Polityka jako zjawisko społeczne - przedmiot badań politologicznych
Różnica między wiedzą polityczną(potoczną) a nauką polityczną.
a. Wiedza potoczna; wszystkie treści utrwalone w umyśle człowieka, rezultat doświadczeń
b. Nauka polityczna: zbiór niesprzecznych, uzasadnionych sądów, spełniające zainteresowania intelektualne.
Funkcje nauki:
Intelektualne : potrzeba uczenia się
Instytucjalne : rozumienie jako dyscypliny (wykładana na uczelniach)
Socjologiczne : jako fragment kultury ludzkiej (obejmujące odpowiednie zagadnienia, badania itp.)
Dydaktyczne : zaspokajanie zainteresowań ogólnoludzkich
Funkcjonalne : proces postępowania badawczego prowadzącego do celu.
Różnica: Teoria i Nauka |
|
Teoria (wiedza potoczna) |
Nauka |
Rzadko posiada wyjaśnienie |
Opiera się na sprawdzonych info. |
Niski stopień uterotycznienia, powierzchowne wyjaśnienia |
Duży stopień uterotycznienia
|
Nie potrafi ukazać przyszłości |
Potrafi ukazać przyszłość |
Jedynie ukazuje fakty, czasem wyjaśnia je. Zawodzi w sferze prognoz „Wlokąca się za faktami” ulega degeneracji np. marksizm |
|
Bez granicy przedmiotu, obszerna i rozciągła |
Ścisła, konkretna dziedzina |
|
Uzasadniona, łatwiej o jednomyślność jednomyślność trudnych sprawach- logicznie wyjaśnia fakty |
Porządek naturalny |
Porządek logiczny |
Terminologia nieprecyzyjna |
Terminologia : precyzyjna |
Nie ma metod badawczych |
Zastosowanie metod badawczych |
Metody badawcze
Ojciec metody naukowej (badawczej) pierwsze analizy, pomocnicy, weryfikacja faktów, badań poprzedników poprzedników ich krytyka.
1550 - 1700 Nauka odłącza się od ideologii kościoła
Bez doświadczenia Doświadczenie,
(dedukcja) , obserwacja ,przesłanki
od ogółu do szczegółu do wniosku
Zadania Politologii
Cel nauki: gromadzenie wiedzy.
Cel politologii: badanie faktów zjawisk, procesów politycznych( władza, walka, działania, interesy).
Funkcje politologii:
Diagnostyczna; dostarcza wiedzy o sferze rzeczywistości politycznej (jaka dziś jaka wczoraj) zwraca uwagę na procesy (np. do afery Rywina, korupcja tematem tabu.)
Sądy diagnostyczne. Interpretacja do fakty (np. Lech K. na prezydenta)
Interpretacja. Np.(Wybór Lecha K. umocni obóz prawicowy w RP)
Funkcja Prognostyczna; dostarczanie prgnos odpowiadających na pytanie. „jak będzie w przyszłości? , jakie procesy będą miały miejsce? , i kiedy?,
Prognozowanie a futurologia nie to samo!!!
Sądy prognozowane maja charakter warunkowy , że coś będzie oznaczać.
Funkcja wyjaśniająca (3 pytania)
Dlaczego ?
W jakim celu ?
Po co ? (jakie motywy)
Kto za to odpowiada? (kto winien itp.)
Funkcja instrumentalna, czyli środki, (jakie?) do realizacji celu,
Sądy normatywne - jak powinno być. Np. byli komuniści powinni być osunięci od władzy.
Nazewnictwo nauki politycznej. Nauki polityczne (FR, Rosja) Nauka polityczna (WB) Politologia (Polska)
Trzy aspekty nauki o Polityce
Minimalny - nauka o państwie
Maksymalny - nauka o wszelkich rodzajach władzy
Pośredni; 5 pul zainteresowania politologii
Teoria polityki
Systemy polityczne
Wspólna myśl polityczna
Stosunki między narodowe
Polityki szczegółowe np. społeczna, gospodarcza
Historia badań nad Polityką (tradycja)
Etap antyczny; wielcy myśliciele ; Arystoteles, Platon, Demokryt
Arystoteles ; Politea - sztuka zarządzania państwem. Państwo jako organizacja suwerenna i wszechogarniająca. Dobre i złe formy państwa
dobre: Monarchia, arystokracja, politea, interes ogółu społecznego
złe: Tytarnia, oligarchia, demokracja, interes grup rządzących.
Cenzus majątkowy : ustroje dzielą się na oligarchie( od boga) , Demokracje( biedota), Politea( stan średni) metody demokratyczne( ale nie demokracja) „Złoty środek”
Platon, przeciwnik teorii Arystotelesa, politykę państwa utożsamiał z silnym autorytetem,( autorytet filozofów) chciał zjednoczenia polityki z filozofią (nie wykluczał siły.
Demokryt, sztuka rządzenia ludzie dużej wiedzy autorytetem w prowadzeniu polityki
Etap średniowieczny , Tomasz z Akwinu, Marsyliusz z Padwy
Tomasz z Akwinu, XIII w. zwolennik Arystotelesa, polityka związana z państwem, nadrzędna nad jednostką, Wszelka władza pochodzi od boga( boska idea władzy, ustrój od ludzi). Zadaniem państwa, obywatelom porządek, spokój do realizacji największego celu ZBAWIENIA
Marsyliusz z Padwy, XIII / XIV w wpływ Arystotelesa uważał ze kościół jako wspólnota dobrowolna niemoce wspólnota dobrowolna nie może być równorzędna państwu lecz państwu podporządkowana.
Od odrodzenia do oświecenia.
Niccolò Machiavelli, autor „Książe” maksyma; „cel uświęca środki”, polityka jako sztuka osiągania cudów
John Lock, liberał, państwo jako stróż , w obronie prawa naturalnego jednostki
Jan Jakub Russo ,dobrowolna umowa władzy ze społeczeństwem
Charles de Montesquieu; Trój podział władzy, obrońca tolerancji
Etap XX
Alexis de Tocqueville, socjolog, demokracja jako ideał, dająca równe prawa każdemu, główna zasada demokracji jest ogalikaryzm (Egalitaryzm pogląd społeczno-polityczny uznający za podstawę sprawiedliwego ustroju społecznego zasadę całkowitej równości warunków życia oraz praw ludzi. To poczucie równości prawnej wszystkich członków stanu szlacheckiego. Jego przeciwieństwo to elitaryzm. Twórcą pojęcia był Kartezjusz w XVII wieku)
Wiek XX Polityka samodzielna dyscyplina naukowa.
1876 r USA Kolumbia, pierwszy wydział politologiczny
1895 Londyn , Londyńska szkoła ekonomi i nauk politycznych.
1902 Lwów Szkoła nauk politycznych
1911 Kraków
1918 Warszawa
1939 Poznań
Polityka - etymologia terminu i wspólne sposoby definicji
Z greckiego POLITIKON (społeczne, państwowe, powszechne, codzienne, towarzyskie)
POLIS (państwo - miasto)
POLITEA( organizacja państwowa, republika)
Z języka polskiego polityczny - grzeczny, uprzejmy. Andrzej Frycz Modrzewski termin POLICJA - kunszt dobrego rządzenia ekonomicznego
Z języka francuskiego POLITIQUE - sztuka rządzenia państwem i utrzymywania dobrych stosunków z innymi państwami
Według Jana Pawła II polityka to "roztropne działania na rzecz wspólnego dobra".
Polityka:
Politics; decyzja, poglądy
Policy; działania, aktywność
Polity : zbiorowość
Pięć nurtów
Nurt klasyczny (instytucjo - prawny), rząd, autorytet, rządzenie władza, rola konstytucji w państwie i instytucji
Nurt behawioralny (zachowanie), walka o władze - konflikt interesów, zwracanie na zachowanie polityczne jednostek, sondowanie(sondaże),dane, itp.
Nurt postbehawioralny - rozwiązywanie problemów społecznych, nie wykluczanie różnych środków np., rewolucji
Nurt funkcjonalny - jako funkcja w społeczeństwie, funkcja dystrybucyjna polega na rozdzieleniu alokacji dóbr i zasobów społecznych
Nurt Racjonalny - polityka jako podejmowania decyzji w ramach sprawowania władzy
Komunikacja polityczna
Komunikacja polityczna jako proces przetwarzania informacji
Komunikowanie - wymiana informacji pomiędzy ludźmi
Cele Komunikacji; proces społeczny, komunikacja na różnych sposobach
Komunikacja intrapersonalna; wewnątrz osobowa( wewnętrzne myślenie)(w głowie nadawcy)
Komunikacja interpersolanla; komunikacja, między co najmniej dwoma, ale nie więcej niż kilkoma osobami
Komunikacja grupowa: między grupami lub w grupie
Komunikacja instytucjalna; komunikacja między dużymi strukturami społecznymi
Komunikacja Masowa - komunikacja potencjalnie i realnie łącząca wszystkie możliwe podmioty społeczne dzięki możliwościom technik medialnych, czyli komunikacja powszechna, czyli przez media.
Media to gatekeeper, czyli selekcjoner informacji (Cenzura)KRTiR zajmuje się selekcjonowaniem materiałów polskiej telewizji
Komunikacja to dynamiczny proces tworzenia i odbioru informacji, odbiorca ma wpływ na nadawcę i odwrotnie.
Proces symboliczny - znaki i symbole - słowa
Proces świadomy i celowy, realizacja motywów
Typy komunikacji
Informacyjny - przekaz na linii odbiorca nadawca- informacja dostępna, wiarygodna, na czasie
Perswazyjna - zamiana postawy odbiorcy
Model Propagandy z 1939r
Trzy zadania propagandowe
Podkreślić siłę partii
Wszelkie wystąpienia publiczne
Odwołanie się zagadnień, które odwołują się do emocji słuchaczy
Metoda propagandy polega na skojarzeniu pewnych treści ideologicznych poprzez ich wielokrotnym powtarzaniu z wewnątrz ukrytymi popędami człowieka.
Ukryte popędy
Agresywny
Pokarmowy
Seksualny
Macierzysty
B - R
Bodziec Reakcja
Umiejętne wykorzystanie symboli
Mechanizm symbolu
Piramida Propagandy
Propaganda to rozpowszechnianie (czasem przedstawianych jednostronnie lub nawet całkowicie fałszywych) informacji celem przekonania do czegoś odbiorców
Propaganda obejmuje szeroki zakres form. Może być to sztuka wizualna, polegająca na przekazywaniu jasnych i powszechnie znanych symboli, przedmiotów, fotografia, muzyka i radio (a obecnie również telewizja i Internet), język ciała oraz taniec, literatura (praktycznie w każdej znanej formie, także ulotki), teatr oraz kino. Historia propagandy liczy sobie kilka tysięcy lat, jednak jej szczególny rozwój możemy obserwować dopiero współcześnie od XIX wieku (wraz z rozwojem demokracji parlamentarnej, a co za tym idzie walki wyborczej). Równocześnie powstała opinia publiczna. Stała się szczególnym narzędziem gry politycznej, walki wyborczej zarówno w rządach totalitarnych, masowych ruchach politycznych, ideologicznych jak i we współczesnej walce o władzę w krajach demokratycznych. Bardzo dużą rolę odegrała w faszystowskim i komunistycznym ustroju totalitarnym, gdzie pojawiła się w formie propagandy totalnej, wykluczając jakąkolwiek samodzielność w tworzeniu opinii widza czy słuchacza.
Język polityki a język politologii
Komunikacja werbalna(słowna) oddziałuje na odbiorcę w 7%
Komunikacja pozawerbalna oddziałuje w 50%
Pojęcie języka polityki; uczestnicy (podmioty): dziennikarze, rzecznicy prasowi, obywatele
Słowa i terminy odnoszące do rzeczywistości politycznej
Wyrasta z języków naturalnych w przeciwieństwie do języka politologicznego(język naukowy)
Wykreowany na potrzebę nauki(sztuczny), silne emocje, zawiera apele o zajęcie pewnego stanowiska, czego nie ma w języku politologii.
Łączy te języki zróżnicowanie, język polityki dla masowych odbiorców, operuje pojęciami wieloznacznymi np.; partia polityczna, integracja narodowa, liberalny, elitarny, sprawiedliwość, solidarność.
Unika się wartościowania, czyli ocen w języku politycznym.
Poprzez system edukacji politycznej, język politologii wpływa na język polityki(wzbogacając go), pewne pojęcia funkcjonują pierw. w mowie potocznej, dopiero potem zaadaptowane są do badań naukowych.
Podział języka: Język propagandy, język agitacji, język dyplomacji, propaganda, agitacja to perswazja, w przypadku propagandy - cele dalekosiężne, w pozostałych dwóch, cele doraźne(natychmiastowe)
Język Agitacji; napastliwe działanie,(co ludzi gniewa, lęki obawy)nawiązanie do negatywnych emocji, trafna w oddziaływaniu na emocje
Język dyplomacji, charakteryzują się dużo ogólnikowością, brakiem sprecyzowania, (używa się pewnych formuł)
Perswazyjność tekstów Politycznych
Repertuar jest bogaty.
Narzucanie faktów odbiorcom, ocen i odpowiednia argumentacja np.; logiczna, emocjonalna i integrowana, w kampaniach społecznych dużo zależy od samooceny odbiorcy
Argumentacja jednostronna(jeden rodzaj argumentu) lub dwustronna(dwie strony medalu, za i przeciw)
Środki perswadowania
Jawne; użycie drugiej osoby trybu rozkazującego np. „Wybierz nas”, Wyrazy wskazujące na przymus np. „musisz przyjść”, „nie możesz być obojętny, „Głosuj na …” Wyrazy tworzące nową rzeczywistość (daje wam wybór, wolność)(kandyduje, bo zmiany są konieczne)
Ukryte; niejawne sugestie (niewiadomo, o co chodzi od razu nie są jednoznaczne np. „ Chuligani w akcji”, Bezskuteczne apele o spokój.
Dobór słownictwa w celach perswazyjnych, pojęcia kojarzone negatywnie i pozytywnie,
Funkcje przekazu.
Nakłaniająca,nakłaniająca do celu
Ekspresyjna, stan emocji nadawcy komunikatu
Fatyczna , podtrzymywanie kontaktu
Referencyjna, informacyjna
Meta językowa, kod użyty w przekazie
Zadanie przekazu: Zwrócić uwagę na dany przekaz, w taki sposób, aby odbiorca się zainteresował, dzięki temu odbierz e przesłanie, potem będzie zgodnie reagował z intencjami nadawcy przekazu.
Język Populistyczny, stereotypowy (uproszczona wizja świata)
Retoryka wspólnotowa (my - oni)(my dobrzy oni źli)
Duży stopień zdecydowania, odwołanie się do wartości („godziwa zapłata”)
Główne pojęcia, prawda, czas, praca. Liczne pytania retoryczne, mówienie o faktach w sposób agresywny.
Metody Badawcze
DEFINICJA; metody badawcze to sposoby postępowania i reguły prowadzenia działań naukowych, to przede wszystkim sposoby zbierania, opracowywania, analizy i interpretacji danych i informacji służące w uzyskaniu maksymalnie uzasadnionych odpowiedzi na stawiane pytania i cele badawcze.
RODZAJE METOD:
Analiza; podzielenie przedmiotu badań na części składowe i badanie każdej części osobno(także, myślowy rozkład za pomocą logicznej abstrakcji).
Trzy rodzaje analizy:
Elementarna, podzielenie danego zjawiska na elementy, bez dociekania relacji pomiędzy nimi (analiza opisowa o charakterze pomocniczym, stwierdza tylko istnienie związków)
Przyczynowo - skutkowa, koncentruje się na ustaleniu związków pomiędzy składnikami danego zjawiska
Logiczna - ustalenie związków(stosunków) logicznych pomiędzy elementami złożonego przedmiotu badań
Synteza; ujmowanie czegoś w całości, spełnia rolę samo istną
Abstrahowanie; to połączenie myślenia analitycznego prowadzącego do uogólnienia a następnie twórczego wykorzystywania go
Indukcja; od szczegółu do ogółu
Wyciąganie wniosków z przesłanek
Droga do faktów do syntezy( empiryzm)
Metoda empiryczna - spostrzeżenie lub doświadczenie
Dedukcja - od ogółu do szczegółu
Droga od racji do następstw
Przechodzenie do stosunków ogólnych pomiędzy zjawiskami do danego przypadku( jako potwierdzenie określonej prawidłowości)
Nie ma indukcji bez dedukcji, lecz również najczystsza dedukcja (wytwór tzw. Czystej myśli) czerpie nieświadomie swe tworzywo z wiedzy ludzkiej nagromadzonej przez wieki.
Analogia - przenoszenie twierdzeń dotyczących jednego zjawiska na drugie.
Poszukiwanie wspólnego mianownika, pomiędzy danymi przedmiotami lub pojęciami
Analogia, kształtuje, uplastycznia i celnie obrazuje, ale nie udowadnia
Metody Socjologiczne; ankieta, obserwacje, sondy itp.
Próby i doświadczenia: metody statystyczne i ujęcia ilościowe, obliczenia szacunkowe (średnia arytmetyczna)
Metoda analizy systemowej
Etapy systemowania wyników
Interpretowanie (same fakty)
Wnioskowanie (indukcja i dedukcja)
Dowodzenie(szukanie części prawidłowych i odłączania ich od złych)
Definiowanie
Budowanie Hipotez
Praktyczno stosowane
Nauki czysto teoretyczne
Humanistyczne
Przyrodnicze
Empiryczne
Formalne
Główne zadania
Zakres badań
Sposób wnioskowania w nauce
Podział Nauk
KWAK
TAK
Hasła i slogany
Doktryna polityczna
Program polityczny
Symbol
ZMIANA POSTAWY
POPĘDY LUDZKIE
MASOWY
MOTYWY
Odbiorcy
Treści propagandy
Propagandzista
Komunikacja interpersolanla
Komunikacja grupowa
masowa
Komunikacja instytucjalna
Komunikacja intrapersonalna