Roślinna terapia zatruć pokarmowych, Zdrowie

Zatrucia pokarmowe są to choroby wywołane spożyciem pokarmów zawierających chorobotwórcze bakterie i ich toksyny, pasożyty, wirusy lub zanieczyszczenia chemiczne. Ich przebieg jest zwykle gwałtowny i objawia się bólami brzucha, nudnościami, biegunką oraz wysoką temperaturą.

Podział zatruć:

•    Ze względu na dawkę i czas działania trucizny: ostre lub przewlekłe
•    Ze względu na sposób zażycia: przypadkowe (nieświadome, omyłkowe), zamierzone (próby samobójcze) lub zabójstwa.

Ogólne objawy zatrucia

Ogólne objawy zatrucia to bóle i zawroty głowy, senność, uczucie zimna, nudności, wymioty, dreszcze, gorączka, zaburzenia widzenia, zaburzenia oddechowe, zaburzenia świadomości.

Codzienna ostrożność

Zakażone produkty mają czasem smak i zapach zjełczałego tłuszczu. Unikajmy puszek, które mają wzdęte wieczka. Myjmy ręce po wyjściu z ubikacji i przed przygotowaniem posiłków. Utrzymujmy w czystości naczynia, sprzęty kuchenne i kuchnię (ulubionym siedliskiem bakterii są wilgotne gąbki, zmywaki, drewniane deski do krojenia mięsa). Myjmy dokładnie owoce i warzywa - bakterie, a także pleśnie i drożdże, występują też na warzywach i owocach, szczególnie w miejscach uszkodzeń miąższu i skórki. Są to np. bakterie gnilne, przetrwalnikowe, które mogą być przyczyną duru brzusznego, czerwonki, żółtaczki. Nie trzymajmy produktów w otwartych puszkach. Jeżeli nie zostały spożyte od razu, należy przełożyć je na talerz i przechować w lodówce do kilkunastu godzin. Unikajmy lodów, kremówek i innych ciastek pochodzących od nieznanych wytwórców i przygodnych sprzedawców. Nie należy kupować mięsa, drobiu i ryb niewiadomego pochodzenia. Sprawdzajmy datę przydatności żywności do spożycia. Niekiedy unikniemy zakażenia, jeśli łatwo psujący się produkt spożywczy spożyjemy zgodnie z wskazaniem na opakowaniu. Przykładowo Listeria żyjąca w glebie i wodzie niekiedy pojawia się w lodówkach i zakaża czasem ser pleśniowy a nawet mleko UHT pozbawione jakiejkolwiek mikroflory. Po otwarciu aseptycznego opakowania UHT należy więc jak najszybciej wypić mleko.

Domowa apteczka

Jeżeli objawy zatrucia nie są zbyt gwałtowne, możemy pomóc sobie sami, przyjmując tabletki węgla, krople żołądkowe, pijąc napar z rumianku, mięty, krwawnika, rzepika, pięciornika lub owocu borówki czernicy, która hamuje rozwój drobnoustrojów.
Należy unikać odwodnienia z powodu biegunki. W przypadku samo leczenia zatrucia pomaga krótka głodówka i picie dużej ilości płynów (2-3 litry dziennie), aby uniknąć odwodnienia organizmu. Pamiętajmy też, że największym niebezpieczeństwem przy biegunce jest właśnie utrata wody, szczególnie groźna u dzieci. Należy więc podawać preparaty hamujące biegunkę i płyny wieloelektrolitowe.
W przypadku poważnych zatruć toksynami niezbędna jest pomoc lekarza. Zastrzyk z surowicy przeciwjadowej (jad kiełbasiany) i płukanie żołądka mogą być wykonane tylko w szpitalu. Zwlekanie z pójściem do lekarza może utrudnić skuteczną terapię, a nawet być groźne dla życia. Zawsze konsultujmy się z lekarzem, jeśli gwałtowne zaburzenia trawienne dotyczą dzieci. Zakażony pokarm, który nie spowoduje żadnych szkód u dorosłego, może być bardzo niebezpieczny dla małych dzieci.

Krwawnik pospolity

Krwawnik pospolity (Achillea millefolium L), tysiąclist, złocień krwawnik, żeniszek krwawnik to gatunek byliny lub krzewinki z rodziny astrowatych. Pospolity w Eurazji, Ameryce Północnej i Australii. Osiąga wysokość 50-80 cm. Czasem tworzy niewielkie kępy. Cała roślina jest miękko, wełnisto owłosiona. Łodyga jest prosta, słabo rozgałęziona, o silnym zapachu. Liście są ciemnozielone, w zarysie wąskie, lancetowate, podwójnie lub potrójnie pierzaste, wiosną przy ziemi tworzą gęste rozetki, na łodygach rozmieszczone są rzadko. Liście odziomkowe są ogonkowe i szerokie na 2-4 cm, liście łodygowe są siedzące i o połowę węższe. Roślina ma płaskie kwiatostany, utworzone z koszyczków zebranych w baldachogrono, o pięciu żeńskich kwiatach brzeżnych i środkowych rurkowych, obupłciowych. Pojedyncze koszyczki o średnicy ok. 5 mm. Kolor naturalny kwiatów to biały lub różowy z żółtawym środkiem. Owoc to spłaszczona niełupka, srebrzystoszara, wąsko oskrzydlona.
Krwawnik jest rośliną leczniczą. Surowcem zielarskim są: kwiaty (Millefolii flos), ziele (Millefolii herba). Ziele ma przyjemny, aromatyczny zapach i gorzki smak. Olejek eteryczny (Millefolii oleum) zawiera związki azulenowe, ponadto roślina zawiera cholinę, flawonoidy, garbniki, kwasy: mrówkowy, octowy, izowalerianowy, gorzki glikozyd achilleinę oraz sole mineralne (zwłaszcza sole cynku i magnezu). Roślina ma działanie przeciwzapalne, przeciwkrwotoczne, bakteriostatyczne i nieznaczne przeciwskurczowe. Ziele pobudza również czynności wydzielnicze przewodu pokarmowego, wzmaga wydzielanie soków trawiennych i żółci. Dawniej sporządzano napar na krwotoki wewnętrzne. Dziś ziele krwawnika stosuje się wewnętrznie głównie w zaburzeniach żołądkowo-jelitowych objawiających się brakiem apetytu, wzdęciami, kurczami jelit, niestrawnością oraz, ze względu na działanie przeciwzapalne, w chorobie wrzodowej. Krwawnik można też stosować zewnętrznie w celu łagodzenia stanów zapalnych skóry i błon śluzowych oraz na rany, aby przyspieszyć gojenie.

Pięciornik gęsi

Pięciornik gęsi (Potentilla anserina L.), pięciornik pospolity, pięćperset gęsi, srebrnik pospolity, gęsie ziele, gęsia trawa, gęsiówka, drabinki, dziewicze ziele.
Jest to gatunek byliny kłączowej z rodziny różowatych (Rosaceae Juss.). Rośnie w większej części Europy, z wyjątkiem jej południowych części. W Polsce gatunek pospolity. Roślina ma krótkie kłącze, okryte resztkami przylistków, zakończone rozetką liści, korzenie wrzecionowato zgrubiałe, mięsiste. Łodyga jest pełzająca lub podnosząca się o długości 15-50 cm. Liście osiągają długość do 20 cm, złożone z 7-21 listków. Od spodu jedwabiście, srebrzysto owłosione. Listki podługowate, brzeg blaszek wyraźnie piłkowany. Kwiaty są pojedyncze, średnicy ok. 2 cm, pięciopłatkowe. Barwa złocistożółta. Pod kielichem występuje jeszcze kieliszek złożony z 5 mniejszych listków. W środku kwiatu liczne słupki i pręciki na wypukłym dnie kwiatowym. Owoc to pojedynczy orzeszek, odpadający. Z kątów różyczki liściowej wyrastają cienkie, długie rozłogi, ukorzeniające się w węzłach. Dzięki temu rozmnażaniu wegetatywnemu roślina szybko rozprzestrzenia się. Gatunek jest bardzo zmienny, szczególnie pod względem owłosienia. Roślina miododajna, owadopylna, zapylenie przeważnie krzyżowe, możliwe jest jednak również samozapylenie. Kwitnie od maja do września.
W skład chemiczny wchodzą garbniki katechinowe (4-10%), flawonoidy (kwertycyna i jej glikozyd), kwasy organiczne, śluzy i żywice, duża zawartość witaminy C (do 95 mg/100 g). Ma zastosowanie jako roślina lecznicza. Surowcem zielarskim jest ziele - Herba Anserinae (Herba Potentille anserine). Wykazuje działanie ściągające i przeciwzapalne, a także rozkurczające na mięśnie gładkie. Stosowany przy biegunkach, chorobach jelit i dróg żółciowych charakteryzujących się stanami kurczowymi, w początkowym stadium kamicy żółciowej, zaburzeniach menstruacji, nieżycie żołądka i jelit. Dzięki zawartości substancji gorzkich poprawia apetyt i ułatwia trawienie. Rzadko stosowany oddzielnie, stanowi składnik mieszanek ziołowych.

Rzepik pospolity

Rzepik pospolity (Agrimonia eupatoria), jabłecznik, parzydło, śmietannik, wątrobowe ziele, świeckie ziele. Rzepik pospolity rośnie e strefie umiarkowanej Europy, Azji, Ameryki Północnej oraz w Afryce. W Polsce występuje na obszarze całego kraju. Rzepik jest wieloletnią rośliną z rodziny różowatych o wysokości 30-100 cm o wzniesionej, sztywnej, słabo rozgałęzionej i ulistnionej łodydze. Liście są nieparzystopierzaste, siedzące, pokryte szarymi włoskami. Owocem jest niełupka.
Rzepik zawiera 5% garbników, flawonoidy, gorycze, trójterpeny, olejek eteryczny, kwasy organiczne, leukocjanidyny, witaminy B, K, PP, sole mineralne (dużo krzemionki). Surowcem jest ziele (Herba Agrimoniae). Rzepik pospolity działa ściągająco, żółciopędnie, uspokajająco, moczopędnie, przeciwkrwotocznie, regenerująco na tkanki, odtruwająco, reguluje procesy trawienia. Zewnętrznie działa przeciwbakteryjnie, przeciwzapalnie i przeciwalergicznie. W medycynie stosowany jest wewnętrznie i zewnętrznie. Napary stosuje się w nieżycie żołądka i jelit, stanach zapalnych dróg żółciowych, osłabieniu czynności wątroby, braku łaknienia, infekcjach dróg moczowych, obfitych krwawieniach miesiączkowych, w biegunkach u małych dzieci oraz w zaburzeniach przemiany materii.

Napar z ziela krwawnika

Składniki

Wysuszone i rozdrobnione ziele          15,0
Woda                                                  200,0

Ziele zalewamy gorącą wodą. Podgrzewamy 15 min., utrzymując stan delikatnego wrzenia. Studzimy i przecedzamy. Napar ten powinno sie pić trzy razy dziennie po jednej szklance.