9 Formy wspoldzialania gospodarczego przedsiebiorstwa, Ekonomika


0x01 graphic

Współdziałanie bezumowne przejawia się w wzajemnym dostosowaniem świadczeń, których wymiana między przedsiębiorstwami następuje bez podpisania jakichkolwiek umów lub porozumień. Jeśli taka umowa została zawarta to kooperacyjna forma współpracy jest oparta na ustaleniach zawartych w podpisanych dokumentach o współpracy.

Zrzeszenia przejściowe są formą dobrowolnej kooperacji samodzielnych przedsiębiorstw. Tworzone są dla przeprowadzenia jednego określonego przedsięwzięcia lub konkretnej liczby przedsięwzięć na wspólny rachunek, wspólne ryzyko i wspólną odpowiedzialność co najmniej dwóch przedsiębiorstw.

Wspólnota wykonawcza jest połączeniem przedsiębiorstw, które pozostają samodzielne pod względem prawnym i gospodarczym. Jej celem jest wykonanie wspólnego, zwykle dużego zadania. Występują one w budownictwie dróg i autostrad, stadionów sportowych, elektrociepłowni, osiedli mieszkaniowych itp.

Konsorcjum to porozumienie samodzielnych firm, zawierane na określony oczas, mają one na celu realizowanie konkretnego zadania, przykładem może być konsorcjum francusko-brytyjskie utworzone dla zbudowania pasażerskiego samolotu naddźwiękowego Concord”.

Wspólne przedsiębiorstwo jest jednostką utworzoną przez kilka przedsiębiorstw w celu realizacji określonych zadań Zadania te mogą dotyczyć badania rynku, analiz strategicznych, remontów, itp. Wspólne przedsiębiorstwo opiera swoją działalność na planach zatwierdzanych przez jego założycieli i nie musi być nastawione na maksymalizację zysku. Istnienie takiego przedsiębiorstwa może być ograniczone czasowo do pewnego okresu, po upływie tego okresu przedsiębiorstwo zostaje rozwiązane. Główną cechą tego przedsiębiorstwa jest partnerski charakter współpracy i wspólny interes wszystkich partnerów.

Kartel jest porozumieniem samodzielnych przedsiębiorstw należących do tej samej branży czy gałęzi, ustanawiające warunki sprzedaży, terminy płatności, podział rynków zbytu, ilości wyprodukowanych towarów, czyli tzw. kwot produkcyjnych i ceny na wytworzone towary. Np. kartel „opec” w którym współdziałają producenci ropy naftowej i wywiera wpływ na stan gospodarki w różnych krajach.

Syndykat to porozumienie przedsiębiorstw dotyczące powołania wspólnego biura sprzedaży towarów, niekiedy także zakupu surowców oraz wysokości ceny towarów produkowanych przez przedsiębiorstwa tworzące syndykat. Przedsiębiorstwa te zachowują samodzielność prawną i produkcyjną, natomiast mają bardziej niż w kartelu ograniczoną samodzielność ekonomiczną, tracą one bowiem prawa sprzedaży produkowanych towarów, a niekiedy także określenie wysokości kwot na zakup surowców przez wspólne biuro sprzedaży.


Alianse strategiczne są związane z globalizacją działań przedsiębiorstw, globalizacja uwidacznia się we wchodzeniu przedsiębiorstwa równocześnie na rynki wielu krajów. Wiąże się z tym wysokie ryzyko, można je ograniczyć przez zawieranie przez przedsiębiorstwa aliansów strategicznych. Aliansem nazywa się współdziałanie co najmniej dwóch przedsiębiorstw, które są dotychczasowymi lub potencjalnymi konkurentami w celu realizacji wspólnego przedsięwzięcia lub prowadzenia określonej działalności mającej wpływ na sytuację innych konkurentów. Alians ma miejsce w przypadku gdy nie ustaje rywalizacja między przedsiębiorstwami, ale jest ona czasowo i w wybranym obszarze działania świadomie ograniczona. Alians może dotyczyć połączenia kanałów dystrybucji i serwisu. Efekty powstałe w wyniku połączenia tych kanałów mogą pozwolić każdemu partnerowi na poprawienie swojej wartości i umocnienie pozycji konkurencyjnej.

Przedsiębiorstwo międzynarodowe istniej wtedy jeśli jest czynne gospodarczo na terenie co najmniej dwóch państw.
Musi przy tym prowadzić na terenie różnych krajów działalność handlową, Produkcyjną, a także w zakresie usług bankowych.
Cele działalności międzynarodowej mogą dotyczyć osiągania zysku albo zdobycia nowych rynków lub do obniżania kosztów np. dzięki tańszej sile roboczej, tańszym surowcom lub uniknięciu barier celnych.


Trust jest to porozumienie, w którym zanika całkowicie samodzielność ekonomiczna i prawna przedsiębiorstw należących do niego. Dotychczasowi właściciele przedsiębiorstwa stają się akcjonariuszami czyli udziałowcami trustu. Organem naczelnym trustu jest zarząd, który kieruje produkcją, zbytem, ustala ceny itp. Zarząd kontroluje rada nadzorcza wybierana przez walne zgromadzenie.

Koncern stanowi połączenie przedsiębiorstw, które często już wcześniej tworzyły porozumienie w formie trustów lub syndykatów. Powstaje on przez połączenie wielu przedsiębiorstw należących do różnych gałęzi gospodarki np. do przemysłu, handlu, przedsiębiorstw komunalnych, przedsiębiorstw transportowych, a także banków, towarzystw ubezpieczeniowych itp. Koncernem podobnie jak trustem kieruje Zarząd.

Konglomerat polega na przyłączeniu do już istniejącego porozumienia przedsiębiorstw nie należących do żadnego porozumienia, działających w różnych dziedzinach działalności gospodarczej.



Wyszukiwarka