421


UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI

Wydział Ekonomi i Zarządzania

Kierunek - Bezpieczeństwo narodowe

Przedmiot:

SYSTEMY BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO

Temat prezentacji

SYSTEM BEZPIECZEŃSTWA ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ

Nr grupy: 23 BNSP

Anita Maksimów

Iwona Zapotoczna

Zielona Góra 2013

0x08 graphic

SPIS TREŚCI

TEMAT: Systemy bezpieczeństwa administracji publicznej.

WSTĘP

ZAGADNIENIE 1.

System terenowej administracji publicznej w zakresie bezpieczeństwa wewnętrznego (Iwona Zapotoczna)

ZAGADNIENIE 2.

Wojewoda - marszałek województwa - zadania w systemie bezpieczeństwa (Anita Maksimów)

ZAGADNIENIE 3.

Zdania powiatu w zakresie bezpieczeństwa (Iwona Zapotoczna)

ZAGADNIENIE 4.

Zadania gminy w zakresie bezpieczeństwa (Anita Maksimów)

PODSUMOWANIE

LITERATURA

1. A. Misiuk, Administracja porządku i bezpieczeństwa publicznego. Zagadnienia prawno-ustrojowe. Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2008 r.

2. W. Kitler, Bezpieczeństwo narodowe RP. Podstawowe kategorie, uwarunkowania. AON, Warszawa 2011 r.

3. W. Kitler, Samorząd terytorialny w obronie narodowej RP. AON Warszawa 2005 r.

4. Krzysztof M. Księżopolski, Problemy bezpieczeństwa wewnętrznego i bezpieczeństwa międzynarodowego. Wyższa Szkoła Administracyjno- Społeczna, Warszawa 2009 r.

1. WSTĘP

Administrowanie bezpieczeństwem publicznym w Polsce jest realizowane przez złożoną strukturę instytucji państwowych, samorządowych, jak również przez podmioty prywatne. Wielość i różnorodność podmiotów odpowiedzialnych za ochronę bezpieczeństwa i porządku publicznego powoduje potrzebę jego systematyki.

Na szczeblu centralnym - w układzie instytucji państwowych należą do niego m.in. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, Rada Ministrów, premier, minister spraw wewnętrznych i administracji oraz jednostki o charakterze szczególnym, natomiast na szczeblu terytorialnym - wojewoda oraz organy samorządu gminnego, powiatowego i wojewódzkiego. W naszej prezentacji skupimy się na wybranych podmiotach administrujących bezpieczeństwem publicznym w Polsce.

3. WOJEWODA - MARSZAŁEK WOJEWÓDZTWA - ZADANIA W SYSTEMIE BEZPIECZEŃSTWA

3. 1. Zadania administracji publicznej szczebla wojewódzkiego w systemie bezpieczeństwa wewnętrznego (pozycja, zadania, instrumenty działania wojewody)

Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów jest zwierzchnikiem rządowej administracji zespolonej w województwie oraz odpowiada za wykonywanie polityki rządu, w tym m.in. zapewnia współdziałanie wszystkich organów administracji rządowej i samorządowej działających w województwie i kieruje ich działalnością w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymaniu porządku publicznego, ochrony praw obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych w innych ustawach.

Do podstawowych kompetencji wojewody należy zapewnienie współdziałania wszystkich jednostek organizacyjnych oraz kierowanie ich działalnością w wyżej wymienionych przypadkach. W ramach tych działań wojewodzie zostały podporządkowane organy i jednostki organizacyjne administracji rządowej i samorządu województwa, funkcjonowanie na obszarze województwa, oraz inne środki i siły wydzielone do jego dyspozycji i skierowanie do działania na obszarze województwa.

Szczegółowe zadania wojewody wynikają z wielu ustaw i aktów wykonawczych m.in. ustawy z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym, ustawy z dnia 18 kwietnia 2002r. o stanie klęski żywiołowej i ustawy z dnia 8 września 2006r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym.

3. 2. Zadania i instrumenty działania wojewody określone w ustawie o zarządzaniu kryzysowym.

W sprawach zarządzania kryzysowego do zadań wojewody należy przede wszystkim kierowanie działaniami związanymi z monitorowaniem, planowaniem, reagowaniem oraz usuwaniem skutków zagrożeń na teranie województwa. Jego kompetencje obejmują też realizację zadań z zakresu planowania cywilnego, w tym: wydawanie starostom zaleceń do powiatowych planów reagowania kryzysowego, zatwierdzanie powiatowych planów reagowania kryzysowego, przygotowywanie i przedkładanie do zatwierdzenia ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych wojewódzkiego planu reagowania kryzysowego oraz realizacje wytycznych do wojewódzkich planów reagowania kryzysowego.

Udziałem wojewody jest zarządzanie, organizowanie i prowadzenie szkoleń, ćwiczeń i treningów z zakresu reagowania na potencjalne zagrożenia, wnioskowanie o użycie pododdziałów i oddziałów Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej do wykonywania m.in. takich zadań jak:

Wojewoda wykonuje kompetencje przy pomocy urzędu wojewódzkiego oraz zespolonych służb, inspekcji i straży.

Do zadań komórki organizacyjnej właściwej w sprawach zarządzania kryzysowego w urzędzie wojewódzkim (wg stanu na dzień 22 kwietnia 2008r. we wszystkich urzędach wojewódzkich są to Wydziały Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego) należy w szczególności:

  1. Gromadzenie i przetwarzanie danych oraz ocena zagrożeń występujących na obszarze województwa;

  2. Monitorowanie, analizowanie, prognozowanie rozwoju zagrożeń na obszarze województwa;

  3. Dostarczanie niezbędnych informacji dotyczących aktualnego stanu bezpieczeństwa dla wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego, zespołu zarządzania kryzysowego działającego w urzędzie obsługującym ministra właściwego do spraw wewnętrznych oraz Rządowego Centrum Bezpieczeństwa;

  4. Współpraca z powiatowymi zespołami zarządzania kryzysowego;

  5. Zapewnienie funkcjonowania wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego, w tym dokumentowanie jego prac;

  6. Realizacja zadań stałego dyżuru w ramach gotowości obronnej państwa;

  7. Opracowywanie i aktualizacja wojewódzkiego planu reagowania kryzysowego;

  8. Przygotowywanie wytycznych wojewody do powiatowych planów reagowanie kryzysowego, na podstawie analiz zagrożeń w poszczególnych powiatach;

  9. Opiniowanie oraz przedkładanie do zatwierdzenia wojewodzie powiatowych planów reagowanie kryzysowego;

  10. Opracowywanie i aktualizacja wojewódzkiego planu ochrony infrastruktury krytycznej;

  11. Planowanie wsparcia innych organów właściwych w sprawach zarządzania kryzysowego;

  12. Planowanie użycia pododdziałów lub Sił Zbrojnych RP do wykonywania zadań, o których mowa w art. 25 ust. 33 ustawy z dnia 26 kwietnia 2007r. o zarządzaniu kryzysowym;

  13. Planowanie wsparcia przez organy administracji publicznej realizacji zadań Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.

Organem pomocniczym wojewody w zapewnianiu wykonywania zadań zarządzania kryzysowego jest wojewódzki zespół zarządzania kryzysowego, powoływany przez wojewodę, który określa jego skład, organizację, siedzibę oraz tryb pracy.

Zadania zespołu to:

W skład zespołu wchodzą : wojewoda (jako przewodniczący), kierownik komórki organizacyjnej właściwej w sprawach zarządzania kryzysowego w urzędzie wojewódzkim (jako zastępca przewodniczącego), a także inne osoby, w zależności od potrzeb, wskazane przez przewodniczącego spośród:

Przewodniczący może postanowić o włączeniu w skład wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego Szefa Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego lub jego przedstawiciela. W skład zespołu może także wchodzić przedstawiciel samorządu województwa, wyznaczony przez marszałka województwa, oraz inne osoby zaproszone przez przewodniczącego.

Do zadań wojewódzkich centrów zarządzania kryzysowego należy:

3. 3. Zadania i instrumenty działania wojewody określone w ustawie o stanie klęski żywiołowej

Zgodnie z ustawą, stan klęski żywiołowej może wprowadzić Rada Ministrów na wniosek wojewody. Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie ogłoszenia stanu klęski żywiołowej wojewoda wprowadza w postaci obwieszczenia poprzez rozplakatowanie w miejscach publicznych, a także w sposób zwyczajowo przyjęty w danym obszarze. Redaktorzy naczelni dzienników oraz nadawcy programów radiowych i telewizyjnych są obowiązani do niezwłocznego, nieodpłatnego podania do publicznej wiadomości rozporządzenia Rady Ministrów o wprowadzeniu stanu klęski żywiołowej, przekazanego im przez wojewodę.

Wojewoda kieruje działaniami prowadzonymi w celu zapobieżenia skutkom klęski żywiołowej lub w celu ich usunięcia na obszarze więcej niż jednego powiatu wchodzącego wkład województwa.

Wojewodzie są podporządkowane organy i jednostki organizacyjne administracji rządowej i samorządu województwa, działające na obszarze województwa, oraz inne siły i środki wydzielone do jego dyspozycji i skierowane do wykonywania działań na obszarze województwa, w tym pododdziały i Siły Zbrojne RP.

W razie niezdolności do kierowania lub niewłaściwego kierowania działaniami prowadzonymi w celu zapobieżenia skutkom klęski żywiołowej lub ich usunięcia, wojewoda może zawiesić uprawnienia starosty w zakresie wydawania wiążących poleceń wójtom (burmistrzom, prezydentom miast niebędących miastami na prawach powiatu), kierownikom jednostek organizacyjnych utworzonych przez powiat, kierownikom powiatowych służb, inspekcji i straży, kierownikom jednostek ochrony przeciwpożarowej działających na obszarze powiatu oraz kierownikom jednostek organizacyjnych czasowo przekazanych przez właściwe organy do jego dyspozycji i skierowanych do wykonywania zadań na obszarze powiatu, a także może wyznaczyć pełnomocnika do kierowania tymi działaniami. Wyznaczony pełnomocnik podlega wojewodzie.

Jeżeli stan klęski żywiołowej wprowadzono na obszarze więcej niż jednego województwa, wojewoda podlega właściwemu ministrowi. W razie niezdolności do kierowania lub niewłaściwego kierowania działaniami prowadzonymi w celu zapobieżenia skutkom klęski żywiołowej lub ich usunięcia, minister może zawiesić uprawnienia wojewody i wyznaczyć pełnomocnika do kierowania tymi działaniami.

Wojewodowie albo pełnomocnicy są obowiązani do współdziałania i wzajemnego przekazywanie informacji w zakresie zapobiegania skutkom klęski żywiołowej lub ich usuwania. W czasie stanu klęski żywiołowej, jeżeli użycie innych sił i środków jest niemożliwe lub niewystarczające, Minister Obrony Narodowej może przekazać do dyspozycji wojewody ( na którego obszarze działania występuje klęska żywiołowa) pododdziały lub oddziały Sił Zbrojnych Rzeczpospolitej Polskiej wraz ze skierowaniem ich do wykonywania zadań związanych z zapobieżeniem skutkom klęski żywiołowej lub ich usunięciem. Pododdziały i oddziały Sił Zbrojnych RP pozostają pod dowództwem przełożonych służbowych i wykonują zadania określone przez wojewodę.

Jeżeli siły i środki, którymi dysponuje wojewoda albo pełnomocnik, są niewystarczające, można wprowadzić obowiązek świadczeń osobistych i rzeczowych polegających na :

  1. Udzielenie pierwszej pomocy osobom, które uległy nieszczęśliwym wypadkom;

  2. Czynnym udziale w działaniu ratowniczym lub wykonaniu innych zadań wyznaczonych przez kierującego akcją ratowniczą;

  3. Wykonywanie określonych prac;

  4. Oddaniu do używania posiadanych nieruchomości lub rzeczy ruchomych;

  5. Udostępnianiu pomieszczeń osobom ewakuowanym;

  6. Użytkowaniu nieruchomości w określony sposób lub w określonym zakresie;

  7. Przyjęciu na przechowanie i pilnowanie mienia osób poszkodowanych lub ewakuowanych;

  8. Zabezpieczenie zagrożonych zwierząt, a w szczególności dostarczaniu paszy i schronienia;

  9. Zabezpieczanie zagrożonych roślin lub nasion;

  10. Pełnieniu wart;

  11. Zabezpieczeniu własnych źródeł wody pitnej i środków spożywcach przed ich zanieczyszczeniem, skażeniem lub zakażeniem, a także udostępnianiu ich osobom ewakuowanym lub poszkodowanym, w sposób wskazany przez organ nakładający świadczenie;

  12. Zabezpieczeniu zagrożonych dóbr kultury.

W szczególnie uzasadnionych przypadkach, wojewoda albo pełnomocnik może odstąpić od nałożenia obowiązku wykonywania wymienionych świadczeń albo zwolnić od obowiązków ze względu na interes publiczny lub wyjątkowo ważny interes danej osoby czy też podmiotu.

Jeżeli stan klęski żywiołowej dotyczy więcej niż jednego powiatu, wojewoda lub pełnomocnik wprowadzają, w drodze rozporządzenia lub decyzji, niezbędne ograniczenia wolności i praw człowieka i obywatela, w granicach dopuszczonych w rozporządzeniu Rady Ministrów o wprowadzeniu stanu klęski żywiołowej. Rozporządzenie wojewody (lub pełnomocnika) oraz zarządzenia podlegają ogłoszeniu przez rozplakatowanie obwieszczeń w miejscach publicznych lub w inny sposób miejscowo przyjęty, a także przez ogłoszenie w lokalnej prasie. W rozporządzenie wojewody lub pełnomocnika, zarządzeniu lub decyzji należy podać:

- podstawę prawną;

- zakres i rodzaj ograniczeń;

- obowiązane podmioty;

- miejsce, dzień i godzinę osobistego stawiennictwa lub realizacji innych ograniczeń;

- czas trwania ograniczeń;

- pouczenie o odpowiedzialności karnej lub innych skutkach prawnych naruszenia rozporządzenia, zarządzenie lub decyzji.

3. 4. Zadania i instrumenty działania wojewody określone w ustawie o Państwowym Ratownictwie Medycznym.

Wojewoda jest organem administracji rządowej właściwym w zakresie wykonywania zadań systemu ratownictwa medycznego na szczeblu wojewódzkim. O ile nadzór nad systemem sprawują na teranie kraju minister właściwy do spraw zdrowia, o ile planowanie, organizowanie, koordynowanie oraz nadzór nad systemem na terenie województwa jest zadaniem wojewody .

Wojewoda ma obowiązek prowadzić rejestr jednostek współpracujących z systemem ratownictwa medycznego. Jednostkami współpracującymi mogą być społeczne organizacje ratownicze, które w ramach zadań ustawowych lub statutowych, są obowiązane do niesienia pomocy osobom w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego (jeżeli zostaną wpisane do rejestru jednostek współpracujących z systemem). Wojewoda, w drodze decyzji administracyjnej, wpisuje do rejestru jednostkę współpracującą z systemem (na jej wniosek), pod warunkiem, że jednostka ta zapewnia gotowość operacyjną. Oznacza to, że jednostka winna dysponować środkami łączności oraz ratownikami posiadającymi ważne zaświadczenia o ukończeniu kursu i uzyskaniu tytułu ratownika w liczbie niezbędnej do zapewnienia gotowości operacyjnej. Rejestr obejmuje następujące dane:

- nazwę, siedzibę i adres jednostki współpracującej z systemem;

- obszar działania jednostki współpracującej z systemem;

- liczbę ratowników posiadających ważne zaświadczenia o ukończeniu kursu i uzyskaniu tytułu ratownika;

- wykaz wyposażenia, jakim dysponuje jednostka współpracująca z systemem;

- maksymalny czas dotarcia ratowników tej jednostki na miejsce zdarzenia;

- numery telefonów kontaktowych.

Wojewoda prowadzi w formie elektronicznej lub pisemnej, ewidencję jednostek systemu z obszaru województwa. Jednostka współpracująca z systemem jest obowiązana niezwłocznie informować wojewodę o wszelkich zmianach dotyczących wymienionych danych. Jednostkę współpracującą z systemem, która przestała spełniać warunki gotowości operacyjnej, wojewoda wykreśla z rejestru w drodze decyzji administracyjnej. Dane, które uległy zmianie oraz informacje o wykreśleniu z rejestru jednostki współpracującej z systemem, wojewoda przekazuje, nie później niż do 10 dnia każdego miesiąca, do wojewódzkiego centrum zarządzanie kryzysowego.

Wojewoda sporządza na okres trzech lat wojewódzki plan działania systemu, z możliwością corocznej aktualizacji. Plan obejmuję charakterystykę potencjalnych zagrożeń życia lub zdrowia mogących wystąpić na obszarze województwa, w tym analizę ryzyka wystąpienia katastrof naturalnych i awarii technicznych, w rozumieniu przepisów o stanie klęski żywiołowej Określa liczbę i rozmieszczenie na obszarze województwa jednostek systemu, czyli szpitalnych oddziałów ratunkowych oraz zespołów ratownictwa medycznego, w tym lotniczych zespołów ratownictwa medycznego, a także sposób koordynowania ich działań.

W ramach planu należy przeprowadzić kalkulację kosztów działalności zespołów ratownictwa medycznego oraz określić sposób współpracy z organami administracji publicznej i jednostkami systemu z innych województw, który zapewni sprawne i skuteczne ratowanie życia i zdrowia bez względu na przebieg granic województw. Plan powinien wskazywać sposób współpracy jednostek systemu z jednostkami współpracującymi z systemem, czyli ze służbami ustawowo powołanymi do niesienia pomocy osobom w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego, tzn. z jednostkami organizacyjnymi Państwowej Straży Pożarnej, jednostkami ochrony przeciwpożarowej, włączonymi do krajowego systemu ratowniczo - gaśniczego, podmiotami, o których mowa w art. 55 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 18 stycznia 1996r. o kulturze fizycznej, jak również z innymi jednostkami podległymi lub nadzorowanymi przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych i Ministra Obrony Narodowej . Jednostkami współpracującymi z systemem mogą być społeczne organizacje ratownicze, które w ramach zadań ustawowych lub statutowych są obowiązane do niesiania pomocy osobom w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego (jeżeli zostaną wpisane do rejestru jednostek współpracujących z systemem).

Konieczne jest ponadto określenie w planie działania systemu lokalizacji centrów powiadamiania ratunkowego i obszarów przez nie obsługiwanych, potrzebny jest też opis struktury systemu powiadamiania o stanach nagłego zagrożenia zdrowotnego, by przedsiębiorcy telekomunikacyjni mogli dokonać właściwego zestawienie łączy telekomunikacyjnych, które zapewniałyby niezbędne przekierowania połączeń z centrum powiadamiania ratunkowego do właściwych jednostek organizacyjnych Policji, Państwowej Straży Pożarnej o pogotowania ratunkowego.

Wojewoda, w uzgodnieniu z dyrektorem wojewódzkiego oddziału Narodowego Funduszu Zdrowia, umieszcza w planie liczbę szpitalnych oddziałów ratunkowych i określa rozmieszczenie, kierując się kryterium zapewnienia odpowiedniego czasu dotarcia z miejsca zdarzenia do szpitalnego oddziału ratunkowego oraz liczbę zdarzeń. Umieszcza także wykaz jednostek organizacyjnych szpitali wyspecjalizowanych w zakresie udzielania świadczeń zdrowotnych niezbędnych dla ratownictwa medycznego.

Elementy planu dotyczące sposobu współpracy jednostek systemu z jednostkami współpracującymi z systemem, wojewoda uzgadnia z właściwym:

- Szefem Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego;

- Komendantem Wojskowego Obwodu Profilaktyczno - Leczniczego;

- komendantem wojewódzkim Państwowej Straży Pożarnej;

- komendantem wojewódzkim Policji;

- komendantem oddziału Straży Granicznej, którego zakres działania obejmuję strefę nadgraniczną.

Organy jednostek samorządu terytorialnego i inne podmioty są obowiązane dostarczyć, na pisemne żądanie wojewody, wszelkich informacji niezbędnych do sporządzenia planu.

Wojewoda przekazuje projekt planu działania systemu ministrowi właściwemu do spraw zdrowia w celu zatwierdzenia, który w terminie 30 dni od dnia otrzymanie projektu planu może zgłosić zastrzeżenia oraz powinien uzupełnić projekt planu o część dotyczącą lotniczych zespołów ratownictwa medycznego.

Jeżeli minister właściwy do spraw zdrowia odmawia zatwierdzenia projektu planu, wówczas zaleca wojewodzie dokonanie zmian, określając termin ich wprowadzenia (nie dłuższy niż 7 dni). Wojewoda zobowiązany jest zmienić projekt planu zgodnie z zaleceniami ministra właściwego do spraw zdrowia i przesłać go ministrowi w celu zatwierdzenia ( chyba że w terminie 3 dni od dnia otrzymanie zaleceń zgłosi do nich zastrzeżenia). W terminie 3 dni od dnia otrzymania zastrzeżeń minister właściwy do spraw zdrowia rozpatruje je, a w razie uwzględnienia, zatwierdza projekt planu albo zaleca wojewodzie wprowadzenie zmian w terminie nie dłuższym niż 3 dni. W przypadku zalecenia wprowadzenia zmian, wojewoda zmienia projekt planu zgodnie z zaleceniami ministra właściwego do spraw zdrowia. W razie potrzeby dokonuje także aktualizacji planu w trybie i terminach określonych do sporządzania i zatwierdzania planu.

Projekt planu z chwilą zatwierdzenia staje się planem działania systemu i jest podawany przez wojewodę do publicznej wiadomości, w szczególności przez zamieszczenie w Biuletynie Informacji Publicznej.

W wojewódzkim centrum powiadamiania ratunkowego działają lekarze koordynatorzy ratownictwa medycznego, którzy w szczególności - prowadzą nadzór merytoryczny nad pracą dyspozytorów medycznych, koordynują współpracę dyspozytorów medycznych w przypadku zdarzeń wymagających użycia jednostek systemu spoza obszaru działania jednego dysponenta jednostki, informują i udzielają merytorycznej pomocy dyspozytorom medycznym, biorą udział w pracach wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego, pełnią całodobowy dyżur. Z lekarzami koordynatorami ratownictwa medycznego wojewoda nawiązuje stosunek pracy na podstawie powołania.

W przypadku wystąpienia katastrof naturalnych i awarii technicznych w rozumieniu ust wat z dnia 18 kwietnia 2002r. o stanie klęski żywiołowej lub gdy w cenie lekarza koordynatora ratownictwa medycznego skutki zdarzenia mogą spowodować stan nagłego zagrożenia zdrowotnego znacznej liczby osób, lekarz ten informuje niezwłocznie wojewodę o potrzebie postawienia w stan podwyższonej gotowości wszystkich lub niektórych zakładów opieki zdrowotnej działających na obszarze województwa.

W przypadku wystąpienia katastrof naturalnych i awarii technicznych, wojewoda może nałożyć (w drodze decyzji administracyjnej z rygorem natychmiastowej wykonalności), na zakłady opieki zdrowotnej obowiązek pozostawania w stanie podwyższonej gotowości w celu przyjęcie osób znajdujących się w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego. Wojewoda może upoważnić lekarza koordynatora ratownictwa medycznego do wydawania decyzji.

W ramach nadzoru nad systemem, wojewoda jest uprawniony do przeprowadzenia kontroli:

Wojewodowie (do dnia 31 marca roku poprzedzającego rok budżetowy) przedstawiają ministrowi właściwemu do spaw zdrowia założenia dotyczące finansowania zespołów ratownictwa medycznego. Zadania zespołów ratownictwa medycznego, z wyłączeniem lotniczych zespołów ratownictwa medycznego, są finansowane z budżetu państwa, z części których dysponentami są poszczególni wojewodowie. Koszt medycznych czynności ratunkowych wykonywanych przez zespół ratownictwa medycznego uwzględnia koszty związane z funkcjonowaniem dyspozytora medycznego. Jednakże działalność lotniczych zespołów ratownictwa medycznego jest finansowana z budżetu państwa, z części której dysponentem jest minister właściwy do spraw zdrowia.

Wojewoda powierza dyrektorowi właściwego oddziału wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia przeprowadzenia postępowania w sprawie zawarcia umów z dysponentami zespołów ratownictwa medycznego na wykonywanie zadań zespołów ratownictwa medycznego oraz rozliczanie i kontrolę wykonania tych umów. Środki na finansowanie umów, wojewoda przekazuje Narodowemu Funduszowi Zdrowia w formie dotacji celowej, w trybie i na zasadach określonych w przepisach o finansach publicznych, w celu zapewnienia finansowania zadań zespołów ratownictwa medycznego na terenie właściwego oddziału wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia.

Dyrektor właściwego oddziału wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia informuje wojewodę o wszelkich nieprawidłowościach związanych z wykonywaniem umów przez zespoły ratownictwa medycznego. Dyrektor właściwego oddziału wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia, działając w porozumieniu z wojewodą, może rozwiązać umowę na wykonywanie medycznych czynności ratunkowych w związku nie wywiązaniem się lub nienależytym wywiązywaniem się zespołów ratownictwa medycznego obowiązków wynikających z zawartej umowy.

Wojewodowie oraz jednostki samorządu terytorialnego mogą finansować lub dofinansować nakłady na inwestycje pozwalające na utworzenie i modernizację:

- zespołów ratownictwa medycznego;

- szpitalnych oddziałów ratunkowych;

- stanowisk pracy dyspozytorów medycznych.

Z dniem 1 stycznia 2007r. stroną umów, zawartych z dysponentami zespołów ratownictwa medycznego przez NFZ, stał się wojewoda.

3. 5. Wojewódzkie służby, inspekcje, straże.

Wojewoda jest zwierzchnikiem rządowej administracji zespolonej w województwie: kieruje nią i koordynuje jej działalność, kontroluje, zapewnia warunki skutecznego działania oraz ponosi odpowiedzialność za rezultaty jej funkcjonowania. Zadania z zakresu ochrony porządku i bezpieczeństwa na teranie województwa wykonują przede wszystkim dwie formacje mundurowe: Policja i Państwowa Straż Pożarna, wobec których zespolenie osobowe (powoływanie przez wojewodę kierowników zespolonych służb, inspekcji, straży) zostało znacząco ograniczone (opinia lub zgoda).

Zgodnie z art. 6b ust. 1 i 2 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990r. o Policji, Komendanta wojewódzkiego Policji powołuje i odwołuje minister właściwy do spraw wewnętrznych na wniosek Komendanta Głównego policji złożony po zasięgnięciu opinii wojewody, a Komendanta Stołecznego Policji powołuje i odwołuje minister właściwy do spraw wewnętrznych na wniosek Komendanta Głównego Policji złożony po zasięgnięciu opinii wojewody oraz opinii Prezydenta m.st. Warszawy. Natomiast zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991r. o Państwowej Straży Pożarnej, Komendanta wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej powołuje- spośród oficerów PSP - minister właściwy do spraw wewnętrznych na wniosek Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej złożony po uzyskaniu zgody wojewody.

Szczegółowe zasady działania wskazanych służb określają odpowiednie akty wykonawcze. Należy jednak zaznaczyć, że wojewoda może wydać (w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady Ministrów) polecenia obowiązujący wszystkie organy administracji rządowej.

3. 6. Zadania samorządu województwa.

Zgodnie z art.14 ust. 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998r. o samorządzie województwa, samorząd województwa wykonuje zadania o charakterze wojewódzkim, określone ustawami, w tym m.in. w zakresie bezpieczeństwa publicznego (pkt. 14). Do zadań wykonywanych przez Urzędy Marszałkowskie w zakresie bezpieczeństwa wewnętrznego należy m.in. :

  1. Współdziałanie z Wydziałem Zarządzania Kryzysowego Urzędu Wojewódzkiego w sytuacjach nadzwyczajnych i przy tworzeniu grup roboczych do zwalczania klęsk żywiołowych,

  2. Podejmowanie czynności związanych z wykonywaniem poleceń wojewody, wydawanych w sytuacjach nadzwyczajnych,

  3. Określenia zadań dla jednostek organizacyjnych Urzędu na wypadek zagrożenia bezpieczeństwa państwa i kontrola ich realizacji oraz organizowanie szkolenia pracowników Urzędu i podległych jednostek organizacyjnych w zakresie spraw obronnych i bezpieczeństwa publicznego,

  4. Uczestnictwo w przedsięwzięciach planowania operacyjnego i obronnego na obszarze województwa,

  5. Realizacja przypisanych ustawowo województwu zadań w zakresie obronności państwa.

Marszałek województwa może podejmować decyzje zamiast zarządu w sprawach nadzwyczajnych, niecierpiących zwłoki, jeżeli wiąże się to z bezpośrednimi zagrożeniami interesu publicznego, zdrowia i życia, a także w innych sprawach, jeśli mogą spowodować znaczne straty materialne.

W praktyce dochodzi do przypisywania między marszałkiem województwa i wojewodą, jak np. w Gdańsku gdzie w Centrum Zarządzania Kryzysowego Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego podpisane zostało porozumienie między marszałkiem województwa pomorskiego i wojewodą pomorskim w sprawie współpracy w zakresie wymiany informacji, baz danych, opracowań kartograficznych oraz innych materiałów tworzących System Informacji Przestrzennej dla obszaru województwa pomorskiego.

5. ZADANIA GMINY W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Samorząd terytorialny, któremu w Polsce powierzono ważną część zadań publicznych, został zobowiązany m. in. do działań mających na celu zapewnienie bezpieczeństwa, a także porządku publicznego. W polskim porządku prawnym podstawową wspólnotą lokalną odpowiedzialną za zaspokajanie potrzeb mieszkańców jest gmina, działająca poprzez swoje organy: radę gminy(miasta) i wójta (burmistrza, prezydenta miasta). Uzupełniająco zadanie te realizuje samorząd powiatowy, który został pomyślany, jako wykonawca lokalnych zadań o ponadgminnym charakterze. Zatem zadania lokalne, które zostały powierzone społecznościom lokalnym zorganizowanym w formę prawną samorządu terytorialnego, wykonywane są przez gminę i powiat komplementarnie.

Podstawowy zakres działania gminy obejmuje zatem zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty lokalnej tj. realizacje usług publicznych, kierowanie majątkiem publicznym oraz zarządzanie służbami zaspokajającymi potrzeby zbiorowe. Są to zadania własne gminy, czyli te, które gmina wykonuje we własnym imieniu, na własną odpowiedzialność i za własne środki finansowe. Do kategorii zadań własnych gminy należą m. in. sprawy dotyczące:

Gmina wykonuje jednak nie tylko zadania własne, lecz może realizować zadania administracji rządowej i mamy tutaj do czynienia z kategorią zadań zleconych. Wykonanie takich zadań następuje na podstawie upoważnienia zawartego w ustawach szczególnych.

Wójt (burmistrz, prezydent miasta) jest organem wykonawczym gminy i wykonuje uchwały rady i bezpośrednio zadania gminy. Wójt otrzymał upoważnienie do kierowania bieżącymi sprawami gminy, co dotyczy również sfery ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego oraz oznacza możliwość wydawania samoistnych zarządzeń pod adresem jednostek samorządu gminnego. Ponadto wójt realizuje swoje zadania poprzez:

Organy ustrojowe gminy nie są jednakże jedynymi podmiotami, które mogą realizować zadania samorządu gminnego. Poza organami gminy, które realizują zadania w zakresie ochrony porządku publicznego na terenie gminy, samorząd ten może powołać dodatkowo jednostki organizacyjne gminy pod nazwą straż gminna.

Straż gminna jest umundurowaną formacją, która spełnia służebną rolę wobec społeczności lokalnej i wykonującą swe zadania w celu ochrony porządku publicznego z poszanowaniem godności i praw obywateli. Straż gminną tworzy rada gminy w formie uchwały. Nie jest to jednak obowiązek każdej gminy, tylko uprawnienie, z którego może skorzystać.

Straż gminna wykonuje zadania w zakresie ochrony porządku publicznego wynikającego w ustaw i aktów prawa miejscowego. Są to przede wszystkim działania podejmowane przeciwko wykroczeniom i na rzecz zapewnienia przestrzegania prawa stanowionego przez gminę. W szczególności straż gminna powołana jest do:

Na czele straży stoi komendant, który powoływany i odwoływany jest przez swojego bezpośredniego przełożonego czyli wójta, który sprawuje nad nim ogólny nadzór. Natomiast w zakresie fachowym nadzór nad działalnością komendanta straży gminnej wykonuje Komendant Główny Policji poprzez właściwego terytorialnie komendanta wojewódzkiego Policji.

Samorządy lokalne w tym gmina, zostały wyposażone ponadto w dodatkowe kompetencje na wypadek sytuacji „anormalnych”. Zagrożenia dla porządku bezpieczeństwa publicznego wymagają natychmiastowej reakcji ze strony władz publicznych, dlatego też zostały powierzone monokratycznemu organowi wykonawczemu gminy, z pominięciem rady gminy. Jest to zasadne rozwiązanie, ponieważ rada gminy jako organ kolegialny nie byłaby w stanie wypełnić tych zadań.

Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 roku o Państwowej Straży Pożarnej stanowi, że w sytuacji bezpośredniego zagrożenia bezpieczeństwa wspólnoty samorządowej, w szczególności życia lub zdrowia, wójt może wydać komendantowi powiatowemu (miejskiemu) Państwowej Straży Pożarnej polecenie podjęcia działań w zakresie właściwości Państwowej Straży Pożarnej, zmierzającej do usunięcia owych zagrożeń. Polecenia takie podlegają niezwłocznemu wykonaniu, nie mogą jednakże dotyczyć wykonania konkretnej czynności służbowej ani określać sposobu wykonania zadania przez Państwową Straż Pożarną. W przypadku kiedy komendant powiatowy Państwowej Straży Pożarnej nie jest w stanie wykonać polecenia, zawiadamia o tym komendanta wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej.

Ustawa z dnia 24sierpnia 1991 roku o ochronie przeciwpożarowej przyznaje wójtowi rolę koordynatora odpowiedzialnego za funkcjonowanie krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego na obszarze gminy.

W sytuacji klęski żywiołowej polskie ustawodawstwo przyjęło również generalną zasadę, że odpowiedzialność w jednostkach samorządu terytorialnego za bezpieczeństwo i porządek publiczny ponoszą organy jednoosobowe. I tak, jeżeli stan klęski żywiołowej został na obszarze danej gminy to działaniami prowadzonymi. W celu zapobieżenia skutkom takiego stanu lub w celu ich usunięcia kieruje wójt. Wójt może wydawać polecenia wszystkim organom i podmiotom biorącym udział w wykonywaniu zadań związanych z klęską żywiołową. Poza tym może zwracać się do kierowników innych jednostek organizacyjnych działających na obszarze gminy z wnioskami o wykonanie czynności niezbędnych w celu zapobieżenia skutkom klęski żywiołowej lub ich usunięcia. W przypadku odmowy takiej czynności lub jej niewłaściwego wykonania wójt zawiadamia niezwłocznie organ, któremu podlega kierownik bądź który sprawuje nad nimi nadzór.

Wójt może decydować o wprowadzeniu na swoim terenie niezbędnych ograniczeń wolności i praw człowieka, jak również obywatela, o których mowa w art. 21 i 22 ustawy o stanie klęski żywiołowej, w granicach dopuszczalnych w rozporządzeniu Rady Ministrów o wprowadzeniu klęski żywiołowej.

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 roku o zarządzaniu kryzysowym czyni wójta organem właściwym w sprawach zarządzania kryzysowego na terenie gminy. Do jego zadań w tej sytuacji należy:

  1. kierowanie działaniami związanymi z monitorowaniem, planowaniem, reagowaniem i usuwaniem skutków zagrożeń na terenie gminy,

  2. realizacja zadań z zakresu planowania cywilnego, w tym:

Organem pomocniczym wójta w zapewnianiu wykonywania zadań zarządzania kryzysowego jest gminny zespół zarządzania kryzysowego, powołany przez wójta. Zespół gminny zarządzania kryzysowego wykonuje na obszarze gminy zadania przewidziane dla zespołu wojewódzkiego. Wójt kieruje pracami gminnego zespołu, określa jego organizację, siedzibę, tryb pracy, skład, przy czym powołuje jego członków:

Wójt został ponadto zobowiązany do zapewnienia na terenie gminy realizacji następujących zadań:

  1. -pełnienie całodobowego dyżuru w celu zapewnienia przepływu informacji na potrzeby zarządzania kryzysowego;

  2. -współdziałanie z centrami zarządzania kryzysowego organów administracji publicznej;

  3. -nadzór nad funkcjonowaniem systemu wykrywania i alarmowania oraz systemu wczesnego ostrzegania ludności;

  4. -współpracę z podmiotami realizującymi monitoring środowiska;

  5. -współdziałanie z podmiotami prowadzącymi akcje ratownicze, poszukiwawcze i humanitarne;

  6. -realizację zadań stałego dyżuru na potrzeby podwyższania gotowości obronnej państwa.


Wyszukiwarka