17.10.2007

KLASYFIKACJA ZABURZEŃ PSYCHICZNYCH

Psychologia kliniczna

• Zajmuje się zaburzeniami w rozwoju i funkcjonowaniu (gł. dorosłych) człowieka

Przyczyny zmian w klasyfikacji zaburzeń psychicznych

• Odkrywanie nowych zaburzeń

• Wycofanie starych zaburzeń np. homoseksualizm

Rodzaje klasyfikacji:

1. Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne

• lata 70 klasyfikacja DSM

• DSM I DSM II

• lata 80 - DSM III

• DSM III-R

• lata 90 - DSM IV (klasyfikacja objawowa - opisuje objawy określonego zaburzenia)

2. Klasyfikacja WHO (czyli ICD)

• ICD-10 (obowiązuje w Polsce)

Ciekawostki:

* W DSM-IV nie ma osobnej grupy zaburzeń nerwicowych

* W DSM-IV są wyróżnione podtypy nadpobudliwości psycho-ruchowej

* Osobowość antysocjalna - zaburzenie z DSM

* Osobowość dyssocjalna - zaburzenie z ICD-10

Psychopatia

• Wyleciał ten termin z obu klasyfikacji

• Funkcjonują określenia osobowość:

• Antysocjalna

• Dyssocjalna

Psychopatia	Psychoza	Psychopatologia (objawy psycho-patologiczne)
| Psychopata | Cechy psychopatyczne	| Choroba psychiczna | Psychotyk | Cechy psychotyczne	1. Nauka o zaburzeniach poszczególnych funkcji psychicznych (węższe ujęcie) - Jest podstawą dla psychologii i psychiatrii 2. W amerykańskim ujęciu jest to psychologia kliniczna

KLASYFIKACJA ZABURZEŃ U DZIECI I DOROSŁYCH

Klasyfikacja zaburzeń u dzieci i młodzieży ICD-10

1. Zaburzenia rozwoju (podłoże biologiczne)

1. Upośledzenie umysłowe

• niepełnosprawność intelektualna - rozwój globalnie opóźniony

• wiek życia (w.ż.) = wiek rozwoju (w.r. - poziom rozwoju) - u przeciętnego dziecka (norma):

• w.ż. < w.r. - rozwój globalnie przyśpieszony

• niektóre funkcje przyśpieszone

1. rozwój dysharmonijny

• poziom intelektualny w normie, może być powyżej

• poszczególne funkcje rozwijają się w różnym tempie (reprezentują różny poziom)

• zaburzenia rozwoju umiejętności szkolnych

• najlżejsze z zaburzeń

• rodzaje rozwoju dysharmonijnego:

1. większość funkcji w normie, niektóre przyśpieszone (D o rozwoju normalnym)

2. większość funkcji w normie, niektóre opóźnione i zaburzone

3. część funkcji w normie, część przyśpieszona, część opóźniona np. niedojrzałość emocjonalna u niektórych a u większości D zaburzenia i opóźnienia polegają na tzw. deficytach rozwojowych w zakresie funkcji percepcyjno-motorycznych

* deficyty rozwojowe mogą występować u D z upośledzeniem umysłowym

2. całościowe nietypowe zaburzenia rozwojowe

• np. autyzm

2. Zaburzenia zachowania i emocji - zaburzenia funkcjonowania (podłoże biologiczne)

1. Zaburzenia dynamiki procesów nerwowych (zaburzenia neurodynamiczne)

• Nadpobudliwość psychoruchowa

• Zahamowanie psychoruchowe

2. Zaburzenia nerwicowe (przede wszystkim zaburzenia emocjonalne; może być przemijające)

3. Zaburzenia antyspołeczne (zachowania procesów socjalizacji - zaburzone reakcje z innymi np. agresja)

* zaburzenia u dzieci do 15 r.ż.

* Od 15 r. można mówić o zaburzeniach nerwicowych

Klasyfikacja zaburzeń u dorosłych (młodzieży powyżej 15 r.ż)

1. Zaburzenia organiczne

• Podłożem są uszkodzenia mózgu nabyte w różny sposób np.

• demencja (otępienie) - obniżenie poziomu intelektualnego, człowiek rozwijał się prawidłowo i w dorosłym życiu nastąpiło uszkodzenie mózgu

• Upośledzenie umysłowe - stan powstały w okresie rozwojowym

• Zaburzenia psychotyczne (psychozy psychotyk)

1. Schizofrenia

2. Paranoja (objawy podstawowe: urojenia koherentne, czyli spójne logicznie; człowiek czasami jest zdolny do pracy)

3. Psychozy afektywne (dawniej psychoza maniakalno[wzmożone myślenie]-depresyjna, cyklofrenia)

• Jednobiegunowe (albo tylko depresja/tylko mania)

• Dwubiegunowe (przeplatają się mania/depresja/mania/ …)

4. Zaburzenia związane z używaniem substancji psychoaktywnych (działają na system nerwowy) używanie a nie tylko nałóg

5. Zaburzenia nerwicowe

6. Zaburzenia osobowości

• Niektóre są zbliżone do nerwic np.

• osobowość anankastyczna - zbliżona do nerwicy natręctw - mniej nasilona

• osobowość histrioniczna - zbliżona do nerwicy tzw. konwersja (dawniej histeria)

• niektóre zbliżone do chorób psychicznych

• osobowość schizoidalna

• osobowość paranoidalna

• osobowość infantylna (bordelajn - z pogranicza)

• osobowość antysocjalna (dyssocjalna)

• Zespoły behawioralne np.

• zaburzenia odżywiania

• anoreksja

• bulimia

14.11.2007

OBJAWY PSYCHOPATOLOGICZNE W ZAKRESIE SPOSTRZEGANIA, MYŚLENIA, PAMIĘCI I EMOCJI

Psychopatologia

• węższe znaczenie

• zajmuję się zaburzeniami w zakresie poszczególnych funkcji psychicznych

• jest podstawą dla psychiatrii i psychologii klinicznej

• szersze znaczenie

• jest używana w rozumieniu psychologia kliniczna

OBJAWY PSYCHOPATOLOGICZNE





ZABURZENIA SPOSTRZEGANIA

1. Nadwrażliwość sensoryczna

• spostrzegane przez nas bodźce odbierane jako silniejsze niż są w rzeczywistości

• występowanie:

• Autyzm

• Niektóre zaburzenia nerwicowe gł. depresja

• Psychozy

2. Obniżona wrażliwość sensoryczna

• docierające do nas bodźce są tłumione, odbieramy je jako dużo słabsze

• występowanie:

• Zaburzenia nerwicowe

• Depresja

• Konwersja

• (obniżona wrażliwość na ból)

• Zaburzenia organiczne

• Uzależnienia

• Iluzje

• zniekształcanie bodźców realnie istniejących

• występowanie:

• U ludzi w zdrowych przy wysokiej temp., w stanach silnego napięcia emocjonalnego, zmęczenia, niewyspania,

• Mogą występować we wszystkich grupach zaburzeń

• Halucynacje (omany)

• spostrzeganie bez bodźców realnie istniejących (pomijane te, które wywołują środki halucynogenne)

• Rodzaje:

• Proste - dotyczą tylko jednego narządu zmysłowego np. wzrokowe

• Złożone - dotyczą dwóch lub więcej narządów zmysłowych

• Występowanie:

• należą do objawów psychotycznych (gł. występują w chorobach psychicznych, ale nie we wszystkich np. w paranoi)

• najbardziej nasilone w schizofrenii

• mogą występować w zaburzeniach organicznych i uzależnieniach (jak delirium tremens - alkoholowe - majaczenie drżemne)





ZABURZENIA MYŚLENIA

1. Toku myślenia (jak przebiega myślenie)

1. Spowolnienie toku myślenia - może być różne nasilenie:

• Przejściowe - może występować:

• u ludzi zdrowych,

• w różnych zaburzeniach nerwicowych,

• w uzależnieniach od substancji psychoaktywnych,

• w niektórych chorobach psychicznych,

• psychozach,

• depresja

• Stałe - typowe dla zaburzeń organicznych gł. dla demencji

1. Przyśpieszenie toku myślenia - zawsze przejściowe

• Występuje:

• u ludzi zdrowych pod wpływem dozwolonych używek lub amfetaminy,

• w zaburzeniach nerwicowych,

• choroby psychiczne,

• psychozy afektywne, maniakalne,

• myślenie nieefektywne „gonitwa myśli”

1. Rozkojarzenie - brak ciągłości logicznej w myśleniu

• Występowanie:

• Nieznaczne nasilenie może być u ludzi zdrowych pod wpływem choroby, zmęczenia, niewyspania, używanie substancji psychoaktywnych,

• w zaburzeniach organicznych,

• w chorobach psychicznych,

• w schizofreniach (najbardziej nasilane)

2. Treści myślenia (czego to myślenie dotyczy)

** zaburzenia toku i treści myślenia mogą występować łącznie lub oddzielnie

1. Myśli natrętne (obsesje) - przychodzą do głowy wbrew naszej woli

• Mogą występować u ludzi zdrowych, jak i we wszystkich możliwych zaburzeniach

• Istotna jest częstotliwość występowania tej myśli

• Często występują czynności natrętne (czyli kompulsje)

• Natręctwa = myśli + czynności

• Tak bardzo nasilone, że utrudniają działanie i przynoszą cierpienie = nerwica natręctw (zaburzenia obsesyjno - kompulsywne)

• Występowanie natręctw jest cechą charakterystyczną osobowości anankastycznej (osoby nadmiernie skrupulatne i perfekcyjne, trudności z podejmowaniem decyzji)

1. Urojenia - fałszywe sądy nie podlegające korekcie

• Najpoważniejsze objawy psychotyczne (psychoza, schizofrenia, paranoja)

• Podział ze względu na strukturę logiczną:

• Koherentne - spójne logicznie, podstawowy objaw paranoi (w niektórych przypadkach pozwala utrzymać zdolność do pracy)

• Inkoherentne - niespójne logicznie

• * w schizofrenii mogą występować obydwa typy urojeń

• Występowanie:

• Demencja

• Uzależnienia

• Niektóre zaburzenia osobowości (osobowość Bordeline)

• Podział z uwagi na treść:

• prześladowcze - os. prześladowana przez osoby rzeczywiste lub fikcyjne

• wielkościowe - ktoś jest kimś wielkim np. Napoleon itp.

• winy - są absurdalne, ktoś przypisuje sobie winę za rzeczy, których nie popełnił (np. jakaś daleka rodzina)

• zazdrości - typowe w chorobie alkoholowej

• choroby - absurdalne bo z taką chorobą nie byłby człowiek w stanie żyć

• wynalazcze - komuś się wydaje, że dokonał wielkiego odkrycia

• erotyczne - atrakcyjny obiekt seksualny dla każdego

• Idee nadwartościowe - głoszą niezawodny przepis na np. szczęśliwość

1. Nastawienia - fałszywe sądy, ale podlegające korekcie oraz nieprawidłowe postawy społeczne

• Łagodniejsze zaburzenie

• Występowanie:

• Zaburzenia nerwicowe

• Demencja

• Uzależnienia

• Zaburzenia osobowości

• Wszystkie zespoły behawioralne

• U ludzi zdrowych (lżejsze nasilenie)

• Rodzaje:

• ksobne (jako ku sobie) podobne do u. prześladowczych - wydarzenia, które dzieją się wokół mnie interpretowane są jako skierowane przeciwko mnie

• wyższości (podobne do u. wielkościowych) - pogardliwy stosunek do innych

• winy (jak u. winy) - nadmierne poczucie winy, przejmowanie winy

• zazdrości - inni mają lepiej, koncentrujemy się na zazdrości

• hipochondryczne - przesadna troska o własne zdrowie lub czucie się chorym (ostrzejsza forma) od strony somatycznej jest ok, cały czas się zamartwia; bardzo dużo nasilenie nastawień hipochondrycznych to hipochondria (jedna z rodzaju nerwic; cecha charakteru domaganie się diagnozy)

• * konwersja (dawna histeria) istotna cecha, osoba nie wykonuje czegoś bo jest chora, ucieczka w chorobę, tłumaczenie się że czegoś się nie zrobiło przy pomocy choroby

• * nastawienie hipochondryczne - gł. u ludzi starych i samotnych (często są hospitalizowane poprawa dom pogorszenie), u ludzi które przeżyły sytuacje graniczne (np. groziła im śmierć)

• roszczeniowe - mnie się coś należy, w rzeczywistości nie wymagają aż tak dużej pomocy, zespół pourazowy; zbieranie względów dla siebie (manipulowanie)

• pieniacze - dochodzenie za wszelką cenę swoich racji, czasami może mieć cechy natręctw

ZABURZENIA PAMIĘCI

1. Zaburzenia procesów poznawczych

1. Niedoczynność pamięci - pamięć źle funkcjonuje, może być:

• Przejściowa (zaburzenia nerwicowe, uzależnienia, prawie wszędzie)

• Stała (typowa dla demencji)

• Może dotyczyć albo wszystkich albo niektórych faz procesów pamięciowych

• Zapamiętywanie

• Przechowywanie

• Przypominanie

• Amnezja (niepamięć)

• Występuje pod wpływem urazu fizycznego lub psychicznego (moment urazu objęty jest niepamięcią)

• Amnezja wsteczna - obejmuje całe życie danego człowieka

• Zróżnicowany sposób powracania pamięci (nie zawsze w pełni wraca, lepsze rokowania gdy uraz psychiczny, mniejsze prawdopodobieństwo powrócenia w urazie fizycznym + uszkodzenie mózgu)

• Zafałszowanie pamięci - zmieniono, zniekształcono

• Złudzenia pamięciowe - coś się naprawdę wydarzyło, ale się to zniekształciło, wyolbrzymianie

• Konfabulacje - wypełnianie luk pamięciowych (są nieświadome, człowiek sobie coś tam dorabia, często nierealne, mogą być w uzależnieniach, demencji, chorobach psychicznych, zaburzeniach osobowości Bordeline)

• Deja vu - już widziałem - nie wyjaśnione przyczyny, w danej sytuacji jesteśmy po raz pierwszy, ale odnosimy wrażenie, że już to było

2. ZABURZENIA PROCESÓW EMOCJONALNYCH

• Wywołują różne zaburzenia poznawcze i odwrotnie

• Kryteria:

• Znaczna przewaga emocji negatywnych nad pozytywnymi

• Labilność emocjonalna (chwiejność, zmienność)

• Nieadekwatność reakcji do bodźca

11.12.2007

OBJAWY SOMATYCZNE W ZAKRESIE PROCESÓW EMOCJONALNYCH

Przewaga emocji negatywnych nad pozytywnymi

1. LĘK

• Lęk ≠ strach

• Emocja negatywna najczęściej występująca

• Termin z nim związany to STRACH (realne zagrożenie zewnętrzne - emocja prawidłowa, organizm w stanie alarmu)

• Lęk (trudności w ustaleniu definicji)

• Zagrożenie egzystencjalne (zagrożenie w percepcji danej jednostki - emocja niepożądana)

• STRACH - korzystny, pożądany, ale jeśli przeżywamy ogromny strach, silną traumę to może to spowodować długotrwające zaburzenia

• Zaburzenia stresowe pourazowe np. po katastrofie samolotu itp.

• Zespół stresu pourazowego PTSD (DSM-IV) - rodzaj nerwicy (w podręczniku) np. weterani wojenni

• Rodzaje lęku:

• Nieadekwatny do przyczyny - zagrożenie zewnętrzne jest niewielkie, emocja nieproporcjonalnie duża

• Uogólniony - bez wyraźnej przyczyny (lęk bezprzedmiotowy), osoba nie potrafi powiedzieć czego się lęka (przyczyna mgliście określona np. „lękam się przyszłości”. Występuje gł. w nerwicy lękowej)

• Fobie (lęk przedmiotowy) - lęk występujący w określonej sytuacji

• Konkretne (specyficzne)

• Klaustrofobia - lęk przed zamkniętą przestrzenią

• Agrofobia - lęk przed otwartą przestrzenią (w Ameryce lęk przed wyjściem z domu)

• Lęk przed różnymi zwierzętami

• Społeczne - lęk występujący w społecznych sytuacjach

• Lęk przed publicznym zabieraniem głosu (nawet może dotyczyć N)

• Lęk przed znalezieniem się w tłumie (unika się tłumu)

• Lęk przed lękiem

* terapia behawioralno-poznawcza - najbardziej skuteczna

• Lęk omamowo-urojony - osoba coś widzi, sobie wyobraża, występuje w zaburzeniach psychospołecznych, demencji, zaburzeniach osobowości

2. DEPRESJA - obniżenie nastroju

• Normalna reakcja w przykrych sytuacjach

• Rodzaje:

• Nieadekwatna do przyczyny

• Bez wyraźnej przyczyny

• Zbyt długo utrzymująca się - po 2 latach od wydarzenia człowiek nie potrafi wrócić do w miarę normalnego funkcjonowania

Objawy	Rodzaje zaburzeń
Depresja jest określeniem danych zaburzeń np. depresja jako objaw, który może występować: w różnych zaburzeniach psychicznych np. w nerwicach różnych w zaburzeniach psychotycznych w psychozie afektywnej i innych zaburzeniach w demencji w uzależnieniach w zaburzeniach osobowości	Depresja jako rodzaj zaburzeń: Nerwicowych Psychotycznych w ramach zaburzeń psychotycznych (psychozy afektywne 1 i 2 biegunowe) Depresja nerwicowa albo nerwica depresyjna Dystynia - depresja nerwicowa

3. DYSFORIA

• Wybuchy gniewu i złości

• Najdrobniejszy bodziec wywołuje intensywną reakcję

• Występuje w zaburzeniach nerwicowych gł. dla konwersji, zaburzeniach psychotycznych, osobowości, demencji, uzależnieniach

4. EUFORIA

• Podwyższony nastrój

• Rodzaje:

• Nieadekwatna do przyczyny (objaw patologiczny)

• Bez wyraźnej przyczyny

• Występowanie:

• Psychozy afektywne w stanie mani (najbardziej typowa)

• Demencja

• Uzależnienia

• Niektóre zaburzenia osobowości

• Nerwica konwersyjna

5. AMBIWALENCJA UCZUĆ (dwubiegunowość)

• Równoczesne przeżywanie dwóch przeciwstawnych uczuć np. kocham i nienawidzę

• Występowanie:

• Najbardziej nasilona w schizofrenii

• W niektórych zaburzeniach osobowości (bordeline)

• W uzależnieniach

6. ZABURZENIA UCZUĆ WYŻSZYCH (społeczne)

• Dotyczą relacji z innymi ludźmi, poświęcania się dla danej idei

• Rodzaje:

• Chłód uczuciowy - niedobór uczuć wyższych przy dobrze rozwiniętych uczuciach prostych (gniew, przyjemność, rozkosz, strach)

• Podstawowy objaw zaburzenia osobowości antysocjalnej czy dyssocjalnej, w uzależnieniach

• Stępienie uczuciowe - osłabienie całego życia emocjonalnego

• W uzależnieniach, demencji

ZABURZENIA OSOBOWOŚCI

1. Osobowość anankastyczna

• Zbliżona do nerwicy natręctw (obsesyjno-kompulsywnych)

• Osobowość histrioniczna

• Zbliżona do zaburzeń nerwicowych (dokładniej konwersja) dawniej histeria,

• Różnice w nerwicy są bardzo wyraźne objawy somatyczno-wegetatywne, a w osobowości histrionicznej nie wyraźne

• Impulsywność

• Labilność emocjonalna, teatralne zachowanie

• Nastawienie na atrakcyjność zew. gł. w osobowości histrionalnej

• Elementy psychomanipulacji (szantaż moralno-emocjonalny np. pomóż mi bo padnę)

• Osobowość schizoidalna

• Podobieństwo z schizofrenią, ale dalekie

• Cechy:

• Dziwaczność, ekscentryzm w zachowaniu

• Słabe umiejętności nawiązywania kontaktów z innymi ludźmi

• Skłonność do abstrakcyjnych rozważań

• Sztywność poglądów

• Osobowość paranoidalna

• Nadmierna podejrzliwość (nieufna w stosunku do wszystkich)

• Sztywność poglądów

• Brak poczucia humoru często

• Perfekcjonizm i skrupulatność

• Skłonność do abstrakcyjnych rozważań

5. Osobowość antysocjalna (dyssocjalna)

• Chłód uczuciowy

• Manifestuje się:

• W niewłaściwych relacjach z innymi (traktowanie instrumentalne)

• Chęć dominowania nad innymi (manipulowanie - makiawelizm)

• Obniżone odczuwanie lęku

• Brak poczucia winy

• Mogą zajmować wysokie stanowiska

• Dawniej charakteropatia, psychopatia, socjopatia

6. Osobowość bordeline (z pogranicza)

• Pogranicze psychoz i nerwic

• Inne elementy osobowości antysocjalnej;

• Elementy psychotyczne (związane z chorobami psychicznymi) są lekko zaznaczone

• Może być poczucie nierealności

• Mogą być krótkotrwałe, przemijające urojenia

• Dominują raczej objawy nerwicowe - największe podobieństwo z konwersją

• Impulsywność

• Labilność emocjonalna

• Niestabilny obraz własnej osoby (raz wysoko a raz nisko się ocenia - ocena nieadekwatna)

• Dostrzegają zalety tam gdzie ich nie ma

• Nie mają realistycznie sprecyzowanych celów życiowych (ewentualnie cele stale się zmieniają)

• Uzdolnione, ale zaprzepaszczają swoje możliwości bo są niesolidne, niepunktualne, nie robią czegoś bo źle się czują itd.

• Bardzo nieodpowiedzialne (obiecują a nie robią)

• Lubią aby na nich była skoncentrowana uwaga

• Tendencja do wypowiadania pochopnych sądów o innych (często je zmieniają)

• Specyficzny stosunek do innych ludzi: Osoba albo bardzo zła albo bardzo dobra:

• Bardzo zła - odmowa pomocy, elementy szantażu moralnego np. zawiodłam się, jestem sama

• Bardzo dobra - gdy chwali, wykonuję za nią część działań

• Szybko zapomina, że się z kimś kłóciła i znowu się przymila

• Zaburzenie trudne do terapii

• Osoba lubi kierować albo deklaruję, że chce być kierowana

• Bardziej manipuluje dla własnych korzyści, na dłuższą metę nie nadaję się do kierowania

• Chce albo zdominować terapeutę

• Domaga się dokładnego przepisu co ma robić

• Tendencja do zmiany terapeuty

7. osobowość niedojrzała (infantylna) * niedojrzałość u dzieci to dysharmonia

• Brak odpowiedzialności (przyczyna leży na zewnątrz, prośba o wybaczenie, gdy nie można znaleźć przyczyny zew, w przymilny sposób to się robi np. a tobie się to nie zdarzyło?

• Impulsywność

• Chęć posiadania wszystkiego w nadmiarze

• Labilność emocjonalna

1,2,3,4 - nerwice wyciągnięte z innych zaburzeń

3,4 - psychoza

5,6,7 - nie mają odpowiedników

DIAGNOZA PSYCHOLOGICZNA

2 rodzaje diagnozy psychologicznej: psychometryczna i kliniczna

1. psychometryczna

• Służy do pomiaru określonych właściwości psychicznych danej osoby lub grupy osób (test inteligencji, osobowości, uzdolnień)

• Nie trzeba mieć bezpośredniego kontaktu z osobą badaną

2. kliniczna

• Diagnoza zawsze połączona z bezpośrednim kontaktem z badaną osobą,

• Najczęściej stosuję się ją wobec osób z różnymi problemami (zaburzenia, kryzys życiowy)

• Są elementy psychometryczne (np. test osobowości)

• Dobra diagnoza kliniczna powinna być diagnozą funkcjonalną (ogólnie mówić o funkcjonowaniu jednostki) 2 części:

1. negatywna - opis tego zaburzenia

2. pozytywna - przedstawienie pozytywnych, nie zaburzonych właściwości tej osoby (jest to wskazanie do terapii)

Diagnoza negatywna

• Diagnoza psychologiczna

• Elementy podobne do diagnozy psychiatrycznej

• Diagnoza psychiatryczna - jest zawsze nozologiczna (klasyfikująca, różnicująca) wskazuje określone zaburzenie

• Elementy nozologiczne - opis zaburzenia i jego zaklasyfikowanie

Błędy diagnozy:

1. przywiązanie tylko do jednego kierunku psychologii - analiza zjawiska tylko zgodnie z tym kierunkiem (często uproszczona)

2. przyjmowanie założenia, że jeśli zjawisko A poprzedziło zjawisko B to jest przyczyną tego zjawiska B (nie szukamy już dalej)

3. generalizacja kilku przypadków (różne uwarunkowania zaburzenia, nie wszyscy są tacy sami)

Wadliwe postawy diagnozy:

1. alarmistyczna (mówi się, że trzeba było się zgłosić dużo wcześniej)

2. zarozumiała (to jest wiedza dla wtajemniczonych i nie ma co tłumaczyć bo i tak się nie zrozumie tego)

3. nihilistyczna (nic/niewiele da się zrobić)

KIERUNKI PSYCHOTERAPII

Związane z kierunkami psychologii (moją swoje założenia podejście do pacjenta)

1. Psychoanalityczna (od Freuda)

• Jest konflikt, podświadomość, człowiek nie zdaje sobie sprawy z istniejącego konfliktu

• Cel: dotarcie do podświadomości (dokonanie wglądu)

• Pacjent stawia opór przed wglądem

• Terapia długotrwała: bo pokonać opór

• Terapia niedyrektywna (niczego nie nakazuje)

• Odmiany:

• Freudowska (klozetka, opowiada się sny)

• Twarzą w twarz (Juke) siedzenie i rozmowa

• Podgrupy:

• Szkoła Lacan'a - analizuje się słownictwo wypowiedziane przez pacjenta

• Terapia:

• Grupowa

• Indywidualna - nacisk na okres dzieciństwa, przenoszenie wzorów w z dzieciństwa

2. Behawioralno-poznawcza

1. Behawioralna

• Opiera się na uczeniu, nauczyliśmy się niewłaściwych nawyków

• Cele:

• usunięcie nieprawidłowych zachowań, koncentruje się na objawach usunąć objawy

• nauczyć zachowań pożądanych (skuteczne w alkoholizmie)

• Techniki:

• Przez warunkowanie klasyczne:

• Pies Pawłowa (przez skojarzenie uczymy się zachowań)

• Np. walka z lękiem prywatna skala lęku pacjent w stanie relaksu wyobraża sobie sytuacje, które są dla niego straszne i odnosi wrażenie, że już się ich nie boi i tak posuwa się w górę - odczulanie

• Przez warunkowanie instrumentalne

• Uczenie się społeczne (modelowanie Bandura)

• Terapia dyrektywna (mówi dokładnie co trzeba robić. Pacjent wyraża zgodę i musi się podporządkować)

1. Poznawcza

• Zaburzenia biorą się z niewłaściwego przetwarzania informacji

• Cel: nauczyć właściwie przetwarzać informacje (rozmowy duże osiągnięcia w depresji) autoterapia (nigdy nie mogę tego zrobić, spróbować przesunąć to w czasie np. za 3 min umyję ręce i wydłużać czas)

1. Behawioralno-poznawcza

• Skuteczna w natręctwach, uzależnieniach i fobiach

• Elementy zadaniowe łączy się z myśleniem

3. Teoria humanistyczno-egzystencjalna

1. Rogers

• Terapia niedyrektywna

• Takie same metody do chorych i zdrowych

• Cel: pomóc człowiekowi w wydobyciu jego sił do walki

• Cechy terapeuty wg Rogersa:

• Akceptacja

• Empatia

• Autentyczność (sam kontakt z terapeutą jest czynnikiem leczącym, „ty jesteś dla mnie ważny”)

1. Gestalt

• początek XX w. psychologia postaci (całości)

• założenie: spostrzegamy najpierw całość , a potem dokonujemy analizy i syntezy (złudzenia wzrokowe dwie identyczne długości linii) >------<, ----

• Pers

• Człowiek musi być całością

• Osoba znerwicowana nie jest zintegrowana (pan czyli normy zew. i poddany moje impulsy, reakcje, które ja uważam, że są złe)

• Normy nie są przyswojone jako moje

• Terapia Gestalt'a:

• Zał. żyj tu i teraz to, co jest i będzie zależy tylko od ciebie

• Każde przeżycie stanowi całość i musi się zamknąć i cierpienie musi się zamknąć

• Jak się coś urywa to to pozostaje w człowieku trzeba to przemyśleć, rozważyć, zaakceptować tragedie.

• Egzystencjalna Frank

• Logoterapia:

• Cel: przywrócenie poczucia sensu życia

• Założenie: utrata sensu życia przyczyna zaburzeń (zastanów się komu ty jesteś potrzebny)

4. Terapia systemowa - terapia dyrektywna

2 szkoły:

1. Strukturalna

2. Komunikacyjna - pokazuje błędy w komunikacji

5. Inne

1. programowanie neuro-lingiwistyczne

• założenie: mamy różne systemy percepcji rzeczywistości i to zależy od narządu zmysłu

• przejawia się w to w słownictwie i kontaktach z innymi

• słuchowiec - bardziej odbiera treści słuchowe aniżeli wzrokowe

• nadmiernie generalizujemy (wielkich kwantyfikatorów)

Psychologia kliniczna - wykłady

11

Klasyfikacja zaburzeń u dzieci i młodzieży ICD-10

Zaburzenia zachowania i emocji - zaburzenia funkcjonowania

Zaburzenia rozwoju

Upośledzenie umysłowe

Rozwój dysharmonijny

całościowe i nietypowe zaburzenia rozwojowe

Zaburzenia dynamiki procesów nerwowych

neurodynamiczne

Zaburzenia nerwicowe

Zaburzenia antyspołeczne

Nadpobudliwość psychoruchowa

Zahamowanie psychoruchowe

ZABURZENIA SPOSTRZEGANIA

Nadwrażliwość sensoryczna

Obniżona wrażliwość sensoryczna

Iluzje

Halucynacje

ZABURZENIA MYŚLENIA

Toku myślenia

Treści myślenia

Spowolnienie toku myślenia

Przyśpieszenie toku myślenia

Rozkojarzenie

Stałe

Przejściowe

Myśli natrętne

Urojenia

Nastawienia

---