EKOLUDEK

1. Poznajemy Pana Ekoludka - propozycja zdobycia sprawności

2. Klub Zielonych Detektywów

3. Nasz własny las

4. Forum Zdrowego Żywienia

5. Dzień Ziemi

6. Przymierze z żywiołami - podsumowanie cyklu sprawnościowego

ZBIÓRKA 1

TEMAT: Poznajemy Pana Ekoludka

MIEJSCE: sala

CZAS: 1 h 15 min.

CELE: potrafi podjąć decyzje

Rozpoczęcie cyklu sprawnościowego

MATERIAŁY: kartka i kredka dla każdego, 4 miski, 2 wędki, kaczuszki papierowe z haczykami dla każdego

PRZEBIEG:

1. Obrzędowe Rozpoczęcie Zbiórki - 3 min.

2. Gawęda - 5 min.

drużynowy przebrany jest za Ekoludka i udaje, że nie zna żadnego z zuchów, więc wita się ze wszystkimi i pyta o ich imiona.

Ekoludek opowiada o sobie, że przybył z planety „Czystość” i jego zadaniem jest dbanie o czystość Ziemi. Jeżeli tego nie uczyni nie będzie mógł wrócić na swoją planetę. Przyszedł dziś spotkać się z dziećmi, bo uświadomił sobie że sam nie da rady. Prosi, aby zuchy zastanowiły się czy mu pomogą. A teraz chciałby z nimi spędzić miło czas.

3. Piosenki i pląsy - „Misia para” - 5 min.

Kto urodzony w styczniu niech wejdzie do koła,

Niech parę sobie znajdzie i tańczy dokoła

Misia para, misia para, misia para uchacha x2

Kto urodzony w lutym (marcu, kwietniu, itd.)…

A kto nie rzuca śmieci…

A kto nie łamie drzewek…

A kto dba o przyrodę…

A kto się fajnie bawi…

4. Ćwiczenie - 15 min.

Drużynowy głośno odczytuje zagadki, a dzieci na kartkach malują odpowiedzi (na jednej kartce muszą się zmieścić wszystkie odpowiedzi).

- Gust ma dziwny, jak na taką maleńką ptaszynę, kiedy inni dziobią ziarno - ona je słoninę...sikorka

- Małe słoneczka, rosną przy strumieniach, kaczki użyczyły im swego imienia...kaczeńce

- W pięknych zapachach i kolorach tonie, a kolce ma ku obronie...róża

- Widać zmartwienie wielkie miała, skoro jej kora posiwiała...brzoza

- Drzewo to przez dzieci bardzo jest lubiane, kulek na ludziki szukaj pod...kasztanowiec

- Zielone wody oczko w dni upalne chłodzi, pływają w nim karpie, po nim czapla brodzi...staw

5. Piosenki i pląsy „Kaczuszka” - 5 min.

Kaczuszka x3 ma skrzydełko

Kaczuszka x3 ma skrzydełko

Kaczuszka x3 tupie nóżką

Kaczuszka x3 tupie nóżką

Kaczuszka x3 ma kuperek

Kaczuszka x3 ma dziób

6. Gry i ćwiczenia - „Na ratunek rybkom” - 15 min.

Zuchy dzielą się na dwie grupy. Dostają po dwie miski oraz wędkę. W jednej jest brudna woda i papierowe kaczuszki (tyle ile jest dzieci w grupie) z pętelkami. A w drugiej czysta woda. Zadaniem dzieci jest po kolei przeniesienie wszystkich rybek z brudnej do czystej wody - każde dziecko przenosi jedną rybkę. Która grupa zrobi to szybciej zwycięża.

7. Piosenki i pląsy - „Porządki” - 10 min.

Skacze szczotka: pach, pach, pach. Tak zamiata, że aż strach.

A szufelka się przygląda, czy już śmieci nie ma w kątkach.

Kiedy kurze są na środku, woła głośno „Chodź tu kotku”.

Szczotka tańczy: buch, buch, buch i już pełny szufli brzuch.

Teraz szuflę niosą dzieci i do koszą wrzucą śmieci.

Już jest czysto w każdym kątku, dzieci nie chcą nieporządku.

Piosenkę można wykorzystać w trakcie sprzątania sali.

8. Krąg Rady - 10 min.

Drużynowy - Wszystkie spory, wszystkie zwady

Zuchy - Załatwiamy w Kręgu Rady

Ekoludek rozmawia z dziećmi o spotkaniu, czy podobały im się zabawy. Proponuje, że nauczy ich jak dbać o Ziemię, a wtedy na pewno będzie spokojnie mógł wrócić na swoją planetę. Dzieci wspólnie podejmują decyzję, czy chcą pomóc Ekoludkowi i stać się jego uczniami. Jeśli tak to od następnego spotkania z Ekoludkiem, będą się witać okrzykiem:

Ekoludek - Posprzątamy cały świat!

Zuchy - Z Ekoludkiem za pan brat!

9. Krąg Przyjaźni - 5 min.

Zawiązanie Kręgu Przyjaźni, zaśpiewanie „Słoneczka” i puszczenie iskry przyjaźni.

Słoneczko już, gasi złoty blask, za chwilę niebo błyśnie czarem z gwiazd.

Dobranoc już x 3 (całość)

ZBIÓRKA 2

TEMAT: Klub Zielonych Detektywów

MIEJSCE: sala

CZAS: 1 h 10 min.

CELE: potrafi segregować śmieci, wie po co się to robi

Wie jak może dbać o świat

MATERIAŁY: brystol, tusz i poduszeczka, klej, bibułkę, wycinanki, nożyczki, taśmę, pojemniki na śmieci x4

PRZEBIEG:

1. Obrzędowe rozpoczęcie zbiórki - 3 min.

Ekoludek - Posprzątamy cały świat!

Zuchy - Z Ekoludkiem za pan brat!

2. Gawęda - 4 min.

Ekoludek opowiada o tajemniczym „Klubie Zielonych Detektywów” oraz przedstawia kodeks Klubu:

a. Będę oszczędzał wodę w domu.

1. Będę segregował śmieci.

2. Będę oszczędzał prąd.

3. Nie będę wyrzucał papierków na chodnik.

4. Nie będę deptał trawników.

Ekoludek proponuje dzieciom wstąpienie do Klubu.

3. Zuchowe znaki, zwyczaje, obrzędy i tajemnice - podpisanie dokumentu - 5 min.

Jeśli dzieci zgadzają się, to Ekoludek podaje im duży brystol, na którym wypisany jest kodeks. Każde dziecko podpisuje się pod nim oraz stawia swój odcisk kciuka.

4. Piosenki i pląsy - „Mały Ekoludku” - 10 min.

Na melodię „Mały zuszku”

Ekoludku klaśnij rączkami x4

(uderz w kolanka, tupnij nóżkami, powiedz „Ekologia”, krzyknij „Fajno jest”, zbieraj śmieci swe, itp.)

5. Majsterka - 15 min.

Zuchy otrzymują cztery. duże pojemniki na śmieci oraz klej, bibułkę, wycinanki, nożyczki, taśmę i ozdabiają je. Każdy z pojemników ma być przeznaczony na inne rzeczy - puszki, papier, plastik, różne. Po wykonaniu dzieci ustawiają je w klasie.

6. Piosenki i pląsy „Kot - Ekoludek” - 10 min.

Na melodię „Puszysty kot”

Puszysty kot, łaciaty kot raz przyjaciela miał x2

I Ekoludek on się zwał E - K - O - L - U - D - E - K

7. Krąg Rady - 10 min.

Ekoludek rozmawia z dziećmi o segregacji śmieci oraz o Kodeksie KZD. Wspólnie zastanawiają się czy postępowanie zgodnie z nim pomaga utrzymać Ziemię czystą i zdrową.

8. Krąg Przyjaźni - 5 min.

Słoneczko już, gasi złoty blask, za chwilę niebo błyśnie czarem z gwiazd.

Dobranoc już x 3 (całość)

ZBIÓRKA 3

TEMAT: Nasz własny las

MIEJSCE: podwórko

CZAS: 1 h 10 min.

CELE: wie, że woda i powietrze pozwalają nam żyć

potrafi wskazać sposoby dbania o czystość wód i powietrza

MATERIAŁY: 5 - 6 harcerzy, 6 drzewek, łopat, konewka

PRZEBIEG:

1. Obrzędowe rozpoczęcie zbiórki - 3 min.

Ekoludek - Posprzątamy cały świat!

Zuchy - Z Ekoludkiem za pan brat!

2. Gawęda - 5 min.

Ekoludek, przedstawia dzieciom zadanie. Mają się dowiedzieć skąd się w kranach bierze woda i gdzie odpływa po zużyciu. Oraz jak ludzie z naszej miejscowości dbają o powietrze. Dziś będą pod opieka specjalnych pomocników Ekoludka - harcerzy, którzy się nimi zaopiekują i pomogą w zdobyciu informacji.

3. Zwiad - 5 min.

Zuchy zostają podzielone na grupy 5 - 6 osobowe, które dostają po jednym harcerzu - opiekunie. Idą do sąsiadów szkoły, lub wcześniej uprzedzonych mieszkańców, próbując znaleźć odpowiedzi na pytania Ekoludka.

4. Piosenki i pląsy „Leżą śmieci” - 3 min.

Na melodię „Statków z bananami”

Leżą stertami śmiecie w świetle gwiazd, łabu di daj daj łabu di daj

A każdy detektyw śpiewa tak, łabu di daj daj łabu di daj

Pomóż x5 wysprzątać tu x2

5. Majsterka - 15 min.

Każda grupa zwiadowcza dostaje od Ekoludka jedno drzewko i przy pomocy harcerzy - zasadzają je.

6. Krąg Rady - 10 min.

Ekoludek rozmawia z dziećmi o wynikach zwiadu. Podsumowuje i prostuje niektóre z mylnych wiadomości. Wspólnie też ustalają jak należy opiekować się ich drzewkami oraz dlaczego są one tak ważne.

7. Krąg Przyjaźni - 5 min.

Słoneczko już, gasi złoty blask, za chwilę niebo błyśnie czarem z gwiazd.

Dobranoc już x 3 (całość)

ZBIÓRKA 4

TEMAT: Forum Zdrowego Żywienia

MIEJSCE: sala

CZAS: 1 h 35 min.

CELE: wie jak należy się zdrowo odżywiać

zna walory zdrowego odżywiania się

MATERIAŁY: brystol, marker, szalik, owoce do sałatki, noże deseczki, miska, talerzyki i widelce

PRZEBIEG:

1. Obrzędowe rozpoczęcie zbiórki- 5 min.

Ekoludek - Posprzątamy cały świat!

Zuchy - Z Ekoludkiem za pan brat!

2. Gawęda - 5 min.

Ekoludek opowiada dzieciom historię Tomka, który jadł same niezdrowe rzeczy i się pochorował.

3. Piosenki i pląsy „Dwóm tańczy się zachciało” - 5 min.

Dwóm tańczy się zachciało x3, lecz im się nie udało, fari fari faram

Kłócili się ze sobą x3, ja nie chce tańczyć z tobą, fari fari faram

Poszukam se innego x3, do tańca zdolniejszego, fari fari faram

4. Gry i ćwiczenia

• „Co zdrowe, a co nie” - 10 min.

Ekoludek wymienia nazwę czegoś do jedzenia, które z dzieci wie czy jest to zdrowe czy też nie, podchodzi do tabeli powieszonej na ścianie i maluje tę nazwę po odpowiedniej stronie. Ekoludek rozstrzyga w razie niepewności.

Jabłko, chleb, jogurt, czekolada, lody, zupa, kawa, cukierki, ogórek, hamburger, ser, sok, mleko, itp.

• „Sałatka owocowa” - 10 min.

Wszyscy siedzą w kole. Każdy wybiera sobie jakiś owoc - inny. Jedna osoba staje w środku z szalikiem. Ekoludek mówi jakiś owoc, a osoba w środku próbuje dotknąć szalikiem tę osobę, która go wybrała. Ta jednak musi jak najszybciej powiedzieć owoc następny, itd. Jeśli ktoś zostanie dotknięty szalikiem zanim powie następny owoc, wymieni owoc nie występujący w zabawie lub owoc osoby stojące wchodzi do środka.

1. Majsterka - 20 min.

Dzieci dostają od Ekoludka owoce, noże, deseczki i wspólnie przygotowują zdrową sałatkę. Po wykonaniu wspólnie ją zjadają.

2. Krąg Rady - 10 min.

Ekoludek rozmawia z dziećmi o zdrowym żywieniu, po co właściwie powinniśmy jeść zdrowe rzeczy i które z nich naprawdę są zdrowe.

3. Krąg Przyjaźni - 5 min.

Słoneczko już, gasi złoty blask, za chwilę niebo błyśnie czarem z gwiazd.

Dobranoc już x 3 (całość)

ZBIÓRKA 5

TEMAT: Dzień Ziemi

MIEJSCE: podwórko przed szkołą

CZAS: 1 h

CELE: nauka troski o środowiska

ukazanie wartości utrzymywania czystości

PRZEBIEG:

1. Obrzędowe rozpoczęcie zbiórki - 5 min.

Ekoludek - Posprzątamy cały świat!

Zuchy - Z Ekoludkiem za pan brat!

2. Pożyteczne prace - Wielkie sprzątanie świata - 35 min.

Zuchy otrzymują od drużynowego gumowe rękawiczki i worki. Sprzątają podwórko wokół szkoły, segregując śmieci.

3. Piosenki i pląsy - ulubiony pląs zuchów - 5 min.

4. Krąg Rady - 10 min.

Ekoludek rozmawia z dziećmi o tym jak trudno jest sprzątać śmiecie, które wyrzucali inni. Pyta czy warto od razu dbać o swojej śmieci?

5. Krąg Przyjaźni - 5 min.

Słoneczko już, gasi złoty blask, za chwilę niebo błyśnie czarem z gwiazd.

Dobranoc już x 3 (całość)

ZBIÓRKA 6

TEMAT: Przymierze z żywiołami

MIEJSCE: podwórko przed szkołą, las

CZAS: 1 h 30 min.

CELE: podsumowanie cyklu sprawnościowego

wie jak współpracować w grupie

podsumował swoje dwutygodniowe zadanie

MATERIAŁY: 6 harcerzy, wiadro, monety, łyżka, chustki na oczy, znaczki sprawności

PRZEBIEG:

1. Obrzędowe rozpoczęcie zbiórki - 5 min.

Ekoludek - Posprzątamy cały świat!

Dzieci - Z Ekoludkiem za pan brat!

2. Gawęda - 5 min.

Ekoludek stwierdza, że bardzo wiele dzieci się już nauczyły i jeśli dziś przejdą pomyślnie ostateczny sprawdzian, to on będzie mógł wrócić na swoja planetę zupełnie spokojny o losy Ziemi. Stwierdza taż, że dalszym zadaniem dzieci nie będzie tylko dbanie o czystość, ale też nauka innych tego czego dowiedzieli się od Ekoludka.

3. Gry i ćwiczenia - 40 min.

Dzieci zostają podzielone na dwie grupy, każda otrzymuje harcerza - opiekuna oraz mapę, z punktami do których musza dotrzeć. Tam czekają na nie „niebezpieczne” i trudne zadania do wykonania.

• Przymierze z powietrzem - każdy musi bez oddychania wytrzymać kilka - kilkanaście sekund - prawda, że to trudne!

• Przymierze z wodą - każdy ma wyciągnąć z głębokiego wiadra z zimną wodą jedną monetę, nie zaglądając do środka

• Przymierze z ogniem - każdy ma nadstawić rękę nad świeczkę (w rozsądnej odległości)

• Przymierze z ziemią - pokazujemy dzieciom łyżkę z ziemią, zawiązujemy oczy, a następnie dajemy do zjedzenia każdemu z nich łyżkę płatków kukurydzianych

1. Krąg Rady - 15 min.

Ekoludek wspólnie z dziećmi podsumowuje grę bratającą je z żywiołami. Rozmawia o dzienniczkach. Wspólnie decydują, kto jest gotów stać się następcą Ekoludka (zdobyć sprawność). Może wszyscy?

2. Zuchowe znaki, zwyczaje, obrzędy i tajemnice - obrzęd nadania sprawności

Dzieci stają w Kręgu Parady. Ekoludek w uroczysty sposób wręcza wszystkim, którzy na to zasłużyli znaczek sprawności oraz mianuje swoimi następcami. Każde z dzieci podpisuje się z księdze pamiątkowej - kronice.

6. Krąg Rady - 10 min.

Ekoludek podsumowuje cały projekt wraz z dziećmi, oceniając go wspólnie.

7. Krąg Przyjaźni - 5 min.

Słoneczko już, gasi złoty blask, za chwilę niebo błyśnie czarem z gwiazd.

Dobranoc już x 3 (całość)

opr. Karolina Matyśkiewicz

„Na ratunek zagrożonej przyrodzie!"

Rajd: „Na ratunek zagrożonej przyrodzie!"

Cel: zapoznanie zuchów z konieczność tworzenia parków narodowych oraz poznanie położenia największych z nich na mapie Polski.

Prowadzący: drużynowa IX GZ - pwd. Katarzyna Woroch

Miejsce : Las Miejski- rezerwat przyrody

Zapotrzebowanie:

Czas: 3godz.10min

Zajęcia:

• 1) Powitanie i wprowadzenie do tematyki zbiórki.

• 2) Sprawy organizacyjne.

• § Sprawdzenie obecności.

• § Przypomnienie o opłaceniu składek.

• 3) Przejazd na teren rezerwatu przyrody, będącego częścią Las Miejskiego w Olsztynie.

• 4) Gra terenowa „W poszukiwaniu tajemniczego leśnego gościa". Załącznik 6

• 5) Odnalezienie listu od Dębowego Ducha Lasu. Załącznik 6

• 6) „Parki Narodowe na mapie Polski"- majsterka. Załącznik 1

• 7) Zabawy integracyjne.

• 8) Powrót do domu.

• 9) Zakończenie zbiórki.

„W poszukiwaniu tajemniczego leśnego gościa"

Po dotarciu na teren rezerwatu, zuchy pod pretekstem spaceru wybierają się na wyprawę. Po drodze znajdują tajemnicze karteczki z zadaniami i ciekawostkami. Odnalezienie i wykonanie wszystkich zadań pozwoli na dotarcie do tajemniczego gościa.

Zadania do odnalezienia i realizacji przez członków gromady:

1)Wymieńcie 5 ssaków (czworonogów) żyjących w lesie.

2)Wymyślcie okrzyk (związany tematycznie z lasem) na powitanie naszego gościa.

3)Czy wiecie,że nasz kochany Olsztyn jest ściśle otoczony lasami (1050 ha). Wydzielono tu aż cztery rezerwaty florystyczne. W jednym z nich ochronie podlegają rzadkie gatunki roślinności torfowej(bagienne, lubiące podmokły teren). Lasy są częstym miejscem spacerów i przejażdżek rowerowych,a stałych bywalców nie dziwi widok zająca czy dzika.

4)Wymieńcie 5 gatunków ptaków jakie znacie.

5)Co to recykling?

*ponowne wykorzystanie surowców

*ponowne wykorzystanie puszek

*ponowne wykorzystanie gleby

*ponowne wykorzystanie wody

6)Wymieńcie 8 gatunków drzew.

7)Pomyślcie przez chwile w jaki sposób moglibyście zaopiekować się zwierzątkami leśnymi.

8) A czy wiecie, ze w Olsztynie mamy aż 3 parki, a mianowicie:

*Park Podzamcze - Park Podzamcze to jedno z ładniejszych miejsc w Olsztynie. Głównie ze względu na swoje położenie nad Łyną w okolicach zamku. Piękne alejki ozdobione dwiema fontannami zapewniają pełen relaks.

*Park Jakubowo - Park w Jakubowie ma ciekawą historię. W 1862 roku rada miejska Olsztyna podjęła uchwałę o postawieniu tam leśniczówki.

*Park Kusocińskiego - Park przy ul. Dworcowej, mimo swojego śródmiejskiego umiejscowienia jest wspaniałym kompleksem nadającym się na spacery, odpoczynek.




Kochane Zuchy !

Bardzo jestem rad, że poznaliście już potrzebę tworzenia parków narodowych oraz innych obszarów chronionych w naszym kraju. Mam nadzieję, że wiedza ta pomoże Wam być lepszymi dla przyrody i zwierząt żyjących na jej terenie. Pamiętajcie, o tym że im czystsza i zdrowsza natura, tym zdrowszy i szczęśliwszy jest Duch Lasu.

 

Teraz chciałbym Was poprosić abyście pomogli mi, gdyż z mapy, na której miałem naniesione parki narodowe wiatr zdmuchnął nazwy.

Waszym zadaniem będzie dopasowanie nazw do ich położenia.

 

  Życzę powodzenia i liczę na Waszą pomoc !

Pozdrawiam ,

Duch Dębowego Lasu

opracowali: IX GZ „Tęczowe Elfiki" 
                                                                                              pwd.Katarzyna Woroch
                                                                    pwd.Justyna Juszko

                                                                       dh.Paweł Jackiewicz

EKOLUDEK

1. Założyliśmy klub zielonych detektywów. Badaliśmy stan zanieczyszczenia wody, ziemi i powietrza w naszej okolicy. Szukaliśmy przyczyn, tropiliśmy obiekty powodujące zanieczyszczenie.

2. Zawarliśmy przymierze z żywiołami - ogniem, wodą, powietrzem i ziemią.

3. Byliśmy z wizytą w siedzibie strażników przyrody, pomagaliśmy im w pracy.

4. Znaleźliśmy w naszym lesie lub parku najbardziej zanieczyszczony odcinek i opiekowaliśmy się nim.

5. Zasadziliśmy własne drzewko. Założyliśmy też hodowlę sadzonek, czyniliśmy uważne obserwacje starając się stworzyć roślinom jak najdogodniejsze warunki do rozwoju.

6. Zbadaliśmy, skąd nasze miasto ( wieś) czerpie wodę pitną i co robi ze ściekami.

7. Zorganizowaliśmy Dzień Ziemi (22 IV) lub braliśmy udział w akcji „Sprzątanie świata".

8. Zorganizowaliśmy Forum Zdrowego Żywienia.

9. Bawiliśmy się a ambasadorów UNICEF-u UNICEF FAO. Zaplanowaliśmy, jak racjonalnie wykorzystać wodę i żywność całego świata oraz co robić z odpadami.

UWAGI

• •  Sprawność „Ekoludek" pozwala zuchom poznać problemy ekologiczne naszego świata ( szczególnie najbliższej okolicy). Uczy zuchy obserwacji i troski o środowisko, zachowań nie przynoszących szkody przyrodzie. Sprawność ta jest okazją do prześledzenia wykorzystywania wody oraz surowców wtórnych do podjęcia prostych działań oszczędnościowych.

• •  Sprawność „Ekoludek" to szereg wypraw badawczych (detektywistycznych), w trakcie, których warto sprawdzić, czy w regionie jest dostateczna ilość wody dla roślin i dla życia człowieka, czy produkcja rolnictwa zaspokaja zapotrzebowanie na żywność. Przed wyprawami zuchy mogą wykonać tajne znaczki zielonych detektywów. Mottem dla zabawy, śledzenia i odkrywania może być hasło: „w przyrodzie nic nie ginie" (zgodnie z nimi zuchy segregowały śmieci).

• •  Warto zaplanować, co należy zmienić w otoczeniu, aby nie szkodzić przyrodzie i skonfrontować nasze plany ze zdaniem specjalistów.

• •  „Ekoludek" przeznaczony jest dla zuchów zarówno młodszych jak i starszych. Różnorodność proponowanych działań pozwala na swobodny wybór i dostosowanie ich do wieku zuchów.

BIBLIOGRAFIA

1. Doney M., I ty zostań zielonym.

2. Kownacka M., Razem ze słonkiem.

3. Woda jest życiem. Pakiet programowy ZHP.

4. Soida D., Być mistrzem-przyjacielem, czyli edukacja ekologiczna na wesoło.

5. Soida D., Zasady i techniki edukacji ekologicznej.

6. Soida D., Kotania T., Edukacja środowiskowa w terenie.

7. Springall H., i inni, Azot i azotany w życiu człowieka.

8. Tilling S., Ozon a efekt cieplarniany - zbadaj to sam.

9. Tilling S. i inni, Kwaśne deszcze - zbadaj to sam.

10. „Zuchowe Wieści" nr 6,7, 12/1986, 6/1987, 6, 10, 11/1991.

---