjny (konfliktowy)

- Konkurencyjny

- Prowokacyjny

- Głośny

- Niesystematyczny (nie może być kierownikiem)

Kontroler:

+ Naturalny przywódca

+ Aktywny i ambicjonalny

+ Niezależny

+ Sprawny

+ Kompetentny (w kierowaniu, często nie merytorycznie)

+ Odpowiedzialny

- Niecierpliwy

- Niepodtrzymujący

- Arogancki

- Żądny władzy

- Nieinspirujący

Supporter:

+ Odpowiedzialny

+ Pomocny

+ Posiada intuicję

+ Unika konfliktów

+ Dobry słuchacz

+ Emocjonalny

- Czuły na komplementy

- „Bez zasad”

- Bez struktury

- Musi być miły

- Łatwo się przekonuje

Analityk:

+ Stabilizujący

+ Koncepcyjny (nie tak jak promotor)

+ Zbiera fakty

+ Dobry słuchacz

+ Bardzo systematyczny

+ Można na nim polegać

- Niekomunikatywny

- Introwertyczny

- Trochę nudny

- Niecierpliwy i wątpiący

- Unika konfliktów (ukrywa problemy)

Osoby o skrajnym położeniu na wykresie nie są „reformowalne”.

Istnieją różne metody analizy sytuacyjnej organizacji gospodarczej. Zadaniem tych metod jest określenie sfer informatyzacji firmy czy instytucji, które pozwolą osiągać założone cele strategiczne oraz uniknąć zagrożeń.

Sesja Meta Planu została wymyślona przez niemieckiego profesora.

Reguły:

Przebieg:

  1. Podział na grupy

  1. W każdej grupie

Łączenie działań - systemy informatyczne pozwalające uniknąć zagrożeń i osiągnąć cele.

Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl

PODATNIK

ID PODATNIKA @1

Imię

Nazwisko

Data urodzenia

Miejsce urodzenia

Nazwa encji

Klucz

Atrybuty

Magazyn

Magazyn

danych

Proces

Powtórzony

Proces

Terminator

Magazyn powtórzony

Terminator

powtórzony



Wyszukiwarka