Ocena ryzyka zawodowego geologa na budowie

Identyfikacja zagrożeń biologicznych

Lp.	Zagrożenie lub czynnik niebezpieczny, szkodliwy, uciążliwy - grupa ryzyka	Źródło zagrożenia - droga przenoszenia	Możliwe skutki zagrożenia
1.	Ortomyxoviridae/wirusy grypy (typu A,B,C).	Ludzie.	Grypa (wysoka gorączka, bóle kostno-mięśniowe, bóle głowy, ból gardła, drapanie w gardle, suchy kaszel, katar i kichanie, podrażnienie oczu, znaczne osłabienie, dreszcze). Zapalenie płuc.
		Gr. 2 szczepienia.		Powietrzno-kropelkowa (najczęściej kichanie).
	2.	Bakterie (beztlenowe laseczki przetrwalnikowe).		Gleba, kał, ścieki.	Zgorzel gazowa z rozpadem tkanek, zapalenie tkanki łącznej, posocznica. Działanie toksyczne przez toksyny białkowe.
		Gr. 2.		Bezpośrednia (przyranne).
	3.	Clostridium tetani / laseczka tężca.		Przewód pokarmowy zwierząt (zwłaszcza koni), nawóz, gleba.	Tężec. Działanie toksyczne przez trzy rodzaje toksyn białkowych, zwłaszcza silną neurotoksyczną tetanospazminę.
		Gr. 2.		Bezpośrednie (przyranne).
	4.	Candida albicans. Zakażenie grzybicą.		Ludzie.	Kandydoza paznokci, skóry, alergia.
		Gr. 2, brak szczepień A.		Bezpośrednia, wilgotne środowisko.
5.	Poślizgnięcie i upadek na tym samym poziomie.	Mokre, nierówne nawierzchnie, drabinki i pomosty.	Urazy: stłuczenia, złamania i zwichnięcia.
6.	Ostro, szorstkie powierzchnie i krawędzie.	Ostre, wystające, niezabezpieczone przedmioty na terenie pracy.	Skaleczenia, otarcia, zakłucia - najczęściej dłoni.
7.	Prąd elektryczny.	Używanie urządzeń zasilanych energią elektryczną; praca w terenie uzbrojonym instalacje elektryczne.	Porażenia. Utrata przytomności. Zatrzymanie akcji serca, w skrajnych przypadkach śmierć. Wtórne urazy całego ciała - stłuczenia.
8.	Wypadki drogowe (kolizje) na trasie dojazdu oraz na terenie placu budowy.	Poruszające się maszyny budowlane i samochody - inni użytkownicy ruchu drogowego.	Złamania kończyn, potłuczenia, urazy całego ciała, w skrajnych przypadkach nawet śmierć.
9.	Potrącenie, uderzenie przez ruchome przedmioty, przygniecenie.	Manewrujące na terenie budowy maszyny budowlane; samochody ciężarowe.	Zatrucie, uszkodzenie narządów wewnętrznych i układu nerwowego.
10.	Odpryski materiału.	Wiercenie udarowe.	Urazy twarzy, zaprószenie oczu, ciężkie uszkodzenia gałki ocznej.
11.	Pożar.	Materiały pędne i smary zwłaszcza w trakcie tankowania zbiorników maszyn budowlanych paliwem.	Oparzenia II stopnia na niewielkiej powierzchni ciała.
12.	Wybuch.	Niewypały. Praca w terenie uzbrojonym w instalacje gazowe.	Obrażenia wewnętrzne, w skrajnych przypadkach nawet śmierć.
13.	Przeciążenie układu ruchu (mięśniowo-szkieletowego).	Umieszczanie młota udarowego (25 kg) na przewodzie wiertniczym; przenoszenie materiałów, narzędzi, praca w pozycji wymuszonej.	Poważne schorzenia układu mięśniowo-szkieletowego.
14.	Hałas.	Pracujące maszyny budowlane; młot udarowy (spalinowy) Atlas Copco Cobra MK1.	Pozasłuchowe skutki oddziaływania hałasu, częściowy ubytek słuchu.
15.	Zmienne warunki atmosferyczne.	Praca na otwartym powietrzu.	Przegrzanie, udar cieplny, wyziębienie.
16.	Wibracja miejscowa.	Młot udarowy.	Zmęczenie (bóle). Zespół wibracyjny (zmiany chorobowe w układach krążenia krwi - naczyniowym oraz nerwowym i kostno-stawowym).

KARTA OCENY RYZYKA NA STANOWISKU PRACY	Data …...........	Numer Karty ....................................
		Sporządził zespół ............................................................ ............................................................ ............................................................
Stanowisko pracy Geolog	Liczba narażonych ........................
Charakterystyka stanowiska pracy: W terenie: nadzoruje wykonywanie odwiertów, pomaga w wykonywaniu płytkich wierceniach lekkim sprzętem udarowym, pobiera próby do analizy laboratoryjnej. rysuje profile i przygotowuje dane niezbędne do dalszych analiz. W laboratorium bada właściwości fizyko-chemiczne pobranych prób. W biurze: wprowadza dane z odwiertów, korzysta z programów obliczeniowych, rysuje profile odwiertów geologicznych, sporządza mapy i przekroje geologiczne. Badając warstwy wodonośne - geolog: ustala głębokość lustra wody, przeprowadza próbne pompowania wody ze studni, mierzy wydajność studni. Geolog ma do dyspozycji odzież i obuwie robocze (letnie i zimowe) oraz środki ochrony indywidualnej: hełm ochronny, ochronniki słuchu, okulary ochronne oraz kamizelkę odblaskową. Pracownik ma do dyspozycji także instrukcje stanowiskowe bhp oraz apteczkę pierwszej pomocy. W trakcie pracy geolog wykorzystuje: komputer przenośny i samochód służbowy, młot udarowy (spalinowy), uniwersalny agregat hydrauliczny, wyciągarkę hydrauliczną, sondy dynamiczne, świder okienkowy, myjki ciśnieniowe, młotek i szpachelki.	Dokumenty odniesienia: ustawa z 26.6.1974 r. - Kodeks pracy (tj. Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, ze zm.), ustawa z 24.8.1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (tj. Dz.U. z 2002 r. Nr 147, poz. 1229, ze zm.), rozp. MPiPS z 26.9.1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bhp (tj. Dz.U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650, ze zm.), rozp. MZ z 3.10.2004 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy związanej z występowaniem w miejscu pracy czynników chemicznych (Dz.U. z 2005 r. Nr 11, poz. 86), rozp. MZ z 22.4.2005 r. w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki (Dz.U. Nr 81, poz. 716), rozp. MGiP z 5.8.2005 r. w sprawie bhp przy pracach związanych z narażeniem na hałas lub drgania mechaniczne (Dz.U. Nr 157, poz. 1318), rozp. MPiPS z 29.11.2002 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz.U. Nr 217, poz. 1833, ze zm.), rozp. MPiPS z 14.3.2000 r. w sprawie bhp przy ręcznych pracach transportowych (Dz.U. Nr 26, poz. 313, ze zm.), rozp. MPiPS z 1.12.1998 r. w sprawie bhp na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz.U. Nr 148, poz. 973), rozp. MG z 15.12.2005 r. w sprawie zasadniczych ­wymagań dla sprzętu elektrycznego (Dz.U. Nr 259, poz. 2172), PN-N-18002:2000, PN-Z-08052:1980, regulamin pracy, instrukcje zakładowe.

Zagrożenia biologiczne

Lp.	Zagrożenie Grupa ryzyka	Źródło zagrożenia Wyniki pomiarów Droga przenoszenia	Ciężkość szkód	Prawdopodo- bieństwo	Oszacowanie ryzyka	Działania profilaktyczne Przechowywanie dokumentów (tak/nie)
1.	Ortomyxoviridae / wirusy grypy (typu A,B,C).	Ludzie.	Średnia	Mało prawdopodobne	Średnie - dopuszczalne	Szczepienia tylko A i B.
		Gr. 2, szczepienia.				Powietrzno-kropelkowa.				Nie.
	2.	Bakterie (beztlenowe laseczki przetrwalnikowe).				Gleba, kał, ścieki.	Duża	Mało prawdopodobne	Średnie - dopuszczalne	Szybkie opatrywanie ran, dezynfekcja.
		Gr. 2.				Bezpośrednia (przyranne).				Nie.
	3.	Clostridium tetani / laseczka tężca.				Przewód pokarmowy zwierząt (zwłaszcza koni), nawóz, gleba.	Duża	Mało prawdopodobne	Średnie - dopuszczalne	Szczepienia ochronne. Stosowanie odzieży roboczej (szczególnie buty i rękawice). Opatrywanie ran bez zbędnej zwłoki. Podawanie anatoksyny i anatoksyny tężcowej osobom zranionym przy pracach ziemnych.
		Gr. 2.				Bezpośrednie (przyranne).				Tak.
	4.	Candida albicans. Zakażenie grzybicą.				Ludzie.	Średnia	Mało prawdopodobne	Małe - dopuszczalne	Stosowanie mydeł i zasypek z dodatkiem środków przeciwgrzybiczych. Zapewnienie pracownikom możliwości wymiany zamoczonego obuwia oraz skarpet.
		Gr. 2, brak szczepień A.				Bezpośrednia, wilgotne środowisko.				Nie.
Lp.	Zagrożenie	Źródło zagrożenia	Ciężkość szkód	Prawdopodo- bieństwo	Oszacowanie ryzyka	Działania profilaktyczne
5.	Poślizgnięcie i upadek na tym samym poziomie.	Mokre, nierówne nawierzchnie, drabinki i pomosty.	Mała	Prawdopodobne	Małe - dopuszczalne	Stosowanie odpowiedniego obuwia roboczego. Zachowanie ładu i porządku na stanowiskach pracy występujących na placu budowy. Wzmożona uwaga (zachowanie szczególnej ostrożności). Podejmowanie działań ograniczających pośpiech.
6.	Ostro, szorstkie powierzchnie i krawędzie.	Ostre, wystające, niezabezpieczone przedmioty na terenie pracy.	Mała	Prawdopodobne	Małe - dopuszczalne	Stosowanie odpowiednio dobranych rękawic i obuwia roboczego. Wzmożona uwaga (zachowanie szczególnej ostrożności). Działania ograniczające pośpiech.
7.	Prąd elektryczny.	Używanie urządzeń zasilanych energią elektryczną; praca w terenie uzbrojonym instalacje elektryczne.	Duża	Mało prawdopodobne	Średnie - dopuszczalne	Przestrzeganie instrukcji i procedur związanych z rozpoczęciem robót na terenie przeznaczonym do wierceń. Kontrole prawidłowości działania (sprawności) osprzętu elektrycznego, zwłaszcza gniazd wtykowych, wtyczek, przełączników, przewodów zasilających. Sprawdzenie działania ochron przeciwporażeniowych instalacji i urządzeń (przeglądy, oględziny i pomiary skuteczności ochrony).
8.	Wypadki drogowe (kolizje) na trasie dojazdu oraz na terenie placu budowy.	Poruszające się maszyny budowlane i samochody - inni użytkownicy ruchu drogowego.	Średnia	Mało prawdopodobne	Małe - dopuszczalne	Przestrzeganie przepisów prawa o ruchu drogowym. Dbałość o dobry stan techniczny wykorzystywanych pojazdów (regularne przeglądy pojazdu, zwłaszcza ogumienia, w tym wymiana opon na zimowe lub letnie w zależności od pory roku). Szkolenie z zasad poruszania się po terenie budowy ze szczególnym zwróceniem uwagi na miejsca niebezpieczne (skrzyżowania ciągów transportowych i zasięg stref pracy maszyn i pojazdów na budowie). Zachowanie szczególnej ostrożności. Ograniczenie pośpiechu.
9.	Potrącenie, uderzenie przez ruchome przedmioty, przygniecenie.	Manewrujące na terenie budowy maszyny budowlane; samochody ciężarowe.	Średnia	Mało prawdopodobne	Małe - dopuszczalne	Właściwa organizacja pracy. Wytyczenie i oznakowanie dróg transportu wewnętrznego oraz stref niebezpiecznych. Przestrzeganie instrukcji i procedur poruszania się po terenie budowy. Stosowanie ostrzegawczej kamizelki odblaskowej. Wzmożona uwaga (zachowanie szczególnej ostrożności).
10.	Odpryski materiału.	Wiercenie udarowe.	Średnia	Prawdopodobne	Małe - dopuszczalne	Przestrzeganie procedur i instrukcji bhp. Stosowanie przydzielonych środków ochrony indywidualnej (okulary ochronne). Wzmożona uwaga (zachowanie szczególnej ostrożności). Ograniczanie pośpiechu w trakcie wykonywania prac.
11.	Pożar.	Materiały pędne i smary - napełnianie zbiorników maszyn budowlanych paliwem.	Duża	Mało prawdopodobne	Średnie - dopuszczalne	Rygorystyczne przestrzeganie zakazu tankowania przy pracującym silniku maszyny lub z uszkodzonym cieknącym zbiornikiem paliwa (kontrola szczelności przewodów paliwowych). Zachowanie ostrożności podczas tankowania (unikanie rozlewania paliwa). Zakaz palenia papierosów (tak­że przebywania z innym otwartym źródłem ognia) w pobliżu pracującego silnika. Dodatkowe szkolenie p. pożarowe pracowników. Odpowiednia ilość sprawnego, podręcznego sprzętu gaśniczego. Zmiana zanieczyszczonej paliwem odzieży. Wprowadzenie obowiązku umycie skażonej paliwem skóry.
12.	Wybuch.	Niewypały. Praca w terenie uzbrojonym w instalacje gazowe.	Duża	Mało prawdopodobne	Średnie - dopuszczalne	Przestrzeganie zasady, że geolog może przystąpić do wykonywania odwiertów wyłącznie po otrzymaniu od kierownika budowy pisemnego oświadczenia, że na terenie przeznaczonym do wykonywania płytkich wierceń geotechnicznych i środowiskowych lekkim sprzętem udarowym nie ma czynnych instalacji wodnych, kanalizacyjnych, elektrycznych, gazowych lub centralnego ogrzewania. W przypadku prowadzenia wierceń w bezpośrednim sąsiedztwie tego rodzaju instalacji, kierownik budowy jest zobowiązany do podania bezpiecznej odległości w pionie i w poziomie, w jakiej mogą być wykonywane wiercenia. Kierownik budowy powinien też w takim przypadku zapewnić fachowy nadzór techniczny nad przebiegiem prac. W przypadku napotkania niewypałów, należy: nie dotykać ich, przerwać roboty, usunąć ludzi i maszyny (o ile jest to możliwe) z bezpośredniego sąsiedztwa, uniemożliwić dostęp do miejsca zagrożenia osobom postronnym, powiadomić Policję lub najbliższą Grupę Rozminowywania.
13.	Przeciążenie układu ruchu (mięśniowo-szkieletowego).	Umieszczanie młota udarowego (25 kg) na adaptorze - przewodzie wiertniczym; przenoszenie materiałów, narzędzi, praca w pozycji wymuszonej.	Mała	Mało prawdopodobne	Małe - dopuszczalne	Przestrzeganie instrukcji i zasad ręcznego dźwigania ciężarów (w tym dopuszczalnych norm dźwigania). Stosowanie urządzeń ułatwiających transport ręczny (wózki, pasy, uchwyty). W razie konieczności ponowne szkolenia z zasad wykonywania transportu ręcznego. Stosowanie odzieży roboczej i ochronnej. Stosowanie obuwia roboczego z podeszwą antypoślizgową.
14.	Hałas.	Młot udarowy (spalinowy) Atlas Copco Cobra MK1 oraz pracujące na sąsiednich stanowiskach maszyny budowlane.	Średnia	Mało prawdopodobne	Małe - dopuszczalne	Stosowanie indywidualnych środków ochrony osobistej (ochronniki słuchu). Okresowe badania i pomiary natężeń hałasu. Kontrola lekarska narażonych pracowników i stanowisk pracy. Właściwa organizacja pracy uwzględniająca przestoje technologiczne (w przypadku zbyt dużego natężenia hałasu zalecane jest przerwanie wierceń i oddalenie się poza strefę zagrożenia) oraz inne niezaplanowane sytuacje, które mogą wydłużyć czas realizacji wierceń. Przeglądy sprawności wykorzystywanego młota pneumatycznego - w tym wykonywanie wszystkich regulacji i napraw bez zbędnej zwłoki.
15.	Zmienne warunki atmosferyczne.	Praca na otwartym powietrzu.	Średnia	Mało prawdopodobne	Małe - dopuszczalne	Przydział i stosowanie odpowiedniej odzieży roboczej (letniej i zimowej), w tym kurtek przeciwdeszczowych. Organizacja prac uwzględniająca aktualne warunki atmosferyczne. Zapewnienie napojów gorących i zimnych (w zależności od warunków atmosferycznych). Zapewnienie pomieszczeń do ogrzania się pracowników.
16.	Wibracja miejscowa.	Młot udarowy.	Duża	Mało prawdopodobne	Średnie - dopuszczalne	Badania lekarskie okresowe i kontrolne. Zakaz pracy w godzinach nadliczbowych. Zakaz zatrudniania pracowników z: chorobami ośrodkowego układu nerwowego, uszkodzeniem błędnika, zaburzeniami równowagi, itp. Przeglądy sprawności wykorzystywanego młota pneumatycznego - w tym wykonywanie wszystkich regulacji i napraw bez zbędnej zwłoki.
Uwagi: Brak lub niestosowanie zabezpieczeń powoduje podwyższenie kategorii ryzyka, tzn. zwiększa prawdopodobieństwo zaistnienia wypadku, choroby.						Zatwierdził:

Rozdział 5/2.A.14.

2

---