DOKUMENTACJA KOSZTORYSOWA
W PRZEDSIĘWZIĘCIU BUDOWLANYM
PRZEPISY PRAWNE REGULUJĄCE PROCES KOSZTORYSOWANIA
Przepisy Obowiązujące - Zamówienia Publiczne
Ustawa z dnia 29.01.2004 r. Prawo zamówień publicznych Dz. U. z 2006r. Nr 163 poz. 1163 z późniejszymi zmianami.
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 18 maja 2004 r. w sprawie określenia metod i podstaw sporządzania kosztorysu inwestorskiego, obliczania planowanych kosztów prac projektowych oraz planowanych kosztów robót budowlanych określonych w programie funkcjonalno-użytkowym (DZ. U. 2004 r. Nr 130 poz. 1389). (obowiązuje od 24 czerwca 2004 r.)
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 2 września 2004 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych oraz programu funkcjonalno-użytkowego (Dz. U. nr 202, poz. 2072, z dnia 16 września 2004). (obowiązuje od 1 października 2004 r.)
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 3 lipca 2006 r. Dz. U. Nr 120 Poz. 831 w sprawie szczegółowego sposobu i trybu finansowania inwestycji z budżetu państwa wchodzi w życie z dniem 1 lipca 2006r.
Od 1 stycznia 2008 r. obowiązuje rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 grudnia,20bi f •. W sprawie średniego kursu złotego w stosunku do euro stanowiącego podstawę przeliczania wartości zamówień publicznych (Dz. U. Nr 241, poz. 1763).
Ustawa z dnia 30 czerwca 2005r. o finansach publicznych. Dz. U. 2005 nr 249 poz. 2104. (obowiązuje od 1 stycznia 2006 r.)
Rozporządzenie Komisji (WE) nr 213/2008 z dnia 28 listopada 2007 r. zmieniające - rozporządzenie (WE) nr 2195/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie Wspólnego Słownika Zamówień (CPV) oraz dyrektywy 2004/17/WE i 2004/18/WE Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczące procedur udzielania zamówień publicznych w zakresie zmiany CPV (obowiązuje od 15 września 2008 r.)
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 3.07.2003 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego (Dz. U. z 2003 r. nr 120, poz. 1133)
Przepisy Obowiązujące - poza Zamówieniami Publicznymi
Ustawa o cenach z dnia 5 lipca 2001 r. Dz. U. Nr 97.poz 1050. Obowiązuje od 12 grudnia 2001 r.
Ustawa Kodeks Cywilny z dnia 23 kwietnia 1964.r·, z późniejszymi
zmianami.
Przepisy Środowiskowe
Polskie standardy kosztorysowania robót budowlanych - SKB; wydane w 2005 r.
Metody kosztorysowania Met-Koszt-Bud - Orgbud; wydane w 2002 r.
Regulamin Polcen - Polcen, wydane w 2002 r.
Przepisy Nieobowiązujące
Zarządzenie Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia 15 lipca 1996 r. w sprawie metod kosztorysowania obikt6w i robót budowlanych Monitor Polski nr 48 poz. 461. (obowiązywało do 01 października 2001 r.)
Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia
13 lipca 2001 r. w sprawie metod kosztorysowania obiektów i robót
budowlanych Dz. U. 2001 nr 80 poz. 867. (obowiązywało do 12 grudnia
2001 r.)
Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie metod i podstaw sporządzania kosztorysu inwestorskiego dnia 26 lutego 1999 r. Dz. U. 1999 nr 26 poz. 239.
Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa w sprawie kosztorysowych norm nakładów rzeczowych cen jednostkowych robót budowlanych oraz cen czynników produkcji dla potrzeb sporządzania kosztorysu inwestorskiego z dnia 17 stycznia 2001 r. Dz. U. 2001 Nr 3, poz. 22.
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 24 stycznia 2004 r. w sprawie metod i podstaw sporządzania kosztorysu inwestorskiego.(obowiązywało do 23 czerwca 2004 r.)
PODMIOTY
Inwestor
Osoba (fizyczna lub prawna), firma, instytucja dysponująca środkami finansowymi przeznaczonymi na realizację określonego celu jakim jest realizacja przedsięwzięcia budowlanego. W Polsce dla procesu kosztorysowania możemy wyróżnić dwóch Inwestorów. Przyjęty podział przedstawia możliwość posiadania i wydatkowania środków pieniężnych oraz zakres stosowania określonych przepisów, które należy przestrzegać aby zrealizować przedsięwzięcie budowlane.
Publiczny
(Zamawiającego) obowiązanego do stosowania ustawy Praw Zamówień Publicznych oraz rozporządzeń wynikających z delegacji ustawy. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 18.05.2004 r. w sprawie określenia metod i podstaw sporządzania kosztorysu inwestorskiego, obliczenia planowanych kosztów prac projektowych oraz planowanych kosztów robót budowlanych określonych w programie funkcjonalno-użytkowym oraz rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 2.09.2004 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych oraz programu funkcjonalno-użytkowego. Inwestor publiczny dysponuje środkami finansowymi publicznymi i jest zobowiązany stosować ustawę PZP oraz musi przestrzegać dyscypliny finansów publicznych.
Prywatny
posiadającego własne środki finansowe (na które będzie się składać: gotówka, kredyty, itp.). Nie musi stosować się do żadnych przepisów regulujących proces kosztorysowania. Nie musi brać pod uwagę żadnych opracowań kosztorysowych. Przy opracowaniu wyceny będzie się opierał na znanych zasadach, określonych przez stare przepisy, nieobowiązujące lub zasady środowiskowe. Będzie to wycena w oparciu o katalogi, rzadziej w oparciu o wycenę związaną ze szczegółowym opisem zakresu roboty w pozycji na określonym poziomie agregacji. W przypadku gdy inwestorem jest osoba posiadająca środki finansowe z zagranicy dla przygotowania wyceny kosztorysowej najczęściej odwołuje się do znanych mu zasad kosztorysowania ze swojego kraju. Zakres prawny dla obu przypadków to umowa pomiędzy zlecającym roboty budowlane (inwestorem), a ich wykonawcą. Odnosi się to również do osoby opracowującej wycenę kosztorysową - umowa pomiędzy
zlecającym przygotowanie wyceny kosztorysowej, a opracowującym kosztorys. •
Wykonawca
Zamówienia publiczne. Osoba fizyczna, osoba prawna albo jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej, która ubiega się o udzielenie zamówienia publicznego, złożyła ofertę lub zawarła umowę w sprawie zamówienia publicznego. Kodeks cywilny Art. 647. Przez umowę o roboty budowlane wykonawca zobowiązuje się do oddania przewidzianego w umowie obiektu, wykonanego zgodnie z projektem i z zasadami wiedzy technicznej, a inwestor zobowiązuje się do dokonania wymaganych przez właściwe przepisy czynności związanych z przygotowaniem robót, w szczególności do przekazania terenu budowy i dostarczenia projektu, oraz do odebrania obiektu i zapłaty umówionego wynagrodzenia.
Polska Norma PN-ISO 6707-2. Osoba lub organizacja, która wykonuje roboty lub usługi budowlane zgodnie z umową. Termin może być dalej uściślany ze względu na typ robót.
KOSZTORYSOWANIE POZA ZAMÓWJENIAMI PUBLICZNYMI
Kalkulacja kosztorysowa może być dokonana metodą uproszczoną lub metodą szczegółową.
Metoda uproszczona
Kalkulacja uproszczona polega na obliczeniu ceny kosztorysowej robót objętych przedmiarem robót jako sumy iloczynów jednostek przedmiarowych (obmiarowych) robót i ich cen jednostkowych, według następującego wzoru:
Ck=ΣL x Cj + Pv
Ck- oznacza cenę kosztorysową obiektów lub robót budowlanych,
L - oznacza liczby ustalonych jednostek przedmiarowych lub obmiarowych,
Cj - oznacza ceny jednostkowe ·dla ustalonych jednostek przedmiarowych lub obmiarowych ustalone dla: robót, asortymentów robót, części obiektów bądź obiektów,
Pv- oznacza podatek od towarów i usług (VAT).
W założeniach wyjściowych do kosztorysowania, zgodnie z opisem sposobu obliczania ceny na roboty budowlane lub uzgodnieniami stron zawartymi w danych wyjściowych cenę kosztorysową obiektów lub robót budowlanych można określić na różnych poziomach agregacji robót, przy wykorzystaniu cen odniesionych do jednostek przedmiarowych (obmiarowych) właściwych dla, danego poziomu.
Ceny jednostkowe robót stosowane w kalkulacji uproszczonej ustalane są:
Przez wykonawcę na podstawie kalkulacji własnej ceny jednostkowej robót; polega na szczegółowym obliczeniu kosztów robocizny, materiałów wraz z kosztami zakupu, pracy sprzętu i środków transportu technologicznego, niezbędnych do wykonania robót objętych daną jednostką przedmiarową (obmiarową), oraz na dodaniu kosztów pośrednich i zysku. Cena jednostkowa robót przyjmowana w kalkulacji uproszczonej nie uwzględnia podatku od towarów i usług VAT. Podatek doliczamy na końcu kosztorysu.
Formuła obliczania ceny jednostkowej robót
Cj = Rj + Mnj + Sj + Kpj + Zj
lub
Cj = Rj + Mnj + Sj + Kpj + Zj + Kzj
Przez wykonawcę poprzez korzystanie z danych rynkowych w tym danych z zawartych wcześniej umów lub ogólnodostępnych, publikowanych informacji o cenach jednostkowych robót. Ceny jednostkowe robót mogą być ustalane w drodze dwustronnych negocjacji pomiędzy inwestorem a wykonawcą robót. Najczęściej w trybie bez przetargowego (bezpośredniego) zlecania robót budowlanych.
Metoda szczegółowa
Kalkulacja szczegółowa polega na obliczeniu ceny kosztorysowej jako sumy iloczynów ilości robót objętych przedmiarem lub obmiarem, jednostkowych nakładów rzeczowych i ich cen z doliczeniem narzutów oraz uwzględnieniem podatku od towarów i usług.
FORMUŁA I
- obliczana jest cena jednostkowa danej roboty objętej pozycją kosztorysową,
- wartość pozycji obliczana jest jako iloczyn ceny jednostkowej i ilości przedmiarowanej roboty,
narzuty doliczane są do jednostkowych kosztów bezpośrednich na poziomie pozycji kosztorysowej.
Ck=ΣL x (n x c + Kpj + Zj) + Pv
FORMUŁA II
obliczana jest wartość roboty objętej daną pozycją kosztorysową dla
przedmiarowanej ilości robót,
cena jednostkowa pozycji liczona jest jako iloraz wartości pozycji przez ilość przedmiarowanych robót
narzuty doliczane są do kosztów bezpośrednich, 'mogą być doliczane na
poziomie pozycji, elementu lub rozdziału.
Ck=Σ x (L x n x c)+Kp+Z + Pv
Ck - oznacza cenę kosztorysową,
L - oznacza ilość ustalonych jednostek' przedmiarowych,
n - oznacza jednostkowe nakłady rzeczowe: robocizny - nr, materiałów - nm, pracy sprzętu i środków transportu technologicznego - ns; nakłady możemy przyjąć na bazie uzgodnionych pomiędzy stronami katalogów;
c - oznacza ceny jednostkowe czynników produkcji obejmujące: godzinową stawkę robocizny kosztorysowej - cr; ceny jednostkowe materiałów - cm, ceny jednostkowe maszynogodziny pracy sprzętu i środków transportu technologicznego - cs;
n x c- oznacza koszty bezpośrednie na jednostkę przedmiarową obliczone wg wzoru:
n x c= Σ nr x Cr + Σ(nm x cm + Mpj) + ns x Cs
Mpj - oznacza koszty materiałów pomocniczych na jednostkę przedmiarową, ustalone na podstawie:
katalogów lub innych publikowanych informatorów,
kalkulacji własnej wykonawcy robót,
obustronnych uzgodnień.
Kp - oznacza koszty pośrednie,
Kpj - oznacza koszty pośrednie na jednostkę przedmiarową,
Z - oznacza zysk kalkulacyjny,
Zj - oznacza zysk kalkulacyjny na jednostkę przedmiarową,
Pv - oznacza podatek od towarów i usług (VAT).
Kalkulowanie składników ceny w formule kosztorysowej
Struktura kosztów w cenie kosztorysowej
Cena kosztorysowa wg ponoszonych kosztów jest sumą:
Ck = R + M + S + Kp + Z +Pv
Ck = R + M + S + Kp + Z + Kz + Pv
R - koszt robocizny,
M - koszt materiałów (wraz z kosztami zakupu),
S - koszt pracy sprzętu i transportu technologicznego,
Kp - koszty pośrednie,
Z- zysk,
Kz - koszty zakupu,
P - podatek VAT
W budownictwie cenę za wykonanie robót oblicza się jako sumę następujących składników:
wartość pracy robotników (R), wartość nabycia wbudowanych materiałów wraz z kosztami zakupu (M) oraz wartość pracy sprzętu (S), stanowiących koszty bezpośrednie Kb oraz kosztów pośrednich Kp i zysku Z plus należny podatek VAT. Uwzględniając wszystkie składniki nakładów cenę kosztorysową robót budowlanych przedstawia poniższy wzór:
Ck = Kb + Kp + Z + Pv
Kb - koszty bezpośrednie, Kp - koszty pośrednie, Z - zysk, Pv - podatek VAT
Koszty bezpośrednie w kalkulacji kosztorysowej to te koszty, które można bezpośrednio odnieść i wyliczyć dla danego obiektu lub dla konkretnych robót w oparciu o rzeczywiste lub wynegocjowane podstawy. Są one sumą następujących składników ceny kosztorysowej:
Kb = R + ( M + Kz ) + S
R - całkowita wartość robocizny bezpośredniej, M + Kz - całkowita wartość materiałów bezpośrednich wraz z kosztami zakupu, S - całkowita wartość bezpośrednia pracy sprzętu i transportu technologicznego.
Cena kosztorysowa w kalkulacji kosztorysowej to kwota, za którą wykonawca jest skłonny wykonać zlecone roboty. Biorąc pod uwagę ustawę z dnia 5 lipca 2001 r. o cenach w kalkulacji kosztorysowej wyznaczmy:
- Cenę kosztorysową netto (nie zawiera podatku VAT)
- Cenę kosztorysową brutto (zawiera podatek VAT)
Rodzaje kosztorysów
Kosztorys inwestorski
Sporządza zamawiający, służy do ustalenia kosztu wykonania określonych robót inwestycyjnych lub remontowych.
Kosztorys inwestorski zgodny z UPZP (Ustawa Prawo Zamówień Publicznych)
Sporządza zamawiający. Stanowi podstawę określenia wartości zamówienia na roboty budowlane. Jeżeli przedmiotem zamówienia jest wykonanie robót budowlanych - to wartość zamówienia ustala się na podstawie kosztorysu inwestorskiego sporządzanego na etapie opracowania dokumentacji albo na podstawie planowanych kosztów robót budowlanych określonych w programie funkcjonalno - użytkowym. Przy obliczaniu wartości zamówienia na roboty
budowlane uwzględnia się także wartość dostaw związanych z wykonywaniem robót budowlanych oddanych przez zamawiającego do dyspozycji wykonawcy.
Kosztorys ofertowy
Służy do uzgodnienia ceny obiektu lub robót budowlano-montażowych i remontowych. Kosztorys ten sporządza wykonawca robót. Określa on przewidywane koszty wykonawcy w określonych warunkach realizacji inwestycji; i ustala cenę, za którą wykonawca jest skłonny wykonać roboty. Kosztorys ofertowy powinien być sporządzony na podstawie przedmiaru, założeń wytycznych, dokumentacji lub innych ustaleń przekazanych przez zamawiającego.
Kosztorys powykonawczy
Sporządza wykonawca po zrealizowaniu robót w przypadku uzgodnienia w umowie takiej formy rozliczeń, gdyż w chwili jej zawierania nie można dokładnie ustalić zakresu rzeczowego robót i warunków ich wykonania. Najczęściej dotyczy to robót remontowych, modernizacyjnych, awaryjnych i podziemnych. W umowie uzgadnia się podstawy kosztorysowe, ceny czynników produkcji oraz koszty pośrednie i zysk.
Kosztorys robót dodatkowych
(Uzupełniający) sporządza się w przypadku zwiększenia ustalonego w umowie rzeczowego zakresu robót lub wprowadzenia przez zamawiającego zmian.
Kosztorys zamienny
Stanowi kalkulację dla zamiany ceny ustalonej w umowie i jest przygotowywany przez wykonawcę po wykonaniu robót jako propozycja zmian kosztorysu ofertowego z uwagi na zmiany pierwotnie przewidzianych ilości jednostek przedmiarowych robót.
Podstawy sporządzania kosztorysu ofertowego:
1) dokumentacja projektowa,
2) przedmiar robót,
3) specyfikacje techniczne wykonania i odbioru robót budowlanych,
4) założenia wyjściowe- przy przetargowych trybach udzielenia zamówienia lub dane wyjściowe do kosztorysowania - przy bez przetargowych trybach udzielenia zamówienia,
5) ceny jednostkowe dla metody uproszczonej,
6) jednostkowe nakłady rzeczowe zawarte w katalogach lub ustalone na podstawie analizy indywidualnej - dla kalkulacji szczegółowej,
7) ceny jednostkowe czynników produkcji (CR, CM, CS) oraz wskaźniki kosztów materiałów pomocniczych, kosztów pośrednich i narzutu zysku - dla kalkulacji szczegółowej,
8) obowiązujące na podstawie odrębnych przepisów zasady obliczania podatku od towarów i usług.
Podstawy sporządzania kosztorysu powykonawczego:
1) dokumentacja budowy, która obejmuje dokumentację projektową, dziennik budowy i księgę obmiarów, protokoły odbiorów częściowych i końcowych, operaty geodezyjne, a w przypadku realizacji obiektów metodą montażu - także dziennik montażu,
2) protokół danych wyjściowych do kosztorysowania,
3) ceny jednostkowe, określone zgodnie z ustaleniami w protokole danych wyjściowych do kosztorysowania dla metody uproszczonej,
4) jednostkowe nakłady rzeczowe, ceny jednostkowe czynników produkcji, wskaźniki kosztów materiałów pomocniczych, kosztów pośrednich i narzutu zysku określone zgodnie z ustaleniami w protokole danych wyjściowych do kosztorysowania w metodzie szczegółowej,
5) obowiązujące na podstawie odrębnych przepisów zasady obliczania podatku od towarów i usług.
Kosztorys obejmuje:
stronę tytułową,
ogólną charakterystykę obiektu budowlanego lub robót budowlanych,
przedmiar lub obmiar robót,
kalkulację metodą uproszczoną lub metodą szczegółową,
załączniki do kosztorysu:
założenia wyjściowe do kosztorysowania lub protokół danych wyjściowych do kosztorysowania,
w miarę potrzeby, analizy dotyczące indywidualnego ustalania jednostkowych nakładów rzeczowych, kalkulacje własne wykonawcy robót oraz preliminarz kosztów pośrednich.
Strona tytułowa kosztorysu zawiera:
określenie rodzaju kosztorysu,
nazwę przedmiotu kosztorysowania,
określenie lokalizacji budowy,
nazwę i adres zamawiającego,
nazwę i adres jednostki opracowującej kosztorys, nazwiska z określeniem funkcji osób, które sporządziły kosztorys, oraz ich podpisy,
cenę kosztorysową,
datę opracowania kosztorysu,
nazwę jednostki, która wykonuje roboty lub oferuje ich wykonanie,
ewentualnie klauzulę o uzgodnieniu kosztorysu przez zamawiającego i, wykonawcę.
KOSZTORYSOWANIE W ZAMOWIENIACH PUBLICZNYCH
Ustawa Prawo Zamówień Publicznych z dnia 29.01.2004 r.
Prawo zamówień publicznych Dz. U. z 2006 r. Nr 163 poz;1163'~ późniejszymi zmianami.
Wyciąg:
Art·6.
1. Jeżeli zamówienie obejmuje równocześnie dostawy oraz usługi albo roboty budowlane oraz usługi, do udzielenia zamówienia stosuje się przepisy dotyczące tego przedmiotu zamówienia, którego wartościowy udział w danym zamówieniu jest największy.
2. Jeżeli zamówienie obejmuje równocześnie roboty budowlane oraz rozmieszczenie lub instalację dostarczonej rzeczy lub innego dobra, do udzielenia takiego zamówienia stosuje się przepisy dotyczące dostaw.
3. Jeżeli zamówienie obejmuje równocześnie roboty budowlane oraz dostawy niezbędne do ich wykonania, do udzielenia takiego zamówienia stosuje się przepisy dotyczące robót budowlanych.
4. Jeżeli zamówienie obejmuje równocześnie usługi oraz roboty budowlane niezbędne do wykonania usług, do udzielenia zamówienia stosuje się przepisy dotyczące usług,
Art. 6a.
W przypadku zamówień udzielanych w częściach, do udzielenia zamówienia na daną część zamawiający może stosować przepisy właściwe dla wartości tej części zamówienia, jeżeli jej wartość jest mniejsza niż wyrażona w złotych równowartość kwoty 80 000 euro dla dostaw lub usług oraz 1 000 000 euro dla robót budowlanych, pod warunkiem że łączna wartość tych części wynosi nie więcej niż 20% wartości zamówienia.
Art. 29.
1. Przedmiot zamówienia opisuje się w sposób jednoznaczny i wyczerpujący, za pomocą dostatecznie dokładnych i zrozumiałych określeń, uwzględniając wszystkie wymagania i okoliczności mogące mieć wpływ na sporządzenie oferty.
2. Przedmiotu zamówienia nie można opisywać w sposób, który mógłby utrudniać uczciwą konkurencję.
3 Przedmiotu zamówienia nie można opisywać przez wskazanie znaków towarowych, patentów lub pochodzenia, chyba że jest to uzasadnione specyfiką przedmiotu zamówienia i zamawiający nie może opisać przedmiotu zamówienia za pomocą dostatecznie dokładnych określeń, a wskazaniu takiemu towarzyszą wyrazy "lub równoważny".
Art. 30.
1. Zamawiający opisuje przedmiot zamówienia za pomocą cech technicznych i jakościowych, z zachowaniem Polskich Norm przenoszących normy europejskie lub norm innych państw członkowskich Europejskiego Obszaru Gospodarczego przenoszących te normy.
7. Do opisu przedmiotu zamówienia stosuje się nazwy i kody określone we Wspólnym Słowniku Zamówień.
Art. 31.
1. Zamawiający opisuje przedmiot zamówienia na roboty budowlane za pomocą dokumentacji projektowej oraz specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót budowlanych.
2. Jeżeli przedmiotem zamówienia jest zaprojektowanie i wykonanie robót budowlanych w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane, zamawiający opisuje przedmiot zamówienia za pomocą programu funkcjonalno-użytkowego.
3. Program funkcjonalno-użytkowy obejmuje opis zadania budowlanego, w którym podaje się przeznaczenie ukończonych robót budowlanych oraz stawiane im wymagania techniczne, ekonomiczne, architektoniczne, materiałowe i funkcjonalne.
4. Minister właściwy do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy zakres i formę:
dokumentacji projektowej,
specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych,
programu funkcjonalno-użytkowego
mając na względzie rodzaj robót budowlanych, a także nazwy i kody Wspólnego Słownika Zamówień.
Art. 32.
1. Podstawą ustalenia wartości zamówienia jest całkowite szacunkowe wynagrodzenie wykonawcy, bez podatku od towarów i usług, ustalone przez zamawiającego z należytą, starannością.
Art. 33.
1. Wartość zamówienia na roboty budowlane ustala się na podstawie:
1) kosztorysu inwestorskiego sporządzanego na etapie opracowania dokumentacji projektowej albo na podstawie planowanych kosztów robót budowlanych określonych w programie funkcjonalno-użytkowym, jeżeli przedmiotem zamówienia jest wykonanie robót budowlanych w rozumieniu ustawy dnia 7-lipca 1994 r. - Prawo budowlane;
2) planowanych kosztów prac projektowych oraz planowanych kosztów robót budowlanych określonych w programie funkcjonalno-użytkowym, jeżeli przedmiotem zamówienia jest zaprojektowanie i wykonanie robót budowlanych w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane.
2. Przy obliczaniu wartości zamówienia na roboty budowlane uwzględnia się także wartość dostaw związanych z wykonywaniem robót budowlanych oddanych przez zamawiającego do dyspozycji wykonawcy.
3. Minister właściwy do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej określi, w drodze rozporządzenia:
metody i podstawy sporządzania kosztorysu inwestorskiego,
metody i podstawy obliczania planowanych kosztów prąc projektowych oraz planowanych kosztów robót budowlanych określonych w programie funkcjonalno-użytkowym;
uwzględniając dane techniczne, technologiczne i organizacyjne, mające wpływ na wartość zamówienia.
Art. 35
1. Ustalenia wartości zamówienia dokonuje się nie wcześniej niż 3 miesiące przed dniem wszczęcia postępowania o udzielenie zamówienia, jeżeli przedmiotem zamówienia są dostawy lub usługi, oraz nie wcześniej niż 6 miesięcy przed dniem wszczęcia postęP9wallia o udzielenie zamówienia, jeżeli przedmiotem zamówienia są roboty budowlane.
Specyfikacja Istotnych Warunków Zamówienia
Zakres formalny·
Zakres formalny i merytoryczny dokumentacji przetargowej dla udzielenia zamówienia publicznego jest precyzyjnie określony przez prawo Art. ·36 PZP. W SIWZ wyróżnia się trzy części: warunki, które powinni spełniać oferenci; warunki kontraktowe i opis przedmiotu zamówienia. Przygotowane przez zamawiającego materiały przetargowe po ogłoszeniu przetargu stają się dokumentami przetargowymi.
Ustawa PZP nakazuje by w dokumentach przetargowych był zawarty opis przedmiotu zamówienia. Zamawiający opisuje przedmiot zamówienia na roboty budowlane za pomocą dokumentacji projektowej oraz specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót budowlanych.
Zamawiający prowadzący postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w SIWZ w punkcie dotyczącym "opisu sposobu obliczania ceny" określa w jaki sposób wykonawca powinien obliczyć cenę oferty.
Ten punkt SIWZ związany jest z kwestią wynagrodzenia za roboty budowlane. Określenie ceny za roboty budowlane przez strony procesu inwestycyjnego należy do najważniejszych zadań w realizowanym przedsięwzięciu budowlanym. Zrozumiały i czytelny zapis w SIWZ daje podstawę dla wykonawcy prawidłowego określenia ceny za roboty budowlane pod względem formy i sposobu jej obliczenia.
Kosztorys ofertowy jest odpowiedzią Wykonawcy na wymagania postawione przez Inwestora w Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia w punkcie dotyczącym "opisu sposobu obliczania ceny" .
Mamy dwie metody, które są stosowane najczęściej w rozliczaniu umów: metoda kosztorysowa (obmiarowa) metoda ryczałtowa.
Metoda kosztorysowa
Podstawą zawarcia umowy jest przedmiar robót, który jest przekazywany przez Inwestora Wykonawcy w celu określenia ceny za roboty budowlane. Oferta Wykonawcy zawarta jest w kosztorysie ofertowym, który jest integralną częścią umowy. Rozliczanie zarówno w trakcie realizacji jak i po ukończeniu robót odbywa się według ilości faktycznie wykonanych robót.
Metoda ryczałtowa
Wynagrodzenie ryczałtowe określa się ceną ryczałtową jako należną wykonawcy za wykonanie określonych robót bez wyszczególniania składowych ceny. Wysokość wynagrodzenia jest ostateczna. Dla tej metody Inwestor nie przedstawia przedmiaru robót. Powinien natomiast załączyć wzór tabeli elementów rozliczeniowych. Ta metoda wystąpi w przypadku umów typu zaprojektowanie i wykonanie robót przez samego Wykonawcę.
Wartość zamówienia jest to szacunkowe wynagrodzenie wykonawcy, które się ustala na podstawie kosztorysu inwestorskiego lub na podstawie planowanych kosztów robót budowlanych uwzględniając także wartość dostaw związanych z wykonaniem robót oddanych przez Zamawiającego do dyspozycji wykonawcy.
Podstawy ustalania wartości
Podstawą ustalenia wartości zamówienia jest całkowite szacunkowe wynagrodzenie, wykonawcy, bez podatku od towarów i usług, które Zamawiający winien określić z należytą starannością.
Na podstawie art. 33 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych zostało wydane· Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 18 maja 2004 r. w sprawie określenia metod i podstaw, sporządzania kosztorysu inwestorskiego, obliczania planowanych kosztów prac projektowych oraz planowanych kosztów robót budowlanych określonych w programie funkcjonalno-użytkowym.
Gdy przedmiotem zamówienia są same roboty; budowlane, w rozumieniu ustawy Prawo budowlane. Wartość zamówienia zgodnie z ustawą określa się' na podstawie kosztorysu inwestorskiego lub planowanych kosztów robót budowlanych.
Gdy przedmiotem zamówienia jest zaprojektowanie i wykonanie robót budowlanych w rozumieniu Prawa budowlanego. Wartość zamówienia zgodnie z ustawą, określa się na podstawie planowanych kosztów prac projektowych i robót budowlanych.
Rozporządzenie określa metody i podstawy sporządzenia kosztorysu inwestorskiego, stanowiącego podstawę określenia wartości zamówienia na roboty budowlane, oraz metody i podstawy obliczania planowanych kosztów prac projektowych i planowanych kosztów robót budowlanych.
PZP Art. 33 ust 2 - "Przy obliczaniu wartości zamówienia na roboty budowlane uwzględnia się także wartość dostaw związanych z wykonywaniem robót budowlanych oddanych przez zamawiającego do dyspozycji wykonawcy."
Kosztorys inwestorski obejmuje wartość wszystkich robót określonych dokumentacją projektową, łącznie z wartością wszystkich materiałów i urządzeń i konstrukcji niezbędnych do ich wykonania,
Zakres dokumentacji projektowej; ustala zamawiający, biorąc pod uwagę tryb udzielenia zamówienia publicznego oraz wymagania dotyczące postępowania poprzedzającego rozpoczęcie robót budowlanych, wynikające z ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane.
KOSZTORYS INWESTORSKI
Kosztorys inwestorski, opracowuje się metodą kalkulacji uproszczonej, polegającą na obliczeniu wartości kosztorysowej robót objętych przedmiarem robót jako sumy iloczynów ilości jednostek przedmiarowych robót podstawowych i ich cen jednostkowych bez podatku od towarów i usług, według wzoru:
Wk = Σ L x Cj
Wk - wartość kosztorysowa robót; L - liczba jednostek przedmiarowanych robót; Cj - cena jednostkowa roboty podstawowej.
Podstawę do sporządzania kosztorysu inwestorskiego stanowią: ceny jednostkowe, dokumentacja projektowa, specyfikacja techniczna wykonania i odbioru robót budowlanych, założenia wyjściowe do kosztorysowania.
Kosztorys inwestorski opracowuje się tylko metodą kalkulacji uproszczonej.
Metoda kalkulacji szczegółowej służy jedynie do określenia cen jednostkowych dla potrzeb kalkulacji metodą uproszczoną. Ceny materiałów określa się łącznie z kosztami zakupu.
Rozporządzenie nie nakłada obowiązku uwzględniania w kalkulacji urzędowo określonych norm, cen i narzutów, a nawet nie wymaga korzystania z jakiejkolwiek bazy (katalogów, cenników), gdyż daje możliwość opracowania indywidualnych, własnych cen, norm i wskaźników.
Kalkulacja szczegółowa
Kalkulacja szczegółowa ceny jednostkowej polega na określeniu wartości poszczególnych jednostkowych nakładów rzeczowych (kosztów bezpośrednich) oraz doliczeniu narzutów kosztów pośrednich i zysku, według wzoru:
Cj = Σ n x C + Kpj + Zj
Cj - cena jednostkowa określonej pozycji przedmiarowej; n - jednostkowe nakłady rzeczowe: robocizny - nr, materiałów - nm, pracy sprzętu - ns; c - cena czynników produkcji: robocizny - Cr, ceny materiałów - Cm, ceny pracy sprzętu - Cs;
n x c -koszty bezpośrednie jednostki przedmiarowej robót, według wzoru:
n x c = (Σ nr x Cr + Σ nm x Cm + Σ ns x Cs):,
Kpj - koszty pośrednie na jednostkę przedmiarową robót;
Zj - zysk kalkulacyjny na jednostkę przedmiarową robót.
Kosztorys inwestorski obejmuje
Kosztorys inwestorski zgodnie z § 7 obejmuje:
1. stronę tytułową zawierającą:
a. nazwę obiektu lub robót budowlanych z uwzględnieniem nazw i kodów Wspólnego Słownika Zamówień i podaniem lokalizacji,
b. nazwę i adres zamawiającego,
c. nazwę i adres jednostki opracowującej kosztorys,
d. imiona i nazwiska, z określeniem funkcji osób opracowujących kosztorys; a także ich podpisy,
e. wartość kosztorysową robót,
f. datę opracowania kosztorysu inwestorskiego.
2. ogólną charakterystykę obiektu lub robót, zawierającą krótki opis techniczny wraz z istotnymi parametrami, które określają wielkość obiektu lub robót;
3. przedmiar robót;
4. kalkulację uproszczoną;
5. tabelę wartości elementów scalonych, sporządzoną w postaci sumarycznego zestawienia wartości robót określonych przedmiarem robót, łącznie z narzutami kosztów pośrednich i zysku, odniesionych do elementu obiektu lub zbiorczych rodzajów robót;
6. załączniki:
a) założenia wyjściowe do kosztorysowania, b) kalkulacje szczegółowe cen jednostkowych, analizy indywidualne nakładów rzeczowych oraz analizy własne cen czynników produkcji i wskaźników narzutów kosztów pośrednich i zysku.
PROGRAM FUNKCJONALNOA UŻYTKOWY
Program funkcjonalno -użytkowy służy do opisu przedmiotu zamówienia, którego zakres obejmuje zaprojektowanie i wykonanie robót budowlanych. To znaczy, że w zakres takiego zamówienia obejmuje: sporządzenie projektów (budowlanego, wykonawczego); uzyskanie uzgodnień oraz pozwolenia na budowę; zrealizowanie robót budowlanych wg projektów, uzyskanie P9zwolenia na użytkowanie. Program funkcjonalno-użytkowy wg ustawy PZP art. 31 ust.3 obejmuje opis zadania budowlanego, w którym podaje się przeznaczenie ukończonych robót budowlanych oraz stawiane im wymagania techniczne, ekonomiczne, architektoniczne, materiałowe i funkcjonalne. Określenie tych wymagań w programie przy braku koncepcji projektowych planowanego obiektu daje zamawiającemu narzędzie, na podstawie którego wykonawca może określić cenę ryczałtową za jaką wykona przedmiot zamówienia.
Program funkcjonalno-użytkowy powinien zawierać jednoznaczne dyspozycje odnośnie opisywanego obiektu budowlanego i określać jego podstawowe oraz oczekiwane przez zamawiającego standardy funkcjonalno-użytkowe oraz wymagania jakościowe i materiałowe dotyczące zamówienia. Informować wykonawcę (oferenta) o dokumentach warunkujących wykonanie projektu, które dotychczas zgromadził zamawiający oraz rozstrzygnąć kto i w jakich terminach zapewni uzyskanie pozostałych dokumentów związanych z uzyskaniem pozwolenia na budowę i wykonaniem pozostałych projektów, a także o uwarunkowaniach prawnych dotyczących projektowania i wykonawstwa. Program funkcjonalno-użytkowy stanowi podstawę do wyboru wykonawcy zgodnie z UPZP; zawarcia umowy na wykonanie projektu i robót budowlanych; przygotowania oferty wykonawcy szczególnie w zakresie ceny oferty; określenia planowanych kosztów robót budowlanych i planowanych kosztów prac projektowych będących opracowaniem kosztowym.
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 18 maja 2004 r. określa metodologię obliczenia planowanych kosztów prac projektowych i robót budowlanych.
Planowane Koszty Robót Budowlanych
Kalkulacja planowanych kosztów robót budowlanych, może być stosowana jako drugi dopuszczony ustawą sposób ustalania wartości zamówienia, którego przedmiotem są roboty budowlane w rozumieniu ustawy Prawo budowlane, stanowi podstawę określenia wartości składowej zamówienia dotyczącej robót budowlanych, gdy są one zlecane łącznie z zaprojektowaniem. Niezależnie od tego czy zamawiający dysponuje dokumentacją projektową i specyfikacjami technicznymi, opisującymi szczegółowo i precyzyjnie roboty budowlane, jest dopuszczone określenie wartości zamówienia na podstawie planowanych kosztów robót budowlanych bez potrzeby opracowania kosztorysu inwestorskiego.
Planowane koszty robót budowlanych zgodnie z rozporządzeniem oblicza się stosując metodę wskaźnikową.
Planowane Koszty Prac Projektowych
Planowane koszty prac projektowych stanowią łącznie z planowanymi kosztami robót budowlanych podstawę określenia wartości zamówienia. na zaprojektowanie i wykonanie robót budowlanych.
Z powyższego wynika, iż przepisy rozporządzenia nie obowiązują przy szacowaniu wartości zamówienia, którego przedmiotem są same prace projektowe.
Obliczanie Planowanych Kosztów Robót Budowlanych WRB
Planowane koszty inwestycji budowlanej wyznacza się zamiast kosztorysu inwestorskiego, gdy zamawiający (inwestor) nie posiada dokumentacji projektowej, w rozumieniu ustawy Prawo Budowlane. Zakres rzeczowy zam9wienia określa wówczas program funkcjonalno-użytkowy. Planowane koszty robót budowlanych oblicza się wskaźnikowo według wzoru:
WRB=ΣWai*ni
WRB - wartość planowanych kosztów robót budowlanych, Wai - wskaźnik cenowy i-tego składnika kosztów,
ni - ilość jednostek dla i-tego składnika kosztów, obliczona na podstawie programu' funkcjonalno-użytkowego.
Podstawę obliczenia planowanych wartości robót budowlanych stanowią: program funkcjonalno-użytkowy i wskaźniki cenowe.
Jeżeli zamówienie na roboty budowlane obejmuje budowę w rozumieniu ustawy Prawo budowlane poszczególne grupy robót ustala się uwzględniając klasyfikację CPV (Wspólny Słownik Zamówień), przy czym podział odpowiada, co najmniej grupom robót w rozumieniu CPV. Grupy robót wg CPV:
Koszty robót przygotowania terenu pod budowę
Koszty robót budowy obiektów podstawowych
Koszty robót instalacyjnych
Koszty robót wykończeniowych
- Koszty robót związanych z zagospodarowaniem terenu i budową obiektów pomocniczych.
Podział kosztów na poszczególne grupy robót może być bardziej szczegółowy (klasy, kategorie robót).
Wskaźniki cenowe Wai ustala się na podstawie cen rynkowych lub na podstawie powszechnie stosowanych katalogów cenowych (cenników) lub w oparciu o indywidualny preliminarz kosztów. Źródła informacji przy indywidualnym zbieraniu danych mogą stanowić: '"
dane rynkowe, zawarte umowy lub kontrakty;
ceny pochodzące z aktualnych publikacji, informatorów, katalogów i ofert;
dane prognostyczne w zakresie kształtowania się cen.
Obliczanie Planowanych Kosztów Prac Projektowych WPP
Przyjęta w rozporządzeniu metoda obliczania PKPP polega na obliczeniu kosztów tych prac wskaźnikowo od planowanych kosztów robót budowlanych wg wzoru:
WPP=W[%]*WRB
WPP -planowane koszty prac projektowych,
WRB - wartość planowanych kosztów robót budowlanych, W[%] - wskaźnik procentowy.
Podstawą obliczenia planowanych kosztów prac projektowych jest wcześniejsze określenie planowanych kosztów robót budowlanych, a te z kolei są określane na podstawie programu funkcjonalno-użytkowego. Natomiast wskaźniki procentowe udziału kosztów prac projektowych w wielkości planowanych kosztów robót budowlanych, są określone w załączniku do rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dn. 18 maja 2004 r. w sprawie określenia metod i podstaw sporządzania kosztorysu inwestorskiego, obliczania planowanych kosztów prac projektowych oraz planowanych kosztów robót budowlanych określonych w programie funkcjonalno-użytkowym (Dz. U. Nr 130, poz. 1389). Dla przykładu - wskaźniki procentowe prac projektowych dla robót budowlano-montażowych inwestycji kubaturowych (tabela 1 załącznika) wynoszą od 2,25% do 9,4% planowanych kosztów robót budowlanych.
Dobór odpowiedniego wskaźnika procentowego (W%) zależy przy tym od wartości planowanych kosztów robót budowlanych oraz kategorii złożoności projektu, których wyróżnia się sześć (I-VI). Z zależności tej wynika, że wartość planowanych kosztów prac projektowych będzie tym większa im większa jest wartość planowanych kosztów robót budowlanych oraz wyższa kategoria złożoności projektu. W załączniku do rozporządzenia podano opisy poszczególnych kategorii złożoności oraz zasady ich klasyfikacji w zależności od grupy funkcjonalnej obiektów kubaturowych (budynki mieszkalne, biurowe, handlu i usług, oświaty, przemysłowe, itp.).
W załączniku do rozporządzenia podano opisy poszczególnych kategorii złożoności oraz zasady ich klasyfikacji w zależności od grupy funkcjonalnej obiektów kubaturowych (budynki mieszkalne, biurowe, handlu i usług, oświaty, przemysłowe, itp.). W punkcie 2 tego załącznika podano wskaźniki procentowe dla inwestycji liniowych: budownictwo kolejowe od 3,5%-8,0%, budownictwo drogowe od 2,5%-5,0%, obiekty sieciowe od 2,5%-14,0%.
W ostatnim 3 punkcie załącznika podano wskaźniki procentowe dla obiektów inżynierskich (m.in. mosty, zapory, maszty, oczyszczalnie ścieków) w zależności od kategorii złożoności, których w tym przypadku wyróżniono trzy CI -III). Kształtują się one w przedziale od 3,0% do 7,5%. Należy zwrócić uwagę, ze w przypadku wykonywania remontów, nadbudowy czy przebudowy, wskaźnik procentowy "W" powiększa się szacunkowo o 15%-30% w zależności od skomplikowania projektowanych robót. W przypadku rozbudowy (np. poziomej) wartość wskaźnika powiększa się o 5%-15%.
Planowane koszty prac projektowych wyliczone zgodnie z przepisami, o których mowa w ust. 1-4, nie obejmują opracowania danych wyjściowych, a w szczególności:
uzyskania mapy prawnej, opracowania mapy do celów projektowych;
opracowania dokumentacji geologiczno-inżynierskiej (badania gruntowo-wodne);
opracowania operatów ochrony środowiska;
inwentaryzacji obiektów, zagospodarowania terenu;
inwentaryzacji i waloryzacji zieleni. -. '
Planowane koszty prac projektowych nie obejmują również opracowania kosztorysu inwestorskiego, przedmiaru i specyfikacji technicznej. Koszty opracowań projektowych w poszczególnych fazach gdy zachodzi konieczność ustalenia udziału poszczególnych faz opracowań w łącznym koszcie prac projektowych lub ustalenia kosztu opracowań projektowych zlecanych odrębnie kształtują się następująco:
projekt koncepcyjny - 7-15 % wartości prac projektowych;
projekt budowlany - 30-45 % wartości prac projektowych;
projekt wykonawczy - 40-60 % wartości prac projektowych.
Jeżeli opracowanie nie obejmuje fazy projektu koncepcyjnego, wartość udziału faz następnych należy powiększyć tak, aby łączna wartość wszystkich prac wynosiła 100 %. W przypadku gdy nie można ustalić wartości wskaźnika procentowego na podstawie załącznika do rozporządzenia, zamawiający ustala go na podstawie własnych danych lub informacji uzyskanych od właściwej izby samorządu zawodowego.
SPECYFIKACIE TECH NICZN E WYKONANIA ODBIORU ROBÓT
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 2 września 200r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych oraz programu funkcjonalno-użytkowego obowiązuje od 1 października 2004 r. mówi, że dokumentacja projektowa, służąca do opisu przedmiotu zamówienia na wykonanie robót budowlanych, składa się z:
projektu budowlanego, . ,
projektów wykonawczych,'. ' ,
przedmiaru robót, pozycja przedmiaru powinna zawierać:
1.numer pozycji przedmiaru, -
2. kod pozycji przedmiaru, określony zgodnie z ustaloną indywidualnie systematyką robót lub na podstawie wskazanych publikacji zawierających kosztorysowe normy nakładów rzeczowych,
3. numer specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót budowlanych, zawierającej wymagania dla danej pozycji przedmiarowej
4. nazwę i opis pozycji przedmiaru oraz obliczenia ilości jednostek miary dla pozycji przedmiarowej,
5. jednostkę miary, której dotyczy pozycja przedmiaru,
6. ilość jednostek miar pozycji przedmiaru.
Informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia ( w określonych przypadkach).
Specyfikacja techniczna wykonania i odbioru robót jest opracowaniem zawierającym zbiór wymagań w zakresie sposobu wykonania robót budowlanych, obejmującym w szczególności wymagania właściwości materiałów, wymagania dotyczące sposobu wykonania i oceny prawidłowości wykonania poszczególnych robót oraz określenie zakresu prac, które powinny być ujęte w poszczególnych pozycjach przedmiaru zaliczanego do dokumentacji projektowej. Specyfikacja techniczna wykonania i odbioru robót wymagana przy zamówieniach publicznych w gospodarce rynkowej stanowi nieodłączną część postępowania umownego w przypadku robót budowlanych. Najczęściej jest opracowywana przez inwestora. Szczegółowy zakres i forma specyfikacji jest określona w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 2 września 2004 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych oraz programu funkcjonalno-użytkowego.
Specyfikacji technicznych nie można jednak traktować jako jakiegoś uniwersalnego normatywu, wzorca, czy też podręcznika wykonywania robót budowlanych. Taką rolę spełniają "Warunki techniczne wykonania i odbioru robót".
Specyfikacje techniczne wykonania i odbioru robót są ściśle związane z jednym, konkretnym przedsięwzięciem, określają zasady i wymagania jego realizacji.
Specyfikacje Techniczne, w rozumieniu ustawy, są dokumentem określającym warunki umowy między zamawiającym i wykonawcą robót, które mają spełniać następujące podstawowe zadania:
1) określać, czego zleceniodawca oczekuje od wykonawcy jako efektu końcowego jego prac (zgodnie z projektem i sztuką budowlaną) i w jaki sposób można sprawdzić poprawność wykonania przy odbiorze,
2) zobowiązać wykonawcę do przeprowadzenia różnego rodzaju kontroli w trakcie prowadzenia robót, które zapewniłyby wymagany poziom jakości wykonania robót,
3) stanowić podstawę do wyceny robót,
4) określić warunki techniczne wykonania i odbioru robót,
W celu spełnienia tych zadań ST powinny jasno określać:
wymagane właściwości materiałów i wyrobów oraz sposób kontroli tych właściwości w warunkach budowy,
2) reguły, jakie powinny być przestrzegane przy wykonywaniu robót, szczególnie w odniesieniu do tych robót, które nie są szczegółowo opisane w projekcie,
3) jakie roboty szczególnie ważne stanowią "słabe punkty" przy wykonaniu całego zadania i w jaki sposób można kontrolować jakość ich wykonania.
W podobny sposób interpretuje charakter ST, Dyrektywa Rady Unii Europejskiej, w której podkreśla się ponadto, że ST muszą być określone przez zamawiającego poprzez wskazanie: norm krajowych wdrażających ~norm krajowych realizujących normy międzynarodowe przyjęte przez kraje organu zamawiającego, innych krajowych norm i innych krajowych aprobat technicznych kraju organu zamawiającego, wszelkich innych norm.
Metodyka opracowania Ogólnych i Szczegółowych Specyfikacji Technicznych Wykonania i Odbioru Robót Dokumentacja projektowa:
Projekt Budowlany
Projekt Wykonawczy
li ,
Wszystkie elementy dokumentacji muszą być ze "sobą ściśle skoordynowane i powiązane. Projekt Budowlany służy do uzyskania pozwolenia na budowę ·od· odpowiednich Władz Budowlanych. Musi być opracowany w odpowiednim stopniu szczegółowości, jaki jest wymagany i jest potrzebny do ustalenia przez Władzę Budowlaną, czy spełnia wymagania lokalizacyjne, urbanistyczne i architektoniczne, oraz czy nie zagraża bezpieczeństwu i środowisku, a także czy został zaprojektowany zgodnie ze sztuką budowlaną. Nie wymaga danych potrzebnych do obliczenia kosztów inwestycji, ani szczegółów dotyczących materiałów 'i dokładnego określenia standardu wykończenia. Musi zawierać wszystkie dane i uzgodnienia niezbędne do wydania pozwolenia na budowę .
Projekt Wykonawczy powinien uzupełniać i uszczegóławiać projekt budowlany w zakresie i stopniu dokładności niezbędnym do sporządzenia przedmiaru robót, kosztorysu inwestorskiego, przygotowania oferty przez wykonawcę i realizacji robót budowlanych.
Służy do określenia przedmiotu zamówienia oraz sposobu realizacji robót budowlanych, w celu przygotowania przez przyszłego wykonawcę oferty dla zawarcia umowy na wykonanie i uzyskania po zakończeniu robót odpowiednich efektów satysfakcjonujących Zamawiającego, projekt wykonawczy dla obiektu budowlanego (obiektów) uwzględniając klasyfikację wspólnego słownika zamówień (CPV); należy· odnosić do:
- przygotowania terenu pod budowę
robót budowlanych w zakresie ,wznoszenia kompletnych obiektów budowlanych lub ich części oraz robót w zakresie inżynierii lądowej i wodnej, włącznie z robotami wykończeniowymi
- robót w zakresie instalacji budowlanych
- robót związanych z zagospbdarowaniem terenu.
Specyfikacje techniczne wykonania i odbioru robót stanowią opracowanie zawierające w szczególności zbiory wymagań, które są niezbędne po określenia standardu i jakości robót w zakresie sposobu wykonania robót budowlanych, właściwości wyrobów betonowych oraz' oceny prawidłowości wykonania poszczególnych robót.
Wyróżniamy następujące specyfikacje:
- Ogólną specyfikację techniczną wykonania i odbioru robót opracowaną dla potrzeb danego procesu inwestycyjnego, Podaje wymagania techniczne i warunki odbioru wspólne dla wszystkich składników przedmiotu umowy. Opracowywana dla potrzeb konkretnego przedsięwzięcia.
- Szczegółową specyfikację techniczną wykonania i odbioru robót opracowane dla jednorodnych grup i rodzajów robót. Podaje wymagania techniczne i warunki odbioru poszczególnych rodzajów robót, tworzących przedmiot umowy. Opracowywane dla jednorodnych grup i rodzajów robót.
Specyfikacje techniczne powinny wprowadzać jednolitą systematykę robót opartą na zasadzie podziału na rodzaje robót. Podobnie jak dla pozostałych części dokumentacji technicznej określającej przedmiot zamówienia wprowadzona jednolita systematyka robót polega na uporządkowaniu ich zgodnie z zasadami opartymi na CPV, Specyfikacje techniczne powinny być przygotowywane indywidualnie dla każdej inwestycji. Nie można utworzyć jednolitej takiej samej specyfikacji, która będzie wykorzystywana dla różnych inwestycji. Każda inwestycja ma własną specyfikę oraz wymagania i zasady jej realizacji.
Osoba (projektant, kosztorysant) opracowująca specyfikację powinna ściśle współpracować z zamawiającym, który zna specyfikę i charakter przedsięwzięcia.
Specyfikacje powinny zawierać co najmniej.
1. część ogólną, która obejmuje:
nazwę nadana zamówieniu przez zamawiającego.
1.2. przedmiot i zakres robót budowlanych
1.3. wyszczególnienie i opis prac towarzyszących i robót tymczasowych
1.4. informacje o terenie budowy zawierające wszystkie niezbędne dane istotne z punktu widzenia:
1.4.1. organizacji robót budowlanych
1.4.2. zabezpieczenia interesów osób trzecich
1.4.3. ochrony środowiska
1.4.4. warunków bezpieczeństwa pracy
1.4.5. zaplecza dla potrzeb wykonawcy
1.4.6. warunków dotyczących organizacji ruchu
1.4.7. ogrodzenia
1.4.8. zabezpieczenia chodników i jezdni
1.5. w zależności od zakresu robót budowlanych objętych przedmiotem zamówienia - nazwy i kody:
grupy robót .
klas robót
kategorii robót
2. określenia podstawowe, zawierające definicje pojęć i określeń nigdzie wcześniej niezdefiniowanych, a wymagających zdefiniowania w celu jednoznacznego rozumienia zapisów dokumentacji projektowej i specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót budowlanych .
3. wymagania dotyczące sprzętu i maszyn niezbędnych lub zalecanych do wykonania robót budowlanych zgodnie z założoną jakością
wymagania dotyczące środków transportu .
5. wymagania dotyczące wykonania robót budowlanych z podaniem sposobu ,wykończenia poszczególnych elementów, tolerancji wymiarowych, szczegółów technologicznych oraz niezbędne informacje dotyczące odcinków robót budowlanych, przerw i ograniczeń, a także wymagania specjalne
6. opis działań związanych z kontrolą, badaniami oraz odbiorem wyrobów i robót budowlanych w nawiązaniu do dokumentów odniesienia
7. wymagania dotyczące przedmiaru i obmiaru
8. opis sposobu odbioru robót budowlanych
9. opis sposobu rozliczenia robót tymczasowych i prac towarzyszących
10. dokumenty odniesienia - dokumenty będące podstawą do wykonania robót budowlanych, w tym wszystkie elementy dokumentacji projektowej, normy, aprobaty techniczne inne dokumenty i ustalenia techniczne.
ST mają określać wymagany przez zamawiającego standard wykonania wszystkich rodzajów robót oraz wymaganej jakości ich wykonania ze szczególnym uwzględnieniem zastosowanych materiałów i zainstalowanych urządzeń.
ST opracowuje się w podziale na branże. Zakres ich powinien pokrywać wszystkie grupy i rodzaje robót występujących podczas przedsięwzięcia. Dokument ten może dotyczyć robót wykonywanych w obiektach budowanych i remontowanych. Z formalnego punktu widzenia może on dotyczyć całości przedsięwzięcia (obiektu lub zespołu robót)! wydzielonej części przedsięwzięcia lub określonych robót będących przedmiotem zamówienia.
ST zgodnie z ustawą o zamówieniach publicznych stanowią jako dokument integralną część dokumentacji projektowej. Określają przedmiot zamówienia na roboty budowlane za pomocą obiektywnych cech technicznych i jakościowych oraz określającego warunki wykonania odbioru i wyceny tych robót.
Specyfikacje i przedmiar opracowuje się dla robót podstawowych. Za roboty podstawowe rozporządzenie uznaje minimalny zakres prac! które po wykonaniu są możliwe do odebrania pod względem ilości i wymogów jakościowych oraz uwzględniają przyjęty stopień scalenia robót. Autor specyfikacji decyduje! które z robót uznane zostaną za podstawowe i jaki będzie ich stopień scalenia. W dalszym etapie znajdą one swoje odbicie w przedmiarze. Roboty tymczasowe i prace towarzyszące nie znajdą się w specyfikacji.
Roboty podstawowe
Roboty podstawowe taki zakres prac! które po wykonaniu są możliwe do odebrania pod względem ilości i wymogów jakościowych oraz uwzględniają przyjęty stopień scalenia robót
Roboty tymczasowe
Roboty tymczasowe taki zakres robót! które są projektowane i potrzebne do wykonania robót podstawowych! ale nie są przekazywane zamawiającemu i są usuwane po wykonaniu robót podstawowych. Do robót tymczasowych między innymi należy zaliczyć: ustawianie rusztowań! wykonanie szalunków! odwodnień. Robót tymczasowych nie uwzględnia się w przedmiarze robót jako wydzielonych pozycji. Nie są one odrębnie opłacane, ich koszt wykonania musi być wliczony ceny robót podstawowych.
Prace towarzyszące
Prace towarzyszące to prace niezbędne do wykonania robót podstawowych, niezaliczone do robót tymczasowych np. geodezyjne wytyczenie obiektu, inwentaryzacja powykonawcza. Również prac towarzyszących nie uwzględnia się jako wydzielonych pozycji w przedmiarze robót.
PRZEDMIAR ROBÓT
Przedmiar robót to opracowanie wchodzące w skład dokumentacji projektowej. Jest to opracowanie zawierające zestawienie przewidywanych do wykonania robót (podstawowych) w kolejności technologicznej ich wykonania, sporządzone na podstawie dokumentacji projektowej (rysunków), zgodnie z systematyką robót, właściwą dla danego przedsięwzięcia, a zawierające opisy robót, ich jednostki oraz ilości wyliczone zgodnie z zasadami ustalonymi w specyfikacjach technicznych albo wykaz elementów rozliczeniowych ze wskazaniem ich ilości i miar oraz wyszczególnieniem w specyfikacji technicznej zakresu prac wchodzących w dany element rozliczeniowy. Przedmiar robót zawiera również ustalenia dotyczące sposobu wyliczenia ceny oferty.
Jest jednoznacznym sprecyzowaniem zakresu ilościowego poszczególnych robót ujętych w dokumentacji projektowej. Służy do prawidłowego określenia wartości robót budowlanych w kosztorysie inwestorskim, a także ceny oferty przez wykonawcę.
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 18 maja 2004 r.
Przedmiar robót - należy przez to rozumieć opracowanie zawierające zestawienie przewidywanych do wykonania robót w kolejności technologicznej ich wykonania, wraz z ich szczegółowym opisem, miejscem wykonania lub wskazaniem podstaw ustalających szczegółowy opis, z wyliczeniem i zestawieniem ilości jednostek, miar robót podstawowych oraz wskazaniem podstaw do ustalania cen jednostkowych robót lub jednostkowych nakładów rzeczowych.
Stanowi podstawę kalkulacji inwestorskiej, przy jego sporządzaniu należy przywołać podstawy do ustalenia cen jednostkowych robót lub jednostkowych nakładów rzeczowych.
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 2 września 2004 r.
Przedmiar robót powinien zawierać zestawienie przewidywanych do wykonania robót podstawowych w kolejności technologicznej ich wykonania wraz z ich szczegółowym opisem lub wskazaniem podstaw ustalających szczegółowy opis oraz wskazaniem właściwych specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych, z wyliczeniem i zestawieniem ilości jednostek przedmiarowych robót podstawowych.
Stanowi opis zamówienia, w którym nie wskazuje ,się podstaw wyceny, natomiast przywołane zostają przez zamawiającego odpowiednie numery specyfikacji wykonania i odbioru robót.
W przedmiarze powinny być podawane roPo'0,podstawowe, które są możliwe do sprawdzenia pod względem ilości i jakości wykonania oraz przekazywane zamawiającemu po ich wykonaniu. Roboty pomocnicze projektowane i wykonywane przez wykonawcę dla potrzeb wykonania robót podstawowych oraz usuwane po ich wykonaniu i w związku z tym nie przekazane zamawiającemu, powinny być podane w przedmiarze tylko pod warunkiem istnienia uzasadnionej potrzeby ich odrębnego rozliczenia. .
Wyróżniamy dwa sposoby ujęcia produkcji budowlanej:
W ujęciu produktowym rozpatruje się wyłącznie wyniki końcowe określonych procesów.
Wyszczególnienie w przedmiarze robót jedynie robót podstawowych jest związane z ujęciem produktywnym produkcji budowlanej (roboty). Tak opracowany dokument jest przekazany wykonawcy przez zamawiającego. Ujęcie produktowe traktuje robotę budowlaną jako konkretny produkt przekazywany inwestorowi, nie narzucając wykonawcy technologii i sprzętu potrzebnego do realizacji.
W ujęciu procesowo-zasobowym rozpatruje się czynności prowadzące do powstania określonych części i elementów obiektów budowlanych oraz zasoby zużywane podczas realizacji tych czynności. Ujęcie procesowo-zasobowe powinno mieć zastosowanie przy kalkulowaniu cen jednostkowych przez wykonawcę robót.
Na etapie przygotowania przedmiaru powinniśmy podztellć zakres robót uwzględniając przyszłe rozliczenia kosztów. Przedmiar stanowi podstawę obliczenia wartości kosztorysowej w przypadku kosztorysu inwestorskiego lub ceny oferty wynikającej z kosztorysu ofertowego. Jest dokumentem, którego podział robót umożliwia rozliczenia rzeczowo-finansowe lub przygotowanie harmonogramu.
Z rozporządzenia w sprawie szczegółowego zakresu i formy dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych oraz programu funkcjonalno - użytkowego wynika, że spis działów przedmiaru robót powinien przedstawiać podział wszystkich robót budowlanych w danym obiekcie na grupy robót z ich określeniem kodowym wg wspólnego słownika zamówień CPV, na:
Roboty związane z przygotowaniem terenu pod budowę - kod 45100000-8 Roboty związane z wykonaniem konstrukcji obiektów - kod 45200000-9 Roboty instalacyjne - kod 45300000-0
Roboty wykończeniowe - kod 45400000-1.
38