Modele hierarchiczne:
-istnieje czynnik „g”
-istnieją zdolności niższego rzędu (mają mniejszą sferę oddziaływania) - o różnym poziomie ogólności
● Spearman
- Zastosowanie analizy czynnikowej do badania inteligencji zapoczątkował Charles Spearman w 1904 i on jest twórcą pierwszej teorii czynnikowej inteligencji.
- Na podstawie analizy korelacji wyników wykonywania różnych zadań wyodrębnił on czynnik ogólny (g) jako wartość statystyczną najsilniej korelującą z wykonaniem zadań intelektualnych - czyli właściwą inteligencję - oraz czynnik odpowiedzialny za specyficzne zdolności człowieka (s).
- teoria Spearmana nazywana jest „dwuczynnikową” - sądził on, że jest jeden czynnik „g” (energia mentalna) i nieokreślona liczba czynników „s”
Spearman c.d.
- czynnik „g” określa zdolność do wykonywania trzech podstawowych operacji umysłowych: nabywania doświadczenia; edukcji relacji i edukcji korelatu.
- nabywanie doświadczeń - czyli inteligentne postrzeganie świata; kodowanie świata wspomagane kategoryzacją i kojarzeniem nowej wiedzy ze starą - czyli znajdowanie sensu w postrzeganych treściach
- wnioskowanie o relacjach - samochód i hulajnoga = pojazdy (dwa obiekty poznajemy a efektem jest poznanie między nimi związku - co jest podłożem inteligencji) - niezależna od treści zadania - dostrzeganie abstrakcyjnych relacji; dostrzeganie abstrakcyjnych relacji
(znajdowanie relacji między dwoma lub więcej obiektami ---cukier - ? - słodki (ujmowanie stosunku między elementami)
- wnioskowanie o współzaleźnościach - jeśli znamy jakiś element i przypisaną mu relację, natychmiast znajdujemy drugi element, przypisany w tejże relacji wobec pierwszego.
Biały - przeciwieństwo - korelat = czarny (cytryna-smak-?)
Czyli cos zostaje zauważone dzięki wcześniejszemu dostrzeżeniu innego obiektu.
Doświadczenie, relacje i współzależności na przykładzie rozwiązywania RAVEN'a
właściwe kodowanie poszczególnych figur tak aby później można było skupić uwagę tylko na poszczególnych aspektach
dostrzeżenie relacji między elementami / figurami
przeniesienie relacji na inne figury, przede wszystkim na tzw. „kafeterię” czyli sześć propozycji prawidłowego rozwiązania
1