inst kanal, instalacje budowlane


  1. WSTĘP

    1. Przedmiot normy. Przedmiotem normy są wymagania w projektowaniu instalacji kanalizacyjnej ścieków bytowo - gospodarczych i deszczowych.

    2. Zakres stosowania normy. Normę należy stosować w projektowaniu instalacji kanalizacyjnych ścieków bytowo - gospodarczych, dla obiektów budowlanych i ich bezpośredniego otoczenia. Wymagania normy obowiązują dla instalacji nowych, rozbudowanych i przebudowanych. Norma nie dotyczy instalacji kanalizacyjnych ścieków technologicznych oraz lokalnych oczyszczalni ścieków .

    3. Określenia

1.3.1. instalacja kanalizacyjna - zespół powiązanych ze sobą elementów służących do odprowadzania ścieków z obiektu budowlanego i jego otoczenia do sieci kanalizacyjnej zewnętrznej lub innego odbiornika.

1.3.2. użytkownik instalacji - osoba fizyczna lub prawna powołana do eksploatacji instalacji kanalizacyjnej w obrębie obiektu budowlanego i jego otoczenia.

1.3.3. przepływ obliczeniowy - umowna wartość strumienia objętości ścieków, stanowiąca podstawę wymiarowania przewodów instalacji kanalizacyjnych.

1.3.4. przybór sanitarny - urządzenie służące do odbierania i odprowadzania zanieczyszczeń płynnych powstałych w wyniku działalności higieniczno - sanitarnych i gospodarczych.

1.3.5. podejście - przewód łączący przewód sanitarny lub urządzenie z przewodem spustowym lub przewodem odpływowym.

1.3.6. przewód spustowy (pion) - przewód służący do odprowadzania ścieków z podejść kanalizacyjnych , rynien lub wpustów deszczowych do przewodu odpływowego.

1.3.7. przewód odpływowy (poziom) - przewód służący do odprowadzania ścieków z pionów do podłączenia kanalizacji lub innego odbiornika.

1.3.8. podłączenie kanalizacyjne (przykanalik) - przewód odprowadzający ścieki z nieruchomości do sieci kanalizacyjnej zewnętrznej lub innego odbiornika.

1.3.9. powierzchnia odwadniania - powierzchnia, z której ścieki odprowadzane są do instalacji kanalizacyjnej.]

1.3.10. wpust - urządzenie służące do zbierania ścieków z powierzchni odwadnianych i odprowadzania ich do instalacji kanalizacyjnej.

1.3.11. rynna - przewód otwarty zbierający wody opadowe z połaci dachowej i odprowadzający je do przewodu spustowego.

1.3.12. przewód wentylacyjny kanalizacji - przewód łączący instalację kanalizacyjną ścieków bytowo - gospodarczych z atmosferą, służący do wentylowania tej instalacji (i ścieki kanalizacji zewnętrznej) oraz wyrównywania ciśnienia.

1.3.13. zamknięcie wodne - urządzenie zabezpieczające przed wydostaniem się gazów z instalacji kanalizacyjnej.

1.3.14. czyszczak - element instalacji umożliwiający dostęp do wnętrza przewodu kanalizacyjnego w celu jego czyszczenia.

1.3.15. zabezpieczenie przeciwzalewowe - urządzenie służące do zabezpieczenia przed zalewaniem ściekami z zewnętrznej sieci kanalizacyjnej, montowane na przewodzie odpływowym lub podłączeniu kanalizacyjnym.

  1. WYMAGANIA OGÓLNE

2.1. Warunki odprowadzania ścieków .

Ścieki bytowo - gospodarcze należy odprowadzać do zewnętrznej sieci kanalizacyjnej sanitarnej lub ogólnospławnej. Przy ich braku ścieki należy odprowadzać, przez lokalną oczyszczalnię ścieków, do odbiornika lub do zbiornika bezodpływowego, z zapewnieniem wywozu taborem asenizacyjnym.

Ścieki deszczowe ujęte przez wpust na terenie nieruchomości , należy odprowadzać do zewnętrznej sieci kanalizacji deszczowej lub ogólnospławnej. Przy ich braku należy tak zorganizować odpływ, aby ścieki nie przedostawały się na teren sąsiedniej nieruchomości.

Należy zapewnić odprowadzenie wód opadowych z powierzchni dachów, balkonów, tarasów itp. Oraz części terenu nieruchomości , która ostała uszczelniona.

Do instalacji kanalizacji deszczowej można odprowadzić ścieki pochodzące z basenów kąpielowych i ogrodowych oraz fontann itp.

2.2. Wymagania dla instalacji kanalizacyjnych. Instalacja kanalizacyjna powinna zapewniać stałe odprowadzenie ścieków w sposób zabezpieczający instalację i obiekt budowlany przed ich działaniem termicznym , mechanicznym i agresywnym.

Dla zabezpieczenia obiektu budowlanego i gruntu przed skażeniem należy stosować materiał i urządzenia zapewniające utrzymanie szczelności instalacji.

Każda nieruchomość powinna mieć własne podłączenie kanalizacyjne do istniejącej zewnętrznej sieci kanalizacyjnej. W przypadkach uzasadnionych względami technicznymi lub ekonomicznymi dopuszcza się budowanie wspólnego podłączenia kanalizacyjnego dla kilku nieruchomości.

W przypadku sieci zewnętrznej rozdzielczej należy stosować przewody odpływowe i podłączenia oddzielnie dla ścieków bytowo - gospodarczych i deszczowych.

Podłączenie instalacji kanalizacyjnej do sieci zewnętrznej powinno odpowiadać warunkom ustalonym z przedsiębiorstwem eksploatującym sieć kanalizacyjną.

Dopuszcza się wykorzystanie ścieków deszczowych do płukania przewodów instalacji kanalizacyjnej bytowo - gospodarczej.

Skanalizowanie piwnic i innych pomieszczeń położonych niżej od maksymalnego poziomu ścieków w sieci zewnętrznej, wymaga uzgodnienia z przedsiębiorstwem eksploatującym sieć kanalizacyjną.

2.3 Wymagania dla ścieków . Do sieci kanalizacyjnej nie wolno odprowadzać:

Ścieki odprowadzane do komunalnych urządzeń kanalizacyjnych powinny odpowiadać warunkom określonym w odpowiednich przepisach.

Dla ścieków, których jakość nie odpowiada warunkom określonym w przepisach, przed odprowadzeniem do sieci zewnętrznej, należy stosować urządzenia do wstępnego oczyszczania.

2.4. Wymagania dla materiałów, urządzeń i wyposażenia. Materiały stosowane w instalacjach kanalizacyjnych, przybory sanitarne, urządzenia i elementy instalacji powinny odpowiadać wymaganiom odnośnych norm przedmiotowych. Dobór materiału uzależniony jest od temperatury ścieków i stopnia ich agresywności.

2.5. Wymagania ochronne instalacji kanalizacyjnych.

2.5.1. Ochrona przed grubymi odpadkami. Przybory sanitarne z wyjątkiem misek ustępowych, powinny być zaopatrzone w kratkę (sito) nad zamknięciem wodnym.

Wpusty podłogowe i podwórzowe powinny być zaopatrzone w zdejmowane kratki.

Wpusty dachowe pionów deszczowych wewnętrznych powinny być wyposażone w kosze ochronne lub kratki.

2.5.2. Ochrona przed wpływami termicznymi. Przewody instalacji kanalizacyjnych z tworzyw sztucznych, prowadzone w sąsiedztwie przewodów cieplnych, należy układać w odległościach wg PN-81/B-10700/01p.2.2.4.

Poziomy i kanaliki instalacji kanalizacyjnych - zewnętrzne, powinny być ułożone na głębokości zapewniającej odpowiednie przykrycie przewodu, wg PN-92/B-10735 p. 4.1.4 Przy płytszym układzie należy stosować odpowiednią izolacje termiczną. Izolacja termiczna powinna być zabezpieczana przed nasiąkaniem wodą .

We wpustach narażonych na działanie mrozu, poziom ścieków w studzienkach osadowych i syfonach powinien znajdować się poniżej głębokości przemarzania (zależnie od strefy klimatycznej).

W przypadku kanalizacji ogólnospławnej, dla odwodnienia zewnętrznych zejść do piwnic, wjazdów do garaży itp. Należy stosować wpusty bezsyfonowe, a zamknięcia wodne umieszczać wewnątrz bu8dynku.

Podejście łączące pion deszczowy z wpustem dachowym w przestrzeni stropodachu należy izolować termicznie.

2.5.3. Ochrona przed hałasem i drganiami. Przybory wykonane z blachy(np. zlewozmywaki, wanny) należy ustawiać na elastycznych podkładach. Zaleca się wykładanie powierzchni zewnętrznych tych przyborów materiałami tłumiącymi drgania.

Piony montowane w szybach sanitarnych oraz wszystkie piony z PVC należy mocować do ściany za pomocą elastycznych uchwytów.

2.5.4. Ochrona przed agresywnym działaniem otoczenia. Przy agresywnym oddziaływaniu wód gruntowych, gruntu oraz par i pyłów wydzielanych do powietrza, przewody instalacji kanalizacyjnych należy wykonać z materiałów odpornych na to działanie lub zabezpieczyć warstwą ochronną.

2.5.5. Ochrona przed uszkodzeniem. W miejscach , w których odbywa się ruch pojazdów drogowych, podłączenia kanalizacyjne powinny być ułożone na głębokości co najmniej 1,4m, licząc do wierzchu rury.

Dopuszcza się ułożenie podłączeń kanalizacyjnych do mniejszej głębokości, lecz należy wówczas przewody zabezpieczyć odpowiednią konstrukcją osłonową lub wykazać obliczeniowo, że zabezpieczenie przewodu nie jest wymagane.

  1. WYMIAROWANIE INSTALACJI

KANALIZACYJNYCH

3.1. Zasady ogólne. Wymiarowanie podejść kanalizacyjnych polega na określeniu ich średnicy.

Wymiarowanie przewodów spustowych instalacji kanalizacyjnych polega na dobraniu średnicy pionu tak, aby przepływ ścieków przez pion był mniejszy od dopuszczalnego.

Wymiarowanie przewodów odpływowych i podłączeń kanalizacyjnych polega na określeniu średnicy przewodów i spadków niezbędnych dla zapewniania odpowiedniej prędkości przepływu ścieków oraz napełnienia rurociągów.

Podstawą wymiarowania przewodów instalacji kanalizacyjnych są ustalone wartości przepływów obliczeniowych w poszczególnych odcinkach rurociągów, wg zasad podanych w 3.2.

Dopuszcza się stosowanie innych, uzasadnionych technicznie, metod wyznaczania przepływów obliczeniowych i w konsekwencji innych metod wymiarowania.

3.2. Przepływy obliczeniowe.

3.2.1.Przepływ obliczeniowy w instalacji kanalizacji bytowo - gospodarczej, qs, dm3/s, należy obliczać wg wzoru:

0x08 graphic
(1)

w którym:

K - odpływ charakterystyczny, dm3/s, zależny od przeznaczenia budynku, wartości K przedstawiono w tab. 1,

AWs - równoważnik odpływu, zależny od rodzaju przyłączonego przyboru sanitarnego.

Tablica 1. Wartość odpływów charakterystycznych

Charakter budynku

K, dm3/s

Budynki mieszkalne, restauracje, hotele, budynki biurowe.

Szkoły, szpitale duże obiekty gastronomiczne i hotelowe.

Pralnie, natryski zbiorowe

Laboratoria w zakładach przemysłowych

0,5

0,7

1,0

1,2

Wartości równoważników odpływu z przyborów sanitarnych oraz średnice pojedynczych podejść, odpowiadających określonym przyborom, przedstawiono w tabl. 2.

Tab. 2

Przybór sanitarny

Równoważ -nik odpływu

AWs

Średnica podejścia

m

Umywalka bidet

Zlewozmywak, domowa zmywarka do naczyń, zlew, pralka automatyczna do 6 kg bielizny (z osobnym syfonem)

Pralka automatyczna 6-12kg bielizny

Maszyna do mycia naczyń (profesjonalne)

Pisuary (pojedyncze)

Wypusty podłogowe:

  • d = 0,05 m.

- d = 0,07 m.

  • d = 0,10 m.

Miska ustępowa

Natrysk, umywalka do nóg

Wanna podłączona bezpośrednio z pionem

Wanna podłączona bezpośrednio - podejście o dł. Do 1m. prowadzone nad stropem o średnicy 0,07 m.

Wanna lub natrysk połączone pośrednio przez wpust podłogowy przy dł. Podejścia do 2m.

Wanna przy dł. Podejścia ponad 2m.

Przewód łączący przelew wanny z jej odpływem

0,5

1,0

1,5

2,0

0,5

1,0

1,5

2,0

2,5

1,0

1,0

1,0

1,0

1,0

-

0,04

0,05

0,07

0,10

0,05

0,05

0,07

0,10

0,10

0,05

0,05

0,04

0,05

0,07

min 0,032

Obliczone wartości qs, dm3/s, powinna być większa lub co najmniej równa największej wartości równoważnika odpływu z pojedynczego przyboru

(AWs max)

qs ≥ AWs max

Dla pisuarów zbiorowych wartość równoważnika odpływu oraz średnice podejścia podano w tabeli 2.

0x08 graphic
(2)

w którym:

Ψ - współczynnik spływu,

Α - powierzchnia odwadniania, m2,

Ι - miarodajne natężenie deszczu, dm3/(s* ha)

Współczynnik spływu Ψ należy przyjmować wg. tabl. 4.

3.2.3. Przepływ obliczeniowy w przewodach odpływowych i podłączeniach kanalizacji ogólnospławnej, qog, dm3/s, należy obliczać z zależności

  1. qog = qs + qd

qs i qd wg wzorów (1) i (2).

3.3. Wymiarowanie podejść pojedynczych. Średnicę podejść należy dobierać wg tabl. 2. w zależności od rodzaju przyboru sanitarnego.

Pojedyncze podejścia do umywalek, zlewów i bidetów o średnicy 0,04 m nie powinny mieć więcej niż 3 zmiany kierunku trasy. Gdy warunek ten nie jest spełniony należy średnicę zwiększyć do 0,05 m. Długość podejścia (L) nie powinna przekraczać 3 m dla średnic 0,04 i 0,05 m oraz 5 m dla średnic 0,07 m (przy różnicy wysokości między syfonem a punktem podłączenia do pionu H mniejszym od 1m )

Przy większych długościach podejść (L) lub wartościach (H) od 1 do 3 m należy zwiększyć średnicę podejścia o jeden wymiar lub dokonać dodatkową wentylację

Podejścia do misek ustępowych o średnicy 0,10 m , niewentylowane, nie mogą być oddalone od pionu więcej niż 1 m zaś różnica wysokości (H) nie może przekraczać 3 m

Podejście o większej różnicy wysokości (H) niż 3 m należy zaopatrzyć w dodatkową wentylację.

3.4.Wymiarowanie podejść zbiorowych. Średnicę podejść należy dobierać wg tebl. 3 i 5. Długość podejścia (L) niewentylowanego nie powinna przekraczać 6 m dla średnicy 0,05 m oraz 10 m dla średnic 0,07 i 0,10 m przy różnicy wysokości (H) < 1 m)

Jeżeli dla przypadków wymienionych wyżej, wysokość (H) wynosi1 do 3 m należy zwiększyć średnicę podejścia o jeden wymiar lub wykonać dodatkową wentylację.

Podejście do misek ustępowych o średnicy 0,10 m należy zaopatrzyć w dodatkową wentylację, gdy różnica wysokości (H) jest większa od 1 m.

Podejście o ,średnicy 0,05 m i długość L > 6m oraz średnicy 0,07 i 0,10m i długości L >10 m a ponadto wysokości H > 3 m i większej sumie równoważników AWs > 16 należy zaopatrzyć w dodatkową wentylację.

3.5. Wymiarowanie przewodów spustowych (pionów).

Dopuszczalne obciążenia pionów z wentylacją główną przedstawiono w tebl. 6. W celu zwiększenia przepustowości pionów należy stosować dodatkowy przewód wentylacyjny (pion boczny).

Dopuszczalne obciążenie pionów z wentylacją boczną przedstawiono w tebel. 7.

Minimalna średnica pionów wynosi 0,07 m zaś pionów prowadzących ścieki z misek ustępowych 0,10 m.

Tab. 5 Dopuszczalne długości podejść zbiorowych i dopussczalne wartości sumy równoważników odpływu.

Średnica

podejścia zbiorowego

m

Długość dopuszczalna

L

m

Dopuszczalna wartość AWs

Podejście

niewentylowane

Podejście

wentylowane

0,05

0,07

0,10

6

10

10

1

3

16

1,5

4,5

25,0

Tab 6. Dopuszczalne obciążenia pionów z wentylacją główną

Średnica

pionu

m

Dopuszczalne obciążenie pionów

Σ AWs

Liczba misek ustępowych,

sztuk

Odpływ

ścieków

dm3/s

0,70

0,10

0,125

0,15

9

64

154

408

-

13

31

82

1,5

4,0

6,2

10,1

Tab. 7 Dopuszczalne obciążenie pionów z wentylacją boczna

Średnica

pionu

m

Dopuszczalne obciążenie pionów

Σ AWs

Liczba misek ustępowych,

sztuk

Odpływ

ścieków

dm3/s

0,07

0,10

0,125

0,15

18

125

300

795

-

25

60

159

2,1

5,6

8,7

14,1

3.6. Wymiarowanie przewodów odpływowych (poziomów i podłączeń ( przykanalików) kanalizacji bytowo - gospodarczej. W oparciu o ustalony przepływ obliczeniowy (qs) lub sumę równoważników odpływu (AWs), średnicę oraz spadek przewodów odpływowych i podłączeń można określić na podstawie tapl. 8

Wartości tam przedstawione obliczone zostały ze wzoru Chezy, dla przepływu ścieków bytowo - gospodarczych przy napełnieniu przewodów h/d = 0,5 chropowatości rurociągów k = 1 mm i dla temperatury ścieków T= 10°C. Wartości przedstawione powyżej krzywej schodkowej (tabl.8)dotyczą zewnętrznych sieci kanalizacyjnych. Minimalna średnica poziomów wynosi 0,10 m. Minimalna średnica przykanalików wynosi 0,15 m

3.7. Wymiarowanie przewodów kanalizacji deszczowej. Podejścia i przewody spustowe kanalizacji deszczowej należy wymiarować wg tabl. 9 (kol 10 i 11 ), przyjmując miarodajne natężenie deszczu nie mniejsze niż I = 300 dm3/(s*ha). Jest to spowodowane dążeniem do poprawy niezawodności działania podejść i pionów narażonych na różnorodne zanieczyszczenia.

Wartości przedstawione w tabl. 9 i 10 obliczone ze wzoru Chezy, odpowiadają przepływowi ścieków deszczowych rurociągiem o k = 1 mm, przy wypełnieniu h/d= 0,7 i temp. T = 10°C.

Wartości podane w tabl. 9 obliczono dla współczynników spływu ψ = 1,0. Przy innych wartościach ψ, należy je odpowiednio przeliczyć.

Minimalna średnica poziomów kanalizacji deszczowej wynosi 0,10 m, zaś przykanalików 0,15 m.

3.8. Wymiarowanie przewodów odpływowych (poziomów) i podłączeń (przykanalików) kanalizacji ogólnospławnej. W oparciu o ustalony przepływ obliczeniowy (qog), średnicę oraz spadek poziomów i przykanalików kanalizacji ogólnospławnej należy określić wg tabl. 10

Wartości przedstawione w tabl. 10 zostały obliczone ze wzoru Chezy dla przepływu ścieków ogólnospławnych przy napełnieniu h/d = 0,7, chropowatości rurociągu k = 1 mm i dla temperatury ścieków T= 10°C. Wartości powyżej krzywej schodkowej(tabl. 10 )dotyczą zewnętrznych sieci kanalizacji ogólnospławnej.

Minimalna średnica poziomów wynosi 0,10 m , zaś minimalna przykanalika 0,15 m.

3.9. Wymiarowanie przewodów wentylacyjnych kanalizacji.

3.9.1. Wentylacja główna (WG). Pojedyncza wentylacja główna (PWG) - średnicę przewodu wentylacyjnego należy przyjmować równą średnicy przewodu kanalizacyjnego.

Zbiorcza wentylacja główna (ZWG) - pole przekroju przewodu wentylacyjnego należy przyjmować równe połowie sumy przekrojów pojedynczych przewodów wentylacyjnych.

Średnica zbiorczego przewodu wentylacyjnego powinna być większa o co najmniej jeden wymiar od średnicy pojedynczego przewodu wentylacyjnego.

3.9.2. Obejście wentylacji równoległe (OWR). Średnicę obejścia wentylacyjnego należy przyjmować równą średnicy przewodu kanalizacyjnego, ale nie większą niż 0,10 m.

3.9.3. Obejście wentylacyjne (OW) Średnicę obejścia należy przyjmować równą średnicy przewodu kanalizacyjnego w miejscu wlotu do pionu, ale nie większą niż 0,07m.

      1. Wentylacja boczna (pomocnicza) (WB). Średnicę przewodu wentylacyjnego należy przyjmować równą: