Prawo Umowy - ściąga, uczelnia WSEI Lublin, prawo handlowe


Upadłość i postępowanie układowe

Prawo upadłościowe uregulowane zostało w okresie międzywojennym w styczniu 1935 r. znowelizowane w latach 90. W okresie gospodarki scentralizowanej podmioty upadały sporadycznie, ponieważ przedsiębiorstwa były dofinansowywane. W gospodarce rynkowej powstały liczne spółki prawa handlowego, spółki osobowe, spółdzielnie. Po okresie wzmożonej działalności gospodarczej nastąpiła stabilizacja. W warunkach silnej konkurencji wiele firm miało problemy z wierzycielami i popadały w stan upadłości. Zgodnie z prawem upadłościowym za upadłego uznaje się przedsiębiorcę, który zaprzestał płacenia długów, jak również, gdy majątek jednostki nie wystarcza na zaspokojenie długów może być ogłoszona upadłość przedsiębiorstwa państwowego, spółdzielni, spółki kapitałowej lub innej osoby prawnej. Krótkotrwałe zaprzestanie płacenie długów wskutek przejściowych trudności nie stanowi podstawy do ogłoszenia upadłości. Nie można ogłosić upadłości przedsiębiorstw państwowych i komunalnych, chyba że ustawowo wyłączona jest odpowiedzialność Skarbu Państwa lub gminy za ich zobowiązania. Nie można ogłosić upadłości przedsiębiorstw użyteczności publicznej. Nie można ogłosić upadłości przedsiębiorcy nie będącego osobą prawną.

Upadłość umożliwia likwidację majątku przedsiębiorcy, który stał się niewypłacalny, oraz zabezpiecza równomierne zaspokojenie wierzycieli. Ogłoszenie upadłości daje możliwość zawarcia układu między upadłym a wierzycielami dot odroczenia spłaty długów, lub ich redukcję.

Ogłoszenie upadłości

Ogłoszenia upadłości może żądać dłużnik oraz każdy z wierzycieli. W przypadku zaprzestania płacenia długów przedsiębiorca jest zobowiązany w ciągu 2 tygodni zgłosić do sądu wniosek o ogłoszenie upadłości lub rozpocząć postępowanie układowe.

Ogłoszenie upadłości mogą zgłosić:

Ogłoszenie upadłości orzeka rejonowy sąd gospodarczy w składzie trzech sędziów w formie postanowienia. Sąd może oddalić wniosek o ogłoszenie upadłości, gdy majątek dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania.

W postanowieniu o ogłoszenie upadłości sąd wymienia firmę upadłego, wzywa jego wierzycieli do zgłoszenia wierzytelności w oznaczonym terminie, wyznacza sędziego komisarza oraz syndyka. Syndykiem może być osoba fizyczna lub prawna.

Skutki upadłości

Wyróżniane są skutki upadłości do osoby upadłego i co do majątku upadłego.

Upadły traci możliwość zarządzania i rozporządzania majątkiem, który staje się masą upadłości. Cały majątek zostaje wydany syndykowi, który przejmuje zarządzanie majątkiem i prowadzi jego likwidację. Syndyk przejmuje księgi handlowe i wszystkie inne dokumenty upadłego. Zobowiązania pieniężne, których termin nie nastąpił stają się płatne z dniem ogłoszenia upadłości

Darmym to czynności prawne zdziałane przez upadłego w ciągu roku przed złożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości są bezskuteczne odnośnie masy upadłości. Jeżeli w ciągu 2 miesięcy przed złożeniem wniosku upadły zapłacił dług niepłatny to działanie jest bezskuteczne. Ten kto otrzymał zapłatę może w drodze powództwa żądać uznania tej czynności za skuteczną jeżeli nie wiedział o podstawie do upadłości

Postępowanie upadłościowe

Postępowanie upadłościowe prowadzi sąd, który ogłosił upadłość. Sąd wyznacza syndyka, który przejmuje majątek upadłego i nim zarządza, oraz przeprowadza likwidację. Syndyk zgłasza do księgi wieczystej i rejestrów postanowienie o ogłoszeniu upadłości. O upadłości powiadamia banki, zbiera informacje o majątku upadłego od urzędów i innych instytucji, posiadających te informacje. Syndyk składa sędziemu komisarzowi sprawozdania ze swojej działalności.

Po ogłoszeniu upadłości syndyk sporządza inwentarz majątku masy upadłości i ją wycenia, sporządza bilans na dzień otwarcia likwidacji, następnie przeprowadza likwidację masy upadłości. Likwidacja to sprzedaż nieruchomości i ruchomości, ściąganie wierzytelności, spełnianie długów. W przypadku sprzedaży przedsiębiorstwa upadłego nabywca może używać firmy upadłego. Nabywca nie odpowiada za długi upadłego. Sędzia może ustanowić rade wierzycieli mających, co najmniej jedną piątą sumy wierzytelności. Rada wierzycieli kontroluje działania syndyka. Wszyscy wierzyciele powinni zgłosić sędziemu w oznaczonym terminie swoje wierzytelności wraz z dowodami ich istnienia. Syndyk sporządza listę wierzytelności, po uzgodnieniu listy z wierzycielami sporządzona zostaje lista ostateczna.

Układ upadłego z wierzycielami

Po ustaleniu listy wierzytelności upadły może zawrzeć układ z wierzycielami nieuprzywilejowanymi w przypadku, gdy będą zaspokojeni wierzyciele uprzywilejowani, lub, gdy godzą się na zawarcie układu. Upadły przedstawia propozycje - odroczenie płatności, rozłożenie na raty, redukcję długów. Sędzia komisarz wyznacza termin zgromadzenia, wzywa upadłego, syndyka i wierzycieli. Układ wymaga zatwierdzenia przez sąd. Po uprawomocnieniu się postanowienia układowego, zabezpieczeniu masy upadłościowej i uprzywilejowanych wierzycieli sąd wydaje postanowienie o zakończeniu postępowania upadłościowego. Jeżeli upadły nie wywiązuje się z układu, na wniosek wierzyciela sąd może układ uchylić.

Podział funduszy masy

Po ustaleniu listy wierzytelności następuje podział funduszy masy. Na początku zaspakajane są wierzytelności uprzywilejowane- koszty postępowania upadłościowego, postępowania układowego, podatki, inne zobowiązania publiczne oraz inne wierzytelności. Jeżeli suma masy upadłościowej nie zaspakaja wszystkich należności to należności dalszej kategorii zaspakajane są po zrealizowaniu należności poprzedniej kategorii. Plan podziału sporządza syndyk i przedstawia go sędziemu. Po wykonaniu zobowiązań sąd wydaje postanowienie o ukończeniu postępowania upadłościowego. Postanowienie to ogłoszone jest w Monitorze Sądowym i Gospodarczym i w prasie lokalnej. Po ukończeniu postępowania sumy zdeponowane oddane są upadłemu, syndyk sporządza bilans na dzień zakończenia upadłości wydaje księgi i pozostałe dokumenty. Po zakończeniu procesu upadłości upadły rozporządza pozostałym majątkiem.

Postępowanie układowe

Celem postępowania układowego jest uniknięcie upadłości przez przedsiębiorcę będącego w trudnej sytuacji finansowej. Przedsiębiorca będący dłużnikiem może nadal kontynuować działalność gospodarczą, natomiast wierzyciele maja większą szansę otrzymania należności, niż w przypadku upadłości dłużnika. Postępowania układowego może żądać dłużnik, natomiast w spółce komandytowej lub jawnej postępowania ugodowego może żądać wspólnik, który odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczenia. Nie może żądać postępowania układowego, kto nie prowadził ksiąg zgodnie z zasadami rachunkowości, kto był upadłym lub zawarł układ postępowania układowego i go nie wykonał. Postępowaniem układowym nie mogą być objęte zobowiązania podatkowe, z tytułu ubezpieczeń społecznych , obowiązkowych ubezpieczeń majątkowych, należności z umowy o pracę, należności zabezpieczone zastawem i hipoteką.

Postępowanie układowe przeprowadza się przed rejonowym sądem gospodarczym. Dłużnik musi przedstawić propozycje układowe, złożyć bilans, rachunek wyników, listę wierzytelności ich określenie. Propozycje układowe to - odroczenie spłaty długów, spłata długów na raty, redukcja sumy długu.

Sąd decyduje o otwarciu postępowania układowego wydając postanowienie i ogłasza je w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Sąd wyznacza sędziego komisarza i nadzorcę sądowego, wyznacza terminy sprawdzenia wierzytelności. Nadzorca sądowy nadzoruje przedsiębiorstwo dłużnika. Dłużnik nie może bez zgody nadzorcy rozporządzać majątkiem, ani zaciągać zobowiązań. Nadzorca sądowy sprawdza bilans i rachunek wyników dłużnika, oraz zamyka księgi. Ustala się wierzytelności i sporządza listę wierzytelności, następnie sędzia komisarz zwołuje zgromadzenie wierzycieli, wzywa dłużnika i nadzorcę sądowego. Na zgromadzeniu ustalane są propozycje układowe. Układ zostaje przyjęty przez głosowanie większości wierzycieli mających powyżej 2/3 sumy wierzytelności. Po uprawomocnieniu się postanowienia dłużnik ponownie zarządza majątkiem firmy, po wykonaniu wszystkich zobowiązań objętych układem sąd orzeka postępowania za zakończone i ogłasza to w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.

Umowy gospodarcze

Umowy gospodarcze to czynności prawne, zgodne oświadczenie woli stron, zmierzających do wywołania skutków prawnych. Skutkiem prawnym zawarcia umowy jest powstanie stosunku prawnego między stronami, określane są wzajemne prawa i obowiązki. W działalności gospodarczej wolnego rynku funkcjonuje zasada swobody umów. Treść umów może być dowolna o ile nie jest sprzeczna z obowiązującymi przepisami prawnymi i zasadami współżycia społecznego. Umowy nie uregulowane przepisami to umowy nienazwane.

Umowy dzielimy na umowy

Umowy obrotu towarowego

Umowa sprzedaży

to forma zamiany towaru na pieniądze, może być zawarta w dowolnej formie, jeżeli wartość umowy przekracza 2 tys. powinna być zawarta na piśmie. Brak pisemnej umowy ogranicza możliwość przeprowadzenia dowodu. Formy pisemnej wymaga także umowa sprzedaży ratalnej. Umowa przeniesienia własności nieruchomości wymaga formy aktu notarialnego. Przez umowę sprzedaży sprzedający przenosi na kupującego własność rzeczy i wydaje mu te rzecz, a kupujący zobowiązany jest zapłacić sprzedawcy. Wymiana dotyczy rzeczy i praw na pieniądz. Umowa sprzedaży to zgodne oświadczenie woli stron. Umowa sprzedaży rzeczy, co do gatunku polega na przeniesieniu prawa własności poprzez wydanie towaru. Przeniesienie posiadania może nastąpić niezwłocznie lub po upływie pewnego czasu. Umowa Sprzedaży rzeczy co do tożsamości polega na przeniesieniu własności automatycznie. Umowa sprzedaży może zawierać dodatkowe uzgodnienia dot, pokrycia kosztów transportu, miejsca dostawy i przeładunku, terminu wydania rzeczy oraz dokumentów (instrukcja, gwarancja). Z chwila wydania rzeczy sprzedanej na kupującego przechodzą korzyści i ciężary - utrata lub uszkodzenie. Istotnym elementem umowy sprzedaży jest cena. Określenie ceny może być konkretne lub przez wskazanie podstaw jej ustalenia. Sposób wydania, odebrania, transportu i przeładunku rzeczy powinien odpowiadać właściwościom rzeczy. Moment przekazania rzeczy przewoźnikowi jest momentem wydania rzeczy, za uszkodzenia odpowiada przewoźnik.

Rękojmia za wady fizyczne i prawne

Odpowiedzialność z tyt. rękojmi za wady powstają na mocy samego prawa, jest odpowiedzialnością obiektywną nie wymaga specjalnych klauzul w umowie. Wyłączenie rękojmii jest bezskuteczne, jeżeli sprzedawca zataił wadę przed kupującym. Wada fizyczna występuje gdy rzecz ma mniejszą wartość , mniejszą użyteczność, nie ma właściwości lub jest niekompletna. Wada prawna występuje, gdy rzecz jest własnością osoby trzeciej lub jest obciążona prawem osoby trzeciej. Gdy kupujący wiedział o wadzie w chwili zawarcia umowy sprzedający zwolniony jest z rękojmii. Gdy rzecz ma wady fizyczne, kupujący może odstąpić od umowy, żądać obniżenia ceny, wymiany rzeczy wadliwych na pozbawione wad lub usunięcia wady. Gdy kupujący odstępuje od umowy lub żąda zamiany na rzecz wolną od wad ma obowiązek przechowywania rzeczy do chwili przekazania jej sprzedawcy. Uprawnienia z tyt. rękojmii za wady fizyczne wygasają po roku od momentu wydania rzeczy.

Gwarancja

Gwarancja, co do jakości rzeczy - wystawca dokumentu ( sprzedawca lub producent) zobowiązany jest do usunięcia wady fizycznej lub wymiany na rzecz pozbawioną wad lub do obsługi naprawczej w terminie określonym w gwarancji - zwykle rok. Gwarant odpowiada z tytułu gwarancji, gdy wada powstała z przyczyny tkwiącej w rzeczy. Kupujący obowiązany jest dostarczyć rzecz na koszt sprzedawcy do miejsca wskazanego w gwarancji, chyba, że wada powinna być usunięta na miejscu, w którym rzecz się znajduje. Producent odpowiada w ranach gwarancji przez okres 12 miesięcy od przekazania rzeczy do sprzedaży, po upływie roku gwarancje przejmuje sprzedawca. Jeżeli w ramach gwarancji nastąpiła wymiana towaru, lub dokonana została naprawiona to termin gwarancji biegnie na nowo. Jeżeli wymieniona została część rzeczy to nowa gwarancja dotyczy tylko części wymienionej.

Sprzedaż konsumencka

Sprzedaż konsumencka to sprzedaż przez przedsiębiorstwo rzeczy ruchomej osobie fizycznej w celu niezwiązanym z działalnością gospodarczą lub zawodową. Nie stosuje się przepisów o rękojmii za wady i gwarancji jakości. Odpowiedzialność sprzedawcy wobec kupującego określa ustawa wymagając zgodności towaru z umową sprzedaży. Ujawnienie wady w ciągu 6 miesięcy jest traktowane jak istnienie wady w chwili wydania towaru. Uwzględnia się zapewnienia, co do właściwości towaru zawarte w oznakowaniu opakowania lub reklamie. Sprzedawca nie odpowiada za niezgodność towaru, gdy kupujący o niej wiedział lub wiedzieć powinien. Przy niezgodności towaru z umowa kupujący może żądać naprawy lub wymiany na nowy. Jeżeli naprawa lub wymiana są niemożliwe kupujący może uzyskać obniżenie ceny lub odstąpić od umowy. Kupujący musi zawiadomić sprzedawcę o niezgodności towaru z umowa przed upływem 2 miesięcy od stwierdzenia niezgodności, pod rygorem utraty uprawnień. Umowa powinna być w formie pisemnej, gdy cena przekracza 2 tys.

Sprzedaż na raty

Forma sprzedaży na roty jest często stosowana, towary łatwiej są sprzedawane, kupujący ma możliwość nabycia towaru bez płacenie pełnej ceny. Sprzedaż ratalna to sprzedaż rzeczy ruchomych osobie fizycznej za cenę płatną o okresach ratalnych, obowiązuje odpowiedzialność sprzedawcy z tyt. rękojmii, oraz odpowiedzialność gwarancyjna. Kupujący zobowiązany jest do terminowego płacenia rat. Nieterminowe płacenie rat może spowodować natychmiastową wymagalność nie uiszczonej ceny, jeżeli przewiduje to umowa. Gdy kupujący zalega z zapłata, co najmniej 2 rat przewyższających 1/5 umówionej ceny sprzedawca może odstąpić od umowy

Sprzedaż akwizycyjna

Sprzedaż akwizycyjna może być prowadzona za gotówkę i na raty. Prowadzona jest przez akwizytorów zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia lub umowy agencyjnej. Akwizytor może być upoważniony do zawierania umów sprzedaży, umów połączonych z wydaniem towaru (sprzedaż odręczna), pobierania należności, zbierania zamówień, przyjmowania zgłoszeń gwarancyjnych i postawienia towaru do dyspozycji sprzedawcy.

Sprzedaż w handlu międzynarodowym

Jest to sprzedaż między podmiotami rożnej narodowości i wiąże się z przemieszczeniem towaru przez granicę państwa. W umowach międzynarodowych stosowane jest prawo tego państwa, w którym siedzibę ma sprzedawca towaru, lub strony mogą określić, jakiemu prawu poddają swój stosunek prawny. Funkcjonuje szeroki zakres swobody umów. Umowy międzynarodowe są w formie formularzu umów, kontraktów typowych. Kontrakty typowe opracowywane są zrzeszone organizacje, organizacje międzynarodowe lub organy państwowe. Źródłem regulacji handlu międzynarodowego mogą być zwyczaje handlowe. W sprawach spornych najczęściej strony wykorzystują międzynarodowy arbitraż handlowy, co powoduje uniezależnienie obrotu od norm prawa wewnętrznego państw stron umowy.

Umowa dostawy

Umowa dostawy następuje wymiana towaru na pieniądz. Dostawca zobowiązuje się do wytworzenia rzeczy oznaczonych, co do gatunku oraz ich dostarczenia a odbiorca zobowiązuje się do odbioru tych rzeczy i do zapłacenie ceny. Dostawca może być tylko producent, przedmiotem mogą być rzeczy oznaczone, co do gatunku, które będą wytworzone w przyszłości. Świadczenie może być spełnione częściowo lub periodycznie. Dostawca może wykonać przedmiot z towarów własnych lub dostarczonych przez odbiorcę. Dostawca ponosi odpowiedzialność z tyt rękojmii za wady dostarczonej rzeczy. Jeżeli dostawca opóźnia się z wytworzeniem przedmiotu i istnieje prawdopodobieństwo, że nie dotrzyma terminu umowy, odbiorca może odstąpić od umowy. Jeżeli wykonawca wykonuje przedmiot wadliwie odbiorca może wezwać wykonawcę do zmiany sposobu wykonania, wyznaczając odpowiedni termin, po bezskutecznym upływie terminu odstąpić od umowy.

Umowa kontraktacji

Umowa kontraktacji stosowana jest do specjalizacji rolnej, hodowlanej i ogrodniczej, obejmuje obrót i produkcję. Przez umowę kontraktacji rolnik zobowiązuje się do wytworzenia i dostarczenia kontraktującemu uzgodnioną ilość produktów rolnych określonego rodzaju, a kontraktujący zobowiązuje się produkty odebrać i zapłacić umówioną cenę. Kontraktujący jest zobowiązany spełnić świadczenia dodatkowe - zapewnienie środków produkcji, pomoc agrotechniczną. Dostarczane środki produkcji to nasiona, materiał szkółkarski, sadzonki. Kontraktujący jest uprawniony do nadzoru i kontroli wykonania umowy. Umowa kontraktacji powinna być zawarta na piśmie dla celów dowodowych. Producent ponosi odpowiedzialność za ilość i jakość produktów i odpowiada z tyt. rękojmii. W przypadku, gdy producent nie może wywiązać się z umowy z przyczyn, za które żadna za stron nie ponosi odpowiedzialności, producent zobowiązany jest zwrócić jedynie pobrane zaliczki. Producent ma obowiązek zgłosić niemożności wykonania umowy w określonym umowa terminie. Wzajemne roszczenia producenta i kontrahenta przedawniają się z upływem 2 lat.

Umowa agencyjna

Przedsiębiorstwa korzystają z usług agentów - kawiarnie restauracje, stacje benzynowe, pośrednicy handlowi. Przez umowę agencyjną przyjmujący zlecenie zobowiązuje się w zakresie swojego przedsiębiorstwa do pośredniczenia przy zawieraniu z klientami umów na rzecz zlecającego lub zawierają w jego imieniu umowy. Wynagrodzenia agenta z reguły to prowizja. Agent nie podlega służbowo dającemu zlecenie, ale zobowiązuje się do stałego pośredniczenia. Agent wykonuje zlecenie samodzielnie, świadczy usługi na rzecz dającego zlecenie, za usługę otrzymuje wynagrodzenie, stosunek między dającym zlecenie a agentem jest trwały. Agent zobowiązany jest przekazywać informacje zlecającemu i ochraniać jego prawa. Zlecający zobowiązany jest informować agenta o realizacji współpracy. Agent działa na rzecz dającego zlecenie, przyjmuje zapłatę za świadczenia i odbiera informacje o wadach towaru. Agent może dokonać zastawu na powierzonych rzeczach w celu zapewnienia roszczeń z tyt. wynagrodzenia. Umowa agencyjna może być wypowiedziana na miesiąc naprzód. W pierwszym roku i dwa miesiące w drugim roku i trzy miesiące w trzecim roku.

Umowa komisu

Sprzedaż komisowa obejmuje rzeczy nowe i używane. Przedsiębiorstwa handlowe przyjmują od producenta partie towaru na warunkach komisowych. Umowa komisu polega na tym, że przyjmujący zlecenie (komisant) zobowiązuje się za wynagrodzenie (prowizje) w zakresie działalności swojego przedsiębiorstwa do kupna lub sprzedaży rzeczy ruchomych na rachunek dającego zlecenie (komitenta), ale we własnym imieniu. Komisant dokonując kupna lub sprzedaży powinien działając zgodnie z ustaleniami komitenta, musi rzecz sprzedać lub kupić po ustalonej cenie i pobrać należność. Gdyby komisant sprzedał rzecz po cenie niższej od ustalonej zobowiązany jest zapłacić komitentowi różnicę. Jeżeli komisant uzyskał warunki korzystniejsze od ustalonych nadwyżka należy się komitentowi. Komitent działa we własnym imieniu, ale na rachunek komitenta. Komisant zobowiązany jest czuwać nad zachowaniem rzeczy w tanie niepogorszonym. O dokonaniu sprzedaży komitent zobowiązany jest powiadomić niezwłocznie komisanta. Komisant ponosi odpowiedzialność z tyt. rękojmii Komitent jest zobowiązany do zapłaty komisantowi wynagrodzenia w formie prowizji, gdy otrzymał rzecz lub cenę. Komisant może żądać wynagrodzenia, gdy umowa nie została wykonana z przyczyn dotyczących komitenta

Umowa przechowania

Przez umowę przechowania przechowawca zobowiązuje się zachować w stanie nie pogorszonym rzecz ruchomą oddana mu na przechowanie, jest umowa realna. Umowa przechowania dotyczy rzeczy ruchomych oznaczonych, co do gatunku i co do tożsamości. Przechowanie nie dotyczy nieruchomości. Umowa przechowania może być odpłatna lub nieodpłatna umowa przechowania zazwyczaj zawierana jest ustnie. Obowiązkiem przechowawcy jest roztoczenie pieczy nad rzeczą, ma prawo i obowiązek zmienić miejsce przechowywanie, jeżeli wymagają tego warunki, aby uchronić rzecz przed uszkodzeniem lub zniszczeniem. Przechowujący nie może oddać rzeczy do przechowania innej osobie, chyba, że jest do tego zmuszona. Jeżeli przechowujący bez zgody składającego używa rzeczy, zmienia miejsce i sposób przechowania lub oddaje innej osobie na przechowanie jest odpowiedzialny za uszkodzenie lub zniszczenie. Składający powinien zwrócić przechowującemu koszty przechowania, jeżeli takie wystąpiły. Zwrot rzeczy powinien nastąpić w miejscu, w którym była przechowywana. Depozyt nieprawidłowy to pieniądze lub rzeczy oznaczone, co do gatunku, przechowawca może rozporządzać. Oddanymi rzeczami na przechowanie. Po zakończeniu depozytu zwraca rzeczy takie same.

Umowa składu

Domy składowe wydają dowody składowe będące tzw. papierami towarowymi. Rozporządzenie tymi papierami jest równoznaczne z rozporządzaniem towarem. Towar w składzie może zmieni właściciela, może być przedmiotem zastawu. Prowadzenie przedsiębiorstwa składowego wymaga zezwolenie odpowiedniego ministerstwa. Dom składowy może wystawiać dowody składowe, oraz zbywać przez licytację publiczną rzeczy złożone na składzie na żądanie osoby uprawnionej do rozporządzania tymi towarami. Dowód składowy to rewers - składowy dowód posiadania i warrant - składowy dowód zastawny. Dowody wydawane są składającemu na jego żądanie. Oba dowody można przenosić przez indos łącznie lub osobno. Aby przenieść własność rzeczy wystawia się rewers. Posiadacz rewersu uważany jest za właściciela towarów złożonych na składzie. Jeżeli na rzeczach złożonych w składzie ustanowiono zastaw to wystawiany jest warrant. Don składowy zawiera ze składającym umowę zgodnie, z która dom składowy zobowiązuje się do przechowywania za wynagrodzeniem oznaczonych w umowie rzeczy ruchomych. Dom składowy dokonuje kontroli i konserwacji rzeczy złożonych na składzie. Jeżeli rzeczy narażone są na zniszczenie dom składowy uprawniony jest do sprzedaży tych rzeczy. Dom składowy zezwala składającemu na sprawdzanie i kontrolowanie rzeczy. Dom składowy odpowiada za ubytki towaru ponad ustalone limitu naturalnych ubytków. Dom składowy może stosować prawo zastawu na rzeczach w celu zabezpieczenie swoich należności.

Umowy o korzystanie z rzeczy cudzej

Umowa najmu

Na podstawie umowy najmu najemca może używać rzeczy cudzej opłacając określony czynsz bez konieczności jej nabycia. Szczególne znaczenie ma najem lokali mieszkalnych i użytkowych. Przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do użytkowania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić określony w umowie czynsz. Przedmiotem najmu mogą być rzeczy ruchome i nieruchome z wyjątkiem tych , których użycie wiązałoby się z ich zużyciem. Obowiązkiem najemcy jest zwrot rzeczy umowa najmu dochodzi do skutku z chwila porozumienia stron. W umowie należy określić przedmiot najmu, okres najmy i wysokość czynszu. Wynajmujący powinien wydać najemcy rzecz w stanie przydatnym do umówionego użytku. Nakłady połączone ze zwykłym użytkowaniem obciążają najemcę. Najemca ma obowiązek używania rzeczy zgodnie z umową lub odpowiadającym właściwościom tej rzeczy. Najemca zobowiązany jest płacić czynsz w określonym terminie. Najemca powinien zwrócić rzecz wynajmującemu t takim stanie, w jakim ją otrzymał, nie odpowiada jedynie za zmiany wynikłe z normalnego jej użytkowania. Umowa najmu ulega rozwiązaniu z upływem czasu, na jaki została zawarta. Jeżeli umowa była zawarta na czas nieokreślony, może być wypowiedziana przez każdą ze stron z zachowaniem terminów umownych lub ustawowych. Wynajmujący może wypowiedzieć umowę bez zachowania terminów wypowiedzenia, gdy najemca używa rzeczy niezgodnie z umową lub zwleka z regulowaniem czynszu, co najmniej za dwa okresy. Przy najmie lokali stosowane są dodatkowe przepisy prawne regulujące szereg zagadnień związanych z wynajmem lokali.

Umowa dzierżawy

Umowa dzierżawy umożliwia korzystanie z rzeczy w formie używania i jej użytkowania - wytwarzanie i pobieranie pożytków, ma szczególnie zastosowanie do nieruchomości, gdzie dzierżawca prowadzi działalność gospodarczą i pobiera określone pożytki. Przedmiotem dzierżawy mogą być prawa przynoszące pożytki przedsiębiorstwa, gospodarstwa rolne. Przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków na czas oznaczony lub nieoznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić określony czynsz wydzierżawiajacemu. Umowa dzierżawy jest umową wzajemną. Obowiązkiem dzierżawcy jest płacenie czynszu. Czynsz może być oznaczony w pieniądzach lub stanowić określona część pożytków. Jeżeli czynsz płacony jest nieterminowo lub w przypadku zalegania wydzierżawiający może wypowiedzieć umowę bez zachowania terminu wypowiedzenia. Jeżeli dzierżawa nie przynosi określonych pożytków, dzierżawca może żądać obniżenia czynszu. Dzierżawca sam musi ponosić koszty związanych z dokonywaniem napraw niezbędnych do zachowania rzeczy w stanie niepogorszonym. Dzierżawca nie może zmieniać przeznaczenia przedmiotu dzierżawy. Dzierżawca nie może przedmiotu dzierżawy oddzierżawiać. Dzierżawa gruntu można wypowiedzieć na rok naprzód, inne dzierżawy 6 miesięcy naprzód.

Umowa leasingu

Zgodnie z umowa leasingową leasingodawca oddaje rzecz będącą jego własnością do używania lub użytkowania na czas oznaczony lieasingobiorcy. Leasingobiorca zobowiązany jest płacić czynsz leasingowy. Celem leasingu jest korzystanie przez leasingobiorce z maszyn i urządzeń bez konieczności ich zakupu. Umowa leasingu przewiduje przeniesienie po zakończeniu leasingu prawa własności przedmiotu na leasingobiorcę. Leasing zawierany jest na czas określony odpowiadający zwykle okresowi amortyzacji. Raty leasingu pokrywają w sumie wartość rzeczy. Utrzymanie rzeczy w należytym stanie spoczywa na leasngobiorcy. Leasingodawca pozostaje przez cały czas umowy właścicielem rzeczy. Wyróżniamy leasing finansowy i leasing operacyjny, oraz leasing bezpośredni i pośredni. W leasingu bezpośrednim leasingodawcą jest producent rzeczy. Przy leasingu pośrednim umowę leasingu zawiera przedsiębiorca prowadzący działalność leasingową. Umowa leasingu musi być zawarta na piśmie pod rygorem nieważności. Finansujący zobowiązany jest oddać rzecz korzystającemu w takim stanie, w jakim otrzymał ją od zbywcy, wraz z dokumentami tej umowy. Korzystający zobowiązany jest utrzymywać rzecz w należytym stanie, dokonywać konserwacji i napraw. Umowa leasingu wygasa po upływie terminu, na jaki została zawarta lub, gdy po wydaniu korzystającemu rzecz została utracona. Finansujący może umowę wypowiedzieć, gdy korzystający nie utrzymuje rzeczy w należytym stanie, oddaje rzecz osobie trzeciej, zwleka z zapłata, co najmniej jednej raty.

Umowa użyczenia

Umowa użyczenia umożliwia biorącemu używanie rzeczy cudzej, jest umowa nieodpłatną. Użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu na bezpłatne używanie oddanej mu rzeczy na czas oznaczony lub nieoznaczony. Po zakończeniu użyczenia rzecz musi być zwrócona użyczającemu. Umowa użyczenia może być zawierana między osobami fizycznymi i prawnymi. Biorący używa rzecz w sposób odpowiadający jej właściwości, ponosi zwykłe koszty utrzymania rzeczy używanej. Po zakończeniu użyczenia rzecz wraca do użyczającego w stanie niepogorszonym, nie odpowiada jednak za następstwa prawidłowego zużycia.

Umowy o usługi transportowe

Umowa przewozu

Przewoźnik zobowiązuje się w zakresie działalności swojego przedsiębiorstwa do przewozu osób i rzeczy za wynagrodzeniem, jest umową odpłatną i ma charakter ekwiwalentny. W umowie o przewóz osób stronami są przewoźnik i podróżny. Obowiązkiem przewoźnika jest przewiezienie podróżnego na określone miejsce, zapewniając warunki bezpieczeństwa i higieny w czasie transportu, jakie uważa się za niezbędne. Za bagaż powierzony przewoźnikowi odpowiada on według zasad stosowanych dla przewozu rzeczy.

Umowa przewozu rzeczy dot. przewiezienia rzeczy na miejsce przeznaczenia lub do określonego odbiorcy. Wysyłający powinien podać przewoźnikowi swój adres, adres odbiorcy i miejsce przeznaczenia, zobowiązany jest oznaczyć przesyłkę oraz odpowiednio opakować, oraz określić wartość przesyłki. Jeżeli wymaga tego umowa wysyłający wystawia list przewozowy. Przewoźnik dokonuje przewozu i powiadamia odbiorcę o nadejściu przesyłki do miejsca przeznaczenia. Za wykonanie usługi odpowiada na zasadach odpowiedzialności kontraktowej. W wypadku niewykonania lub nienależytego wykonania umowy przewozu istnieje domniemanie winy przewoźnika, aby uwolnić się od odpowiedzialności musi dowieść, że szkoda powstała z przyczyn za które nie ponosi odpowiedzialności. Przewoźnik ponosi odpowiedzialności za przesyłkę w czasie trwania przewozu, nie ponosi jednak odpowiedzialności za ubytki naturalne. Przewoźnik może oddać przesyłkę innym przewoźnikom. Za wykonanie usługi przewoźnikowi przysługuje wynagrodzenie zgodne z taryfami lub określone w umowie. Odbiorca potwierdza odbiór towaru i jeżeli przewiduje to umowa dokumenty przewozowe. Po otrzymaniu towaru zobowiązany jest zapłacić za towar.

Umowa spedycji

Umowa spedycji polega na tym, że spedytor zobowiązuje się za wynagrodzeniem do wysłania lub odbioru przesyłki lub innych usług związanych z jej przewozem, może występować w imieniu zlecającego i na jego rachunek. Spedytorem może być tylko przedsiębiorstwo zawodowo trudniące się spedycją. Umowa spedycji precyzuje zakres usług, jakie ma świadczyć spedytor. Podstawowym obowiązkiem spedytora jest zorganizowanie wysyłki, zawiera umowę z przewoźnikiem, morze korzystać z usług innych spedytorów, jest odpowiedzialny za wykonanie usług przez kontrahentów. Spedytor może także sam dokonywać przewozu o ile dysponuje odpowiednimi środkami transportu, w tym przypadku ponosi również odpowiedzialność jako przewoźnik. Spedytor ponosi odpowiedzialność za utratę ubytek lub uszkodzenie przesyłki od jej przyjęcia do wydania przewoźnikowi, innemu spedytorowi lub odbiorcy, nie ponosi odpowiedzialności za ubytki naturalne.

Inne umowy gospodarcze

Umowa bankowa

Bank zobowiązuje się względem posiadacz rachunku do przechowywania na czas ograniczony lub nieograniczony środków pieniężnych oraz przeprowadzanie na jego zlecenie rozliczeń pieniężnych. Podstawą zawarcia umowy jest przyjęcie przez bank wniosku o otwarcie rachunku, jest umową depozytu nieprawidłowego i umową zlecenia. Bank obraca powierzonymi środkami, jednak na każde żądanie klienta zobowiązany jest do ich zwrotu w całości lub części. Bank obowiązany jest powiadomić klienta o każdej zmianie stanu konta.

Umowa ubezpieczenia

Ubezpieczenia społeczne związane są ze stosunkiem pracy - ubezpieczenia emerytalne, chorobowe i wypadkowe. Ubezpieczenia gospodarcze ich podmiotem jest majątek osób fizycznych i prawnych oraz dobra osobiste. Ubezpieczenia gospodarcze dzieli się na ubezpieczenia majątkowe i osobowe. W ubezpieczeniu majątkowym zakład ubezpieczeń udziela ochrony osobom fizycznym, prawnym i jednostkom organizacyjnym przed skutkami zdarzeń losowych w ubezpieczonym mieniu i z tytułu odpowiedzialności cywilnej. Ubezpieczenia majątkowe dzielimy na obowiązkowe i dobrowolne. Ubezpieczenia obowiązkowe powstają na mocy samego prawa. Ubezpieczenia dobrowolne powstają na drodze zawarcia umowy między zakładem ubezpieczeń a ubezpieczającym. W ubezpieczeniu osobowym zakład ubezpieczeń udziela ochrony osobom fizycznym w razie zajścia zdarzeń losowych dot. życia, zdrowia lub zdolności do pracy. Celem ubezpieczenia jest jednorazowe lub periodyczne świadczenie na rzecz osoby dotkniętej wypadkiem losowym. Umowa przystąpienia - ubezpieczający może przyjąć warunki proponowane przez zakład ubezpieczeń. Polisy są indywidualne i zbiorowe. Ubezpieczenie działa od dnia zapłacenia składki. Zakład ubezpieczeń jest wolny od odpowiedzialności, gdy szkoda wyrządzona została umyślnie, lub rażącym niedbalstwem

Umowa franchistingu

Jest umową nienazwaną w ramach tej umowy jedna strona udziela drugiej stronie zezwolenia, koncesji na stosowanie określonych metod działalności gospodarczej- produkcja, handel, usługi. Franchistingodawca udostępnia swoje doświadczenie, wynalazki, technologie, znaki towarowe, szkoli personel. Jest metodą kooperacji między stronami. Franchistingodawca czerpie korzyści w postaci opłat wstępnych, okresowych uzależnionych od obrotów kontrahenta, opłat za udostępnienie urządzeń. Franchistingobiorca korzysta przy podjęciu działalności z doświadczeń, gotowych wzorców, uzyskuje pomoc w wyposażeniu lokalu i szkoleniu personelu. Umowa franchistingowa może mieć charakter indywidualny lub wielokrotny i wtedy powstaje sieć przedsiębiorstw. Umowa może przewidywać dostawę surowców. Frachistingobiorca działa na własny rachunek i we własnym imieniu pod oznaczeniem frachisinguodawcy. Umowa może być zawarta na czas oznaczony lub noeoznaczony. Umowa może wygasnąć z upływem terminu jej trwania lub może być przez strony wypowiedziana.

Umowa factoringu

Jest umową nienazwaną zapewnia płynność finansową dostawcom i producentom przy płatnościach w kredycie kupieckim. Umowa factoringu zawierana jest między dostawcą, producentem towarów i usług a faktorem. Faktorem jest bank lub wyspecjalizowana spółka z udziałem banku. Faktor jako pośrednik handlowy nabywa w drodze cesji wierzytelności dokonuje zapłaty za faktury potrącając prowizję. Faktor nabywając wierzytelność dochodzi jej od odbiorcy. Gdy faktor nie może odzyskać wpłaconych dostawcy należności, dostawca musi zwrócić faktorowi uzyskane sumy. Stronami umowy factoringu są dostawca i faktor. Umowa może być zawarta na czas oznaczony lub nieoznaczony, każda ze stron może umową wypowiedzieć z zachowaniem terminów wypowiedzenia. Funkcje factoringu to funkcja finansowa - faktor wypłaca środki finansowe przed terminem płatności, funkcja usługowa - dodatkowe świadczenia na rzecz, doradztwo, prowadzenie ksiąg, funkcja gwarancyjna - faktor przejmuje odpowiedzialność za wypłacalność dłużnika.

12


Wyszukiwarka