Zasady wykonywania pomiarów geodezyjnych
Pomiar wielkości geometrycznych i fizycznych i
opracowanie wyników pomiaru w trybie „od ogółu do szczegółu”
-układ współrzędnych
-osnowa pomiarowa - materializacja terenowa układu współrzędnych
-pomiar położenia punktu
-punkty uzupełniające i kontrolne
Co to jest elipsoida obrotowa i jakie pełni funkcje
Elipsoida obrotowa - powierzchnia analitycznie wyznaczalna powstała z obrotu elipsy wokół mniejszej osi, umieszczona w bryle Ziemi w taki sposób, by jej powierzchnia przebiegała w najbliższym sąsiedztwie geoidy, a mniejsza oś pokrywała się z osią obrotu Ziemi.
Elipsoida służy do odniesienia pomiarów sytuacyjnych.
Co to jest geoida i jakie pełni funkcje
Geoida - ciągła, gładka powierzchnia zawierająca swobodny poziom mórz otwartych rozciągnięty pod lądami w sposób ignorujący wszystkie własności fizyczne skał tworzących lądy z wyjątkiem przyciągania mas.
Geoida służy do pomiarów wysokościowych.
Co to jest odwzorowanie kartograficzne
Odwzorowanie kartograficzne - przedstawienie w skali powierzchni części albo całej kuli ziemskiej. jako obraz płaski.
Co to są zniekształcenia odwzorowawcze
Przy odwzorowaniach dochodzi do zniekształcenia długości, kąta i powierzchni.
Skala główna odwzorowania wynosi 1 gdy płaszczyzna jest styczna do sfery. Dla zmniejszenia zniekształceń stosujemy płaszczyznę sieczną do sfery. Skala takiego odwzorowania jest mniejsza niż 1, np. 0,99987.
Typy odwzorowań kartograficznych.
1. Ze względu na przyjętą powierzchnię:
-azymutalne (płaszczyznowe) , stosowane do małych powierzchni,
-walcowe - zasięg globalny, zazwyczaj poprzeczne
2. Ze względu na usytuowanie powierzchni:
-normalne (biegunowe) -poprzeczne (równikowe)
-ukośne (horyzontalne)
3. Ze względu na występujące zniekształcenia:
-wiernokątne (kąty na mapie są równe odpowiednim kątom w terenie)
-wiernopowierzchniowe (powierzchnia jest zachowana bez zniekształceń, choć figury na mapach zmieniają kontury)
-wiernoodległościowe ( odcinki nie ulegają zniekształceniu, ale tylko wzdłuż pewnych określonych kierunków)
-dowolne
Układy współrzędnych stosowane w geodezji dla oznaczenia położenia punktów w przestrzeni.
-układ odniesienia kartezjański - położenie punktu opisują dwie współrzędne prostokątne płaskie x i y, czyli odległości punktu od osi układu odniesienia. W geodezyjnym układzie współrzędnych oś x skierowana jest ku północy, oś y na wschód, a cały układ jest prawoskrętny.
-Współrzędne biegunowe φ i r oznaczające odpowiednio:
kąt φ - między kierunkiem orientującym a kierunkiem do punktu
,,r - odległość od bieguna
Układ z 1965 - układ współrzędnych, strefowy, Polska podzielona na 5 stref, z których każda była rzutowana na płaszczyznę. Od 1 stycznia obowiązuję układ współrzędnych płaskich 2000 oparty na teorii Gaussa - Krugera (z podziałem na pasy).
Systemy informacji przestrzennej - jest to system pozyskiwania, przetwarzania i udostępniania danych, w których zawarte są informacje przestrzenne oraz towarzyszące im informacje opisowe o obiektach wyróżnionych w części przestrzeni, objętej funkcjonowaniem systemu. Dane o lokalizacji obiektu mogą być 2-wymiarowe (współrzędne x,y) lub 3-wymiarowe (współrzędne x,y oraz położenie nad poziomem morza).
Co to jest GPS i jakie ma zastosowanie w geodezji
GPS - system nawigacji satelitarnej obejmujący całą kulę ziemską.Oprócz ogromnego zastosowania ma także zastosowanie w geodezji. Pozwala na budowanie sieci triangulacyjnej - sieci trójkątów służących do wyznaczania współrzędnych geograficznych i opisywania punktów na obszarze całego globu, a nawet na międzykontynentalne łączenie tych sieci. Aby dokładność była jeszcze większa dopracowano DGPS, który dokonuje pomiaru względnego. Zasada tego systemu polega na porównaniu współrzędnych znanego punktu ze współrzędnymi wyświetlanymi w tym miejscu przez odbiornik GPS. W ten sposób otrzymujemy tzw. wektor błędu, który należy uwzględnić przy następnych pomiarach. Ta metoda pozwala na lokalizację punktów z dokładnością do kilku centymetrów
Co to jest osnowa geodezyjna. Wymień rodzaje osnów
Osnowa geodezyjna - zbiór odpowiednio wybranych i stabilizowanych punktów terenowych, dla których określono współrzędne płaskie lub wysokościowe w przyjętym układzie współrzędnych z użyciem metod geodezyjnych.
Osnowy geodezyjne, ze względu na sposób przedstawienia wzajemnego położenia punktów, dzielą się na:
- osnowę poziomą,
- osnowę wysokościową,
- osnowę dwufunkcyjną,
- osnowę przestrzenną.
Ze względu na dokładność i rolę w pracach:
- podstawowe (I klasy)
- szczegółowe (II i III klasy)
- pomiarowe
Uzasadnij konieczność wykonywania pomiarów geodezyjnych w oparciu o co najmniej dwa punkty osnowy geodezyjnej
Wg zasad wykonywania prac geodezyjnych konieczny jest pomiar wielokrotny badanej wielkości w celu większej dokładności pomiaru i możliwości wyznaczenia błedu.
Podstawowe osnowy geodezyjne dla pomiarów realizacyjnych
-Siatka kwadratów (najczęściej o boku 50x50 m lub 100x100 m).
-Sieć dowolnego kształtu. -Sieć regularna. -Układy baz.
-Sieć wydłużona (ciągi poligonowe lub łańcuchy trójkątów - najczęściej wzdłuż tras komunikacyjnych).
-Sieć punktów mierzonych techniką GPS.
Jakie prace geodezyjne są wykonywane na potrzeby budownictwa
-Wyznaczanie długości pionowego elementu bezpośrednio niedostępnego metodą niwelacji trygonometrycznej
-Opracowywanie szczegółowych planów zagospodarowania terenu.
-Trasowanie siatek montażowych budowli.
-Tyczenie punktów, odcinków, łuków kołowych.
-Pomiary odległości, różnic wysokości, pomiary sytuacyjne.
-Kontrola dokładności montażu prefabrykatów wielkomiarowych.
-Kontrola wymiarów prefabrykatów.
Co to jest „pomiar pośredni” podaj przykłady zastosowań w geodezji- tworzymy model (konstrukcję geometryczną), mierzymy bezpośrednio te cechy elementów modelu, które są funkcyjnie powiązane z poszukiwanym elementem i z tejże funkcji obliczamy żądaną wartość cechy.
Co to jest „dokładność wyników pomiarów” i czym ją się mierzy
Dokładność to stopień przybliżenia się do ideału. Wymiar rzeczywisty (idealny) mierzonej wielkości jest zazwyczaj niepoznawalny. Wynik pomiaru jest wymiarem przybliżonym. Miarą dokładności pomiarów jest błąd średni wyników pomiarów. Im błąd średni wyników pomiarów tej samej wielkości jest mniejszy, tym dokładność wyników jest większa.
Omów różnicę pomiędzy pomiarem inwentaryzacyjnym a pomiarem realizacyjnym
Pomiary realizacyjne - zespół czynności geodezyjnych mających na celu wyznaczenie w terenie przestrzennego położenia (przestrzennego) obiektów budowlanych, uzyskanie zgodności wymiarów i kształtów realizowanych obiektów z danymi technicznych planu realizacyjnego i projektu technicznego oraz kontrolowanie zgodności, położenia, kształtu i wymiarów obiektów budowlanych z wymaganiami planu realizacyjnego i projektu technicznego.
Inwentaryzacja geodezyjna - jej celem jest stwierdzenie faktu istnienia danego urządzenia lub przewodu, podanie jego rodzaju i klasyfikacji, dokładne określenie położenia i wymiarów podstawowych jego elementów oraz uwidocznienie wyników na szkicu polowym i na mapie.
Kolejność rachunków w trakcie obliczania współrzędnych w ciągu poligonowym
Obliczenie azymutu nawiązania
Wyrównanie kątów w ciągu poligonowym:
obliczenie sumy kątów pomierzonych: Σαpom
obliczenie sumy teoretycznej kątów w ciągu poligonowym
obliczenie odchyłki pomiarowej fα
rozrzucenie poprawek obserwacyjnych dla kątów
Obliczenie azymutów boków ciągu poligonowego w oparciu o wyrównane kąty
Obliczenie długości ciągu
Obliczenie przyrostu współrzędnych
Wyrównanie przyrostu współrzędnych
- obliczenie sum przyrostów
- obliczenie teoretycznych sum przyrostów
- obliczenie odchyłek przyrostów
- obliczenie odchyłki liniowej
- rozrzucenie poprawek do przyrostów
7,Obliczenie współrzędnych punktów poligonowych w oparciu o wyrównane przyrosty:
Co to jest odchyłka pomiarowa. Podaj sposoby jej likwidacji.
Odchyłka pomiarowa - różnica między wynikiem pomiaru lub obliczeń a wielkością teoretyczną lub daną. Nie da się jej zlikwidować, lecz można ją zmniejszyć poprzez zwiększenie precyzji pomiarów oraz zastosowanie instrumentów pomiarowych o większej dokładności.
W jaki sposób można usunąć lub zmniejszyć wpływ błędów grubych na wyniki pomiarów bezpośrednich.
Aby uniknąć błędów grubych należy wykonywać starannie pomiary, a także wielokrotnie powtarzać pomiary oraz skreślić pomiary, które znacznie odbiegają od większości. Poza tym należy starannie zapisywać wyniki, żeby zamiast np. liczby 3 nie odczytać 8. Uważne sprawdzanie jednostki przyrządu pomiarowego. Wyraźne podawanie wyników pomiaru dla protokolanta. Wykonywanie pomiarów różnymi metodami jeśli jest to możliwe, a jeśli nie to powinny wykonywać dwie niezależne osoby.
Właściwości średniej arytmetycznej wykorzystywane do oceny dokładności wyników pomiarów bezpośrednich jednakowo dokładnych
-Wartość średniej arytmetycznej jest wielkością najprawdopodobniejszą,
-Suma wartości cechy jest równa iloczynowi średniej arytmetycznej i liczebności zbiorowości:
-Średnia arytmetyczna jest wrażliwa na skrajne wartości wyników pomiarów,
-Suma odchyleń poszczególnych wartości pomiarów od średniej równa się zero:
-Suma kwadratów odchyleń poszczególnych wartości cechy od średniej jest minimalna:
Objaśnij pojęcie „wartość najprawdopodobniejsza z wyników pomiarów jednakowo dokładnych”
Wartością najprawdopodobniejszą określamy wartość, która spełnia postulat Lagrange'a.
Aby obliczyć wartość najprawdopodobniejszą w zbiorze wyników jednakowo dokładnych konieczne jest założenie:
x - wartość najprawdopodobniejsza
li - wyniki pomiarów v1 - poprawki obserwacyjne
Co to jest błąd średni wyników pomiaru- jest miarą dokładności pomiarów. Im ten błąd jest mniejszy tym dokładność większa. W statystyce błąd średni nazywamy odchyleniem standardowym. Przyjmujemy że w przedziale (x-mo , x+mo) wymiar rzeczywisty zawiera się z prawdopodobieństwem ok. 68%
-Błąd średni pojedynczej obserwacji tzw. „błąd metody” lub tzw. „dokładność przyrządu”:
-Błąd średni średniej arytmetycznej, czyli wielkość najprawdopodobniejsza:
Ocena dokładności wyników pomiarów pośrednich
Do oceny dokładności wyników wykorzystuje się błąd średni tej funkcji na podstawie wzoru:
Błąd położenia p-ktu na płaszczyźnie
-przy określonych: x +/- mx i y +/- my
-przy określonych: d +/- md i α +/- mα
Kolejność czynności przy pomiarze szczegółów terenowych metodą ortogonalną metoda domiarów prostokątnych, metoda rzędnych i odciętych.
-tyczenie linii pomiarowej: ustawienie tyczek na punktach skrajnych
-rozwinięcie i ułożenie taśmy wzdłuż linii pomiarowej „
-ustawienie tyczki na punkcie sytuacyjnym
-wyznaczenie przy pomocy węgielnicy spodka prostopadłej na linii pomiarowej
-odczytanie na taśmie miary bieżącej od początku linii pomiarowej do spodka prostopadłej
-pomiar ruletką domiaru od spodka prostopadłej do punktu sytuacyjnego
-ustawienie tyczki na następnym punkcie sytuacyjnym, wyznaczenie spodka prostopadłej, odczytanie miary bieżącej i pomiar domiaru
-pomiar miar czołowych między wybranymi punktami sytuacyjnymi
-pomiar koniecznych miar przeciwprostokątnych
-obliczenia kontrolne pomierzonych czołówek i podpórek
-odczytanie na taśmie miary końcowej do skrajnego punktu linii pomiarowej.
Kolejność czynności przy pomiarze szczegółów terenowych metodą biegunową
1.Scentrowanie i wypoziomowanie teodolitu. Teodolit znajduje się w punkcie stanowiska (osnowie)
2.Ustawienie instrumentu w położeniu I lunety
3.Wycelowanie na punkt w kierunku nawiązania i zapisanie odczytu
4.Wycelowanie lunety na punkt szczegółowy, i zapisanie odczytu
5.Policzenie wartości kąta w I położeniu lunety.
6.Przełożenie lunety przez zenit, obrót instrumentu o 200g i ponowne odczyty
7.Policzenie wartości kąta w II położeniu lunety.
8.Policzenie średniej wartości kąta z obu położeń lunety.
1.Pomiar odległości od instrumentu do punktu szczegółowego przy użyciu taśmy stalowej.
2.Obliczenia redukcji.
3.Obliczenie długości zredukowanej.
1.Na podstawie otrzymanych wartości kątów i długości, obliczenie przyrostów do punktów szczegółowych.
2.Obliczenie współrzędnych punktów szczegółowych.
Błąd położenia punktu wyznaczonego metodą biegunową.
błędy, które składają się na błędy wypadkowe dx i dy we współrzędnych. W związku z tym błąd przesunięcia p-ktu B będzie wyrażony wzorem:
Błąd położenia punktu wyznaczonego metodą ortogonalną (domiarów prostokątnych).
Jakie redukcje wprowadza się do wyników pomiarów długości taśmą mierniczą i w jakim celu
ze względu na komparację - eliminuje wpływ odchylenia długości przymiaru od wielkości nominalnej. Do jej wyznaczenia konieczne jest świadectwo legalizacji taśmy
lub
redukcja ze względu na temperaturę - eliminuje wpływ rozszerzalności termicznej stali, uwzględnia temperaturę w jakiej był pomiar
Redukcja ze względu na pochylenie terenu - pozwala uzyskać długość rzutu mierzonego odcinka na powierzchnię poziomą.
Sposoby pomiaru położenia obiektu w terenie
- metoda domiarów prostokątnych - metoda biegunowa;
- metoda wcięć liniowych i kątowych; - metoda przedłużeń.
Zasada niwelacji geometrycznej polega na wyznaczeniu różnicy wysokości między dwoma punktami drogą pomiaru odległości pionowych tych punktów od wyznaczonej w przestrzeni linii poziomej. Na punktach A i B, między którymi wyznaczamy różnicę wysokości ustawia się pionowo łaty niwelacyjne. Na tych łatach za pomocą niwelatora odczytujemy odległości punktów od linii poziomej t i p. Różnicę wysokości ΔHAB obliczamy z następującej zależności:
ΔHAB = HB - HA = t - p HB = HA + ΔHAB
Kolejność czynności przy pomiarze różnicy wysokości niwelatorem ze śrubą elewacyjną
1.Ustawienie pionowo łat na wybranych punktach
2.Ustawienie statywu w równej odległości od obu łat
3.Zamocowanie niwelatora na głowicy statywu śrubą sprzęgającą
4.Poziomowanie niwelatora według wskazań libeli sferycznej śrubami nastawczymi.
5.Wycelowanie lunety niwelatora na łatę wstecz,
6.Spoziomowanie libeli rurkowej za pomocą śruby elewacyjnej
7.wykonanie odczytu t na łacie wstecz -
8.Wycelowanie na łatę w przód
9.Spoziomowanie libeli rurkowej za pomocą śruby elewacyjnej
10.Wykonanie odczytu p na łacie w przód
11.Obliczenie różnicy odczytów ze wzoru: Δh = t -p
12.Ponowne wykonanie pomiaru ze zmianą wysokości
13. Obliczenie średniej różnicy Δhśr -różnica odczytów Δh1 i Δh2 nie może przekraczać ±0,002,
Dlaczego wykonujemy niwelację „ze środka”?
Wykonując niewelację ze środka a nie w pobliżu jednej łat gwarantujemy sobie prawidłowe wyniki pomiarów nawet jeśli oś celowa nie jest równoległa do osi libeli. Mając bowiem do czynienia z niewalacją ze środka otrzymujemy:
Więc nawet gdy przyrząd podlega rektyfikacji otrzymamy prawidłowe wyniki pomiarowe.
Rektyfikacja niwelatora libellowego ze śrubą elewacyjną
Obliczamy odczyt na łacie dalszej odpowiadający poziomemu położeniu osi celowej przyjmując, że odczyt na łacie bliższej odpowiada poziomemu ustawieniu osi celowej.
Ustawiamy środkową kreskę poziomą niwelatora na policzony odczyt pokręcając śrubą elewacyjną. Pęcherzyk libeli doprowadzamy do górowania śrubkami rektyfikacyjnymi libeli rurkowej.
Procedurę tę powtarzamy aż do momentu otrzymania wartości <=0,002m
Procedura wyznaczania w terenie linii o jednakowym nachyleniu
1.wykonać pomiar odległości di od punktu początkowego do kolejnych punktów pośrednich d1, d2, d3…
2.Obliczamy przewyższenia Δhi między punktem początkowym i kolejnymi punktami pośrednimi
3.Ustawiamy niwelator w równej odległości od punktu początkowego i końcowego
4.Wykonujemy odczyt „wstecz” na łacie stojącej na punkcie początkowym i obliczenie wysokości osi celowej niwelatora
5.Obliczamy odczyty Oi dla wyznaczenia punktów pośrednich
6.Zaznaczamy wysokości punktów pośrednich (zero łaty dla kolejnych punktów1, 2, 3, przy osi celowej na policzonych odczytach)
Pomiar kontrolny wyznaczonych wysokości punktów i policzenie Hi po
Porównanie pomierzonych wysokości punktów pośrednich z wysokościami obliczonymi. Jeżeli w którymś z punktów różnica przekracza 2 mm, przeprowadzamy korektę wprowadzając poprawkę trasowania
Sposoby pomiaru rzeźby terenu.
-niwelacja powierzchniowa:
-niwelacja punktów rozproszonych;
-niwelacja przekrojów
-niwelacja siatkowa
- tachimetria (tachimetr- teodolit sprzężony z dalmierzem)
Jakie dane są gromadzone w ewidencji gruntów i budynków? Gdzie są przechowywane i udostępniane?
-Wykaz podmiotów
-Rejestr gruntów
-Rejestr budynków
-Kartoteka budynków
-Lista władających
Powiatowym/ wojewódzkim ośrodku dokumentacji geodezji i kartografii
Podział kraju do celów ewidencji:
Zakres treści mapy ewidencji gruntów
Zakres przedmiotowy:
-Grunty - ich położenie, granice, powierzchnia, rodzaj użytków gruntowych, klasy gleby
-Budynki - ich położenie, funkcja użytkowa, ogólne dane techniczne
Zakres podmiotowy
-Właściciele - osoby fizyczne, osoby prawne, władający, ich miejsce zamieszkania lub siedziba
-Wpis do rejestru zabytków
Atrybuty map geodezyjnych
-skala , zakres treści, kartometryczność , forma , dokładność
Mapa topograficzna - przeznaczenie, skale i zakres treści.
Mapy topograficzne są wielkoskalowe, tzn. mają większą skale niż 1:200 000 np. 1:10 000, 1:25 000, 1:50 000, przedstawiają szczegółowe elementy krajobrazu. Wykorzystywane są do projektowania różnego rodzaju inwestycji (budowa dróg, linii energetycznych, budowli hydrotechnicznych, obiektów mieszkalnych i przemysłowych). Treść map topograficznych stanowią wybrane elementy przyrodnicze, antropogeniczne oraz opisowe związane z bliższą charakterystyką i uczytelnieniem rysunku mapy.
-wody powierzchniowe,-rzeźba terenu,-pokrycie szatą roślinną
-osiedla, obiekty przemysłowe, gospodarcze i inne,-koleje, drogi
-osnowa geodezyjna,-granice,-napisy,
Mapa zasadnicza - przeznaczenie, skale i zakres treści
1:500 - tereny silnie zainwestowane dużych miast
1:1000 - tereny miejskie
1:2000 - tereny wiejskie silnie zainwestowane
1:5000 - pozostałe tereny rolne i leśne
-osnowa matematyczna
-granice administracyjne i granice władania
-budynki i budowle -uzbrojenie nad-, na- i podziemne
-drogi i urządzenia towarzyszące
-koleje -wody i urządzenia towarzyszące
-rzeźba terenu - użytki gruntowe -obiekty małej architektury
Mapa sytuacyjno-wysokościowa dla celów projektowych - skale i zakres treści.
Skala 1:500, 1:250
-granice działek, -numery działek -rodzaj użytkowania gruntu,
-klasa gruntu,
Dokładność mapy zasadniczej
-osnowa matematyczna 0,1 mm
-granice, budynki, armatura naziemna, drogi, koleje 0,3 mm
-pozostałe 0,6 mm
Jakie wielkości można mierzyć na mapie i z jaką dokładnością
-odległości między punktami,
-wysokości punktów,
Dokładność graficzna mapy powinna wynosić 1/10mm
Do czego służy teodolit
Teodolit jest uniwersalnym instrumentem geodezyjnym. Służy do wyznaczania płaszczyzny pionowej, do pomiaru kątów pionowych, poziomych oraz odległości przy pomocy dalmierza kreskowego.
Warunki osiowe teodolitu
I. warunek libeli alidadowej - oś libeli rurkowej powinna być prostopadła do osi głównej instrumentu,00
II. warunek kolimacji - oś celowa lunety prostopadła do osi obrotu lunety,00
III. warunek inklinacji - oś obrotu lunety prostopadła do osi głównej instrumentu,
IV. warunek indeksów koła pionowego (miejsce zera) - oś libeli kolimacyjnej równoległa do linii zer indeksu koła pionowego.
Które z warunków osiowych teodolitu ulegają sprawdzeniu i rektyfikacji a które tylko sprawdzeniu?
Sprawdzenie i rektyfikacja - I., II. , IV.
Sprawdzenie - III.
Centrowanie i poziomowanie instrumentu z pionem optycznym.
1. Ustawienie statywu z instrumentem nad punktem będącym wierzchołkiem kąta,
2. Naprowadzenie środka pionu optycznego na punkt przy użyciu śrub ustawczych,
3. Spoziomowanie libeli sferycznej poprzez manipulowanie nogami statywu (wciskanie w grunt, ewentualnie ich skracanie lub wydłużanie),
4. Powtarzanie czynności 2 i 3 aż do równoczesnego scentrowania pionu optycznego i spoziomowania libeli sferycznej,
5. Dokładne spoziomowanie instrumentu wg następujących kroków:
-ustawienie libeli rurkowej równolegle do dwóch śrub ustawczych i spoziomowanie libeli tymi śrubami pokręcając je równocześnie do środka lub na zewnątrz,
-obrót instrumentu o 90° i spoziomowanie libeli rurkowej trzecią śrubą ustawczą,
-obrót instrumentu o 90° i spoziomowanie libeli rurkowej dwiema śrubami ustawczymi,
-obrót instrumentu o 90° i spoziomowanie libeli rurkowej trzecią śrubą ustawczą,
-obrót instrumentu o 180° i kontrola górowania libeli,
6. Jeżeli w tym położeniu libela nie wychyla się z górowania o więcej niż pół działki, instrument jest spoziomowany,
7. Jeżeli w tym położeniu libela wychyla się z górowania, należy połowę tego wychylenia usunąć śrubą ustawczą a drugą połowę wychylenia usunąć śrubkami rektyfikacyjnymi libeli rurkowej i powtórnie spoziomować instrument.
Definicja kąta poziomego oraz błędów kolimacji i inklinacji
Kąt poziomy - kąt dwuścienny mierzony w płaszczyźnie pionowej
zawarty między płaszczyznami pionowymi i z których każda zwiera punkt stanowiska instrumentu S (wierzchołek kąta) i odpowiednio punkty celowania A i B.
WARUNEK INKLIMACJI:
Oś obrotu lunety prostopadła do osi głównej
γ - błąd nieprostopadłości
h - kąt pionowy τ - wpływ błędu inklinacji na pomiar
WARUNEK KOLIACJI:Oś celowa lunety musi być prostopadła do osi obrotu lunety. Błąd kolimacji jest wówczas gdy następuje niezachowanie tego warunku.
c - wartość kąta nieprostopadłości
n - kąt pionowy z - wpływ błędu kolimacji na odczyt kąta
Definicja kąta pionowego i indeksu koła pionowego
Kątem pionowym V nazywa się kąt mierzony w płaszczyźnie pionowej przechodzącej przez punkty stanowiska (S) i celu (C), między prostą poziomą h a prostą c przechodzącą przez punkty S i C.
Błąd indeksu koła pionowego - zwany również „miejscem zera koła pionowego”, to kąt zawarty między linią poziomą (horyzont instrumentu) a linią odczytów 100g - 300g na kole pionowym.
Kolejność czynności przy pomiarze kąta pionowego
100-odczyt odczyt - 300
Dlaczego mierzymy teodolitem w dwóch położeniach lunety
Mierzymy w dwóch położeniach lunety, aby można było skontrolować poprawność wyników pomiarów. Różnica między odczytem w pierwszym a drugim położeniu lunety wynosi 200g.
Etapy i dokumenty końcowe geodezyjnego opracowania projektu inwestycji budowlanej.
-Określenie granic działki lub terenu
-Usytuowanie, obrys i układ istniejących i projektowanych:
(Obiektów budowlanych,Sieci uzbrojenia terenu,Układu komunikacyjnego)
Geodezyjne opracowanie projektu zagospodarowania działki lub terenu inwestycji polega na określeniu danych liczbowych potrzebnych do wytyczenia w terenie położenia poszczególnych elementów projektowanych obiektów budowlanych w odniesieniu do osnowy geodezyjnej.
Dane liczbowe dotyczą w szczególności:
-Punktów głównych budowli,Przebiegu osi obiektów,Przebiegu linii rozgraniczającej i linii zabudowy,Usytuowania obiektów budowlanych
Projektowania ukształtowania terenu
Szkic dokumentacyjny powinien zawierać:
Dane dotyczące osnowy realizacyjnej,Elementy niezbędne do wytyczenia projektu w terenie,Lokalizację istniejących przewodów i urządzeń podziemnych
Tyczenie punktów głównych łuku kołowego
Punkty główne łuku kołowego, podobnie jak i inne jego elementy,wyznacza się dla założonej długości promienia i kąta zwrotu stycznych łuku, stanowiącego dopełnienie do 180° pomierzonego wcześniej kąta załamania trasy. Obliczoną odległość punktów głównych od punktu załamania trasy należy wpisać na szkicu tyczenia z dokładością do ± 0,01. Odkładanie tych odległości należy wykonać za pomocą taśmy stalowej w taki sposób, aby błąd średni odłożenia nie przekraczał wartości + 1 cm. Punkty główne łuku należy utrwalić palikami drewnianymi z gwoździkami. Łukowa część osi trasy powinna zawierać przynajmniej jeden punkt oddalony od początku trasy o równą liczbę hektometrów. Punkt ten należy wtyczyć w łuk okręgu przy okazji realizacji następnego etapu, tj. przy tyczeniu punktów pośrednich. Wyniki obliczeń związanych z położeniem punktu lub punktów hektometrowych leżących na łuku należy również wpisać na szkicu tyczenia z dokładnością do 0,01.
Metody tyczenia punktów pośrednich łuku kołowego
Etap ten realizujemy stosując metodę biegunową oraz jedną z metod tyczenia za pomocą rzędnych. Wzór 5.1 przedstawia szkic tyczenia z naniesionymi niezbędnymi wartościami liczbowymi charakterystycznymi dla danej metody i tak:
- dla metody biegunowej są to wartości kątów obwodowych, wyciągnięte z tablic
dla przyjętego promienia i długości - dla metody tyczenia równych odcinków na łuku za pomocą rzędnych od
stycznej, są wyciągnięte z tablic wartości odciętych x i rzędnych y dla
przyjętego promienia i przyrostu kąta środkowego odpowiadającego ustalonemu
przyrostowi długości łuku.
Wytyczone punkty należy utrwalić palikami drewnianymi z gwoździkami.