Warszawa 23.XII.2008
Grupa
ISiW2 wtorek godz. 8:15
Sprawozdanie z przedmiotu
„Podstawy Geologii i Geotechniki”
Ćwiczenie nr 2
„Badanie uziarnienia metodą sitową i areometryczną. Badanie: wn , ρ , ρd , ρs.”
Prowadzący:
dr inż. Agnieszka Dąbska
Wykonali:
Piotr Chmielewski
Mikołaj Frankiewicz
Paweł Gamus
Karol Grochowski
Wojciech Maj
Maciej Metko
Piotr Rak
Cel.
Celem ćwiczenia było zbadanie wilgotności naturalnej, gęstości objętościowej gruntu, gęstości objętościowej szkieletu gruntowego i gęstości właściwej, a także badanie uziarnienia gruntu - analiza sitowa.
Przebieg.
Grupa została podzielona na zespoły, które wykonały ćwiczenie. Każdy z nich najpierw ocenił grunt makroskopowo wg polskiej normy PN-88 B-04481. Następnie wykonał wyżej wymienione badania zgodnie z normą. Na koniec przeprowadzono potrzebne obliczenia.
Część 1
Z oceny makroskopowej wynika, że poddany badaniom został grunt szary, wilgotny o stanie półzwartym i zawartości CaCO3: 3-5% kl. III. Rodzaj gruntu: ił piaszczysty.
Następnie obliczono wilgotność naturalną zgodnie ze wzorem:
wn = (mmt-mst)/(mst-mt) [%]
gdzie:
wn - wilgotność naturalna
mmt - masa wilgotnej próbki z masą parowniczki, g,
mst - masa próbki wysuszonej z masą parowniczki, g,
mt - masa parowniczki
Pobrano 2 próbki gruntu i dla każdej z nich wykonano niezbędne pomiary wg danej normy. Zmierzono masę parowniczek, w których suszono grunt, parowniczki z gruntem wilgotnym i suchym.
Następnie wyliczono wartość wilgotności naturalnej dla gruntu, która wynosi: 22,1%.
Wyniki poszczególnych wyliczeń przedstawiono w poniższej tabeli:
nr próbki |
masa parowniczki mt |
masa parowniczki z gruntem wilgotnym mmt |
masa parowniczki z gruntem po wysuszeniu mst |
masa szkieletu gruntowego ms |
masa wody mw |
wilgotność wn |
wilgotność wnsr |
- |
g |
g |
g |
g |
g |
% |
% |
1 |
133,3 |
165,6 |
159,6 |
26,3 |
6 |
22,8 |
22,1 |
2 |
95,45 |
124,65 |
119,5 |
24,05 |
5,15 |
21,4 |
|
Badanie zostało wykonane zgodnie z normą, ale osiągnięto nieprawidłowy wynik. Różnica pomiędzy oznaczeniami wynosi 1,4 (22,8-21,4) co stanowi 6,33% wartości średniej. Różnica ta nie powinna przekroczyć 5%. W takim przypadku należy przeprowadzić badania na dwóch pozostałych częściach próbki i jako wynik ostateczny należy przyjąć średnią arytmetyczną trzech najmniej różniących się wartości.
Następnie przystąpiono do zbadania gęstości objętościowej gruntu. Skorzystano ze wzoru:
ρ = mm/V [g/cm3]
gdzie:
ρ - gęstość objętościowa gruntu [g/cm3]
mm - masa gruntu, g,
V - objętość jaką dana masa gruntu zajmuje, cm3,
Aby obliczyć objętość pierścienia, pomierzono go.
Wyniki przedstawiono w tabeli:
nr próbki |
średnica pierścienia D |
wysokość pierścienia H |
objętość próbki V |
masa pierścienia mt |
masa pierścienia z gruntem mmt |
masa gruntu mm = mmt - mt |
gęstość objętościowa ρ = mm/V |
- |
cm |
cm |
cm3 |
g |
g |
g |
g/cm3 |
1 |
4,02 |
2,58 |
32,73 |
34,6 |
96,43 |
61,85 |
1,8897 |
2 |
4,02 |
2,58 |
32,73 |
34,6 |
96,75 |
62,15 |
1,8989 |
Gęstość objętościowa danego gruntu wynosi:
ρ = 1,894 [g/cm3]
Badanie gęstości objętościowej wykonano zgodnie z normą i wynik uznano za prawidłowy, gdyż różnica wyników nie przekroczyła 0,02 g/cm3.
Obliczono gęstość objętościową szkieletu gruntowego zgodnie ze wzorem:
Czyli:
W dalszej kolejności przeprowadzono badanie gęstości właściwej gruntu.
Oznaczenie wykonano korzystając z piknometru - kolby z dokładnie oznaczoną objętością. Wycechowana kolba, była warzona bez gruntu z wodą, wodą i gruntem i samym gruntem. W celu dokładnych pomiarów woda z gruntem był gotowana. Dzięki temu pozbyto się pęcherzyków powietrza, które mogłyby sfałszować wynik.
nr próbki |
masa piknometru mt |
masa piknometru z gruntem suchym mg |
masa suchego gruntu ms |
masa piknometru z woda i gruntem mwg |
masa piknometru z woda mwt |
objętość szkieletu gruntowego
|
gęstość właściwa gruntu ρs |
- |
g |
g |
g |
g |
g |
cm3 |
g/cm3 |
1 |
84,868 |
123,105 |
38,237 |
359,431 |
335,125 |
13,931 |
2,745 |
2 |
87,452 |
124,646 |
37,194 |
360,620 |
336,960 |
13,534 |
2,748 |
|
2,74 |
Gęstość właściwa gruntu wynosi:
ρs = 2,74 [g/cm3]
i zgodnie z tablicą 9 pochodzącą z normy nr PN-88 B-04481 określono rodzaj gruntu.
Ocena makroskopowa gruntu została potwierdzona. Rodzaj gruntu to ił.
Część 2
Przeprowadzono analizę sitową gruntu sypkiego. Z oceny makroskopowej wynika, że był to grunt niespoisty, suchy, o barwie żółtej z zawartością CaCO3 poniżej 1%. Był to piasek średnioziarnisty.
Początkowa masa próbki pobranej do analizy wynosiła ms = 300 g.
W tabeli przedstawiono kolejno masy gruntu zatrzymane na sitach o różnym wymiarze oczek. Dalej przedstawiono procentową zawartość na sitach, poprawkę i obliczenia po poprawce.
wymiar oczek sita |
masa gruntu msi |
procentowa zawartość na sicie P |
poprawka ∆msP%/100% |
masa gruntu po uwzględnieniu poprawki |
procentowa zawartość na sicie po uwzględnieniu poprawki |
procentowa zawartość na sicie wraz z większymi |
mm |
g |
% |
g |
g |
% |
% |
4 |
0,25 |
0,08% |
0,00 |
0,25 |
0,08% |
0,08% |
2 |
2,3 |
0,77% |
0,00 |
2,30 |
0,77% |
0,85% |
1 |
43,85 |
14,63% |
0,03 |
43,88 |
14,63% |
15,48% |
0,5 |
145,8 |
48,63% |
0,10 |
145,90 |
48,63% |
64,11% |
0,25 |
76,6 |
25,55% |
0,05 |
76,65 |
25,55% |
89,66% |
0,1 |
30,8 |
10,27% |
0,02 |
30,82 |
10,27% |
99,93% |
0,063 |
0,1 |
0,03% |
0,00 |
0,10 |
0,03% |
99,97% |
|
0,1 |
0,03% |
0,00 |
0,10 |
0,03% |
100,00% |
|
299,8 |
100,00% |
0,20 |
300,00 |
100,00% |
|
∆ms = ms - ∑msi = 0,2 g
Oznaczono procentową zawartość każdej z frakcji gruntu. Frakcja kamienista dla ziaren o średnicy d powyżej 40 mm i frakcja pyłowa (średnica poniżej 0,002 mm) nie występuje. Frakcja żwirowa średnica d = 2 : 40 mm to 0,85%. Frakcja piaskowa d od 0,05 do 2 mm to 99,1%, zaś frakcja pyłowa (d = od 0,002 mm do 0,05 mm) to 0,05%.
W dalszej kolejności wykreślono krzywą uziarnienia.
Odczytane z krzywej:
d50 = 0,55mm,
d60 = 0,65mm,
d10 = 0,25mm,
U = 2,6 czyli jest to grunt równoziarnisty (uziarnienie równomierne)
Nazwa gruntu: piasek gruby
Rachunek błędów.
Wnioski:
Pierwszy grunt - ił piaszczysty (wg oceny makroskopowej) został poddany badaniom wilgotności i gęstości. Wyniki przedstawiały się następująco:
Wilgotność naturalna: wnsr = 22,1 ± 0,44 %
Gęstość objętościowa gruntu: ρ = 1,894 ± 0,017 [g/cm3]
Gęstość obj. szkieletu gruntowego: ρd = 1,551 ± 0,0136 [g/cm3]
Gęstość właściwa gruntu: ρs = 2,74 [g/cm3]
Warto zwrócić uwagę na to, że największa z gęstości, to gęstość właściwa gruntu, a najmniejsza to gęstość objętościowa szkieletu gruntowego.
Badanie wilgotności naturalnej zostało wykonane zgodnie z normą, ale osiągnięto nieprawidłowy wyniki. Różnica pomiędzy oznaczeniami wynosi 1,4 (22,8-21,4) co stanowi 6,33% wartości średniej. Różnica ta nie powinna przekroczyć 5% wartości średniej. W takim przypadku należy przeprowadzić badania na dwóch pozostałych częściach próbki gruntu i jako wynik ostateczny należy przyjąć średnią arytmetyczną trzech najmniej różniących się wartości.
Przedstawiono fragment tabeli z normy PN-81/B-03020:
Przedstawione wyniki jednoznacznie nie wskazują na rodzaj gruntu.
Można mieć jednak pewność, że grunt to ił. Wydaje się, że grunt ten można z pewnym błędem zakwalifikować jako ił pylasty twardoplastyczny. Jest to zatem inny wynik niż w przypadku oceny makroskopowej.
Z rachunku błędów wynika, że ćwiczenie zostało wykonane z bardzo małymi błędami, gdyż żaden błąd względny nie jest większy od 1%.
Krzywa uziarnienia wskazuje na rodzaj gruntu. Ten poddany badaniu, to piasek średnioziarnisty co wynika z oceny makroskopowej. Na podstawie tej krzywej można określić rodzaj gruntu - piasek gruby. Ocena makroskopowa i analiza sitowa nie dają tego samego wyniku, jednak przyjęto, że wynik analizy sitowej za właściwy.
Wadą tego badania jest to, że analizie sitowej mogą być poddane tylko grunty niespoiste i suche, co nie pozwala na szybkie badanie gruntu.