Międzynarodowe Stosunki Polityczne -wykład
4/10/2012
Zagadnienia
Stosunki międzynarodowe - czym są SM, kto bierze udział w polityce światowej i przy pomocy jakich narzędzi politykę światową się prowadzi? Znając te mechanizmy łatwiej będzie zrozumieć, dlaczego Polacy muszą mieć wizę do USA, a inni nie muszą. Znając to będzie nam łatwiej zrozumieć dlaczego giną dzieci i kobiety w Syrii.
Polityka zagraniczna - wyjaśnienie pojęcia, jak państwa prowadzą politykę zagraniczną. Dyskusja o polskiej polityce zagranicznej. Czy polscy żołnierze powinni być w Afganistanie - sukces czy porażka?
Kolonializm, dekolonizacja i neokolonializm - uświadomienie tego, jak historia przeplata się ze współczesnością. Co roku sprzedaje się około 5 milionów ludzi. Nigdy w przeszłości nie było tak prosto kupić człowieka, jak dzisiaj. W chwili obecnej człowieka można kupić nawet za kilkadziesiąt dolarów. Z czego to wynika i jakie konsekwencje to generuje. Handel ludzi dotyczy także Polaków. Dramat polskich mężczyzn we Włoszech. Każdego tygodnia kilkadziesiąt kobiet - Polek, sprzedawanych jest do agencji towarzyskich - na Wschód.
Problemy globalne - Bieda na świecie, miliard ludzi (co 6 osoba ma na dzienne przeżycie 1 dolara przez całe życie). Głód - mieszkańcy UE wyrzucają połowę żywności, którą kupują. Co 4 sekundy na świecie umiera człowiek z głodu. Analfabetyzm - 600-700 milionów ludzi na świecie nie potrafią czytać ani pisać.
Problem wojen i konfliktów - obecnie trwa ponad 30 wojen. Politycy mówią, że chcą pokoju, niewiele się jednak dzieje - jakie są przyczyny wojen i konfliktów, czym się charakteryzują, dlaczego są takie krwawe? Tutsi i Hutu (100 dni - zginęło milion osób). 120 tysięcy ludzi oskarżonych o mordowanie. Problem gwałtów - zgwałcono około 250 tysięcy kobiet. 70% zgwałconych kobiet zostało zarażonych wirusem HIV. Gwałciciele działali z premedytacją. Tworzono specjalne oddziały gwałcicieli. Ich dowództwa wymagał zgwałcenia określonej liczby kobiet dziennie.
Zimna wojna - siła medialnej manipulacji. Te mechanizmy były skutecznie stosowane. Stare polskie kroniki filmowe. Sondaż w Rosji - kto jest największym bohaterem w Rosji. Większość wskazała na Stalina. Starsze pokolenie przeszło przez pranie mózgu. Siła propagandy w trakcie zimnej wojny.
Zagrożenia dla współczesnego bezpieczeństwa - problem cyberprzestępczości. 30 minut - aby poziom zabezpieczenia wzrósł. Terroryzm, fundamentalizm islamski. Różnice kulturowe i cywilizacyjne.
Literatura:
Stosunki międzynarodowe, red. Mojsiewicz i Malendowski, Wrocław 2010.
Leksykon współczesnych międzynarodowych stosunków politycznych, red. Cz. Mojsiewicz, Wrocław 2009.
Międzynarodowe Stosunki Polityczne, red. Marek Pietraś, Lublin 2011.
Rocznik strategiczny 2011-2012, Uniwersytet Warszawski.
Egzamin
2 pytania - z listy zagadnień - to, co na wykładach.
Wykłady nie są obowiązkowe.
Dyżur - pn od 12-13 p.220
sebastian.wojciechowski@amu.edu.pl
przedtermin: 24 stycznia po zajęciach - godziny do ustalenia Do ustalenia termin.
terminy właściwe:
28 stycznia - godziny do ustalenia
31 stycznia - godziny do ustalenia
11/10/2012
Wojny i konflikty jako ważny element wpływający na stosunki międzynarodowe
W czasie istnienia naszej cywilizacji na świecie było około 15 tysięcy wojen i konfliktów. Obliczono również, że w wyniku tych wojen i konfliktów zginęło 3 miliardy ludzi.
Przyczyny wojen i konfliktów:
1. Przyczyny o charakterze polityczno-ideologicznym - państwa nie mogą się porozumieć, pojawia się spór, eskalacja i jest spór. Państwo albo grupa państw próbuje narzucić innym państwom swoją ideologię. Np. II wojna światowa - próba narzucenia faszyzmu lub nazizmu.
2. Przyczyny religijne - jeżeli nie uwierzysz w mojego Boga to zginiesz - nie tylko islam. Od wypraw krzyżowych, konflikty bliskowschodnie, konflikt w Afganistanie - Talibowie to radykalni islamiście - chcą żebyśmy przestali nosić dżinsy ;)
3. Przyczyny finansowe - państwa walczą, bo okazuje się, że na danym terytorium jest ropa, diamenty i surowce. Wojna w Iraku.
4. Przyczyny psychologiczne - najsilniejszym uczuciem, które drzemie w człowieku jest nienawiść. Człowiek ma skłonność do tego, aby nienawidzić. Często nienawiść, wrogość i nieufność powoduje eskalacje konfliktów. W szkołach albańskich uczy się nienawiści do Serbów i na odwrót. Tak samo nienawiść Żydów do Arabów i Arabów do Żydów.
5. Przyczyny terytorialno - etniczne - 200 państw istnieje na świecie, 3500 narodów żyje na Ziemi. To oznacza, że tylko nieliczne narody mają swoje państwa. Większość narodów się z tym pogodziła, ale część tego nie zaakceptuje. Prośba - żądanie - broń. Wiele narodów walczących o swoje państwo sprzyja eskalacji konfliktów. Baskowie - ETA, Tutsi i Hutu, Kurdowie, Palestyńczycy, Korsykanie, Polacy w trakcie powstania wielkopolskiego.
6. Przyczyny kulturowe - najczęściej pomijane. Świat jest globalną wioską. Refleksja - wszędzie nie jest tak samo, a różnice są większe niż się wydaję. Gesty - wykonujemy jakiś gest i jesteśmy absolutnie pewni, że wszyscy są absolutnie pewni, że rozumieją ten gest tak samo. Gest okej - poza granicami Polski - we Francji „ktoś jest zerem”, Japonia „propozycja korupcyjna”, Bliski Wschód „obraźliwy gest”. Gest potakujący - u nas „tak”, w Serbii „nie”. Kwiatek za uchem - sygnał z Karaibów - nie podrywaj mnie, za drugim uchem „czekam za propozycję”. Anegdota o Włochach.
Kolor żałoby - u nas czarny, w innych krajach biały. Jak chcemy się poddać wywiesimy białe prześcieradło, ale nie w Afganistanie - tam oznacza - będziemy do was strzelać. Ceremonie - wesele - Indie → na wesele przychodzą wszyscy (każdy mieszkaniec); pogrzeb → kamień na nagrobku - w judaizmie to przejaw pamięci o zmarłych, Cyganie - na wesoło wspominają zmarłych, Egipt → biedota mieszka na cmentarzu.
Cechy współczesnych wojen i konfliktów:
1. Wojny są coraz droższe - sprzęt wojskowy jest coraz lepszy, ale i co raz droższy. Świat wydaje bilion dolarów na zbrojenia. Polska ma F16 - wyszkolenie pilota kosztuje dwa miliony dolarów.
2. Wojny i konflikty są coraz bardziej brutalne - ginie coraz więcej ludności cywilnej. Ideą wojny jest to, że walczą żołnierze, ale w trakcie I wojny światowej zginęło 5% ludności cywilnej (przypadkowe ofiary), II wojna światowa 50%, wojna koreańska 60%, wojna w Wietnamie 70%, wojny bałkańskie 85-90%. Obecnie, gdyby przeanalizować wojny w Afryce - ok 95% to ludność cywilne. Dlaczego ginie coraz więcej ludności cywilnej? Obawa przed zemstą - lepiej zamordować wszystkich, bo nie będzie świadków i ludzi chętnych zemsty. Morduje się wszystkich, aby zastraszyć. Wymorduje się 5 wsi, to z reszty ludzie uciekną. Obecnego żołnierza coraz trudniej zabić, a cywil nie ma nic i bardzo łatwo go zabić.
3. Następstwa w postaci min - szacuje się, że obecnie w ponad 60 państwach, w których toczyły się wojny pozostały miny - około 100 mln. Te miny są coraz bardziej trudne do odszukania. Coraz częściej produkuje się miny bez metalu. Miny inteligentne - nowe miny, nowej generacji, wyskakują na metr wysokości. Na wysokości metra dziecko ma głowę - dziecko zostanie głowy, człowiek bez wnętrzności - bo ból jest straszny.
4. Nowe patologie - syndrom dzieci żołnierzy. Bardzo często do wojska rekrutowani są nie mężczyźni, ale mali chłopcy. Film o małych żołnierzach ze Sierra Leone.
18/10/2012
Skutki wojen konfliktów
1. Straty ludzkie - osoby zabite, ranne, kalekie. Coraz częściej te straty mierzymy w milionach.
2. Straty finansowe - współczesne wojny generują ogromne straty mierzone nie w milionach a w miliardach dolarów:
- straty mienia państwowego - muzeum, most
- straty prywatne - mieszkanie, samochód.
3. Łamanie praw człowieka - działania wojenne doprowadzają do nie przestrzegania praw i łamania praw człowieka. Nie respektuje się białych flag, bombarduje się punkty oznaczone CK.
4. Patologie - przestępczość, prostytucja, alkoholizm, agresja, syndrom dzieci żołnierzy.
5. Zmiana granic - ktoś zyskuje nowe terytorium, ale któreś państwo teryterium straci i będzie chciało je odzyskać, w związku z tym - zaczyna się nowy konflikt.
6. Uprzedzenia, nienawiść - chęć zemsty, poziom wrogości i stereotypów. To nie tworzy podstaw pod przyszły pokój.
7. Różnice kulturowe - językowe różnice.
8. Zniszczenie dziedzictwa kulturowego - giną rzeczy bezcenne: rzeźby, malowidła, budynki - giną, bo są zniszczone, giną bo są kradzione. Polska straciła 70% dziedzictwa kulturowego.
9. Problem uchodźców - wojny generują to zjawisko. Uchodźca - osoba, która opuszcza teren zamieszkania, bo boi się, że będzie prześladowana religijnie, etnicznie - w jakikolwiek sposób. Obecnie ponad 30 mln osób to uchodźcy.
10. Jak wojny i konflikty wpływają na media - dziennikarz/korespondent wojenny. Media szeroko informują o tragediach wojny - mamy wiedzę, jesteśmy w stanie obiektywnie przyjrzeć się temu zagadnieniu, ale konflikty są medialne - nakład, oglądalność itp. Efekt CNN - rządy państw reagują na to, co dzieje się w mediach tak by przypodobać się opinii publicznej. Poza tym na świecie dzieją się konflikty tej samej wagi.
Czy wojna może być dobra? Kiedy, w jakich przypadkach?
kiedy ma na celu obalenie dyktatury/tyranii
powstanie i walka z okupantem - tak aby naród odzyskał niepodległość
najlepszym sposobem na kryzys jest wojna pod warunkiem, że nie toczy się ona na terytorium państwa, w którym jest kryzys - ludzie dostają pracę - aby pomagali w fabrykach, ożywienie gospodarki.
200 państw, 3500 narodów. Wiele narodów chciałoby mieć swoje państwa.
Kurdowie - największy naród, który jest pozbawiony państwa. Od 20-30 mln Kurdów. Duża i rozproszona społeczność. Między Syrią, Turcją, Irakiem, Iranem i Gruzją - największe skupienie. Kurdowie dążą do utworzenie Kurdystanu. Od wieków działania zmierzające do utworzenie państwa są tłumione przez różne czynniki:
żadne z państw regionu, gdzie Kurdowie zamieszkują nie jest zainteresowane przekazaniem swojego terytorium; ta ziemia ma podwójną wartość - bardzo często znajdują się tam złoża surowców (np. ropa) - dlatego nikt nie chce oddać terytorium o znacznej wartości;
istnieje wiele narodów na tym terytorium, jakby Kurdowie dostali, to wszyscy zaczęliby dążyć do niepodległości - więc to wprowadziłoby destabilizację na wschodzie;
Kurdowie są bardzo skłóceni i podzieleni między sobą - walki między klanami kurdyjskimi i partiami, konflikty te są podsycane przez sąsiednie państwa;
świat nie jest zainteresowany losem Kurdów, wielkie mocarstwa nie interesuje ten problem - bo mają poważniejsze problemy;
aspekt medialny - o Kurdach pisze się bardzo mało, archiwa pras zagranicznych - albo się o nich nie mówi albo mówi się źle (zdesperowani Kurdowie w latach 60. zaczęli być zdesperowani, więc chwycili za broń i wysadzali ambasady - zginęły osoby cywilne i to spowodowało, że przylgnęły do nich negatywne etykietki).
Po obaleniu Sadama Husajna UE nacisnęła na Turcję i Kurdowie mają lepsze życie.
25/10/2012
Kolonializm, dekolonizacja i niewolnictwo we współczesnym świecie
Czym jest problem kolonializmu?
Kolonializm - polityka państw bogatych, wysoko rozwiniętych zmierzająca do podboju, a następnie podporządkowania obszarów zacofanych.
Nowożytna epoka kolonialna - XV wiek. Państwa: Hiszpania i Portugalia (potem: Rosja, Holandia, Stany Zjednoczone, Wlk Brytania, Japonia). Dlaczego tak wiele mocarstw zainteresowanych było posiadaniem kolonii:
a) możliwość pozyskania różnego rodzaju cennych surowców - surowce to pojęcie szerokie. Nie chodziło tylko o diamenty i złoto, ale także przyprawy czy tekstylia;
b) rynek zbytu - zawsze są jakieś produkty, których nikt nie chce kupić; kolonia musiała kupić towary o niskiej jakości po zawyżonych cenach;
c) tania siła robocza - możliwość wytwarzania dla metropolii określonych towarów przy pomocy taniej siły roboczej - skrajny przejaw niewolnictwa;
d) czynnik polityczny - prestiż danego państwa wzrastał z ilością posiadanych kolonii;
e) strategiczne znaczenie - np. kanał sueski i panamski;
f) mięso armatnie - w czasie I wojny światowej co 2 żołnierz walczący w armii Wlk Brytanii pochodził z kolonii
g) podbojom geograficznym towarzyszą pierwsi dziennikarze - nie zwracali uwagi na szykanowanie ludności miejscowej, ale byli zachwyceni odkrywaniem nowych lądów tzw. czynnik cywilizacyjny - czynnik kolonialny to misja cywilizacyjna - niesienie kaganku wiary i intelektu ludności prymitywnej
Wiek XVIII/XIX - apogeum kolonializmu. Wielka Brytania była potęgą kolonialną (30 mln km2 - dla porównania Afryka i kawałek innego lądu). Czy Polska miała kolonię? Nie miała, ale chciała mieć - na przeszkodzie stanęły rozbiory. Arkady Fidler - badacz, który stanął na czele misji dot. kolonizacji Madagaskaru, ale wylądowali na złym terenie i Polska nie kupiła.
Polityka kolonializmu kończy się wraz z II wojna światową. Rozpoczął się proces dekolonizacji.
Dekolonizacja to odzyskiwanie niezależności przez obszary do tej pory uzależnione.
Co spowodowało rozpad?
a) Ludzie z kolonii dowiedzieli się podczas I wojny światowej, że „biały człowiek też może być zły”. Wzrosła samoświadomość. Powstały pierwsze ruchy i organizacje.
b) Powstało ONZ i jedno z jego haseł to: „zlikwidowanie kolonializmu” i to hasło było zrealizowane.
c) Europa po II wojnie światowej - każdy obszar Europy był zniszczony i mocarstwa nie były w stanie utrzymać swoich kolonii. Państwa były za słabe. Niektóre państwa, takie jak Niemcy, Włochy i Japonia przestały się liczyć.
d) polityka Stanów Zjednoczonych i Związku Radzieckiego. USA i ZSRR powiedziały: koniec z kolonializmem i zlikwidowały kolonie. Wiedziały, że kolonie, które staną się państwami będą potrzebowały wsparcia finansowego czy militarnego. I te nowe państwa miały przyjść po pomoc do USA lub ZSRR.
Problem niewolnictwa we współczesnym świecie
Według danych co roku sprzedaje się w Polsce około 15 tysięcy kobiet. Coraz częściej trafiają na Bliski Wschód. Za rok, za dwa może to być 20-25 tysięcy, bo pokusa jest coraz większa, aby zarobić na pośrednictwie.
Niewolnictwo występuje od zawsze. To niewolnictwo w wieku XV bardzo różni się od tego, co jest teraz.
Różnice:
potwierdzenie prawa własności - znakowano niewolników w razie konfliktów o niewolników. Tak samo w przypadku gdyby niewolnik uciekł. Tak było przez wieki. Dzisiaj niewolników się nie znakuje - chodzi o względy praktyczne. Niewolnik był przypisany do końca życia. Obecnie kobieta w agencji towarzyskiej jest kilka miesięcy. Poza tym wypalone piętno, to dowód - brak dowodów, brak świadków - nie ma sprawy.
Wysoka cena zakupu - kiedyś niewolnik to była duża inwestycja. Niewolnik kosztował 30-80 tysięcy dolarów. Jeżeli był atrakcyjny i wykształcony, to jego cena wzrastała. Obecnie człowieka można kupić za kilka, kilkaset, a zdarza się, że za kilka dolarów. Nigdy niewolnicy nie byli tak tani - popyt kształtuje podaż.
Niskie zyski - handlarze nie zarabiali za dużo (może jeżeli mieli atrakcyjnych i wykształconych). Obecnie ryzyko wpadki jest niewielkie jeżeli chodzi o handel ludźmi.
Niedobór potencjalnych niewolników - trzeba było wyprawić się na inny kontynent. W chwili obecnej grupy przestępcze nigdzie się nie ruszają, tylko szukają ofiar w swoim miejscu zamieszkania. Nie ma potrzeby szukać naiwnych osób w innym mieście - w swoim jest wystarczająco naiwnych osób.
Długotrwałe związki z właścicielem - w przeszłości jak kupowano niewolnika, służył on panu do śmierci, a w testamencie był przekazywany najstarszemu synowi. Było to elementem mienia. Obecnie związki są bardzo krótkotrwałe, np. Polacy w obozach pracy we Włoszech - co kilka miesięcy byli przewożenie na inną plantację. Właściciela się zmienia, żeby trudniej było się zorientować się osobie, gdzie jest i rodzinie, żeby jest ją znaleźć. Przewozi się te osoby, aby zlikwidować syndrom emocjonalny - któryś z klientów np. polubi dziewczynę z agencji, będzie chciała mu pomóc - gdyby dziewczyna była dłużej, to łatwiej będzie ją znaleźć, to zerwie się kontakt między nią a klientem.
Czynnik etniczny - kiedyś relacje były proste - właściciele to ludzie o białym kolorze skóry, a niewolnikami o czarnym kolorze skóry. Dzisiaj nie ma to znaczenia.
Dawniej |
Dziś |
- potwierdzone prawo własności - wysoka cena zakupu - niskie zyski - niedobór potencjalnych niewolników - długotrwały związek z właścicielem - dużą rolę odgrywały różnice etniczne |
- brak potwierdzonego prawa własności - znikoma cena zakupu - bardzo wysokie zyski - nadmiar potencjalnych niewolników - krótkotrwały związek z właścicielem - brak różnic etnicznych |
Obecnie istniejące formy niewolnictwa:
Przywiązanie do pracy - obozy pracy. Nie zostały zlikwidowane, także w Polsce, tylko dotyczą inną nacji.
Wczesne i przymusowe małżeństwa - wydaje nam się, że na całym świecie jest tak, jak u nas - to my szukamy kandydata na męża, w wielu regionach to rodzice są swatami i dziewczyna nie ma możliwości zmiany zdania, często rodzice sprzedają swoje dzieci. Pedofilia? Nie - oficjalne małżeństwo
niewolnictwo z pochodzenia - hinduizm: człowiek, który żyje dobrze (jest uczciwy, się nie buntuje) w kolejnym wcieleniu, jeżeli będzie żył dobrze trafi do lepszego wcielenia, ale jeżeli się zbuntuje zacznie organizować np. związki zawodowe, to bogowie go ukarzą i będzie np. szczurem. Nadal wielu Hindusów nadal w to wierzy. Najniższa kasta w Indiach - nietykalni (bo śmierdzą, wywożą nieczystości). Przypisany jest do danej grupy i nic z tym nie zrobi,
handel ludźmi - realizowany na dwa sposoby:
*stary - na targu i możemy kupić niewolnika (Azja, Bliski Wschód), na wielu bazarach kupuje się i sprzedaje zwierzęta, warzywa i ludzi.
*nowy - zakładamy fikcyjną agencję modelek, portfolio itp. bardzo często jest to agencja z nazwy - trudne do wykrycia, ale bardzo częste zjawisko
dziecięce niewolnictwo - osoba dorosła nawet jak znajdzie się w trudnej sytuacji, to być może sobie poradzi - może poprawić swój los, ma szanse, a dziecko nie ma i jest zdane na łaskę oprawców. Do tego dochodzą różne formy wykorzystywania dzieci:
*dzieci żołnierzy
*dzieci, które pracują ciężko (ok. 250 mln)
*dzieci wykorzystywane seksualnie (15 tysięcy dzieci w ciągu jednego dnia).
8/11/2012
Czynniki sprzyjające niewolnictwu:
wszechogarniająca globalizacja → udowodnione jest, że to wpływa na zjawisko handlu ludźmi. Jak? Łatwiej transportować niewolników.
pogłębiająca się przepaść pomiędzy państwami słabo rozwiniętymi a bogatymi → tysiące, setki tysięcy ludzi chcąc poprawić warunki do życia wyjeżdża do państw bogatszych.
ogromna konkurencja gospodarcza → jak wpływa? Poszukuje się coraz tańszych pracowników, jest coraz większa rotacja tych pracowników.
rozwój technologiczny → handlarze ludźmi wykorzystują różne ułatwienia (strony internetowe, samoloty, łączność satelitarna).
większa migracja → migranci to osoby zmuszone do opuszczenia terenu, na którym mieszkali - takie osoby są bardziej podatne na werbowanie ich przez handlarzy ludźmi.
Masowe niewolnictwo w Afryce, np.:
Mauretania 20% społeczeństwa to niewolnicy.
Niger ok 10% ogółu społeczeństwa.
Afryka:
w 2010 roku 1,2 mln dzieci było zmuszane do prostytucji bądź też do przymusowej pracy
W Beninie aż 40% rodziców zdecydowałoby się sprzedać swoje dzieci.
86% niewolników na targu to dziewczynki.
Ile wart jest człowiek?
dochody z handlu ludźmi na świecie wynoszą od 7-10 mld dolarów rocznie
w Mali za młodego i zdrowego mężczyznę dają 40 dolarów
W Tajlandii 1000 dolarów za kobietę bez wirusa HIV.
Europa
niewolnictwo domowe
obozy pracy
handel kobietami, np.: Rosjanka kosztuje 1-4 tysiąca euro, Polka 4-7 tysięcy euro
około 15 tysięcy Polek w zeszłym roku.
Świat:
urzędnicy są skorumpowani
drukowane są fałszywe dokumenty
zbiera się paszport
osoba potrzebuje pieniędzy - wśród osób, które wyjeżdżają, to kobiety, które wyjeżdżają z dobrej woli, ale też są pod presją - muszą komuś oddać pieniądze, np. za leczenie bliskich. Wyjeżdżają, ale już nie wracają
została oszukana - np. koleżanka sprzedała koleżankę.
jest to bardzo dochodowe
Główne kanały handlu ludźmi:
z Ameryki Łac. Do Ameryki Pn
Z europy wsch do zachodniej
przerzut ludzi z Europy, Azji i Afryki na Bliski Wschód
Neokolonializm
Neokolonializm - polityka państw bogatych, wysoko rozwiniętych zmierzająca w kierunku podporządkowania państw biednych, słabych.
Fox raz do roku publikuje listę najbogatszych ludzi na świecie:
Carlos Slim
Bill Gates
Warren Buffett
Mukesh Ambani
Lakshmi Mittal
Gdyby zsumować majątek 365 najbogatszych ludzi na świecie - to wyjdzie, że oni razem mają tyle pieniędzy, co 3,5 miliarda osób na świecie (50%).
Jest to poziom dysproporcji jednostkowych.
Obecnie jest na świecie 587 miliarderów. Łącznie mają 2 biliony dolarów = dług wszystkich państw na świecie.
Jak ludzie dochodzą do wielkich pieniędzy, gdzie żyją. Obecnie najwięcej miliarderów jest Moskwa, Nowy Jork, Londyn, Hongkong, Paryż. Kryzys światowy spowodował, że lista miliarderów zaczęła się kurczyć, ale prognozy na rok 2013 sytuacja się ustabilizuje i średnio 20-30 osób dołącza do tego klubu.
Jak to się dzieje:
talent - literacko-poetycko-filmowy → J.K. Rowling („Harry Potter”)
umiejętne inwestycje → Carlos Slim (media, przemysł petrochemiczny)
informatyka → Bill Gates
spekulant giełdowy → Warren Buffet
Karl Albrecht → przemysł spożywczy (Lidl)
Wallmart to największa firma na świecie. Nieznana w Polsce. 2 lata temu na Morasku miał powstać pawilon handlowy - kryzys finansowy to wstrzymał. Pewnego dnia i tak pojawi się w Poznaniu. Wielkość sieci powoduje, że ma najniższe ceny. Zatrudnia milion trzysta tysięcy osób. Sam Walton zaczynał w latach 60. szło mu kiepsko, 3-4 firmy zbankrutowały. Ale Walton rozmyślał... pewnego dnia doszedł do banalnego wniosku, żeby w jednym budynku ludzie zaspokoją swoje potrzeby.
W USA - jeżeli ktoś chce osiągnąć w życiu sukces, to pierwszy milion powinien zarobić na studiach.
Polski sposób - pierwszy milion dolarów trzeba ukraść, wygrać w toto lotka, trzeba się dobrze wżenić.
Sympatyczna pani Basia, która urodziła się w Polsce. Myśli, że kariery nie zrobi, więc sprzedaje wszystko co ma i kupuje bilet na statek. Dopłynęła do USA, miała w kieszeni 5 dolarów, znała 5-10 słówek. Potrafiła tylko sprzątać. Poduczyła się angielski, firma się rozwijała. Wygrała przetarg i została zatrudniona w amerykańskim domu miliardera. Ugotowała miliarderowi obiad i „przez żołądek do serca”. Po różnych perypetiach została żoną miliardera...Johnson&Johnson.
Dysproporcja między osobami
Miliard ludzi na świecie na dzienne przeżycie ma statystycznie jednego dolara. Przez całe swoje życie! A dwa kolejne miliardy ma na dzienne przeżycie 2 dolary.
Druga dysproporcja to dysproporcja między państwami
1820 3:1 → na początku XIX wieku Wielka Brytania:państwo azjatyckie, to Wlk Brytania była 3 razy bogatsza
1913 11:1
1960 30:1
2010 74:1
Dysproporcja między regionami
Dysproporcja „północ - południe”
Kategoria |
Ludność w % |
Światowy kapitał w % |
Północ |
25 |
85 |
Południe |
75 |
15 |
Na północy ludzie szybciej umierają, na południu więcej się rodzi. Coraz więcej biednych ma coraz mniej pieniędzy.
Długość życia:
Japonia 81,5
Szwecja 80,1
Hongkong 79.9
Islandia 79,2
….
Gwinea 45,4
RPA, Etiopia, Namibia 44,3.
Śmiertelność niemowląt
Najwyższa umieralność:
Afganistan 161
Sierra Leone 146
Malawi 130
Mozambik 127
Najniższa umieralność:
Japonia 3,3
Szwecja 3,4
Finlandia 3,4
Honkong 4,1
Belgia 4,2
Polska około 7-8 (dzięki akcjom Owsiaka).
Poziom życia
Najwyższy PKB na mieszkańca $
Luksemburg 45 090
Bermudy 42 830
Japonia 38 160
Norwegia 36 020
Stany Zjednoczone 34 940
Szwajcaria 33 390
Dania 30 420
Islandia 20 340
Szwecja 25 630
Irlandia 24 740
Polska około 17 000
Najniższy PKB na mieszkańca $
Burundi 100
Etiopia 100
Sierra Leone 130
Myanmar 140
Erytrea 150
Malawi, Tadżykistan 160
Liberia, Niger 170
Czad 180.
22/11/2012
Łamanie praw człowieka w Chinach
Chiny są największym państwem świata - miliard trzysta tysięcy ludzi. Skala łamania praw człowieka jest największa na świecie, ale nie jest poruszana. To państwo kojarzy nam się tylko z kulturą, terytorium itp. ale w mediach rzadko mówią o łamaniu praw człowieku w tym państwie.
Kara śmieci:
- W Chinach wykonuje się co najmniej 2/3 wyroków kary śmierci na świecie (w 2004 roku Członkowie Komitetu Centralnego KPCh oświadczyli iż w ChRL wykonuje się ponad 10 tysięcy egzekucji rocznie)
- Kara śmierci może być zasądzona za jedną trzecią przestępstw wymienionych w kodeksie karnym, np. za kradzież, złe wypełnienie PITu
- Zabijanie odbywa się taśmowo - skazani klęczą w szeregu z rękoma skrępowanymi na plecach, mają tabliczki z nazwiskami oraz krótkim opisem przestępstwa. Kat zabija strzałem w tył głowy. Skazany widzi jak kolejno umierają jego poprzednicy
- Nierzadko egzekucje odbywają się na stadionie w obecności zgromadzonego tłumu (często widzami są dzieci, nieraz przyprowadzane całymi klasami ze szkoły).
Łoziński „Piekło środka”.
Handel ludzkimi organami
- Pobieranie organów do przeszczepu od osób skazanych na śmierć i sprzedawanie ich zagranicznym klinikom
- Człowieka traktuje się jako obiekt, składający się z towaru handlowego (serca lub innego organu) i pooperacyjnego odpadu, czyli reszty.
- Według Human Rights Watch Asia od 2-3 tysięcy chińskich więźniów staje się dawcami organów jeszcze przed egzekucją
- Skazani, od których zaraz po egzekucji pobiera się organy do przeszczepów, w czasie tego zabiegu jeszcze żyją. Specjalna ekipa chirurgów pobiera organy w karetce na miejscu egzekucji, kończąc zabieg w czasie około 2 minut od strzału kata. Nie stosuje się żadnych znieczuleń i nie zszywa ran pooperacyjnych. Konający człowiek, wyrzucony z karetki po zabiegu wprost na ziemie, z otwartymi ranami niejednokrotnie jeszcze przez chwil się porusza, a nawet oddycha
- Jeśli po egzekucji lekarze mają zamiar pobrać od skazanego nerki uprzednio daje im zastrzyk z serum igłą z grubego metalu tak iż przy zabiegu słychać chrzęst kości - aby nie uszkodzić organu.
Aresztowanie i więzienie
-Aresztowań dokonuje się często na podstawie donosu (mogącego być zwykłym pomówieniem), który ma większą wagę, gdy pochodzi od członka partii. Bywa, że po kilkuletnim aresztowaniu podejrzanego zwalnia się bez rozprawy, bez sformułowania aktu oskarżenia, bez żadnego prawa do rehabilitacji odszkodowania.
-Człowiek zatrzymany przez milicję może być bardzo długo torturowany w celu wydobycia zeznań pozwalających na oficjalne aresztowanie. Tortury ciągną się miesiącami, niektóre doniesienia mówią nawet o 4 latach. Ponieważ w tym czasie więzień nie jest formalnie aresztowany, nie powiadamia się o tym rodziny.
- Wyroki to „reedukacja”, „uzdrawianie” przez prace, czyli inne określenia obozów koncentracyjnych.
panujące w zakładach karnych warunki są często przyczyną śmierci więźniów
- „Leczenie” przez więzienną służbę zdrowia jest jedną z metod zabijania „zbędnych i chorych” elementów w zakładach karnych.
- Co roku z powodu katorżniczej pracy umiera w chińskich obozach koncentracyjnych umiera od 1,6 do 2 mln ludzi.
Więzienie kobiet
- Kobiety poddawane są w więzieniach chińskim wszystkim torturom i szykanom, jakie dotyczą mężczyzn-muszą się je również do pracy w kopalniach i kamieniołomach. Wszystkie więźniarki i aresztantki są wielokrotnie gwałcone zarówno przez przesłuchujących jak i przez więźniów kryminalnych. Dokonywane są na nich gwałty zbiorowe, gwałty z użyciem przedmiotów (np. pałki elektrycznej, którą oprawca może w każdej chwili włączyć powodując poparzenia wnętrza pochwy). Gwałty są często łączone z dokuczliwym zakuciem w kajdany, w sposób wywołujący silny ból lub podwieszanie... pan wyłączył slajd
Mao Zedong a kobiety
- Okrutne i przedmiotowe traktowanie kobiet nie wynika z chińskiej tradycji, lecz jest samodzielnym dziełem komunistów. Mao Zedong uważał kobiety za coś w rodzaju przedmiotów użytkowych. Oprócz 4 kolejnych żon miał około 40 stałych konkubin i ogromną liczbę przypadkowych partnerek. Mao o swoje partnerki zupełnie nie dbał. Mao nie mył zębów, siebie też nigdy nie miał. Był nosicielem rzęsistka, którym zarażał kobiety i którego nie leczył, bo jemu nie przeszkadzał.
Dzieci w więzieniu
-Według prawa odpowiedzialność karna obowiązuje od 14 roku życiu. Młodsze dzieci siedzą po prostu bez wyroku sądu. Nagminnie nie jest też przestrzegany ustawowy wymów oddzielania młodocianych więźniów od dorosłych.
-Więźniowie - dzieci są poddawane takim samym torturom i innym okrucieństwom jak dorośli. Los więzionych chłopców różni się tylko tym od losu więzionych dziewczynek, że dokonywane na nich gwałty mają charakter homoseksualny.
Tortury:
- Tortury stosowane są w Chinach masowe we wszystkich aresztach śledczych, posterunkach milicji i zakładach karnych. Torturującymi są zwykle oficerowie milicji i funkcjonariusze służby więziennej. Wg danych AI tortury są obecnie stosowane w większym zakresie niż 10 lat temu
- CHRL ratyfikowała w 1988 roku Konwencje przeciwko stosowaniu tortur i okrutnemu Nieludzkiemu i Poniżającemu traktowaniu.
- Pięścią i bronią - bicie zaczyna się zaraz po zatrzymaniu i trwa praktycznie przez cały czas wstępnych przesłuchań na posterunku milicji
-Pałką niebiańsko świecąca - oprócz bicia przy każdej okazji stosuje się pałkę elektryczną
-Sznur skowronków - kajdany, skuwanie łańcuchami w wymyślny sposób:
*skręcania w trzy koła - 2 więźniowie odwróceni plecami i do góry nogami względem siebie zostają skuci w taki sposób, że ręce każdego z nich przykute są do nogi drugiego.
Pedagogika specjalna
Zespół reguł, które więzień musi przestrzegać inaczej jest karany:
-podstawą reedukacji w obozach laogai jest system 200 punktów, stanowiący metodę karania i nagradzania oraz reglami. Karane jest:
*rozmawianie bez pozwolenia
*spanie w nieregulaminowej pozycji (na wznak)
*siedzenie na nie wyznaczonym miejscu
*przerywanie pracy bez pozwolenia
*oznaczanie produkowanych wyrobów
*”zabijanie i zjadanie drzew i żywych zwierząt” („w obozie nie może być szczurów, bo ludzie by je zjedli”)
*dyskutowanie oraz bicie i zabijanie innych więźniów.
Eksperymenty nuklearne
Pierwszą eksplozję nuklearną ChRL przeprowadziła 1.10.1963 roku Fakt ten ukrywano przed światem przez ponad 3 miesiące. Drugą eksplozję przeprowadzono 14 maja 1964 roku - świat dowiedział się o niej dzięki protestowi ZSRR. Obydwie eksplozje zostały przeprowadzone na terenach zamieszkiwanych przez ludność Wschodniego Turkiestanu
Asymilacja mniejszości
- Początkowa asymilacja polegała głównie na sprowadzaniu chińskich osadników, propagowaniu chińskiego stylu życia i zamianach noworodków. Nowo narodzone dziecko ujgurskie dawano kobiecie narodowości chińskie, a dziecko chińskie kobiecie ujgurskiej.
Od 1982 roku obowiązuje zasada, że rodzina chińska może mieć 2 dzieci, a rodzina ujgurska jedno, dodatkowe dzieci są zabijane, kara to wysoka grzywna.
- Posterunki przestrzegania regulacji urodzin - sterylizacja kobiet, aborcja.
- Dodatkowe dzieci ujgurskie przemycane są do krajów byłego ZSRR.
6/12/2012
Wykład o faceboku, bo:
każdy z nas wie, co to fb
jest to temat, który trzeba nagłośnić
w ostatnich dniach o fb zrobiło się głośno - ruch oburzonych.
Facebook zrobił zawrotną karierę. Chętnie z fb korzystamy, w Polsce korzysta 7 mln ludzi, na świecie 700 mln do miliarda (statystycznie co 7 osoba korzysta z fb). Facebook niesie dużo pozytywnych rzeczy, ale o tym nie będziemy mówić, tylko o przykrych rzeczach.
Żeby przystąpić do społeczeństwa facebooka, trzeba podpisać regulamin:
-każda treść, którą zamieszczamy w fb - swój telefon, mail, rysunek - może być bez niczyjej zgody wykorzystany przez fb, bo użytkownik nie ma żadnych praw. Są różne historie, które temu towarzyszą. Polska pisarka pochwaliła się, że schudła, zamieściła zdjęcia, a za parę tygodni pojawiły się jej zdjęcia na reklamie środka odchudzającego i proces przegrała
-podstawa do rozwodów i konfliktów, służby specjalne często wykorzystują facebooka do znalezienia przestępców
-jeżeli usuwamy zdjęcia z fb, to nie oznacza, że fb tych zdjęć nie ma.
Ruch oburzonych - ludzie, którzy zostali uświadomieni i próbują protestować, ale regulamin to regulamin.
Nie tylko facebook prowadzi taką politykę.
Czasami szukając zdjęcia lub kogoś to zdjęcie się pojawia w wyszukiwarce - trzeba włączyć prywatność - ale to trzeba kliknąć ponad 100 razy, żeby to sobie zagwarantować.
Facebook to nie tylko treść, ale przede wszystkim zdjęcia - ponad bilion.
Nasza-klasa - tam można znaleźć szereg różnych informacji. Jest odwiedzana także przez policję i służby specjalne. W sprawach dowodowych wchodzą na n-k i zbierają informacje.
Ściąga.pl
Allegro - informacje odnośnie naszych upodobań
Dobre rady :D
wi-fi → dobre hasło, min 20 znaków
korzystanie z google → podświadomie rozpoznaje IP
dodatkowe adresy mailowe
www.spybot.pl - programy do walki z internetowymi szpiegami ;p
Fb -Konto - ustawienia prywatności - aplikacje i witryny - edytuj ustawienia wyszukiwanie publiczne - edytuj ustawienia, wyłącz wyszukiwanie publiczne
Niebezpieczne!
com.ro
com.tv
Polityka zagraniczna
Polityka zagraniczna - są to działania podejmowane przez państwa lub organizacje międzynarodowe zmierzające w kierunku realizacji określonych celów. W polityce zagranicznej dzielimy cele na:
a) uniwersalne - cele wspólne dla wszystkich państw i do nich można zaliczyć zapewnienie bezpieczeństwa, stworzenie jak najlepszych warunków do rozwoju, nawiązywanie nowych stosunków z nowymi podmiotami.
b) indywidualne - charakterystyczne dla danego państwa lub organizacji, np. Turcja, która ubiega się o członkostwo w UE; Rosja ma oddać samolot Polsce - cel państwa polskiego.
Organy, które zajmują się kształtowaniem polityki zagranicznej:
a) wewnętrzne - działają na terenie danego państwa lub na terenie organizacji międzynarodowej (Polska - MSZ, parlament, prezydent).
b) zewnętrzne - działają poza granicami danego podmiotu, przy ich pomocy dane państwo lub organizacja prowadzi własną politykę zagraniczną, np. ambasady, konsulaty, misje, konsule honorowi.
Narzędzia polityki zagranicznej:
a) dyplomatyczne:
-nawiązywanie stosunków dyplomatycznych z nowymi państwami
-podpisanie umów i porozumień międzynarodowych
-spotkanie przywódców państw
b) militarne - wykorzystanie sił jako instrumentu polityki zagranicznej:
-w sposób pośredni - dane państwo sugeruje, szantażuje, że użyje siły, jeśli wysuwane postulaty nie zostaną spełnione (1939 roku - Rzesza szantażowała Polskę; wojna w Iraku - Sadam Husajn miał wycofać się z Kuwejtu inaczej Amerykanie interweniują);
-w sposób bezpośredni - sam akt użycia siły, żeby osiągnąć jakieś cele (Irak - pozbawienie władzy i życia S. Husajna).
c) ekonomiczne - wykorzystuje się naciski, możliwości i potencjał ekonomiczny, żeby osiągnąć jakieś określone cele. Narzędzia ekonomiczne dzielimy na:
-pozytywne - stosowane są wtedy, kiedy chcemy zyskać sympatię innego państwa, np. zniesienie cła (jako przejaw dobrej woli), udzielenie kredytu, umorzenie długu.
-negatywne - przybierają formę sankcji, embarga. Sankcje mogą być nakładane przez jedno państwo (USA - Kuba - zabroniony transport lotniczy z USA na Kubę; ONZ - sankcja nałożona na Irak Sadama Husajna, kiedy to ONZ żądała od Iraku zaprzestania prześladowania Kurdów; ONZ - Iran → za problem nuklearny).
Politykę zagraniczną kształtują dyplomaci:
Dyplomaci czescy (syndrom dyplomaty z Czech):
Czeski ambasador w Australii - ambasador się nudził, więc był szefem firmy budowlanej (na swoją żonę). Kredyt → powierzchnia biurowa → firma zarabiała duże pieniądze. Jak pan ambasador zwracał się z prośbą o kredyt, to pod zastaw stawiał jeden budynek - ambasadę Republiki Czech.
Czeski ambasador bardzo nie lubił Bułgarów. Przez pół roku było cicho i wszyscy o nim zapomnieli. Pewnego dnia wywiad z ambasadorem - drodzy Czesi nie przyjeżdżajcie tu, Bułgarzy kradną itp. … Urodziny prezydenta Bułgarii - jeden z przedstawicieli miał złożyć życzenia, ambasador mówił po bułgarsku, płynnie składa przepiękne życzenia, wszyscy odetchnęli z ulgą. Ale potem dodał: „Przecież pan jest taki inteligentny, tak świetnie się pan prezentuje, jak pan może wytrzymać z taką grubą żoną”. W trybie natychmiastowym został zwolniony.
Czeski ambasador → starszy nobliwy pan, uczył także innych czeskich dyplomatów. Był tuż przed emeryturą, więc postanowiono go wysłać do Jemenu (żadnych obywateli czeskich, firm - cicho, miło - pół roku do końca). Z Pragi przyjechali inspektorzy - nie chcieli robić kontroli, chcieli podpisać umowę, szukali długopisu w szufladzie, a tam pełno butelek. Wysyłają je do ekspertyzy → wieczorami raz w tygodniu przyjmował miejscowych i leczył ich. To było można zatuszować, bo nie brał pieniędzy od biednych, ale metoda była dziwna - metoda alternatywna → urynoterapia. Wszyscy w ambasadzie sikali do butelek i przynosili to ambasadorowi...
Polska polityka zagraniczna
Po roku 1989 roku polska polityka zagraniczna znalazła się w trudnej sytuacji. Zmienił się ustrój na demokratyczny. Nowe cele, nowe założenia i metody. Często też nowi ludzi, a także nowi sąsiedzi. Na zachodzie NRD, potem Republika Federalna Niemiec; na południu Czechosłowacja potem Czechy i Słowacja, na wschodzie ZSRR, a potem: Ukraina, Białoruś, Litwą i Federacją Rosyjską. Zmieniła się sytuacja na świecie: nie ma ZSRR, nie ma Układu Warszawskiego, nie było Rady Pomocy Gospodarczej.
20/12/2012
Zimna wojna
Zimna wojna to stan wrogości, rywalizacji i podejrzliwości w stosunkach między Stanami Zjednoczonymi a ZSRR po roku 1945. Zimna wojna trwała do 1989 roku. Rywalizacja we wszystkim, także w sporcie.
50-letni Rosjanin trafił do obozu za propagandę antyfaszystowską. W obozie zaprzyjaźnił się z komunistą z Francji, który też przeżył. Obiecali sobie, że będą do siebie pisać. Rosjanin dostał kartkę. NKWD wyprowadza go w nocy za bycie zagrożeniem dla komunizmu. Dostaje 20 lat łagrów za kartkę świąteczną.
Lata 50. w USA - szukano wpływowych komunistów. Powołano specjalną komisję antykomunistyczną. Członkowie komisji szukali osób podejrzanych i ustalali z kim te osoby się kontaktowały.
Przyczyny zimnej wojny:
a) podział wpływów na świecie - USA i ZSRR dążyły do dominacji na świecie
b) USA i ZSRR różniły się we wszystkim - polityka, ekonomia, kultura, mentalność - zbyt dużo różnić, aby mogły ze sobą współpracować
c) brak wspólnego wroga - w czasie wojny łączył ich wspólny wróg - faszyzm, a po wojnie nie ma nikogo i niczego, co łączyłoby te dwa państwa
d) efekt działania propagandy - w czasie wojny już propaganda pokazywała przeciwnika z przymrużeniem oka, a po wojnie propaganda ruszyła z całą siłą, aby go ośmieszyć - historia stonki ziemniaczanej.
Skutki zimnej wojny:
a) wyścig zbrojeń - olbrzymie pieniądze na zbrojenia. W początkowym okresie zimnej wojny (lata 50. - 30-50 mln dolarów, potem nawet miliard)
b) pogłębienie się stereotypów i uprzedzeń
c) w czasie zimnej wojny istniała groźba, że dojdzie do konfrontacji między USA a ZSRR. Istniało realne zagrożenie III wojny światowej albo wojny gorącej.
d) liczne wojny o charakterze lokalnym, np. wojna w Afganistanie, Korei
e) podział świata na dwa bloki - każde państwo miało się opowiedzieć - albo za USA albo ZSRR
f) zmiana mentalności osób mieszkających głównie na terenie bloku wschodniego - szczególnie na terytorium dzisiejszej Rosji
g) przekonanie Rosjan, że najwybitniejszą postacią w historii Rosji to Józef Stalin
Zimna wojna to pula wygranych i przegranych. Oba państwa odnosiły sukcesy (Rosja - Amerykanie nie wygrali w Wietnamie, USA - Rosjanie nie wygrali w Afganistanie) i porażki. Rosjanie przegrali - ZSRR nie istnieje.
3/01/2013
Konflikty etniczne - sytuacja w Czeczenii
Do połowy XVIII wieku Czeczenia była suwerenna, potem została włączona siłą do Imperium Rosyjskiego.
II wojna światowa - wtedy władze ZSRR na czele ze Stalinem postanowili ukarać Czeczenów, pierwszy okrutny epizod w historii Czeczenii → Rosjanie skierowali część swoich wysiłków na tzw. wrogów wewnętrznych - oddziały wojska i policji w celu znalezienia i ukarania winnych. Akcja nie przyniosła rezultatów, Czeczeni chwycili za broń i uniemożliwili działania Rosjanom. Rosjanie postanowili deportować Czeczenów (400 tys) w głąb Związku Radzieckiego. Deportacja miała miejsce zimą (-30 stopni). Wioska po wioska była otaczana przez żołnierzy. Kto stawiał opór był zabijany. Żołnierze mówili, że ludzie mają 5-10 minut na spakowanie się i wejście do ciężarówki. Kto nie wyszedł - został spalony albo wysadzony w domu. Wagony nie były ogrzewane, nie dawano ludziom nic do jedzenia, a podróż trwała tygodniami. Pociągi zatrzymywały się na środku Syberii - 2 minuty na opuszczenie pociągu. Pociąg odjeżdżał, a Czeczeni zostawali z niczym w szczerym polu. Prawie co drugi Czeczeniec nie przetrwał tej deportacji. Dlaczego Czeczeńcy nienawidzą Rosjan - to jest jedna z przyczyn (pamięć o brutalnej deportacji).
Czeczeńcom pozwolono wrócić w rodzinne strony w połowie lat 50. (po śmierci Stalina). Większość, która przeżyła to wróciła. Ci, którzy wrócili zastali zgliszcza. Tym, którym dało się wrócić i odnaleźć swój dom - nie mieli już do nich praw, domy i mieszkania były zamieszkane przez innych - druga przyczyna wrogości do Rosjan.
To wszystko wywołało chęć zemsty. Czeczeni zdawali sobie sprawy, że w latach 50-80 nie ma szans na wyrównanie krzywd. Dobrym momentem był rozpad ZSSR. Wtedy różne narody otrzymały swoje państwa i dążyły do niepodległości. Czeczeńcy przeprowadzili referendum - miejscowa ludność zdecydowała się na niepodległość. Wybrano władze i od roku 1992 Czeczenia jest niepodległa
Federacja Rosyjska nie uznała niepodległości. Rosjanie robili wszystko, aby Czeczeńcy zdecydowali się ulec - np. nakładali blokadę handlową. Inny pomysł: wysłane komandosów na pałac prezydencki, parlament, telewizji - ale akcja zakończyła się niepowodzeniem. Zmiana taktyki: Rosjanie wypowiedzieli wojnę.
I wojna 1994-1995 - Czeczeńcy obronili swoją niepodległość. Wojna z roku 1994-95 polegała na tm, że siły rosyjskie wkroczyły na teren Czeczenii, jeden z czeczeńskich oddziałów przedarł się do Budianowsko (Fed. Rosyjska), zajął szpital i wziął zakładników, jeżeli Rosjanie nie zaprzestaną działań. Rosyjscy komandosi próbowali przejąć szpital, ale zabijali tylko siebie i zakładników. Jelcyn zawarł porozumienie - wojska rosyjskie wychodzą z Czeczenii. Przegrana wojna była ujmą na honorze dla Rosji i jej elit politycznych. Wtedy na scenie politycznej pojawił się Putin - wyczuł nastroje rosyjskie, wiedział, że jeżeli zrobi coś spektakularnego, to ludzie go pokochają <3.
W 1999 rozpoczęła się II wojna czeczeńska, która doprowadziła do utraty niepodległości Czeczeńców.
Czeczenia w wyniku obu działań wojennych została zrujnowana i taka jest do dziś. Jest częścią Federacji Rosyjskiej. Posiada pewną autonomię, która nie jest respektowana przez władze Rosji.
Afganistan, Chiny i Czeczenia - skala łamania praw człowieka jest największa.
Przestępstwa sił federalnych:
-bombardowania i ostrzeliwania osiedli cywilnych - to trwało głównie w trakcie wojny, jak brano jeńców to od razu odcinano im ręce, języki, wydłubywano oczy, nie respektowano znaku czerwonego krzyżu, jedna reguła prawa wojennego: my jesteśmy bardziej brutalni
-ataki na uciekinierów z rejonów walk - bezbronną ludność wielokrotnie nękano, kobiety gwałcono, mężczyzn rabowano
-pacyfikacja - wyrzucano wszystkich z mieszkań, sprowadzano do nich rosyjską ludność lub żołnierzy
-zatrzymywania - obecnie największy problem
-grabieże.
Zatrzymania - masową formą represji i zarazem łamania podstawowych praw człowieka były zatrzymania cywilnych obywateli, dokonywane w toku obu wojen. Teoretycznie zatrzymaniom podlegały osoby podejrzewane o przynależność do tzw. nielegalnych formacji zbrojeniowych lub o współpracę z nimi (w toku wojny 199401996), czy też (…) - chodzi głównie o łapanki ogólnie (przykład - na targowisko podjechali, wzięli wszystkich i wywieźli do punktów filtracyjnych).
Obozy filtracyjne w Czeczeni zostały powołane jako polowe areszty w czasie I wojny w Czeczeni, 12 grudnia 1994 roku przez rosyjskie ministerstwo spraw wewnętrznych. Stosowano w nich tortury - ludzie albo się przyznawali albo umierali. Znane obozy (które nadal działają):
-Centralny Obóz Filtracyjny w Chankale koło Groznego
-Czernokozow
-Urus-Martan
-Gorogorsk.
Stosowano tortury fizyczne i psychiczne:
-torturowanie prądem organów płciowych, uszu, nosa, potylicy i pod pachami
-maska gazowa zakładana więźniowi, po czym oprawcy zamykają dopływ powietrza i torturowanych traci przytomność
-karmienie - kaleczenie języka i zmuszanie do jedzenia gorącej, przesolonej i mocno pieprznej mazi
-wilcze kły - przykuci i przywiązani do krzesła więźniowi piłuje się usta.
Przestępstwa i zbrodnie sił
-zbrodnie na jeńcach rosyjskich
-ataki terrorystyczne
-rozmieszczanie obiektów wojskowych w sąsiedztwie cywilnych.
Zagadnienia:
wojny i konflikty w stosunkach międzynarodowych
kwestia kurdyjska - Kurdowie
kolonializm, dekolonizacja i neokolonializm
zimna wojna
łamanie praw człowieka na przykładzie Chin
konflikty etniczne - Czeczenia
polityka zagraniczna
polska polityka zagraniczna
bezpieczeństwo teleinformatyczne
niewolnictwo
Jak może brzmieć pytanie:
Scharakteryzować przejawy łamania praw człowieka w Czeczenii
Proszę podać przyczyny wojen i konfliktów
Zdefiniuj politykę zagraniczną i jej cele
pytania na egzaminie - 2 pytania (20 minut), legitymacja
17/01/2013
Stosunki międzynarodowe to całokształt relacji, które zachodzą między ich uczestnikami oraz czynniki, które wpływają na te relacje.
Kim są uczestnicy stosunków międzynarodowych:
-państwa (najważniejszy uczestnik stosunków międzynarodowych)
-organizacje międzynarodowe
*rządowe - są to takie organizacje, gdzie dane państwo jest reprezentowane na poziomie rządu danego państwa (UE, NATO, ONZ)
*pozarządowe - przedstawicielem danego państwa, może być każdy (AI, Komitet Helsiński)
-narody - jakaś grupa osób, która wyróżnia się na tle innych pod względem: językowym, kulturowym, etnicznym, ma własną tożsamość
-wspólnoty religijne (buddyści, muzułmanie, katolicy - ich zwierzchnicy)
-wielkie firmy i korporacje (Ford, IBM):
*finansowa możliwość - kapitał, który mogą gdzieś zainwestować, sponsorowanie danej partii politycznej, imprezy organizowanej przez rząd danego państwa (lobbing)
*zaangażowanie w kampanie społeczne
*giełda - kryzys w Albanii - nikt nie odczuje, kryzys w BP - notowania spadają.
Liga gigantów: USA, Niemcy, Japonia, Francja...., miejsce 20 Wall Mart - coraz mniej państw, a coraz więcej koncernów.
Problemy globalne we współczesnym świecie
Problem globalny - spełnia trzy kryteria:
a) występuje równocześnie w wielu państwach (kilkudziesięciu co najmniej, równocześnie) - problem głodu, HIV, zanieczyszczenia środowiska
b) generuje olbrzymie straty - tysiące ludzi choruje, umiera na skutek występowania tego problemu, powoduje też gigantyczne straty finansowe, np. terroryzm
c) jedno państwo nie jest sobie w stanie tym poradzić, np. handel narkotykami.
Problemy zdrowotne:
Główne przyczyny zgonów: 50% choroby krążenia i 30% nowotworów. W przyszłości - tylko 30% będzie umierać na choroby krążenia. Ale na nowotwory będzie umierać 70% ludzi. Dlaczego nie radzimy sobie z nowotworami? Kilka czynników:
-wielość nowotworów
-komórki nowotworowe mutują się - lekarstwo za 5 lat będzie nieskuteczne
-nowe rodzaje nowotworów
-nowotwory szczególnie złożone z przerzutami - kilka organów jest zaatakowanych naraz.
Dwie grupy chorób:
-stare jednostki chorobowe - choroby, które znane są ludzkości od dziesiątków/setek lat. Medycyna wie wszystko na temat tej chory, np. grypa (3-5 mln ciężkich przypadków rocznie, liczba zgonów 250-500 tys.), dżuma (nie potrafimy sobie z nią poradzić, bo pchła żyjąca na szczurze jest nosicielem i skutecznie tę dżumę roznosi), malaria (1-3 mln zgonów), tyfus, gruźlica (3 mln zgonów rocznie).
-nowe jednostki chorobowe - choroby, które znamy od kilku/kilkunastu lat, nie wiemy za dużo na ich temat, dlatego walka z nimi jest trudna, albo nie znaleźliśmy skutecznego sposobu na walkę z nimi (ptasia i świńska grypa, ebola, sars?, HIV).
HIV/AIDS - około 50 mln osób zakażonych. Każdego roku występuje około 5 mln nowych przypadków zachorowań i ponad 3 mln zgonów. Azja Południowo-wschodnia (Chiny, Indie, Kambodża). Przyczyna: brak świadomości.
Zakażenie:
-przez krew
-korzystanie z narkotyków
-studio tatuażu w bramie ;p
-stosunek płciowy
-dziecko, bo matka jest nosicielką (ale nie zawsze)
-u dentysty
-u fryzjera/kosmetyczki
-20 litrów śliny
-zabieg kosmetyczny - basenik, nóżki, rybki, które mają zdzierać naskórek.
Przedtermin
definicja
Polityka zagraniczna
problem globalny
omówienie kwestii problemów zdrowotnych
problem łamania praw człowieka w Czeczenii
128 egzamin!
Bezpieczeństwo teleinformatyczne: definicja, wpływ czynników na zagrożenia
Deficyt wody i deficyt żywności jako dwa kolejne przykłady problemów globalnych
Deficyt wody -każdego dnia na świecie umiera 9000 osób ze względu na deficyt wody:
-ktoś ma dostęp do wody, ale ona jest skażona, a jej spożycie grozi zachorowaniem, a w skrajnym wypadku śmierci
-na niektórych obszarach zdobycie chociaż litra wody, to jest to niemożliwe.
Problemem globalnym jest brak sanitariatów - 1/3 ludności na świecie ma dostęp do toalety. 2/3 ludności o toalecie może pomarzyć. Brak sanitariatów jest spowodowane brakiem dostępu do wody. Jeżeli nie ma toalety to czujemy dyskomfort ^^.
Opowieść o robieniu kupy w Indiach... tfu
Większość świata pokryta jest kolorem niebieskim - większość planety stanowi woda, człowiek w 80% stanowi woda. Dlaczego wody brakuje?
-skład chemiczny wody - wody jest dużo, ale 97% wody, która istnieje to woda słona, 3% to wona słodka. Ludzkość musi się zadowolić tymi 3% wody. Z tych 3% 2/3 to wody zawarte w lodzie (lodowce). Mamy 1% wody do wykorzystania - jeziora, rzeki to tylko 1% ogółu wody na planecie, co jest zdecydowanie za mało.
-gwałtowny wzrost liczby ludności - jest nas 7 miliardów, za 10 przybędzie kolejne. Zimą powinniśmy wypijać 1,5 latem do 3 litrów. 7 miliardów ludzi jeden litr dziennie → w państwach bogatych nie ma problemu, w państwach biednych nie ma środków finansowych na zakup wody.
-woda jest potrzebna nie tylko do konsumpcji, ale do wytworzenia każdego produktu i to w olbrzymich ilościach → konserwa turystyczna cały proces produkcyjny to 30 litrów wody.
-nieracjonalna gospodarka zasobami wodnymi → na skutek win błędu człowieka dochodzi do skażenia (biologicznego, chemicznego) zbiornika wody → oczyszczenie jest bardzo drogie i nie ma gwarancji, że będzie dobra do spożycia
-kataklizmy żywiołowe → powódź zalewa studnie itp.
-ocieplenie klimatu → liczba wody „kurczy się” i nic nie jest w stanie zbilansować tych zasobów wody. Naukowcy przewidują, że za 30 lat problemem numer 1 na świecie będzie deficyt wody - bo 1/3 świata będzie miała problem ze zdobyciem ilości wody.
Jak próbuje się temu przeciwdziałać:
-odsalanie wody oceanicznej - w tej chwili można to robić na ogromną skalę, ale są dwa problemy: 1)ogromne koszty - państwa zatoki perskiej - nie ma sprawy, mają kasę i dadzą radę, a państwa afrykańskie nie mają nic 2) wodę odsoloną można pić, ale to nadal będzie słone
-szukanie nowych ujęć wody słodkiej - wody głębinowe są najlepszym rozwiązaniem, kopiąc w określonych miejscach głęboko można znaleźć duże ujęcia krystalicznie czystej wody słodkiej (Sahara była łąką - pod nią są wody głębinowe - tę wodę traktuje się jako strategiczne rozwiązanie - ostateczne! Zbiornik ma wielkość Francji)
-oszczędzanie - propagowane przez wszystkie organizacje ekologiczne
-zdobywanie wody w sposób niekonwencjonalny - gromadzenie deszczówki (żniwa wodne - sprzęt podobny do kombajnu, pobiera rosę i to jest opłacalne)
-wykorzystanie gór lodowych - w perspektywie 20-30 lat będziemy zmuszeni topić lodowce.
Deficyt żywności (problem głodu na świecie)
Statystycznie - co 5, 7 sekund umiera człowiek na skutek głodu (25 tysięcy ludzi dziennie). Problem głodu występuje w różnych częściach świata - Afryka 200 milionów ludzi zagrożonych śmiercią głodową, Azja 500 milionów,
Ameryka Pd 50 milionów.
Na świecie jest za dużo żywności, tylko, że niektórzy mają jej nadmiar i ją wyrzucają. W bilansie światowym tej żywności jest za dużo.
Przyczyny głodu:
-marnotrawstwo jedzenia
-zła dystrybucja żywności - także z przechowywaniem i transportowaniem żywności (10% ulega zniszczeniu)
-kataklizmy, które niszczą pola uprawne i generują zjawiska głodu na danym obszarze
-wojny i konflikty - działania wojenne uniemożliwiają produkcję rolną na danym terytorium
-bieda - wiele osób nie stać na kupno żywności, a zatem są one narażone na zjawisko niedożywienia, a później głodu
-wzrost liczby ludności - więcej żywności trzeba wyprodukować
-wzrasta konsumpcja - 100 kg na osobę więcej
-polityka niektórych państw, którzy generują zjawisko głodu, np. Stalin zarządził głód na Ukrainie (lata 30. XX wieku - spichlerze pełne, żywność się psuje, a ludzie giną), obecnie Korea Pn (2 miliony osób, chociaż społeczność międzynarodowa chciała udzielić pomocy, Korea powiedziała NIE)
-insekty - uszkadzają 10% wszystkich wyprodukowanej żywności
17