KRZYŻOWKI GENETYCZNE
ZADANIE 3
Ustal, który hodowca - krów, myszy czy rybek akwariowych - może najtrafniej i szybko określić, czy genotyp samca z cechą dominującą jest homozygotyczny, czy heterozygotyczny. Swój wybór uzasadnij używając dwóch argumentów.
Krzyżówka testowa, czyli krzyżówka osobnika o cesze recesywnej (homozygoty recesywnej) z osobnikiem o cesze dominującej, przeprowadzana w celu sprawdzenia czy ten ostatni jest homo - czy heterozygotą.
Zdolności rozrodcze wybranych zwierząt:
bydło domowe - po 280 dniach ciąży rodzi się zwykle 1 młode.
mysz polna - kilka razy w roku po 21 - 23 dniach ciąży rodzi się 4 - 9 młodych.
gupik (ryba jajożyworodna) - co 4 tygodnie samica może rodzić średnio 45 młodych.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………..………………………………..
ZADANIE 12
Barwa oczu u ludzi jest determinowana przez allele znajdujące się w autosomach, przy czym ciemna barwa oczu jest dominująca w stosunku do jasnej. Rodzice o oczach ciemnych mają dziecko o oczach jasnych.
Ustal i podaj genotypy wszystkich osób wymienionych w zadaniu oraz podaj nazwę prawa, zgodnie z którym dziedziczy się ta cecha.
ZADANIE 19
Ile rodzajów gamet i w jakich ilościach (% gamet) będzie wytwarzał organizm heterozygotyczny pod względem:
jednej cechy Bb …………………………………………………………..
dwóch niezależnie dziedziczących się cech AaBb. …………………………………………………………………………….
ZADANIE 32
Praworęczność i leworęczność są cechami dziedzicznymi. Leworęczność jest cechą recesywną.
Wyjaśnij, jak rozkładają się cechy leworęczności i praworęczności w pokoleniu F1 jeżeli jeden z rodziców był praworęczny, drugi leworęczny.
ZADANIE 35
Rodzice (P) są nosicielami recesywnego genu. Przedstaw za pomocą symboli literowych - A, a - genotypy rodziców i potomstwa. Podaj prawdopodobieństwo ujawnienia się tego genu u ich potomstwa (F1).
ZADANIE 38
Schemat przedstawia rodowód genetyczny pewnej rodziny. Kółko oznacza kobietę, kwadrat oznacza mężczyznę.
Które z poniższych określeń charakteryzuje dziedziczoną cechę?
sprzężona z płcią i recesywna,
sprzężona z płcią i dominująca,
autosomalna recesywna,
autosomalna dominująca.
ZADANIE 41
W rodzicielskim pokoleniu muszki owocowej wszystkie samce miały oczy czerwone, a samice - oczy białe. Okazało się, że w pokoleniu F1 wszystkie samice mają oczy czerwone, a samce - oczy białe.
Wyjaśnij zasady dziedziczenia koloru oczu u muszki owocowej.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ZADANIE 49
Skrzyżowano rośliny różniące się barwą owoców i wysokością pędu. Ich potomstwo stanowiło 35 roślin wysokich z czerwonymi owocami, 31 wysokich z żółtymi owocami, 38 karłowatych z czerwonymi owocami i 33 karłowatych z żółtymi owocami.
Określ genotypy roślin, które wydały takie potomstwo.
………………………………………………………………………………………………
KRZYŻOWKI GENETYCZNE 2
ZADANIE 1
Skrzyżowano ze sobą dwie odmiany hodowlane lwiej paszczy różniące się od siebie barwą kwiatów, odmianę o kwiatach czerwonych (genotyp AA) z odmianą o kwiatach białych (genotyp aa). W pierwszym pokoleniu wszystkie rośliny miały kwiaty różowe, natomiast krzyżowane dalej ze sobą, dały rośliny o kwiatach czerwonych, różowych i białych.
przeprowadź analizę genetyczną tej krzyżówki według poleceń:
zapisz genotypy pokolenia rodzicielskiego (P) i genotypy gamet. ………………………………….……………………………………………..
zapisz genotypy potomstwa F1 i genotypy gamet tego pokolenia ……………………………………..………………………………………….
stosując szachownicę Punnetta, przedstaw genotypy F2 i oblicz stosunek fenotypów w tym pokoleniu.
…..……………………………………………………………………………..
wyjaśnij, co sugeruje wystąpienie w potomstwie tej krzyżówki roślin o kwiatach różowych. …………………..………………………………………………………………….
ZADANIE 2
U królików barwa sierści jest determinowana przez kilka wariantów tego samego genu. Zasady dominacji przedstawiają się następująco:
C > cch > ch > c
W układach homozygotycznych każdy z nich warunkuje odmienny kolor sierści:
CC - szare,
cchcch - srebrne,
chch - białe z czarnymi plamami na pyszczku,
cc - jednolicie białe (albinosy).
Homozygotycznego szarego królika skrzyżowano z albinotycznym i otrzymano F1, które następnie skrzyżowano ze srebrnym królikiem. Jakie potomstwo otrzymano?
ZADANIE 4
U dzwonka karpackiego, którego kwiaty maja kolor niebieski, zdarzają się kwiaty białe. Stwierdzono, że barwnik niebieski powstaje w wyniku dwuetapowego szlaku przemian katalizowanego przez dwa enzymy - dlatego barwa niebieska jest kodowana przez dwa geny (A, B) i powstaje tylko wtedy, gdy osobnik ma co najmniej jeden dominujący allel w każdej parze. W wyniku krzyżówki dwóch niebieskich podwójnych heterozygot dominujących otrzymano stosunek fenotypów 9 : 7.
Podaj nazwę rodzaju genów determinujących niebieską barwę dzwonka karpackiego. Przedstaw wynik krzyżówki (zapis w postaci szachownicy) dwóch niebieskich osobników, z których jeden jest podwójną heterozygotą, a drugi podwójną homozygotą.
…………………………………….
ZADANIE 5
Ustal wszystkie rodzaje gamet, jakie może wytworzyć organizm mężczyzny o genotypie: AaXbY. Niebieski kolor oczu u ludzi warunkowany jest recesywnym allelem, a kolor brązowy - allelem dominującym A. kolor oczu jest cechą niesprzężoną z płcią. Daltonizm warunkowany jest przez allel recesywny b leżący w chromosomie X.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ZADANIE 8
U muszki owocowej czerwona barwa oczu (A) dominuje nad białą barwą (a) oczu i jest cecha sprzężoną z płcią.
Skrzyżowano samicę o oczach białych z samcem o oczach czerwonych.
Podaj genotypy wszystkich osobników przedstawionych na poniższym rysunku (P, F1). Zapisz wynik krzyżówki tych osobników w postaci szachownicy genetycznej.
ZADANIE 11
Dystrofia mięśniowa Duchenne'a jest cechą sprzężoną z płcią. W pewnej rodzinie, w której rodzice nie wykazywali tego schorzenia, urodziło się dwoje dzieci. Okazało się, że jedno z nich ma dystrofię mięśniową. Wiadomo, że w rodzinie matki brat był chory na dystrofię, drugi brat i siostra byli zdrowi. Rodzice matki nie mieli dystrofii.
Określ, które z rodziców było nosicielem allelu dystrofii, jakiej płci było ich dziecko chore na dystrofię oraz jakie będzie prawdopodobieństwo, że następne dziecko też będzie chore.
Rodzice matki: …………………………………………………………………………
Potomstwo: …………………………………………………………………………….
Rodzice dziecka: ……………………………………………………………………….
Dzieci: ………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ZADANIE 12
Mężczyzna o oczach ciemnych, praworęczny, ma dzieci z kobietą, która ma niebieskie oczy i jest leworęczna. Ojciec mężczyzny miał oczy niebieskie i był leworęczny, a matka miała oczy piwne i była praworęczna.
Przedstaw genotypy wszystkich osobników dorosłych oraz genotyp i opisz fenotyp potomstwa.
ZADANIE 21
Przeanalizuj i opisz krzyżówkę, posługując się określeniami podanymi poniżej.
pokolenie rodzicielskie, I pokolenie mieszańców, gamety, homozygota, heterozygota, fenotyp, genotyp, II pokolenie mieszańców
Odczytaj wynik końcowy i podaj jego interpretację.
…………………………………….…..
…………………………………….…..
………………………………………...
…………………………………………
………….………………………………
….………………………………………
…………………………………………………………………………………………..
ZADANIE 39
Przedstawione krzyżówki ilustrują dziedziczenie barwy kwiatów (fenotypów) u dwóch różnych gatunków roślin.
krzyżówka 1 krzyżówka 2
P: kwiaty czerwone x kwiaty białe P: kwiaty czerwone x kwiaty białe
F1: kwiaty różowe F1: kwiaty czerwone
Wyjaśnij, dlaczego mimo takich samych barw kwiatów u form rodzicielskich (homozygotycznych) osobniki potomne z krzyżówki 1 wytwarzają kwiaty różowe, a z krzyżówki 2 - czerwone.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………