1. Odnowa biologiczna- proces powrotu wydolności organizmu wysiłkowej oraz psychicznej do poziomu wyjściowego lub zbliżonego do niego o dużych obciążeniach fiz. i psych. Oraz przeciwdziałanie obciążeniu pracą za pomocą wszystkich możliwych środków i warunków środowiskowych czynnie wspomagających proces regeneracji sił ustroju.

2. Kondycja fizyczna

aktualny stan fizjologiczny organizmu podlegający zmianom pod wpływem czynników środowiska zewnętrznego. Wynika ona ze stanu odżywienia i wytrenowania organizmu, a także zabiegów pielęgnacyjnych

KONDYCJA względnie trwały stan organizmu człowieka uzewnętrzniający się w postaci określonego poziomu sprawności fizycznej który zależy od stanu zdrowia, poziomu wytrenowania, sposobu odżywiania stylu życia, osobnik posiadający dobrą kondycję może przez dłuższy czas wykonywać intensywną i zróżnicowaną pracę bez większych objawów narastania zmęczenia. W kształtowaniu sprawności fizycznej istotną rolę odgrywa poziom wydolności fizycznej na drodze treningu niezależnie od specyfiki danej dyscypliny możemy doskonalić 1.wydolność tlenową 2.wydolność beztlenową

FORMA SPORTOWA-stan optymalnej gotowości zawodnika ukierunkowanej na optymalne osiągnięcie wysokiego wyniku sportowego. Stan ten należy rozumieć jako harmonijna jedność i wysoki poziom przygotowania sprawnościowego, technicznego, taktycznego, teoretycznego, psychicznego Uzyskanie formy sportowej jest zasadniczym celem każdego makrocyklu treningowego. Proces dochodzenia do formy sportowej oraz jej rozwijania ma charakter cykliczny a poszczególny cykl składa się z 3 faz 1.kształtowania 2.utrzymania 3.czasowej utraty formy.

3. Zadania, zasady odnowy biologicznej
Zadania: 1 i 4- restytucja, 2 i 3- regeneracja
1) Właściwa współpraca z zespołem, procesem treningowym
2) Zapobieganie przeciążeniom sportowym lub wynikającym z nadmiernego obciążenia
3) Rehabilitacja
4) Optymalizacja procesów wypoczynkowych

Zasady w odnowie biologicznej
1) Zasada świadomego stosowania środków biologicznych

2) Zasada indywidualnego doboru środków biologicznych

3) Zasada specyficznego doboru środków biologicznych

4) Zasada stopniowania intensywności zabiegów i innych środków biologicznych

5) Zasada kompleksowego stosowania środków biologicznych

6) Zasada cyklicznego stosowania środków biologicznych

7) Zasada systematycznego stosowania środków biologicznych

4. Metody odnowy biologicznej (systemy)

5. Środki odnowy biologicznej - 3 grupy środków odnowy biologicznej:

- pedagogiczne - racjonalne planowanie treningu, które odpowiada możliwościom organizmu

- prawidłowe planowanie mikro, makro i mezocyklów

- właściwe łączenie pracy i wypoczynku

- specjalistyczne zajęcia zapobiegające zmęczeniu

- nauka tworzenia tła emocjonalnego dla potrzeb efektywniejszego stosowania treningu. Wszystkie te informacje pomagają w stosowaniu treningu i odnowy biologicznej

- psychologiczne- zostaje w związku ze środkami pedagogicznymi i medycznymi i obejmuje całokształt czynników, które mogą mieć wpływ na zapewnianie komfortu psychicznego sportowca lub osoby uprawiającej sport rekreacyjnie a zarazem korzystającej z usług odnowy biologicznej

- umiejętne obniżanie stanu napięcia psychicznego przez stosowanie różnych form relaksu, np. joga, fizykoterapia, aromaterapia.

- w sporcie: nauka odporności psychicznej, wytworzenie odporności u zawodnika poprzez jego relacje ze sztabem trenerskim

- biomedyczne (biologiczno medyczne)- zalicza się wszystkie fizykoterapeutyczne i balneoterapeutyczne środki jakie istnieją;

• żywienie i wspomaganie w postaci preparatów o różnym składzie, np. wysokobiałkowych, witaminowych, mieszanin homeostatycznych

• informacje o bieżącym stanie organizmu tzw. monitoring

• prawidłowa opieka lekarska (morfologia, chemia)

6. Zmęczenie- produkt pracy, fizjologiczny odruch ochronny organizmu, nieodłączny przejaw każdej czynności i aktywności, towarzyszy różnym formom działalności człowieka, ograniczając wydolność fizyczną, psychiczną, metaboliczną, występuje w czasie wykonywania pracy o charakterze fizycznym lub umysłowym, chroni organizm przed nadmiernym zużyciem zasobów energetycznych i daje znać o potrzebie wypoczynku.

Rodzaje ze wzgl. na stopień zaawansowania masy mięśniowej:- lokalne 30%, - ogólne >30%
Rodzaje ze wzgl. na obciążenie układów: psychiczne, fizyczne
Rodzaje ze wzgl. na intensywność występujących objawów: przewlekłe, ostre.
1. OSTRE LOKALNE- powstaje w wyniku zmniejszenia potencjału energetycznego i nagromadzenia kwaśnych produktów przemiany materii. Manifestuje się narastającą utratę zdolności roboczej tej części aparatu ruchu, która intensywnie pracuje, łączy się z uczuciem osłabienia, sztywności, bólu w czasie wykonywanych ruchów. Czas trwania: kilka godzin, nawet do kilku dni. W ekstremalnej sytuacji może dojść do zmęczeniowego zapalenia mięśni. Przyczyna: niedostateczne ukrwienie tkanek. Przy każdym ruchu w stanie zapalnym- jest uczucie b. silnego bólu, zaczerwienienie, miejscowy wzrost temp, silne napięcie, obrzęk tkanek. Wszystko to utrudnia/ uniemożliwia ruch. Ten stan wymaga leczenia ( unieruchomienie, rehab, środki przeciwbólowe).
2. PRZEWLEKŁE LOKALNE- występuje w formach ruchowych, które cechują się niezmienną 1-kierunkową strukturą aktywności ruchowej danego odcinka ciała np. łucznicy, tenisiści. Ten rodzaj zmęczenia stopniowo obniża precyzję, koordynację, szybkość i wytrzymałość ruchową. Mimo ogólnej wysokiej wydolności organizmu dochodzi do nadmiernego obciążenia danego aparatu ruchu, zachwiania czynnościowej równowagi, co staje się powodem powolnego obciążenia. Przyczyna: jednostronny wyspecjalizowany trening/ forma ruchu. Ten rodzaj zmęczenia istotnie zmniejsza biologiczną odporność tkankową i powoduje powstanie nieodwracalnych zmian strukturalnych.
3. OSTRE OGÓLNE- występuje po 1-razowych bardzo intensywnych wysiłkach np. o biegu lekkoatletycznym, biegu narciarskim. Charakteryzuje się wystąpieniem znacznych odczynów ogólnoustrojowych o charakterze subiektywnym i obiektywnym. Subiektywne zmęczenie odczuwane jest jako duszności, bóle mięśni, nudności, zawroty głowy, zniechęcenie i otępienie. Ponadto występują zaburzenia w orientacji, czasie i przestrzeni, zamroczenia i omamy. Objawy obiektywne: obniżenie zdolności do pracy, koordynacji i precyzji ruchów, zmniejszenie szybkości reagowania na bodźce, wzrasta wewn temperatura ciała, bardzo obfite pocenie się, duże przyspieszenie akcji serca i akcji oddechowej, a we krwi występuje znaczne obniżenie rezerw alkalicznych, silny wzrost poziomu kwasu mlekowego a dodatkowo w wysiłkach wytrzymałościowo szybkościowych obniżenie poziomy glukozy. Skrajne przypadki ostrego zmęczenia ogólnego- kiedy ulega przekroczeniu granica maksymalnej indywidualnej wydolności, dochodzi do stanu załamania fizycznego- wyczerpanie fizyczne. Te zmiany nie cofają się prędzej niż po 24 godzinach, czasem parę dni, czasami wymagają interwencji lekarza.
4. OGÓLNE PRZEWLEKŁE - powstaje w wyniku niedostatecznej restytucji po pracy. Przyczyna: kumulujące się w czasie pojedyncze odczyny zmęczeniowe, w wyniku czego powstaje stan nazywany przemęczeniem. W sporcie często przez analogię możemy nazywać ten stan przetrenowaniem, ale różni się ten stan objawami i przyczynami. Objawy: długotrwałe zmniejszenie zdolności do pracy, zwichnięcie równowagi psychicznej, w wyniku czego powstaje tzw. gotowość konfliktowa, zwiększenie podatności na wypadki, zmniejszenie wydajności pracy, obniżenie odporności tkankowej i biologicznej, sygnałem ostrzegawczym jest czucie osłabienia, bóle głowy, zaburzenia snu, brak apetytu, bóle mięśni, niechęć do pracy, kołatanie serca. W sporcie ten stan objawia się znacznym obniżeniem wyników sportowych.

PRZETRENOWANIE- przewlekłe przemęczenie (ogólne) o swoiście nasilonych objawach, którego przyczyną są zarówno niewłaściwe stosunki między pracą a wypoczynkiem, ale również związane z tym rozprzężenie wielu funkcji układu neurowegetatywnego. Najczęstszą przyczyną jest wadliwa receptura treningu i wadliwa receptura odnowy biologicznej. Czasem wystarczy, iż procesy odnowy biologicznej są niewłaściwie kierowane, Przy pewnych obciążeniach dochodzi do przetrenowania. To nieplanowana przerwa w pracy. Wiąże Się z tym zmniejszenie wydolności, a zatem zdolności do pracy, upośledzone są zdolności adaptacyjne organizmu do wysiłku- brak postępu w wynikach np. sportowych, a często mamy do czynienia z obniżeniem wyników. Jest bardziej złożonym procesem niż przemęczenie.
3 grupy czynników prowadzących do przetrenowania:
1) związane z treningiem- błędy w dobieraniu:- niewłaściwa receptura treningu i procesu restytucji; -presja i monotonia treningu; -brak wiary w umiejętności trenera; -obniżenie motywacji i zainteresowania treningiem.
2) związane ze zdrowiem: -choroby, częste stany zapalne; -rekonwalescencja po przebytych chorobach; -niewłaściwe żywienie; -stosowanie używek i nadmiernej ilości środków wspomagających; -zaburzenia w biorytmach; -zaburzenia snu; -czynniki bioklimatyczne; -niektóre bodźce zewnętrzne (hałas, uciążliwy zapach)
3) społeczno- socjalno- ekonomiczne: -obciążenie dodatkową pracą zawodową; -konflikty zawodowe i rodzinne; -kłopoty ekonomiczne.
2 typy przetrenowania: -sympatykotoniczny- łatwy do zdiagnozowania, o ile wykluczy się stany chorobowe o podobnym przebiegu np. tarczyca, nerwice wegetatywne. Objawy: poczucie choroby, szybsze męczenie się, zaburzenia snu, łaknienie, utrata wagi, stany niepokoju, zaburzenia stosunków międzyludzkich. Występuje w sytuacjach, gdy stosuje się trening o dużej intensywności bez stworzenia dla niego właściwych podstaw. W sporcie- u zawodników, którzy trenują krótko ( parę lat, 5), są z natury wrażliwi, w dyscyplinach siłowych, szybkościowo- siłowych, w grach zespołowych, czasem w dyscyplinach technicznych. Leczenie 1-2 tygodnie. -parasympatykotoniczny- objawy wskazujące na przewagę układu parasympatycznego. Narasta powoli, pojawia się niepostrzeżenie z tzw. okresem opóźnienia, trudny do zdiagnozowania. Objawy: zwolniona akcja serca nawet poniżej 40/min, względna adynamia. Bóle głowy, małe zaangażowanie w życie i pracę, brak ducha walki, słaba wola, brak wyników sportowych czy w pracy. Przyczyna: nadmierne obciążenia treningowe o bardzo dużej objętości pracy i nasileniu, która nie odpowiada wewnętrznym aktualnym warunkom organizmu. Przy obciążeniu dużym lub bardzo dużej intensywności osoba może odczuwać tzn. martwy punkt, którego nie potrafi zwyciężyć, to „drugi oddech”. Dotyczy osób o dużym stażu sportowym, w pracy zawodowej, wiąże się to z osobami, które tę samą pracę wykonują parę lat, ludzi flegmatycznych. Opanowanych, uprawiających dyscyplinę o charakt wytrzymałościowym. Stan trwa od kilku tygodni do kilku miesięcy(3)/ czas powrotu do normalnego stanu zależy od stopnia przetrenowania. Przetrenowanie niezidentyfikowane wchodzi w fazę permanentną.

Leczenie przetrenowania: typ1- zmniejszenie obciążenia treningowego głównie w treningu specjalistycznym, możliwość trenowania wytrzymałościowo, a w cięższych przypadkach aktywny wypoczynek- rekreacja. Typ 2- zmiana środowiska na góry, zwiekszenie prom uv, zabiegi fizykoterapeutyczne. 2 typ przetrenowania: zredukowanie intensywności treningu

ŚRODKI PROFILAKTYCZNE- racjonalne planowanie treningu, unikanie akumulacji zmeczenia, wieksza dawna odn biol, periodyzacja treningu, przestrzeganie właściwej zmiennosci obciążeń i wypoczynku, unikanie wpływów obciążających kondycje, unikanie monotonii, higieniczny tryb zycia, monitoring treningu, bezkonfliktowa konfrontacja ze środowiskiem.
ZNUŻENIE- subiektywnie istniejący stan, który niekoniecznie towarzyszy i niekoniecznie odpowiada pod względem swej intensywności nasileniu zmęczenia fizycznego, różniąc się tym od zmęczenia, że nie jest mierzalne żadnym z typowych wskaźników zmęczenia: zaburzenia tlenowe, poziom kwasu mlekowego, straty wodnoelektrolityczne. Znużenie powstaje w naszej świadomości. Do znużenia prowadzi jednostajność zastosowanych form i siły bodźców powodujących powstanie hamowania ochronnego w korze mózgowej. Efektem tego jest stan senności, zmniejszenie wrażliwości, reaktywności, uwagi, chęci do pracy. W sporcie dochodzi do stanu znużenia, gdy mamy do czynienia z łatwym, nieatrakcyjnym treningiem, albo szczególnie obciążającym narządy zmysłów i korę mózgową, nadmiarem i zbytnią różnorodnością otrzymywanych informacji. Jeśli silne bodźce są przed pracą. Którą mamy wykonać, to do znużenia dochodzi znacznie szybciej.

MONOTONIA- cecha środowiska lub sytuacji, właściwości czynności oraz stan psychofizjologiczny, który charakteryzuje człowieka narażonego na działanie monotonnego otoczenia lub czynności.

- środowiska- charakteryzuje się niezmiennymi, jednorodnymi, nieurozmaiconymi warunkami otoczenia, nieskomplikowanymi sytuacjami z powtarzaniem zdarzeń lub sytuacji, które nie zapewniają dostatecznego dopływu bodźców informujących do o.u.n. lub dostarczają bodźce o jednakowym natężeniu i charakterze.

- czynności- to czynności niezmienne powtarzające się w określonym rytmie, jednostajne, nieurozmaicone, mało skomplikowane, niestawiające wymogów pod względem skupienia uwagi, koncentracji lub wysiłków. Np. wykonywanie prostych i rytmicznych czynności, praca domowa, długa jazda samochodem. Pojęcie monotonii odnosi się do poczucia znużenia, senności, obniżenia aktywności psychicznej. Stan monotonii różni się jednak od zmęczenia psychicznego.
MONOTONIA A ZMĘCZENIE PSYCHICZNE
Monotonia Zmęczenie psychiczne
1. senność + otępienie 1. Poczucie zmęczenia

2. HR + cieśn. tętn + przepływ krwi- spada 2. HR + cieśn. krwi Pt + przepływ Qkr- wzrasta

3. O2 spada 3. O2 wzrasta

4. energia spada 4. energia wzrasta

5. zmiana czynności 5. Zaprzestanie czynności

6. przebieg falowy 6. przebieg fazowy

7. napięcie psychiczne spada 7. napięcie psychiczne wzrasta.

DETERMINANTY WARUNKUJĄCE WYDOLNOŚĆ FIZ.

1. Metaboliczne zabezpieczenie pracy fiz. Dużą rolę ma przystosowanie do danej pracy. W treningu wytrzymałościowym najważn odpowiedzią adaptacyjną jest wzrost liczby i rozmiarów mitochondriów oraz zmiana ich struktury biologicznej- podwyższenie ilości i aktywności enzymów- umożliwia to większe objętościowo wykorzystanie tlenu w tych procesach, zdolność utleniania pirogronianu i kw tłuszczowych zwieksza się x2.

2. Zdolność transportowania tlenu i związków energetycznych. Funkcje transportowe spelnia ukl krążenia i odd.

3. Zdolność usuwania produktów przemiany materii.

4. Termoregulacyjna wydolność organizmu. Produkt uboczny- ciepło (80%)

5. Sensoryczno - motoryczna funkcja koordynacyjna- współzależność między dopływem informacji z receptorów i przetworzeniem tej informacji.

6. Neurohormonalna funkcja integracyjna

CZYNNIKI LIMITUJĄCE WYDOLNOŚĆ FIZYCZNĄ:- czynniki ograniczające przemiany energetyczne w pracujących mięśniach (wyczerpanie zapasów substancji energetycznych, zaburzenia na poziomie przekładni elektromechanicznej we włóknie mięśniowym, hamowanie przechodzenia bodźca skurczowego przez złącze nerowo- mięśniowe. - czynniki ograniczające centralne, które limitują dostawę substratów energetycznych i tlenu, odprowadzenie ciepła i utrzymanie stałości środowiska wewnętrznego. - czynniki zaburzające koordynację.

PRAWA DECYDUJĄCE O TEMPIE RESTYTUCJI:

1. nierównomierność przebiegu procesów restytucyjnych (niewłaściwe proporcje ilości tlenu dostarczonego do tkanek w stos do zapotrzebowania oraz szybkość usuwania kwasu mlekowego i innych prod ubocznych przem materii)

2. Fazowy charakter zdolności do pracy- gotowości do pokrywania zapotrzebowania wysiłkowego. Dla celów praktyki sportowej przyjęto następujący podział fazowości procesów restytucyjnych: - faza wczesnych i późnych zmian wywołanych obciążeniem - faza superkompensacji. -faza ustalania się poziomu końcowego.

3. Heterochronizm restytucji poszczególnych procesów wegetatywnych- powrót zmienionych wysiłkiem procesów wewnątrzustrojowych do poziomu spoczynkowego, lecz nie w tym samym czasie.

4. Niejednoczasowość restytucji dyspozycji wegetatywnych i gotowość mięśni do pracy.

CAŁKOWITA PRZEMIANA MATERII

PPM+PPPM łączny poziom przemian ener.war.zycie i prawid.funkc.org.w natur.

war. Na PPPM składają się: PPM, wyk.codziennych czynności, oraz poziom naszej aktywności fiz.(ze wzgl.na czas trw. i nakład pracy mięśniowej), rodzaj pracy zawodowej, termogeneza poposiłkowa- energia kt.musimy dostarczyć aby przyswoić pozywienie(10% z PPM)

PODSTAWOWA PRZEMIANA MAT.

(spoczynkowa)- jest to najniższy poziom przemian energ.kt.warunkuje dostarcz.

Energii niezbędnej do zachow.podstawow. Fun.zyciowych w optymalnych war.-

Warunki snu,spoczynkowa przemiana mat. Podst.funkcje zyciowe:praca ukł.oddech.i krązenia; nerwowego,hormonalnego, utrz. Stałej temp.ciała,utrzymanie napięcia mm, 10% to praca wątroby,PPM zalezy od: temp.ciała,otoczenia,wzrostu,masy ciała, pow.skóry,płeć,stres,czynności pobudzone

INDEX GLIKEMICZNY-

procentowo-szybkość zmian stężenia glukozy we krwii po spoż.prod.zawier.

węglowodany w porównaniu do wzrostu

jaki nast.po spoż.tej samej ilości węglowodanów w postaci glukozy,

produkty o niskim,średnim i wysokim

IG, w sporcie-prod.nisko i średnio gl.-

Okresy międzytreningowe i przed wysiłkiem a wysoko-moment po wysiłku gdy wyczerpały się zapasy glikogenu w mięśniach i mozliwość absorbcji cukrów jest bardzo duża.

DIETA - najogólniej rzecz biorąc dieta jest to sposób odżywiania. Najczęściej polecana dieta jest śródziemnomorska (zbudowana w kształcie piramidy, składającej się z produktów zbożowych, warzyw, owoców, ograniczonej ilości produktów zwierzęcych (mięsa, jaj), i minimalnej tłuszczów i słodyczy. Jest to dieta wysokowęglowodanowa.).

W sporcie mamy rózne rodzaje diet- poleca się diety niskotłuszczowe, wysokobiałkowe-na budowe masy mięśniowej),uzupełnianie wapnia, magnezu, wit.C, wit.z gr.B(B6,B9,B12)

SAUNA

• Wskazania

-Przewlekłe choroby takie jak: napięcie mięśni grzbietu, przewlekłe reumatoidalne zapalenie stawów, zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa

-Nawracające choroby pulmonoloiczne: astma oskrzelowa, przewlekłe zapalenie oskrzeli

-Choroby kardiologiczne: nadciśnienie w I i II stadium (nieustalone), niedrożność tętnic obwodowych (I i II stopień wg. Fontaine), dusznica bolesna naczynioruchowa, zawał serca (nie wcześniej jak 6 miesięcy po incydencie)

-Ogólne wskazania: dla poprawy wydolności i ogólnego stanu zdrowia, jako środek hartujący przy obniżonej odporności

Przeciwwskazania

-reumatoidalne: w ostrym stanie reumatycznym

-pulmonologiczne: infekcje: przeziębienie, gruźlica, ostry stan astmatyczny

-kardiologia: niewydolność serca, krążenia i wieńcowa ze stenokardią spoczynkową, i inne choroby serca i nadciśnienie (najlepiej korzystać po konsultacji z lekarzem))

-Inne: ostre stany zapalne, wrzody, guzy, ogniska zakażenia (np. przy bólu zęba), choroby weneryczne, epilepsja, jaskra, daltonizm i inne (wskazana jest konsultacja z lekarzem)

Jaki jest wpływ sauny na nasze ciało?

WPŁYW NA UKŁ.KRAŻ:zmniejszenie objętości krwi krążącej,zmniejszenie obj. Osocza,zwiększenie szybkości przepływu krwi,wzrost częst.skurczu serca,wzrost pojem.minutowej serca,wzr.ciśnienia skurczowego

WPŁY NA UK.ODD:przyspieszenie oddechów,spłycenie odd,wzrost wentylacji minut.płuc,wzrost pojemności życiowej płuc.

WPŁYW NA UK.HORM:wzrost poziomu adrenaliny, noradrenaliny,kortyzolu,

h.wzrostu,endorfin,prolaktyny,aldosteronu

- Zwiększa odporność, leczy zwyrodnienia kręgosłupa, rwę kulszową, choroby skórne, zaburzenia miesiączkowe. Reguluje ciśnienie, poprawia sen.

- Naprzemienne gorąco i zimno działa odprężająco, rozluźnia mięśnie, dotlenia serce i inne narządy, reguluje wydzielanie hormonów, pobudza układ odpornościowy, usuwa nadmiar wody z organizmu.

-Oczyszcza organizm z produktów przemiany materii i toksyn,

-dochodzi do przemieszczania się płynów ustrojowych,

-temperatura skóry wzrasta do 40°C, rozszerzają się naczynia podskórne, natomiast kurczą wewnętrzne.

-przyspieszenie akcji serca, początkowo rośnie ciśnienie krwi, ale pod koniec zabiegu spada,

-wzrasta częstotliwość oddechów, co powoduje wentylację płuc.

Metodyka

pomieszczeniu o temp. od 40 do 100 st. C. Jednorazowy seans nie powinien trwać dłużej niż 10-12 minut. Potem wchodzisz pod chłodny prysznic lub do basenu. Cykl powtarzasz trzy razy. Najlepiej korzystać z sauny raz w tygodniu

Balneoterapia są to zabiegi lecznicze wykorzystujące wody mineralne w różnych temperaturach, wpływające korzystnie na niektóre schorzenia. Balneoterapia obejmuje kąpiele, masaż podwodny, natryski i irygację.

Hydroterapia to także zabiegi lecznicze, które wykorzystują wodę gospodarczą, ale obejmuje te same zabiegi co balneoterapia.

Wpływ wodnych zabiegów na organizm ludzki:

Inwersja wodna, powodująca przesunięcia jonów i wody zgodnie z ich gradientem potencjałów, wpływająca na równowagę wodno - elektrolitową;

Wydzielanie hormonów:

aldosteronu - wydzielamy przez korę nadnerczy,

wazopresyny - wydzielanej przez tylny płat przysadki, produkowana przez podwzgórze,

reniny - wydzielana przez nerki,

amin kateholowych -wydzielanych przez rdzeń nadnerczy;

Dochodzi do przesunięcia płynów w kierunku narządów wewnętrznych z obszarów,

Zwiększenie częstości tętna,

Wzrost diurezji (zwiększenie ilości wydalanego moczu),

W balneologii stosuje się różne temperatury wody. Podwyższona temperatura wpływa na:

Rozszerzenie naczyń krwionośnych skóry i mięsni;

Wzrost miejscowego ukrwienia (miejscowego przepływu);

Spadek napięcia mięśniowego;

Wzrost wydzielania potu a z nim takich substancji jak NaCl;

Wzrost metabolizmu;

Wzrost wysycenia dwutlenkiem węgla krwi żylnej;

Lepsza regeneracja tkanek;

Działanie antybólowe;

Powstanie na skórze zaczerwienienia w postaci pokrzywki, rumienia będące wynikiem nadmiernego przekrwienia danego obszaru skóry;

Dodatnie tropizmy serca;

Definicje stosowane w zakresie zmian biofizycznych i biochemicznych związanych z kąpielami leczniczymi.

przewodnictwo cieplne - transport energii, który jest wywołany istnieniem gradientu temperatury;

współczynnik przewodnictwa cieplnego - jest to ilość ciepła oddawana przez jednostkę powierzchni w jednostce czasu przy jednostkowym gradiencie temperatury; jego jednostka jest J/mKs; (np. dla wody wynosi on 60*
J/Kms);

pojemność cieplna - ilość ciepła potrzebna do ogrzania ciała o jeden Kelwin (jednostka to J/K); np. kąpiele borowinowe i solankowe pobierają a także zatrzymują ciepło bardzo wolno oddając je.

Kąpiele lecznicze są podzielone na kilka grup:

ze względu na rodzaj medium zabiegowego:

• solankowe,

• siarczkowo - siarkowowodorowe,

• ozonowe,

• kwasowęglowe,

• radoczynne,

ze względu na pochodzenie:

1. naturalne (z wykorzystaniem wód źródlanych),

2. sztuczne (z wykorzystaniem wody gospodarczej i w niej rozpuszczonego medium),

3. ze względu na ilość uczestników:

• indywidualne,

• grupowe,

4. ze względu na część ciała, poddaną zabiegowi:

• całkowite,

• częściowe,

5. ze względu na możliwość wykonywanych ćwiczeń:

• bez ćwiczeń;

• z ćwiczeniami tak zwana kinezyterapia;

W zależności od zastosowanej kąpieli, ich temperatury są różnie odbierane. Za subiektywnie obojętne uznaje się:

• 34 - 36 stopni Celsjusza dla wody gospodarczej;

• 32 -34 stopni Celsjusza dla kąpieli kwasowęglowych;

• 21 - 29 stopni Celsjusza dla kąpieli gazowych;

Kąpiele mineralne oddziaływają na organizm ludzki jako:

• bodźce niespecyficzne - takie jak termiczne, psychiczne, mechaniczne i osmotyczne;

• bodźce specyficzne - poprzez swoisty wpływ składników wody mineralnej;

Bodźce te działają przez trzy drogi:

• skórę, receptory skórne (działanie miejscowe);

• drogi oddechowe (inhalacje);

• ogólnoustrojowo (przez wydzielanie endokrynne);

Zachodzące reakcje działają na poziomach: skórnym, korowo - podkorowym i rdzeniowym.

Podział wód ze względu na ich mineralizację

• słodka, zwykła (M < 1 g/dm³);

• półsłodka (1 < M < 3 g/dm³);

• słonawa (3 < M < 10 g/dm³);

• słona (10 < M < 35 g/dm³);

• solanka (M > 35 g/dm³);

• solanka silna (M > 150 g/dm³).

Podział wód słodkich ze względu na ich mineralizację

• wody ultrasłodkie (M < 0,2 g/dm³);

• wody słodkie (0,2 < M < 0,5 g/dm³);

• akratopegi (0,5 < M < 1 g/dm³);

• wody mineralne (M > 1 g/dm³)

Rodzaje wód mineralnych ze względu na skład chemiczny

• szczawy - lecznicza, swoista zawierająca co najmniej 1000 mg/dm³ wolnego dwutlenku węgla (CO₂);

• woda krzemowa - lecznicza, swoista zawierająca co najmniej 100 mg/dm³ kwasu metakrzemowego (H₂SiO₃);

• woda kwasowęglowa - lecznicza, swoista zawierająca od 250 mg/dm³ do 999 mg/dm³ wolnego CO₂;

• woda jodkowa - lecznicza, swoista zawierająca co najmniej 1,0 mg/dm³ jonu jodkowego (I^-);

• woda glauberska - lecznicza, mineralna, siarczanowo-sodowa, w której udział jonów siarczanowego (SO₄^2-) i sodowego (Na⁺) wynosi co najmniej po 20% mval;

• woda fluorkowa - lecznicza, swoista, zawierająca co najmniej 1,0 mg/dm³ jonu fluorkowego (F^-);

• woda chlorkowa - woda o składzie chemicznym z dominacją jonu chlorkowego (Cl^-). W wielu klasyfikacjach hydrochemicznych dominacja ta oznacza przekroczenie nawet 70% mvali stężeń podstawowych anionów. Wody chlorkowe mają charakter wód słonych i solanek;

• woda bromkowa - lecznicza, swoista zawierająca co najmniej 5 mg/dm³ jonu bromkowego (Br^-);

• woda borowa - lecznicza, swoista zawierająca co najmniej 5 mg/dm³ kwasu metaborowego (HBO₂);

• woda arsenowa - lecznicza, swoista o zawartości arsenu [As(III) lub As(V)] co najmniej 0,7 mg/dm³, co odpowiada 1,3 mg jonu wodoroarsenianowego (HAsO₄^2-) i 1 mg jonu arseninowego (AsO₂^-);

• woda manganowa - lecznicza, swoista zawierająca co najmniej 1,0 mg/dm³ jonu manganawego (Mn²⁺);

• woda radoczynna - lecznicza, swoista, w której natężenie promieniowania jądrowego rozpuszczonych składników gazowych (głównie radon) lub stałych (głównie rad) wynosi co najmniej 2 nCi/dm³;

• woda siarczanowa - woda o składzie chemicznym z dominacją jonu siarczanowego. W wielu klasyfikacjach hydrochemicznych dominacja ta oznacza przekroczenie 70% mvali stężeń podstawowych anionów. Wody siarczanowe o tak wysokich względnych stężeniach siarczanów, spotykane są bardzo rzadko w naturalnych warunkach;

• woda siarczkowa - lecznicza, swoista zawierająca co najmniej 1 mg/dm³ siarki oznaczalnej jodometrycznie występującej w postaci siarkowodoru (H₂S), jonu wodorosiarczkowego (HS^-), wielosiarczków (H₂S_x przy x = 2-6) oraz w jonie tiosiarczanowym (S₂O₃^2-);

• woda witriolowa - lecznicza, mineralna, siarczanowo-żelazista o bardzo niskim pH;

• woda żelazista - lecznicza, swoista zawierająca co najmniej 10 mg/dm³ jonu żelazawego (Fe²⁺);

Kąpiele solankowe

Działanie lecznicze kąpieli solankowych trwa nie tylko podczas samych kąpieli, ale również po ich odbyciu. Jest to związane z odkładaniem się substancji leczniczych pochodzących z kąpieli o warstwie luźnej skóry. Dlatego też po ich zakończeniu nie należy opłukiwać ciała.

Solanki to wodne roztwory jonów głównie sodowych i chlorkowych, ale także bromkowych, jodkowych, borowych i siarczkowych. Charakteryzuje je wysoki ciężar właściwy, a także duże ciśnienie hydrostatyczne i osmotyczne. Mają wysoką pojemność cieplną (patrz definicja wyżej) i małe przewodnictwo cieplne (definicja wyżej). Kąpiele zmniejszają pobudliwość nerwów czuciowych i ruchowych. Regulują ciśnienie tętnicze. Poprawiają krążenie i ukrwienie skóry.

Wskazania:

Kąpiele solankowe są stosowane głównie w leczeniu:

* chorób narządów ruchu (takich jak: schorzenia reumatoidalne, gościec, zwyrodnienie stawów, choroby związane ze wzrostem napięcia mięśni, choroby ortopedyczne),

* chorób związanych z zaburzeniami krążenia (pochodzenia miażdżycowego bądź z urazów),

* chorób neurologicznych (nerwice wegetatywne),

* chorób dermatologicznych (łojotokowe zapalenie skóry, łuszczyca),

* chorób związanych z obniżoną odpornością ;

Przeciwwskazania do stosowania kąpieli:

*kolagenozy (choroby z zaburzeniem syntezy kolagenu),

*wczesne stany pooperacyjna,

*ostry stan choroby,

*choroby zapalne układu oddechowego,

*uszkodzenia skóry, ubytki skórne, stany ropne skóry,

*skłonności do częstych krwawień,

*choroba nadciśnieniowa, niewydolność sercowo - naczyniowa,

*stany pobudzenia i psychozy,

Metodyka: kąpiele są stosowane w kilku seriach o rosnącej temperaturze i zasoleniu. Te podwyższone parametry wymagają wydłużonego okresu wypoczynku po zakończeniu zabiegu.

Kąpiele średnio trwają 15 - 20 minut, co 1 - 3 dni, w temperaturze około

36 - 38 stopni Celsjusza.

Kąpiele kwasowęglowe.
Kąpiel kwasowęglowa wykorzystuje wodę ze zwiększoną zawartością rozpuszczonego w niej CO₂. Powinna zawierać co najmniej 1000 mg dwutlenku węgla na 1 litr wody. Reakcje na skórze są widoczne już przy stężeniu 600 mg CO₂ na 1 litr wody. Wykazano, iż podczas zabiegu przeciętnego mężczyzny, zażywającego kąpieli o stężeniu 500 mg CO₂ na 1 litr wody, może w czasie jednej godziny wchłonąć się nawet do 9 litrów CO₂.

Dwutlenek węgla jest gazem bezwonnym, półtora razy cięższy od powietrza. Bardzo dobrze rozpuszcza się w wodzie oraz tłuszczach, stąd też przenika przez barierę skórną. Rozpuszczony w wodzie tworzy kwas węglowy, który szybko dysocjuje na jony
i
. Szybkość przenikania CO₂ przez skórę jest zależne od różnicy stężeń (wraz ze wzrostem stężenia dwutlenku węgla stopień przenikani rośnie), od temperatury, od obecności soli mineralnych (im więcej soli mineralnych tym szybciej przenika), od ciśnienia hydrostatycznego (wraz z jego wzrostem rośnie szybkość), od osobniczych cech skóry (jak na przykład: grubość, wilgotność, ciągłość).

Działanie kąpieli kwasowęglowych jest zależne nie tylko od stężenia dwutlenku węgla ale także od temperatury i stężenia soli mineralnych. Kąpiele te mogą być przygotowane naturalnie, jako wody mineralne, bądź sztucznie. Odbywają się jako indywidualne i grupowe. Kąpiele występują w formie wodnej lub gazowej, które wymagają odpowiedniego zaplecza technicznego. Kąpiele gazowe wpływają na zwiększenie pobudliwości receptorów ciepła a zmniejszenie pobudliwości receptorów zimna. Pęcherzyki CO₂ pobudzają mechanoreceptory skórne.

Kąpiele kwasowęglowe wpływają na poprawę krążenia poprzez rozszerzenie naczyń włosowatych, zwiększają przepływ wieńcowy oraz powodują zwiększony powrót krwi do serca, przez co wzrasta objętość wyrzutowa serca. Dochodzi do zwolnienia akcji serca oraz zwiększenia wentylacji płucnej. Powoduje to obniżenie ciśnienia tętniczego. Wpływa na zmniejszenie ilości produktów przemiany materii we krwi oraz wzrost wolnych kwasów tłuszczowych przez co obniża poziom złego cholesterolu (LDL). Zwiększa zawartość tlenu we krwi, co powoduje lepsze ukrwienie tkanek . Działa uspakajająco oraz relaksująco.

Wskazania:

*niewydolność krążenia (związana z procesami miażdżycowymi, szczególnie dotyczących kończyn dolnych),

*choroba nadciśnieniowa,

*choroba wieńcowa, przebyte zapalenie mięśnia sercowego,

*otyłość i cukrzyca,

*polineuropatia,

*nerwobóle,

*nerwica,

Metodyka: kąpiele mogą odbywać się w specjalnej komorze (faza gazowa) lub w wannie (faza ciekła). Są dwa rodzaje wanien: płytka i przykryta. Wanny napełniane są początkowo wodą o odpowiedniej temperaturze, a następnie dołem wprowadzany jest gaz. Kąpiele odbywają się w kilku seriach od 12 do 15, co 1 - 2 dni. Ich czas trwania to około 15 - 20 min, a temperatura wynosi 32 -35 stopni Celsjusza.

Kąpiele siarczkowo - siarkowodorowe.

Kąpiele siarkowe zawierają wodę o odczynie lekko zasadowym. Używana siarka jest w postaci rozpuszczonego siarkowodoru oraz kwasu siarkowego. Dlatego w wodzie występują jony siarczanowe, wodorosiarkowe oraz siarka koloidalna. Siarka przenika przez skórę jako siarka koloidalna i siarkowodór. W krwioobiegu jest transportowana jako siarczany. Stężenia siarki są zależne od stężenia siarkowodoru:

*małe (do 50 mg na litr),

*średnie (od 50 do 100 mg na litr)

*duże (powyżej 100 mg na litr),

Pochłonięcie zbyt dużej ilości siarki powoduje zatrucie, którego objawami są: senność, bóle mięśniowe, pobudzenie żołądkowo - jelitowe, bóle głowy.

Wody siarczkowo - siarkowodorowe ze względu na swoje zasadowe pH powodują zmiękczenie naskórka oraz jego przebudowę. Jest to tak zwane działanie keratoplastyczne. Silnie rozszerzają naczynia krwionośne powodując rumień. Pobudzają mechanoreceptory skóry, co może powodować uczucie swędzenia i pieczenia. W organizmie uzupełniają braki siarki. Siarka występuje w niezbędnych aminokwasach takich jak: metionina i cysteina, a także jest składnikiem kwasu chondroitynosiarkowego będącego niezbędnym składnikiem syntezy chrząstki stawowej. Przy zatruciach rtęcią, ołowiem, bizmutem i arsenem siarka ma działanie odtruwające.

Wskazania:

*choroby dotyczące narządu ruchu ( choroba zwyrodnieniowa stawów, stany pooperacyjne, stany zapalne i pourazowe stawów),

*choroby związane z układem krążenia (hypertomia - choroba nadciśnieniowa, zaburzenia krążenia, zaburzenia krążenia obwodowego),

*choroby związane z skórą (łuszczyca, dermatoza, trądzik),

*choroby narządu rodnego (przewlekłe zapalenie śluzówki macicy, boleści miesiączkowe);

Przeciwwskazania:

*hypotomia (zbyt niskie ciśnienie krwi),

*zmiany ropne skóry,

*wczesne stany pooperacyjne,

*niewydolność sercowo - naczyniowa,

*nadwrażliwość ma siarkę;

Metodyka: zabiegi są stosowane jako półkąpiele albo kąpiele całkowite. Ważna jest wentylacja (gdyż siarkowodór jest gazem trującym). Ma ona charakter przypodłogowy, ze względu na to, iż siarkowodór jest cięższy od powietrza. Kąpiele odbywają się w kilku seriach około 5 -12 razy co trzy dni. Jeden zabieg trwa około 5 - 15 minut w temperaturze 33 - 38 stopni Celsjusza. Należy pamiętać o zdjęcie biżuterii, ponieważ metale wchodzą w reakcję z siarką.

Kąpiele radoczynne

Kąpiele radoczynne są związane z promieniowaniem jonizującym, które bardzo łatwo przenika zarówno przez skórę jak i błony śluzowe. Promieniowanie jonizujące opisują dwie teorie. Pierwsza z nich - oddziaływania liniowego, mówi iż jest ono zawsze szkodliwe. Druga traktuje promieniowanie jonizujące jako lek, którego działanie szkodliwe bądź lecznicze, jest zależne od dawki. Kąpiele radoczynne powodują silne rozszerzenie naczyń, zwiększając ukrwienie narządów. Wpływają na zwiększenie intensywności procesów biologicznych oraz produkcję hormonów tropowych przysadki (działających na nadnercza, narządy płciowe i tarczyce).

Wskazania:

• przewlekłe choroby zapalne układu oddechowego,

• zaburzenia krążenia obwodowego, będące wynikiem głównie stanów miażdżycowych,

• nadciśnienie tętnicze,

• choroba reumatoidalnego zapalenia stawów,

• nerwice,

Przeciwwskazania:

• wiek powyżej 40 roku życia,

• choroby nowotworowe,

• ciąża,

• zawodowe narażenie na jonizujące promieniowanie,

Metodyka:

Kąpiele radoczynne są stosowane w kilku seriach (od 8 do 12). Odbywają się co 1 - 3 dni, w temperaturze 32 - 37 stopnia Celsjusza. Kąpiele te trwają od 15 do 20 minut.

OGÓLNIE:
• KĄPIELE SOLANKOWE - temp. 36-38⁰C (gorące), czas 15-20mm w serii 14-18, co 3-ci dzień do →codziennie.
• KĄPIELE KWASOWĘGLOWE - temp. 32-35⁰C (chłodne), czas 15-20mm w serii 12-15, co 2-gi dzień → codzienne.
• KĄPIELE SIARCZKOWO-SIARKOWODOROWE - temp. 33-38⁰C, czas od 5 do 15 min. w serii od 5-12, co 3-ci dzień lub rzadziej (silne działanie biologiczne)
• KĄPIELE RADOCZYNNE - temp. 32-37⁰C, czas 15-20 min., w serii od 8-12, codziennie lub co 2-3 dzień.

LECZENIE ZIMNEM - KRIOTERAPIA

Zalicza się tu zabiegi z zastosowaniem zimna o temp. 0⁰C. W piśmiennictwie nie ma na zgodności jaka temp. wyznacza granice pomiędzy zimnolecznictwem a krioterapią .

Biologiczny wpływ jaki wywiera zastosowane zimno, zalezy przede wszystkim od :

- różnicy temp między źródłem zimna a organizmem - im wieksza tym większe ochładzanie

- ilości ciepła i szybkości z jaką zostaje odebrane organizmowi- zależy to również od przewodnictwa cieplnego tkanek, które zależy od ilości wody w tych tkankach

- czasu trwania ekspozycji na zimno

- wielkości powierzchni i okolicy ciała, na która działa zimno

Zimno oddziałując na organizm odbiera energię cieplną tkankom i wzbudza reakcje termoregulacyjne

Wraz z postępującym obniżaniem temp. ciała dochodzi do:

-Pobudzenia receptorów zimna i bólu

-zmniejszenia aktywności receptorów ciepła

- miejscowego zwężenia naczyń

- zmian naczynioruchowych

-zmniejszenia przewodnictwa w nerwach czuciowych i ruchowych

-zmniejszenia przemiany materii

- zmniejszenia aktywności komórek

- spowolnienie procesów gojenia się ran

Zależnie od temp. ośrodka po 2-6 min. po zabiegu krioterapii następuje rozszerzenie naczyń powodujące nawet 4 krotne zwiększenie przepływu krwi przez dana okolicę. Taki stan może potrwać 2-4 h po zabiegu

WSKAZANIA DO MIEJSCOWEJ KRIOTERAPII

- ostre, przewlekłe choroby stawów i chrząstek stawowych

- zespoły bólowe kręgosłupa

- reumatyzm tkanek miękkich ( np. nerwoból nerwu kulszowego)

- świeże następstwa wypadków innych urazów

- choroby chirurgiczne ( przykurcze, obrzęki)

- choroby neurologiczne (np. niedowłady połowicze. Choroba Parkinsona, zapalenie nerwów)

• PRZECIWWSKAZANIA

-Pokrzywka ( uczulenie na zimno)

-hemoliza, hemoglobinuria na zimno

- zaburzenia troficzne, czucia, niedokrwistość, nowotwory,

- zaburzenia mikrokrążenia tkanek

- ciężkie choroby serca i układu krążenia

- choroby nerek i pęcherza moczowego

POWIKŁANIA MIEJSCOWEJ KR.

- odmrożenia I(ból),II( pęcherze surowiczo-krwiste) III, IV  wymagają leczenia operacyjnego

KRIOTERAPIA CAŁEGO CIAŁA

Specjalne pomieszczenie gdzie za pomoca ciekłego azotu obniża się temp. do -176 ^0c (97K)

Składa się ona z :

- przedsionka adaptacyjnego(-20, -50 )

- komory właściwej ( - 70, -110)

Czas przebywania :

- początkowo 30 s, po czym stopniowe wydłużanie do 3 min

Pacjenci są ubrani w stroje kąpielowe, nauszniki, czapkę, rękawiczki, buty i skarpety a oddychają przez maskę chirurgiczną .( Wdech 2X krótszy niż wydech ). Przez cały czas pacjenci chodzą w koło wykonując energiczne ruchy kończynami.Po wyjściu pacjenci wykonują ćwiczenia gimnastyczne. Do 3 h po wyjściu obserwuje się zwiększona łatwośc wykonywania ruchów, ustąpienie dolegliwości bólowych.

WSKAZANIA

- zapalne i zwyrodnieniowe choroby stawów,zespoły kręgosłupowe

-przewlekłych bolach

- chorobach przebiegających ze zwiększonym napięciem mięśni

- łuszczycy również stawowej

- skłonności do nieskiego ciśnienia krwi, w depresjach

PRZEGRZANIE ORGANIZMU-

Nast.wskutek zbyt dużej temp.i wilgotności(uszkodzenie mech. Regulującego cieplo w org.)

-wys.temp.ciała, zawroty głowy

-nudności,wymioty,sucha skóra

-szybki,płytki oddech,ból głowy

W hipertermii sztucznej, używanej w zabiegach leczniczych-przełamanie systemu termoregulacji organizmu poprzez zastosowanie źródeł zewnętrznych ciepła, takich jak promieniowanie elektromagnetyczne o różnych częstotliwościach lub ultradźwięki.

Przykładem łagodnej hipertermii naturalnej jest wzmożona potliwość po zastosowaniu leków obniżających temperaturę ciała.Przykładem niebezpiecznej hipertermii jest udar cieplny. ODWODNIENIE -

Stan w kt.zawartośc wody spada poniżej wartości niezbędnej do jego prawidłowego

Funkcjonowania; przyczyny:

Biegunka, wymioty, gorączka, hiperglikemia, oparzenia większych powierzchni ciała, nadmierna potliwość;

Objawy: silne pragnienie,zawroty glowy,

Zaburzenia widzenia, omdlenia, nudności,

Tachykardia,senność, drgawki,ubytek masy ciała powyżej 15% może prowadzić do śmierci; odwodnienie izotoniczne, hipotoniczne, hipertoniczne

PRAWO DASTRE- MORATA- bodźce termiczne działając na duże powierzchnie skóry, powodują przeciwne do naczyń skóry zachowanie się dużych naczyń klatki piersiowej i jamy brzusznej. Naczynia nerek, śledziony i mózgu wykazują odczyn taki sam, jak naczynia skóry. gdy działa ciepło naczyn.krwionośne pod wpływem ciepła rozszerzają się w mięśniach i skórze,a w trzewiach(wyjątek:śledziona,mózg,nerki) w tym samym czasie się kurczą.Gdy działa zimno dzieję się odwrotnie

17. Masaż wirowy Masaż podwodny

Wykonujemy 15-25 min.

Masaż wirowy to kąpiel w ciepłej wodzie mineralnej wprowadzonej w ruch wirowy przez specjalne urządzenie. Jest to łagodny masaż skojarzony z wpływem ciepła, powodujący rozluźnienie tkanek, zmniejszenie napięcia mięśniowego, poprawę ukrwienia oraz złagodzenie bólu. Stosowany jest w zaburzeniach krążenia w kończynach, polineuropatiach, stanach pourazowych, chorobach stawów.

Masaż podwodny polega na wykonaniu masażu całego lub części ciała strumieniem wody u chorego zanurzonego w ciepłej wodzie. Masaż podwodny powoduje rozluźnienie mięśni, przekrwienie tkanek obwodowych, zwiększenie odpływu chłonki i krwi żylnej do serca, usprawnienie krążenia obwodowego.Zabieg ten stosujemy w:
- zanikach mięśniowych
- chorobie zwyrodnieniowej stawów kręgosłupa i stawów obwodowych
- stanach pourazowych w układzie ruchu
- ogólnym zmęczeniu, nerwicach

KĄPIEL BOROWINOWA:

po treningach i zawodach, powoduje przegrzanie ciała, duże wydzielanie potu,

dotlenienie i odzywienie tkanek,utylizacja produktów przemiany materii,właściwości przeciwzapalne,funkcjonowanie OUN, ograniczenie odczuć bólowych,spadek poziomu insuliny WSKAZANIA: procesy pourazowe, zwyrodnieniowe stawów, zwiekszenie ruchomości kregosłupa,przykurcz stawów,choroby ginekologiczne,kamica nerkowa

PRZECIWWSKAZANIA: Niedokrwistość, stany zapalne,choroby nerek,pecherza moczowego,naczyn krwionośnych, zapalenie skóry

WODY LECZNICZE

woda lecznicza - woda podziemna, bakteriologicznie i chemicznie bez zarzutu o niewielkich wahaniach skł.chem.i wł.fiz. uznana za lecznicza przez Ministra Zdrowia i Opieki Społ. Na podstawie udowodnionego badaniami naukowymi dział.leczniczego. Ich właściwości lecznicze wynikają ze specyficznego składu chemicznego:

-makroelementy(wodór,tlen,węgiel,

magnez,wapń,węgiel itp.)

-mikroelementy(bor,cynk,chrom,srebro)

-pierw.promieniotwórcze(radon,rad,chrom

-pierw.śladowe(zloto)

RODZAJE WÓD:

-w zalezności od skł.i stęzenia skl.miner.:

lecznicze wody mineralne- ponad 200 mg skl.min.na 1 dm3

slabo zmineralizowane lecznicze wody swoiste - swoisty wplyw na organizm, mniejsza zawartosc skl.min.zaw.okreslona ilosc jednego lub kliku swoistych skl.

-wody cieplnicze lub termalne

hipotermalne (20-35stopni); homeotermalne (35-40stopni); hipertermalne (powyzej 40)

-pod wzgl.cisnienia osmotycznego

izoosmotyczne, hipoosmotyczne, hiperosmotyczne

-wody radonowe (promieniotwórcze)

-ze wzgl.na skład chemiczny:

szczawy ( dwutlenek wegla - CO2 > 1000 mg/dm3); woda krzemowa (kwas metakrzemowy); woda kwasoweglowa

(250-999 mg/dm3 CO2); woda jodkowa

(co najmniej 1,0mg/dm3 jonu jodkowego);

woda glauberska ( po 20% jonów siarczanowych i sodowych

siarczanowo - sodowa); woda radoczynna ( skł.stałe i gazowe-radon, rad, swoista, promieniowanie jądrowe); woda siarczanowo-magnezowa (gorzka);

woda żelazista; fluorkowa; bromkowa; borowa; arsenowa; manganowa; chlorkowa-wody słone i solanki;

Zubery-szczawy wodorowęglanowo- chlorkowo- sodowe

ŚWIATŁOLECZNICTWO

Światłolecznictwo obejmuje stosowanie w celach leczniczych i profilaktycznych promieniowania światła widzialnego oraz niewidzialnego promieniowania podczerwonego i nadfioletowego, których naturalnym źródłem jest słońce (helioterapia), a źródłem sztucznym różnego rodzaju generatory.

Poszczególne składowe widma światła wnikają w skórę na różną głębokość. Głębokość wnikania zależy od budowy i od typu skóry. Zdrowa skóra jest wyposażona w mechanizmy chroniące ją przed uszkodzeniem przez promieniowanie słoneczne:

• Wytwarzanie barwnika melaniny powodującego brązowienie skóry

• Pogrubienie warstwy rogowej naskórka

• Pobudzenie procesów naprawczych

ŚWIATŁO WIDZIALNE

Wpływ na psychikę, polepsza samopoczucie, pobudza procesy fizjologiczne zwiększając ogólną aktywność człowieka - narządami pośredniczącymi w tym wpływie są narząd wzroku i szyszynka, dużą role odgrywa też witamina D3 działająca na te same narządy docelowe co hormon szyszynki melatonina

Wpływ na pobudzenie i przyśpieszenie wielu procesów życiowych: procesów redukcji, syntezy enzymów, przemiany materii procesów odtruwania i erytropoezy, odkładania wapnia w kościach fagocytozy oraz wydzielania śluzy przez błony śluzowe. Wpływa również na obniżenie pH skóry, powoduje zwolnienie czynności i wzrost objętości wyrzutowej serca.

Światło czerwone i purpurowe - wpływ pobudzający na psychikę oraz czynność gruczołów płciowych i zwiększenie popędu płciowego, zmniejsza wrażliwość bólową,działanie cieplne powodujące przekrwienie skóry i tkanek położonych głębiej.

Światło niebieskie i fioletowe - działanie uspokajające, znieczulające, przeciwświądowe, napotne, przeciwgorączkowe, przeciwzapalne i przeciwbólowe, poprawia samopoczucie.

Światło żółte i pomarańczowe - żółte działa na OUN, układ pokarmowy oraz pobudza układ limfatyczny zaś pomarańczowe na układ oddechowy, przeciwskurczowo i pobudza czynność żołądka

Światło zielone - najprawdopodobniej działa antyseptycznie i dezynfekująco, reguluje funkcje mózgu.

PROMIENIOWANIE PODCZERWONE (IR) W zależności od długości fali promieniowanie podczerwone dzieli się na:

Krótkofalowe, IR-A 770-1500 nm

Średniofalowe, IR-B 1500-4000 nm

Dłogofalowe, IR-C 4000-15000 nm

Głębokośc wnikania promieni podczerwonych w skóre zależy od długości fali - im krótsze fale tym głębiej wnikają w skórę.

Promienie podczerwone nie są ciepłe i nie ogrzewają powietrza, przez które przechodzą. Ulegają natomiast prawie w całości absorpcji i zmianie w ciepło w powierzchownych warstwach skóry.

DZIAŁANIE BIOLOGICZNE

Podnosi temperaturę tkanek wskutek zwiększenia energii kinetycznej ich cząsteczek. Ciepło to może powodowac miejscowe i odległe przekrwienie tkanek, a także oddziaływac odruchowo na narządy wewnętrzne. Powoduje też zwiększnie miejscowej wymiany materii i wydzielania potu. Działanie cieplne powoduje powstanie rumienia cieplnego na skórze, zanikającego niedługo po zaprzestaniu ekspozycji. Oprócz odczynu miejscowego powstaje też odczyn ogólny - podwyższnie temperatury ciała co powoduje ogólne reakcje wyrównawcze homeostazy.

APARATURA DO LECZNICZEGO STOSOWANIA PROMIENI PODCZERWONYCH

Generatory nieświetlne - emitują promieniowanie w zakresie IR-B, a więc stosowane są głownie wtedy gry chodzi o nagrzenie powierzchownych warstw skóry.

Generatory świetlne - ok. 50% promieniowania stanowią promienie IR-A. Lampa Sollux, Lampa Minina, kabina do naświetlań promieniowaniem podczerwonym całego ciała. Do nowoczesnych należy promiennik Hydrosun.

ZASADY WYKONYWANIA NAŚWIETLAŃ

Odległośc i ustawienie promiennika powinno byc takie, by pacjent odczuwał przyjemne, ale jednak dośc intensywne ciepło. Nie może występowac uczucie parzenia. Czas trwania zabiegu wynosi ok. 15-20 min. Zabiegi można wykonywac kilka razy dziennie. Nie zwiększa sie dawki promieniowania, ponieważ organizm nie przyzwyczaja się do działania ciepła.

ZAGROŻENIA PODCZAS ZABIEGÓW

Oparzenia, udar cieplny, uszkodzenia narządu wzroku, porażennie prądem elektrycznym, paradoksalny odczyn naczyniowy (nagły skurcz naczyń, ból, sinica).

ZASADY BHP PRZY WYKONYWANIU NAŚWIETLAŃ

Pacjent powinien siedziec lub leżec wygodnie z odsłoniętą częścią ciała poddawaną naświetlaniu

Podczas naświetlania twarzy lub klatki piersiowej należy chronic oczy pacjenta okularami przeciwsłonecznymi

Lampę ustawic tak aby w razie pęknięcia nie oparzyła pacjenta

Skóra poddana zabiegowi powinna byc czysta.W przypadku chorób, którym moga towarzyszyc zaburzenia czucia, należy sprawdzic czucie ciepła za pomocą próbówek z ciepła i zimną wodą

Pacjenta należy pouczyc o tym, że w trakcie zabiegu nie można zmieniac pozycji, dotykac lampy ani jej przesuwac

Pacjent powinien wiedziec, że jeśli wystąpią u niego jakiekolwiek dolegliwości musi natychmiast zgłosic to wykonującemu zabieg

Wykonujący zabieg jest zobowiązany sprawdzic stan skóry przed zabiegiem, w czasie i po nim

Osoby starsze powinny przyjmowac pozycję pionową podczas zabiegu

WSKAZANIA DO LECZENIA

Takie same jak wskazania do ciepłolecznictwa. Stany zapalne zwłaszcza narządu ruchu, stare zmiany pourazowe narządu ruchu, zespoły bólowe, stany po przebytym bakteryjnym zapaleniu skóry i tkanek miekkich, nacieki po wstrzykiwaniu leków, zaburzenia troficzne skóry, zapalenie pęcherza moczowego, zapalenie zatok przynosowych, kamica nerkowa i żółciowa, przewlekłe zapalenie przydatków u kobiet, oparzenia promieniami nadfioletowymi. Wskazane jest stosowanie do ogrzania skóry i chłodnych części ciała przed niektórymi zabiegami fizjoterapeutcznymi np. masażem czy gimnastyką.

PRZECIWWSKAZANIA

Takie same jak przeciwwskazania do ciepłolecznictwa, a więc obejmuja wszystkie choroby, które pod wpływem ciepła ulegają zaostrzeniu m.in. ostre stany zapalne, wczesne stany pourazowe, ostre choroby skóry, uszkodzenia skóry pod wpływem promieni jonizujących, żylaki, stany zagrażające krwawieniem, zaburzenia ukrwienia kończyn dolnych, zaburzenia regulacji ciśnienia krwi, guzy skóry, zaburzenia świadomości, równiez po lekach, niewydolnośc krążenia, zaburzenia czucia. W sporcie przeciwwskazane jest miejscowe stosowanie ciepła przed zawodami, ponieważ powstające przekrwienie skóry wywołuje niedokrwienie mięśni!

PROMIENIOWANIE NADFIOLETOWE (UV)

Jest to promieniowanie elektromagnetyczne. Spośród wszystkich rodzajów promieniowania słonecznego wywiera największy wpływ na organizm ludzki. Cechuje się większa energią niż światło widzialne, więc wywiera działanie fotochemiczne Wywiera również bardzo duże działanie biologiczne. Dzieli się na 3 obszary: UV-A: stanowi ponad 95% całego promieniowania UV. Przenika przez szkło okienne. Działa na skórę ok. 1000 razy słabiej niż UV-B. Dociera do skóry najgłębiej spośród wszystkich rodzajów promieniowania UV. Cechuje się słabszym działaniem fotochemicznym i nie wywołuje prawie wcale odczynu rumieniowego skóry. Wywołuje pigmentację bezpośrednią (ciemnienie wskutek utleniania melaniny) przy dużych dawkach. UV-B: nawet w niewielkich dawkach wywołuje silny odczyn rumieniowy w skórze. Nie wnika głębiej poza naskórek, ale przez krew oddziałuje na układ krwionośny i przemiane materii. W większym stopniu niż UV-A powoduje pogrubienie skóry. Promienie te zapoczątkowują syntezę wiatminy D3. Optymalne stężenie wiatminy D3 występuje po 25 minutach nasłonecznienia. UV-C: w normalnych warunkach nie dociera do powierzchni ziemi. Wywiera najsilniejsze działanie fotochemicznei jest najbardziej szkodliwe biologicznie

INNE REAKCJE SKÓRY

Grudki, pęcherze, ogniska martwicy, utrzymujące się przebarwienie. U ludzi wykonujących pracę na powietrzu przewlekła ekspozycja wywołuje powstanie w skórze zmian o charakterze zwyrodnieniowym, objawiających się utrata elastyczności skóry, co powoduje starczy wygląd. Promieniowanie może też powodowac nieprawidłowe rogowacenie naskórka, a nawet zapoczątkowac proces nowotworowy.

ODCZYN OGÓLNY PO NASŁONECZNIENIU

Zmiany napięcia układu współczulnego i przywspółczulnego, zwiększenie zawartości wapnia i fosforanów w surowicy krwi, zmniejsza się lepkośc krwi, poprawia zaopatrzenie tkanek w tlen i zwiększaja się zdolności fagocytarne krwinek białych. Poza tym następstwem zbyt intensywnego nasłoneczniania ciała może być odczyn ogólny w postaci bólów głowy, nudności, przyspieszenia tętna, obniżenia tętniczego ciśnienia krwi, zwolnienia i pogłębiania oddechu, dreszczy a nawet podwyższenia temperatury ciała. Odczyn ten ustępuje w jakis czas po zakończeniu kąpieli słonecznych - ok. 15 do 30 minut.

SZTUCZNE ŹRÓDŁA UV

• Ciało ogrzane do wysokiej temperatury

• Lasery

• Tradycyjne lampy kwarcowe np. typu Jesionka, typu Bacha (profesjonalne, domowe, bakteriobójcze, diagnostyczne, solaria

NAŚWIETLANIA OGÓLNE (CAŁKOWITE)

Stosuje się wyłącznie dawki podprogowe. Przeciętny łączny czas naświetlań przedniej i tylnej powierzchni ciała podczas pierwszego zabiegu wynosi u dorosłych ok. 2-4 minut u dzieci 1-3 minut. Każdy następny zabieg może byc wydłużany. Stopniowo dochodzi do naświetlań trwających 25 minut lecz nie więcej niż 30 minut.

NAŚWIETLANIA MIEJSCOWE

Wykonuje się na ściśle określone i ograniczone miejsca skóry. Wykonuje sie je zależnie od wskazań lekarza dawkami podrumeiniowymi mającymi na celu podtrzymanie procesów życiowych lub rumieniowymi powodującymi powstanie odczynu zapalnego.

• WSKAZANIA

Niektóre choroby skory, segmentarne leczenie korzeniowych zespołów bólowych i zaburzenia wegetatywne (dawki bodźcowe), bóle mięsniowe, zapalenia okołostawowe, bielactwo, trądzik, łuszczyca, profilaktyka i leczenie krzywicy, rekonwalescencja, zwiększona zapadalnośc na infekcje, zaburzenia regulacji wegetatywnej, choroby skory, słaba ogólna wydolnośc, osteoporoza,

PRZECIWWSKAZANIA

Gruźlica płuc, wszystkie ostre choroby, nadczynnośc tarczycy, czynna choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy, przewlekłe zapalenie wątroby, nowotwory, niewydolnoiśc krążenia, padaczka, zaburzenia ukrwienia skóry i tkanki podskórnej wskutek zmian w mikrokrążeniu występujących np. w cukrzycy, ciężkie choroby serca, nerek i wątroby, wszystkie stany zagrażające reakcją fototoksyczną lub fotoalergiczną. Nie wykonuje sie naświetlań u albinosów.

ZAGROŻENIA PODCZAS ZABIEGÓW ŚWIATŁOLECZNICZYCH

Oparzenia, reakcja paradoksalna naczyń krwionośnych, zmiany w obrębie narządu wzroku, porażenie prądem elektrycznym, przewlekłe zatrucia tlenkami azotu i ozonem, zmiany zwyrodnieniowe tkanki łącznej i skóry, powstanie zmian nowotworowych w skórze, reakcje fototoksyczne, reakcje fotoalergiczne

• SOLARIA

podkreśla się kosmetyczne cele opalania się w solariach - możliwośc podtrzymania nabytej latem opalenizny; pozwala od razu z początkiem sezonu opalac się na plażach bez obawy przed oparzeniem. Zgrubienie naskórka uzyskuje się po 4-6 tygodniach codziennych zabiegów.

Obowiązuje indywidualnie dobrane dawkowanie uwzględniające typ skóry. W kolejnych dniach zwiększa się stopniowo dawki. Osoby o jasnej skórze mogą przebywać w solarium do 10 minut a osoby o ciemnej skórze do 20. Na serię składa się 10-12 zabiegów, po czym należy zrobic 4 tygodniową przerwę

• KĄPIELE SŁONECZNE

Wskazane jest ostrożne i z umiarem zażywanie kąpieli słonecznych, ponieważ szkodliwe działanie promieniowania słonecznego jest tym większe im większa jego dawka. W Polsce najodpowiedniejszą porą do opalania się są w lecie godziny 7-11 a w zimie 10-15. Najkorzystniejszą formą jest opalanie się w ruchu a najmniej korzystne opalanie się na leżąco, ponieważ prostopadłe padanie promieni słonecznych powoduje większe przegrzanie cieplne organizmu. Najkorzystniej opalać się w górach, nad brzegami zbiorników wodnych i w sąsiedztwie terenów leśnych. Przed i po kąpieli słonecznej powinno się używać odpowiednich kosmetyków - kremy z filtrem UV.

WSKAZANIA

Lecznicze: sączące dermatozy, przewlekła pokrzywka, łuszczycowe zapalenie stawów, bielactwo, nieaktywne reumatoidalne zapalenie stawów, łagodne nadciśnienie, osteoporoza, choroby dróg oddechowych, depresja, rehabilitacja kardiologiczna, rekonwalescencja po wielu chorobach. Profilaktyczne: zapobieganie krzywicy u dzieci, zapobieganie infekcjom i wzmocnienie odporności, zwiększenie sprawności umysłowej. Naświetlanie 2 razy w tyg. twarzy i rąk zaspokaja zapotrzebowanie org. na witaminę D3

PRZECIWWSKAZANIA

Choroby takie jak gruźlica płuc, stan po ostrym reumatycznym zapaleniu stawów, niewydolność krążenia, cięższe postacie miażdżycy, przewlekłe zapalenie nerek, przewlekłe zatrucia, niewydolność wątroby, choroby zakaźne, wszystkie choroby przebiegające z gorączką, pobudzenie nerwowe, toczeń, psychonerwice ze stanami lękowymi i bezsennością, podeszły wiek, nadwrażliwość skóry na promienie słoneczne, wysokie i długo trwające nadciśnienie tętnicze, zagrożenie krwawieniem, stan po naświetlaniach promieniami Roentgena, zaostrzenia chorób skóry

LASEROTERAPIA

Część promieniowania laserowego padając na powierzchnię zabiegową, ulega odbiciu, a pozostała część wnika w tkankę. Pod wpływem naświetlania promieniowaniem laserowym małej mocy i średniej mocy dochodzi przede wszystkim do wielu zmian na poziomie komórkowym. Występujący w laserach malej mocy efekt termiczny na ogół nie prowadzi do destrukcji tkanek. W laserach większej mocy występuje już znaczny efekt termiczny, wykorzystywany do koagulacji i odparowywania tkanek w chirurgii. Krótkotrwałe impulsy o dużej gęstości mocy wywołują efekty fotojonizacyjne - dochodzi do rozerwania tkanki bez jej termicznej destrukcji.

EFEKTY BIOLOGICZNE WYWOŁANE PROMIENIOWANIEM LASEROWYM MAŁEJ MOCY

Do dzisiaj mechanizmy działania tego promieniowania na organizmy żywe nie jest do końca poznane. Jedna z hipotez mówi, ż dochodzi do zmiany metabolizmu komórki - wzrost syntezy ATP, zwiększenie ilości DNA i RNA, nasilenie wytwarzania białek, zwiększenie przepuszczalności błon dla jonów wapnia, zwiększenie syntezy kolagenu i wpływ na procesy enzymatyczne.

Wywołuje efekt przeciwbólowy, przeciwzapalny, przeciwobrzękowy, wzrost mikrokążenia, wpływa na procesy immunologiczne, hormonalne, ułatwia regenerację nerwów, przyspiesza zrost kostny i pobudza do syntezy miocyty.

WSKAZANIA: Obejmuje wiele chorób, rany pooperacyjne, owrzodzenia i przeszczepy skóry, różnego rodzaju choroby narządu ruchu, w tym również na podłożu reumatycznym, choroby skóry, choroby przyzębia.

PRZECIWWSKAZANIA: Ciąża, miesiączka, wszczepiony rozrusznik serca, uogólnione choroby bakteryjne, choroby gorączkowe, padaczka, uczulenie na światło, nowotwory, nadczynność gruczołów dokrewnych, niewyrównana cukrzyca, uszkodzenia skóry przez promieniowanie UV, rentgenowskie i jonizujące oraz wszystkie przeciwwskazania do stosowania promieniowania podczerwonego i widzialnego. Przeciwwskazane jest również stosowanie zabiegu laseroterapii na okolice oczodołu i na gałkę oczna. Promieniowanie laserowe wywołuje znacznie szybciej i silniej wyrażne zmiany chorobowe w narządzie wzroku i skórze niż promieniowanie słoneczne. Są to oparzenia skóry, a w obrębie narządu wzroku uszkodzenie rogówki, oparzenie, przymglenie, zaćma i uszkodzenie siatkówki.

DIATERMIA KRÓTKOFALOWA (ciepło głębokie) - przegrzanie tkanek pod wpływem pola elektrycznego lub pola magnetycznego o wysokiej częstotliwości w celu uzyskania rozluźnienia mięśni. Diatermia nie uszkadza tkanek. efektem jest wzmożenie krążenia, przekrwienie i nagrzewanie miejscowe, co przyspiesza wchłaniane wysięku zapalnego, rozszerzenie naczyń krw i zw przepuszczalności, obn pobudliwości nerwowo mięśniwej, obn napiecia mięśniowego, przeciwbólowe.1.Diatermia kondensatorowa wykorzystuje do nagrzania tkanek pole elektryczne. Nagrzewa ona głównie tkanki płytko położone takie jak tkanka tłuszczowa. 2. Diatermia indukcyjna wykorzystuje do nagrzania tkanek pole magnetyczne, wokół którego zgodnie z prawami Maxwella powstaje wirowe pole elektryczne nagrzewające głównie tkanki głęboko położone takie jak mięśnie.

KĄPIEL CZTEROKOMOROWA

Chory zanurza w wanienkach najpierw nogi, potem ręce. Po włączeniu prądu (o zmiennym kierunku) terapeuta zwiększa jego natężenie do pożądanej wartości.

Obniżenie lub podwyzszenie pobudliwości

Ośrodkowego ukł.nerwowego

Metodyka zabiegu;pacjent do zabiegu odsłania ręce i nogi ,wanienki napełnione wodą do 2/3 objetosci, temp.wody 34-37, pacjent zanurza najpierw nogi a potem ręce, po zanurzeniu kończyn w komorach poziom wody powinien siegac, ręce-powyżej stawu łokciowego, nogi-poniżej stawu kolanowego. Fizjoterapeuta przed przystapieniem do zabiegu wykonuje próbę przepływu pradu, przy pierwszych zabiegach stosuje sie dawki natężenia mniejsze, stopniowo zwiekszając w nastepnych zabiegach, zalecana jest szczególna ostrożność: u osób wrażliwych, osłabionych, w schorzeniach układu naczyniowego w nadciśnieniu, po zabiegu nalezy odpocząc w poczekalni

Wskazania: niedowłady, choroba zwyrodnieniowa stawów, nerwobóle, nerwica wegetatywna, zapalenie wielonerwowe

Przeciwskazania: podciśnienie tętnicze, znaczne nadciśnienie tętnicze, stany gorączkowe,

niewydolność krążenia

JONOFOREZA-polega na wprowadzeniu do tkanek przez skorę za pomoca prądu stałego jonów lub cząsteczek leków. Działa na zasadzie odpychania ładunków jednoimiennych. Jony dodatnie będą podażały w kier.bieguna ujemnego i na odwrót ujemne.Seria 10-20 zabiegów po 15-20 min. WSKAZANIA blizny, nerwobóle, rwa kulszowa, odmrożenia, stany zapalne stawów i gałki ocznej

PRZECIWWSKAZANIA wypryski, owrzodzenia, zaburzenia czucia, skaza krwotoczna, procesy zapalne

PRĄDY DIADYNAMICZNE (DD):

Prad sinusoidalnie zmienny, czas trwania i przerwy ok. 10 ms w każdym rodzaju niewielkie wahania częstotliwości twania i przerw; RODZAJE:

DF

Prąd startowy

Dział.przeciwbólowe, zmniejsza napięcie mięsniowe

MF

Zwiększa ukrwienie, działa drażniąco, zwieksza napięcie mięsni

CF

Zmiana prądu DF i MF, działa przeciwbólowo, obniża napięcie mięśniowe

RS

Przerywany prąd MF, elektrostymulacja mięśni zdrowych, zwiotczałych o zmniejszonej masie z niedoczynnosci

MM

Prąd MF modulowany w amplitudzie:

WSKAZANIA:

Zespoly bólowe w przebiegu choroby zwyrodnieniowej kregoslupa; nerwobole,

Zespoly naczyniowe(migrena); zapalenie stawu ramiennego, zanik miesni z nieczynnosci

DD nie stosuje się w okolicy serca, klatki piersiowej i kończyn górnych u osób które maja wszczepiony rozrusznik serca

METODYKA

Stosuje się najczęściej elektrody plaskie, pod elektrodami umieszcza się zwilzone woda podklady

W zespolach bolowych stosuje się prady DF przez 2 min, MF przez 0,5 min, CP 2-3 min, LP 3-4 min

Czas zabiegu- ok. 8 min

Liczba dni-6-10 dni

ULTRADŹWIĘKI

drgania mechaniczne,kt.częstotliwość przekracza granice słyszalności ucha ludzkiego.W lecznictwie wyk.się częstotl. 800,1000 i 2400 kHz. Efektem oddziaływania fali drgań na org.jest wywołane przez nia ciśnienie. Wahania cisnienia są składową leczniczego działania ultradźwięków, jest to tzw.mikromasaż tkanek. Ultradźwięki dają tez efekt cieplny i fizykochemiczny.

EFEKTY BIOLOGICZNE

-dział.przeciwbólowe, hamowanie procesów zapalnych, hamowanie układu współczulnego,zmniejszenie napiecia mięśniowego, rozszerzenie naczyn krwionośnych, przyspieszenie wchłaniania tkankowego METODYKA nie powinno się naswietlać okolicy przykręgoslup.i splotów nerwowych dłużej niż 2 minuty każdorazowo. Liczba zabiegów w serii- nie wiecej niż 15 co 2 dzień. Cięższe przypadki-można dawkować codziennie

• WSKAZANIA

Dolegliwości bólowe kregosłupa; rwa kulszowa, ostrogi kości piętowych, nerwoból nerwu trójdzielnego, blizny, bóle po amputacjach, zespół bolesnego barku i łokcia, nerwobóle

PRZECIWWSKAZANIA

Nowotwory, czynna gruźlica, ciąża;

Niewydolnośc krążenia, wszczepiony rozrusznik serca, stany gorączkowe, obecność w tkankach metalowych ciał;

Nerwica wegetatywna, zmiany skorne

Magnetoterapia ( magnetronik) - jest to leczenie polem magnetycznym, które przenika przez całe ciało, docierając do każdej komórki. Pobudza oddychanie komórkowe i regenerację tkanek, zwiększając odporność organizmu, poprawiając ukrwienie, dając efekt przeciwbólowy, przeciwobrzękowy, przeciwzapalny.

WSKAZANIA

Stosujemy w opóźnionym zroście kostnym, trudno gojących się ranach, urazach narządu ruchu, chorobach stawów kończyn i kręgosłupa, osteoporozie, nerwobólach, stwardnienie rozsiane

PRZECIWWSKAZANIA

Ciaża, choroba nowotworowa, ciężkie infekcje, ostra niewydolność wieńcowa

19

---