KOD UCZNIA						KOD SZKOŁY

		-			-
DZIEŃ			MIESIĄC			ROK
DATA URODZENIA UCZNIA

PRZEDMIOTOWY KONKURS CHEMICZNY

DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM

ETAP WOJEWÓDZKI

Drogi uczniu,

witaj na wojewódzkim etapie konkursu chemicznego. Przeczytaj uważnie instrukcję i postaraj się prawidłowo odpowiedzieć na wszystkie pytania.

Arkusz liczy 11 stron i zawiera 30 zadań. Przed rozpoczęciem pracy sprawdź, czy Twój test jest kompletny. Jeśli zauważysz usterki, zgłoś je Komisji konkursowej. Zadania czytaj uważnie i ze zrozumieniem. Pisz tylko czarnym lub niebieskim długopisem lub piórem. W przypadku testu wyboru podane są cztery odpowiedzi:   A, B, C, D. Tylko jedna jest poprawna. Wybierz ją i wpisz i wpisz znak X przy odpowiedniej literze. Staraj się nie popełnić błędów przy zaznaczaniu odpowiedzi, ale jeśli się pomylisz, otocz błędną odpowiedź kółkiem i zaznacz inną. W zadaniach zamkniętych możesz pomylić się tylko jeden raz. W sytuacji, gdy trzy lub wszystkie odpowiedzi są zaznaczane lub poprawiane otrzymasz 0 punktów. W zadaniach otwartych przedstaw tok rozumowania prowadzący do wyniku. Oceniane będą tylko odpowiedzi, które zostały umieszczone w miejscu do tego przeznaczonym. Nie używaj korektora i kalkulatora. Możesz korzystać z tablic dołączonych do zestawu zadań. Brudnopis nie podlega ocenie. Pracuj samodzielnie. Powodzenia!

Czas pracy: 90 minut Liczba możliwych punktów do uzyskania: 65

Zadanie 1. (0 - 5 pkt)

Przeczytaj informacje o wodorze i odpowiedz na pytanie stawiając znak „X” w tabeli:

Rzadko występuje w stanie wolnym ( powietrze - znikoma ilość, gazy wulkaniczne, gazy ziemne ), natomiast w dużej ilości w stanie związanym. Jest bezbarwnym, bez zapachu i smaku gazem, skrapla się w niskich temperaturach. Ciekły wodór ma gęstość 70g/dm³ podczas, podczas gdy gazowy 0,0898g/dm³ . Słabo rozpuszcza się w wodzie. W temperaturze 0 ^oC w 1 dm³ wody rozpuszcza się 21 cm³ wodoru. Jest gazem palnym, reaguje z metalami, niemetalami, jest reduktorem.

Informacja	Tak	Nie
Wodór jest reduktorem rudy żelaza w procesie wielkopiecowym
W reakcji z azotem tworzy amoniak
Łączy się z tlenem w stosunku objętościowym 1:2
Można go otrzymać w reakcji dowolnego metalu z kwasem solnym
Jest składnikiem białek, cukrów, estrów

Zadanie 2. ( 0 - 3 pkt )

Oblicz rozpuszczalność wodoru (w g/100gH₂O ) w temp. 0^oC

..................................................................................................................................................................................................................................................................................odp................................................................................................................................

Zadanie 3. ( 0 - 1 pkt )

Ile atomów wodoru znajduje się w 0,01 g wodoru atomowego

1. 6,02 ∙ 10²³ atomów

2. 6,02 ∙ 10²² atomów

3. 6,02 ∙ 10²¹atomów

4. 6,02 ∙10²⁰ atomów

Zadanie 4. ( 0 -1 pkt )

Liczba atomowa deuteru (izotopu wodoru) wynosi:

1

2

3

4

Zadanie 5. ( 0 - 2 pkt )

W reakcji redukcji pewien tlenek miedzi reaguje z wodorem w stosunku masowym 72 : 1. Ustal który to tlenek, napisz równanie omawianej reakcji.

.......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Równanie reakcji:

........................................................................................................................

Zadanie 6. ( 0 - 5 pkt )

Węglowodór o masie cząsteczkowej 40 u zawiera 10% masowych wodoru. Ustal wzór sumaryczny i strukturalny tego węglowodoru.

.........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................Wzór sumaryczny:.........................................................................................................

Wzór strukturalny:...........................................................................................................

Zadanie 7. (0 - 3 pkt )

Eten i etyn po przyłączeniu wodoru przechodzą w etan. W reakcji mieszaniny etenu i etynu z wodorem, na 3 cząsteczki powstałego etanu przypadały 4 cząsteczki przyłączonego wodoru. Jaki był stosunek liczby cząsteczek etenu do liczby cząsteczek etynu w mieszaninie przed reakcją.

................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Zadanie 8. (0 - 1 pkt )

W celu ustalenia składu pierwiastkowego związku wykonano doświadczenie:

w zamkniętej korkiem z rurką odprowadzającą probówce ogrzewano badaną substancję z CuO, Wylot rurki wprowadzono do wody wapiennej.

Obserwacje: na ściankach probówki pojawiły się kropelki cieczy, która zmienia zabarwienie papierka kobaltowego. Woda wapienna zmętniała. Na podstawie doświadczenia można wnioskować, że w skład badanego związku wchodzi:

tylko węgiel i tlen

wodór i tlen

węgiel, wodór i tlen

węgiel i wodór

Zadanie 9. (0 - 1 pkt )

W reakcji cynku z roztworem wodnym kwasu solnego udział biorą:

1. atomy cynku i cząsteczki kwasu

2. atomy cynku i kationy wodoru

3. atomy cynku i aniony reszty kwasowej

4. kationy cynku i aniony reszty kwasowej

Zadanie 10. ( 0 - 1 pkt )

Jaki związek należy rozpuścić w wodzie, aby stosunek liczby kationów do anionów wyniósł 2:3

1. węglan sodu

2. siarczan ( VI) żelaza (III)

3. azotan (V) wapnia

4. żaden z wymienionych

Zadanie 11. ( 0 - 1 pkt )

Jak zmieni się stężenie procentowe roztworu, jeżeli dwukrotnie zwiększy się masę substancji rozpuszczonej

1. zwiększy się dwukrotnie

2. zwiększy się

3. zmniejszy się

4. zmniejszy się dwukrotnie

Zadanie 12. ( 0 - 1 pkt )

Kation sodu, anion fluorkowy, atom neonu mają jednakową:

1. Liczbę atomową.

2. Liczbę masową.

3. Liczbę neutronową.

4. Liczbę elektronów.

Zadanie 13. ( 0 - 4 pkt )

Ustal i zapisz w tabeli liczbę elektronów i neutronów w następujących jonach:

Jon	Liczba elektronów	Liczba neutronów
^57 Fe ^3+ ^26
^34 S ^2- ^16

Zadanie 14. ( 0 - 5 pkt )

15 g stopu miedzi i cynku poddano działaniu kwasu solnego i otrzymano 0,56 dm³ wodoru. Ustal skład procentowy stopu.

................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Odp. ..............................................................................................................................

Zadanie 15. ( 0 - 1 pkt )

Kreda to:

1. chlorek wapnia

2. siarczan (VI) wapnia

3. azotan (V) wapnia

4. węglan wapnia

Zadanie 16. ( 0 - 1 pkt )

Roztwór stężony nie może być roztworem

1. nasyconym

2. nienasyconym

3. rozcieńczonym

4. przeźroczystym

Zadanie 17. ( 0 - 1 pkt )

Jeżeli do roztworu sacharozy doda się wodorotlenku miedzi ( II ) i ogrzeje to:

1. wytrąci się ceglasty osad

2. wytrąci się czarny osad

3. roztwór zabarwi się na fioletowo

4. nie zaobserwuje się żadnych zmian

Zadanie 18. ( 0 - 1 pkt )

Które właściwości są wspólne dla wszystkich cukrów

1. mają słodki smak

2. spalają się

3. w ich skład wchodzi C, H, O, N

4. odpowiedzi A i B są poprawne

Zadanie 19. ( 0 - 1 pkt )

Białka można wykryć w charakterystycznej reakcji:

1. z kwasem azotowym (V) - białko żółknie

2. z kwasem siarkowym (VI) - białko czernieje

3. spalając - wydziela się zapach palonych włosów

4. odp. A i C są prawidłowe

Zadanie 20. ( 0 - 1 pkt )

Z nasion roślin oleistych otrzymuje się tłuszcze metodą:

1. ekstrakcji

2. utwardzania

3. zmydlania

4. wypłukiwania wodą

Zadanie 21. ( 0 - 1 pkt )

Przyczyną aktywności etynu jest:

1. charakter nienasycony

2. obecność wiązania potrójnego

3. nietrwałość wiązań między atomami węgla

4. odp. A, B, C są prawidłowe

Zadanie 22. ( 0 - 1 pkt )

Reakcja między cząsteczkami kwasów karboksylowych a alkoholami jest reakcją:

1. zobojętniania

2. wymiany, atom wodoru w kwasie zastąpiony jest grupą węglowodorową alkoholu

3. syntezy, ponieważ z dwóch mniejszych cząsteczek powstaje jedna większa cząsteczka estru

4. żadną z wymienionych

Zadanie 23. ( 0 - 1 pkt )

Wino należy przechowywać w szczelnych butelkach, ponieważ alkohol w nim zawarty:

A. wyparowuje a powstała ciecz ma kwaśny smak

B. reaguje z dwutlenkiem węgla z powietrza i powstaje substancja o kwaśnym smaku

C. redukuje się pod wpływem bakterii i powstaje kwas octowy

D. reaguje z tlenem i powstaje kwas octowy

Zadanie 24. ( 0 - 2 pkt )

Jakiego cukru dotyczy opis:

Nie jest słodki i nie rozpuszcza się w wodzie. Choć jest nieprzyswajalny przez organizm, dietetycy zalecają spożywanie warzyw, które zawierają go w dużych ilościach. Tworzy estry, np. octan - używany do wyrobu taśm filmowych.

Nazwa ................................................................................................................

Wzór .................................................................................................................

Zadanie 25. ( 0 - 5 pkt)

Która z substancji: C₂H₅OH, NaCl (r-r stężony ), NaOH ( r-r stężony), CuSO₄,

H₂SO₄ (stężony) działając na albuminę wywołuje:

a) koagulację .................................................................................................................

b) denaturację ................................................................................................................

Wpisz w linijki odpowiednie wzory.

Zadanie 26. ( 0 - 1 pkt )

Które z podanych źródeł energii nie należą do alternatywnych:

1. elektrownie atomowe

2. elektrownie wodne

3. elektrownie węglowe

4. elektrownie napędzane siłą wiatru

Zadanie 27. (0 - 5 pkt )

Podczas estryfikacji kwasu propionowego otrzymano ester o masie cząsteczkowej 102 u. Oblicz masę cząsteczkową alkoholu użytego w tej reakcji, podaj jego wzór sumaryczny i nazwę.

................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

wzór................................................................................................................................nazwa.............................................................................................................................

masa cząsteczkowa.......................................................................................................

Zadanie 28. ( 0 - 3 pkt )

W procesie fotosyntezy roślina wchłonęła tyle dm³CO₂ , że mogło się z niego wytworzyć 0,9 kg glukozy. Ile dm³ tlenu powstało w tym procesie?

Równanie fotosyntezy ..................................................................................................................

Obliczenia...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Odp. ..............................................................................................................................

Zadanie 29. ( 0 - 2 pkt)

Oblicz rozpuszczalność substancji, jeżeli stężenie jej nasyconego roztworu wynosi 25% .

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Zadanie 30. ( 0 - 4 pkt )

Przedstaw wzory strukturalne i nazwy estrów o wzorze sumarycznym C₅H₁₀O₂ . Podaj 2 przykłady.

Wzór strukturalny	Nazwa

BRUDNOPIS

8

---