Zespół Szkół przy Sanatorium Rehabilitacyjnym

w Krasnobrodzie

PROGRAM EDUKACYJNY

KSZTAŁCENIA ZINTEGROWANEGO

„POKONAĆ TRUDNOŚCI W PISANIU”

Autor: mgr Grażyna Borkowicz

Za okazaną pomoc

przy pisaniu programu edukacyjnego

„ Pokonać trudności w pisaniu”

składam serdeczne podziękowania

Pani mgr Joannie Kaczebura

Doradcy Metodycznemu

Zamojskiego Ośrodka Metodycznego

Spis treści

Charakterystyka programu..............................................................

Szczegółowe cele kształcenia.........................................................

Treści programu..............................................................................

Ćwiczenia do realizacji...................................................................

Monitorowanie i ewaluacja osiągnięć ucznia.................................

Rozwiązania organizacyjne...........................................................

Bibliografia....................................................................................

CHARAKTERYSTYKA PROGRAMU -(charakterystyka placówki)

Program edukacyjny „ Pokonać trudności w pisaniu” jest wyrazem zainteresowania autorki metodami usuwania trudności w pisaniu uczniów klas I-III. Wraz z programem „ Pokonać trudności w czytaniu”, który został opracowany wcześniej może stanowić integralną całość do przezwyciężenia trudności w czytaniu i pisaniu. Może być również traktowany jako odrębny, ponieważ zaniedbane i utrwalone błędy w pisaniu nie dają się łatwo usunąć i często utrzymują się nawet wtedy, kiedy trudności w czytaniu zostały pokonane.

Program powstał na bazie obserwacji uczniów przewlekle chorych przebywających na leczeniu sanatoryjnym, u których często obserwuje się trudności w czytaniu. Praktyka szkolna potwierdza, bowiem ścisły związek między umiejętnością czytania i pisania uczniów.

H. Spionek po przeprowadzonych badaniach podkreśla, że wśród uczniów

z niepowodzeniami szkolnymi bardzo duży procent stanowią dzieci z zaburzoną analizą i syntezą wzrokową i słuchową. Zaburzenie takie mogą świadczyć o syndromie dysleksji. Innymi niepokojącymi sygnałami o podłożu dyslektycznym jak podaje B. Zakrzewska są:

• wyraźna rozbieżność między poziomem czytania a rezultatem w nauce innych przedmiotów (na niekorzyść czytania);

• wyraźna rozbieżność między poziomem rozwoju umysłowego a poziomem czytania;

• często występujące błędy w pisaniu, niekiedy obniżony poziom graficzny pisma;

• trudności w opanowaniu języków obcych;

• obniżona zdolność analizy i syntezy wzrokowej;

• obniżona zdolność analizy i syntezy słuchowej;

• zaburzenia w rozwoju mowy, artykulacji;

• zaburzenia orientacji czasowo-przestrzennej;

• zaburzenia rozwoju ruchowego, sprawności manualnej;

• zaburzenia procesu lateralizacji;

• współwystępujące trudności w czytaniu i pisaniu (objawy nerwowości

i zaburzenia zachowania).

Prezentowany program edukacyjny zawiera ćwiczenia B. Zakrzewskiej do

przezwyciężenia trudności w pisaniu. W programie wykorzystano ćwiczenia utrwalające zapisywanie wyrazów przez podział ich na sylaby ( ćw. 6-12) jednak najwięcej miejsca poświęcono na metodę selektywnego pisania.

Prezentowane ćwiczenia należy prowadzić w trzech płaszczyznach:

• wzrokowej

• słuchowej

• wyobrażeniowo-pamięciowej

Wszystkie te płaszczyzny stanowią integralną całość i powinny następować w określonym porządku na jednym zajęciu z uczniem. Metoda selektywnego pisania stwarza możliwość kompleksowego działania analizy i syntezy wzrokowo- słuchowej, pamięci wzrokowo-słuchowej i orientacji czasowo-przestrzennej w początkowym okresie nauki pisania i czytania

Pracę z dzieckiem zaczynamy od ćwiczeń angażujących percepcję wzrokową na wcześniej przygotowanym tekście i zgromadzonych do zajęć materiałach. Dziecko może dowolnie długo percypować ( postrzegać ) przedstawiony tekst. W ćwiczeniach początkowych, wybiórczo go zapisuje w późniejszych - odpowiednio klasyfikuje. Podczas ćwiczeń kształtujących percepcję słuchową pracujemy na tym samym tekście, co przy rozwijaniu płaszczyzny wzrokowej. Nauczyciel dyktuje wyrazy w takim tempie, aby uczeń dokładnie je zapisał. Zadaniem ucznia jest zapisywanie ze słuchu odpowiednie głoski, pozostałe zaznacz kreską poziomą. Rozwijanie percepcji wyobrażeniowo - pamięciowej polega na uzupełnianiu z pamięci brakujących liter w miejscu wpisanej wcześniej kreski. Jeżeli uczeń ma trudności z uzupełnieniem brakujących głosek, czytamy wyrazy ponownie aż do momentu całkowitego wypełnienia zadania. Po każdym czytaniu uczeń uzupełnia brakujące litery innym kolorem. Sposób ten pozwala obserwować możliwość zapamiętania przez ucznia usłyszanych wyrazów oraz do monitorowania osiągnięć ucznia.

W realizacji programu edukacyjnego kształcenia zintegrowanego „ Pokonać trudności w pisaniu” istotne jest, aby zachować wskazaną powyżej kolejność działań.

Proponowane ćwiczenia możemy stosować na różnych etapach nauki szkolnej jednak najlepsze wyniki osiąga się u uczniów klas początkowych, ponieważ nie doszło jeszcze do utrwalenia błędnie zapisywanych wyrazów.

Moja propozycja stwarza warunki do indywidualnej pracy z uczniem, do nawiązania z nim bliższego kontaktu a przede wszystkim pokonania trudności w pisaniu. Uczestnictwo ucznia w zajęciach jest dobrowolne.

Zajęcia cechuje:

• praca w małych grupach lub indywidualnie z uczniem,

• pozytywne ocenianie,

• wyciszanie negatywnych napięć i emocji,

• wyzwalanie potencjalnych możliwości ucznia,

• respektowanie wydolności wysiłkowej ucznia,

• pozytywne ocenianie,

Zajęcia prowadzone będą w sali lekcyjnej, w której to zostaną zgromadzone

potrzebne do ćwiczeń pomoce i materiały. Czas trwania będzie uzależniony od rodzaju ćwiczeń oraz indywidualnych możliwości ucznia.

Ponieważ w szkole sanatoryjnej obowiązuje o wiele więcej zaleceń niż w szkołach masowych podczas realizacji programu należy pamiętać o wydolności wysiłkowej oraz o przestrzeganiu wskazań i przeciwwskazań lekarskich jak też zaspokojeniu potrzeb psychicznych i społecznych oraz wzmaganie pozytywnych doświadczeń ucznia.

Wprowadzenie prezentowanego programu edukacyjnego pozwoli zminimalizować trudności w pisaniu i da dziecku większą możliwość wykazania się na zajęciach szkolnych.

Bardzo istotnym elementem, jaki powinien cechować zajęcia to miła i życzliwa atmosfera, oraz poczucie bezpieczeństwa i zadowolenia.

Prezentowany program może być realizowany przez nauczycieli w szkole na

zajęciach wyrównawczych jak również w domu przez rodziców.

Ideą przewodnią programu jest prezentacja ćwiczeń, które przyczynią się do poprawnego pisania.

SZCZEGÓŁOWE CELE KSZTAŁCENIA

1. Wzmacnianie koncentracji uwagi i spostrzegawczości.

2. Integracja literowo-głoskowa.

3. Ochrona przed mechanicznym przepisywaniem.

4. Doskonalenie analizy i syntezy wyrazu.

5. Wyrabianie aktywnej postawy ucznia w stosunku do nauki.

6. Przezwyciężanie poczucia zmniejszonej wartości.

7. Kształtowanie prawidłowego obrazu własnej osoby,

6. Rozwijanie i kształcenie percepcji

1. wzrokowej

2. słuchowej

3. wyobrażeniowo-pamięciowej

TREŚCI PROGRAM

Treści	Sposoby realizacji	Oczekiwane efekty
Rozwijanie i kształtowanie percepcji wzrokowej	wyjaśnienia nauczyciela wzrokowe postrzeganie wyrazu (percypacja) zapisywanie (korzystając z zestawu wyrazów) jedynie wskazanych przez reedukatora liter lub sylab zapisywanie litery następującej po jakiejś określonej przez reedukatora literze zapisywanie litery poprzedzającej jakąś określonej przez reedukatora literę zaznaczanie umownym znakiem innych liter poza wcześniej wskazanymi i zapisanymi dobieranie modelu grafoprzestrzennego do postrzeganych wyrazów	potrafi cicho percypować wskazane wyrazy zapisze wskazane litery zapisze litery następujące lub poprzedzające określone przez reedukatora w danym wyrazie zapisać wyraz według umownych znaków dobrać model grafoprzestrzenny do wyrazu i odwrotnie
Rozwijanie i kształtowanie percepcji słuchowej	wyjaśnienia nauczyciela słuchowe percypowanie (uczeń słucha odczytywanych przez reedukatora wyrazów) zapisywanie (ze słuchu) jedynie wskazanych przez reedukatora liter lub sylab zapisywanie (ze słuchu) litery następującej po jakiejś określonej przez reedukatora głosce zapisywanie (ze słuchu) litery poprzedzającej jakąś określonej przez reedukatora głoski zaznaczanie umownym znakiem innych liter poza wcześniej wskazanymi i zapisanymi dobieranie modelu grafoprzestrzennego do usłyszanych wyrazów	potrafi (słuchowo) percypować wyrazy poprawnie zapisze wskazane litery z usłyszanych wyrazów zapisze słyszane wyraz według umownych znaków zapisze litery w usłyszanych wyrazach następujące lub poprzedzające (określone przez reedukatora w danym wyrazie) dobierze model grafoprzestrzenny do słyszanego wyrazu dobierze wyraz do określonego wyrazu
Rozwijanie i kształtowanie percepcji wyobrażeniowo-pojęciowej	wyjaśnienia nauczyciela przypomnienie sobie z poprzednich ćwiczeń jak największej ilości wcześniej czytanych i usłyszanych wyrazów zapisanie wszystkich zapamiętanych wyrazów w przypadku gdy uczeń nie zapamięta wszystkich wyrazów dyktujemy je ponownie a uczeń uzupełnia innym kolorem zapisywanie całych wyrazów z zastosowaniem odpowiednich symboli i kolorystyki dobieranie do wyrazów modeli grafoprzestrzennych dobieranie do modeli grafoprzestrzennych eksponowanych wyrazów klasyfikowanie wyrazów według określonej cechy np. ilości liter lub sylab w wyrazie	poprawnie zapisze wskazane litery i sylaby z usłyszanych wyrazów zapisze wyrazy według umownych znaków dobierze model grafoprzestrzenny do słyszanego wyrazu dobierze wyraz do określonego modelu

ĆWICZENIA DO REALIZACJI

Ćwiczenie I

( do ćwiczenia należy przygotować: zestaw wyrazów - dużą czcionką - według załącznika

nr 1 , luźne kartki, kolorowe pisaki )

Zadaniem ucznia jest zapisanie najprostszych elementów wyrazów wybranych przez reedukatora. Percypując wzrokowo (postrzegając - bez głośnego czytania) każdy wyraz, pisze jedynie literę a, wszystkie inne zastępuje kreską poziomą ( np. mama - _ a _ a )

Proponowany zestaw wyrazów:

las brat mama park trawa klamka

katar palma sałata rabarbar

W przypadku gdybyśmy chcieli wykorzystać w pisaniu selektywnym literę o można wykorzystać następujące wyrazy:

sok osa most płot sosna

kolor masło krowa sobota.

1. Płaszczyzna wzrokowa.

• reedukator czyta zestaw wyrazów

• przyjrzyj się wyrazom

• zapisz każdy wyraz w następujący sposób:

- z każdego wyrazu zapisujesz tylko litery a,

- wszystkie litery oprócz a zapisz stawiając _ ( kreskę poziomą )

( np. wyraz mak dziecko zarejestruje _ a _ )

2. Płaszczyzna słuchowa.

• reedukator czyta ten sam zestaw wyrazów w tym samym porządku, wolno

i dokładnie je wypowiadając

• uczeń percypuje słuchowo każdy wyraz

• zapisz z kolejne usłyszane wyrazy w kolumnie pionowej

- z każdego wyrazu zapisujesz tylko litery a,

- wszystkie litery oprócz a zapisz stawiając _ ( kreskę poziomą )

np. _ a _ ( las )

_ _ a _ ( brat )

_ a _ a ( mama )

3. Płaszczyzna wyobrażeniowo - pamięciowa.

• uczeń ma przed sobą kolumnę grafów napisanych przed chwilą

• przypomnij sobie jak największą liczbę słyszanych i zapisywanych wcześniej wyrazów

• nad każdą kreską w wyrazach wpisz brakują literę

ćwiczenie po skończeniu powinno tak wyglądać:

l a s

b r a t

m a m a

Jeżeli uczeń nie zapamięta wszystkich wyrazów, dyktujemy je ponownie a uzupełniane wyrazy tym razem zaznacza innym kolorem.

W przypadku gdybyśmy chcieli wykorzystać w pisaniu selektywnym inną literę postępujemy według powyższego planu.

Ćwiczenie II

( do ćwiczenia należy przygotować: zestaw wyrazów - dużą czcionką - według załącznika nr 1 , luźne kartki, kolorowe pisaki )

Uczeń pisze tylko literę/głoskę następującą po jakiejś określonej przez reedukatora literze, np. po b.

Proponowany zestaw wyrazów:

brat obrus ryba robota obłok

zabawa kubek rabarbar taboret brama

Wykonanie ćwiczenia według schematu ćwiczenia I ( z zachowaniem trzech płaszczyzn )

Ten typ ćwiczenia możemy wykorzystać również w wyrazach mających d. Litera ta, bowiem stanowi inwersyjną formę w stosunku do b. Warto, więc tę wersję ćwiczenia wzbogacić o wyrazy, mające d:

dom stodoła woda droga medal

deska data pogoda adapter radio

Ćwiczenie III

( do ćwiczenia należy przygotować: zestaw wyrazów - dużą czcionką - według załącznika nr 1 , luźne kartki, kolorowe pisaki )

Uczeń pisze tylko literę/głoskę poprzedzającą określoną przez reedukatora literę,

np. a.

Proponowany zestaw wyrazów:

rak praca praca krawat klasa plac

krata galareta sałata banan kanapa

Wykonanie ćwiczenia według schematu ćwiczenia I ( z zachowaniem trzech płaszczyzn )

Ponieważ zadanie to jest dość trudne, możemy powtórzyć je na innym zestawie wyrazowym, w którym trzeba zarejestrować literę/głoskę, występującą np. przed o.

Proponowany zestaw wyrazów:

młot wazon kłos strona kot

kromka błoto głowa balkon port

Ćwiczenie IV

( do ćwiczenia należy przygotować: zestaw wyrazów - dużą czcionką - według załącznika nr 1 , luźne kartki, kolorowe pisaki )

Zadaniem ucznia jest rejestrować więcej niż jeden element wyrazowy. W zadaniu dotyczącym płaszczyzny wzrokowej eksponowane litery będzie różnicował kolorystycznie w sposób umowny

Proponowany zestaw wyrazów:

dom dno Roman mama korona

moment komnata noc komenda port

1. Płaszczyzna wzrokowa.

• reedukator czyta zestaw wyrazów

• przyjrzyj się wyrazom

• zapisz każdy wyraz w następujący sposób:

- z każdego wyrazu zapisujesz tylko litery m- kolorem czerwonym ,

n - zielonym

( np. wyraz Roman uczeń zarejestruje m n )

2. Płaszczyzna słuchowa.

• reedukator czyta ten sam zestaw wyrazów w tym samym porządku, wolno

i dokładnie je wypowiadając

• uczeń percypuje słuchowo każdy wyraz

• zapisz kolejne usłyszane wyrazy w kolumnie pionowej

• z każdego wyrazu zapisujesz tylko litery m i n,

• wszystkie litery oprócz m i n zapisz stawiając _ ( kreskę poziomą).

( np. wyraz Roman uczeń zarejestruje _ _ m _ n )

3. Płaszczyzna wyobrażeniowo - pamięciowa.

• uczeń ma przed sobą kolumnę grafów napisanych przed chwilą

• przypomnij sobie jak największą liczbę słyszanych i zapisywanych wcześniej wyrazów

• nad każdą kreską w wyrazach wpisz brakują literę

ćwiczenie po skończeniu powinno tak wyglądać:

d o m

d n o

R o m a n

W podobny sposób pracujemy na innych wyrazach z innymi zestawami literowymi, często przez uczniów mylonymi b-d, g-p:

Proponowany zestaw wyrazów dla b-p:

bar woda buda obraz doba

dno broda dym rabarbar

Proponowany zestaw wyrazów dla g-p:

pora gra waga gapa lampa grypa pole

Ćwiczenie V

( do ćwiczenia należy przygotować: zestaw wyrazów - dużą czcionką - według załącznika nr 1 , luźne kartki, kartki z nagłówkami ba , ab kolorowe pisaki )

W tym ćwiczeniu uczeń będzie się koncentrował na dwóch układach literowych,

w których jeden jest inwersją drugiego ( odwrócenie układu literowego ).

Proponowany zestaw wyrazów ba-ab.

farba robak abecadło ryba fabryka

herbata bat taboret balon

1. Płaszczyzna wzrokowa.

• reedukator czyta zestaw wyrazów

• przyjrzyj się wyrazom

• zapisz każdy wyraz w następujący sposób:

-z każdego wyrazu zapisujesz tylko litery: b-kolorem czerwonyn,

a-zielonym

- pozostałe litery zaznaczyć poziomą kreską

( np. wyraz robak uczeń zarejestruje tak _ _ b a _ )

- wyrazy zapisz w kolumnie pionowej

2. Płaszczyzna słuchowa.

Na przygotowanych kartkach z nagłówkami ba, ab uczeń klasyfikuje słyszane wyrazy.

• reedukator czyta ten sam zestaw wyrazów w tym samym porządku, wolno

i dokładnie je wypowiadając

• uczeń percypuje słuchowo każdy wyraz

• zapisz kolejno usłyszane wyrazy na odpowiedniej kartce

3. Płaszczyzna wyobrażeniowo - pamięciowa.

• uczeń ma przed sobą kolumnę grafów napisanych podczas kształcenia płaszczyzny wzrokowej

• przypomnij sobie jak największą liczbę słyszanych i zapisywanych wcześniej wyrazów

• nad każdą kreską w wyrazach wpisz brakują literę

ćwiczenie po skończeniu powinno tak wyglądać:

f a r b a

r o b a k

Ćwiczenie VI

( do ćwiczenia należy przygotować: zestaw wyrazów - dużą czcionką - według załącznika nr 1 , luźne kartki, kolorowe pisaki )

W tym ćwiczeniu uczeń będzie się koncentrował nad zapisaniem określonej sylaby z podanego wyrazu. Reedukator wypowiada każdy wyraz akcentując poszczególne sylaby.

Proponowany zestaw wyrazów.

wazon plecak ulica garnek sałata

parkan samolot podłoga telewizor pantofel

1. Płaszczyzna wzrokowa.

• Reedukator czyta zestaw wyrazów z akcentowaniem poszczególnych sylab.

• Uczeń zapisuje „ falbankując” ( podkreślając łukiem) usłyszane sylaby w poszczególnych wyrazach - zapis w układzie pionowym

Np. wazon - __ __

2. Płaszczyzna słuchowa.

• Reedukator ponownie czyta zestaw wyrazów z akcentowaniem poszczególnych sylab

• Uczeń pisze tylko drugą sylabę nad wcześniej postawioną „falbanką” , inne sylaby zaznacza kreską poziomą dłuższą niż w przypadku kreski literowej.

( ćwiczenie powinno tak wyglądać: __ zon )

3. Płaszczyzna wyobrażeniowo - pamięciowa.

• uczeń ma przed sobą kolumnę grafów napisanych przed chwilą

• przypomnij sobie jak największą liczbę usłyszanych i zapisywanych wcześniej wyrazów

• nad każdą „falbanką” w wyrazach wpisz brakującą sylabę

ćwiczenie po skończeniu powinno tak wyglądać: : wa zon )

Ćwiczenie VII

( do ćwiczenia należy przygotować: zestaw wyrazów - dużą czcionką - według załącznika nr 1 , luźne kartki, kartki z liczbami które określają liczbą liter w wyrazie , kolorowe pisaki )

W ćwiczeniu tym uczniowie będą dokonywać klasyfikacji wyrazów

1-sylabowych, 1-6-literowych.

Proponowany zestaw wyrazów.

las i on smak dom tort

pstryk a most skłon

1. Płaszczyzna wzrokowa.

• uczeń ma przed sobą zestaw wyrazowy,

• uczeń przeprowadza analizę wzrokową wyrazów,

• uczeń zapisuje na przygotowanych kartkach wyrazy wg. poleceń:

-wypisz wyrazy 1-literowe,

-wypisz wyrazy 2-literowe,

-wypisz wyrazy 3-literowe,

-wypisz wyrazy 4-literowe,

-wypisz wyrazy 5-literowe,

-wypisz wyrazy 6-literowe,

2. Płaszczyzna słuchowa.

• uczeń otrzymuje kartki z zapisanymi cyframi, które określają z ilu liter składa się wyraz zadaniem ucznia jest zapisać odpowiedni wyraz na odpowiednie kartce np.

1 2 3

i on dom

• dyktujemy wyrazy zaczynając od najkrótszych

• uczeń wybrzmiewa głośno każdą głoskę a usłyszany wyraz wpisuje w odpowiednie miejsce zaznaczone właściwą cyfrą,

3. Płaszczyzna wyobrażeniowo - pamięciowa

( Uczeń pisze z pamięci na czystych kartkach )

• zapisz tylko wyrazy 4-literowe,

• zapisz tylko wyrazy 1-literowe,

• zapisz tylko wyrazy 3-literowe,

Ćwiczenie VIII

( do ćwiczenia należy przygotować: zestaw wyrazów - dużą czcionką - według załącznika nr 1 , luźne kartki, kartki z modelami grafoprzestrzennymi - załącznik nr 2, kolorowe pisaki )

Ćwiczenie jest klasyfikacją wyrazów 1-sylabowych zgodnie z przyjętymi modelami grafoprzestrzennymi - __ oznacza samogłoskę, | oznacza spółgłoskę.

Proponowany zestaw wyrazów.

on ta las po sen płot

park sok noc blask most plac

tort mur ul front

1. Płaszczyzna wzrokowa.

• uczeń otrzymuje kartkę z zapisanymi modelami grafoprzestrzennymi,

• zapoznajemy ucznia z modelami graficznymi liter,

• uczeń ma przed sobą zestaw wyrazów,

• zadaniem ucznia jest zapisać wyrazy zgodnie z poznanym układem

-zacznij od wyrazów 2-literowych, następnie 3-literowe, 4-literowe itd.

2. Płaszczyzna słuchowa.

• uczeń otrzymuje na kartce modele grafoprzestrzenny: ― | , | ― , | ― | , | ― | | , | | ― | , | | ― | |

• reedukator dyktuje wyrazy bardzo powoli aby uczeń mógł dany wyraz zapisać pod określonym modelem graficznym,

3. Płaszczyzna wyobrażeniowo - pamięciowa.

• uczeń otrzymuje model grafoprzestrzenny wyrazu: | ― |

• uczeń wpisuje z pamięci pod modelem odpowiednie wyrazy

Po skończonym ćwiczeniu powinno tek wyglądać:

| ― |

s e n

n o c

Klasyfikacja wyrazów może być prowadzona na coraz bardziej skomplikowanych wyrazach. Po wyrazach 1-sylabowych, które wykorzystujemy w dowolnym zakresie przechodzimy do 2-, 3-sylabowych o zróżnicowanej strukturze.

Ćwiczenie IX

- wyrazy 2-sylabowe otwarte o modelach: | ― | ― i | | ― | ―

( do ćwiczenia należy przygotować: zestaw wyrazów - dużą czcionką - według załącznika nr 1 , luźne

kartki, kartki z modelami grafoprzestrzennymi - załącznik nr 2, kolorowe pisaki )

Proponowany zestaw wyrazów.

pole sala lody trawa praca

1. Płaszczyzna wzrokowa.

• uczeń otrzymuje kartkę z zapisanymi modelami grafoprzestrzennymi,

• zapoznajemy ucznia z modelami graficznymi liter,

• uczeń na przed sobą zestaw wyrazów,

• zadaniem ucznia jest zapisać wyrazy zgodnie z poznanym układem

2. Płaszczyzna słuchowa.

• uczeń otrzymuje na kartce modele grafoprzestrzenne | ― | ― i | | ― | ―

• reedukator dyktuje wyrazy bardzo powoli aby uczeń mógł dany wyraz zapisać pod określonym modelem,

3. Płaszczyzna wyobrażeniowo - pamięciowa.

• uczeń otrzymuje model grafoprzestrzenny wyrazu | | ― | ―

• uczeń wpisuje z pamięci pod modelem inne wyrazy o takiej budowie

Ćwiczenie X

-wyrazy 2-sylabowe ( pierwsza otwarta, druga zamknięta) o modelach:

| ― | ― | i | | ― | ―

( do ćwiczenia należy przygotować: zestaw wyrazów - dużą czcionką - według załącznika nr 1 , luźne kartki, kartki z modelami grafoprzestrzennymi - załącznik nr 2, kolorowe pisaki )

Proponowany zestaw wyrazów.

Kotek palec rybak płotek smalec

Wykonanie ćwiczenia według schematu z ćwiczenia IX ( z zachowaniem trzech płaszczyzn )

Ćwiczenie XI

-wyrazy 2-sylabowe ( pierwsza zamknięta, druga otwarta) o modelach:

| ― | | ― i | ― | | | ―

( do ćwiczenia należy przygotować: zestaw wyrazów - dużą czcionką - według załącznika nr 1 , luźne kartki, kartki z modelami grafoprzestrzennymi - załącznik nr 2, kolorowe pisaki )

Proponowany zestaw wyrazów:

Bajka torba kartka pestka

Wykonanie ćwiczenia według schematu z ćwiczenia IX ( z zachowaniem trzech płaszczyzn )

Ćwiczenie XII

wyrazy 2-sylabowe (obie sylaby zamknięte) o modelach:

| ― | | ― | i | ― | | | ― |

( do ćwiczenia należy przygotować: zestaw wyrazów - dużą czcionką - według załącznika nr 1 , luźne kartki, kartki z modelami grafoprzestrzennymi - załącznik nr 3, kolorowe pisaki )

Proponowany zestaw wyrazów:

wulkan parkan portfel

Wykonanie ćwiczenia według schematu z ćwiczenia IX ( z zachowaniem trzech płaszczyzn

MONITOROWANIE I EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Każdemu nauczycielowi zależy, by jakość edukacji była możliwie najwyższa

i zapewniała wielostronny i harmonijny rozwój uczniów. Aby zostało to zrealizowane musi być prowadzona ewaluacja tego procesu, ponieważ jest ona zarazem procesem komunikacji, wymaga otwartości oraz gotowości wszystkich stron, czyli ucznia, reedukatora, opiekuna grupy wychowawczej, rodzica. Angażując różne osoby ewaluacja przyczynia się do obiegu informacji i poprawy osiągnięć uczniów.

Do zbadania poziomu pisania można wykorzystać różne narzędzia pomiaru

Najprostszym jednak badaniem, które da pełny obraz poziomu pisma są krótkie teksty do pisania z pamięci w klasie I i pisanie ze słuchu w klasie II i III. Moją propozycję tekstów do badania poziomu pisania stanowią załączniki nr 3 i 4.

Monitorowanie efektów wdrażanego programu będzie się odbywało poprzez:

• analizą tekstu pisanego przez ucznia

• gromadzenie i analizowanie kart pracy ucznia (zał. nr 5).

• utrzymywanie stałego kontaktu z opiekunem grupy z zespołu zajęć pozalekcyjnych.

Przez cały okres wdrażania programu będzie prowadzona obserwacja osiągnięć i

postępów ucznia w zakresie pisania. Na zakończenie cyklu ćwiczeń zostanie wypełniona karta osiągnięć ucznia ( zał. nr 6).

Ewaluacja przedstawionego programu odbywać się będzie przez ponowne pisanie tego samego tekstu, który zastosowano na początku procesu reedukacji ( załączniki nr 3 i 4). Napisany przez ucznia tekst dostarczy cennych informacji na temat proponowanej metody usuwania trudności w pisaniu jak również do naniesienia ewentualnych zmian w przedstawionych założeniach programu.

Podczas wdrażania programu edukacyjnego „Pokonać trudności w pisaniu” prowadzona będzie obserwacja uczniów ich samopoczucia, zaangażowania na zajęciach oraz osiągnięć i postępów w zakresie pisania.

ajważniejszym elementem w procesie ewaluacji wdrażanego programu jest wspomaganie procesu a wszystko po to aby pomóc uczniom mającym trudności w pisaniu.

BIBLIOGRAFIA

1. Brzezińska A.: Czytanie i pisanie - nowy język dziecka. Warszawa 1987, WSiP

2. Kozłowska A.: Niepowodzenia w nauce „ Życie szkoły 1993 nr 7.

3. Maciarz A.: Dziecko przewlekle chore w roli ucznia. Kraków 1998,

Oficyna Wydawnicza IMPULS

4. Maciarz A.: Psychoemocjonalne i wychowawcze problemy dzieci przewlekle chorych. Kraków 1998, Oficyna Wydawnicza IMPULS.

5. Malendowicz J.: O trudnej sztuce czytania i pisania. Warszawa 1987. Nasza Księgarnia.

6. Mickiewicz J.:Ćwiczenia utrwalające naukę czytania i pisania dla uczniów klas młodszych. Totuń 1999, TNOiK.

7. MEN: Program Nauczania Zintegrowanego. Warszawa 1998, WSiP.

8. MEN: Zintegrowana Edukacja Wczesnoszkolna I-III. Warszawa 1998, WSiP.

9. MEN: O reformie programowej. Kształcenie Zintegrowane. Biblioteczka Reformy nr 7. Warszawa 1999.

10. MEN: O ocenianiu. Biblioteczka Reformy nr 17. Warszawa 1999.

11. Opolska T.: Pokonujemy trudności w czytaniu i pisaniu. Warszawa1997, CMPPP MEN

12. Tyszkowa M.: Indywidualne przyczyny powodzeń i niepowodzeń szkolnych

W: L. Wołoszynowa (red) Materiały do nauczania psychologii. Tom II. PWN

Warszawa 1964.

13. Ślęzak J.: Uczeń z odchyleniami w stanie zdrowia i rozwoju. Warszawa 1984,

WSiP.

14. Zakrzewska B.: Trudności w czytaniu i pisaniu. Modele ćwiczeń. Warszawa

1996, WSiP.

Załącznik nr 1

Przykładowy zestaw wyrazów do ćwiczeń w pisaniu

las

brat

mama

park

trawa

klamka

katar

palma

sałata

rabarbar

Załącznik nr 2

Modele grafoprzestrzenne do ćw. VIII

― |	| ―	| ― |	| ― | |	| | ― |	| | ― | |

Załącznik nr 3

Tekst do pisania z pamięci dla uczniów klasy I

Załącznik nr 4

Tekst do pisania ze słuchu dla klasy II - III

Załącznik nr 5

Karty pracy ucznia

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Załącznik nr 6

Karta osiągnięć pracy ucznia

Nazwisko i imię ucznia.............................................................................

Klasa.........................................................................................................

Reedukacja

początek koniec

Liczba błędów na liczbę wyrazów

Poziom graficzny pisma;

• nieprawidłowa struktura litery

• litery o różnym kierunku nachylenia

• litery o różnej wielkości

• połączenia literowe na różnym poziomie

• brak połączeń

• skreślanie liter

• poprawianie liter

• mylenie liter

• błędy ortograficzne

• opuszczanie liter

---