Badania laboratoryjne

Objaśnienia skrótów: W - wcześniaki; Nd - noworodki donoszone; N - niemowlęta (dzieci do 1 rż); Dz - dzieci od 1-12 rż; Mł - młodzież od 13-18 rż; D - dorośli; M - mężczyźni; K - kobiety; mż - miesiąc życia; rż - rok życia; mc - masa ciała; (s) - surowica; (o) - osocze; m - mocz; pmr - płyn mózgowo-rdzeniowy; (kpa) - krew pełna z antykoagulantem; WBC (krwinki białe); RBC (krwinki czerwone); HGB (hemoglobina); HCT (hematokryt); MCV (średnia objętość krwinki czerwonej); MCH (średnia masa hemoglobiny w krwince czerwonej); MCHC (średnie stężenie hemoglobiny w krwince czerwonej) g/dl; RDW (wskaźnik zmienności krwinek czerwonych); PLT (płytki krwi)

Oporność osmotyczna erytrocytów początek hemolizy 0,49-0,42% NaCl hemoliza całkowita 0,34-0,30% NaCl

Retikulocyty 5-15‰ Płytki krwi 150-450x106/l

Układ krzepnięcia zakres wartości referencyjnych

antytrombina III czas krwawienia czas krzepnięcia metoda Lee White'a czas rekalcynacji osocza wg Howella czas kaolinowo-kefalinowy APTI czas protrombinowy:   czas protrombinowy (PT) wg Qucka   procentowy wskaźnik czasu protrombinowego   INR produkty degradacji fibrynogenu

0,7-12 (70-120%) 1-5 min 4-10 min 60-180 sek. 22-55 sek. 12-16 sek. 80-120% 0,9-1,15 >8,0mg/ml

BIOCHEMIA - KREW
zakres zawartości referencyjnych (surowica, osocze, kpa)

JONY

					* (met. AAS)
SÓD mmol/l (s, o, kpa) Nd 134-144 N 139-146 Dz 138-145 D 136-146	POTAS mmol/l s, o, kpa) Nd 3,7-5,9 N 4,1-5,3 Dz 3,4-4,7 D 3,5-5,1	CHLORKI mmol/l (s, o, kpa) Nd 96-110 Dz i D 98-106	WAPŃ całkowity(s) mmol/l Nd 1,75-3,00 N 1,55-2,75 Dz 2,20-2,70 D 2,10-2,55	WAPŃ całkowity(s) mmol/l* 1,80-300 1,50-2,50 2,50-3,00 2,24-2,74	WAPŃ zjoniz. mmol/l (kpa) analiz. Chiron Nd 1,00-1,18 N 1,10-1,35 Dz i D 1,12-1,23
MAGNEZ mmol/l (s) W 0,65-1,10 Nd 0,48-1,05 N 0,65-1,05 Dz 0,60-1,05 D 0,60-0,95 D* 0,70-1,15	FOSFOR mmol/l (s) Nd 1,13-3,07 N 1,45-2,10 Dz 1,45-1,78 D 0,87-1,45	ŻELAZO mol/l (s) Nd 17,9-44,8 N 7,2-17,9 Dz 8,9-21,5 M 8,9-30,4 K 11,6-30,4	ŻELAZO (TIBC) całkowita zdolność wiązania N 17,9-71,6 D 44,7-80,5	MIEDŹ mol/l (s) Nd i N 3,14-11,0 do 6 rż 14,1-29,8 do 12 rż 12,6-25,1 M 10,9-22,0 K 12,6-24,3	CYNK mol/l (s) D 10,7-22,9 D* 7,6-18,3

LUKA ANIONOWA (Na+ + K+) - (Cl- + HCO3-) 12-21 mmol/l

ENZYMY (s) temp. 37°

Nd 1 -25
N 4-35
Dz 5-30
D 5-30

analizator Vitros
1-3 rż 5-45
4-13 rż 10-30
Mł 5-35
D 7-56

Nd 5-51
N 10-65
Dz 5-56
D 10-39

analizator Vitros
Nd 24-72
N 20-63
1-3 rż 20-60
5-11 rż 10-40
12-19 rż 5-45
D 14-59

ALT/GPT U/l (s)	AST/GOT U/L (s)	ALP/ALKP U/l (s)
		Nd 48-406 N 82-383 1-3 rż 104-345 4-9 rż 69-325 10-18 rż 42-390 M 53-128 K 42-98

*Tietz - Phadebas

ENZYMY (s) temp. 37°

AMYL U/l (s)	LDH U/l (s)	GGT U/l (s)	CK U/l (s)
Nd 0-6 N 1-44 1-3 rż 8-79 4-18 rż 16-91 D 25-125 D* 70-300	Nd 125-765 N 170-450 1-9 rż 140-395 10-18 rż 105-325 D 105-235	do 6 mż 12-132 6-12 mż 1-39 1-12 rż 4-22 13-18 rż 2-42 M* 9-50 K* 8-40	Nd 2-183 N 2-146 Dz 2-217 Mł 2-251 M* 12-80 K* 10-55

 

IgE całkowite kJ U/l (s) met. EIA wg Bechringa Nd do 1,5 do 1 rż do 15 1-6 rż do 60 6-9 rż do 90 > 9 rż do 150 D do 150

IgE swoiste kJ U/l (s) klasyfikacja międzynarodowa klasa 0 < 0,35 klasa 1 0,35-0,7 klasa 2 0,70-3,5 klasa 3 3,5-17,5 klasa 4 17,5-52,5 klasa 5 > 52,5

BIAŁKO C-reaktywne (s) CRP µg/dl (met. RID i nefelometryczna) 80-800

TRANSFERYNA mg/dl (s) Nd 130-275; D 220-400

FERRYTYNA ng/ml (s) Nd 25-200 do 1 mż 200-600 2-5 mż 50-200 6 mż - 12 rż 7-140 M 15-200 K 12-150

a1ANTYTRYPSYNA mg/dl (s) Nd 145-270 D 78-200 CERULOPLAZMINA mg/dl met. RID Nd 1-30 6-12 mż 15-50 1-12 rż 30-65 D 15-60

 

AMONIAK	MOCZNIK	KREATYNINA	KWAS MOCZOWY
mmol/l (o) Nd 21-95 N 18-7 1-14 rż 17-68 D 19-66	mmol/l (s, o) Nd 1,1-6,1 N 1,4-5,0 Dz 1,1-5,7 Mł 1,4-5,4 D 2,5-7,1	µmol/l (s, o) Nd (1-4 dzień) 27-88 N 18-35 Dz 27-62 Mł 44-88 M 53-106 K 44-97	mol/l (s, o) Nd 59-271 N 65-330 Dz 106-348 Mł 124-448 M 210-420 K 150-350

 

BILIRUBINA CAŁKOWITA µmol/l (s) (analizator Vitros) Nd - 1 dzień < 100 1-2 dni < 140 3-5 dni < 200 1 mż - D < 22	INNE BILIRUBINY mol/l (s) (analizator Vitros) NIESPRZĘŻONA Nd 10-180   D 0-19 SPRZĘŻONA Nd 0-10   D 0-5 DELTA 0-3
CHOLESTEROL mmol/l (s) Nd 1,37-3,50 N 1,81-4,53 Dz 3,11-5,18 Mł 3,11-5,44 D 3,63-8,03	ZAGROŻENIE MIAŻDZYCĄ U DZIECI I MŁODZIEŻY wartości graniczne 4,4-5,15 zagrożenie znaczne > 5,17 wartości rekomendowane dla dorosłych 3,63-5,70 wartości rekomendowane dla dorosłych 1,68-4,53 wartości rekomendowane dla dorosłych M 0,45-1,81   K 0,40-1,53

HDL-CHOLESTEROL mmol/l (s) 0-14 rż 0,78-1,68 15-19 rż 0,78-1,81 20-39 rż 0,78-2,07 >40 rż 0,78-2,20

TRIGLICELRYNY mmol/l (s) 0-5 rż 0,34-1,12 6-11 rż 0,35-1,29 12-15 rż 0,41-1,56 16-19 rż 0,45-1,84 20-29 rż M 0,50-2,09              K 0,45-1,45 30-59 rż M 0,55-3,37              K 0,43-2,79

LDL-CHOLESTEROL mmol/l (s) 0-19 rż 1,55-3,89 20-20 rż 1,55-4,53 30-60 rż 2,07-6,07

 

GLUKOZA	GALAKTOZA	HEMOGLOBINA	HEMOGLOBINA
mmol/l (s, o) W 1,11-3,33 Nd 1,67-3,33 N 2,78-4,44 Dz 3,33-5,55 D 3,89-5,83 OSMOLALNOŚĆ mOsmol/kg H2O (s) Nd <266 Dz i D 275-295	mmol/l (s, o) ND 0-1,11 D < 0,28 90min od podania galaktozy doustnie 1,39	płodowa - HbF %Hb całk. (kpa) 1 dzień 77±7,3 5 dni 77±5,8 3 tyg. 70±7,3 9 tyg. 53±11,0 3-4 mż 23±16,0 6 mż 4,7±2,2 8-11 mż 1,6±1,0 D <2,0	glikozylowina (HbA1c) % Hb całk. (kpa) met. HPLC DZ i D 4,1 - 6,5 KWAS MLEKOWY mmol/l (o) w każdym wieku krew włośniczkowa 0,5-1,6 krew żylna 0,5-2,2

Uwaga: surowica/osocze - zawiera 11% glukozy więcej niż krew pełna.

HORMONY

T3 ng/ml (s)	T4 µg/dl (s)	TSH IU/ml (s)
1-3 dni 1,00-7,40 1-4 tyg ż 1,00-2,40 1-12 mż 1,00-2,80 1-10 rż 0,90-2,70 10-20 rż 0,80-2,10 20-50 rż 0,70-2,00 > 50 rż 0,40-1,80	1-3 dni 11,0-21,5 1-4 tyg ż 8,2-16,6 1-12 mż 7,2-15,6 1-10 rż 6,4-15,0 10-20 rż 5,6-11,7 >20rż 7,3-12,5	1-4 dni 1,0-38,9 2 tyg-2 rż 0,8-9,1 2-20 rż 0,32-5,9 21-54 rż 0,4-4,2 >55 rż 0,5-8,9
FT3 pmol/l (s)	FT4 pmol/l (s)	KORTYZOL ng/ml (s)
Dz i D 3,0-6,0	Dz i D 11,5-23,0	godz. 8 50-230 godz. 16 30-160 godz. 20 < 50% wartooci z godz. 8

RÓWNOWAGA KWASOWO-ZASADOWA (kpa włośniczkowa) analizatory Chiron

OKSYMETRIA - analizatory Chiron

Hb całk. (g/dl) O2Hb (%) CO Hb (%)

12,0-18,0 94,0-97,0 0-1,5

Met Hb (%) H Hb (%)

0-1,5 0-5,0

PŁYN MÓZGOWO-RDZENIOWY

POT

Chlorki 5-35 mmol/l      Sód 10-40 mmol/l

MOCZ

AMYLAZA 43-641 U/l (Vitros) 1,0-17 U/godz. FOSFOR mmol/dobę 12,9-42	CHLORKI mmol/dobę N 2-10 Dz 15-40 D 110-250 GALAKTOZA N < 3,33 mmol/l D < 0,08 mmol/dobę	WAPŃ mmol/dobę 1,25-3,77 (niski Ca w diecie) 2,50-7,50 (wysoki Ca w diecie) GLUKOZA mmol/dobę < 2,78
17-KETOSTERYDY mg/dobę 14 dni - 2 rż < 1,0 2-6 rż    < 2,0 6-12 rż    1-6 12-14 rż    3-10 14-16 rż   5-12          M 8-22          K 6-15	KORTYZOL mg/dobe Dz 2-27 M3 5-55 D 10-100	KREATYNINA 7-25 mmol/dobe Klirens 1-2,8 ml/sek. KWAS MOCZOWY 1,48-4,42 mmol/dobe MAGNEZ 3-5 mmol/dobe MIEDŹ 0,047-0,55 µmol/dobe MOCZNIK 428-714 mmol/dobe POTAS 25-125 mmol/dobe
MUKOPOLISACHARYDY mg/mmol kreatyniny 15 dni - 2 mż 21,9-45,7 2 mż - 1 rż 16,5-32,7 1-5 rż 5,3-20,9 D 1,2-18,6		SÓD mmol/dobe 6-10 rż chłopcy          41-115            dziewczynki    20-69 10-14 rż chłopcy        63-177              dziewczynki  48-168 D                             40-220

OSMOLALNOŚĆ 300-900 mOsmol/kg H2O

PRÓBA ADDISA (mocz 24 godz.) leukocyty - do 3 milionów/dobę erytrocyty - do 2 milionów/dobę wałeczki - do 4 tysięcy/dobę

PRÓBA HAMBURGERA (mocz 3 godz.) leukocyty - do 4 tysiecy/min erytrocyty - do 2 tysiecy/min

PRZECIĘTNE DOBOWE WYDALANIE MOCZU
i LICZBA MIKCJI U DZIECI

Wiek	Diureza w ml	Liczba mikcji
1-2 dzień 3-10 dzień 1 miesiąc 2-6 mż 7-12 mż 2-3 rż 4-5 rż	30-60 100-300 150-400 250-500 300-600 500-600 600-700	2-6 6-20 20-30 ť 15 ť 15 ť 10 ť 7

DIUREZA - ocena

najmniejsza ilość moczu niezbędna do utrzymania stałego środowiska 500 ml/1,73 m2/24 godz. 1 ml/kg/godz. (do 30 kg do 10 rż) 30 ml/godz. (od 30 kg od 10 rż) wielomocz (poliuria) > 2,1/1,73 m2/dobę

skąpomocz (oliguria) < 30 ml/m2/24 godz. < 0,4-0,6 ml/kg/godz. (do 30 kg do 10 rż) < 10-15 ml/godz. (od 30 kg od 10 rż) bezmocz (anuria) < 100 ml/1,73 m2/24 godz. < 60 ml/m2/24 godz.

BADANIE BAKTERIOLOGICZNE MOCZU

bakteriomocz znamienny bakteriomocz nieznamienny

105/ml (świadczy o zakażeniu) 103-104/ml (należy powtórzyć)

WŁASNOŚCI MOCZU

noworodki	mocz ciemny, może być lekko mętny (moczany+śluz); można stwierdzić ślad białka i cukru
niemowlęta	mocz jaśniejszy niż u osób dorosłych (świeżo oddany na ogół bez zapachu)

Wiek	pH	ciężar właściwy	ciśnienie osmotyczne
Nd N Dz D	5,4-5,9 5,4-6,9 5,4-6,5 5,5-6,5	1008-1018 1010-1030 1010-1030 1010-1030	mOsmol/l 400-600 800-1000 1000-1300 500-800

OSAD:	leukocyty	K i dzieci 0-5 w p. w. M 0-3 w p. w.	erytrocyty 0-2/kilka p.w. (LPF) bakterie brak
	wałeczki	(szkliste) 1-2/10 p. w.	nabłonki kilka (u noworodków)

Współczynniki przeliczeniowe dla niektórych parametrów biochemicznych
z jednostek SI na jednostki konwencjonalne

amoniak bilirubina chlorki cholesterol fosfor glukoza kreatynina kwas mlekowy kwas moczowy magnez mocznik potas sód triglicerydy wapn żelazo

(µmol/l) x 1,703 = g/dl (µmol/l) x 0,05847 = mg/dl (mmol/l) x 3,545 = mg/dl (mmol/l) x 38,67 = mg/dl (mmol/l) x 3,097 = mg/dl (mmol/l) x 18,02 = mg/dl (µmol/l) x 0,01131 = mg/dl (mmol/l) x 9,008 = mg/dl (µmol/l) x 0,01681 = mg/dl (mmol/l) x 2,431 = mg/dl (mmol/l) x 6,006 = mg/dl (mmol/l) x 3,91 =mg/dl (mmol) x 2,299 = mg/dl (mmol/l) x 87,5 = mg/dl (mmol/l) x 4,008 = mg/dl (µmol/l) x 5,585 = mg/dl

---