Logika z elementami retoryki
I WYKŁAD
LOGIKA jako nauka, czyli teoretyczne i metodyczne dociekanie nad sposobami rozumowania i wypowiadania myśli, powstała w starożytnej Grecji. Prawa logiki są powszechne, to znaczy, że stosują się do wszystkich bez wyjątku rozumowań, niezależnie od tego, jakiej dziedziny przedmiotowej rozumowania te dotyczą.
Logika jest nauką. Logika jest również sztuką. O logice mówimy też jako o pewnej umiejętności, sprawności w jasnym komunikowaniu myśli, poprawnym rozumowaniu i skutecznym argumentowaniu. Kto posiada te umiejętności, ten potrafi sprawnie realizować swoje cele poszerzając wiedzę i pozyskując innych.
Językiem posługujemy się na co dzień przede wszystkim w celu porozumiewania się. Używamy języka polskiego. Język jest pewnego rodzaju narzędziem. To system znaków.
Funkcje języka:
* INFORMACYJNA - to przekazywanie informacji o tym jak jest. Może to być informacja prawdziwa, czyli zgodna ze stanem rzeczy, bądź fałszywa, czyli niezgodna z nim. Używamy języka w tej funkcji, gdy opisujemy jakiś stan rzeczy (tekst naukowy, raport, sprawozdanie). Kategorie prawda - fałsz.
* EKSPRESYWNA - istotne dla tekstu literackiego jest dawanie wyrazu pewnym emocjom i wzbudzanie podobnych u czytelnika. Publiczne wystąpienia nie tylko ujawniają postawę i emocje ich autora, ale mają również wywołać określone postawy słuchaczy (literatura piękna).Kategorie estetyczne piękno - brzydota.
* DYREKTYWNA - na plan pierwszy wysuwa się powodowanie jakiegoś działania lub zakazanie czynienia czegoś. Osoby, do których skierowane jest polecenie lub zakaz mogą się im poddać lub nie (ustawy, kodeksy, rozporządzenia). Kategorie skuteczne - nieskuteczne.
* ZOBOWIĄZUJĄCA SIĘ - dominuje w kontraktach, umowach. Dla oceny wypowiedzi w funkcji istotne jest, czy jest ona wypełniona, czy też nie. Przyrzeczenie i zobowiązanie są szczere, gdy osoba przyrzekająca lub zobowiązująca się zamierza wypełnić to, co przyrzeka lub to, do czego się zobowiązuje. Kategorie szczere - nieszczere.
Wskazane zostały cztery funkcje języka. Nie znaczy to, że wypowiedzi, teksty wypełniają zawsze tylko jedną z tych funkcji. Jest raczej tak, że każda wypowiedź realizuje w większym lub mniejszym stopniu więcej niż jedną funkcję.
Wyrażenie performatywne - to wyrażenie, którego użycie w określonych okolicznościach powoduje zaistnienie tego, co ono opisuje.
JĘZYK jest systemem znaków. ZNAK jest czymś charakterystycznym dla człowieka jako istoty społecznej. Jest to typ rzeczy, co do którego istnieje umowa pewnej społeczności ludzkiej, do czego przedmioty tego typu odnoszą, jak je należy rozumieć.
RZECZ może być znakiem ze względu na swój kształt, jak jest w wypadku znaków języka pisanego, lub ze względu na typ brzmienia, jak jest w wypadku języka pisanego. Zrozumienie znaku wymaga poznania umowy danej społeczności, konsekwencji jak ten znak należy rozumieć.
OZNAKA różni się od znaku przede wszystkim tym, że ma charakter naturalny. Podobnie jak znak jest rzeczą odnoszącą się do czegoś innego. W odróżnieniu od znaku to, do czego się odnosi, nie jest przedmiotem jakieś umowy, lecz jest wyznaczone przez porządek naturalny, np. dym-oznaka ognia.
Mając na uwadze określenie języka jako systemu znaków możemy wyróżnić trzy aspekty, w których może być on badany i opisywany:
1) SYNTAKTYCZNY, czyli dotyczący stosunków między wyrażeniami języka - język jest systemem
2) SEMANTYCZNY, czyli dotyczący stosunku języka do rzeczywistości, do mówienia o której ten język służy - bo znaki odnoszą do czegoś różnego od nich samych
3) PRAGMATYCZNY, czyli dotyczący stosunków między językiem a jego użytkownikiem - bo na to, by jakiś typ rzeczy był znakiem potrzeba, by była społeczność, która go stworzyła.
JĘZYK = SŁOWNIK, ZNACZENIE, GRAMATYKA
II WYKŁAD
Znaczenie wyrażenia
Na język składają się pewne przedmioty, którymi są w wypadku języka pisanego napisy, a w wypadku języka mówionego głosy. Te napisy i głosy skonstruowane są zgodnie z zasadami gramatyki z elementów pewnego zbioru przedmiotów - słownika. Dochodzą do tego reguły, które mówią jak te napisy i głosy należy rozumieć. Są to reguły znaczeniowe (semantyczne).
WYRAZ języka to element słownika tego języka.
Napis jest skończonym ciągiem wyrazów. Jednak nie każdy napis, nie każdy skończony ciąg wyrazów należy do języka.
Skończony ciąg elementów słownika języka jest WYRAŻENIEM języka wtedy i tylko wtedy, gdy jest zbudowany zgodnie z regułami gramatyki języka, inaczej - zgodnie z regułami składniowymi (syntaktycznymi).
Wyrażenia mogą być prosty, gdy są wyrazami i złożone, gdy zbudowane są z więcej niż jednego wyrazu.
Aby korzystać z języka nie wystarczy mieć do dyspozycji słownik tego języka i konstruować wyrażenia zgodnie z regułami składniowymi. Ucząc się języka uczymy się również rozumienia jego wyrażeń.
ZNACZENIE WYRAŻENIA języka to sposób rozumienia tego wyrażenia wyznaczony przez reguły znaczeniowe języka.
Wyrażenie ma jasne znaczenie (wyrażenie jest jasne) wtedy i tylko wtedy, gdy znaczenie tego wyrażenia jest jednoznacznie określone.
Znaczenie wyrażenia jest niejasne (mętne) wtedy i tylko wtedy, gdy znaczenie tego wyrażenia nie jest jednoznacznie określone.
Znaczenie wyrażenia jest jasne dla kogoś wtedy i tylko wtedy, gdy ten ktoś to wyrażenie rozumie w dokładnie jeden określony sposób. Jest zaś niejasne dla kogoś, kto tego wyrażenia nie rozumie lub nie rozumie w pełni.
W znaczeniu wyrażeń daje się wyróżnić:
- sens deskryptywny (kognitywny) - to to co w jego znaczeniu odnosi się do przedmiotów, ich cech związków (relacji) między nimi.
- sens pragmatyczny (emocjonalny) - to składnik jego znaczenia, odnoszący się do postaw, uczuć lub ocen użytkowników języka .
DOSŁOWNE ZNACZENIE wyrażenia to znaczenie tego wyrażenia wyznaczone przez znaczenia składających się na nie wyrazów.
IDIOMATYCZNE ZNACZENIE wyrażenia to znaczenie tego wyrażenia nie będące wynikiem złożenia znaczeń składających się na nie wyrazów. „pal go sześć”
IDIOM to wyrażenie, któremu przysługuje znaczenie idiomatyczne. Idiomom może choć nie musi przysługiwać znaczenie dosłowne. „tu leży pies pogrzebany”
ZDANIE - w sensie logicznym to takie i tylko takie wyrażenie, które jest bądź prawdziwe, bądź fałszywe.
SĄD to sposób rozumienia zdania, czyli znaczenie zdania.
Zdania są podstawową kategorią wyrażeń. Na zdanie w sensie logicznym nadaje się zdanie oznajmujące w sensie gramatycznym. Zdanie jest prawdziwe wówczas i tylko, gdy w rzeczywistości jest tak, jak to zdanie głosi. Zdanie jest zaś fałszywe wówczas i tylko, gdy w rzeczywistości nie jest tak, jak zdanie to głosi.
Powyższe określenia prawdziwości i fałszywości zdań są potocznym sformułowaniem KLASYCZNEJ KONCEPCJI PRAWDY. Klasyczne pojęcie prawdy jest dziełem starożytnych Greków i stanowi jeden z fundamentów cywilizacji europejskiej. Takie określenie prawdziwości i fałszywości znajdujemy u Arystotelesa.
Problemem była definicja, która, po pierwsze wyrażałaby to, co zawarte jest w klasycznym rozumieniu prawdy, a po drugie, spełniałaby warunki poprawności definicji formułowane w teorii definicji. Pierwszy warunek określa się jako warunek intuicyjnej trafności, a drugi - metodologicznej poprawności.
KOHERENCYJNA KONCEPCJA PRAWDY - na to aby zdanie było prawdziwe, potrzeba by nie wykluczało się, by było zgodne ze zdaniami już uznanymi za prawdziwe.
PRAGMATYCZNA KONCEPCJA PRAWDY - warunkiem prawdziwości zdania jest, aby dawało ono podstawę dla skutecznego działania. To co prawdziwe w sensie pragmatycznym nie musi być prawdziwe w sensie klasycznym.
Obie te koncepcje rozumienia prawdy nie muszą być rozumiane jako konkurencyjne wobec rozumienia klasycznego, lecz raczej jako je dopełniające.
RELATYWNOŚĆ PRAWDY głoszą ci, co uważają, że prawdziwe to tyle, co zgodnie z interesem klasowym lub, że prawdziwość jest zależna od płci tego, kto dane zdanie uznaje za prawdziwe.
Od prawdziwości i fałszywości należy odróżnić kategorie szczerości i kłamstwa, jak również wiedzy i niewiedzy subiektywnie lub obiektywnie rozumianych. Prawdziwość i fałszywość otwartości logiczne zdań. Stoimy na stanowisku, że zdania są bądź prawdziwe, bądź fałszywe, czyli uznajemy ZASADĘ DWUWARTOŚCIOWOŚCI. Przyjmujemy więc, że oprócz prawdziwości i fałszywości nie ma innych wartości logicznych. Zasada dwuwartościowości jest podstawowym założeniem logiki klasycznej.
Ze względu na rodzaj kryterium prawdy zdania dzielimy na zdania, których wartość logiczna:
- jest określona przez znaczenia składających się na nie wyrażeń
- jest zależna od rzeczywistości, o której jest zdanie
ZDANIE ANALITYCZNE to zdanie, które jest prawdziwe na mocy znaczenia składających się na nie wyrażeń i swej budowy. To zdanie, którego nie można uznać za fałszywe bez naruszenia reguł semantycznych.
ZDANIE WEWNĘTRZNIE SPRZECZNE (WEWNĘTRZNIE KONTRADYKTORYCZNE) to zdanie, które jest fałszywe na mocy znaczenia składających się na nie wyrażeń i swej budowy. To zdanie, którego nie można uznać za prawdziwe bez naruszenia reguł semantycznych języka.
ZDANIE SYNTETYCZNE to zdanie, stwierdzenie prawdziwości którego wymaga poznawczego kontaktu z rzeczywistością, o której jest to zdanie.
III WYKŁAD
Nazwa
NAZWA - oznacza przedmiot, do wskazania którego jest używana.
Przedmiot oznaczany przez nazwę to jej DESYGNAT.
Zbiór wszystkich i tylko desygnatów nazwy to ZAKRES tej nazwy.
Nazw używamy do wskazania przedmiotów: osób, rzeczy, przedmiotów abstrakcyjnych, np. krzesło, stół, Jan
POJĘCIE - to sposób rozumienia nazwy, czyli znaczenie nazwy.
Nazwy równoznaczne to nazwy z jednego języka, którym reguły znaczeniowe tego języka przyporządkowują jedno i to samo pojęcie lub nazwy z różnych języków, którym w każdym z tych języków ich reguły przyporządkowują to samo znaczenie. (kartofel i ziemniak)
Zakresy nazw graficznie można przedstawić jako koła.
Nazwy A i B wykluczają się, są przeciwne, gdy nie ma takiego przedmiotu, który byłby zarazem desygnatem nazwy A i desygnatem nazwy B (A-kot B- pies, A-województwo B- powiat)
Nazwa A krzyżuje się z nazwą B gdy:
- istnieją desygnaty nazwy A, które nie są desygnatami nazwy B
- istnieją desygnaty nazwy A, które są desygnatami nazwy B
-istnieją desygnaty nazwy B, które nie są desygnatami nazwy A
(A-student B- sportowiec, A-nauczyciel B- inwalida)
Nazwa A jest nadrzędna względem nazwy B gdy:
- każdy desygnat nazwy B jest desygnatem nazwy A
- są desygnaty nazwy A, które nie są desygnatami nazwy B
(A-pies B-pudel, A-człowiek B-nauczyciel)
Nazwa A jest podrzędna względem nazwy B gdy:
- każdy desygnat nazwy A jest desygnatem nazwy B
- nie każdy desygnat nazwy B jest desygnatem nazwy A
(A-krzesło B-mebel, A-nauczyciel B-człowiek)
Nazwy A i B są równoważne gdy zakresy tych nazw są równe.
(A-mieszkaniec stolicy Polski B-mieszkaniec Warszawy)
Nazwy A i B pozostają w stosunku podprzeciwieństwa (dopełniania) gdy każdy przedmiot ze zbioru uniwersalnego jest bądź desygnatem nazwy A, bądź desygnatem nazwy B
(liczba całkowita mniejsza od 10 i liczba całkowita dodatnia)
Nazwy A i B są sprzeczne gdy nazwy te wykluczają się i dopełniają się
(pies i niepies)
Nazwy mogą być użyte na różne sposoby, w logice tradycyjnej określane jako SUPOZYCJE. Sposoby te charakteryzowane są przez to, do wskazania czego nazwa została użyta.
Podział supozycji:
- przedmiotowa - odnosi się do jednego ze swoich desygnatów (do sali wszedł człowiek, widzę człowieka)
- naturalna - odnosi się do każdego ze swoich desygnatów ( każdy student ma prawo do zniżki kolejowej, człowiek ma godność, człowiek jest śmiertelny)
- formalna - użyta jest jako nazwa gatunku wszystkich i tylko swoich desygnatów (zając jest popularny w Polsce, w klasyfikacji zoologicznej człowiek zaliczony jest do gromady ssaków)
- materialna - odnosi się do samego siebie (zając ma 5 liter, „człowiek” jest nazwą)
PODZIAŁ NAZW:
a) ze względu na budowę
- proste - zbudowane z jednego wyrazu (dom)
- złożone - składa się z więcej niż jednego wyrazu (stolica Polski)
b) ze względu na liczbę desygnatów
- puste - nie mają desygnatów (żonaty kawaler, kwadratowe koło)
- jednostkowe - mają dokładnie jeden desygnat (najdłuższa rzeka świata, Białystok)
- ogólne - mają więcej niż jeden desygnat (krzesło, student)
c) ze względu na sposób wskazywania desygnatów
- indywidualne - przysługują jakiemuś przedmiotowi ze względu na ustanowienie, że przedmiot ten tak będzie nazywany (Warszawa, Łapińska)
- generalna - przysługują przedmiotowi ze względu na cechy, jakie są przypisywane temu przedmiotowi (stolia Polski, student WSAP)
d) ze względu na rodzaj przedmiotu
- konkretne - których desygnatami są osoby, rzeczy i coś, co sobie jako osoby lub rzeczy wyobrażamy (krzesło, czapka, czerwony, małżonkowie)
- abstrakcyjne - nazwy przedmiotów abstrakcyjnych, a więc cech, stosunków, stanów rzeczy (białość - cecha, przyjaźń - stosunek, burza - stan rzeczy)
e) ze względu na strukturę desygnatu
- zbiorowe - nazwy, których desygnaty są przedmiotami zbiorowymi (armia - ustrukturowana grupa żołnierzy, las - zespół drzew)
- niezbiorowe - nazwy, których desygnaty są przedmiotami prostymi (stół)
f) ze względu na odniesienie do innych przedmiotów
- relatywne (zależne) - nazwy, których znaczenie odnosi się do innego przedmiotu lub przedmiotów (każdy jest dzieckiem swoich rodziców)
- nierelatywne (niezależne) - nazwy, których znaczenie nie wskazuje na jakiś stosunek jej desygnatów do innyh przedmiotów (stół, człowiek)
g) ze względu na określoność zakresu
- ostre - zgodnie z regułami znaczeniowymi dowolny przedmiot należy albo nie należy do zakresu tej nazwy (kwadrat)
- nieostre - gdy są przedmioty, które nie naruszając reguł znaczeniowych, użytkownik języka może, ale nie musi uznać za jej desygnaty (dziecko, ubogi)
h) ze względu na określoność treści
- wyraźne - gdy w wypadku dowolnej cechy, cecha ta należy albo nie należy do treści językowej tej nazwy (nazwy wyraźne są ostre)
- niewyraźne - gdy są cechy, których przynależność do treści językowej tej nazwy nie jest określona
i) ze względu na to, czy ich znaczenie wyraźnie przypisuje pewne cechy desygnatów
- prywatne - znaczenie wyraźnie wskazuje na brak pewnej cechy jej desygnatów (niebogaty, niezdrowy)
- nieprywatne - znaczenie wyraźnie nie wskazuje na brak jakiejś cechy jako własności jej desygnatów
TREŚĆ NAZWY - to zbiór tych i tylko tych cech, które użytkownik języka używając tej nazwy przypisuje każdemu jej desygnatowi (kwadrat - czworoboczność)
Nazwa jeśli jest wyraźna to jest ostra. Jeśli ma ona określoną treść, to ma też określony zakres.
Nazwa intuicyjna - nazwa, która jest ostra, ale nie jest wyraźna ( róża, konwalia)
TERMIN - to nazwa, która jest ostra i wyraźna
DETERMINOWANIE TREŚCI nazwy, inaczej specjalizacja nazwy - to procedura wzbogacania treści tej nazwy. Wskaźnikami językowymi zabiegu determinowania są zwroty „uszczegółowmy”, „skonkretyzujmy”
ABSTRAHOWANIE od treści nazwy, inaczej generalizacja nazwy - to procedura zubażania treści tej nazwy
IV WYKŁAD
PREDYKAT - to wyrażenie, które łącznie z n nazwami tworzy zdanie.
Zdanie identycznościowe - to zdanie podmiotowo - orzeczeniowe, w którym podmiot i orzeczenie są nazwami jednostkowymi i które stwierdza identyczność desygnatów tych nazw.
Zdanie subsumpcyjne - to zdanie podmiotowo - orzeczeniowe, którego podmiot i orzeczenie są nazwami
ogólnymi i które stwierdza, że desygnaty podmiotu są desygnatami orzecznika.
Predykat:
1 - argumentowy …………. Jest ładna
2 - argumentowy …….. mieszka w ………
3 - argumentowy ……...leży między………a ……….
RELACJA - n - członowa to klasa n - tek uporządkowanych.
Relacja należy do określonej klasy relacj, jeśli wszystkie elementy pola relacji spełniają właściwy dla tej klasy warunek.
1. Relacja zwrotna xRx
Gdy każdy przedmiot pozostaje w tej relacji sam ze sobą, np. relacja bycia tego samego wzrostu
2. Relacja symetryczna xRy to yRx
To Relacja bycia krewny
3. Relacja przechodnia xRy i yRz to xRz
To relacja bycia wyższym
RELACJA RÓWNOWAŻNOŚCI - to relacja, która jest zarówno zwrotna, symetryczna i przechodnia, np. relacja urodzenia się w tym samym roku, relacja wykonywania tego samego zawodu
Relacją równoważności jest relacja identyczności.
Przedmioty są identyczne wtedy i tylko wtedy, gdy nie są odróżnialne pod względem przysługujących im własności.
Podział logiczny zakresu nazwy A
Zakresy nazw A1, A2, A3 ….. An stanowią podział logiczny zakresu nazwy A wtedy i tylko wtedy, gdy:
- każda z nazw A1 ………An jest niepusta
- nazwy te się wykluczają - warunek rozłączności
- każdy przedmiot jest desygnatem przynajmniej jednym z tych nazw - warunek zupełności
V WYKŁAD
Spójnik
Spójnik - to każde i tylko takie wyrażenie, które łącznie ze zdaniem bądź zdaniami tworzy zdanie.
Zdania, z którymi spójnik tworzy zdanie, to argumenty tego spójnika.
n - argumentowy spójnik to wyrażenie, które z n - zdaniami tworzy zdanie.
Zdanie złożone - to zdanie zbudowane za pomocą n - argumentowego spójnika (n = 1,2,3….) i n zdań.
Np. „Jan kocha Zosię”, „Jan kocha Marysię”
Zdanie proste - to zdanie, które nie jest złożone.
Np. „Jan kocha Zosię i Marysię”.
Nieprawda, że …..
Możliwe, że …..
……. i …….
Z tego, że ……. wynika, że ………
Jednoargumentowy spójnik jest spójnikiem negacji, gdy zdanie złożone zbudowane za pomocą tego spójnika jest:
- prawdziwe, gdy zdanie - argument jest fałszywe
- fałszywe, gdy zdanie - argument jest prawdziwe
O zdaniu złożonym A, zbudowanym za pomocą spójnika negacji i zdania B, będziemy mówili, że jest negacją (zaprzeczeniem) zdania B.
Dwuargumentowy spójnik jest spójnikiem alternatywy, gdy zdanie złożone zbudowane za pomocą tego spójnika jest:
- prawdziwe, gdy chociaż jedno ze zdań - argumentów jest prawdziwe
- fałszywe, gdy oba zdania - argumenty są fałszywe
O zdaniu złożonym A, zbudowanym za pomocą spójnika alternatywy oraz zdań B i C, będziemy mówili, że jest alternatywą zdań B i C. Zdania B i C to człony tej alternatywy.
Dwuargumentowy spójnik jest spójnikiem alternatywy rozłącznej, gdy zdanie złożone zbudowane za pomocą tego spójnika jest:
- prawdziwe, gdy dokładnie jedno ze zdań - argumentów jest prawdziwe
- fałszywe, gdy oba zdania - argumenty są prawdziwe lub oba są fałszywe
O zdaniu złożonym A, zbudowanym za pomocą spójnika alternatywy rozłącznej oraz zdań B i C, będziemy mówili, że jest alternatywą rozłączną zdań B i C. Zdania B i C to człony tej alternatywy.
Dwuargumentowy spójnik jest spójnikiem binegacji (podwójnego przeczenia), gdy zdanie złożone zbudowane za pomocą tego spójnika jest:
- prawdziwe, gdy oba zdania - argumenty są fałszywe
- fałszywe, gdy chociaż jedno ze zdań - argumentów jest prawdziwe
O zdaniu złożonym A, zbudowanym za pomocą spójnika binegacji oraz zdań B i C, będziemy mówili, że jest binegacją zdań B i C. Zdania B i C to człony tej binegacji.
Dwuargumentowy spójnik jest spójnikiem koniunkcji, gdy zdanie złożone zbudowane za pomocą tego spójnika jest:
- prawdziwe, gdy oba zdania - argumenty są prawdziwe
- fałszywe, gdy chociaż jedno ze zdań - argumentów jest fałszywe
O zdaniu złożonym A, zbudowanym za pomocą spójnika koniunkcji oraz zdań B i C, będziemy mówili, że jest koniunkcją zdań B i C. Zdania B i C to człony tej koniunkcji.
Dwuargumentowy spójnik jest spójnikiem dysjunkcji, gdy zdanie złożone zbudowane za pomocą tego spójnika jest:
- prawdziwe, gdy przynajmniej jedno ze zdań - argumentów jest fałszywe
- fałszywe, gdy oba zdania - argumenty są prawdziwe
O zdaniu złożonym A, zbudowanym za pomocą spójnika dysjunkcji oraz zdań B i C, będziemy mówili, że jest dysjunkcją zdań B i C. Zdania B i C to człony tej dysjunkcji.
Dwuargumentowy spójnik jest spójnikiem implikacji, gdy zdanie złożone zbudowane za pomocą tego spójnika jest:
- prawdziwe, gdy poprzednik jest fałszywy lub następnik jest prawdziwy
- fałszywe, gdy poprzednik jest prawdziwy, a następnik jest fałszywy
O zdaniu złożonym A, zbudowanym za pomocą spójnika implikacji oraz zdań B i C, będziemy mówili, że jest implikacją zdań B i C lub zdaniem warunkowym.
Implikacja odwrotna (zdanie warunkowe odwrotne) - do zdania „jeśli A, to B” to zdanie „jeśli B, to A”
Implikacja przeciwna (zdanie warunkowe przeciwne) - do zdania „jeśli A, to B” to zdanie „jeśli nie A, to nie B”
Implikacja przeciwstawna (zdanie warunkowe przeciwstawne) - do zdania „jeśli A, to B” to zdanie „jeśli nie B, to nie A”
Dwuargumentowy spójnik jest spójnikiem równoważności, gdy zdanie złożone zbudowane za pomocą tego spójnika jest:
- prawdziwe, gdy oba zdania - argumenty są prawdziwe lub oba zdania - argumenty są fałszywe
- fałszywe, gdy jedno zdanie - argument jest prawdziwe, a drugie jest fałszywe
O zdaniu złożonym A, zbudowanym za pomocą spójnika równoważności oraz zdań B i C, będziemy mówili, że jest równoważnością zdań B i C, a o zdaniach B i C, że są sobie równoważne.
Spójnik prawdziwościowy - to spójnik taki, że wartość logiczna zdania złożonego zbudowanego za pomocą tego spójnika jest wyznaczona przez wartości logiczne jego zdań - argumentów.
A |
|
|
|
|
T |
T |
T |
F |
F |
F |
T |
F |
T |
F |
A |
B |
|
|
|
|
|
|
A i B |
|
|
|
|
|
|
|
|
T |
T |
T |
T |
T |
T |
T |
T |
T |
F |
F |
F |
F |
F |
F |
F |
F |
T |
F |
T |
T |
T |
F |
F |
F |
F |
T |
T |
T |
T |
F |
F |
F |
F |
F |
T |
T |
T |
F |
T |
T |
F |
F |
T |
T |
F |
F |
T |
T |
F |
F |
F |
F |
T |
F |
T |
T |
F |
T |
F |
T |
F |
T |
F |
T |
F |
T |
F |