Słownictwo do dialogu.
ここ - tutaj
どこ - gdzie?
パリ - Paryż
エフェルとう - Wieża Eiffela
あそこ - tam
きょう - dzisiaj
なんようび - pytanie o dzień tygodnia
もくようび - czwartek
いま - teraz
じ - godzina
じゅうにじ - godzina dwunasta
Dialog.
- ここは どこ ですか。
- ここは パリ です。
- そう ですか。エフェルとうは どこ ですか。
- エフェルとうは あそこ です。
- きょうは なんようび ですか。
- きょうは もくようび です。
- いま なんじ ですか。
- いま じゅうにじ です。
- ありがとう ございます。
- Gdzie jesteśmy?
- Jesteśmy w Paryżu.
- Ach tak... Gdzie jest Wieża Eiffela?
- Wieża Eiffela jest tam.
- Jaki dzisiaj dzień tygodnia?
- Dzisiaj jest czwartek.
- Która teraz godzina?
- Jest dwunasta.
- Dziękuję bardzo
Zagadnienia gramatyczne.
- Określanie miejsca
Tak jak wcześniej zapoznaliśmy się z kore/sore/are/dore i kono/sono/ano/dono, dzisiaj zapoznamy się z kolejnym „zestawem”, czyli koko/soko/asoko/doko.
Tak więc wyrazy te znaczą tyle co:
koko - tutaj (w zasięgu mówiącego)
soko - tam (w zasięgu odbiorcy)
asoko - tam (poza zasięgiem obu rozmawiających)
doko - gdzie
Japończycy często pytając o miejsce, w którym się znajdują, pytają po prostu „koko-wa doko desuka” - czyli dosłownie „Co to za miejsce?”
Jeśli chcemy zapytać o położenie danego miejsca pytamy np.:
Mise-wa doko desuka - Gdzie jest sklep?
-Liczebniki
Lista liczb, po kolei:
ichi - jeden
ni - dwa
san - trzy
yon (czasami shi)- cztery
go - pięć
roku - sześć
nana (czasami shichi) - siedem
hachi - osiem
kyuu (czasami ku) - dziewięć
juu - dziesięć
hyaku - sto
sen - tysiąc
man - dziesięć tysięcy
A liczby wyższe tworzymy w następujący sposób:
jedenaście - juu ichi (czyli dziesięć i jeden)
trzynaście - juu san (czyli dziesięć i trzy)
dwadzieścia - nijuu (czyli dwie dziesiątki)
dwadzieścia cztery - nijuu yon (czyli dwie dziesiątki i cztery)
sto dwa - hyaku ni (czyli sto i dwa)
sto czterdzieści pięć - hyaku yonjuu go (czyli sto, cztery dziesiątki i pięć)
pięćset osiemdziesiąt dwa - go hyaku hachijuu ni (pięć setek, osiem dziesiątek i dwa)
Z setkami jest kilka wyjątków -
300 to sanbyaku
600 to roppyaku
800 to happyaku
Czyli: osiemset dwadzieścia sześć - happyaku nijuu roku.
A teraz tysiące:
tysiąc dwieście - sen nihyaku
cztery tysiące dwadzieścia trzy - yonsen nijuu san
W tysiącach również jest kilka wyjątków -
3000 to sanzen
8000 to hassen
Jak do tej pory wszystko było bardzo proste - musicie jednak zapamiętać jedną rzecz - w języku japońskim mamy dodatkową jednostkę - man - czyli dziesięć tysięcy. Dlatego:
piętnaście tysięcy - ichiman gosen - czyli jeden man i pięć tysięcy
tak samo: pięćdziesiąt dwa tysiące dwieście to będzie goman nisen nihyaku.
Dodatkowo man różni się od innych jednostek tym, że nawet jeśli jest jeden man, musimy zawsze powiedzieć ichi man (kiedy przy sto czy tysiąc wystarczy powiedzieć hyaku bądź sen bez ichi)
-Określanie czasu
Jeśli chcemy powiedzieć która jest godzina, możemy wziąć dowolną cyfrę i doklejamy do niej „ji” - czyli godzinę, czyli:
ichiji - godzina pierwsza
niji - druga
sanji - trzecia
yoji - czwarta (tu jak widzicie drobny wyjątek - cztery-go zamienia się w yo)
goji - piąta
rokuji - szósta
shichiji - siódma
hachiji - ósma
kuji - dziewiąta (tu też kyuu zamienia się w ku)
juuji - dziesiąta
juuichiji - jedenasta
juuniji - dwunasta
Japończycy podobnie jak Anglicy mają system dwunastogodzinny - czyli jeśli chcemy powiedzieć, że jest dziesiąta rano powiemy:
gozen juuji desu.
Natomiast jeśli jest godzina szesnasta(czwarta po południu), powiemy:
gogo yoji desu.
Tak więc gozen jest odpowiednikiem angielskiego AM, natomiast gogo odpowiednikiem PM.
Do tego - jeśli chcemy powiedzieć, że jest wpół do dwunastej powiemy:
juuichiji-han desu
Han oznacza „pół” i dodajemy go po określeniu czasu.
Do tej pory dowiedzieliśmy się jak opowiedzieć o godzinach - ale co, jeśli chcemy określić czas dokładniej - co do minuty?
Minuta po japońsku to fun, a określanie minut wygląda podobnie do określania godzin - czyli cyfra plus fun - problem w tym, że tutaj pojawia się kilka wyjątków. Więc:
1 - ippun
2 - nifun
3 - sanpun
4 - yonpun
5 - gofun
6 - roppun
7 - nanafun
8 - happun
9 - kyuufun
10 - juppun albo jippun
Kiedy tworzymy większe liczby, o tym, czy musimy użyć fun czy pun, decyduje ostatnia cyfra w zbitce. Tak więc:
15 - juugofun
26 - nijuuroppun
40 - yonjuppun
Czyli wiemy już wszystko o godzinach. Dla przykładu:
10:45 rano - gozen juuji yonjuugofun desu.
18:23 - gogo rokuji nijuusanpun desu.
Rozszerzone słownictwo.
Dni tygodnia:
なんようび - jaki dzień tygodnia?
getsu yōbi げつようび (月曜日) - poniedziałek (Księżyc)
ka yōbi かようび (火曜日) - wtorek (Mars/Ogień)
sui yōbiすいようび (水曜日) - środa (Merkury/Woda)
moku yōbiもくようび (木曜日) - czwartek (Jowisz/Drzewo)
kin yōbiきんようび (金曜日) - piątek (Wenus/Metal)
do yōbiどようび (土曜日) - sobota (Saturn/Ląd)
nichi yōbi にちようび(日曜日)- niedziela (Słońce)
Miesiące:
Styczeń - ichigatsu いちがつ(一月)
Luty - nigatsu にがつ (二月)
Marzec - sangatsu さんがつ(三月)
Kwiecień - shigatsu しがつ(四月)
Maj - gogatsu ごがつ(五月)
Czerwiec - rokugatsu ろくがつ(六月)
Lipiec - shichigatsu しちがつ(七月)
Dni miesiąca:
pierwszy - tsuitachi
drugi - futsu-ka
trzeci - mik-ka
czwarty - yok-ka
piąty - itsu-ka
szósty - mui-ka
siódmy - nano-ka
ósmy - yoo-ka
dziewiąty - kokono-ka
dziesiąty - too-ka
jedenasty - juuichi-nichi
dwunasty - juuni-nichi
trzynasty - juusan-nichi
czternasty - juuyok-ka
piętnasty - juugo-nichi
szesnasty - juuroku-nichi
siedemnasty - juushichi-nichi
osiemnasty - juuhachi-nichi
dziewiętnasty - juuku-nichi
dwudziesty - hatsu-ka
dwudziesty pierwszy - nijuuichi-nichi
dwudziesty drugi - nijuuni-nichi
dwudziesty trzeci - nijuusan-nichi
dwudziesty czwarty - nijuuyok-ka
dwudziesty piąty - nijuugo-nichi
dwudziesty szósty - nijuuroku-nichi
dwudziesty siódmy - nijuushichi-nichi
dwudziesty ósmy -nijuuhachi-nichi
dwudziesty dziewiąty - nijuuku-nichi
trzydziesty - sanjuu-nichi
trzydziesty pierwszy - sanjuuichi-nichi
urodziny - tanjoobi
Tanjoobi wa itsu desu ka - kiedy masz urodziny?
juuichi-gatsu nijuushichi-nichi desu - 27 listopada
Podając datę urodzin najpierw mówimy miesiąc, a później dzień.
Kanji.
一 jeden
二 dwa
三 trzy
四 cztery
五 pięć
六 sześć
七 siedem
八 osiem
九 dziewięć
十 dziesięć