Nadciśnienie wewnatrzczaszkowe - jest to stan, w którym znacznie zwieksza się objetosc skladnikow zawartych wew czaszki ( miąższ mózgu, płym m- rdz, krew krążaca na naczyniach) i jest ona większa niż pojemność czaszki.
Jakie czynniki spowoduja obrzek mózgu ?
Obrzek mozgu powstjae z powodu zatrzymania wody w komorkach lub przestrzeniach miedzykomorkowych
Stłuczenie - płyn gromadzi się w przestrzeni
Niedotelnienie, zapalenie , dzialanie czynnikow tokscznych
Jakie czynniki prowadzą do zwiększenia objetości płynu m-rz?
- nadmierna produkcja plynu przy dobrym wchlanianiu
- zaburzone wchlanianie przy dobrej produkcji
- ucisk na drogi przeplywu z zew
Co zwiększa objetość krwi w naczyniach?
Wgłobienia - sztywne przegrody wew czaszki :
- wglobienie miąszu półkul pod sierp mozgu w kierunku przeciwnym do poj się masy
- wglobienie hamp hipokampa pod namiot mozdzku
- wglobienie migdalkow mozdzku ( przypodstawne zakrety mozdzku) do otowru potylkicznego wielkiego
6. Objawy kliniczne nadcisnienia wewnatrzczaszkowego :
narastajace bole glowy
nudosci
wymioty
bradykardia
tarcza zastoinowa
burza wegetatywna
zaburzenia oddychania i bezdech
7. Guz - nowa patologiczna masa w obrebie czaszki, która prowadzi do zwiekszenia się cisnienie wewnatrzczaszkowego .
8. Jak dzielimy guzy ?
-nienowotworowe
- nowotworowe
9. Guzy nienowotworowe :
1. ziarniniaki zapalne : ropienń, kilak, gruźliczak
2. ziarniniaki pasożytnicze: wągrzyca, bąblowiec
3. ziarniniaki grzybicze : tetniaki pochodzenia naczyniowego, krwiaki
Guzy nowotworowe :
1. lagodne ( narastajce objawy ) : oponiak, kostniak, nerwiak, włókniak, naczyniak
2. złośliwe : pierwotne, przezutowe
Objawy guza :
- objawy nadcisnienia wewnatrzczaszkowego ( stan zagrozenia zycia)
- objawy ogniskowe - są to objawy zaburzonych funkcji które wynikaja z ogniska uszkodzenia i jego rozleglosci
Jakie objawy najczesciej pojawiaja się w guzie:
Bóle głowy stopniowo narastajace, najsilniejsze w nocy i nad ranem. Bol jest tepy.
Guz przysadki - niedowidzenie dwuskroniowe
UDARY
Udar - każde nagłe pojawienie się objawów ogólnego lub ogniskowego uszkodzenie mózgu, majace przyczyne naczyniowa i trwajace nie dluzej niż 24 h
Jak dzielimy udary :
- niedokrwienne ( 90% )
- krwotoczne ( 10 %)
Czynniki ryzyka udaru - takie czynniki, które nie wywoluja choroby ale sprzyjaja jej powstaniu
czynniki niemodyfikowane : wiek, płeć, czynn genetyczne
czynniki modyfikowane : nadcisnienie tetnicze, ch.serca, miazdzyca, cukrzyca, zab krzepniecia, zle nawyki ( otylosc, palenie papierosow, alkohol, narkotyki, brak ruchu, stres )
Najsilniejszy wsrod niemodyfikowanych - wiek
Najsilniejszy wsrod modyfikowanych - nadcisnienie
Choroby serca stanowiace czynniki ryzyka udaru :
- migotanie przedsionkow
- wady zastawek
- sztuczna zastawka
- zawal serca
- bakteryjen zapalenie wsierdzia
- sluzak serca
W jakim mechanizmie powstaje zawal niedokrwienny :
mechanizm hemodyanmiczny ( powstaje w wyniku spadku cis. Systemowego )
mechanizm zakrzepowy ( np. blaszka miazdzycowa ),
mechanizm zatorowy - jeżeli swiatlo naczynia zostanie zatkane przez material z zew postaje zator.
Jakie badanie róznicuje jednoznacznie zawał od krwotoku ? Tomogtafia
Jaka jest watrosc diagnostyczna obecnosci krwi w plynie m-rdz w krwotokach śródmiążowych ?
Obecnosc krwi w plynie m-rdz potwierdza krwotok, ale jej brak nie wyklucza krwotoku.
Co oznacza krwotok podpajeczynówkowy?
Oznacza wylanie się krwi z naczynia do przestrzeni pajeczynowkowej w której znajduje się płym m-rdz
U ilu procent chorych z krwotokiem podpajeczynowkowym jest obecna krew w plynie m-rdz?
100%
Jakie objawy kliniczne daje krwotok mózgowy
-objawy nadcisnienia wewnatrzczaszkowego ( stan zagrozenia zycia)
- objawy ogniskowe
Objawy kliniczne krwotoku podpajeczynowkowego
-objawy nadcisnienia wewnatrzczaszkowego ( stan zagrozenia zycia)
- objawy ogniskowe : , nagly siilny bol glowy, nudnosci, wymioty, objawy oponowe, zaburzenia przypomnosci
Do czego służy skala Boterela w modyfikacji Humpta - Hessa?
Ocenia ona stan chorego z krwotokiem podpajeczynowkowym .
I -lekki bol glowy, niewielka sztywnosc karku
II - sredni lub bardzo silny bol glowy, objawy oponowe, mogą być niedowlady nerwow czaszkowych
III - nieduze zaburzenia przypomnosci ( sennosc) i jakosciowe swiadomosci, zaznaczone objawy ogniskowe
IV - znaczne zaburzenia przypomnsoci, niedowlad polowiczy,zaklocenie czynnosci wegetatywnych
V- gleboka spiaczka
Źródła krwotoku podpajeczynowkowego: tetniak, naczynia, skaza krwotoczna, uraz
U których chorych wykonujemy z krwotokiem podpajeczynowkowym wykonujemy badanie angiograficzne?
Musi być zgoda pacjenta
Jak odróznic krawienie do płynu od arfefaktu ?
Artefakt - sztuczne krwawienie ( jeżeli wykonujemy naklucie mozemy przekluc naczynie i krew z tego naczynie może przedostac się do plynu m-rdz.
W igle można zobaczyc erytrocyty.
Płyn oczyszcza się w kolejnych probówkach
Po odwirowaniu w artefakcie krwinki gromadza się na dnie probówki a wyzej płyn jest bezbarwny
ostaecznym roznicowaniem jest badanie cytologiczne płynu. W badniu cytologicznym plynu we krwi prawdziwej pojawia się zjawisko erytrofagi ( pozerania krwinek czerwonych przez makrofagi) dużo jest tez granulocytow.
Jakie badanie jednoznacznie potwierdza lub wyklucza kwrotok podjeczynowkowy ? Nakłucie
SM
jaka jest najczestsza choroba mlodych ludzi - SM
Sm jaka to choroba - jest to choroba autoimmunologiczna,
Czy znamy przyczynę ?a ntygenem staje się białko zasadowe mieliny, w ustroju powstaja przeciwciała w CUN. W miejschach w których przeciwciala lacza się z antygenem dochodzi do rozpadu osłonki mielinowej ( proces zapalny, gromadza się limfocyty) w miejscach w których jest stan zapalny wtornie powstaja blizny glejowe, stad nazwa stwardnienei rozsiane
Najbardziej charakterystyczne w SM jest rozsianie obajwów w przestrzeni i w czasie
Objawy neurologiczne w SM :
-
- oczoplas
- dyzastra
- zawroty glowy i zaburzenia rownowagi
- parapareza kkd
Postacie kliniczne SM:
- zaostrzająco - zwalniający
- wtórnie - postępujący
- pierwotnie postępujący
Przebieg w czasie tej choroby ? Wystepuja okresy rzutu i remisji
Jaki objaw jest pierwszy ? zapalenie pozagałkowe n wzrokowego
Badanie w SM:
- badanie rezonansu mózdu i rdzenia kregowego
Leczenie w SM : sterydy solumedrol 1000mg dziennie przez 5-6 dni
Neuron - ciało komórki wraz z jego wypustkami. ( podst jednostka anatomiczna i fizjologiczna ukł. Nerw.
Skupiska ciał kom nerw w CUN
- kora mózgowa = istota szara
- jądra podkorowe = zwoje podstawy + 6 jader podkorowych ( bez istoty czarnej i jadra czerwiennego)wzgórze
- jądra nerwów czaszkowych ( w pniu nerwowym)
- w rdzeniu - rogi przednie,tylne i boczne ( ukł. sympatyczny)
Jądro komórkowe - skupiska komórek nerwowych, które pełnią tą samą funkcję w CUN.
Zwój nerwowy - skupiska komórek nerwowych pełniących takie same funkcje poza CUN.
Droga - skupiska włókien nerwowych w CUN, posiadają one określony przebieg i przewodzą określony rodzaj bodźca. Rodzaje:
- drogi kojarzeniowe (długie i krótkie),
- drogi spoidłowe
- drogi projekcyjne( piramidowe, pozapiramidowe, odmóżdżkowe - zstępujące)kończą się w rogach prz
( czuciowe i zmysłowe - wstępujące)
Droga odmóżdżkowa - móżdzek - jądro czerwienne
jądro czerwienne - rdzeń przedłużony) ( podwójne skrzyżowanie)
Nerw - zbiór włókien nerwowych przewodzących określony rodzaj bodźca i mają określony przebieg poza CUN.
Rodzaje nerwów : 1. nerwy czaszkowe
2. korzenie nerwowe ( przednie ruchowe, tylne czucciowe) ich połączenie tworzy
3. nerw rdzeniowy ( od którego gałąż brzuszna prowadzi włókna do splotu, gdzie włókna te
splatają się na nowo, w innym porządku tworząc:)
4. nerwy obwodowe
I węchowy VII twarzowy
II wzrokowy VIII statyczno - słuchowy
III okoruchowy IX językowo - gardłowy
IV bloczkowy X - błędny
V trójdzielny XI - dodatkowy
VI odwodzący XII podjęzykowy
śródmózgowie - nerwy III i IV
most - nerwy V, VI, VII, VIII
rdzeń przedłużony - nerwy IX, X, XI, XII
8. Odruch - reakcja ustroju na bodziec. Odruchy w neurologi :
odruch źrenicy na światło i nastawność,
odruch żuchwowy
odruchy z kkg :
- promieniowy
- dwugłowy
- trójgłowy
odruchy z kkd :
- kolanowy
- skokowy
- podeszwowy
odruchy skórne brzuszne
Bodziec - każda zmiana zachodząca w środowisku zew i wew.
Łuk odruchowy - podłoże anatomiczne odruchu .
Warunkiem wystąpienia odruchu? jest zachowanie ciągłości łuku odruchowego.
Jaki wniosek możemy wysnuć z obserwacji iż badamy odruch został zniesiony?
Łuk odruchowy jest przerwany.
- odruch żuchwowy
odruch źrenicy na światło i nastawność
odruchy z kkg :
- promieniowy
- dwugłowy
- trójgłowy
odruchy z kkd :
- kolanowy
- skokowy
- podeszwowy
- odruchy skórne brzuszne
Ruch - zmiana miejsca położenia części ciała w stosunku do siebie lub w przestrzeni.
Jaki jest mechanizm podstawowy zabezpieczający wystąpienie ruchu dowolnego ? Zdrowy mięsień + dobre unerwienie ( zachowana ciągłość nerwu → zdrowy neuron ruchu)
Neuron ruchu - zajmuje się przekazaniem inf ruchowej z kory czołowej zakrętu przedśrodkowego do mm)
- centralny ( ciało kom leży w korze ruchowej ajej wypusta tworzy droge piramidową → do jąder nn. Czaszkowych → rogi przednie
- obwodowy
Objawy uszkodzenia centralnego ( górnego) neuronu ruchu:
- jest rozlany
- napięcie mięśniowe wzmożone spastycznie
- odruchy głębokie z kończyn są wygórowane
- występują odruchy patologiczne ( Babińskiego i Rossolimo )
- odruchy skórne brzuszne zniesione
- występują współruchy ( fizjologiczne zanikają a pojawiają się patologiczne)
Objawy uszkodzenia obwodowego neuronu ruchu:
- jest ograniczony do tej grupy mięśniowej, który dany neuron unerwia
- napięcie obniżone
- odruchy głębokie osłabione
- zanik mięśnia
- drżenia pęczkowe
- elektryczny odczyn zwyrodnienia
Wartość kliniczna odruchu Babińskiego :
Wystąpienie odruchu Babińskiego informuje nas o uszkodzeniu drogi piramidowej ( korowo - rdzeniowej), nawet gdy nie ma innych objawów uszkodzenia)
Układ pozapiramidowy - część ośrodkowego układu nerwowego, to 6 jader leżących podkorowo :
1) jądro ogoniaste
2) gałka blada ze skorupą
3) jądro czerwienne ( śródmózgowie)
4) istota czarna ( śródmózgowie)
5) istota siateczkowata ( pień mózgu)
6) jądro podwzgórzowe Luysa
Stanowią one całość czynnościową. Włokna ciał komórkowych leżacyhc w tych jądrach stanowią włókna pozapiramidowem które w swoim przebiegu ku dołowi dołaczają do wł. piramidowych)
Rola układu pozapiramidowego polega na :
regulacji drobnych, automatycznie wykonywanych ruchów w czasie każdego ruchu złożonego
drobne korekty napięcia mięśniowego
Włókna dochodzą do rogów przednich. Neuron obwodowy tworzy - końcowy odcinek- Scheringtona
21. 2grupy objawów wyst. Przy uszkodz. Ukł. Pozapiramidowego.
1)zaburzenia ruchu:
ubóstwo( hypokineza)
nadmiar ( hyperkineza)
zaburzenia napięcia mm :
- obniżone napięcie ( hypotomia)
- wzmożone napięcie ( hypertonia)plastyczne, sztywność, opór rury ołowianej
22. 6 zespołów klinicznych powstających po uszkodz. Ukł. Pozapiramidowego:
zespoły parkinsonowskie ( bradykineza, hypotonia)
rychy pląsawicze ( hyperkineza, hypotonia)
ruchy atetotyczne ( hyperkineza, hypertonia ) , dystalnych odc kg
mioklanie ( napadowe szybkie skurcze dużej części mm wywołane efektem ruchowym)-> zrywania mm
dystonia ( powoli narastający skurcz mm wywołany efekt ruchowy)
hemibalizm ( szybki ruch połaczony z ruchem obrotowym)- uszkodz. Jądra Luysa, wyst w udarach
Rola móżdzku:
odpowiedni rozkład napięcia mm ( robak - w mm osiowych, półkule - w mm będacych w ruchu)
Objawy uszkodz móżdzku
ROBAKA - zaburzenia równowagi, brak wspólpracy mm kończyn z mm tułowia = Asynergia
PÓŁKUL - ataksja - „niezborność ruchowa”( zab. Ruchu polegające na tym, że ruch jest zdekomponowany,
jest on rozłożony na poszczególne elementy wykonywane z niejednakową szybkością,
z nieprawidłową siłą, i chory nieprecyzyjnie trafia do celu = DYSMETRIA
- adiadochokineza
- oczopląs- rytmiczne lub nierytmiczne ruchy gałek, kiedy chory patrzy w jednym kierunku
- drżenie móżdzkowe ( zamiarowe, grubofaliste, nierytmiczne)
- dyzastria móżdzkowa ( zab. Mowy wywołane atakcją mm mowy)
- hypotonia móżdzkowa
Atakcja - niezborność ruchowa, bezwład. Ruch jesr zdekomponowany .Ruch rozłożony jest na poszczególne elementy wykonywane z niejednakową szybkościa, z nieprawidłową siłą, chory nieprecyzyjnie trafia do celu = DYSMETRIA ( brak oceny odległości)
Adiadochokineza - niemożność lub ograniczenie zdolności wykonywania naprzemiennych ruchów ( np. nawracania i odwracania ręki) , wynika z trudnośći szybkiej zmiany napięcia mm)
Zaburzenia ruchowe:
- uszkodzenie dr. Piramidowej( niedowład pochodzenia centralnego i obwodowego)
- zaburzenia ukł. Pozapiramidowego ( hypokineza, hyperkineza)
- zaburzenia w móżdzku ( ataksja, adiadochokineza)
- zaburzenia połączeń ruchowych w korze mózgowej, apraksja
analizator - to receptor, droga doprowadzająca i ośrodek, w którym dokonuję się najwyższa analiza bodźca,
są to wydzielone struktury nerwowe
Rodzaje czucia :
czucie głebokie : ( czucie ułożenia względnego, ucisku głębokiego, ułożenia kończyn, wibracji )
powierzchowne ( dotyku, zimna, ciepła i bólu)
Zasady w przebiegu dróg czucia
- obie drogi zbudowane są z połączen między 3 neuronami
- 1 i 3 odcinek tych dróg jest taki sam dla czucia pow i głębokiego
- skrzyżowaniu ( czyli przejściu włókien na stronę przeciwną) ulegają włókna nerwowe wychodzące z 2 neuronu ( dla czucia pow i głebokeigo)
Przebieg drogi czucia powierzchownego:
I neuron - kom. czuciowe leżą w zwoju międzykręgowym,1 wypusta biegnie na obwód jako wł. nerwu czuciowego i kończy się receptorem w skórze, 2 wypusta biegnie do rdzenia kręgowego tworząc korzeń tylny
II neuron - kom. leżą w rogach tylnych rdzenia kręgowego, jego włókna krzyżują się przechodząc przez środek rdzenia kręgowego w ok. kanału centralnego na druga stronę, skrzyżowane wł. biegną sznurami bocznymi do wzgórza
III neuron - ko. Leżą we wzgórzu, ich wypustki biegną do pólkuli mózgowej po tej samej stronie do zakrętu zaśrodkowego kory mózgowej ( droga wzgórzowo - korowa) płata ciemieniowego
Przebieg drogi czycia głębokiego:
I neuron - 1 wypusta neuronu biegnie na obwód jako wł.nn czuciowego i kończy się receptorem w stawie, impuls biegnie do ciała komórki w zwoju międzykręgowym, 2 wypustka neuronu I biegnie do rdzenia kregowego i tworzy korzen tylny i biegnie sznurami tylnymi ku górze
II neuron - kom. leżą w rdzeniu przedłużonym w jądrach Golla ( pęczek smukły ) i Berdacha ( pęczek klinowaty), wł. neuronu II krzyżuja się na wysokości rdzenia przedłużonego tworząc wstęgę przyśrodkową i biegną do wzgórza
III neuron - kom. leżą we wzgórzu, ich wypustki tworzą drogę wzgórzowo - korową wspólną dla czucia pow i gł.
Opisz rodzaj zaburzen czucia poswającego po uszkodzeniu drog czucia na różnych poziomach :
I uszkodzenie czuciowych nerwów obwodowych :
1. a)parestezje ( mrowienie, drętwienie)
b) przeczulica skórna
c) ból ( kauzalgia - wyst ona po niecałkowitym uszkodzeniu dużego pnia nerwu, który oprócz włókien czuciowych prowadzi także dużo włókien sympatycznych, ból jest piekąco- palący, promieniuje na nieco większy obszar niż obejmuje unerwienie nerwu)
2. a) niedoczulica (chory w danym obszarze skóry bodźce czuciowe odczuwa słabiej)
b) obniżenie czucia głębokiego ( chory z zamknietymi oczami nie potrafi okreslić ułożenia np. kciuka)
II objawy uszkodzenia korzeni tylnych
a) ból korzeniowy ( promieniuje wzdłuż zajętego korzenia , nasila się w czasie wzrosu ciśnienia płynu mózgowo - rdzeniwoego)
III uszkodz drog czuciowych w rdz kręgowym
objawy uszkodz sznurow tylnych (objawy ponizej i po tej samej stronie):
- obniżone czucie głębokie
- ataksja tylkosznurowa
- stereoanestezja ( niemożnośc okreslenia kształtu przedmiotu trzymanego w ręce przy zamkniętych oczach.
2) uszkodz drogi rdzeniowo - wzgórzowej
- w jednej polowie rdzenia ( zaburzenia czucia pow poniżej miejsca uszkodz i po stornie przeciwnej) są to objawy ubytkowe w postaci niedoczulicy
- uszkodz tych dróg w ok kanału centralnego - rozszczepienne zaburzenia czucia ( uszkodz jest czucie pow, a w nim przede wszytskim czucie bólu, i temp)
- zespół Brown - Squarda - połowicze uszkodz rdzenia
niedowład spastyczny po str uszkkodz i poniżej
zniesienia czucia głębokiego ponizej i po str uszkodz
zniesienie czucia bóli i temp ponizej i po str uszkodzenia
uszkodz nmeuronu obwodowego na poziomie uszkodzenia
IV uszkodz wzgórza - objawy po str przeciwnej do uszkodz i obejmuję calą połowę ciała)
- zaburz czucia głebokiego
- bóle wzgórzowe ( napadowe, b silne bole)
V uszkodz kory czuciowej - objawy po str przeciwnej na całej połowie ciała
- zaburz czucia pow
- czucie dyskryminacyjnego ( niemożnośc oceny nasilenia i umiejscowienie bodzca)
ataksja tylnosznurowa - czucie głębokie mniej lubbardziej zaburzone , istnieje kontrola przez wzrok, odruchy głębokie osłabione lub zniesione, oczopląs, zaburz. Mowy i zaburz w postawie ciała nie występują.
Ataksja móżdzkowa - czucie głębokie nie zaburzone, brakkontroli przez wzrok, odruchy głębokie lekko osłabione, zwykle występuje oczopląs, czasem wyst zaburz mowy , wyst zaburz w postawie ciała
Drżenia w neurologi:
drżenia mózdzkowe ( zamiarowe, grubofaliste, nierytmiczne
drżenia pęczkowe ( tylko wtedy kiedy jest uszkodz nerwu obwodowego i dot tylko ciala komorki i jest to proces postępujący )
drżenia parkinsonowskie ( „ liczenia pieniędzy” , spoczynkowe, drobnofaliste
Podaj objawy ucisku rdzenia kręgowego na róznych poziomach :
do C3 - śmierć
C8 - TH1 - zwężona źrenica, opadnięta powieka górna, gałka oczna lekko wpadnięta
S3 - S4 - siła i ruchy kkd proawidłowe ale nast. Podrażnienie zew zwieraczy pęcharza i odbytniczy.
Odc szyjny - niedowład obwodowy kkg, niedowład spastyczny kkd, niedoczulica pow i zaburz czucia głębokeigo
odc piersiowy - niedowład spastyczny kkd, niedoczulica pow, zaburz czucia ponizej
odc lędzwiowy - zginanie kkd prawidłowe, wyst niedowład i zanik mm czworogłowego uda i przywodzicieli a pozostale mm kkd - niedowlad spastyczny, kolonowe odruchy zniesione, skokowe wygorowane, niedoczulica ponizej, zaburz czucia pow ponizej
Zespoły uszkodz rdzenia na przekroju poprzecznym :
zespół braun- sequarda
uszkodz sznury tylne ( ataksja tylkosznurowa i zaburz czucia głebokeigo pozniżej
uszkodz w ok. kanału środkowego rdzenia - sznury tylkne nieuszkodz., rozszczepienne zaburz czucia, uposl. Czucia pow (ból, temp) , praw czucie głebokie
36. Podaj objaw uszkodz. Rdzenia kręgowego zależnie od rozległosci jego uszkodz. Na przekroju poprzecznym
. - rwa kulszowa = ból korzeniowy
rożny rozkład niedowładu ( najcz wiotki) w dystalnych odcinkach kkd ( zwłaszcza w stopach) odruhcy skokowe zniesione, kolanowe praw
niedoczulica korzeniowa - na kkd w obszarze unerwienia odpowiedniego korzenia
ucisk ostatnich korzeni pow - niedoczulica w ok obdytu, krocza, narz rodnych
zaburz w oddawaniu moczu i stolca u mężczyzn - impotencja
Zespół Brown - Sequarda - połowicze uszkodz. Rdzenia :
- niedowład spastyczny po str uszkodz i poniżej ( wynika z uszkodz dróg piramidowych, które w rdzeniu kręgowych są już po skrzyzowaniu tych dróg)
- zniesienie czucia głebokeigo poniżej i po str uszkodz ( uszkodz sznurów tylnych )
- zniesienie czucia bólu i temp poniżej i po str przeciwnej do uszkodz ( uszkodz jest droga rdzeniowo - wzgórzowa )
- uszkodz neuronu obwodowego na poziomie uszkodz ( uszkodz rogów przednich w jednym lub kilku segmentach rdzenia )
Rozszczepienne zaburzenia czucia - polegają na tym ,że uszkodz jest czucie pow, a w nim przede wszytkim czucie bólu i temp ( bo uszkodz jest skrzyzowanie dróg rdzeniowo - wzgórzowych, które te bodzce przewodzą) a nie uszkodz pozostaje czucie głebokie, mogą wyst obustonnie
Zaburzenia mowy :
AFAZJA - uszkodzenie ośrodka czuciowego mowy, pacjent nie może wykorzystac sprawności narządów mowy do formułowanie słów. Powstaje przy :
- uszkodz przedniej czesci ( afazja ruchowa- motoryczna, chory mówi mało bo wie, że mówi nie prawidłowo)
- uszkodz tylnej czesci ( afazja czuciowa - sensomotoryczna, chory nie rozumie słów , tworzy neologizmy, mówi bez sensu
- uszkodz pł. ciemieniowego zakręt kątowy ( afazja amnestyczna - pacjent zapomina nazwy przedmiotów)
- afazja mieszana ( agrafia + aleksja )
DYZARTIA - uszkodzenie aparatu tuchowego mowy, jeden z typow zaburzen mowy, wynikajacy z dysfunkcji aparaty wykonawczego. Może być spowodowana : uszkodz mm, niedowład, zab. Ukl. Pozamiramidowego ( parkinsonizm, pląsawica), uszkodz móżdzku, miascemia, choroby mm. Powstaje wtedy mowa dyzartyczna, która jest powolna i niewyrazna.
Aleksja - zaburzenia objawiające się częsciowa lub całkowitą niezdolnoscia rozumienia słowa pisanego. Osoby na nia cierpiace nie mają zaburzen wzroku czy sluchu i potrafia rozumiec slowa wymawiane. Jej przyczyna jest uszkodzenie lewej polkuli.
Agrafia - oznacza czesciowa lub calkowita utrate umiejetnosci pisania spowodowana zmnianami chorobowymi w mozgu.
Akalkulia - utrata l;ub uposledzenie zdolnosci wykonywania nawet najprotszych dzialan arytmetycznych.
41.ZEspół Gerstmnana ( zespół tetnicy kątowej, zespól zakretu katowego) - zespól objawów neurologicznych charakterystycznych dla uszkodzenia zakretu katowego pl. ciemieniowego, spowodowany najczesciej ogniskiem udarowym, powstalym na skutek zablokowania przeplywu krwi w tetnicy katowej. Char się: agrafia, aleksją, apraksją, agnozja palców, dłoni, zaburzeniem rozpoznawania storon, niekiedy afazja amnestyczną.
Pole widzenia - zasięg, jaki widzimy przy galce na wprost, wycinek przestrzeni w, ktorym widzimy przy zalozeniu, ze galki oczne ustawione są na wprost.
Przebieg drogi wzrokowej:
1. z prawej i lewej storny siatkówki wł. łaczą się we wł. nn wzrokowego
2. potem skrzyzowanie tych wl., które zbieraja inf z przysrod czesci siatkowek ( nosowe) a , ze skroniowych czesci siatkowek biegna one po tej samej stronie
3. za skrzyzowaniem - pasmo wzrokowe w lewej polkuli ze stron oka lewego i nosowej cz. siatkowki oka prawego
4. do ciala kolankowatego bocznego gdzie ulegaja przerwie i dalej rozpromieniowanie tych wł w skroni potylicy
5. promienistosc wzrkowa do
6. osrodkow w korze w pl potylicznym
Objawy uszkodzenia drogi wzrkowej :
I - uszkodzenie nn wzrokowego - oko slepe po str uszkodzenia
II - uszkodz skrzyzowania nn wzrokowych i obejmujace jego czesci przysrodkowe - najbardziej charakterystycznym obajwem jest niedowidzenie dwuskroniowe)
III - uszkodzenie pasma wzrokowego pow niedowidzenie polowicze jednoimienne - tzn polowicze ubytki w polu widzenia przeciwstronne do uszkodzenia
IV - uszkodz. Promienistosci wzrokowej , tzn. drogi kolankowo - prążkowanej, wyw ten sam rodzaj niedowidzenia, który post po uszkodz pasma wzrokowego
Guz przysadki - niedowidzenie dwuskroniowe
Dlaczego ruchy galek ocznych są skojarzone i co za to odpowiada?
Ruchy skojarzone odbywaja się dzieki harmonijnemu dzialaniu szeregu mm i polegaja na jednoczenym jednokierunkowym ruchu galek w plaszcz. Poziomej i pionowej .
Odruch źrenicy na akomodacje - gdy patrzymy w dal a potem blisko - to wtedy zwezaja się źrenice, soczewka jest bardziej wypukla i galki oczne kieruja się do srodka. Droga doprowadzajaca jak droga wzrokowa. Droga odprowadzajaca jak odruch źrenicy na światlo.
Odruch źrenicy na światło - ( zwezenie otwory zrenicy ) reguluje to ukl. Parasymaptyczny. Swiatlo pada na siatkowke, biegnie 2 nn wzrkowym, przez skrzyzowanie, cialo kolankowate boczne gdzie nie ulega przerwaniu tylnemu i biegna ptosro do srodmozgowia do jadra 2 neuronu. Oswietlenie źrenicy pow. zwezenie obu źrenic ( podraznienie obu jader Westfala - Edingera )
Objaw Argylle - Robetsona - zniesienie odruchu na switlom przy zachowanym odruchy na akomodacje
Reakcja konsensualna - gdy oświetlając 1 źrenice , zweza się druga
50 . Apraksja - zaburzenie wykonywania ruchow, które są często powtarzane najczesciej zw z zawodem, zaburzenie to nie wynika z niedowladu ani z zab. Ukl. Pozamiramidowego, wynika natomiast z stereotypu. Jest to zaburzenie wyzszych czynnosci nerwowych, uszkodzenie stereotypu dynamicznego w korze mozgowej:
apraskja ideacyjna - zab. Plan ruchy ( wyobrazeniowa)
apraksja motoryczna - plan ruchy jest zachowany, ale poszcz elem tuchy są niepraw, niezgrabne
apraksja mieszana
Agnozja - nierozponawanie przedmiotow trzymanych w rece, jest to zaburzenie odbioru bodzcow wzrokowych, sluchowych lub czuciowych na skutek uszkodz tk nerwowej w mozgu. :
agnozja wzrokowa - ( agnozja wzrokowa jednoczena i prozopagnozja)
agnozja sluchowa
agnozja czuciowa
Różnica niedowladu a porazenie - stopien nasilenie obawów.
52. Łuk odruchowy : receptor, droga doprowadzajaca, osrodek, droga odporowadzajaca, efektor ( gruczol lub mm)