Instrukcja do ćwiczenia laboratoryjnego nt.
Oznaczenie cech piezorezystywnych polimerowych kompozytów sensorowych
Cel:
Celem ćwiczenia jest wyznaczenie charakterystyki rezystancyjnej polimerowego kompozytu przewodzącego prąd elektryczny.
Metodyka badań
W ramach części doświadczalnej zajęć laboratoryjnych zmierzona zostanie rezystancja sensorowego kompozytu polimerowego w zależności od przyłożonego nacisku. Pomiary zostaną wykonane przy użyciu urządzenia do wyznaczania charakterystyk rezystancyjnych. W celu określenia wpływu obciążenia na wartość rezystancji wyznaczono jednostkowe zmiany rezystancji w funkcji nacisku oraz obciążeniowy współczynnik rezystancji PWR.
Charakterystyka urządzenia
Urządzenie wyposażone jest w układ masowego obciążania próbek, dzięki czemu można wyznaczyć charakterystyki rezystancyjne w funkcji nacisków w określonej temperaturze. Konstrukcja umożliwia pomiar rezystancji (przewodności elektrycznej) dzięki izolacji torów pomiarowych. Urządzenie to umożliwia również ogrzewanie próbki umieszczonej w izolowanej komorze, przy jednoczesnym pomiarze rezystancji. Temperatura jest nastawiana i stabilizowana za pomocą regulatora temperatury z dokładnością 1oC, w zakresie od temperatury otoczenia do 150°. Źródłem ciepła jest elektryczna grzałka w kształcie cylindrycznym, w której centralnej części umieszczana jest próbka.
Rys. 2.1. Schemat urządzenia do wyznaczenia charakterystyk rezystancyjnych w funkcji nacisku i temperatury. 1 -docisk (elektroda górna) , 2 -próbka, 3 -podstawa próbki (elektroda dolna), 4 -grzałka, 5 -obudowa.
Rezystancję materiału w funkcji nacisków charakteryzuje obciążeniowy współczynnik rezystancji PWR (ang. PCR -Pressure Coefficient of Resistance) [1]:
gdzie: p -nacisk, R -rezystancja.
PWR określa względną zmianę rezystancji kompozycji polimerowej przy zmianie nacisku o Δp, którą najczęściej wyraża się w: [%/MPa], [1/MPa] lub [ppm/MPa].
Materiał do badań
Polimerowy kompozyt sensorowy - kompozyt z napełniaczami proszkowymi o rozmiarze ziarna 2-10m. Postać próbki do badań: trzpień walcowy φ 7,5x6 [mm].
Osnowa: żywica poliestrowo-imidowa
Napełniacze proszkowe: grafit, cyna, dwusiarczek molibdenu i inne.
Przebieg pomiaru
wyczyścić i odtłuścić powierzchnie elektrod,
ustawić próbkę na podstawie,
obciążyć wstępnie siłą 1N,
zmierzyć rezystancję próbki przy obciążeniu wstępnym (nacisku odniesienia),
stosując kolejne obciążenia dokonać pomiarów rezystancji,
pomiary powtórzyć w co najmniej trzech seriach.
Wyniki zebrać w tabeli pomiarowej
Obciążenie, F[N] |
R[Ohm] |
|||
|
Seria 1 |
Seria 2 |
Seria 3 |
Średnia |
1 |
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
5 |
|
|
|
|
10 |
|
|
|
|
15 |
|
|
|
|
Opracowanie wyników badań
Wykreślić charakterystykę rezystancyjną kompozytu w funkcji nacisku R=f (p) oraz jednostkową zmianę rezystancji kompozytu - R(p)/R(p0) w funkcji nacisku.
Obliczyć obciążeniowy współczynnik rezystancji PWR:
gdzie: po - nacisk odniesienia (np. wstępny, początkowy), p - nacisk w którym znajduje się kompozyt, Rpo - rezystancja przy nacisku odniesienia, Rp - rezystancja przy nacisku p.
Analiza wyników badań i wnioski
Literatura
Harsânyi G.: Polymer films in sensor applications. Technology Materials Devices. Technomic Publishing Company Book, 1995.
Współczesne materiały inżynierskie - laboratorium B2-015
1